Vakantie reizen
Nergens pakt de historie je zo bij de lurven als in dë Duitse hoofdstad
ui
Z
m
ui
cc
cc
O
E4
-Epiros/Parga
Peloponnesos
D
kSTEM
NNIE
MERLAND
'ECIALE GIDS
ÏCANE - UMBRIË
raROATC^
Kergens pakt de historie je zo
ijjj de lurven als in Berlijn. Op
je straathoek van de stad aan
'ieSpree komt het verleden je
ïgemoet. Licht toe... Verklaar...»
joe, zo vraagt de schrijver zich
vertwijfeld af, leg je je nichtje
(an twaalf de geschiedenis van
je wereld uit. Vervolgens con
stateert hij, enigszins opgelucht,
jat verleden en toekomst rond
Brandenburger Tor weer. wat
geer met elkaar in evenwicht
Berliner Luft
iiffliiHiHf® nnlnnlifi'
HAL koopt een
Caribisch eiland
Informatiedag
NBBS Reizen
Vakantiemarkt
Ierland 1997
Lolland
H
Vakantie-anders
Paaseiermarkt
Star Trek
Orgels
Lego-architectuur
Pasar Malam
Molendag
ZATERDAG 15 MAART 1997
IMINERVOIS 2d.Fr. comf c
pers. villa t.h. |n|. 003i
468463318. (Ned.gespr)
DORDOGNE tjTWSj
huizen m. zwemb.,boerenh
Meivak. v.a. 475,- p„
Agence Blees 072-533fiios
Boerderijtjes landhuis
FRANCE INDIVIDUELLF
Tel. 072-5899555.
Comfort, vak. woninqerv'
Bel voor gratis qids:
LETZEBURG 0343-454458
PARIJS: luxe vak.app~Ifj
kamers. Div. lokaties. Citv
Appartments 0475-48RrMR
Vak.huizen/parken, Gites
Mobilhomes. Aantr.prijzen
Extra aanb.Bretagne. Gratis
gids 026-3257800. Lid SGR
SEJOUR EN FRANCE.
MONTBRON t.h. en/óTlè
koop Village Ie Chat 6 pers
vak.huis op prachtig park
met zwemb. 2 tennis
banen naast golfbaan
Inl. 0412-451128.
UNIEKE AANBIEDING
8-10-17 daagse excursie-
reizen naar de Cóte d'Azur
Verblijf in luxe (stajcaravans
op de allerbeste camping in
Antibes op 100m van zee
Al vanaf 245,- p.p.; 00k
mogelijk met eigen vervoer
Ga naar uw SGR/ANVR
Reisburo of bel de Cóte
d'Azur Specialist DUMA
Caravaning: 043-3253010
PROVENCE: 4* camping
met zwembad, schaduwrijk
25 km ten W. van Mont
Ventoux. Inl. 046-4331721
CARAVANE CLUB t.h. (sta)
caravans op 26 cam
pings verspreid in Frankrijk
033-4950745.
RENT-A-TENT, bungalow
tenten en stacaravans in
N. en M.-Frankrijk, Belg.
Ardennen, Luxemburg en
Italië-Gardameer.
Tel,: 055-5051071.
DORDOGNE Camping |a
Draille. Gewoon: gezellig!
150 staanplaatsen, chalets,
mobilhomes, verhuurtenten
zwembad, lekker eten in
restaurant of cafetaria.
Hoogseizoen: aktief recrea
tieteam. Grotten, middel
eeuwse stadjes, préhistorie,
prachtige natuur, kanova
ren. Ned. leiding. Open
10/4 - 28/9. Folder: 024-
6631598 of direct 0033-
553289031 (Ned, gespr.)
KASTEELRIJK-GEBIED
uniek gel. Wandel-/fietsvak.
Midden-Fr. nabij Bourges 7
compl. inger. won. 4-6 p.
tennisb. zwemb. t/m 28/6
300,- p.wk. Hoogseiz. v.a.
