L
TRA-film 'Devil's Own'
pretendeert te veel
li Twintigers en de
verwarring
1 der hormonen
z
Geoffrey Rush kreeg Oscar voor hoofdrol in 'Shine'
0
0
u
0
in
o
0
0
DE STEM
FILM
D4
Familieband
Geniale gek
I "oor Jos Kessels
L
III
III
J
donderdag
7.30 uur.
ot 21.00 uur.
tot 17.00 uur.
ndag gesloten
lc
i i 11
DONDERDAG 3 APRIL 1997
De tragiek van een
Australisch pianowonder
Door Marjan Mes
j Het is nauwelijks voorstel-
I baar, maar het bizarre verhaal
dat de Australische regisseur
Scott Hicks vertelt in zijn film
I Shine is gebaseerd op ware
I feiten. Het is het levensverhaal
van de geestelijk gestoorde,
Australische concertpianist
David Helfgott, die na een ja
renlange opname in een psy
chiatrische inrichting een
I wonderlijke come-back maak-
I te.
Deze figuur wordt op oudere
leeftijd mooi vervreemdend geac-
I teerd door Geoffrey Rush, die er
vorige week een Oscar als 'beste
buitenlandse acteur' mee in de
wacht sleepte. Op het laatste
Filmfestival Rotterdam was Shi-
I ne de favoriet van het massaal
toegestroomde publiek en won
daar dan ook de Publieksprijs.
David Helfgott was al jong een
wonderkind op de piano maar
werd in zijn jeugd zo ernstig ge
traumatiseerd door de gestoorde
relatie met zijn Pools-joodse va-
I der, dat hij psychisch volledig in
stortte en een stotterende zon
derling werd, die nochtans op 4El-
jarige leeftijd terugkeerde op het
podium.
Vader Peter Helfgott emigreerde
naar Australië na de Duitse con-
eentratiekampen te hebben over-
leefd. Een man die zijn gezin en
[vooral zoontje David voortdu-
i rend voorhoudt dat je 'de sterk
ste' moet zijn, want 'de zwakken
I worden verpletterd als insecten'.
Geoffrey Rush speelt in 'Shine' de pianist David Helfgott die zijn come-back maakt na een verblijf in een psychiatrische inrichting.
FOTO BUENA VISTA
Deze ontoegankelijke, psychisch
gebroken man wordt gespeeld
door de weemoedige Duitse ac
teur Armin Mueller-Stahl, die al
vaker te zien was in dit soort rol
len.
Vader Helfgott verplettert David
onder zijn bezitterige liefde en
stoot hem tegelijkertijd af. Hoe
wel hij trots is op diens uitzon
derlijke muzikale talent kan hij
niet verdragen dat het talent van
de jongen door anderen wordt
ontwikkeld. De muzikale vader
heeft David zelf piano leren spe
len en is doodsbang dat zijn .zoon
de familieband los zal laten. Zijn
eigen familie werd immers uitge
roeid.
Hoewel de plaatselijke notabelen
een Amerikaanse piano-oplei
ding voor David financieren,
weigert vader Helfgott zijn zoon
te laten vertrekken. Als tiener
weet de jongen zich echter toch te
ontworstelen aan de vaderlijke
overmacht en gaat met een beurs
aan het Royal College in Londen
studeren.
Na een uiterst succesvol optreden
met het derde pianoconcert van
Rachmaninov, zijn vaders lieve
lingsstuk, klapt David Helfgott
plotseling in. Diens vader beluis
tert, verweg in Australië, het
concert op de radio maar weigert
het contact met zijn zoon te her
stellen.
David belandt in een psychiatri
sche inrichting (hij schijnt daar
15 jaar te hebben gezeten, wat uit
de film niet valt op te maken) en
keert als volwassene terug als een
eigenaardige zonderling. In een
restaurant knuffelt hij volslagen
onbekenden (vooral vrouwen) op
heftige wijze, net als zijn vader
altijd met hem deed, en stottert
razendsnel mechanische zinnen,
die eveneens herinneren aan de
vermaningen van vader Helfgott.
