Examinandi oefenen massaal thuis Een plaatje van een plaatjesprogramma Ook voetbalclubs bestormen internet Com1.txt: 'Der Apparat ist kaputt!' Trainingsprogramma havo/vwo met originele eindexamenopgaven S REIZEN Zweven door graftombe van de Chinese keizer UDBEURS :en 7s iversen 't Garijp/Sneekermeer Jeugdzeilvakanties! TOURS KER SKIËN 2802100 ANVR/sgr. algemeen zü 765,- SE REP. 1412-* 1 Print Photo House voor thuisgebruiker INTERFACE Rob gaat digitaal Nog maar eens: cd's via internet Gutenbergproject ad De Limb u r 9 e r 2f/m 13 april a.s. plaatsen vanuit de regio vertrek 16.30 uur. fis verrassingstas 42 i i:0499-477800 ■jratis reisgids of htenfolaer. A1 i ZEILZWERFTOCHTEN 13-19 jr. veel aktie en lol Zeilen,punteren,kanoën survival,leuke avondproqr Versch. leeftijdsgroepen Gratis folder: ZEILKAMP WATERLAND 020-4033209 JONGERENREIZEN camp/htl va 159,-, Swinq- Time Travel 024-3780024 "REIZEN EN RÊCRÊATi? Elke zaterdag in deze krant! T.k. VW camper transporter bj.'80, 4 pers. APK jan. '98 opn. gestoft.024-6412401 T.h. 5 pers. CAMPERS zeer goedkoop. Vonk, Winssen Tel.: 0487-522848. CAMPERVERHUUR Le Campart, 2-6 pers 0161-230251/076-5223078 CAMPERVERHUUR 5 x Hymermobile/camp te koop. Elnagh 5 pers. '95. Riviera 5 pers.'96 div. inruil- campers v.a. 7500,- Bovag gar. H.Peemen Breda 076-5145488. VERENIGING VAKANTIE PARTNERS: 1800 leden zoeken reisgenoten. 2e Paasdag: Solovakantie beurs, Nieuwegein. Gratis folder: WP, Almweg 1, 4284 VG, Rijswijk NB. Tel: 0183-443354 "REIZEN EN RECREATIE" Elke zaterdag in deze krant! 5, 7, 10 en 14 dgn. geheel verzorgde steden/excursie/ rondreizen naar oa. Ukraine Litouwen, Italië, Schotland, Ierland, Engeland, Zwitser land, Frankrijk, Spanje, Por tugal, Polen, Tsjechië, Hongarije. Incl. bus, hotel h/p, excursies. Zeer voor delige prijzen.lnfo:EURO 90 tel: 077-3548884. surfen voor jeugd 8-19 jaar. vassenen. Tel: 0566-689396. zeilschoo Akkrum-Fr. 0566-631392 "REIZEN EN RECREATIE" Elke zaterdag in deze krant! bus+skipas va629,- is+skipas va449,- bus+skipas va419,- us+skipas va519'' ites RTL 4 pag. 531. vanaf PADI-duikcursus, exd. vlucht AN, EILANDEN 782,' lucht en transfers vlucht en transfers ND 4240,- I. vlucht, autohuur bij de NBBS Reiswinkels, NBBS ren of bij de reizenverkopende n). 24 uur per dag bereikbaar. «MA. MAAR DAN ANPEr' Dagblad De Stem] «f nl Bj S2Eï] jft i INTERNET ZATERDAG 22 MAART 1997 E5 g Location: http ://www. dse.nl/stem mmmmm Reacties: j[E-mail: L.Krijnen@uitg-zwn.nl ij i f- as _l m [1 CHIPS BITES poor Nico Koolsbergen Een aardige eigenschap van computers is dat afbeeldingen 0p allerlei manieren kunnen worden gemanipuleerd. Digitale plaatjes zijn overal te krijgen en eigen foto's kan men via de foto- handel op diskette of foto-cd la ten zetten. Met een scanner zijn ook thuis afbeeldingen snel in de computer in te voeren. Wat daarna allemaal met die plaatjes han worden gedaan, hangt af van de gebruikte software. Bekende pakketten speciaal voor thuisgebruik zijn Adobe photo de Luxe, Paintshop Pro en FotoTouch. Hiermee kan de ge bruiker bijvoorbeeld het hoofd van prins Willem-Alexander op dat van een slanke sporter plaat sen, een scanner aansturen, sto rende voorwerpen in een beeld onzichtbaar verwijderen, enzo voort. Het wemelt verder van goedkope kleine programma's die minder kunnen maar voor dagelijks ge bruik eigenlijk wel zo handig zijn. Uitsnijden en het bijregelen van kleur, contrast en helder heid kunnen ze vrijwel allemaal. PolyView en Graphic Workshop zijn over de hele wereld popu lair. Wie op deze markt iets nieuws wil proberen, moet van goeden huize komen. Er is al veel. Toch waagt Corel de stap met het in troduceren