H?
Sociaal drama over verloren generatie jonge Brazilianen
Rudolph Valentino,
Casanova van de eeuw
Wisselvallig portret Ierse held in 'Michael Collins'
0
0
u
0
0
in
0
Stomme film 'Blood and Sand' met live flamencomuziek
I
M
ui
pESTEM
M
D4
zit-
ird.
ƒ995'"
'Foreign Land' van Walter Salles
Modern
Fanclub
I I
DONDERDAG 27 MAART 1997
it- if
ze
iderlands meest
bijzondere
idecollectie voor
swangere vrouw,
nouveautés van
Cache. Vida Vita.
Two of us.
oppie's Nature.
:uf Lune. Anita,
t: Paso Double!
peciaal voor de
ave ouders onder u:
Easywalker Buggy.
'anaf:f 575,-
aar in diverse kleuren.
het
aard
vlisty. Unieke
schuifcommode!
Is vrijstaand
plaatsen, zodat
a een speelse
irichting kunt
bereiken.
fiuis
1 op
iden
(van
kindermodemerk
mexx heeft sinds
;ort ook leuke
ibymeubels in
•ollectie. Wiegje,
usief bekleding.
'rijs:f8c>5,-
poor Aicha Bouwens
get jaar 1990 zullen de Brazilianen
„iet licht vergeten. Na dertig jaar dic
tatuur mochten zij eindelijk weer
„aar de stembus en werd Fernando
Collor tot president gekozen. De
vreugde over de herstelde democratie
sloeg spoedig om in woede toen Collor
besloot de spaartegoeden van al zijn
landgenoten te bevriezen, met alle
dramatische gevolgen vandien.
Volgens de Braziliaanse regisseur Walter
Salles herinnert iedere Braziliaan zich
nog precies wat hij op deze zwarte dag
deed, 'het was alsof Kennedy was ver
moord.' Salles maakte de traumatische
gebeurtenis tot vertrekpunt van zijn
nieuwste speelfilm Foreign Land, een
portret van twee jonge immigranten ba
lancerend op de rand van waardig overle
ven en afglijden naar de criminaliteit.
In de gevoelige, documentaire-achtige
opening van de film toont Salles het leven
van de jonge Paco, die samen met zijn
moeder een naargeestige flat bewoont in
een armoedige buitenwijk van Sao Paulo.
Moeder krijgt bij het vernemen van Col-
lors economische hervormingen een hart
aanval en laat een berooide Paco achter.
Hij ziet geen toekomst voor zichzelf in
Brazilië en besluit voor een criminele
bende diamanten naar Portugal te smok
kelen.
Het migrantenbestaan dat Salles ons in
Foreign Land voorschotelt, is grimmig
maar overtuigend. Discriminatie, uitbui
ting en een derderangs status maken hen
tot de stiefkinderen van de samenleving
en een gemakkelijke prooi voor meedo
genloze profiteurs.
Behalve een sociaal drama is Foreign
Land ook een bewogen portret van een
verloren generatie. Meer dan 800.000 jon
ge Brazilianen verlieten na 1990 hun land
om elders - al dan niet legaal - een nieu
we start te maken. De film is in sober
zwart-wit opgenomen, waarmee de con
trasterende emoties van de jongeren nog
eens worden versterkt.
Regisseur Salles heeft een feilloos gevoel
voor krachtige beelden die lang blijven
hangen. Soms maakt hij gebruik van poë
tische scènes, bijvoorbeeld wanneer het
liefdespaar vanaf een verlaten strand een
gestrand scheepswrak (een metafoor voor
de gestrande illusies) bekijkt.
I 'Foreign Land' van Walter Salles draait in Chassé Cine
ma in Breda.
Door Marjan Mes
Rudolph Valentino, het groot
ste mannelijke idool uit de tijd
van de stomme film, had met
zijn mysterieuze verschijning
en gepassioneerde, weemoedi
ge blik een aantrekkings-
bacht op vrouwen die later op
zo'n grote schaal nauwelijks
meer is voorgekomen. Miljoe
nen aanbaden de latin lover
met zijn bakkebaarden die
soms bijna tot zijn kin doorlie
pen, waardoor hij herinnert
aan de popidolen van nu.
