DE STEM
'Superstorm is in vijver niet te imiteren'
Jorritsma geeft startsein
Eigenaar wil buiten
de rooilijn bouwen
Westerscheldetunnel
mogelijk op internet
Lentezonnetje langs de zeedijk
[Dijkdeskundigen stellen dat dijkherstel meer onzekerheden kent dan overheden toegeven
I steld enige tijd blootge-
I' aan een temperatuur van
C1
I Door Cees Maas
I Borssele - Er bestaan veel meer onzekerheden over het herstel
Ivan de zwakke dijken dan de overheden willen doen geloven.
Werkelijk inzicht in de situatie bestaat niet of nauwelijks bij de
deskundigen.
I Ingezakt
I Slag in de lucht
Stormseizoen voorbij: dijkenbouwers aan de slag
Tunnel-site krijgt misschien klachtenboek
I brandproeven
I vp werkt moeten brandproe-
I kn1 Uit"feen' Daarom worden
I vit"^.8 zomer bij het Duitse In-
I ha Baustoffe und Massiv-
I u und Brandschutz proefstuk-
|-,,n Van de tunnelelementen op
'Klaaglaken' op
markt van Goes
Nieuwbouw Hulst ligt al maanden stil
Siem Buijs
kandidaat voor
CD A-plaats in
Tweede Kamer
Man slaat
vrouw een
bloedneus
44,-
69,-
79,-
Actieprijs
Zeeland
DONDERDAG 3 APRIL 1997
AH Servicelijn:
0800-0305.
De artikelen In deze
advertentie kunt u In
alle AH winkels kopen,
behalve de artikelen
waar kleine cijfertjes bij
staan. Die artikelen
kunt u alleen kopen In
AH winkels waar één
van die cijfertjes op de
deur staat. Reclame
prijzen gelden t/m
5 april a.s. 'Zolang de
|En het dijkherstel dat gisteren in
Zeeland door minister Jorritsma
I (Waterstaat) in gang is gezet, kan
1 veel duurder uitpakken dan de
11,25 miljard gulden plus de mar-
ge van 35 procent die de minister
als kosten presenteert.
|ook is nog steeds niet duidelijk
laan welke eisen een werkelijk
veilige dijk moet voldoen. Al
[doen de autoriteiten het voorko-
I men alsof de nieuwste inzichten
I veel zekerheid daarin bieden. Dat
I viel gisteren te beluisteren in
[kringen van waterstaatkundige
ingenieurs en andere zeewering-
I deskundigen bij de officiële start
Ivan het dijkherstel door Jorrits-
I ma, in Borssele.
De Zeeuwse dijken, en zeewerin-
I gen rond het Usselmeer en in het
I noorden van het land, zijn zoals
[gemeld verzwakt door fouten in
Ide betonbekleding. Zanderige
I grond spoelt eronder weg en hele
stukken dijk zijn ingezakt. Her-
stel kost 1,25 miljard gulden,
J maar omdat er nog meer dijkvak-
[ken en laagwaterlijnen van de
[weringen onderzocht moet wor-
1 den, kan dat bedrag maximaal 35
[procent duurder of goedkoper
uitvallen, vertelde Jorritsma gis-
teren ook nog een keer.
[Deskundigen noemen dat een
g in de lucht. De werkelijkheid
is volgens hen dat het nog vele ja-
I ren van onderzoek en studie gaat
kosten voor duidelijk is hoeveel
goedkoper of duurder de klus uit
pak.
[En over de nieuwe veiligheid
snormen die nu toegepast gaan
[worden op de dijken is ook veel
[onduidelijkheid, stellen ze. Het
[probleem is simpel gezeged dat
alle proeven in bijvoorbeeld het
Waterloopkundig Laboratorium
[resultaten opleveren en meetge-
I gevens, maar dat veel weten-
schappers de juistheid van de re
sultaten in twijfel trekken en er
ook onder elkaar over twisten.
Om een dijk echt goed te beproe
ven, zo viel te beluisteren, is de
superstorm nodig die in het sce
nario van de Deltawet staat en
die eens in de vierduizend jaar
zou voorkomen. Alleen in het
echt zal blijken hoe een dijk zich
daarbij houdt. Simulaties van
een superstorm in de twee meter
brede goot van het laboratorium
worden door steeds meer inge
nieurs in twijfel getrokken. Zo'n
storm laat zich niet imiteren in
een vijver, stellen de deskundi
gen.
