Verple houde aan on Nieuwe De kost verdienen met wormen T3 Vondst in A2 Kweker moet er in het hoogseizoen keihard voor werken Af en toe regen TETTW DE STEM BINNENKRANT DESTEM BEL LEZERSCONTACT 076 - 5 312 312 het weer mmjÊiÊÊmm Zon en maan Hoogwater PËSTEM proces voor moor i i DONDERDAG 27 MAART 1997 Van condors is bekend dat ze op duizeling wekkende hoogte kunnen zweven. De prachtige vogel met de indrukwek kende spanwijdte is terecht een van de juwelen van de dierenwereld. Logisch dus dat allerlei instanties probe ren het voortbestaan van het dier te garanderen. De Andes moet van de condor blijven. Minder bekend is dat de dier soort zich over de aardbol heeft verspreid. En dat een exemplaar ook in Frankrijk is waargenomen. Opvallend is echter dat het dier niet zweeft boven de Alpen of de Pyre- neëen, maar dat het huis houdt in Parijs. De vogel leeft daar niet in de dierentuin van Vincennes, maar heeft het Elyséepaleis als huis geko zen. Het dier heet Chirac. De Franse president is sinds zijn recentelijke Latijns- Amerikaanse reis getooid met de eretitel 'Groot Con dor van de Andes'. Voor Chi rac is het weer eens wat an ders. Hij was natuurlijk al Ridder in de Orde van de Tastevin, van een stuk of honderd Wijngenootschap pen, draagt met verve de ver sierselen van Grootofficier in de Orde van de Andouilette en die van de Tête de Veau en Fromage de Tête, respec tievelijk Ingewandsworst, Kalfskop en Hoofdkaas. Maar Condor? Nee. Dat was hij nog niet. Hij kreeg de onderscheiding vanwege zijn niet aflatende inzet voor een voetbalsta dion. Chirac die graag in ver re buitenlanden voor de zwakken opkomt, trok zich het lot van het arme Bolivi aanse voetbalelftal aan. Die werken traditiegetrouw hun kwalificatiewedstrijden voor het wereldkampioenschap af in het stadion van hoofdstad La Paz. Er is echter een pro bleempje voor de tegenstan ders. Die moeten maar zien te wennen aan de duizeling wekkende hoogte aldaar: 3800 meter. Volgens de FIFA zouden de Bolivianen zo hun opponenten oneerlijke con currentie aandoen. Immers, niet ieder land heeft een voetbalveld op een dergelijke hoogte. En wie wel eens op wintersport is geweest, weet dat het ademen op grote hoogte iets anders is dan in de Nederlandse polder. De FIFA gebood dus dat alle wedstrijden beneden de 2500 meter afgewerkt moeten wor den. Woede in Bolivia. Wat heet woede: een heuse volksop stand tegen de FIFA-dicta- tuur was het gevolg. Uitein delijk won het Zuid-Ameri kaanse land het pleit bij de wereldvoetbalorganisatie, dankzij de steun van Chirac. Nu is de Franse president in Bolivia net zo'n nationale held als Simon Bolivar. Van daar dus zijn onderscheiding. Immers, als je er voor hebt geknokt dat er op grote hoog te gevoetbald kan worden, zweef je op grote politieke hoogte. Zweven Door Wilko Voordouw Nou is er in Frankrijk flink gelachen om de 'condor' Chi rac. Want wie het woord 'con dor' op z'n Frans uitspreekt, zegt niet veel anders dan 'gouden klootzak', Con d'or. De politieke tegenstanders van Chirac lagen dus in een deuk. Toegesnelde adviseurs legden uit dat het eigenlijke Spaanse woord voor condor (spreek uit: Condor) Condoro is. Maar niemand die het ge loofde. Intussen is ook Chirac duide lijk geworden dat de politie ke thermiek in eigen land en in de Europese Unie