Vrouwen vielen flauw in het
gangpad van de bioscoop waar
The Sheik werd vertoond. Kort
na de première doken er Arabi
sche motieven op in de mode en
binnenhuisarchitectuur en
droomden vrouwen ervan om
door een sheik te worden verleid.
Door Valentino's dood op 31-ja-
rige leeftijd, op het toppunt van
;ijn roem, kon hij vanaf 1926 tot
een legende uitgroeien. Geruch
ten gingen dat hij zou zijn vergif-
dat hij gemalen glas in zijn
eten zou hebben gekregen of zou
zijn doodgeschoten door een ja
loerse medeminnaar.
Zeven jaar slechts had zijn ster
geschitterd, maar Valentino zou
voorgoed de geschiedenis ingaan
als de grootste minnaar van het
witte doek. Toch kent niemand
zijn films meer omdat ze nooit
meer worden gedraaid.
Die zwijgende films zijn dan ook
behoorlijk gedateerd. De sterren
van de stomme film moesten im
mers, omdat ze niet konden pra
ten, gebruik maken van een
overdreven mimiek, die nu soms
potsierlijk aandoet.
De smachtende blikken van Va
lentino zullen nu niemand meer
doen flauwvallen, maar het valt
wel op hoe modern hij er eigen
lijk in die films nog uitziet. Hij
'ijkt op die niet uitgesproken
mannelijk ogende heren, die je
nu ook weer ziet in bijvoorbeeld
de modewereld en reclame, een
fascinerende mengeling van ma
cho- en feminiene erotiek.
Wie daar nieuwsgierig naar is,
kan op tweede paasdag gaan kij
ken in Chassé Cinema in Breda,
waar het stierenvechtersdrama
Blood and Sand uit 1922 wordt
vertoond, met Rudolph Valenti
no in de hoofdrol. Een voorstel
ling in de serie Silent Treasures
(1915-1930), waarbij musici be-
Rudolph Valentino, de legendarische hartenbreker, in de stomme film 'Blood and Sand' uit 1922, die op tweede paasdag in Breda
wordt vertoond, met flamenco-muziek door de gitarist Eric Vaarzon-Morel.
roemde zwijgende films van een
sfeervol klankdecor voorzien.
Blood and Sand is een naïef-ro
mantisch melodrama in zwart
wit over een beroemde Spaanse
stierenvechter, diens onschuldi
ge bruid en een doortrapte ver
leidster. Muzikaal wordt deze
zwijgende filmvoorstelling bege
leid door de internationaal ver
maarde Nederlandse flamenco
gitarist Eric Vaarzon-Morel, op
geleid door Spaanse meesters, en
pianist Charles Janko.
Blood and Sand is een 86 minu
ten durende Amerikaans speel
film in zwart-wit van regisseur
Fred Niblo naar de roman van de
toentertijd populaire schrijver
Vicente Blasco Ibanez, wiens be
stseller in 1921 ook de basis
vormde van Valentino's opzien
barende debuut, Forse hourse-
man of the Apocalypse. Valenti
no had er zelf op gestaan om in
Blood and Sand de rol te spelen
van Juan Gallardo, een jongen
die het tot een succesvolle torea
dor brengt.
De film bevat originele opnamen
van arenagevechten, die door de
speelscènes heen waren gemon
teerd. Zo kon Paramount Pictu
res zich de kosten besparen om
Rudolph Valentino op locatie in
Spanje te laten acteren. Dat was
tegen het zere been van de popu
laire filmster, die daarom wei
gerde om bij de première aanwe
zig te zijn.
Hoewel Valentino zich niet had
kunnen inleven in de sfeer van de
Spaanse corrida werd Blood and
Sand een groot succes bij critici
en publiek. Een Nederlandse
krant sprak van Valentino's
'meest volmaakte creatie'.