De film begint daarmee, waarna
het jeugdverhaal volgt in tame
lijk losse flarden van flash
backs, om terug te keren naar dat
restaurant waar de gestoorde
David de aanwezigen onver
wachts verbijstert met zijn pro
fessionele pianospel. De vaste
klanten koesteren hem voortaan
als een geliefde, geniale gek, die
zijn kunstjes mag vertonen,
David Helfgotts uiteindelijke te
rugkeer als concertpianist lijkt te
mooi om waar te zijn, maar toch
schijnt het zo te zijn gegaan: een
begripvolle vrouw trouwt met
hem en laat hem in zijn waarde
waardoor hij erin slaagt om zijn
uitzonderlijke talent opnieuw de
ruimte te geven.
Ik kan niet zeggen dat ik Shine
een echt geslaagde film vind,
maar hij bevat, vooral in het laat
ste deel een aantal ontroerende
scènes. De rol van David Helfgott
op verschillende leeftijden wordt
door verschillende jongens tref
fend gespeeld, terwijl de met een
Oscar onderscheiden Geoffrey
Rush hem als volwassen, gestoor
de man op een bijzondere manier
neerzet.
De regisseur slaagde er echter
niet volledig in om de hoogst on
gewone ontwikkeling van David
Helfgott geloofwaardig uit te
beelden; muzikaal noch mentaal.
Er zit te weinig continuïteit in de
vaak vervreemdende scènes, die
met abrupte overgangen en te
veel oppervlakkig effectbejag
telkens weer een nieuwe fase uit
Davids leven belichten, zonder
dat je veel ziet van wat er echt
met hem gaande is. De scènes
waaruit zijn buitengewone virtu
ositeit op de piano moet blijken,
lijken bovendien losgekoppeld
van het verhaal. Davids piano
handen horen duidelijk bij een
andere pianist.
'Shine' van Scott Hicks draait in Cinésol 1 in
Breda.
'Mare van Uchelen en Nadja Hüpscher in 'Hufters Hofdames'.
I Het Nederlandse filmklimaat is
I wie jaren geteisterd en gedomi-
I neerd door loodzware literatuur-
I verfilmingen en platte komedies.
I ™centelijk worden er opmerke-
I hjk veel eigentijdse lowbudget-
alms gemaakt door jonge men-
I met succes een plaats in
de bioscoop opeisen.
I Hufters Hofdames van Eddy
I lerstall past in het rijtje ZUSJE
I en iVaar de klote! Het is een rela-
I tekomedie over twintigers, die
1 "jddlzaam worstelen met hun
j ^entiteit en vriendschappen.
I Hoofdpersoon is Dimitri (Mare
I Van Uchelen), een brave, zachte
!°ngen die n°g bij zijn ouders
m°?n' 's weHswaar bevriend
I et Esther, maar de verhouding
j s zaiver platonisch, tot verdriet
I Dlmitri' Hil wiI graag met
I n meisje naar bed, maar met
hobby's als schaken en sterren-
kijken maakt hij weinig indruk.
Hij zoekt steeds opnieuw raad bij
zijn vriend Maarten, die hem
voorhoudt dat 'vrouwen domme
dozen zijn, die een hufter nodig
hebben die ze op hun nummer
zet'. En: „Vrouwen zijn niet ge
voelig, ze hebben bij voorbeeld
niet één groot kunstwerk gescha
pen".
Dat het zo simpel toch niet ligt
merkt niet alleen Dimitri, maar
ook de lanterfanter Gino, die de
meisjes (waaronder Esther) moei
teloos het bed in praat. Gino
heeft verkering met Susan en wil
graag met haar samenwonen,
maar Susan vindt hem onbe
trouwbaar en vermoeiend.
Hufters Hofdames gaat over
vriendschap en de verwarring der
hormonen. Dimitri verlangt naar
Esther, maar zij vindt hem te aar
dig om mee te vrijen, omdat dat
volgens haar alles kapot zou ma
ken. Zij duikt wel weer het koffer
in met Gino, die haar met loze
praatjes aan het lijntje houdt.
Op zich zijn dit allemaal clichés,
maar regisseur Eddy Terstall
springt er origineel en komisch
mee om. Vooral de dialogen tus
sen Dimitri en zijn maat Maarten
zijn grappig, niet alleen door de
botheid van de beweringen, maar
ook door de commentaren van
Maartens vriendin op de weinig
vrouwvriendelijke visies.