van Print Photo House. Als we een voorspelling mogen doen: dat wordt een suc ces. Het is een plaatje van een programma. Print House bestaat al langer en wordt veel verkocht. Men kan er zeer snel een kalender, een enve loppe, briefpapier, etiketten, af fiches, menu's, brochures enzo voort mee maken. Er zitten vre selijk veel plaatjes bij, die men zo kan inplakken en aanpassen. Photo House is splinternieuw en bestemd voor het bewerken van beelden. Het kent ook (beperkte) tekenmogelijkheden. Rode ogen op een flitsfoto of stofjes worden vlot verwijderd. Opfrissen van een onscherpe of contrastarme illustratie is geen probleem. Ui teraard zijn plaatjes uit Photo House te gebruiken in Print House. De kracht zit niet in de mogelijkheden. Veel program ma's bieden op onderdelen meer. De vondst van Corel is de afge wogen combinatie en het ge bruiksgemak. Alles werkt via wizards. Je hoeft geen enkele computerkennis te hebben, want het programma geeft in elke si tuatie zelf aan welke mogelijk heden er op dat moment zijn. Corel Print Photo House wordt geleverd op cd-rom voor Win dows 95 of Windows NT. Het programma komt dezer dagen op de markt en zal circa 150 gaan kosten. Groningen - Examenkandidaten havo en vwo zitten thuis massaal achter de computer om zich te trainen in Nederlands, Engels, Duits en Frans. Uitgeverij Wol- ters-Noordhoff heeft al meer dan 35.000 educatieve software-pak- hetten afgezet onder de 75.000 examinandi. Het computerprogramma, CumLaude genaamd, is op be scheiden schaal ook beschikbaar op scholengemeenschappen. De lesstof op de computerschijfjes bestaat uit de originele eindexa menopgaven en herexamens van de laatste zes jaar, vervaardigd door het instituut voor toetsont wikkeling Cito in Arnhem. Ko mend schooljaar, in september, brengt Wolters Noordhoff ook computerprogramma's voor wis kunde A en B, natuur- en schei kunde en biologie op de markt. Evenals talen voor examenkandi daten mavo. Joke van der Ven van de Groning se uitgeverij: „De kracht van ons computerprogramma is dat er veel feedback op zit. Ais een ant woord goed is, wordt ook verteld waarom. Vanzelfsprekend geeft CumLaude ook tekst en uitleg als het antwoord niet klopt. En met een druk op de knop weten ze wat voor cijfer ze zouden hebben ge scoord, Bovendien krijgen stu denten een oplossingsstrategie aangereikt en kunnen ze natrek ken hoe goed of slecht de toenma lige examinandi een bepaalde op gave hebben gemaakt. Verder hebben ze de mogelijkheid hun ei gen scores per onderdeel, bijvoor beeld op het gebied van mechani ca, magnetisme en kernfysica, te meten." Volgens Van der Ven zijn voorafgaand aan de introductie in september, bemoedigende resul taten geboekt met het nieuwe computerprogramma. „In de Examens oefenen achter de computer proefperiode hebben tien herexa menkandidaten met CumLaude gestoeid. Ze zijn nadien allemaal geslaagd: met twee punten meer dan ze hadden staan. Het werkt dus. Wij zijn er heilig van over tuigd dat de examenscores zullen stijgen", aldus Van der Ven. Docenten Uitgevers zijn niet van plan ook voor docenten lesprogramma's op computerschijfjes te ontwikkelen. Zulke programma's zijn in hun ogen verre van lonend. Van der Ven: „Ons land telt 750 scholen in het voortgezet onderwijs. Je doet het als uitgever héél goed als je een kwart van hen weet te strikken voor een computerprogramma, waarvoor ze in de regel slechts driehonderd gulden willen beta len. Reken maar uit: da's bij el- kaar nog geen zestigduizend gul den. Daar kun je geen fatsoenlijk programma voor ontwikkelen. Commercieel bezien dus niet haalbaar. Wij zuilen ons de ko mende tijd dan ook richten op het verder