Rodolpho Alfonzo Rafaelo Pierre
Filibert Guglielmo di Valentino
d'Antonguella arriveerde in 1913
als Italiaanse emigrant in Ameri
ka. Hij kwam uit een deftige Ita
liaans geslacht, dat hij te schan
de maakte door van de militaire
academie van Taranto te worden
gestuurd. Met een paar duizend
dollar zetten zijn ouders hem op
de boot. Na zijn aankomst in het
Beloofde Land zou hij volgens
onbetrouwbare bronnen eerst als
danser en tuinman hebben ge
werkt voordat hij op 22-jarige
leeftijd in Hollywood belandde..
Door zijn opvallend knappe ui
terlijk kreeg hij tal van onbete
kenende rolletjes te spelen als
bandiet en danser, voordat hij in
1921 met zijn hoofdrol in Four
horsemen of the Apocalypse
doorbrak. Valentino speelde in
37 films, waarvan er twintig be
waard zijn gebleven.
In zijn beste en laatste film, The
son of the sheik (1926) voert hij
als sheik Ahmed de vrouw die
hem in zijn ogen heeft bedrogen,
naar zijn tent waar hij haar in
zijn sterke armen neemt en tegen
zijn verleidelijk ontblote borst
drukt. Als ze wil vluchten, kust
hij haar plotseling met grote
hartstocht, waarna zij voorgoed
verloren is. Die gepassioneerde
onverbiddelijkheid behoorde tot
Valentino's grote aantrekkings
kracht.
Mannen vonden Rudolph Valen
tino echter maar een watje, het
geen hij zich zo aantrok dat hij
zich een meer macho-achtig ima
go probeerde aan te meten.
Hoewel buitensporig vereerd
door miljoenen vrouwen over de
hele wereld was Valentino in het
dagelijks leven waarschijnlijk
niet zo'n vrouwen versierder. Er
wordt zelfs verondersteld dat hij
impotent was. Het huwelijk met
zijn eerste vrouw, Jean Acker,
dat nog geen jaar duurde, bleek
seksueel niet te zijn voltrokken.
Dat geheim werd openbaar toen
hij trouwde met zijn tweede
vrouw, Natascha Rambova, de
dochter van een cosmetica-mil-
jonair. Direct na de huwelijks
voltrekking werd hij korte tijd
ingesloten omdat hij nog geen
jaar gescheiden was van Jean,
maar weer vrijgelaten toen hij
onthulde dat hij het nooit met
haar had gedaan. De schandalen
rond Valentino bespoedigden de
mythe-vorming rond zijn per
soon.
Natacha Rambova hielp de car
rière van haar man bijna om zeep
door zich voortdurend te be
moeien met zijn films. Uiteinde
lijk werd zij niet meer op de set
toegelaten. Valentino bleek tra
gisch onder de plak te zitten van
de verwende, dominante Rambo
va. In 1926, op het hoogtepunt
van zijn roem, stierf hij plotse
ling aan een geperforeerde maag,
pas 31 jaar oud. Op de dag van
zijn begrafenis legde het hele
land het werk neer. Een ware
hysterie maakte zich meester van
de duizenden vrouwen op straat.
Zeventig jaar na zijn dood leeft
Valentino nog altijd voort. In
Amerika bestaat een actieve fan
club en er verschenen talloze
biografieën, onder meer van zijn
weduwe Natascha Rambova.
In zijn Italiaanse geboorteplaats
Castellaneta werd twee jaar ge
leden een Valentino-museum ge
opend, mede opgericht door de
Belgische kunstenaars-broers
Jan en Gilbert Dalemans, die in
hun installaties de verloren pe
riode van de stomme film culti
veren.
De mythe Valentino heeft de
films overleefd.
Daarom is het leuk om hem ein
delijk eens te zien optreden in
zo'n film en te achterhalen wat
het toch was wat die 'Casanova
van de Twintigste Eeuw' zo bij
zonder maakte.
De stomme film 'Blood and Sand' met Ru
dolph Valentino wordt op tweede paas
dag, maandag 31 maart (14.00 uur), ver
toond in Chassé Cinema in Breda, met mu
zikale begeleiding van de gitarist Eric
Vaarzon-Morel en de pianist Charles Jan
ko.
