pB STEM
,Jt
zachte G
Vegetariërs en 'vleesverlaters' winnen steeds meer terrein
skr^sirfas
Sneller
Stichting
Snelle hap
M.
4
Snelle recepten
MÊ^-rn
mmW
KEURINGEN
Kleintje
FIAT
ERCEDES
OPEL
SEAT
Kritisch
Koningin
Wj
'Jrm
Bloemkool
Pasta
Aardappelen
Risotto
Mini-omeletten
PRIL 1997
J r.
m
M fa
HH
e occasions o.a.
IS+2.0E 88-92
HStuurbekr. 93
Touring 90
and voyager 3.3
91-93
voeringen
tvoeringen
X 1.6i izgst 86
ntra 1,8i GLS 96
coupé GSi 92
discovery TD 90
121-323F-626
3 rood 92
190D 91
irco+extra's 90
i v.extra's 87
200TD 93-89
5000km airco 94
Turbo D 92
TD Van 5 drs 90
ra automaat 94
a 2.0i rood 91
tt 2.0 GSi 89
uitvoering 15x
"3-5d. 93-94
14XN 5drs 93
SLi 42.000 km 93
iv. uitvoering. 10x
vingo antr.met 93
e TD airco 93
ift rood 2x 91
irbo diesel 89
nz+Dsl 93-89
ope inruilers
auto's+pick-ups
ipers te koop
ir div.uitvoeringen
iperverhuur
page H.Peemen bv
Ijsbergsebaan 21
■fen) 076-5145488
Sierra 18 Turbo D sedan
Alf.Romeo 164 Tw.park
Ren.21 Symph.lpg 4 d.t.
Peugeot 405 GLI a.nw. t
Nissan Sunny Coup'e
Merc. 350slc vl.extr aut
Kleine zuinige auto
Peug.205 XL Jubilee
F.Pandal 000CL Fire
Austin Metro 1.3 Surf
2x Fiat Uno 87'
Golf 1.6 5bak a.nw.3drs
O.Kadett 1.2S 3drs
Nissan Sunny 1.3 HB
BMW 316 Ipg 5bak
inr. gar. fin. mogelijk
ook 's avonds na afspras
Ad Frijters
Tulpstr.114 St.Willebro
0165-383041/0653-8859
Tev.auto's t.k. ge"
lllll
VRIJDAG 18 APRIL 1997 E1
I broeiende interesse voor vegetarisch eten.
FOTO MARC BOLSIUS
Vlucht voor het vlees
Bedrijfswagen
Gebr. bedrijfswagen
bestelwagens met en
zonder dubbele cabine.
Pick-ups en vraebtwage
Tel. 0165-341485
Rijksweg zuid 77 Rucp^
Qnderdelen_
1.4 rood, 11-91,
n, abs.nw.st., vr.pr
076-5421669.
£S 200D, bj. '87.
'1-98, i.z.g.st..
inr. dieselbus
1164-685195 na
Sport 2 L 1-4-'96,
;m, van 1e eig.
010-2650524.
Originele Renault
onderdelen
30 tot 40% korting-
Tel. 0186-613319-
OPEL CORSA Swing 1
bi.'89 APK 30-11 97 ki 1
1.6D. '87. vrpr ƒ4
Tel. 0162-521952,^---
KADETT 131 bj-'866.50fl
nfi^2680926/076-5£^|
Seat FURA L, .84'j pr.|
3-98, stadsautoo -
1 100,-. 076-52L M
tarNico Koolsbergen
vraag naar 'ecologische'
producten is in sommige Euro
pe landen groter dan het
Een groeiend aantal
- onder wie koningin
leatiix - besluit minder vlees
'tgaan eten, stapt over op vis
ilscharrelvlees of wordt vege-
De Stichting Sla! staat
'vleesverlaters' terzijde
en daad.
Varkenspest. BSE. We raken er al
•gewend. Hoe zat het ook weer
W dieBSE-koeien en hun nako-
lingen? Ze zullen wel 'geruimd'
net als die varkens. De tv-
Men van begin februari staan
°P het netvlies: die roze die-
efficiënt doodgemaakt via
Wilgen die onder stroom wor-
J» gezet. Waarna grote grijpers
'kadavers in containers tillen.
minuutje daarvoor leefden ze
tog.
tjiver Rudy Kousbroek publi-
!Vr enkele weken na het uit
wen van de epidemie een 'Re
quiem voor het varken'. Waarin
hij beschreef hoe intelligent en
aanhankelijk deze dieren zijn. Ze
hebben zelfs gevoel voor muziek.