Onvolledig
Minister Jorritsma vertelde giste
ren bij de plechtigheid dingen die
niet kloppen en op zijn minst on
volledig waren, meenden de des
kundigen. Zo zei ze bijvoorbeeld
letterlijk: „Maar laten we het
probleem even in perspectief
plaatsen. De dijken zijn nu hoger
en breder dan ze in het verleden
ooit waren. Bij beschadiging van
de bekleding bestaat niet meteen
het gevaar voor dijkdoorbraak,
zeker niet bij dijken waar de kern
uit erosiebestendige klei bestaat.
Alleen bij de dijken die recent
zijn versterkt en bestaan uit een
zandige kern ligt dit anders."
Maar de werkelijkheid volgens de
deskundigen is dat bijna nie
mand meer weet waar die oude
kleilichamen, de erosiebestendi
ge klei waar de minister het over
had, zich in de zeeweringen be
vinden en wat er nog van over is.
In de dijkvakken die in 1953 bij
de watersnoodramp zijn doorge
broken is alle oude stevige klei
weg, dat weet men wel. Maar hoe
de ondergrond van de rest van de
strekkende kilometers dijk is, is
nog grotendeels onbekend. De
hoge en brede dijken waar de
minster het gisteren over had,
werden door de aanwezige des
kundigen 'reuzen op lemen voe
ten genoemd'.
Minister Jorritsma geeft vanuit een kraancabine het startsein voor het herstel van de dijken.
FOTO JAAP WOLTERBEEK
Door Cees Maas
Middelburg - De toekomstige toltunnel onder de Westerschelde
[gaat wellicht digitaal. Rijkswaterstaat en de overheids-nv van
[de tunnel onderzoeken op dit moment wat het kost om infor-
matie over de tunnel op het wereldwijde internet te zetten.
„We weten hoe belangrijk inter-
net als communicatiemiddel kan
1 zijn en het wordt steeds groter. We
[overwegen ook een soort klach-
tenboek op te nemen, zodat men-
ben eventueel hun grieven kwijt
kunnen," zegt woordvoerder Jan
I van Gorp.
[he bedoeling is een zogeheten
'unnel-site te laten maken. Dat is
een stapel informatiepagina's die
[°P internet wordt gezet. Bezitters
I ran een computer en een internet-
abonnement kunnen zo het reilen
I zeilen van de boring van de
[tunnel volgen. Wanneer de site
18"ed wordt bijgehouden krijgen
bezoekers actuele informatie over
loet grote karwei. Zoals gemeld
't de bouwcombinatie dit na-
r beginnen met de uitvoering.
"t 2002 moet de tunnel gereed
j zijn.
I Ondertussen gaan de voorberei-
1voor het megaproject door.
I j P°S onderzoek naar de
I randveiligheid van de tunnel. De
I ombinatig Middelplaat Wester-
schelde heeft bij de tunnel-nv een
I oorstel ingediend om de ge-
IPande hittewerende bekleding
|'an de tunnelwand, Promatect
an 12 millimeter dik, weg te la-
pn De vereiste brandwerendheid
an worden bereikt, meldt de
I 0UWc°mbinatie, door het toepas-
I (TV3" meer waPenmgsstaal in
|l betonnen tunnelelementen en
I e toevoegen van kunststofvezels
I betonmengsel.
1200 graden Celsius. De proeven
worden uitgebreid met een simu
latie van een grote benzinebrand.
Onder de belasting van zo'n brand
mag de tunnelwand worden be
schadigd, maar moet de ontstane
schade herstelbaar zijn.
Door Cees Maas
EEN VROLIJK APRILZONNETJE streelt de Schel
de en de minister van Waterstaat zit geconcentreerd
in de cabine van een kraan. Ze laat zachtjes een
pakket betonzuilen op de dijk zakken.
Het lukt. Ze is onhoorbaar door het glas, maar aan
het tuiten van haar lippen is het woord te zien dat
ze uitspreekt: zo. Als een moeder die voor haar ge
zin met een plof de pan met gekookte aardappelen
op tafel zet. Zo. Dat is gebeurd.
Een containerschip in de Pas van Borssele toetert
een zeemansgroet en de genodigde aanwezigen ap
plaudisseren beschaafd. 'We doen er nog één,' roept
de minister olijk vanuit de cabine. En huisvrouwen
van het nabijgelegen dorp Borssele snellen toe met
hun kleine fotocameraatjes.