"oor Jos Kessels
Wie zich verdiept in de histo
rie van de Ierse kwestie komt
snel uit bij Michael Collins,
oe jonge vrijheidsstrijder die
"egin deze eeuw het ontstaan
de Ierse republiek af
dwong. Uit datzelfde verdrag
®et de Engelsen kwam de
scheiding voort tussen Ierland
ffi Noord-Ierland.
Al vele jaren hebben talloze ci
neasten getracht een film over het
even van Collins te maken. Wij-
en John Huston was er lange tijd
®ee bezig, evenals Michael Cimi-
n°. Zelfs Kevin Costner bemoeide
zich er mee, maar dronk uiteinde-
I liever thee dan Guinness, zo
als de leren spottend opmerkten,
ok de Ierse regisseur Neil Jor-
an werkte jarenlang aan een sce
nario over het leven van Collins,
waarbij zijn studie als historicus
goed van pas kwam. Gezien
m omvangrijkheid van het Col
s-project diende Jordan eerst
0 doende krediet op te bouwen
n de filmwereld, waarvan hij
'ctl afdoende verzekerde met
°na Lisa, The Crying Game en
erview with the vampire.
at Jordan, maar ook de andere
éasten in de persoon van Mi
chael Collins aantrok, is gemak
kelijk te begrijpen. Collins ont
wierp guerilla-technieken die la
ter nog door Mao en Shamir be
studeerd zijn. Later koos hij voor
het compromis en dat werd zijn
ondergang. Daarnaast was hij
ook nog een gereputeerde ladies-
man, met affaires in de hoogste
Britse kringen. In Ierland wordt
Collins vereerd als een held, mede
omdat hij de eerste scheuren te
weegbracht in het onaantastbaar
geachte Britse imperium.
De film Michael Collins begint
dan ook met een tekst, dat Enge
land in 1916 tweederde van de
wereld domineerde, op het mo
ment dat de Ieren weer eens in
opstand komen. De dan 26-jarige
Collins (Liam Neeson) wordt ge
vangen genomen. Twee jaar later
is hij een van de belangrijkste fi
guren van de Ierse revolutionai
ren, die aangevoerd worden door
Eamon de Valera (Alan Rickman).
Samen met zijn vriend Boland
(Aidan Quinn) is Collins zich
gaan bekwamen in de onder
grondse oorlogsvoering, tot wan
hoop van de Britten. Die sturen
hun beste commando's, maar Col
lins is ze telkens een stap voor.
Met Michael Collins hinkt regis
seur Neil Jordan op meerdere ge
dachten. Hij tracht inzicht te ge
ven in het ontstaan van het Ierse
conflict, dat tot op de dag van
vandaag in alle hevigheid voort
duurt. Jordan heeft de zaak nood
gedwongen versimpeld, omdat er
anders voor de kijker geen touw
aan vast te knopen zou zijn ge
weest.
Daarnaast is Michael Collins na
tuurlijk het portret van een cha
rismatische man, die steeds popu
lairder werd in Ierland, omdat de
Engelsen hem maar niet te pak
ken konden krijgen.
Tot zover eigenlijk niets dan
goeds over de film, met als sterk
ste peiler het imponerende came
rawerk van Chris Menges, die het
beroemde groen als grondkleur
genomen heeft. Eerst aarzelend
en bedekt, maar dan steeds
bloeiender, totdat Collins in de
groene velden de dood in de ogen
kijkt.
Wat de film parten speelt is een
zwak uitgewerkte driehoeksver
houding.
Deze lauwe liefdesrelatie doet de
elders opgeroepen spanning en de
tragiek steeds opnieuw geweld
aan en voorkomt dat je werkelijk
geraakt wordt, al dachten de Ie
ren en Engelsen daar om verschil
lende redenen anders over.
'Michael Collins' van Neil Jordan draait in
Cinésol 1 in Breda.
0
0
Liam Neeson als Michael Collins.