ontwikkelen van compu terprogramma's voor bij de stu denten thuis." De computerprogramma's van CumLaude voor examenkandida ten havo en vwo kosten bijna der tig gulden per stuk (software plus boek). Via internet Overigens heeft Wolters Noord- hoff inmiddels zware concurren tie gekregen vanuit een voor de hand liggende hoek: het internet. Want de eindexamens van MA VO, HAVO, VWO en MEAO zul len binnenkort vanaf het world wide web gratis op te halen zijn. De site is nu nog 'under construc tion' maar wie straks aanlogt bij het 'examennet' kan om te begin nen een keuze maken uit oplei ding, gewenste vak en jaar. Ver volgens komt het desbetreffende examen met uitwerking op het scherm waarna het gedownload kan worden om er op de eigen computer verder mee te gaan wer ken De bestanden zijn klaar om afge drukt te worden. Door het initia tief van negen examenstudenten van de Hogeschool Haarlem, af deling Small Business, kunnen de kosten van het traditionele oefen materiaal in boekvorm worden bespaard. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen is ac- coord gegaan met het beschikbaar stellen van het materieel. Het adres van het examennet ver schijnt in de loop van deze mor gen op de voorpagina van De Stem Online. Breda - Een eigen krant, een ei gen radiostation en zelfs een ei gen televisiezender. Vooral sportclubs dromen daar al jaren van. Met de intrede van internet ban het. Relatief goedkoop en zelfs commercieel. NAC, RKC, FC Den Bosch, TOP Oss en de basketballers van Libertel/EB- BC hebben de weg naar het Net ontdekt. Het levert ze nog niks op, maar bij NAC, Waalwijk, FC Den Bosch, TOP Oss en Libertel/EB- BC willen ze er wel bij zijn voor bet wereldwijde computernet werk internet echt helemaal doorbreekt. Momenteel telt Ne- derland ongeveer een miljoen in- ternet-aansluitingen. En de groei is explosief met bijna vijf tigduizend nieuwe aansluitingen per maand. Volgens de huidige groeicurve heeft internet over vijf jaar een dekking van bijna tachtig pro cent in Nederland. Radio kan al live op internet. Video ook, zij het dat de kwaliteit daarvan aan de matige kant is. Maar de ont wikkeling gaat razendsnel. Met de groei en de technische ont wikkelingen lijkt het Net hard op weg een van de belangrijkste media te worden. Veel sport clubs spelen daar nu al op in, niet omdat het geld oplevert, maar vooral omdat ze in de toe komst de boot niet willen mis sen, wanneer er mogelijk wel geld te verdienen valt. RKC, TOP, Den Bosch en NAC, maar bijvoorbeeld ook Ajax en Feyenoord laten hun sites onder houden door bevriende profes sionele bureaus of door voetbal supporters annex whizz-kids die uit pure liefhebberij de club- en de computerliefde combineren. Zodat ze daar geen geld voor moeten neertellen. De clubs pre senteren zich op het Net. Com pleet met selecties, nieuwtjes, voorbeschouwingen, columns en allerlei statistieken. Kort na de competitiewedstrijden staan er zelfs al complete verslagen op de pagina's. Bij TOP ontbreekt het zelfs al niet aan geluidsfragmen ten. Sommige pagina's zijn bin nen een uur na afloop up-to-da- te, op een andere is nog steeds te lezen dat Pierre van Hooijdonk tegenwoordig furore maakt bij Celtic. Het staat voor de 'kleinere' clubs dus nog allemaal in de kinder schoenen. Graag op internet, maar het mag niet teveel kosten. Ook niet bij basketbalclub Li- bertel/EBBC. De landskampioen houdt de ontwikkeling van de si te zelfs volledig in eigen huis. Sterspeler Marcel Huijbens, af- Afgelopen woensdag heb ik twee uur °P het punt gestaan om een Digital Venturis FX (dat staat er tenminste op) van twee hoog richting Emerplas te gooien Gezien de staat van opwinding