600,- p.wk. 0497-641340
of 0033-248734674
NORMANDIË en Bretagne:
huizen,bung.parkjes luxe
villa's m.voll.garantie. v.9-
21 u.lnterzon: 024-3241064
LONDEN, Pasen, Tulpva
kantie en Pinksteren, 3 dgn:
29/3,18/4,2-17+30/5 ƒ259
p.p. 4 dgn: 28/3,30/4,8-16+
29/5 339,- p.p. Inkl. bus,
hotel in Londen, d/t, excur
sies. Inl. Reisorg. ADW
0314-363162 (SGR)
Voordelige BUS-excursie-
reizen? Winnemuller reizen
0488 - 468655 (SGR/ANVR)
appartementen en studio's
ndelvakanties, autohuur
639,- p.p. (incl.vlucht)
ZES GRATIS BROCHURES
eilanden, cultuur, historie,
en wandelroutes, de mooiste
s en veel nuttige reistips. SGR
OSS HOLIDAYS HOLLAND
Vakantie-woningen en Bed
Breakfast-routes. Korting
ferry! Tel.: 00353.26.42822
fax: 00353.26.42001
kantjes, 035 - 6027475
Italië is onze specialiteit.
Excursiereizen: Toscane
dgn met Pisa, Florence,
Siena, Elba etc.v.a. 749,-.
Bloemenriviëra 10 dgn mei
div. exc. v.a. 775,-. Rimini
10 dgn met exc. Venetie en
Romi v.a. 765- Grote
tour Italië 12 dgn met
Toscane, Rome, Napels.
Venetië v.a. 898,-. Vraag
gratis reisgids '97 bijI MC
(SGR-ANVR) 043-3258484
GARDAMEER-TIGNALE--
'La Forca' Te huur 4/6 pej^
app. met zwembad bosrijke
omg. Balkon op Z. uitzicht
op meer Info: 0181-40242^
EEN ZONNIG PASEN
AAN DE MEREN VAN
LUGANO en COMO
EXCLUSIEVE TICINESE VILLA 5
met zwembad, in de buurt van hel meer.
golf- en tennisbanen.
De zomerboekingen zijn al
vakantie-appartemenie"
in het park aan het meer
VIP-CLUB AG., CH s]0Vt»oMi°-91-9234085
TEL. nM1 -91 -§23 40 «6 - FAX 004V9TJfj
ZWEDEN vak.huizen. Gratis
Ned. cat. Linnea Reizen
dag. tot 20 u. 00-40^
27042 fax:27088 NEDjjP
NOORWEGEN: Hemsedal
Alpin Appartement, i
overtocht vanaf J
Tel: 0344 -642878
NATURISTISCHE «*a^ep
ook cruise. Internatuur bu
026-3617134.
Berlijn, passage door de tijd
tcorPeter de Leeuw
HOE leg je je nichtje van twaalf de
geschiedenis uit? De geschiede
nis? Ja, de geschiedenis: de his
torie van de wereld. Het is een absurde vraag,
uarop een verwijzing naar een grote biblio-
fakhet enige zinvolle antwoord lijkt. Maar
letland aan de andere kant van het coupé-
raampje scheept je nou eenmaal met absurde
vragen op.
Ie doorkruisen Duitsland op weg naar Ber-
Sjn. 's Middags, we zijn dan ruim zes uur op
reis,.zien we vanuit de trein dat er in Magde-
burg volop nieuwbouw .verrijst. Cinemaxx
lijvoorbeeld is een gloednieuwe bioscoop,
raar de inwoners van de stad ongetwijfeld de
jongste Hollywood-producties bekijken. Op
kei perron vallen enige zigeunerinnen in bon-
Ie kledingop, vertegenwoordigsters van een
«ld volk-dat zwerft over de wereld. De trein
isgestopt in Magdeburg.
Bat laatste is voor de passagiers het belang-
rijkste verschil met vroeger, in dit geval de
tijd voor 1989. Toen was de grenspost enkele
kilometers .buiten het West-Duitse Helm-
stedt, net voorbij het IJzeren Gordijn in the
middle of nowhere, de enige halte in de DDR.
