Pil tegen kaalheid bij mannen
Pleidooi tegen penicilline
Huidspecialist pleit voor erkenning van kapper als haarexpert
Nigel
Merendeel Nederlanders
weet niets van reuma
££ESTtag'da,!
ïSïïa&ïiad
I v°rmen ff/!g?ntlscfle ingrePer
I•«■'Ssar
SfSssï*"00"-
SïiS'Sfs,-'
Aan narigheid
denken is goed
Kno-arts deed onderzoek onder zestig huisartsen
DE STEM
LIJF LEVEN
Verfbeurt
Scepsis
DE STEM
Dertigste druk
Calorieëntabell
JMformatie
li i i
WOENSDAG 23 APRIL 1997 Ei
Door Will Gerritsen
„Ik ben ervan overtuigd dat dit
het eerste middel is dat daadwer
kelijk iets doet tegen kaalheid,"
juicht huidspecialist Ids Boersma
van het Drechtstedenziekenhuis
in Dordrecht. Boersma en zijn
Vlissingse vakbroeder Prens zijn
betrokken bij een groot interna
tionaal onderzoek van een pil te
gen mannelijke kaalheid met een
erfelijke aanleg, de alopecia
androgenetica.
Acht maanden lang hebben twee
groepen kalende Nederlanders
dagelijks een pilletje geslikt: de
ene groep een fopmedicijn en de
andere groep het nieuwe middel
Propecia, een vinding van het
farmaceutisch concern Merck
Sharp Dohme die haaruitval
afremt. Het gaat om een dubbel-
blind onderzoek, een weten
schappelijke standaardmethode,
waarbij de doktoren geen idee
hebben wie het echte medica
ment heeft ingenomen.
Nog steeds weet Boersma niet
wie Propecia heeft geslikt, maar
wel heeft hij geconstateerd dat
bij zes a zeven op de tien mannen
met een kalende kruin het haar is
teruggekomen. Het is een becijfe
ring waarin hij uiteraard de helft
van de proefkonijnen buiten be
schouwing heeft gelaten: zij kre
gen immers het fopmiddeltje. Ge
fopt zal zich ongetwijfeld ook de
man hebben gevoeld die gecon
fronteerd werd met een bijwer
king van het wondermiddel: ver
mindering van de geslachtsdrift.
Dit euvel schijnt te verdwijnen
zodra met het medicijn wordt ge
stopt. Over de bijwerkingen ver
derop nog meer.
De score spoort met de resultaten
van een internationaal klinisch
onderzoek onder 1553 kalende
mannen die onlangs op het jaar
congres van de Amerikaanse
Academie voor Dermatologie
werden gepresenteerd. De 'bad-
mutsen-in-wording' in de leeftijd
van 18 tot 41 jaar gebruikten een
jaar lang elke dag het middel. Na
afloop bleek dat in een cirkeltje
met een doorsnede van 2,5 centi
meter er gemiddeld 107 haren bij
waren gekomen. Van de totale
groep Propecia-gebruikers gaf 56
procent aan dat er sprake was
van haargroei van enige beteke
nis. Maar haargroei zit ook tus
sen de oren: 33 procent van de
mannen die het fopmiddel na
men, verklaarde eveneens dat de
verloren gewaande sprietjes lek
ker waren gaan groeien. Derma-
talogen concludeerden na bestu
dering van foto's dat bij 48 pro
cent van de Propecia-slikkers een
duidelijke aanwas was te zien.
„Ik verwacht* dat het middel
werkt bij mannen die beginnen te
kalen en niet bij iemand die al
vijftien jaar kaal is," zegt Boers
ma.
De pil is de 'light-versie' van een
medicijn tegen prostaatvergro
ting, Proscar, een middel dat de
stof finasteride als werkzame be
standdeel heeft. Dit middel bleek
niet alleen de prostaat te verklei
nen, maar remde als bijwerking
de haaruitval bij kalende mannen
af.
