DESTEM
Liefde voor het meeslepende
Trims Broiikliorst laat
het publiek pijn voelen
Down Town Jazzband
50 jaar een legende
Jack Nouws van Zundert naar 'het literaire circuit'
Vuurslag uitgereikt in Breek
pE STEM
Dansvoorstelling 'Goodbye Body' in Roosendaal
Afsluiting jazz-seizoen Zevenbergen
Van Goghs Oogst
onder veilinghamer I
Gids
Door Hans Rooseboom
Jack Nouws huurt een kantoor in het hart van Utrecht.
Ieder kwartier laat de beiaard van de Domtoren het
deuntje van Goede Tijden, Slechte Tijden horen. Voor
Jack Nouws (1960) zijn het momenteel goede tijden. De
in Zundert geboren en getogen schrijver heeft net zijn
eerste roman gepubliceerd, De gemonteerde vrouw.
Het kantoortje van de schrijver
doet in niets aan literatuur den
ken. Jack Nouws heeft deze neu
trale ruimte gehuurd om niet te
worden afgeleid tijdens het
schrijven van zijn verhalen en
artikelen. En nu dus ook romans.
Hij heeft onderdak gevonden bij
de gerenommeerde uitgeverij
Nijgh van Ditmar.
Jack Nouws woont sinds 1979 in
Utrecht, waar hij aan de univer
siteit Nederlands heeft gestu
deerd. Hij is fulltime schrijver,
een levenskeuze die hij zich mede
kan veroorloven vanwege een er
fenis.
Aan de muur van Nouws' kan
toor hangt nog steeds het uitge
werkte schema voor De gemon
teerde vrouw, naast een kleurige
plattegrond van Boedapest. In
die stad speelt de roman zich af,
een liefdesdrama in het jaar
1986.
Waarom laat je dat schema voor
het boek en die plattegrond han
gen? Je hebt het boek toch al lang
voltooid?
„Zo lang is dat nog niet. Op 8 ja
nuari 1997 om vijf over half ne
gen legde ik de laatste hand aan
het boek. Twee maanden later
was het al helemaal klaar. Die
snelheid komt door de techniek
van tegenwoordig. Mijn boek
staat op een floppy en zo gaat het
rechtstreeks naar de drukpers.
Dat schema aan de muur heb ik
maar laten hangen, omdat ik
binnenkort dit kantoor moet ver
laten. Ik ben op zoek naar een
nieuwe ruimte. Ik heb zoiets no
dig, ook om bezoek te kunnen
ontvangen. Dat kan ik niet thuis
tussen onopgemaakte bedden en
een keuken vol afwas."
Jouw roman beschrijft de kort
stondige liefdesgeschiedenis -
acht dagen - van een Nederland
se jongeman en een Hongaarse
vrouw. Ben je zelf in Boedapest
geweest?
„Ja. Het idee voor dit boek ont
stond toen ik in de zomer van
1986 met de trein door Europa
reisde en ook Boedapest bezocht.
De stad sprak me onmiddellijk
aan. Die melancholie. De stad
deed me sterk denken aan Ant
werpen vroeger, waar we vanuit
Zundert op familiebezoek gin
gen. Het was mijn wens om eens
een groot boek te schrijven. Tot
die tijd schreef ik verhalen zoals
Sjef Hendriks, slager in Zun
dert."
Jouw roman speelt tegen de ach
tergrond van de Hongaarse Op
stand en de Russische inval in
1956. Is dat niet wat lang geleden
om hedendaagse lezers aan te
spreken?