'Da's een ferm wuuf, die wil gelijk doorgaan tot al
les af is,' zegt er ééntje. Bij de voet van de dijk staan
twee barse mannen met de bijbehorende zonnebril
len geheime dienst te zijn.
Het stormseizoen is al een dag voorbij dus kunnen
de dijkenbouwers aan de slag. Het is feest vandaag.
Zeeland wordt een beetje veiliger. De verzwakte
dijken zullen de komende dertien jaar worden aan
gepakt. Deze plek is één van de meest urgente
plaatsen, dus begint hier officieel het karwei. Dat
om en nabij de 1,25 miljard gulden - 35 procent
minder of meer - gaat kosten.
Daarom staat er vandaag een rijtje vlaggen op de
dijk.
En is aan landzijde een witte feesttent opgetrokken
waar gewichtige toespraken worden gehouden.
Waar dames in kelnersbloesjes rondlopen en hele
kleine gebakjes uitdelen. De sfeer is optimistisch en
vrolijk. Hoera, we gaan de zee weer bedwingen.
Hollands glorie begint in Borssele. Er wordt nog net
geen Luctor Et Emergo gezongen.
De graskanten langs de weg worden in beslag geno
men door de grote auto's van de genodigden. De
mensen uit het dorp komen al kuierend aan. Of op
de fiets. „We hebben de minister gezien," roepen
meisjes naar elkaar. Op de akker, drie hectare ver
der, begroet een boer de lente met zijn spuitmachi-
ne. Van over de dijk klinkt het puffen van de kraan
en het ketsen van de blokken. Het grote dijkherstel
is begonnen.
Lekker genieten van het lentezonnetje. Nu het nog kan. Deze toerist heeft zijn busje handig op de zeedijk l
en geniet al liggend van het mooie weer. Soms is het leven mooi of 'ganz toll'.
ZIE OOK ZEELAND - C4: De boot spuugt honderden fietsers, motoren en caravans uit
ij Breskens geparkeerd
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
N.J.N. bouwt voor Nicolai aan
de Koekoeksbloem in Hulst een
nieuw woonhuis. De bouwplaats
is echter al weer enige maanden
verlaten omdat een van de Mid
delburgse bestuursrechters Ni-
colai's bouwvergunning vernie
tigde.
Dinsdag spanden de bouwer en
de toekomstige bewoner hoger
beroep aan bij de afdeling Be
stuursrechtspraak van de Raad
van State in Den Haag.
Het bouwbedrijf en Nicolai zit
ten namelijk behoorlijk met de
kwestie in hun maag. De funde
ring van het nieuwe huis is reeds
gestort.
Indien het vonnis van de Middel
burgse rechter in stand blijft,
moet Nicolai zijn bouwplan aan
passen.
Dat heeft tot gevolg dat de reeds
ingegraven fundering afgebro
ken wordt. Een klus die stevig in
de papieren kan lopen.
De zaak is in gang gezet door
overbuurman D. Stulemeijer.
Hij heeft opgemerkt dat Nicolai
in het totaal zeven vierkante me
ter van zijn huis over de rooilijn,
zoals die in het ter plaatse gel
dend bestemmingsplan is aange
geven, wil bouwen. Dat is verbo
den en daarom vernietigde de
Middelburgse bestuursrechter
de aan Nicolai verleende bouw
vergunning, waarna de bouw
stilgelegd werd.
Stulemeijer zegt dat hij geen
problemen heeft met de bouw te
genover hem.
Wat er nu echter dreigt te ko
men, zou echter veel te massaal
worden. Het pand zou misstaan
in de buurt.
„Het betreft hier een ruim opge
zette woonwijk. Ik heb indertijd
met genoegen aan de regels van
het bestemmingsplan voldaan.
Ik rekende er op dat dat van an
deren ook zou worden geëist,"
aldus Stulemeijer.
Het gemeentebestuur is het daar
mee eens, maar vindt wat Nico-
Van onze verslaggever
Goes - Een afvaardiging van
het CDJA-Zeeland is zater
dag de hele dag aanwezig op
de markt in Goes met een zo
genaamd klaaglaken. Dat la
ken biedt iedereen de moge
lijkheid zijn of haar ergernis
met betrekking tot de (Goese)
politiek door middel van de
spuitbus kenbaar te maken.