Maar al na die eerste tv-beelden
hebben we geen hap varkensvlees
- en gelijk ook maar rundvlees -
meer gegeten. Dat kan ook voor
de lijn geen kwaad. Vis is heerlijk
en al roerhakkend maak je met
groenten een feestmaal.
Meer mensen zien van het bief
stukje af. Dat begon al ver voor de
varkenspest. Het aantal 'vleesver
laters' groeit. Ze kiezen nog niet
direct voor een vegetarische le
venswijze, maar besluiten wel om
minder vlees te eten. Het een dag
je per week over te slaan. Zich tot
scharrelvlees te beperken. Naar
de eco-slager te gaan.
Anderhalf miljoen Nederlanders
eten praktisch geen vlees of vis.
De helft van hen noemt zich vege
tariër - al telt de Nederlandse
Vegetariërs Bond slechts 5400 le
den. De andere helft wil de vrij
heid houden om incidenteel wel
eens een stukje dier te nuttigen.
Samen met de 'vleesverlaters'
vormden deze groepen al in 1994
18,5 procent van de bevolking,
drie miljoen mensen. Zo blijkt uit
het rapport 'Vlees, cijfers en
trends 1994' van het Produkt-
schap voor Vee en Vlees. Daarin
worden ze 'kritische consumen
ten' genoemd voor wie vlees niet
langer vanzelfsprekend is. Overi
gens stijgt de totale vleescon
sumptie in Nederland nog wel,
doordat de consumptie per hoofd
nog toeneemt. Van 84,9 kg (bruto,
inclusief botten etc.) per jaar in
1990 tot 88,9 kg in 1994, aldus cij
fers van het Produktschap.
Sinds gisteren kent Nederland het
tijdschrift Sla!, een uitgave van
een nieuwe stichting met dezelfde
naam. Sla! mikt op een goed op
geleid publiek met een relatief
hoog inkomensniveau dat bewust
vleesloos of met minder vlees
leeft. Dat het nu op de markt
komt, heeft niets met de varkens
pest te maken, zegt uitgever Jan
van der Lee. „Het idee is al een
jaar oud, uit het begin van de BSE
in Engeland. Er is sindsdien bijna
geen moment geweest dat vlees
niet negatief in de publiciteit was,
merkte ik toen ik erop ging let
ten."
Het blad doet niet aan opgeheven
vingers. Geen vermanende woor
den aan het adres van de vlees
etende medemens, maar sterke
- en ook makkelijke - recepten
met plaatjes die je het water in de
mond doen lopen. Niko Koffe-
man, creatief directeur van de
stichting: „Vegetarische kookboe
ken bieden geen oplossing voor ie
mand die om zeven uur thuis
komt en om kwart over zeven eten
op tafel wil hebben. Sla! biedt die
wel."
Koningin Beatrix eet op woens
dag geen vlees meer, onthult Kof-
feman. Hij heeft dat uit 'kringen
rond de koningin; ik kan geen na
men noemen'. Het mag van hem in
de krant, hij weet het zeker. Het
staat trouwens ook in het eerste
nummer van Sla!.
Waarom stoppen of minderen
mensen met vlees? Gezondheid is
een overweging. Te hoge con
sumptie van vlees werkt wel-
vaartsziekten in de hand. Vegeta
riërs leven langer, blijkt uit on
derzoek.
Het lichaam heeft ook geen vlees
nodig, werd al in 1980 vastgesteld
in het 'Advies inzake alternatieve
voeding' van de Nationale Voe
dingsraad. Een 'lacto-vegetarisch'
dieet (groenten, fruit, zuivel) be
vat alles wat een mens nodig
heeft.
Dierenbeschermers eten vaak
geen vlees vanwege de bio-indus-
trie die van levende wezens melk-
vlees- of eierfabrieken heeft ge
maakt. Afgelopen week plaatste
ook landbouwminister Van Aart-
sen naar aanleiding van de dra
ma's op de varkensboerderijen
- voor de varkens maar ook voor
de boeren - vraagtekens bij de in
tensieve veehouderij die van hem
wat extensiever mag worden.
Er zijn ook culinaire motieven.