„Uiteindelijk gaat het boek niet
over 1956, maar over de relatie
tussen twee mensen, Chris en
Eva. Ik heb het boek gesitueerd
in een dictatuur met op de ach
tergrond die dramatische ge
beurtenissen van 1956, om de
zelfde reden waarom schrijvers
een boek in de Tweede Wereld
oorlog laten spelen. In omstan
digheden van oorlog en crisis ko
men menselijke handelingen en
eigenschappen scherper tot hun
recht. De gemonteerde vrouw
speelt zich af in een land waar
niets zeker is, waar 'de' waarheid
niet bestaat, waar helden laf
aards blijken te zijn. Ik heb het
me gemakkelijk gemaakt door
dit decor te kiezen."
De hoofdpersoon is een fotograaf
die geen foto's maakt.
„Het is een besluiteloze jongen
van 26, die verward raakt door
de verschillende gedaanten die
de waarheid kan aannemen. Hij
is fotograaf, maar studeert nog.
Hij heeft wel een baan, maar in
dienst van een producent van an
sichtkaarten. Zijn grootste angst
is om in zijn vader te veranderen,
maar dat gebeurt al."
Heb je nog iets met je geboorte
dorp Zundert?
„Ik kom zelden meer in Zundert
sinds mijn ouders zijn overleden.
Ik heb er een fijne jeugd gehad,
een doorsnee jeugd. Mijn vader
had een benzinepomp. Na de la
gere school ging ik naar de
Katholieke Scholengemeenschap
Etten-Leur, waar ik vwo heb ge
daan. Elke dag fietste ik op en
neer tussen Zundert en Etten-
Leur. Alleen het zoontje van de
dokter ging naar het gymnasium
in Breda."
Hoe denk je aan Zundert terug?
„Ik heb het belang van Zundert
pas later ontdekt. Ik ging eerst
naar Utrecht om Nederlands te
studeren. Ik wilde altijd al
schrijver worden, als kind al. Ik
Jack Nouws, fulltime schrijver
dacht dat ik aan die studie iets
zou hebben. Maar als je wilt le
ren schrijven kun je beter naar
de School voor de Journalistiek
gaan. Ik heb overigens die studie
wel afgemaakt, zij het niet in de
richting letterkunde, maar in de
richting taalbeheersing. Intussen
schreef en publiceerde ik mijn ei
gen boekjes en daarom werd ik
gevraagd om mee te doen aan
Auteur de Vincent, het culturele
zomerspektakel in Zundert.
Daardoor heb ik pas het belang
van Zundert leren kennen, heb ik
ingezien hoe belangrijk je roots
zijn."
Wat onderscheidt Zundert van
andere dorpen?
net bril 'model natuurkundeleraar'
„Het verschil is dat wij Van
Gogh hebben. Ik moet zeggen dat
ze er in Zundert wel trots op zijn
dat Vincent van Gogh er geboren
is, maar ze doen er niets mee, het
kan ze niets schelen. Het Van
Gogh Centrum is inmiddels ook
al weer verdwenen. Alles wat ou
der is dan vijftig jaar wordt ge
sloopt."
„Vroeger stonden er aan het be
gin van het dorp prachtige histo
rische droogschuren, nu staat
daar het lelijkste bankgebouw
ter wereld. Maar ze beginnen er
spijt van te krijgen. Ze kopen nu
boekjes van Zundert in oude an
sichten."
FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
den. Wat stelde je je daarbij
voor?
„Iets heel anders dan wat het
blijkt te zijn, namelijk keihard
werken. Als kind werd ik volle
dig meegesleept door boeken, zo
als Pinkeltje. Daarin spreekt
Pinkeltje met de schrijver, me
neer Dick Laan. Dat is fascine
rend. En ik las de trilogie over
Panocco, de Indianenjongen,
door Anne de Vries. Dat greep
me bij de keel. Dat wilde ik ook.
Ik heb een voorliefde voor schrij
vers die dat meeslepende hebben,
minder affiniteit met het literai-
Je wilde altijd al schrijver wor- Welke schrijvers hebben het?
Van onze kunstredactie
Truus Bronkhorst was altijd
een fascinerende eenling in
de Nederlandse danswereld.