Verstekeling
ïooral op de terugrei§ duurde daar het opont-
lotid lang. Militairen van de boeren- en ar-
Wdersstaat Tieten dan honden los onder lo-
«otieven en wagons. Van Oost-Duitse bur
ps werd immers verondersteld dat ze in hét
land bleven, het dus ook niet verlieten als ver-
stekeling onder de trein naar het Westen.
Bet eindstation heet Charlottenburg. Daar
"aeht mijn broer die al bijna elf jaar in Ber
lijn woont op ons. Enkele uren na onze aan
komst rusten we na een wandeling over de
jiirfiistendamm even uit in de Gedachtnis-
jtche. Het is een laat-19e-eeuwse kerk die in
«Tweede Wereldoorlog volledig is verwoest.
*st de ruïne, in het voormalige West-Ber-
*ln, zijn jaren geleden al een moderne toren
"Berk gebouwd waarin overwegend blauw
Sobrandschilderd glas het daglicht filtert. Het
fcel is op de eerste plaats een gedenkteken,
«moet denken aan Coventry, de Engelse stad
de Midlands waar de Britten naast een
eveneens in de oorlog vernietigde kerk een
mouw godshuis oprichtten. Jawel, ook een
[tonument. Hoe, zo vraag ik me nogmaals af,
1(8 je je nichtje van twaalf de geschiedenis
Duitsland mag je met die absurde vraag
opschepen, Berlijn dringt je de vraag honds-
Waal op. Op elke straathoek van de stad
omthet verleden je er tegemoet. Licht toe...
Waar... Met een verwijzing naar een grote
Motheek kom je er niet, want met drieën-
vonhalf miljoen Berlijners loop je op een his-
®ch podium, waar de geschiedenis een re-
wu-aantal brokstukken en littekens achter
a-Aanschouwelijker dan hier doet het ver-
0 zich nergens voor. Nergens pakt de his-
®e je zo bij de lurven.
j^sdamer Platz was in het vorige fin de siè-
Wet drukste verkeersplein van Europa: het
tan WVank°etsen>paard-en-wagens,
i wdentrams en de eerste generatie automo-
J^ie zo'n dertig jaar later, in de jaren
Wtig van deze eeuw, Berliner Luft ademde,
Ma i »e s^eer van vrijheid ofwel het gees-
Jke klimaat dat zo treffend is uitgebeeld in
zich m aretachtergrond roerden
Eiit S kwartiermakers van het Derde
J maar Potsdamer Platz swingde,
voorhu in Coventry of in Rotterdam bij-
koofil t a vo'8de in de oorlog in de Duitse
hart n verwoesting van het kloppende
van rt a»arna was Potsdamer Platz tot de val
ua ,e. uur in 1989 het grootste stuk nie-
jji- tussen Oost- en West-Berlijn. Als
lis uiti Van ^waalf dan toch de geschiede-
nrn u Je m'sschien het beste begin-
b l het heden.
'ische ?8eablik is Potsdamer Platz een gigan-
hoofdlt oawPut> waar inmiddels het nieuwe
oor van Daimler-Benz bijna gereed
pntegen is de hoofdvestiging van Sony
- een van die zaken die er momenteel
razend tempo uit de grond wordt ge-
45.
Émr +T1
'g f T
Ai !!liltiiiiii9f%>^RHHBI
ltHllllitlllli«{i!l!i|iiii|ij
111 fllllllllilillll
""""""iiiBiHiHiilnn»
V
De bouwactiviteiten in Berlijn vormen een heuse bezienswaardigheid.
stampt.
Niets is de Japanse elektronicafabrikant te
gek. In de nieuwbouw is plaats ingeruimd
voor de gevel en keizerzaal van het Esplana
de, een chique hotel uit 1907 dat jarenlang als
een soort maanvoertuig in het spookland tus
sen West- en Oostblok stond. De keizerzaal is
als de berg naar Mozes gekomen: in haar ge
heel opgetakeld en over een afstand van 75
meter naar de nieuwbouw van Sony ver
plaatst. Kosten van de operatie: vijftig mil
joen mark.