Nog verrassender is de opbouw
van Hufters Hofdames. Plotse
ling sluipen flashbacks in de film,
die de gebeurtenissen een ander
aanzien geven. Het vlotte spel
sluit aan bij het frisse, onge
dwongen karakter van de film.
'Hufters Hofdames' van Eddy Terstall
draait in De Koning van Engeland in Hulst
Door Jos Kessels
Regisseur Alan J. Pakula pro
beert binnen het Hollywood-sys-
teem kritische films te maken,
doorgaans verpakt in de vorm
van thrillers. Met wisselend suc
ces. All the President's Men is
uitgegroeid tot een klassieker,
maar de meer recente The Peli
can Brief verdronk in de com
promissen die de regisseur on
derweg afsloot.
Vorig jaar was Alan J. Pakula te
gast op het filmfestival van
Utrecht en kondigde daar alvast
zijn nieuwe film aan, The Devil's
Own. Tijdens zijn lezing werd al
duidelijk dat Pakula ook dit
maal de nodige consessies had
moeten doen en dat de topbezet-
ting van Harrison Ford en Brad
Pitt loodzwaar op de film zou
gaan drukken. Later kwamen
ook nog verhalen naaf buiten
dat de twee sterren het onderling
niet goed met elkaar konden vin
den, omdat er sprake was van
een statusconflict.
Al deze problemen zijn inder
daad af te zien aan The Devil's
Own, een psychologische thriller
tegen de achtergrond van de
Noordierse kwestie. In de aan
hef, gesitueerd in 1972, wordt
een visser temidden van zijn ge
zin aan tafel doodgeschoten door
Britse soldaten, omdat hij lid
van de IRA zou zijn.
Frankie (Brad Pitt), de zoon van
de visser, groeit jaren later uit
tot een gevreesde hitman voor de
IRA. Hij heeft enkele elftallen
Britten op zijn naam staan en we
zijn getuige van zijn vinding
rijkheid en koelbloedigheid bij
een aanslag in Belfast.
De IRA wil zwaarder geschut ge
bruiken tegen de Engelsen en
daarom wordt Frankie incognito
naar New York gestuurd, om
daar raketten te kopen en per
boot naar Noord-Ierland te
transporteren. Hij wordt onder
gebracht bij de nietsvermoeden
de familie van de Ier Tom O'Me-
ara (Harrison Ford), een Ne-
Harrison Ford wordt bedreigd door een gemaskerde indringer in
'The Devil's Own'.
wyorkse politie-agent.
Aanvankelijk verloopt alles vol
gens plan. Frankie wordt liefde
vol opgenomen in het gezin, hij
bestelt de raketten en maakt de
boot zeeklaar. Dan gaat het mis.
De IRA-baas van Frankie wordt
doodgeschoten en hij krijgt op
dracht zijn actie op te schorten.
De rakettenleverancier pikt dat
niet en probeert Frankie onder
druk te zetten, in het huis van
O'Meara, die zo bij de affaire be
trokken raakt.
Met The Devil's Own beweegt
regisseur Alan J. Pakula zich op
veel fronten. Hij probeert tussen
O' Meara en Frankie een vader-
zoon relatie op te bouwen. O'
Meara heeft alleen dochters, ter
wijl Frankie als kind zijn vader
heeft verloren. Voor Frankie
komt daar nog eens bij dat hij
door het gezin het leven leert
waarderen, terwijl hij tot dan
toe alleen de dood kende. Fran
kie kan zich echter niet losma
ken van het verleden en haalt
ongewild het geweld naar het
huis van O'Meara.
Deze tragiek komt in The Devil's
Own onvoldoende naar voren.
Het volgepropte scenario en de
oppervlakkige dialogen laten
geen ruimte voor details en sub
tiliteit. De gebeurtenissen dicte
ren van buitenaf de emoties van
de personages, nooit van binnen
uit. Pakula kiest teveel vbor
vlakke opwinding en gemakke
lijke kreten om de tragiek van de
twee hoofdpersonen, waar het
hem toch om te doen moet zijn
geweest, werkelijk diepte te ge
ven.
Hij schept ook een contrast tus
sen het geweld in Noord-Ierland
en de straten van New York, wat
in het begin nog komisch werkt,
maar dan verziekt wordt door
dat O'Meara in gewetensnood
komt, wanneer zijn collega een
ongevaarlijke junk doodschiet.