In haar solo's Lood en Goud
wist zij met haar gediscipli
neerde lijf, expressieve mi
miek en een paar symbolische
voorwerpen hartbrekende
emoties weer te geven, die je
niet vaak tegen komt in de
dans. Vanavond is haar dans
werk Goodbye Body te zien
in Roosendaal, een felle aan
klacht tegen de oorlog.
Bronkhorst solo's waren niet
zelden subtiele choreografieën
met een performance-achtig ka
rakter, waarin de gebeurtenissen
in een vrouwenleven op een uni
verseel plan werden gebracht.
Kracht en kwetsbaarheid, licht
heid en diepe ernst, uitdagende
poses en bijna religieuze overga
ve wisselden elkaar verbluffend
af. Bronkhorst werd er voor be
kroond met de belangrijkste Ne
derlandse dansprijzen.
De afgelopen jaren verliet deze
individualistische danseres het
solopad om met anderen samen
te gaan dansen in eigen stukken
waarin geweld, tederheid en
eenzaamheid in een volstrekt ei
genzinnige combinatie van dans
en theatraliteit uitdrukking kre
gen. In Branco, een voorstelling
die zij samen maakte met de be
jaarde ex-danser Max Dooijes,
durfde zij als een clownesk we
zen ook een creatief soort gekte
te laten zien. Het was een ode
aan de magie en de liefde voor
het theater.
Sinds enkele seizoenen maakt
Truus Bronkhorst dansvoorstel
lingen voor een groep dansers,
samen met haar levenspartner
Marien Jongewaard, voormalig
acteur bij Nieuw West. Hun sa
menwerking heeft geresulteerd
in een somber maatschappelijk
engagement, want Goodbye Bo
dy is een felle aanklacht tegen
het oorlogsgeweld.
Om een suggestie van geweld en
agressie te bereiken, heeft de
dansgroep gevechtstrainer Je
roen Lopes Cardozo aangetrok
ken. Hij leerde de dansers hoe
een vuistslag gegeven moet wor
den en hoe je iemand (zoge
naamd) een trap in het kruis
kunt verkopen waardoor de kij
ker als het ware zelf inelkaar
krimpt.
De toeschouwer krijgt tijdens de
slechts een uur durende voor
stelling een lawine aan associa
tieve indrukken over zich heen,
die heftig op de gevoelens wer-
ken.Er is afgrijzen en walging,
maar ook ontroering. Het ope
ningsbeeld valt al meteen niet
mis te verstaan. Acht dansers
zitten geconcentreerd op een rij.
Gekweld door een onverdraag
lijke pijn slaan ze om beurten
luid zuchtend dubbel. Ze slaan
hun handen voor het gezicht en
kermen van pijn of verdriet.
In het slotbeeld zwaait een dan
ser als een dolle met stoeltjes in
het rond tot iedereen roerloos op
de grond ligt en je onder de
klanken van Libera Me uit het
Requiem van Fauré de suggestie
krijgt van een slachtveld of een
massabegravenis. In Bosnië of in
welk ander oorlogsgebied ook.
De voorstelling laat de toeschou
wer de pijn van de oorlog voelen.
Inmiddels 45 jaar blijft Bronk-
Scène uit de dansvoorstelling 'Goodbye Body': les van een gevechtstrainer.
FOTO LEO VAN VELZEN
horst zelf als danseres meer op
de achtergrond, hoewel het
mooiste onderdeel van Goodbye
Body juist de tien minuten zijn
dat zij zelf op het toneel staat.
Haar bewegingen zijn minimaal
maar in die eenvoud ligt juist
haar kracht.
VRIJDAG 21 MAART 1997 Dl
„Over levende Nederlandse
schrijvers laat ik me niet uit.
Maar aan de top staat Hermans.
Ik hou van boeken waarmee je in
de zon gaat zitten en voor je het
weet ben je twee uur en een ver
brande kop verder. Dat over
kwam mij met Donna Tartt en
haar De verborgen geschiedenis.