Inf o-box
Middenop Potsdamer Platz staat de knalrode
Info-boxeen rode 'doos' met drie verdiepin
gen op palen. Het dak biedt uitzicht op het
oerwoud van hijskranen waar in ploegen
diensten duizenden bouwvakkers 24 uur per
dag aan het werk zijn. Zestig procent van de
arbeiders komt niet uit Duitsland. De voer
taal van de kraandrijvers is Pools, de meeste
ijzervlechters zijn Brit of Ier, wat met water
te maken heeft, is in Nederlandse handen...
Kortom, in de krater van de bouwvulkaan
verricht een internationaal gezelschap noeste
arbeid.
In de Info-box laten maquettes maar vooral
de meest eigentijdse video- en computerbeel
den zien hoe het gedroomde stadshart er uit
gaat zien. Ze vormen een 'gratis toegankelijke
attractie. Komende lente wordt in de rode
'doos', die dan anderhalf jaar open is, de
tweeëneenhalf-miljoenste bezoeker ver
wacht. Evenals al zijn of haar voorgangers
krijgt die te zien dat tegen het eind van de
twintigste eeuw Berlijnse dromen bepaald
geen bedrog zijn.
Op Potsdamer Platz nemen we de bus naar
Unter den Linden, de Champs Elysées van
Berlijn die tot de val van de Muur in het com
munistische Oosten lag. De stadsdienst wordt
onderhouden door een dubbeldekker. Boven
in, vooraan, daar staan de stoeltjes met het
beste uitzicht. Voor we Unter den Linden op
rijden, passeren we het spiksplinternieuwe
Hotel Adlon, dat op een steenworp afstand
ligt van de Brandenburger Tor.
In april 1945, soldaten van het Rode Leger
veroverden Berlijn van straat tot straat, is het
Adlon in vlammen opgegaan. Nadat de Rus
sen hun krijgsgevangenen vanaf Unter den
Linden te voet naar Siberië stuurden, is de
ruïne van het hotel nog zeven jaar lang blij
ven staan, waarna DDR-slopers de puinhoop
opruimden. Na de eenwording van Duitsland
op 3 oktober 1990 of, beter gezegd wellicht,
de zege van het kapitalisme op het communis
me is het Adlon volledig in oude luister her
bouwd. In de nabije toekomst brengt de Duit
se regering er haar gasten weer onder.
De kritiek op de herrijzenis van het Adlon
luidt, dat het nu gekopieerde hotel het doet
voorkomen of er in het verleden niets is ge
beurd, dus een ontkenning van de geschiede
nis is. Maar ook de moderne bouw op Potsda
mer Platz oogst zeker niet uitsluitend lof. De
multinationale bouwondernemers zouden het
daar volledig voor het zeggen hebben en de
architecten fantasieloze ontwerpen opdrin
gen.
Wij verlaten bij de eerste halte aan Unter den
Linden de dubbeldekker en wandelen naar de
Brandenburger Tor. Onderweg komen we
voorbij de onlangs opgeknapte Russische am
bassade. Het borstbeeld van Lenin voor het
gebouw is in een kist verpakt. In 1997 wil niet
iedereen meer oog in oog komen te staan met
de beeltenis van de vader des vaderlands van
de vroegere Sovjet-Unie.
Unter den Linden
Bij de Brandenburger Tor stond de Muur. In
het Westen kon je met een trapje een soort
wachttoren op en over de Muur naar Bran
denburger Tor en Unter den Linden kijken.
De 18e-eeuwse stadspoort heeft van 1961 tot
1989 als een door eb verrast 'Waddenschip' op
het droge gelegen.
Van de Brandenburger Tor naar de Rijksdag
(in het 'oude Westen') is een luttele afstand.