Deze zijlijn is weer nodig, om
het beeld van O'Meara te creëren
dat hij als politie-agent welis
waar loyaal is, maar als mens
een ontwikkeld rechtvaardig
heidsgevoel heeft, wat later weer
nodig is om zijn handelswijze te
genover Frankie te verklaren.
Wil Pakula teveel, Harrison
Ford en Brad Pitt zijn meer met
zichzelf en elkaar bezig dan met
hun rollen en doen als concur
renten een greep naar de macht
in deze film, met alletwee als
verliezers.
Het is niet zo dat The Devil's
Own een heel beroerde film is.
Hij steekt boven de gemiddelde
thriller uit. Helaas probeert de
film veel meer te zijn, maar dat
komt er niet uit.
I 'The Devil's Own' van Alan J. Pakula draait
in Casino in Breda, City in Roosendaal, Ci-
nem'actueel in Bergen op Zoom en De
Koning van Engeland in Hulst
o
0
1
Foreign Land is een boeiend sociaal-historisch drama en een
prachtig romantisch portret van een verloren generatie jonge
Brazilianen. Als in 1990 door de eerste gekozen president van
Brazilië alle spaartegoeden worden bevroren, krijgt de moe
der van de 21-jarige Paco een dodelijke hartaanval. Hulpe
loos en zonder cent laat de mooie Paco zich voor kunstsmok
kel naar Lissabon gebruiken, waar hij met gangsters te ma
ken krijgt. Hij wordt er ook verliefd op een beeldschone,
eveneens ontheemde Braziliaanse met wie hij naar Spanje
vlucht. Een Braziliaans-Portugese film noir van Walter Sal-
les en Daniela Thomas. (Chassé Cinema in Breda)
In de mooie,met een Oscar bekroonde Tsjechische speelfilm
Kolya van Jan Sverak raakt Louka, een barse Praagse vrijge
zel van middelbare leeftijd, vertederd door een vierjarig jon
getje. Door een schijnhuwelijk met een Russin (die vrijwel
meteen naar het vrije westen verdwijnt) wordt Louka opge
scheept met haar zoontje Kolya. Hij kan geen woord wisselen
met de vierjarige kleuter, maar langzaam ontstaat een warme
verstandhouding. De periode vlak voor de val van het com
munisme wordt fraai terloops getekend. (Chassé Cinema in
Breda)
Hoewel genomineerd voor vijf Oscars is de schitterende film
Secrets and Lies van Mike Leigh niet in de prijzen gevallen.
Wel draait hij voor de elfde week in Chassé Cinema in Breda.
Geheimen en leugens verstikken het leven van een arbeiders
familie en vooral dat van moeder Cynthia. Totdat zij geheel
onverwacht geconfronteerd wordt met een inmiddels volwas
sen dochter wier bestaan ze altijd heeft verzwegen: een zwar
te, beschaafde en ontwikkelde jonge vrouw.
De maandagavond-klassieker in Chassé Cinema Breda is op 7
april The time to live, the time to die van de Taiwanese mees-
tercineast Hou Hsiao-hsien. Het is een subtiel en indringend-
traag familiedrama (van bijna 2,5 uur) over een Chinese fa
milie die tijdens de revolutie tijdelijk uitwijkt naar Taiwan,
maar door ziekte van de vader in het zuiden van dit land moet
blijven.