Andere favorieten: John Irving,
Ian McEwan. Ik heb gepobeerd
een roman te schrijven zoals ik
zelf graag lees. Overigens moet je
ontzettend veel lezen om te leren
schrijven. En dan nog moet je af
wachten of het iets wordt. Om
mezelf nederig te maken ga ik re
gelmatig naar De Slegte. Ik heb
daar jarenlang het Verzameld
Werk zien staan van ene Rudy
Hermans. Daar heeft nooit ie
mand van gehoord, maar hij
heeft wel een heel leven op dat
oeuvre zitten zwoegen."
Je leeft van het schrijven?
„Schrijven is het enige wat ik
doe. De afgelopen maanden zelfs
letterlijk. Ik ben vijf kilo aange
komen omdat ik helemaal geen
beweging heb gehad, zelfs niet
gefietst. Ik heb geschreven voor
de Volkskrant, voor Playboy,
Nieuwe Revue, voor universi
teitsbladen. En tot nu toe had ik
een eigen uitgeverijtje wwarmee
ik boekjes maakte. Maar daar
mee kom je de boekhandel niet
binnen. Nu zit ik bij een echte
uitgever en ben ik aangesloten
bij SSS, de stichting Schrijvers
School Samenleving. Ik zit nu in
het literaire circuit. Gisteravond
heb ik nog opgetreden voor vier
mensen, in Krommenie."
Jij bent van 1960. Is dat een bij
zonder jaar?
„Ach, ik was;"te' -jong' voor de
punk en te oud voor .de house.
Het maakt denk ik niet uit in
welke tijd je leeft. Mijn ouders
trouwden in 1958. Die gingen op
huwelijksreis naar het Atomium
in Brussel. Het was de tijd van de
strakke moderne interieurs,
maar hoe richten ze zich in? Met
zware, neo-antieke meubelen."
Je bril dateert uit 1963, zo te
zien. Wat is daarvan de reden?
„Dat is het model 'natuurkunde
leraar', zo heet dat model. Ik heb
hem in Amsterdam gekocht in
een winkel met restpartijen. Ik
draag vanaf mijn derde jaar een
bril vanwege een lui oog. Ik heb
die brillen altijd vreselijk gevon
den, maar lenzen wil ik niet, dat
vind ik zo kaal. Daarom heb ik
maar gekozen voor een het-kan-
me-niet-bommen-bril.
I Jack Nouws: 'De gemonteerde vrouw'.
Uitg. Nijgh Van Ditmar, prijs/ 34,90.
De Vlaamse kunsthistoricus Jan Klinckaert heeft gisteren in i
Breda De Vuurslag in ontvangst genomen. De Vuurslag is de be- I
langrijkste prijs in Nederland op het gebied van kunstgeschiedenis
en is drie jaar geleden ingesteld door de Kunst- en Antiekbeurs
Breda.
De uitreiking geschiedde gisteren aan de vooravond van de beurs
door de ambassadeur van België, J. F. Willems. Jan Klinckaert is
expert op het gebied van middeleeuwse beeldhouwkunst, een 'wit
te vlek' in de kunstgeschiedenis. De prijswinnaar werkt in het
Centraal Museum in Utrecht. Het is de bedoeling dat de prijs, die
f 25.000 bedraagt, wordt besteed aan wetenschappelijk onder
zoek. FOTO COR Vim
De huidige achtmans-bezetting van de DTJB. Geheel links op
richter Roefie Hueting
Van onze verslaggever
Zevenbergen - Het jazz-seizoen in Zevenbergen wordt zaterda-1
vond afgesloten met een concert van de Down Town Jazz Band
Dit dixieland-orkest staat aan de vooravond van het 50-ji
jubileum.
I 'Goodbye Body' van Truus Bonkhorst en
Marien Jongewaard is vanavond te zien in
schouwburg De Kring in Roosendaal
(TheaterSaion, 19.30 uur).