Vlees van scharrelvee zou beter
smaken. En de vegetarische kook
kunst is in de loop der eeuwen tot
grote hoogten gestegen. Voor wie
daaraan mocht twijfelen: zie Sla!.
Of kijk eens hoe de hindoes in In
dia eten.
Er is dus groeiende interesse voor
vegetarisch eten, ecologische voe
ding, 'kalfloze' kaas, scharrel
vlees, biologisch-dynamisch
voedsel, vis. In Duitsland loopt
het zelfs storm: jaarlijks groeit de
omzet in ecologische levensmid
delen daar met 25 procent (in
1996 tót 4,5 miljard gulden). In
veel Europese landen kan de na
tionale productie de vraag naar
ecologische producten niet bij
houden, meldt het vakblad Zui-
velzicht. De massa-executies van
varkens en de BSE-koeien lijken
ook in Nederland de trend naar
minder vlees of vegetarisch eten
te versterken. Een krant noemde
de tv-beelden onlangs een 'Gods
geschenk voor de dierenbescher
ming. Een beeld dat geen tv-re-
clameman verzinnen kon. Een da
gelijkse pijniging voor het Pro
duktschap voor Vee en Vlees'. De
slachtoffers? Het vee en de boe-
'vleesproductie gaat steeds sneller. Ton Dekker, secretaris van
'Dierenbescherming en van de Stichting Sla!: „Kuikens zijn te-
Sfflwoordig al na zes in plaats van tien weken slachtrijp. Er be-
aan 'doodgroeiers', kuikens die rond hun veertigste levensdag
°'eel vlees bevatten dat hun skelet het niet meer kan dragen of
J® hart het niet meer aankan.
Jeze eeuw, vertelt Dekker, produceerde een melkkoe twee-
J"zend liter per jaar. Nu is dan tienduizend of meer. Dieren zijn
gaan doen als machines. Als er nu iets fout gaat, gaat het
drastisch mis. „Kijk naar de varkenspest."
De Stichting Sla! is een particulier initiatief van mensen die zich
zorgen maken over de consumptie van dierlijke producten. Voor
zitter is Marlou van Campen, communicatiemanager van het We
reld Natuur Fonds. Secretaris is Ton Dekker, tevens secretaris
van de Dierenbescherming. Niko Koffeman is de 'creatief direc
teur'; in het dagelijks leven is hij communicatie-adviseur. Jan van
der Lee is uitgever.
De vier, die elkaar al langer kenden, zijn vegetariërs (Jan van der
Lee: „Maar we leven nog...") maar hebben niet de bedoeling de
vleesminnende medemens vermanend te benaderen.
Sla! is geen gezondheidsblad, meldt Marlou van Campen, voorzit
ter van de Stichting Sla!, al werken er twee diëtisten mee. De
stichting weet wat de moderne mens beweegt en ruimt plek in
voor 'snelle' gerechten. Binnen een half uur op tafel, want ook de
vegetarische of vleesmijdende mens heeft het anno 1997 druk
druk druk.
Het tijdschrift verschijnt eens per twee maanden. Sla! wil 'onbe
hagen omzetten in welbehagen. Sla! is een vrolijk publiekstijd
schrift'. Het blad - 68 pagina's in kleur vol recepten en eetverha-
len - kost ter introductie 4,95, vanaf nummer 2 zal dat 6,95
zijn. Te koop in kiosken en supermarkten. De oplage is 50.000
exemplaren.
Cadeautje voor
vijftienjarig
Wijngilde
ViP
*W'r-
M|
De chips
gaan in
de chips
PAGINA
De Move lijkt
van een
andere planeet
te komen
PAGINA
Sla! weet dat de moderne mens het altijd druk heeft en brengt dus
ook 'snelle' recepten. Op deze pagina enkele voorbeelden zoals die in
het eerste nummer van het tijdschrift zijn te vinden. Het gaat om
hoofdgerechten voor vier personen en de bereidingstijd varieert van
een kwartier tot een half uur.
