DE STEM
van
De hofleverancier
Joop
Ellen' is lesbisch, nou en?
Nederlandse culturele
week in Casablanca
Spectaculair slot van
Spaanse muziekserie
[arry Klooster levert acteurs en figuranten voor drie soapseries
irt sterk
irit WZA
tzen in
kunnen
lif mille
Jantje Smit van niks naar 1
op de bon
•controles
Opwinding in Amerika rond seksuele geaardheid tv-heldin
Minister
Jorritsma
gaat zingen
8 APRIL
1997 C3|
Gids
Breda - Concertzaal De Nieu
we Veste. Concert in de serie
'Nederlandse muziek en
Spaans beleg'. Uitvoerenden:
Enno Voorhorst (gitaar) en
Eric Vaarzon Morel Chane-
la. Presentatie: Vincent van
Engelen. Gehoord op 4 april
1997.
Door Geert van den Dungen
De zeer geslaagde concertserie
'Nederlandse muziek en Spaans
belegd, georganiseerd,j cjooriahet
Centrum Nederlandse .Muziek,
NESnRadio en DeiJMiewwe rfete,
kreeg vrijdagavond een spectacu
lair slot met de flamencomuziek
van Eric Vaarzon Morel en Cha-
nela.
In het rechtstreeks via Radio 4
uitgezonden optreden werd me
rendeels klassiek gerichte publiek
verrast door de nieuwste ontwik
kelingen binnen de Spaanse fla
mencomuziek die Eric Vaarzon
Morel in zijn zelf gecomponeerde
nummers verwerkte.
De muziek van deze rasartiest
lijkt een direct gevolg te zijn van
zijn improvisatievermogen. Met
zijn band Chanela verwerkte hij
zijn muzikale invallen op een ma
nier die veel raakvlakken heeft
met de jazzmuziek. De muzikale
thema's werden door de bandle
den telkens in een ander licht ge
plaatst.
Zanger Olayo Jimenez zorgde met
zijn gepassioneerde zang vol me
lancholie en dramatiek voor de
sensuele kant van de flamenco
muziek; de syncopische, opzwe
pende ritmes van percussionist
Antal Steixner gaven een geraffi
neerde 'drive' aan deze muziek.
Roderik Westra was op elektri
sche basgitaar regelmatig in
dialoog met de virtuoze flamenco
gitarist Eric Vaarzon Morel die
muzikaal het heft in handen had
en voortdurend coördineerde.
Een hoogtepunt in dit optreden
was het nummër Carbon, een-'ai;;
legrfa' -ttnet// - temperamentvolle
Zuid-Amerikaanse en Moorse in
vloeden (mineur). Tijdens de twee
afgedwongen toegiften kreeg het
enthousiaste publiek nog een ge
weldige flamencodansperforman-
ce van zanger Olayo Jimenez.
Voor de pauze verzorgde Enno
Voorhorst op klassiek gitaar een
kort recital dat begon met twee
Pavanas van de Nederlander Jo
achim van den Hove. Deze oor
spronkelijke luitstukken, geschre
ven ten tijde van de Tachtigjarige
Oorlog, pasten weliswaar uitste
kend in dit programma, maar zijn
op een kwetsbaar solo-instrument
als gitaar moeilijk te realiseren.
Ook een gereputeerd gitarist als
Enno Voorhorst had hier duidelijk
hoorbaar moeite mee.
In het beroemde Recuerdos de la
Alhambra van Francisco Tarréga,
een 'klassieker' uit de Spaanse gi
taarliteratuur, was Voorhorst heel
wat beter op dreef. Met subtiele
dynamische schakeringen, waar
bij de zachte passages opvallend
fraai waren, en met een gelijkma
tige tremolotechniek kreeg deze
étude een zeldzaam gave live ver
tolking.
Voorhorst besloot zijn optreden
met een hommage aan Paco de
Lucia die wordt geschouwd als de
grootste flamencogitarist van dit
moment. Componiste Annette
Kruisbrink maakte hierin gebruik
van traditionele flamencomotie
ven en het flamencotremolo. Een
aardige verbinding tussen de klas
sieke Spaanse gitaarmuziek en de
'cante flamenco'.
Hilversum (anp) - Jantje Smit uit Volendam schaart zich deze
week onder de groten der aarde in de historie van de Nederlandse
Top 40. Het elfjarige Volendamse talent stormt met Ik zing dit
lied voor jou alleen vanuit het niets naar de eerste plaats op de
hitlijst.