minder is dan in Latijns-Amerika. Want onlangs beet Chirac tweemaal op grove wijze in het stof. Namens hem vocht Frankrijk in Brussel het ver schijnsel zomertijd aan. Im mers, de kinderen en de koei en raken door de tijdwisse- lingen van slag. Veertien lan den zeiden beleefd nee. Frankrijk staat alleen. Ook beloofde Chirac in een wijds élan van grootmoedigheid dat de BTW op multimedia- producten naar beneden moet. Maar ook dat moet met toestemming van de an dere Europese landen. Frankrijk stond ook in dat wereldschokkende debat al- leen. De condor, met andere woorden, kwakte keihard op zijn snavel. Regenwormen worden niet alleen verkocht als visaas, maar gelden ook als gewaardeerde hulp jes van sportveldbeheer ders. Jan Hof mans in Ottersum is een van de twintig kwekers in Ne derland die hun boter ham verdienen met het kweken en verkopen van regenwormen. Door Peter Heesen Jan Hofmans kweekt vijftien miljoen regenwormen per jaar. Wormen die te boek staan als Dendrobena Veneta: zeer ge schikt voor de visvangst. De worm is beweeglijk, blijft onder water anderhalf uur in leven en heeft een huid die niet scheurt als er een angel doorheen wordt geprikt. De kweker uit het Noord-Limburgse Ottersum heeft in Nederland driehonderd hengelsportzaken als klant. Daarnaast exporteert hij naar Italië, Frankrijk, Duitsland, Bel gië, Denemarken en Engeland. De vraag is zo groot dat Hof- mans jaarlijks ook nog eens tien miljoen regenwormen van ande re kwekers in de handel brengt. Eén keer verzond hij een partij naar Florida. Het avontuur kreeg geen vervolg, omdat de Amerikaanse dollar daarna flink zakte en de Ottersumse worm zichzelf uit de markt prijsde. „Nu gaat het trouwens weer de goede kant op." Ook het uitstapje naar Zuid- Afrika, waar Hofmans vorig jaar 500.000 wormen verkocht, blijft eenmalig. „De reis is te kost baar. Tachtig procent van zijn regen wormen wordt gebruikt als aas. De beestjes zijn bovendien aan trekkelijk als bodemverbeteraar. „Vooral voor beheerders van golfbanen en sportvelden zijn ze interessant. Tachtig wormen per viekante meter zijn voldoende om te voorkomen dat de bodem dichtslaat bij hevige regenval." Hofmans heeft er geen bewijzen voor, maar hij denkt dat veel van zijn wormen via een omweg in de farmaceutische industrie terecht komen. „Er is een handelaar in België die per jaar 30.000 kilo wormen koopt in Nederland. Die wormen gaan niet alleen naar de viswinkels." Volgens de kweker worden de diertjes gebruikt bij de vervaardiging van zalfjes en crèmes. Hofmans (41) werkte eerst als Tachtig procent, van Jan Hofmans' gekweekte regenwormen ein digt als visaas. foto lé giesen uitvoerder in de bouw. Hij had in loondienst al 'zoveel stress aan zijn kop' dat hij net zo goed als zelfstandige aan de slag kon gaan. „Er zijn nu in Nederland ongeveer tweehonderd kwekers. Twintig kunnen van die regen wormen leven. Ik ben er één van." nsqmnb Hofmans, die sinds twee jaar in een voormalige varkensstal,,zit en twee mensen in loondienst heeft, verkoopt jaarlijks twintig tot dertig miljoen wormen. De helft is van de eigen kwekerij af komstig. De gemiddelde prijs bedraagt vijftien tot twintig gul den per kilo. In één kilo zitten 660 wormen. „Ik verdien er een goed belegde boterham aan, maar ik moet er ook keihard voor werken. In het