Op weg naar de Rijksdag passeren we een hek
waaraan een aantal witte kruisen met zwarte
letters hangt. Op de kruisen de namen van
mensen die tijdens hun vlucht over de Muur,
van Oost naar West, zijn doodgeschoten door
Vopo's, de 'volkspolitie' van de DDR.
Nadat de kunstenaar Christo de Rijksdag in
1995 inpakte (ansichten en posters daarvan
zijn overal in Berlijn te koop) zijn het gebouw
en zijn omgeving compleet ontmanteld en in
een grote bouwput veranderd: hier op de oe
ver van de Spree verrijzen het nieuwe Duitse
parlement en een reeks ministeries. Het is er
allemaal te zien en te horen vooral.
We lopen terug naar Unter den Linden, de
lange lindenlaan die wordt doorkruist door
FriedrichstrafSe. Of is het omgekeerd? Voor de
val van de Muur was er in de laatste straat bij
wijze van spreken nog geen kopje slappe kof
fie te koop. Ook niet voor keiharde D-Mar-
ken, waarmee Westerlingen in het Oosten ge
acht werden te betalen. Afrekenen met dol
lars mocht overigens ook. De aluminium Ost-
Marken ofwel de 'alu-chips' dienden uitslui
tend de inwoners van de boeren- en arbei-
dersstaat als betaalmiddel.
Kogelgaten
In 1989 vertoonden alle gebouwen aan Fried
richstrafSe nog de kogelgaten uit de jaren
veertig. Als de-Wende ergens eén keerpunt is
geweest, dan hier. In FriedrichstrafSe is niets
bij het oude gebleven. Maar hoe leg je dat in
hemelsnaam uit aan iemand die voor 1989
nog nooit in die straat liep? Kun je volstaan
met te zeggen dat de juweliers, het enorme
hotel, de supermoderne glazen Galeries
Lafayette, Hennes Mauritz, de cafés en al
die andere leuke winkels er gewoon niet wa
ren? Dat je er acht jaar geleden nog goed uit
moest kijken voor de kuilen in de stoep? Dat
het er vreselijk stonk naar bruinkool, waar
mee de kachels werden gestookt, en uitlaat
gassen van Trabantjes met hun tweetakt-mo-
tortjes?
Halt. Hier wird gebaut. Bij Checkpoint Char
lie is Friedrichstrape geblokkeerd. Ook bij
het 'voormalige gat' in de Muur,' de grens
overgang voor buitenlanders en diplomaten,
wordt gebouwd. Op een levensgrote foto tuurt
een Amerikaanse militair naar voorheen de
overkant. Zo zag Checkpoint Charlie eruit
toen de Muur er stond. Niet helemaal trou
wens, want over de schouder van de Ameri
kaan kijken we naar het voormalige West-
Berlijn... En wie voor 1989 van Oost naar
West keek, was DDR-burger of Rus. Zeker
geen Amerikaanse soldaat.
We bezoeken het Haus am Checkpoint Char
lie met zijn permanente expositie over de ge
schiedenis van de Muur en zien onder meer
MtëööMk, -.1. i £z*
teley^jebeelden van het bezoek van de Ame
rikaanse president Kennedy aan de Duitse
hoofdstad. Jeugdig en hartverwarmend voor
velen: „Ich bin ein Berliner."
Weer buiten keren we om en lopen terug naar
Unter den Linden. De Bebelplatz lag ook in
Oost-Berlijn. Pal tegenover het plein ligt de
Humboldt Universitat, Daar staan op deze
lauwe winterdag boekenkraampjes op straat.
Het is er gezellig druk. In de hal van het uni
versiteitsgebouw overheerst marmer. Het ci
taat van Karl Marx is er nog niet verwijderd:
„Die Philosophen haben die Welt nur ver-
schieden interpretiert, es kommt aber darauf
an, sie zu verandern." De wereld verande
ren... Is er hier ooit in het klein gedacht?