Regisseur Alan Parker maakte van de musical Evita van
Andrew Lloyd Webber een middelmatige verfilming, met
Madonna als de legendarische presidentsvrouw van Argenti
nië, Eva Péron. Haar geschiedenis - een nachtclubmeisje dat
het brengt tot een door miljoenen Argentijnen aanbeden first
lady - is in deze film opgenomen in realistische scènes in Bu
enos Aires die minder imposant zijn dan de veel scherper ge
tekende theaterscènes. Het is vooral de muziek die deze fUm
meeslepend maakt. (Vanavond bij Fideï et Arti in Ouden
bosch, maandag-en dinsdagavond in Cinemactueel Bergen op
Zoom, woensdagavond in City Roosendaal)
BERGEN OP ZOOM
Cinem'actueel 1-2-3 - Metro - 101 Dalmatians - The Devil's Own -
Space Jam - Fierce Creatures - Jerry Maguire
Cinema Paradiso - Evita
Roxy 1 - Star Wars - Romeo Juliet
Roxy 2 -101 Dalmatiërs - The Eglish Patient
BREDA
Grand - Metro
Mignon - Space Jam
Cinesol 1 - Shine
Cinesol 2 - Microcosmos - Romeo Juliet
Cinesol 3 - Fierce Creatures
Casino 1 - The Devils's Own
Casino 2 - Star Wars
Casino 3 - The English Patient -101 Dalmatiërs
Casino 4 - Jerry Maguire
Chassé Cinema - Secrets and Lies - Kolya - The Portrait of a Lady - Fo
reign Land - The time to live, the time to die - Otto is een Neushoorn -
Heksen in de voorstad - Busters wereld
GEERTRUIDENBERG
Centraal 1 2 - Star Wars -101 Dalmatiërs - Fierce Creatures - Space
Jam
GOES
Grand Theater - Star Wars - Space Jam -101 Dalmatiërs
Podium't Beest - Secrets and Lies - Othello - Fatal reaction New York
HULST
Koning van Engeland - Space Jam -101 Dalmatiërs -101 Dalmatians
- Star Wars - Metro - Mars Attacks - Devil's Own - The English Patient -
Jerry Maguire - Hufters Hofdames - The Relic
MIDDELBURG
Cinema Middelburg - The Portrait of a lady - Les affinités électives -
Fatal Reaction: New York - Umberto D - Microcosmos
OOSTBURG
Ledel Theater - Rasom - Pinokkio
OUDENBOSCH
Fidi et Arti - Evita - Otto is een neushoorn - Heksen in de voorstad
ROOSENDAAL
City 1-2-3- Metro -101 echte Dalmatiërs - The Devil's Own - Space Jam
- Jerry Maguire - Star Trek
Cinema Paradiso - Evita
TILBURG
Heuvelpoort 1-2-3-4-5- Star Wars - Jerry Maguire - Fierce Creatures -
The English Patient - Space Jam - Metro
Cinecitta 1 - Romeo Juliet - Secrets and Lies - Sneak Preview - Pier
rot le fou
Cinecitta 2 - Michael Collins - The People vs Harry Flint
Cinecitta 3 - Shine - Crash
Midi -101 Dalmatiërs - Devil's Own
VLISSINGEN
Alhabra Theater - English Patient - Fierce Creatures - Space Jam - De
vil's Own - Microcosmos -101 Dalmatiërs - Metro - Jerry Maguire - Huf
ters Hofdames
ANTWERPEN
Metropolis
Zaal 1 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Star Trek
Zaal 2 - 20.00 en 22.30 uur Lost Highway
14.30 en 17.00 uur Evita
Zaal 3 - 14.30, 17.00,20.00 en 22.30 uur Michael Collins
Zaal 4 -14.30 en 20.00 uur The English Patient
22.30 uur Extreme Measures
Zaal 5 - 20.00 uur The English Patient
14.30 en 17.00 uur 101 dalmatiërs
22.45 uur 101 Dalamtians
Zaal 6 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Jerry Maguire
Zaal 7 -14.30, 17.00,20.00 en 22.30 uur Ransom
Zaal 8 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Dante's Peak
Zaal 9 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Devil's Own
Zaal 10 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Fierce Creatures
Zaal 11 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Daylight
Zaal 12 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Space Jam
Zaal 13 -14.30 uur Pinocchio
17.00 uur The English Patient
20.00 uur One Fine Day
22.30 uur First Wives Club
Zaal 14 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Last man standing
Zaal 15 -14.30 en 17.00 uur Matilda
20.00 en 22.30 uur The Crucible
Zaal 16 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Pr ople vs Harry Flint
Zaal 17 - 14.30,17.00 en 22.30 uur Maximum Risk
20.00 uur Shine
Zaal 18 -14.30 en 17.00 uur 101 Dalmatiërs
20.00 en 22.30 uur Sleepers
Zaal 19 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Last man standing
Zaal 20 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Star Wars
Zaal 21 - 14.30,17.00 en 20.00 uur 101 Dalmatians
22.00 uur The English Patient
Zaal 22 - 14.30, 17.00,20.00 en 22.30 uur The Ghost and the Darkness
Zaal 23 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The Island of dr Moreau
Zaal 24 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Mars Attacks