0
2
Overladen met negen Oscars is de romantische speelfilm The
English Patient van Anthony Minghella. Het is de geschiedenis
van een hartstochtelijke liefde tussen een rijke Hongaarse
avonturier (Ralph Fiennes), die voor de oorlog is neergestreken
in de Sahara, en een getrouwde Engelse vrouw (Kristin Scott
Thomas). In 1944 bevindt zich in een Italiaans klooster een ge
heimzinnig oorlogsslachtoffer, die wordt verzorgd door zie
kenverpleegster Juliette Binoche. Wie is deze stervende man?
(Casino 1 in Breda, Roxy in Bergen op Zoom, Heuvelpoort in
Tilburg, De Koning van Engeland in Hulst)
In de zojuist met een Oscar bekroonde Tsjechische speelfilm
Kolya van Jan Sverak raakt Louka, een barse Praagse vrijgezel
van middelbare leeftijd, vertederd door een vierjarig jongetje.
Door een schijnhuwelijk met een Russin (die vrijwel meteen
naar het vrije westen verdwijnt) wordt Louka, een schnabbe
lende cellist bij uitvaarten, opgescheept met haar zoontje Ko
lya. Hij kan geen woord wisselen met de vierjarige kleuter,
maar langzaam ontstaat een warme verstandhouding. Vader
Zdenek (een bekend acteur en scenarioschrijver) vertolkt de
hoofdrol in deze mooie, aandoenlijke film, die zich onnadruk
kelijk afspeelt in 1989, vlak voor de Fluwelen Revolutie in
Praag, toen de Russen nog dominant aanwezig waren, maar de
vrijheid al gloorde. (Chassé Cinema in Breda)
Het is een gejaag, gemoord en gewroet van jewelste onder de
insecten in de natuurfilm Microcosmos van de Franse cineas
ten Claude Nuridsany en Marie Perennou. De film geeft in
groot opgeblazen close-ups een beeld van het door de mens
doorgaans niet waargenomen insectengedrag. De extreme ver
grotingen van de beestjes doen denken aan een griezelfilm. Het
is fascinerend, maar het gebrek aan een plot doet zich wel gel
den. (Cinésol 1 in Breda)
De maandagavond-klassieker van Chassé Cinema in Breda is
op 31 maart de verrukkellijke film Pappa is op zakenreis van
Emir Kusturica UndergroundDeze in 1985 met een Gouden
Palm bekroonde film laat geestig en poëtisch de geschiedenis
van een rebelse vader zien door de ogen van zijn zoontje, De
man heeft zich in 1952 wat te laatdunkend uitgelaten over Ti
to en dat is doorgebriefd door diens afgedankte minnares.
Hoewel genomineerd voor vijf Oscars is de schitterende film
Secrets and Lies van Mike Leigh niet in de prijzen gevallen.
Wel draait hij voor de tiende week in Chassé Cinema in Breda.
Geheimen en leugens verstikken het leven van een arbeidersfa
milie en vooral dat van moeder Cynthia. Totdat zij geheel on
verwacht geconfronteerd wordt met een inmiddels volwassen
dochter, zwart en ontwikkeld, wier bestaan ze altijd heeft ver
zwegen.