waarin ik verkeerde, had ik het waar schijnlijk nog wel gehaald ook. Die stomme computer! Is er iemand onder o, althans onder de degenen die dage lijks gebruik van een computer (moe ten) maken die hier niets in herkent? Geloof ik helemaal niets van en als dat écht zo is dan weet ik nog wel een haantje voor u. Ik geef toe dat ik er achteraf om heb kunnen lachen, maar 'k kan u verzekeren dat dat wel even geduurd heeft. Lees en huiver. Van een collega krijg ik een printje van een E-mail die hij heeft ontvangen van een gepensioneerde ex-commando ergens in den lande. Die meneer heeft ooit zijn baret gehaald bij het Korps Commandotroepen in Roos endaal. Daar wordt binnenkort gejubi- 'eerd en omdat die ex-commando nu in Z|)n vrije tijd een web-site draait, wil hij graag weten of er in De (papieren) ■stem de afgelopen maanden wellicht al wat verhalen over dat nakende jubi- leum gestaan hebben. Zo ja, of hij die verhalen misschien in digitale vorm via t-mail opgestuurd kan krijgen. Dat an' maar die collega weet niet hoe dat most, dus dat verzoek belandt op een nooit slinkende stapel op mijn bureau. Dat soort vragen krijg ik dus wel vaker en zo moeilijk is het allemaal niet. Je start EVA op, zoals ons elektronisch ar chiveringssysteem sinds 1985 heet, en daar tik je een paar trefwoorden in. Zo als daar zijn commandos, roosendaai en reünie. Er blijken dit jaar een stuk of zes artikelen in de krant gestaan te hebben waarin die wooren voorkomen. Ik heb geen tijd om ze stuk voor stuk na te gaan lezen, en ach, het zijn er maar zes dus die stuur ik gewoon even op. Met een paar toetsaanslagen worden die in een enorme database in Nijme gen opgeslagen artikelen naar het tekstverwerkingssysteem in Breda ge haald. Daarna verbreek ik, onder dank zegging, de relatie met EVA en start ik mijn teksverwerker op Omdat in het le ven niets simpel is, kan ik vanuit dat systeem niet rechtstreeks naar buiten, internet op. Daarvoor zijn allerlei plausibele redenen te verzinnen, waarvan de belangrijkste de veiligheid van onze systemen is. Ik moet die zes verhaaltjes dus even op een flop of op de harde schijf van mijn pc zetten en omdat niemand in de hele wereld verder het format kent dat wij gebruiken, moet ik dat even converte- 3C. Door Léon Krijnen ren naar good old DOS-tekst. ledereen die Word for Windows of Word Perfect gebruikt, kent die moge lijkheid, alleen moet je er in het ene sys teem een paar andere handelingen voor verrichten dan in het andere. Het resultaat komt op hetzelfde neer: alle binaire prut wordt verwijderd en er blijft hele platte tekst over. In de oude Word Perfects deed je dat vla Control F5, weet ik nog uit mijn blote hoofd, en in ons onvolprezen RPLS-systeem ge bruiken we daarvoor Control F10. Daarna doet-ie hetzelfde wat die ouwe WP altijd deed: om een DOS-bestands- naam vragen. Dus maximaal acht let ters, een punt en daarna maximaal drie letters. Hoe noem ik, binnen die beperkingen, zes verhalen over commandos die via E-mail verzonden moeten worden? Ik weet niet hoe u ze genoemd zou heb ben, maar ik noemde ze COM1 .TXT tot en met COM6.TXT. Tenminste, dat was ik van plan, maar na het intikken van COM1.TXT, ge volgd door ENTER, gaf mijn PC voor de eerste keer goed de geest. Muur- en muurvast, en het enige wat de bak nog wilde doen, was een luide piep laten horen bij iedere toetsaanslag en dat was dat. Hoor ik daar al wat hoongelach? Ja, achteraf is het gemakkelijk praten, en mij zal het ook nooit meer overkomen, ook al past hier gepaste trots bij het ontdekken van een bug in de software. Toevallig heb ik een paar weken gele den nog beschreven hoe je Netscape op precies dezelfde