hoogseizoen, van mei tot en met augustus, ben je van 's morgens zeven tot 's avonds elf in de weer." Basis De basis van zijn nering wordt gevormd door honderdduizen den legwormen. Elke legworm vormt per week één cocon, waar uit na vier weken een wormpje van 0,01 gram tevoorschijn komt. De productie kan enigs zins worden gestuurd. Door ze minder voer te geven, ontstaat de vrees dat ze verhongeren en zorgen ze snel voor nakomelin gen. De kleine wormpjes worden vet gemest met turf, papierpulp, groenteresten, krachtvoer en meel. Ze wordeh verkocht als zeween gewicht hebben tussen de 0,5 en 2,5 gram.j,„Maar als het een,tijd lang veel regent en er dus weinig wordt gevist, blijf je met het aas zitten." Uitgave van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. Directie: D.H. Ahles en A.A.M. Verrest. Hoofdredactie: A. Verplancke - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 0 076-5312311 Telefax 076-5312355. Telefax redactie 076-5312512. Telefax lezerscontact 076-5312330. Rayonkantoren: In Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van deze krant. Abonnementsprijzen via automatische incasso: (tussen haakjes de prijs via acceptgiro) maand 32,50 n.v.t. kwartaal 93,50 97,50) halfjaar 185,00 190,00) jaar 367,00 377,00) Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice: 0 076-5312312. Advertenties: (tijdens kantooruren 8.30 -17.00 uur): Rubrieksadvertenties: 0 076-5312313 (8.30 - 20.30 uur), telefax 076-5312340. Grote advertenties: uitsluitend 0 076-5312300, telefax 076-5312310. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 0 076-5312300, telefax 076-5312310. zondag van 18.30 tot 20.30 uur 0 076-5312313, telefax 076-5312310. Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447 De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 0 0486-482345. De Stem op internet: http://www.dse.nl/stem Copyright 1996 Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. Breda BEZORGKLACHTEN LEZERSSERVICE ABONNEMENTENADMINISTRATIE MA. T/M VRIJ. 8.00 -17.00 UUR ZAT. 8.00 -12.00 UUR Beëindiging abonnementen: uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóór het einde van de betaalperiode. Anders automatische verlenging met de voor u geldende betaalperiode) SUSKE EN WISKE: Na de lichte re gen van afgelo pen nacht blijft het vandaag op veel plaatsen droog. Alleen in het zuiden, waar de bewolking wat hardnekkiger is, zou nog wat mot regen kunnen vallen. In het midden en noor den van het land blijft het vrijwel de hele dag droog en met name in het noorden schijnt geregeld de zon. De mid- dagtemperatuur ligt rond 12 gra den. Er waait een zuidwesten- tot westenwind die eerst matig is. Tegen de avond begint de wind langs de kust toe te nemen tot krachtig, windkracht 6. De toename van de wind is de voorbode van een nieuw regengebied dat komende nacht overtrekt. Na de passage draait de wind naar de noordwesthoek en wordt het iets koeler. Vanaf morgen ligt de temperatuur net iets be neden de 10 graden. Af en toe schijnt daarbij de zon, maar er kan ook een bui vallen. Toch is het de komende dagen heel rustig weer. Groot-Brittannië en Ierland. Vrij veel wolken en af en toen gen of motregen. Vrijdag voor al in het zuiden wat zon. Met Weerrapporten 26 maart 19 uur Amsterdamregen13 gr De Biltregen13 gr Deelenzwaar