De man die het orkest in 1949
oprichtte is na bijna 50 jaar nog
altijd de leider en de pianist van
de band. Het is Roefie Hueting.
Met hem als spil heeft de DTJB
vele bezettingen overleefd.
Tientallen jaren lang fungeerde
de Down Town Jazz Band samen
met de Dutch Swing College
Band landelijk als boegbeeld
van de Nederlandse dixieland.
Hun faam bouwden allebei de
orkesten op via wekelijkse vaste
radio-uitzendingen, die in het
tv-loze tijdperk een grote luis
terdichtheid hadden.
De Dowwn Town Jazz Band en
de De Dutch Swing College
Band ontstonden beide in Den
Haag. De DSCB dateert uit de
feestroes van de meidagen van
1945 en was oorspronkelijk een
dansorkest. Een paar jaar later
begon Roefie Hueting met zijn
echte jazz-orkest, in de stijl van
de Hot Five. DSCB ging op haar
beurt die succesvolle jazz-for-
mule weer navolgen. Dit voor de
historische helderheid.
De DTJB bestaat momenteel uit
acht instrumentalisten. Kern
van de bezetting zijn twee trom
petten, waarmee het orkest te
ruggaat tot de bezetting van
King Oliver. De helft van de
stukken wordt gespeeld met tu
ba als bas, de andere helft I
contrabas.
Ter gelegenheid van het f
jubileum is de dubbel-cd Don'
Town Highlights uitgebracht
met de beste opnamen die
DTJB vanaf 1954 heeft gemaakt
Tijdens hun concert in hotel Van I
der Hooft in Zevenbergen spele"
ze ijzeren standards als Potet"
Head Blues, I've Found a JW
Baby, At The Jazzband
Creole Love Song, Do You Km" i
What It Means To Miss New O' f
leans, Jafa e.v.a.
Down Town Jazz Band, zaterdag 22*iC I
22.00 uur, hotel Van der Hooft aan"6
Markt te Zevenbergen.
Londen (afp) - Een
aquarel van Vincent van
komt onder de hamer bij hetBfl'1
se veilinghuis Sotheby's in L°c I
den. Het gaat om Récolte en^l
vence dat sinds 1948 niet meer 1
het openbaar is vertoond. T
'Oogst in de Provence' moetp^
weg 24 miljoen gulden
gen. Het wordt daarmee
duurste werk van de mod®]
kunst dat sinds 1990 in Europa
verkocht.
NEDERLAND 1
07.00
07.05
07.29
09.00
09.05
09,33
10,23
10.54
11.05
15.17
15.45
16.39
17.06
18.05
18.32
19.00
19.29
20.24
20.59
21.07
21.42
22.32
23.12
23.14
Journaal
(ZW) Mr. Ed
Ontbijt-TV
journaal
Get the Picture (h)
'n Goeiedag met Jc
Moslim magazine
Beeldenstorm
De late ochtend (to
Wildlife Internatio
stranden van de Seyc
'n Goeiedag met Jo
Cosby Show
Alles kits met Het w
17.31 Zevensprong; 1
kwis
Roseanne, comedy
Get the Picture, spe
Alle dieren teilen i
ne
Schoolstrijd, spelletj
Journaal
Netwerk, actualiteit*
Blik op de weg, ver
ne
ER, ziekenhuisserie
Niet geschikt voor
Inleiding The Rutles
The Rutles, speelfilm
NEDERLAND 2
09.00
10.00
10.30
11.00
11.30
12.30
13.00
13.25
13.55
14.35
15.00
16.00
16.08
16.33
16.58
17.29
19.00
19.31
20.00
20.50
21.45
22.41
23.12
23.15
Koekeloere (h, tot 09
Nieuws uit de natui
Willem Barendsz (to
Schooltv-Weekjourn
Mentor Magazine (ti
Globetrotter, een se
sche verkenningen (h
Ik weet het beter (hj
AC-tv(h)
Man/Vrouw (h)
Nederland zingt (h)
Spreekuur. Thema: Ps
Journaal
Widget (h)
Mr. Bogus (h)
Mega Top 100, muzie
2Vandaag, actualiteit
en 18.00 Journaal, 18.'
naai en 18.51 Hoofdpc
nieuws
Koppen dicht... Jeugc
Kukulkan, magazine
Dierenmanieren op r
Fort Alpha, serie. Afl.