BERGEN OP ZOOM
Cinemactueel 1-2-3 -Jerry Maguire - Space Jam -101 Dalmatians - Me
tro - Fierce Creatures
Roxy 1 - Star Wars
Roxy 2 - The English Patient -101 Dalmatiers
BREDA
Grand-Metro (16 j)
Mignon - Space Jam (a.l)
Cinésol 1 - Microcosmos (a.l) - Michael Collins (16 j)
Cinésol 2 - Romeo Juliet (16 j) - Leopard Son (a.l)
Cinesol 3 - Fierce Creatures (a.l)
Casino 1-101 Dalmatiërs - The English patient
Casino 2 -101 Dalmatians
Casino 3 - Star Wars
Casino 4 - Jerry Maguire
Chassé Cinema - The portrait of a lady - Secrets and Lies - Kolya - Fo
reign Land - Blood and sand - Pappa is op zakenreis - Lotta uit de Ka
baalstraat (5+) - Bébé schrijft een opstel (6+) - Otto is een neushoorn (8+)
- Heksen in de voorstad (4+) - Busters wereld
GEERTRUIDENBERG
Centraal 1 2 - Star Wars (a.l) -101 Dalmatiërs (a.l) - Fierce Creatures -
(a.l)-SpaceJam (a.l)
GOES
Grand Theater -101 Dalmatiërs - Star Trek - Space Jam
Podium 't Beest - Secrets and lies - Umberto D
HULST
Koning van Engeland - Jerry Maguire - Metro -101 Dalmatiers - Space
Jam - The English Patient -101 Dalmatians - Fierce Creatures - The relic -
Star Wars - Mars attacks
MIDDELBURG
Cinema Middelburg - The portrait of a lady - Hollow Reed - Iwan de
Verschrikkelijke -
OUDENBOSCH
Fidei et Arti - Surviving Picasso - Billy Turf contra Kwel
ROOSENDAAL
City1-2-3-JerryMaguire-Metro-SpaceJam-101 Dalmatiers-101 Dal
matians-Evita-Star Trek
Filmhuis - Naar de klote
TERNEUZEN
Zuidlandtheater - The Garden
TILBURG
Heuvelpoort 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - Fierce Creatures (a.l) - Jerry Maguire (a.l)
- Ransom (16 j) - Space Jam (a.l) - The English Patient (12 j) - Evita (a.l) -
Star Wars
Cinecitta 1 - Romeo and Juliet - Secrets and lies
Cinecitta 2 - Michael Collins - The People vs Harry Flint
Cinecitta 3 - Shine - Crash
Midi -101 Dalmatiers - Metro
Filmtheater Louis - De kersenpluk - Jesus Christ Superstar - Babes in
Toyland - Down by law - Otto is een neushoorn -
VLISSINGEN
Alhambra Theater - Metro - Space Jam -101 Dalmatiers - English Pa
tient - Fierce Creatures - Star Wars - Jerry Maguire - Microcosmos
ANTWERPEN
Metropolis
Zaal 1 -14.30,17.00 en 20.00 uur The First Wives Club
22.30 uur Extreme measures
Zaal 2 -14.30 en 17.00 uur The people vs Harry Flint
20.00 uur Evita
22.30 uur Normal life
Zaal 3 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Michael Collins
Zaal 4 -14.30 uur The English patient
20.00 en 22.30 uur The people vs Harry Flint
Zaal 5 -14.30 en 17.00 uur 101 Dalmatiërs
20.00 uur The English Patient
22.45 uur Fierce Creatures
Zaal 6 - 14.30,17.00,20.00 en 22,30 uur Jerry Maguire
Zaai 7 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Last man standing
Zaal 8 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Star Wars
Zaal 9 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Devil's Own
Zaal 10 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Mars attacks
Zaal 11 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Daylight
Zaal 12 -14.30 en 17.00 uur The ghost and the darkness
20.00 en 22.30 uur Space Jam
Zaal 13 -14.30 uur Pinocchio
17.00 uur The English Patient
20.00 en 22.30 uur One fine day
Zaal 14 -14.30 en 17.00 uur One fine day
20.00 en 22.30 uur Lost Highway
Zaal 15 -14.30 uur Matilda
17.00,20.00 en 22.30 uur The Crucible
Zaal 16- 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Star Trek
Zaal 17 - 14.30,17.00 en 22.30 uur Maximum Risk
20.00 uur Shine
Zaal 18-14.30 en 17.00 uur 101 Dalmatiërs
20.00 en 22.30 uur Sleepers
Zaal 19 -14.30,17.00 en 20.00 uur Fierce creatures
22.30 uur 101 Dalmatiërs
Zaal 20 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Ransom
Zaal 21 - 14.30,17.00 en 20.00 uur 101 Dalmatiërs
22.00 uur The English Patient
Zaal 22 -14.30 en 17.00 uur Space Jam
20.00 en 22.30 uur The Ghost and the Darkness
Zaal 23 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Island of Dr. Moreau
Zaal 24- 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Jerry Maguire
Voor aanvangstijden van films in de bioscopen in de regio verwijzen wij u naar de dag
klapper in het regiokatern.