Jantje Smit is de derde in de geschiedenis die zich van niets on
middellijk op nummer één van de hitparade nestelt. Alleen The
Beatles en Procol Harum is dat gelukt. The Beatles drie keer: met
I feel fine (1965), We can work it out (1965) en Hey Jude (1968).
Procol Harum leverde het huzerenstukje in 1967 met A whiter
shade of pale.
Rotterdam (anp) - De Rotter
damse Kunststichting is mede
organisator van een Nederlandse
culturele week in Casablanca.
Aan het festival van hedendaag
se kunst doen zeven instellingen
mee.
Dat zijn het RO Theater, Scapi-
no Rotterdam, Museum Boij-
mans van Beuningen, het Rotter
dams Conservatorium, het Krea-
tief Werkhuis, jeugdtheaterge-
zelshap Het Waterhuis en Hol
land Film.
De cultuurdagen vinden van 19
tot en met 24 april plaats. De
initiatiefnemers willen de sa
menwerking en uitwisseling met
Marokkaanse kunstinstellingen
en kunstenaars bevorderen. De
optredens, discussies en master-
classes worden gehouden in het
Complexe Culturel Moulay Ra-
chid, een cultuureel centrum met
een professioneel theater en een
opleiding voor kunsteducatie.
De culturele week komt tot
stand in samenwerking met Med
Urbs VIE, een netwerk voor sa
menwerking en uitwisseling op
het gebied van hedendaagse
kunst en cultuur tussen Casa
blanca, Cairo, Istanbul, Lille en
Rotterdam. De gemeente Rotter
dam nam in 1992 het initiatief
voor Med Urbs VIE.
Hl m
lij zijn geslachtsdelen
De man is voorlopig
[en - Tot zijn grote
emerkte een 23-i
ver-
- -jarige
It Deventer afgel0pen
|vond dat de motorkap
i auto gedemonteerd en I
omen was. De auto, een
Mini 1000, stond gepar-
lan de Peter van An-
enroller
Een onbekende heeft
fen zondagavond de
pile van een 33-jarige
r ontfutseld. Dat g«
|op de Gentsestraat.
lange Schorreblomrit
van de West-Zeeuws-
16 deelnemers die zich in]
ten meldden was de
End.
was twintig kilometer pe(
fabbendijke die met zestig,
was uitgezet door Luc van
[Zuidzande. De poedelprijs
lid uit Aardenburg die 4031
de Rode Kruisrit op 4 mei!
meerdaagse evenement vat
Kopend.
I) 60 strafpunten, 2. Hans del
Vide) 90, 4. Joop Kolijn (Oost-j
ferry Jansen (Oostburg) 93 7
droe (Cortgene) 124, 9. Erwin|
I strafpunten, 2. Wim Esselingl
fag) 190,4. Monique de Vrieni|
jegem Belgie) 211, 6. Johande|
Ttardenburg) 229, 8. Emmy de
nburg) 403. 1
awwoningen aan de Jazz-
wijk Nieuw Othene kun-
emie van de gemeente.
t JUt) l. tl
bij elkaar krijgt de Schel-
1 uit die pot dit jaar om en
Ide anderhalve ton.
pmeente zet verder dertig-
nd gulden opzij voor del
diëring van de bouw van
huurwoonwagens. Verder
geld beschikbaar voor de i
Itering van particuliere
goorlogse woningen en voor
uvriendelijk verbouwen. In
aatste categorie komt het
puwingsplan voor het pand
ulaan 37 en dat voor twee
Appartementen op de hoek
ilaan/Jozinastraat in aan-
PnS-
(■erdeelbesluit 1997 staat op
fergaderagenda van de com-
lie Volkshuisvesting.
Tergadering van deze com-
[e is donderdag 10 april,
'19.30 uur in het stadskan-
^or Marcel Frost
fastens vijftien keer per
keek verschijnt zijn naam
i de Nederlandse telev-
,e. Slechts één regeltje,
[meestal op de aftiteling bij
Jeen soap-serie: Harry
Iflooster Casting. Naar ei-
„i zeggen is hij hofleve
rancier van Joop van den
le. Hij voorziet de drie
[Nederlandse soap-series
de Tijden, Onderweg
jnaar Morgen en Goudkust
|an acteertalent, van jong
oud, van figurant tot
hoofdrolspeler.
Een smalle doorgang aan de Am
sterdamse Stadionweg voert naar
Hygiëastraat, eigenlijk niet
eer dan een doodlopend steegje.