bew14 gr Eeldezwaar bew12 gr Eindhovenzwaar bew14 gr Den Helderregen10 gr Rotterdamzwaar bew13 gr Twentezwaar bew12 gr Vlissingenzwaar bew13 gr Maastrichtzwaar bew14 gr Aberdeenlicht bew16 gr Athenehalf bew13 gr Barcelonaonbewolkt17 gr Berlijnzwaar bew12 gr Boedapestonbewolkt8 gr Bordeauxhalf bew19 gr Brusselzwaar bew14 gr Cypruslicht bew16 gr Dublinlicht bew15 gr Frankfurtzwaar bew.,..14 gr Genèvelicht bew15 gr Helsinkisneeuw1 gr Innsbrucklicht bew14 gr Istanbullicht bew10 gr Klagenfurtonbewolkt9 gr Kopenhagenregen6 gr Las Palmashalf bew22 gr Lissabononbewolkt23 gr Locarnolicht bew19 gr Londenzwaar bew14 gr Luxemburgzwaar bew12 gr Madridonbewolkt20 gr Malagaonbewolkt20 gr Mallorcaonbewolkt18 gr Maltazwaar bew18 gr Moskouonbewolkt-2 gr Münchenlicht bew11 gr Nicelicht bew18 gr Oslozwaar bew6 gr Parijshalf bew16 gr Praagzwaar bew9 gr Romehalf bew19 gr Splitonbewolkt18 gr Stockholmsneeuw2 gr Warschauonbewolkt4 gr Wenenzwaar bew9 gr Zürichlicht bew13 gr Bangkoklicht bew37 gr Buenos Airesonbewolkt24 gr Casablancaonbewolkt21 gr Johannesburgzwaar bew20 gr Los Angeleslicht bew18 gr New Orleanslicht bew25 gr New Yorkzwaar bew,....16 gr Tel Avivonbewolkt19 gr Tokyoregenbui18 gr Torontozwaar bew3 gr Tunishalf bew19 gr Vancouverzwaar bew10 gr zondag maandag Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland: voor donderdag vrijdag' zaterdag'' zonneschijn in proc.: 20 neerslagkans:1 LL->1 -">60 minimumtemp.: middagtemp.: 12 wind: W 5 30 50 5 9 NW 5 30 30 2 9 W4 20 20 2 10 W 3 (Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden) 30 2 11 VAR 3 VANDAAG/ Zon op: 06.26. Zon onder: 19.05. Maan op: 22.44. Maan onder: 07.58. MORGEN/ Zon op: 06.24. Zon onder: 19.06. Maan op: 23.48. Maan onder: 08.30. VANDAAG/ Bath: 05.10-17.26, Dordrecht: 06.19-18.36. Hansweert: 04.39-16.56. Hoek van Holland: 04 36-16.48, Terneuzen: 04.08-16.25. Vlissingen: 03.46-16.05 MORGEN/ Bath: 05 43-17.58. Dord recht: 06.44-19.06 Hansweert: 05.09-17.26. Hoek van Holland: 05.07-17.26. Terneuzen: 04.40-16.58. Vlissingen: 04.21-16.39. name in het noorden en W de Noordzee kust ook een en kele bui. Iets lagere midda» temperaturen: in Schotland ongeveer 9 graden, elders onsP veer 12. België en Luxemburg: Meest bewolkt en van tijd tot tijd Wat regen. Vrijdag naast wolken ook een enkele opklaring, maar nog steeds kans op een bui Middagtemperatur ongeveer 13 graden. Noord- en Midden-Frankrijk Wolkenvelden, eerst ook af en toe zon. Plaatselijk mist. In de loop van donderdag van het noordwesten uit toenemende kans op regen of motregen. Middagtemperatuur ongeveer 14 graden. Zuid-Frankrijk: Flinke zonni. ge perioden. Vrijdag vanuit het noorden wat meer bewolking en een toenemende kans op wat regen. Middagtemperatuur meest tussen de 17 en 21 gra den. Portugal: Veel zon en droog. Middagtemperatuur rond 23 graden. Spanje: Donderdag in het zuid- oosten opnieuw kans op wol kenvelden en misschien een bui. Verder flink wat zon en droog. Met name rond Gibral tar eerst nog veel wind. Mid dagtemperatuur ongeveer 28 graden, in het binnenland plaatselijk hoger. Canarische Eilanden: Eerst kans op een regen- of onweers bui. Vooral vrijdag flink wat zon. Soms winderig. Middag temperatuur rond 22 graden. Mallorca en Ibiza: Flink wat zon. Droog. Middagtempera tuur donderdag iets onder de 20 