Propecia grijpt in de mannelijke
hormoonhuishouding in. Daar
kan een kleine minderheid van de
proefpersonen over meepraten.
Bij 1,8 procent van de Propecia-
slikkers nam de geslachtsdrift af,
terwijl 1,3 procent moeilijk een
erectie kon krijgen. Opmerkelijk
is dat ook gebruikers van het fop
middel klaagden over minder ge
slachtsdrift (1,3 procent) en erec
tieproblemen (0,7 procent).
Waarschijnlijk een kwestie van
psychologie: de proefpersonen
waren tevoren ingelicht over de
bijwerkingen.
In theorie gaan de haren weer
uitvallen zodra gebruikers met
Propecia stoppen, maar onder
zoek moet uitwijzen of dat echt
zo is. Wanneer de Europese regis
tratie van het medicijn normaal
verloopt, zal het in de loop van
volgend jaar op de markt ge
bracht kunnen worden.
De knippende dokter
Last van hardnekkige roos of
een ander kwellende haar-
kwaal? Ren niet naar de dok
ter, maar consulteer eerst de
kapper. Tegenwoordig zijn
sommige friseurs verrassend
goed geëquipeerd om aandoe
ningen te analyseren en te lijf
te gaan. Huidspecialist Ids
Boersma pleit voor de erken
ning van de kapper als haarex
pert bij uitstek.
Door Will Gerritsen
Met een pincet trekt hij enkele
haren uit. „Het is pijnloos," stelt
hij de oudere dame gerust. Op het
beeldscherm verschijnt een mi
croscopische uitvergroting van
iets dat in de verste verte op een
wattenstaafje lijkt. „Typisch een
haar in de uitvalfase," analyseert
Peet Kleeven klinisch. „Laten we
nu de talgmeting met de sonde
doen. Mmm, aan de zijkant be
draagt de talggraad tien procent.
Maar daar zitten de zweetklier-
tjes. We moeten wel bedenken dat
mevrouw vanmorgen haar haar
heeft gewassen. Dat maakt de
meting minder nauwkeurig." De
diagnose is verricht: op het beeld
scherm presenteert de computer
een behandelplan. „Wat ze tegen
woordig toch niet allemaal kun
nen," verzuchtte de mevrouw al
eerder tijdens het onderzoek.
Vppr de goede orde; we bevinden
ons niet in de spreekkamer van
een dermatoloog. We kijken hier
in de spiegel van de kapper, kap
salon Happy Hair in Horst. Een
stukje verderop leest een me
vrouw met krullers onder de
droogkap een roddelblad, daar
naast is een kapster bij een klant
met een kleuring in de weer. Leuk
allemaal, die trendy kapsels met
speelse piekjes, subtiele high
lights en ultra streaks, maar een
goed kapsel begint met gezond
haar. En gezond haar begint bij
een gezonde hoofdhuid, is het cre
do van Peet Kleeven. „Vergelijk
het met een plant. Zet je hem in
een pot met slechte potgrond, dan
zal hij nooit bloeien."
Kleeven onderzoekt hoofdhuid,
haar en haarwortel met de 'capil-
liscope', een nieuw instrument
met een minuscule microscoop
die in een piepkleine videocamera
is ingebouwd en een sonde die het
talggehalte meet. De klant kan op
een televisiescherm de analyse li
ve volgen. „Er zijn zoveel ver
schillende haarproblemen: nu
kunnen we die gericht aanpak
ken. Ik krijg hier klanten die in
een ziekenhuis werken: ze vinden
het een schitterend ding. Klanten
Kapper Peet Kleeven verricht een haardiagnose.
met een haarprobleem vragen me
waarom de dermatoloog hen niet
met dit apparaat onderzoekt."
Borstelen
De conditie van het haar is onder
hevig aan allerlei invloeden, van
buitenaf en van 'binnenin'. Be
kend is de forse haaruitval na een
bevalling, een gevolg van hormo
nale veranderingen in het li
chaam.