Gedenkteken
In 1933 verbrandden nationaal-socialistische
studenten boeken van communistische en
joodse schrijvers op de Bebelplatz. Sinds en
kele jaren verwijst een gedenkteken mid
denop het plein naar die wandaad. Een door
zichtige kunststof plaat bedekt er een verlicht
gat in de grond, een kelder eigenlijk. In dat
ondergrondse vertrek, zo is te zien, staan boe
kenkasten. Lege boekenkasten... Op een
bronzen plaquette is een profetische tekst van
Heinrich Heine uit 1820 te lezen: '...wo man
bücher verbrennt, verbrennt man am ende
auch menschen...'.
Terug in de Friedrichstrape lopen we in de
richting van de Spree en de Oranienburger-
strape, verder het vroegere Oost-Berlijn in.
Op de oever van de rivier staat het Berliner
Ensemble, de schouwburg van Bertolt Brecht.
De schrijver, dichter en toneelvernieuwer
vluchtte voor Hitier en zijn aanhangers naar
de Verenigde Staten. Toen daar na de oorlog
de communistenjacht op gang kwam, keerde
hij terug naar (Oost-)Berlijn, in tegenstelling
tot de Muur was de DDR toen inmiddels een
feit.
Voor het theater staat niet alleen Brechts
standbeeld. Ook drie zuilen waarin gebeiteld
enkele van zijn teksten herinneren er aan de
schrijver: „Das grope Carthago führte drei
Kriege. Es war noch machtig nach dem er-
sten, noch bewohnbar nach dem zweiten. Es
war nicht mehr auffindbar nach dem drit-
ten."
Er is niet veel verbeelding voor nodig om voor
Carthago Berlijn in te vullen. De antieke stad
als afschrikwekkend voorbeeld voor de we
reld van vandaag. Leg je je nichtje van twaalf
op die manier de geschiedenis uit? Ja, mis
schien is dat wel de manier. In 1866 werd aan
de Oranienburgerstrape de Nieuwe Synagoge
in gebruik genomen. Berlijn telde in die da
gen zo'n dertigduizend joodse burgers. Het
nieuwe gebedshuis bood plaats aan 3.200 van
hen.
Tot de oorlog behield de synagoge haar reli
gieuze bestemming. De Nieuwe Synagoge
bleef in de Kristallnacht, van 9 op 10 novem
ber 1938 (precies 51 jaar later viel de Muur),
niet helemaal verschoond van vernielingen
door nationaal-soeialisten, maar een dappere
politieman wist volledige verwoesting van het
leer- en gebedshuis te voorkomen. Het ge
bouw ging pas in de oorlog in puin. Wat er in
die dagen met de Europese joden gebeurde, is
even bekend als onbegrijpelijk.
Gershom Scholem heeft in zijn boek Van Ber
lijn naar Jeruzalem beschreven hoe rond 1900
de joodse Berlijners zich Duitser onder de
Duitsers voelden: „Bij ons werd al sedert de
dagen van mijn grootouders, waarin de ver
menging begon, kerstmis gevierd met gebra
den haas of gans, een versierde kerstboom
(die mijn moeder op de kerstmarkt bij de Pe-
trikerk kocht) en met het geven van talloze
kerstgeschenken aan dienstboden, familiele
den en vrienden. Dit was een Duits volksfeest,
beweerde men, dat wij niet als joden maar als
Duitsers meevierden."
Nieuwe Synagoge
Aan de Oranienburgerstrape stonden in 1989
nog verscheidene ruïnes. Een ervan was de
Nieuwe Synagoge. De regering van de DDR
had een bordje tegen een van de kapotte mu
ren laten bevestigen: ...dit laten wij staan ter
herinnering aan de verschrikkingen van het
fascisme... Het was niet zo bedoeld, maar het
kon voor de hele straat gelden. Enfin, het ver
leden werd in elk geval volop herdacht in de
DDR. En was bouwen aan de toekomst niet
een heel ander hoofdstuk?