graden, vrijdag iets erboven. Italië: Flinke zonnige perioden, vooral in het noorden soms wolken. Middagtemperaturen tussen 14 en 20 graden. Griekenland en Kreta: Perio den met zon, maar donderdag ook kleine kans op een bui. Vrijdag steeds meer zon. Maxi ma rond 14 graden, vrijdag warmer. Duitsland: Wolkenvelden en al en toe regen of motregen. Don derdag in het zuiden eerst nog zon en droog. In ochtend plaat selijk mist. Maxima van 10 in het noorden tot 16 plaatselijk in het zuiden. Zwitserland: Donderdag droog en flinke zonnige perioden. Vrijdag van het noorden uit toenemende.wind, toenemende bewolking en later enkele bui en, mogelijk fikse buien. Don derdag erg zacht met maxima van 17 graden, vrijdag in het noorden minder zacht. Oostenrijk: In het zuiden gere geld zon. Maar in het noorden toch vrij veel wolken en vooral vrijdag kans op wat regen. Middagtemperatuur in be wolkte gebieden ongeveer 10 graden, in het zuiden met zon plaatselijk 17 graden. EVEN PIEKEREN VISITEKAARTJE D.L. Pasta Rijen De letters van naam en woonplaats van deze man vormen in een andere volgorde de naam van zijn beroep. Wat doet hij voor de kost? Horizontaal: 3. Overblijfsel van straten die overhoop liggen (7); 6. Het gebladerte geeft maar rommel (6); 8. De baat volgt (4); 11. Onenigheid over een drankje en een dansje (5); 13. Er zit een luchtje aan een ronde toe gang (5); 14. Met één tand gaat hij als een gek aan de kant (6). Vertikaal: 1. Wordt gebezigd in de wintermaanden (4); 2. Niet te geloven, wat een concentratie! (5); 4. Kijk eens rond aan de voorkant! (4); 5. Telkens door elkaar pra ten (7); 7. Als opstandeling moetje de ruimte hebben (6); 9. Het laatste deel van de maand werkzaam in de horeca (4); 10. Beestje dat in Duitsland zit (3); 12. Geen passende kleding in een autogarage (4). ONTDEK DE VERSCHILLEN Oplossing van gisteren Horizontaal: 1. Privilege, parade; 2. redeneren, ane mie; 3. ever, overtrek, pal; 4. toman, en, dak, meest; 5. blad, ornaat, oeros; 6. Eva, etsen, neon, nee; 7. termiet, ulk, naast; 8. erf, iedereen, raap; 9. rein, valk, gnoe, mal; 10. dreg, ene, mie, lasso; 11. otter, biest, tango; 12. Essen, elp, ama, lori; 13. lorre, tam, ra, alt, om; 14. era, steno, mare, zee; 15. nestel, deel, terts. Vertikaal: 1. Pret, beter, doelen; 2. revolver, erts, ore; 3. idem, aar, fiets, ras; 4. verademing, eerst; 5. Ino, notie, ver, Nete; 6. lever, Sedan, betel; 7. eren, netel, eiland; 8. Gerda, nurk, mep, moe; 9. ent, aan leg, Isar, me; 10. park, teken, etmaal; 11. anemoon, nol, taart; 12. rek, een, areaal, lee; 13. amper, naam snot, zr; 14. dia, soes, aas, groet; 15. eelt, set, plooi, m«. ©JFS Amsterdam (anp) - De Am- h ,terdamse stadsarcheoloog J. v Baart ziet zijn 25-jarige car- z rière als onderzoeker be kroond met de vondst van l7e.eeuwse voorwerpen in d een put van het Rembrandt- ■>|0|qjojow 'jad 'jajsuaA m 'ueui uba jeeq 'japuo se|9|M 'uaAoqsjjuji qmjoine 'ssjug >finj}s '|eeduieeiue| 'f>1 Van onze verslaggever Den Haag - Niet de zeven hoogb hun handen stierven waren de slac ger die halsoverkop om haar miljo rijke, 94-jarige weduwe Sloos- „Mensen van die leeftijd gaan nu e Hij was het slachtoffer van de af faire die de exclusieve Haagse ge Waalsdorp-verzorgingsflat en de mi adellijke en rijke bejaarden van va het chique Benoordenhout