Bij een 'crash-dieet' wordt niet
alleen de afslank-freak dunner,
maar ook zijn schedelbegroeiing.
Oorzaak: een gebrek aan waarde
volle voedingsstoffen, zoals eiwit
ten, vitamines, mineralen als zink
en ijzer; haar is voor 98 procent
eiwit. Overmatig borstelen met
een haarborstel met plastic of ij
zeren pennen is funest, - neem
liever een varkensharen borstel -,
evenals veelvuldig gebruik van de
föhn. Sommige geneesmiddelen
hebben vervelende bijwerkingen
voor de haargroei. Stress of een
traumatische ervaring kunnen
een gezonde bos haar veranderen
in kwijnend struweel of zelfs in
een aantal dagen tijds een kaal
slag aanrichten.
„En dat komt vaker voor dan u
denkt. In mijn praktijk ongeveer
tien keer per jaar," zegt dermato
loog Ids Boersma van het Drecht
stedenziekenhuis in Dordrecht.
„Vier maanden na een belangrij
ke stresssituatie, bijvoorbeeld een
sterfgeval in de naaste omgeving,
kunnen veel haren versneld uit
vallen. Maar weet u, niet alleen de
dermatoloog, maar ook de kapper
is goed in staat deze diagnose te
stellen. En diezelfde kapper kan
de klant vertellen dat de haardos
na een aantal maanden weer te
rugkomt". Boersma pleit voor de
erkenning van de kapper als de
haarexpert bij uitstek: „De der
matoloog mag best wel eens uit
zijn ivoren toren afdalen. Hij
moet niet denken dat alleen hij de
wijsheid in pacht heeft. De kap
per van nu kan ontzettend veel
doen voor de klant. Hij ziet ie
mand met haarproblemen eerder
dan de dermatoloog, en hij kent
deze klant meestal ook al lang.
Daarom heeft hij in zijn diagnose
ook een signaalfunctie: bij ernsti
ge aandoeningen, zoals psoriasis,
moet hij doorverwijzen naar de
huisarts. Maar in vele andere ge
vallen kan hij zelf een therapie
beginnen. Waarom zou hij een
klant met roos niet kunnen hel
pen? Daar is toch niets mis mee."
Om te voorkomen dat de coiffeur
foto jacques peeters
gaat miskleunen, is het wel nodig
dat hij op het gebied van derma
tologie bijgespijkerd wordt. Een
stoomcursus van twee dagen is al
voldoende. Boersma: „De grote
dermatoloog professor Cormane
zei altijd: 'In tien dagen maak ik
van een glazenwasser een derma
toloog'. De beginselen van het vak
zijn snel bij te brengen." De huid
specialist is de eerste om toe te ge
ven dat een deel van zijn beroeps
groep haarproblemen vaak niet
zo serieus nam. In de opleiding
krijgen haarziekten weinig aan
dacht. Klachten over het uiterlijk
worden snel als een luxe pro
bleem afgedaan. „Wij houden ons
alleen met ziektes bezig. Maar ge
zondheid is méér dan de afwezig
heid van een ziekte. Ik krijg regel
matig jongens van zeventien jaar
op het spreekuur die last van
kaalheid beginnen te krijgen. Zij
lijden meer onder dit probleem
dan menigeen die een ziekte on
der de leden heeft. Ik heb wel eens
in mijn ziekenhuis voorgesteld
om haartransplantaties met de la
ser uit te voeren, een techniek vol
gens de methode van de Haarlem
se dokter Villnow die mooie re
sultaten geeft. Daar moest de di
rectie diep over nadenken: 'Het is
toch geen ziekte,' vond ze."
Op een vorige week gehouden in-
formatiebeurs in Dordrecht ont
moetten kappers en dermatologen
elkaar. Boersma: „Wij kunnen
van elkaar leren. Ik sta er vaak
versteld van waartoe kappers in
staat zijn. Ze geven probleem-
haar, bijvoorbeeld dof, slap of
stekelig haar, een veel beter aan
zien. En ze verven het pigmentlo-
ze haar dat na een pleksgewijze
kaalheid weer gaat groeien, zodat
je er niet doorheen kunt kijken.