Gegratineerde bloemkool met kruidige uien
1 bloemkool
4 tomaten
Voor het gratineren:
2 eetl. bloem
2 dl melk
25 gr boter
1/2 theel. zout
75 gr cheddar
2 theel. Worcester saus
Voor de uien:
2 uien
1 eetl. olie
1 eetl. azijn
1 theel. honing
12 blaadjes salie
4 eetl. peterselie
Verwarm de oven voor tot 250°C (stand 6-7). Kook de bloemkool in
zijn geheel beetgaar (ca. 15 min). Zet de bloemkool samen met de to
maten in een ingevette ovenschaal. Smelt de boter in de sauspan en
voeg de bloem toe, roer om met een garde en giet langzaam de melk
erbij tot een gladde saus ontstaat. Laat de kaas in de saus smelten en
breng het geheel op smaak met Worcestersaus en zout. Giet de saus
over de groenten, laat 10 min. gratineren in de oven. Snijd de uien in
dunne ringen en laat ze in de olie zacht smoren. Hak de kruiden fijn
e: ze met de rest van de ingrediënten bij de uien. Giet het uien-
i. om de groenten heen.
Fusilli met zongedroogde tomaten
500 gr fusilli (of pasta naar keuze)
1 kop zongedroogde tomaten in olie
1 bos lente-uitjes
250 gr roomkaas (boursin, ricotta o.i.d.)
1/41 slagroom
verse basilicum
vers geraspte Parmezaanse kaas
Kook de pasta zoals aangegeven op het pak. De tomaten in stukjes
snijden. Verhit dan de olie van de tomaten in een sauspan, bak daar
in de fijngesneden lente-uitjes gedurende 1 min. op een laag vuur.
Voeg roomkaas toe en laat smelten, slagroom en tomaten toevoegen,
aan de kook brengen en 5 min. op een laag vuur laten pruttelen.
Breng op smaak met peper en giet het mengsel over de hete pasta. Be
strooien met basilicum en/of Parmezaanse kaas.
Zoetgeglaceerde aardappelen
4 grote aardappelen
1 middelgroot blik ananas in stukjes
1 bos lente-uitjes
4 eetl.zonnebloem olie
1/2 theel. chilipoeder
zout en peper
Verwarm de oven voor op 220°C (stand 5-6). Snijd de aardappelen in
grote stukken en kook ze in 10 min. gaar. Meng intussen 1 dl ananas
sap met de rest van de ingrediënten. Snijd de lente-uitjes in stukjes.
Vet de ovenschaal in of bedek hem met bakpapier, leg de aardappe
len erin en overgiet ze met de ananasmix. Plaats 20-25 min. in de
oven.
Goudgele risotto met gemengde groenten en basilicumdressing
lui
275 grrisotto-rijst
2 eetl. olijfolie
11 groentenbouillon
1 gr saffraan
3 stengels bleekselderij
150 gr sperziebonen
150 gr champignons
1 kleine courgette
1 teen knoflook
50 gr cashewnoten
50 gr zwarte olijven
4 eetl. olijfolie
2 eetl. sinaasappelsap
2 theel. witte wijn-azijn
1 theel. mosterd
1 eetl. fijngehakte basilicum
2 lente-uitjes
geraspte Parmezaanse kaas
Snipper de ui en fruit hem in de olijfolie goudgeel, voeg de rijst toe en
bak mee gedurende 1 min. Blijf roeren. Giet de bouillon erbij, breng
aan de kook en doe de saffraan erbij, gaar in 20-25 min. Intussen de
groenten wassen en in stukjes snijden. Bak in een wok of koekenpan
in de resterende olie eerst de selderij op een hoog vuur gedurende 3
min. en bak dan de sperziebonen en courgette mee gedurende 1 min.
Voeg champignons en knoflook toe en laat deze lichtbruin kleuren.
Net voor het opdienen cashewnoten en olijven erdoor roeren. Rest
van de ingrediënten door elkaar roeren tot een smeuïge dressing. Ri
sotto op de borden scheppen, vervolgens de groenten en op smaak
brengen met de dressing en/of de Parmezaanse kaas.
Mini-omeleletrolletjes met gemengde groenten
4 eieren
4 eetl. water of melk
zout en peper
1 kleine courgette
2 rijpe avocado's
4 sjalotten
2/3 blikje maïs
zout en cayennepeper
Klop de eieren los met het vocht en zout en peper. Bak in de koeken
pan 4 kleine omeletjes; doorsnede 13-15 cm. De courgette in kleine
blokjes snijden en beetgaar koken. Intussen de avocado's in stukjes
snijden. Snipper de sjalotjes. Meng deze ingrediënten met de maïs en
voeg naar smaak cayennepeper en zout toe. Halveer de omeletjes, leg
het groentenmengsel in het midden en rol de omelet losjes op. Tip: de
omelet kan vervangen worden door (volkoren) pannenkoekjes.