Kwijl aan de andere kant van
[de huizenrij de trams van en naar
[let Olympisch Stadion denderen,
luiten hier de vogeltjes in de
lochtendzon.
bescheiden, bijna onvind
baar naambordje bij nummer 8
meldt: Harry Klooster Casting.
Eén van de grootste castingbu
reaus in Nederland zit wegge-
t in een voormalige kleuter-
I school.
|,Wij leverden de acteurs voor
mvleugel en Bureau
[Maan en nog steeds voor bij
lvoorbeeld Sam Sam, Oppassen't
:tje in Huis en Zonder
|Jmf. Ach, ik weet het allemaal
iwniet," somt Harry Kloos-
[ter op. Maar basis van Klooster
[Casting blijven toch de drie Ne
derlandse soap-series Goede Tij-
Ik», Goudkust, en Onderweg
[mar Morgen. Klooster selecteert
[ze allemaal, of het nu om hoofd-
pspelers of om figuranten gaat.
„Wij zijn zeg maar de hofleyeran-
[tier van Joop van den Ende",
Klooster. Zijn bureau telt
Inaast hemzelf zes medewerkers.
In het bestand van het castingbu
reau zitten een kleine driedui-
zend namen.
elkaar niet, acteurs cas-
\taworalledrie de series?
„Integendeel, het is juist een
voordeel. Wij weten immers pre
cies wie waar wanneer gespeeld
heeft. Je kunt iemand die net een
halfjaar een belangrijke rol in
GTST heeft gespeeld niet zomaar
I opeens in Goudkust laten opdui-
I ken, Bij kleinere rollen zou dat
I bijvoorbeeld wel kunnen, maar je
i oppassen dat er een tijdje
mzit. Bovendien kom je op
I manier te weten wie voor wel-
kerol het best geschikt is."
[Mie casten ook figuranten.
ie rijksweg bij Eede is gis-
JT6 kilometer te hard reed.
per uur waar maar maxi-
■92 te hard.
(de de politie een stevige uit-
zettelijk voorgeschreven snel
le radar hier nog 46 andere
pn van 432.
Hoek tenslotte, begingen 3
Irtreding. Hier was de hoogst
an plaats van tachtig.
te' Niels Swinkels
Het zal de gemiddelde Nederlandse
k ijker waarschijnlijk niet zoveel
®nnen schelen, maar in Amerika is
"ej op 30 april zover: Ellen - van de
Pjknamige televisieserie - komt
®voor uit dat ze lesbisch is. Iets dat
houdt§eru™e tijd bezig
tlTssinS 's er lanë maar het
Jtt het Amerikaanse televisiepubliek
"8 zeker tot 30 april bezig houden. Op
dag zal Ellen Morgan, de hoofdfi
lm Uï de komische televisieserie El-
u«elijk uitkomen voor haar
«bische geaardheid.
Wens een extra lange aflevering
arm ook Laura Dern en Oprah Win-
bJ/u681361011' "Nou en?"> zaI de ëe-
Nederlandse televisiekijker
fff Maar zo eenvoudig ligt het in
&niet' Het gedoe is aI biina
of niptv P]aar aan de gang' Zou ze wel
zo )a> wanneer komt ze er
voor uit? Ondertussen heeft Ellen
subtipieruS al tadoze subtiele en minder
iptt»e s afëegeven. Tegen David
»owtn vertelde ze onlangs dat er
isiim meer lesbiennes op telev-
2pesten verschijnen.
ABC f® sePtember liet het netwerk
'ooriiJj- in Amerika uitzendt, al
dj spi ®es doorschemeren dat Ellen
'uitd °eij, misschien seksueel gezien
"auteliit- ?°u komen' Zoiets gebeurt
sctn-m, zomaar omdat een van de
VallJ ers Van de televisieserie dat toe
van Lr bedenkt- Nea. de hoge heren
en zelfs die van de Walt Dis
ney Company, eigenaar van ABC, heb
ben er officieel hun goedkeuring voor
moeten geven.
Voor die beslissing worden ABC en
Disney zowel bejubeld als verguisd.
Volgens een woordvoerder van de Gay
Lesbian Alliance Against Defama
tion (GLAAD), een Amerikaanse orga
nisatie tegen discriminatie van homo
seksuelen, is dit een grote doorbraak.
Ellen Morgan is de eerste homoseksuele
hoofdrolspeler in een (komische) televi
sieserie.
Weliswaar zijn er al zeker vijfentwintig
jaar lang homo's en lesbiennes te zien
op de Amerikaanse televisie (volgens
een telling van GLAAD zijn het er dit
seizoen 23), maar hun aandeel is be
perkt gebleven tot (komische) bijrollen.