Dat mag volgens dermatologen
eigenlijk niet, maar het blijkt dat
een verfbeurt echt geen kwaad
kan."
„Mevrouw heeft een droge hoofd
huid met droog haar," diagnosti-
seert 'dokter' Peet Kleeven. Hij
doet uitvoerig uit de doeken hoe
het vier-stappen behandelplan in
elkaar steekt. De therapie is ge
baseerd op de natuurlijke haar-
verzorgingsprodukten van René
Furterer, een gerenommeerde gi
gant in haarcosmetica uit Frank
rijk. Nodig zijn een voorbehande
ling met een speciaal preparaat,
een oliebadje, een wassing met
melkshampoo en een nabehande
ling met weer een ander middel.
Een arrangement met zes comple
te behandelingen inclusief hoofd
massage kost 209 gulden.
Dat is even slikken. En het roept
ook scepsis op: werkt het ook?
Kleeven: „Een meisje uit Sieben-
gewald dat vijf jaar heeft gedok
terd met roos heb ik van haar pro
bleem afgeholpen. Haar huisarts
kon het niet geloven."
Ids Boersma: „Ik weet dat René
Furterer over een enoïme re-
search-afdeling beschikt. Dit
soort bedrijven heeft top-derma-
tologen in dienst. Ik heb geen we
tenschappelijk bewijs voor de be
weerde effectiviteit van de prepa
raten van Furterer, maar gevoels
matig zeg ik dat het best zou kun
nen kloppen. Overigens verplicht
de Europese Unie binnenkort fa
brikanten om hun beweringen
over hun producten wetenschap
pelijk waar te maken. Ik weet ze
ker dat dan het kaf van het koren
wordt gescheiden."
Door dr. J Verhulst
Allemaal worden we weieens
geplaagd door gedachten die
we liever niet zouden hebben:
we denken aan onze angsten,
ons verdriet, aan nare of zelfs
traumatische gebeurtenissen
die we hebben meegemaakt,
zoals het overlijden van een
dierbare, incest en andere on
gelukken. In bepaalde geval
len kunnen dergelijke gedach
ten uitgroeien tot ware obses
sies: wat we ook doen, we kun
nen bijna niet anders meer dan
aan datgene denken waaraan
we juist niet willen denken.
Dergelijke nare gedachten
vreten energie, met name om
dat we steeds proberen er niet
aan te denken.
De meest voorkomende en
menselijke reactie op dergelij
ke gedachten is er tegen te
vechten, ze weg te stoppen en
op allerlei manieren afeiding
te zoeken. In extreme gevallen
kan het zelfs voorkomen dat
we bepaalde pijnlijke herinne
ringen 'vergeten', maar daar
betalen we dan in de regel een
zware tol voor: allerlei psycho
somatische klachten en andere
ongemakken zijn vaak het ge
volg.
In de psychologie is de laatste
tijd veel onderzoek gedaan
naar het verschijnsel van de
'gedachtenonderdrukking'. De
reden daarvoor is gelegen in
het feit dat mensen met een
dwangmatig denkpatroon zich
steeds slechter gaan voelen,
naarmate ze sterker proberen
bepaalde nare gedachten en/of
herinneringen te onderdruk
ken. De psychologen Muris en
Merckelbach schrijven daar
over in het blad De Psycholoog
van maart jl.
Het belang van dit onder
zoeksgegeven is erg groot.