vorig H. jaar schokte. Alle rottigheid was la hém overkomen èn zijn zwager de André du M., de hoofdverpleger ee van Waalsdorp, beschuldigd van kl moord met voorbedachten rade gr op zeker vijf van zijn bejaarde ho diënten met morfine- en insuli- de ne-injecties. ui Na zes zittingsdagen werd giste- af ren het omvangrijke strafproces de tegen de Haagse bejaardenver plegers afgesloten met het laatste ve woord van de twee. Tegen André sti du M. (41) is levenslang geëist, te- da gen John H. (37) vijftien jaar. Sa- H. men zouden zij de weduwe Sloos- de Fischer om het leven hebben ge- bo bracht om goed van haar vermo- va gen van vier miljoen gulden te kunnen gaan leven. de Na lang aandringen had hoofd- de verpleger Du M. zich toch psy- He chisch laten onderzoeken. De sc' psycholoog en psychiater kwa- pe men in hun rapportages tot ver- ve" schillende conclusies. Volgens de zw een konden zijn daden hem ten sc' volle worden toegerekend en is ha gevaar voor herhaling nihil: hij is hij, zich'nu bewust van de gevolgen ha van zijn handelen. Daarom is er zo ook geen reden voor psycho-the- aa rapeutische behandeling. Vol- De gens de andere deskundige is hij ap enigszins verminderd toereke- ningsvatbaar en bestaat wel kans J* öp herhaling als hij geen behan deling krijgt. Wat hem betreft mag Du M. - zoals ook de officie ren van justitie eerder geëist heb ben - daarom niet in de zorgsec tor terugkeren. Wa Uit de rapporten kwam naar vo- o: ren dat de hoofdverpleger wat vo naïef is en zijn daden verdringt Ne en ontkent. Hij had een sterke be- gel hoefte hulp te verlenen, maar en steeds meer moeite met het aan- ve zien van het lijden van patiënten, dir Dus zou hij sneller naar medicij- nai nen hebben gegrepen om hun le- gis ven te bekorten, 'de drempel tal daarvoor werd steeds lager'. str De officier van justitie zag in de Na rapporten geen reden om iets van te de hoge eisen af te doen, wijzend ge naar de reeks van zes of zeven Ne verdachte overlijdensgevallen. me De advocaat van Du M. hield het De op 'een obsessieve neiging tot len pijnbestrijding'. vas Du M. zelf voelde zich vooral ge- is v slachtofferd door alle publiciteit: oud DE EFTELING opent van daag voor de 45e keer de poor ten. Een feestelijk moment waarop de nieuwe directeur Ronald van der Zijl ongedul dig heeft gewacht. Voor hem is vandaag het eind van drie maanden 'droogzwemmen' aangebroken. Door Nico Snels j k?n 'n wezen een directeur die zijn bedrijf nog nooit echt in bedrijf heeft ge- 21en," 7,0 constateert Ronald van der Zijl schertsend aan de vooravond van het nieuwe Efteling-seizoen. De opvolger van Paul Beck trad 1 januari aan als di rectie-voorzitter van Efteling bv. Afge- open maanden holde hij van hot naar aar om zich in te werken, terwijl het at- ractiepark in winterslaap lag. "Daarom ben ik blij dat het park nu opengaat en ik voor het eerst alles ook erkelijk zie draaien. Ik wil sowieso alle acties eens rustig gaan bekijken, ant elke attractie is eigenlijk een be- nji op zich. Een hele horde medewer- „ers zal ik ontmoeten, zij zijn voor mij nieuw en ik voor hen." Un werkkamer oogt nog kaal, maar dat tpt- Van tiidelijke duur. „De originele t ®ningen van Anton Pieck hebben we r maar veilig opgeborgen." Zijn uit-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 2