Pirates! and the Poli
High Sea, documentaii
Sesjun, jazzprogramm
SOCUTERA Een op 20.
ding van Simavi
Studio NOS, sportma
23.55)
NEDERLAND 3
12.00 Journaal
12.07 MiddagEditie met om
Sportjournaal
13.00 Journaal
13.08 (PP); Unie 55+ (h)
13.11 B&W(h)
13.40 Lingo (h)
14.05 Het Lagerhuis (h)
14.57 Goede daden bij dag!
15.22 In alle toonaarden (hj
15.33 Asfaltnomaden (h)
16.00 Journaal
BELGIË FRANS 1
12.50 Nieuws 13.15 Du bou
13,40 Highway to Heaven, seri
singes de la mort, documentair*
tantsavoir 16.00 Sindbad, mag;
Le roi mystère, serie 17.30 Th
misdaadserie 18.30 Régions soi*
t« sur table, magazine 19.10 L
des sports 19.30 Nieuws 20.20
end 21.15 Une fille a papa, tv-fi
23.00 Carré noir: Marcel Mor
Nieuws
BELGIË FRANS 2
16.15lei Blabla 17.10Highway
serie 18.05lei Blabla 19.00Du 1
les 19.30 Nieuws 20.00 Ligeti,
jarige Hongaarse componist Gy
21.05 Concert Ligeti-Dvorak
Schubertiades: Klavierstück nr. 1
gevoerd door Eliane Rodrigi
22.05 Nieuws 22.25 Cartes
22.40 A bout portant 22.55 PME
res, cursus midden- en kleinb
23.25)
DUITSLAND 1
.041
65.30 Morgenmagazin
69-03 Dallas (h) 09.45
den Winter 10.00
landsjournal 10.35 in
11.00 Tagesschau 11.1
Hitparade 12.05
abend: Joachi
12.55 Presseschau 13.1
™hagsmagazin 13.4
seonomisch magazine
■63 höchstpersönlich:
Annemarie Wendl
w wilde Tiere, het
et Edwardmeer in
Heldin namens
Erfurtse viering
gesschau 16.03
ment 16.30 Alfreuissu
"e 17'00 Tagesschau
san'. magazine 17.5!
He 18.25 Marienhof,
'ja1, amusement
°w 20.00 Tages
""d Gerechtigkeit,
Exdusiv 22.15 Ta*
aas Bonn en sport"
2320 Scattered
«film. Deel
All Ame
(ZW)The Decks
09.00 1
JOYrobi*
Tagesschau
Info
s Ran
Arbeit
Die vol!
Ratgeber Rer
Tim Fuchsb
.OOTagessc
.45 Plusmi
14.00 T
Linden
14.30
dierenlevei
Centraal-Afr
Esther, repot
van Purim
Rückwart
no! Culina
urn fünf
Verbotene
f, serie 18.55
1.25 Herzblat
chau 20.15
rechtbankse
isthemen. Mr
22.50 Wat is?
Promises, tv
00.50 Nach
l Girl, cornel
Red, speelfilr
Rolle
I Tagesschau
keit, rechiudim
Tagesthemen.
1
American
DUITSLAND 2
0s-3O Zie o,
9ut deutsch,
Maus, j
Duitsland 113.45 Geni
c"' culinair magazine 14
Jeugdfilm (h) 14.42 Theo