manier kan laten crashen door in een regel code een plaatje over de seriële poort weg te la ten schrijven. Stuur je dat bestandje naar iemand toe en die probeert het te lezen met Nets cape dan krijg je het zelfde effect als waar ik woensdagmiddag twee uur on der heb geleden voordat in mijn voor hoofd het licht aanging. Het zal me verdorie toch nietJa hoor, als je in ons eigen tekstverwer kingssysteem een verhaal als DOS-tekst probeert weg te schrijven en de eerste vier letters van de naam die je het gege ven hebt beginnen met CÓM1, -2, -3 of -4 dan is een klassieke vastloper het gevolg. Maar voordat ik dat in de gaten had, had ik dezelfde neigingen als ooit die arme Gert Jakobi, mijn immer zeer be minnelijke buurman in de perszaal van Wimbledon. Schrijvend voor een Duitse kwaliteitskrant begaf zijn Toshiba het op het voor hem slechtst denkbare mo ment: tijdens de finale van 1991; Stich tegen Becker. Was los isst, was los isst? schreeuwde de volledig uit zijn rol van Herr Jakobi gevallen Gert in de telefoon tegen een helpdesk die er vanuit Bonn niet in slaagde om zijn apparaat weer aan de praat te krijgen: Der Apparat is kaputt, das isst los! Smeet de telefoon op de haak, schoof die Toshiba zó van zijn bu reau in de prullenmand ernaast en pak te een balpen en een stuk papier. De ex-commando heeft zijn zes artikelen inmiddels ontvangen, tenminste dat hoop ik maar. Ik heb nog geen bedank je retour gekregen, maar ook geen foutmeldingen meer. Ik hoop niet dat zijn tekstverwerker problemen zal ondervinden met het in lezen van REUNIE1 .TXT tot en met REU- NIE6.TXT. De nieuwste single van Rob de Nijs bevat niet alleen au dio-data (muziek dus), maar is tegelijkertijd ook een cd- rom. De makers van 'De tijd staat stil' hebben alle song teksten van De Nijs' laatste cd, een fotoboek van de zan ger, zijn discografie en twee videoclips bijgesloten. Ook staan er geluidsfragmenten op (ondermeer van 'Banger hart') en een interview, zowel in tekst als geluid. Dat alles is toegankelijk via Html-pagina's. Voor het bekijken daar van leverde Microsoft zijn Internetexplorer mee (zie bo venstaand bericht). World Online zorgde voor een gratis proefabonnementje waarmee je tien uur over het internet kimt surfen. Een heel aardig idee, zo'n multimediasingle. Zeker met zo'n gratis proefabonnementje al gauw zijn geld waard, maar dan moet je wel van de muziek van Rob de Nijs houden. Ai. Via internet cd's laten aanrukken uit de Verenigde Staten is niet meer aantrekkelijk. Het verschil in prijspeil is on veranderd groot, maar dat valt grotendeels weg door de flink gestegen dollarkoers en de relatief hoge portokosten. Bovendien let de douane tegenwoordig goed op dat invoer rechten over de aankopen worden betaald. Een alternatief is Engeland, waar bijvoorbeeld de virtuele platenzaak van Rough Trade een behoorlijk aanbod heeft. Aardig ook is de catalogus van Sister Ray, te bereiken via de voorpagina van het beroemde Britse muziekblad New Musical Ex press (NME). De site van NME is overigens een aanrader voor elke pop liefhebber, Het is een volwaardige variant van de gedruk te versie, fraai vormgegeven en goed bijgewerkt. De Nederlandse variant op het Gutenbergproject (de dap pere poging om teksten uit de wereldliteratuur gratis via Internet aan te bieden) is vernoemd naar die andere uit vinder van de boekdrukkunst, Laurens Janszoon Coster. Ter gelegenheid van de boekenweek is voor het eerst een bloemlezing samengesteld uit teksten die inmiddels op de site van Laurens Janszoon Coster zijn bijeengebracht. Het gaat om poëzie en proza dat aansluit bij het boekenweek thema: Mijn God. Gekoppeld aan motto's als 