Want als je bijvoorbeeld naar
een psycholoog gaat omdat je
bepaalde dwanggedachten
hebt, dan is de kans niet denk
beeldig dat je het advies krijgt
om zoveel mogelijk afleiding
te zoeken, of om de zogenoem
de 'gedachtenstop-techniek'
toe te passen. Dat wil zeggen
dat je elke keer als je jezelf be
trapt op het denken aan iets
waaraan je niet wilt denken, je
tegen jezelf zegt 'stop' en jezelf
vervolgens dwingt aan iets an
ders te denken. Dat nu blijkt
volgens de recent onderzoek
precies de verkeerde manier te
zijn om dwang- en andere nare
gedachten aan te pakken: ze
worden er alleen maar heviger
van. Sterker nog, er zijn aan
wijzingen dat de kans op het
krijgen van psychische aan
doeningen (na een ernstig on
geluk) alleen maar groter
wordt als je probeert de ge
dachten aan al die narigheid te
onderdrukken.
Wat betekent dit nu voor de
dagelijkse praktijk? Inder
daad: dat je er goed aan doet
om zoveel mogelijk aan de din
gen te denken die je juist het
liefst zou willen vergeten. Dus
als je iets ergs hebt meege
maakt, bijvoorbeeld een vlieg
ramp of een overval, dan doe je
er goed aan zoveel mogelijk te
denken aan en je te concentre
ren op wat je allemaal gezien
en meegemaakt hebt. Precies
tegengesteld aan wat je eigen
lijk zou willen doen: de narig
heid uit je hoofd zetten. On
derzoek heeft uitgewezen dat
mensen die elke dag denken
aan het trauma dat ze hebben
meegemaakt en daarover een
uitvoerig dagboek bijhouden,
veel sneller opknappen dan
mensen die proberen zo weinig
mogelijk aan de traumatische
gebeurtenis te denken.
Voor psychologen betekent dit
dat ze hun cliënten juist moe
ten aansporen om de confron
tatie met de narigheid aan te
gaan, in plaats van ze te leren
hoe ze afleiding en ontspan
ning kunnen vinden.
Het merendeel van de Nederlan
ders heeft geen idee wat de ziek
te reuma precies inhoudt. Bijna
60 procent denkt bij reuma voor
al aan vergroeide ledematen.
Dat er tal van vormen zijn is
vrijwel onbekend. Ook de ernst
en omvang van de ziekte wordt
zwaar onderschat. Dat consta
teerde het Nationaal Reuma
fonds op grond van een steek
proef onder zeshonderd landge
noten.
Het Reumafonds gaat campag
nes voeren om de diverse reuma
aandoeningen beter onder de
aandacht te brengen.
De bevolking krijgt daardoor in
zicht in het scala aan aandoenin
gen aan het menselijke bewe
gingsapparaat.
Reuma is in feite een verzamel
naam voor meer dan tweehon
derd aandoeningen als het ge
volg van onder meer ontstekin
gen en slijtage.
Van de ondervraagden schat de
meerderheid dat zo'n 200.000
mensen in ons land lijden aan
reuma.
Dat cijfer staat in schril contrast
met de werkelijkheid. Onder
zoek door TNO wijst op mini
maal het dubbele aantal patiën-
V- TTttO^ rfQT-
ten. Het fonds is wel ingenomeJ
met het feit dat steeds mindef
mensen veronderstellen dat reu-,
ma alleen bij ouderen voorkomj
vier procent, (anp)
Voor degenen die letten op h
lijn is de Calorieëntabel/Joules,
tabel van diëtiste NicolineDiiiq
ker-Joustra al jaren een handij
hulpmiddel.
De tabel, waarvan de eersted
in 1982 verscheen, geeft eendui
delijk - alfabetisch - oveizic|
van het aantal calorieën c
les per voedingsmiddel.
De dertigste druk van de Calj
rieëntabel, die dezer d:
verschenen, is ten opzichte val
de vorige editie met circa ij
nieuwe producten uitgebreil
Ook light-varianten zijn in f
lijst te vinden.
In het boekje, dat 72 paf
telt en in de boekhandel 1]
kost, zijn tevens een paa
spelregels voor gezond etea j
enkele tips voor lijners opg®J
men.
'Een massa-ejectie. Binn
tonnen materie uit.