Volgens GLAAD is de aanwezigheid
van homo's op televisie erg belangrijk
voor de emancipatie van homoseksue
len. In en rondom steden als San Fran
cisco en Los Angeles is daar misschien
niet zo'n behoefte aan, maar in grote
delen van de Verenigde Staten, zoals
het Midwesten en het Zuiden, ligt dat
beduidend anders.
Met name in het Midwesten en Zuiden
is men minder gelukkig met de plannen
van ABC en Disney. Een predikant van
de Zuidelijke Doopsgezinde kerk liet
weten dat hij uitermate teleurgesteld is
in ABC. En namens de Traditional Va
lues Coalition (een organisatie die zich
inzet voor conservatieve normen en
waarden) zei dominee Lou Sheldon dat
hij zich zorgen maakte over het feit dat
jongens en meisjes door het zien van de
serie misschien wel tot homoseksuali
teit worden verlokt.
Dit is niet de eerste keer dat Disney kri
tiek krijgt van christelijk-rechtse groe
peringen. Zij boycotten het bedrijf van
wege het uitbrengen van de Britse film
Priest (1994), over een katholieke pries
ter die ontdekt dat hij homo is, en voor
de beslissing, afgelopen jaar, om ge
trouwde en ongetrouwde Disney-werk-
nemers en hun partners voortaan gelijk
te behandelen.
Stunt
Het lijkt er verdacht veel op dat het ge
doe rond Ellen een zorgvuldig opgezet
te publiciteitsstunt is. Speciaal voor de
extra lange aflevering op 30 april zijn
actrices Laura Dern (bekend van onder
meer Jurassic Park) en Oprah Winfrey
ingehuurd. Ellen Morgan realiseert
zich dat ze zich sterk voelt aangetrok
ken tot het personage van Laura Dern
en bespreekt haar gevoelens en twijfels
met haar psychiater (Oprah Winfrey.)
De heisa zal naar verwachting goed zijn
voor de kijkcijfers - die de laatste tijd
wat te wensen overlieten - en dat bete
kent ook dat er volop belangstelling is
van adverteerders. Die betalen ABC
175.000 dollar voor het in heel Amerika
uitzenden van een spotje van dertig se
conden. Het netwerk heeft het echter
niet aangedurfd om tijdens Ellen een
spotje uit te zenden van de homo-actie
groep Human Rights Campaign (HRC),
over discriminatie van homo's op het
werk. In 41 van de vijftig Amerikaanse
staten is het namelijk nog steeds wette
lijk toegestaan om iemand te ontslaan
op grond van zijn seksuele geaardheid.
haar medespelers
Ellen DeGeneres, op de bank tussen
Het reclamespotje van de HRC zou niet
stroken met het beleid van ABC inzake
gevoelige politieke onderwerpen. Van
daar dat de HRC het spotje nu uitzendt
via plaatselijke onafhankelijke zendge
machtigden die zaken doen met ABC.
Tijdens dezelfde aflevering van Ellen,
maar slechts in 29 grote en middelgrote
steden.
Hoe het na de uitzending van 30 april
verder zal gaan met Ellen is nog niet
bekend. Volgens de ene recensent is de
FOTO KIPPA
angel er uit. Nu Ellen Morgan openlijk
lesbisch is, zou er minder aanleiding
zijn voor grappige situaties. Volgens
een andere recensent neemt het aantal
komische mogelijkheden alleen maar
toe.
Harry Klooster: „Ik wilde op mijn vijftigste niet zeggen: 'had ik toen maar'.
Daar is toch niet zo heel veel ac
teertalent, voor nodig? ,..nr,
„Nee, maar de rol die gespeeld
wordt moet goed zijn, al gaat het
maar om een paar seconden.
Daarom doen wij ook alle figura
tie van de series waar we de ac
teurs voor casten. Want waar ligt
de grens tussen figurant en ac
teur? Daar tussenin heb je ook
nog eens wat wij een 'edelfigu-
rant' noemen, een figurant die
bijvoorbeeld een koerier speelt en
een zinnetje moet zeggen als: 'Ik
heb een pakje voor mevrouw Al
berts'. Het werkt het beste als je
alles in eigen huis houdt."
Inmiddels is soap toch redelijk
geaccepteerd. Dat is wel eens an
ders geweest.
„Vooral in het begin hebben we
ongelooflijk veel kritiek gekregen
op GTST. Mensen vonden het
maar niks. Voor een deel was die
kritiek terecht, voor een deel niet.