Het klaaglaken is vanaf 10.00
uur opgesteld bij een CDJA-
informatiestand. Een came
rateam van de jongerenorga
nisatie legt de hele dag reac
ties van jongeren op diverse
vragen vast. Het klaaglaken
wordt om 15.30 uur overhan
digd aan burgemeester Van
de Zaag van Goes.
Van onze correspondent
Hulst/Den Haag - Een kleine fout in een bouwtekening kan
forse gevolgen hebben. Daar kunnen Bouwbedrijf N.J.N. uit
Terneuzen en P. Nicolai uit Hulst inmiddels uit eigen ervaring
over meepraten. De fundering van het nieuwe huis van Nicolai
ligt net buiten de rooilijn, de overbuurman stapte naar de rech
ter en die legde de bouw stil. Nicolai wil verder bouwen en, met
steun van de gemeente Hulst, stonden hij en de aannemer deze
week bij de Raad van State.
Van onze verslaggever
Goes - De Goese huisarts en
het Statenlid Siem Buijs is
gisteren in Goes unaniem door
het CDA-Zeeland gekozen tot
opvolger van het Zeeuwse
CDA-Kamerlid Beinema.
Die heeft te kennen gegeven geen
volgende periode in de Tweede
Kamer meer te willen. Buijs (52),
nu fractievoorzitter van het CDA
in de Zeeuwse Staten, zal er zijn
praktijk voor moeten opgeven in
dien hij door het landelijk CDA
ook gekozen wordt. Buijs: „Dat
was de moeilijkste afweging.
Twee dagen geleden, op 1 april,
vierden we dat ik 25 jaar huisarts
was in Goes en mensen zeggen
me, wat bezielt je om die praktijk
op te geven. Maar ik heb gekozen
en ben aan een nieuwe uitdaging
in mijn leven toe."
De CD A-er kiest voor de landelij
ke politiek omdat hij denkt dat
die meer invloed heeft op wat er
aan ontwikkelingen in de samen
leving gaande zijn, dan de pro
vinciale. De beleidsspecialiteiten
van Buijs zijn zorg en veiligheid.
De procedure is zo dat tot 14
april nog andere kandidaten
kunnen worden ingediend bij de
landelijke Commissie Rombouts.
Die commissie maakt dan een
landelijke selectie waaruit de
Partijraad van het CDA uiteinde
lijk de lijst opstelt.
Als tweede voorkeur(en) draagt
het CDA-Zeeland mevrouw Meu-
lenberg, Myra van Loon en Harry
van Waveren voor.
lai doet onvoldoende storend om
er een punt van te maken. De
plannen van Nicolai zouden zo
weinig afwijken van de bestem-
mingsplanregels dat er vrijstel
ling verleend kan worden. Daar
om steunt het gemeentebestuur
Bouwbedrijf N.J.N. en Nicolai in
de bij de Raad van State aange
spannen procedure.
N.J.N. en Nicolai eisen daar ver
nietiging van het vonnis van de
Middelburgse bestuursrechter.
Behandelend rechter C.J. van
Zeben van de Raad van State
hoopt eind deze week zijn oor
deel te kunnen vellen.
Van onze verslaggever
Axel - Een onbekende man
heeft een 43-jarige vrouw uit
Axel dinsdagavond een
bleodneus geslagen. De
vrouw kreeg afgelopen dins
dagavond op de Justaasweg
in haar woonplaats vuistsla
gen in haar gezicht. De man
had zich kennelijk boos ge
maakt over de loslopende
honden van de vrouw.
(ADVERTENTIE)
DWAZE
STUNT
TYRECENTER
Actieprijs
Actieprijs
Actieprijs
II35R13
Deal©rodviespri|s 88,-
iiaeai45Ri3
Deaferadviesprijs 145,-
liiinnl J55R13
Dealeradviesprijs 133,-
mAmml 165R13
Dealeradviesprijs 148,-
frijzen zijn geldig f/m 12 opril en ztin incl. montage,
"goeden garantie en BTW, excl. balanceren, ventie
len en verwijderingsbijdrage. Zolang de voorraad
sfrefci niet rn combinatie mef andere aanbiedingen.
NIET ALLEEN BETER IN BANDEN
BERGEN OP ZOOM, 0164 - 23 33 05, ETTEN-LEUR, 076 - 50 12 398,
BREDA, 076 - 57 12 788, BREDA/HAZELDONK, 076 - 59 64 555.