Door Hélène van Beek
Niet het broeikaseffect m:
lige zon zorgt voor verw
de zon in eer
is, blaast de zonnewind
veelheden kosmische str
zijn er minder wolken ej
aarde warmer. Is de zon in
ve bui, dan is er kosmisc
die wolken helpt vormen
aarde af.
bat is de belangrijkste co
net nieuwste boek De Grilli
de Britse wetenschapsjouri
Calder. Calder omarmt de i
zienbarende, theorie van tv
natuurkundigen, Svensmar]
Lhristensen, verbonden aan
rologische instituut in K<
Volgens de Denen is niet he
effect - uitstoot van met na
oxide- de belangrijkste oo
opwarming van de aarde, m;
pelturigheid van de zon.
Calder: „De zon wordt vooral
een lichtbron die opkomt in
en s nachts verdwijnt. Maai
andere zon die nooit weggaa'
l'Jd zonnewind, er is altijd
straling, wetenschappers be;
niet" ide8 Van de 'onzich
De twee Denen hebben voor
e verband aangetoond tusi
De Tilburgse kno-arts dr. F. van Buchem vindt dat er
vaak te snel naar penicilline wordt gegrepen bij kaakholte-
of middenoor-ontstekingen. foto ton toemen
r
Door Jacques Lockefeer
Recent onderzoek dat de Tilburgse
keel-, neus- en oorarts dr. F. van
Buchem samen met zo'n zestig huis
artsen uit Tilburg en omgeving heeft
uitgevoerd, heeft uitgewezen dat toe
diening van penicilline bij acute mid
denoorontsteking bij kinderen en bij
acute kaakholte-ontsteking bij vol
wassenen eigenlijk bijna nooit nood
zakelijk is.
Het gaat dan om twee aandoeningen
waarmee de huisarts dikwijls gecon
fronteerd wordt. Nu gebeurt het niet zo
vaak dat een dokter uit een niet-acade-
misch ziekenhuis zo'n belangrijk onder
zoek wereldkundig kan maken in toon
aangevende medische tijdschriften als
The British Medical Journal en The Lan
cet.
„Mijn vader heeft, ook al vóór hij hoog
leraar interne geneeskunde in Gronin
gen werd, hier in Tilburg waar hij als in
ternist en ziekenhuisdirecteur van het
Elisabeth-ziekenhuis werkzaam was,
belangrijk onderzoek verricht," zegt
Van Buchem als verklaring van zijn on-
derzoeksdrift. „Het ging dan vooral om
stofwisselingsziekten en hart- en vaat
ziekten."
En na een korte pauze: „Kijk, het St Eli
sabeth-ziekenhuis herbergt van oudsher
vele opleidingen tot medisch specialist
en is daarom een uitstekende plaats voor
het verrichten van onderzoek. Het biedt
het goede klimaat voor research. Je sti
muleert elkaar tot wetenschappelijk
werk. Bovendien is er door de Barning-
stichting een goede samenwerking ont
staan tussen huisartsen en specialist,
hetgeen onontbeerlijk is voor dit soort
onderzoek."
Maar waarom déze ziekten en waarom
gekeken naar het mogelijke overbodig
gebruik van antibiotica? Je zou toch
kunnen zeggen: baat het niet, het
schaadt ook niet!
Dokter M. Peeters, microbioloog en me
de-auteur van de artikelen, reageert ver
ontwaardigd op deze opmerking: „Het
baat niet, maar het schaadt wel. Overbo
dig gebruik van antibiotica leidt tot on
gevoeligheid hiervoor bij bacteriën. De
ze laten zich op den duur niet voor de
gek houden en worden wat men noemt
resistent. Neem bijvoorbeeld de bacte
riën die middenoorontsteking veroorza
ken. Dat zijn streptokokken, waarvan
bijna 20 procent al resistent is tegen pe
nicilline. Verder gaat het om Haemop
hilus Influenzae en Moraxella catharra-
lis die in 30 en zelfs 90% van de gevallen,
al ongevoelig zijn. Echt een probleem
dus."