Nederland wist toen gewoon nog
niets van soap. Iedereen moest
het leren kennen: de acteurs, de
regisseurs, de scriptschrijvers en
wij. Waar ik me toen wel aan heb
gestoord was dat men riep: de ac
teurs hebben ze zo van de straat
geplukt. Dat was niet zo. Ik zeg
niet dat ze allemaal de toneel
school af hadden, maar wat
moesten we anders? GTST is be
gonnen met de belevenissen rond
een groepje jongeren, met als
centrale figuur Helen Helmink.
Je vindt simpelweg geen jongeren
van 18, 19 jaar die de toneel
school af hebben. Iemand die van
de opleiding komt, is misschien
24, maar meestal 25, 26 jaar oud.
Die kunnen in het theater iemand
spelen van een paar jaar jonger,
maar op televisie is dat onmoge
lijk."
Waar komen de Reinout Oerle-
mansen dan wel vandaan?
„We zijn gaan informeren bij col
lega's die wat beter thuis zijn in
het jeugdtheater. Dan moet je
denken aan bureaus als Moeder
Anne en Rebecca's Jongeren Cas
ting."
Van wereldberoemd zijn dromen
we allemaal wel eens. Zien veel
mensen een briefje aan Klooster
niet vaak als eerste opstapje?
„Nu valt het mee, maar in het
eerste jaar GTST kregen we wel
honderd brieven per week. Op dit
moment is dat aantal vrij stabiel,
twintig a dertig wekelijks. Die
lees ik allemaal persoonlijk. Acht
van de tien gaan meteen door
naar de stapel 'figuratie', gemid
deld zijn er twee interessant.
Waar ik op let? Of de brief en
thousiast geschreven is, of er een
videoband bijzit en of ze ervaring
hebben natuurlijk."
En als een kennis je op dat leuke
nichtje van hem wijst?
„Dan zal ze zich eerst moeten be
wijzen. Vriendjespolitiek kan ik
me niet permitteren. Als iemand
niet-vpldoende kwaliteiten heeft,
adviseer ik hem of haar niet voor
een rol. Dan ga ik later zelf op
mijn bek. Uiteindelijk bepaalt de
producent wie meespeelt. Som
migen vertrouwen blind op ons,
dat wil ik graag zo houden."
Hoe komt iemand in het casting
wereld terecht?
„Poeh, lang verhaal. Ik denk dat
het komt omdat ik eigenlijk
graag zelf acteur was geworden.
Op mijn negentiende, dertig jaar
geleden dus, verdiende ik mijn
zakgeld met pianospelen. Ik ben
vervolgens naar de Academie
voor Podiumvorming in Den
Haag gegaan, die ik overigens
niet heb afgemaakt. Daarna heb
ik jarenlang de kost verdiend als
zanger van het betere Nederland
se lied. Vocalist was toen nog een
gangbaar woord. Na een aantal
Hilversum (anp) - Minister
Jorritsma doet het vrijdag 11
april zingend. De VVD-be-
windsvrouwe van Verkeer en
Waterstaat is vocaal te be
wonderen in het programma
De week van Willibrord.
Jorritsma vormt een duet
met haar Friese provinciege-
note Anneke Douma, bekend
van het Elf stedenlied Bonke-
vaert.
Zingende politici zijn zeld
zaam. Jorritsma treedt in de
voetsporen van Hendrik
Koekoek van de Boerenpar
tij. Die zong tijdens de olie
crisis in 1973 de carnavals
kraker 'Den Uyl is in den
olie', samen met Pierre Kart-
ner.
jaren kwam ik tot de conclusie
dat ik niet het talent was waai;
Nederland op zat te wachten."
i
Lijkt me moeilijk, om na een aan
tal jaren te moeten toegeven dat
je niet zo goed bent als je dacht?
„Ja, dat was heel moeilijk, toch
heb ik een geweldige tijd gehad.
Maar ik wilde op mijn vijftigste
niet zeggen 'had ik toen maar', ik
heb het geprobeerd. Vervolgens
ben ik de publiciteit en promotie
voor filmmaatschappijen gaan
verzorgen. Daardoor kwam ik
weer in contact met acteurs. Een
aantal van hen vroeg of ik als
agent voor ze wilde werken. Uit
het werken als agent kwam uit
eindelijk het casten voort."
Over enkele weken word je vijf
tig. Geen 'had ik toen maar'?
„Nee, absoluut niet. Het gaat
hartstikke goed en ik heb de
leukste hondenbaan die er is."
FOTO PAUL DIJKSTRA