'Verblijdt u in Gods zegen' en 'O Vader alles troost' zijn op de Laurens Janszoon Coster religieus getinte teksten van vooral klassieke Nederlandse schrijvers als Martinus Nijhoff, Willem Bilderdijk en Mul- tatuli te vinden. Niet zo verwonderlijk, want Laurens Janszoon Coster richt zich op de klassieken uit de Neder landse literatuur, van Anna Bijns tot Paul van Ostaijen. gestudeerd aan de HTS in infor matica, onderhoudt via zijn ei gen bedrijfje alles van EBBC op het Net. Druk is het (nog) niet op de pagi na's van de Brabantse sport clubs. Het varieert van 400 in- loggers per maand (TOP Oss) tot 200 per week (RKC en Den Bosch). Maar dat is nog niets in vergelijking tot de 150.000 men sen die dagelijks de site van de Amerikaanse prof-basketballiga NBA bezoeken. Wie over een in ternetaansluiting beschikt kan via de voorpagina van De Stem Online verder naar de desbetref fende homepages. Door Martijn de Meulder Zweven door de graftombe van de eerste Chinese keizer. Qin heet het spel dat dat mo gelijk maakt en op de markt is gebracht. Het zou volgens de tekst op de doos te verge lijken zijn met Myst. Zelfs beter zijn dan dat beroemde grafische hoogstandje. Dat wekt natuurlijk enige nieuwsgierigheid. Evenals het grote boek in de doos. Ziet er uit als een handlei ding, maar erop staat: 'Ad- venture log'. Aan de binnen kant is dit logboek helemaal leeg en heb je ruimte om ver slag te doen van je avonturen in het spel. Leuk gedaan. In Qin speel je een archeo loog uit het jaar 2010, Dat jaar wordt er een expeditie uitgerust die op zoek gaat in de graftombe van de eerste Chinese keizer: Dat is de man die zich bij zijn begra fenis liet vergezellen door een enorm leger van terra cotta soldaten en paarden. Een gedeelte daarvan is in middels teruggevonden. Er gaan geruchten dat er tevens een 1:1 replika van zijn pa leis in de graftombe verbor gen is. In dit spel vind je die ook, diep onder het aardop pervlak. Vlak na die ontdekking - in het begin van het spel - daal je er in af en begin je met je onderaardse queeste door het prachtige paleis van de keizer. Als speler moet je al wande lend een aantal puzzels op lossen die je steeds dieper het paleis in brengen. Het is niet nodig om materialen met elkaar te combineren, logisch denken is voldoende om voortgang te maken. Het spel ademt, mede door de oosterse muziek, een mystie ke sfeer. De beelden van het paleis zijn volledig rendered KINGDOM en in Super-VGA. Heel mooi. Wat Qin echter mist is actie. De puzzels zijn redelijk ge makkelijk en die brengen dan ook enige vaart in het spel. Voor de rest 'loop' je constant van stilstaand scherm naar stilstaand scherm, heel soms afgewis seld met een kleine animatie. Ook spelen er geen mensen of andere 'levende elemen ten' in mee, en dat maakt het er niet spannender op. De nadruk in dit spel ligt op het educatieve element. Qin geeft een beeld van de leef gewoonten aan het Chinese hof, maar ook van de gewone man. Er zijn allerlei werk plaatsen te bezoeken en alle daar aanwezige voorwerpen zijn van nabij te bekijken. Dat kan ook prima omdat de graphics enorm scherp zijn. Je hebt geen tijdsdruk en krijgt zo de gelegenheid om rustig rond te lopen, als was het een museum. Een ency clopedisch overzicht van leefgewoonten en gebruiks voorwerpen versterkt dat museale idee. Qin is dus voer voor sinolo gen. Geen alledaags spel, en als zodanig ook niet echt in teressant. Myst was toch spannender. Maar voor ie dereen met een béétje be langstelling voor het oude China is Qin zonder twijfel een boeiende en leerzame cd-rom. systeemeisen: Macintosh of PC. Mac:

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 47