Van Buchem vult aan: „Ik heb naar de
top tien-ziekten op mijn vakgebied ge
keken, waartoe acute middenoorontste
king en kaakholte-ontsteking behoren.
Wij vonden in een onderzoek in 1981 en
1982 dat bij de 171 kinderen met acute
middenoorontsteking er geen verschil
was of deze kinderen nu behandeld wer
den met alleen neusdruppeltjes en pijn
stillers, met penicilline alleen of met pe
nicilline én doorprikken van het trom
melvlies. Deze laatste behandeling
wordt al lang en zelfs nu nog vaak toege
past. Kortom, met rustig af te wachten
bleken de kinderen ook te genezen. Voor
huisartsen is dit een belangrijke bood
schap, omdat bijna alle kinderen met
deze aandoening aan zijn zorg worden
toevertrouwd. Het is helaas vaak zo dat
ouders ongeduldig worden en aandrin
gen op het geven van penicilline."
Op de vraag hoe het dan zit met compli
caties antwoordt hij: „Dé kinderen die
nog wel verschijnselen hadden na drie
tot vier dagen in de zin van hoge koorts
en pijn of die na veertien dagen nog te
kenen vertoonden van een loopoor, wer
den alsnog met penicilline behandeld al
of niet in combinatie met doorprikken.
In een na-onderzoek werd duidelijk dat
deze hardnekkige gevallen die wel anti
biotica nodig bleken te hebben, zonder
complicaties genazen. Doorprikken van
het trommelvlies bleek geen voordeel te
bieden."
De hamvraag of deze behandelingsme
thode nu overal in de wereld is aanvaard
en wordt toegepast wordt niet direct be
antwoord. Van Buchem glimlacht en
knikt bedachtzaam: „Er zijn natuurlijk
allerlei persoonlijke en algemene belan
gen mee gemoeid. De farmaceutische in
dustrie is natuurlijk niet gelukkig met
de verminderde markt. Eén van de be
langrijke tegenstanders van deze behan
deling, de Amerikaanse kno-arts
Bluestone, is met zeer veel geld gespon
sord, zo is achteraf gebleken, om te
trachten mijn bevindingen onderuit te
halen. Maar zeker is wel dat we serieus
genomen worden, gezien het feit dalj
gevraagd ben om adviseur te wifl
van een Amerikaans onderzoek naar
behandeling van acute middenooroj
steking en de plaats van antib»
daarbij." J
Over zijn laatste onderzoek dat j
Buchem met vrijwel dezelfde I?
huisartsen deed en dat enige wek®:
leden gepubliceerd is in The Lanceh
telt hij: „Acute kaakholte-ontsteWSj
een tamelijk vaak voorkomende
catie van een neusverkoudheid
dan bij volwassenen. Ook daanj
wordt te pas en te onpas penicilline
gediend. Bovendien wordt de dw
ook niet altijd terecht gesteld. Bd
wat lang durende neusverkoudW J
bij hoofd- of gezichtspijn heeft e
tiënt de diagnose dikwijls al J
dokter ik heb sinusitis! Maar bi)0
zoek blijkt dat het in nog geen kwa
de gevallen om sinusitis of onts
van de neusbijholte gaat. En al
werkelijk zo is, dan is ook hier pen^
ne overbodig want ook zonder a
handeling geneest de aandoen™
neusdruppels, eventueel stomen e
stillers in drie tot vier weken.
Do°rTheo Holleman
7ö!efnDuitse bruinkoolgroet
sjn 400.00° jaar oude houte
Peren gevonden. Die verlo:
I vananZevooroudersdefiniti(
schaal 0p eenzelfde grot'
koP Wat °ndergr0nd °P
echtergrUwel is'
hie>'- DezTfflegfT- T' Z°
ziji
kaï
ooi
I hier nQ Zegen ziin- Zo ooli
I Voor h -I een buitenkans
kreeg X n^°8ie- In 19^
6 Duitse archeoloog di
i artikeuf re 'n^ormat'e wil omtrent
Lctle- Re"é van der Velden.