Inmiddels, ja het wordt een saai verhaal, is de
Nieuwe Synagoge fraai hersteld. Niet als ge
bedshuis, maar als museum. Een kleine, over
zichtelijke tentoonstelling brengt er de histo
rie van het joodse leven in Berlijn in beeld. De
gids zegt: „De mogelijkheid is opengelaten
om dit gebouw ooit weer als synagoge in ge-
brüik te nemen."
Ondenkbaar is dat niet. Na de val van de
Muur zijn vanuit de vroegere Sovjet-Unie
twintig- tot dertigduizend joden in Berlijn
neergestreken. Foto's in de Nieuwe Synagoge
van een besnijdenis, een joods huwelijk en
andere plechtig- en feestelijkheden zijn er de
stille getuigen van. Kortom, Berlijn of, zo men
wil, Duitsland heeft kort voor het jaar 2000
ook weer een joodse gemeenschap.
In de trein naar huis passeren we station
Wannsee, het dichtsbijzijnde 'buitengebied'
voor de Berlijners, die er dan ook graag wan
delen of wat van hun tijd verbeiden aan het
water. Het zijn 'niet-Berlijners' die achter
Wannsee onmiddellijk villa zeggen, de villa
waar de nazi's in 1942 het besluit namen ter
'Endlösung der Judenfrage'.
Na Wannsee volgt Babelsberg, waar de Duit
sers voor de oorlog hun filmindustrie sticht
ten, een Europees Hollywood. Mariene Die
trich was een van de sterren. Teder zong ze:
Ich bin von Kopf bis Fuss auf Liebe einge-
stellt. Duits een soldatentaal? Ach nee... Op
het bandje in de walkman klinkt de Morita-
tensanger uit Brechts Dreigroschenoper wel
gemeen:
Und der Haifisch, der hat Zahne
Und die tragt er im Gesicht
Und Macheath, der hat ein Messer
Doch das Messer sieht man nicht...-
Mijn gedachten voeren me terug naar Berlijn
en ik bedenk dat 1997 een goed jaar is voor
een kennismaking met de stad. In deze tijds
spanne komt niet alleen het verleden je er te
gemoet. De toekomst doet dat ook en die is
even onvermijdelijk als de geschiedenis on
omkeerbaar. Bovenal heerst er op de dag van
vandaag wat meer evenwicht tussen gisteren
en morgen dan lange tijd het geval was.
Als de trein Magdeburg voorbij is, vraag ik
me niet langer af hoe ik mijn nichtje van
twaalf de geschiedenis van de wereld uit moet
leggen.
Ze is nu in Berlijn geweest, en dat een haai
tanden heeft.., ach, dat wist ze al lang.
De Holland Amerika Lijn (HAL) heeft
een eiland in de Bahamas gekocht dat
geschikt wordt gemaakt als exclusieve
bestemming voor zijn cruisegasten. Het
nu npg onbewoonde eiland ligt zo'n hon
derd mijl ten zuidoosten van Nassau en
krijgt de naam Half Moon Cay.
Het eiland is zo'n tien vierkante kilome
ter groot en telt bijna twee kilometer
strand. De rederij steekt zo'n zestien
miljoen dollar in het eiland zodat de
HAL-passagiers er straks exclusief kun
nen zonnen, (water)sporten, barbecuen
etcetera. Htt eiland wordt met ingang
van de kerst- en nieuwjaarscruises
'97/'98 in de route van de HAL-schepen
opgenomen.
Het Nederlands Congresgebouw in Den
Haag is morgen verzamelplaats voor glo
betrotters die bij NNS Reizen meer te
weten willen komen over avontuurlijke
wereldreizen. De zogeheten Informtaie-
dag Rondreizen duurt van 11.00 tot 18.00
uur.
Op de markt staan diverse stands met in
formatie over (vakantie)reizen in verre
landen. Elk uur zijn er verder een groot
aantal diapresentaties over bestemmin
gen als Australië, China, India/Nepal,
Kenia, Thailand en Zuidelijk Afrika.
Toegang tot de reismarkt kost ƒ5,-.
Aan de vooravond van St. Patrick's Day
(17 maart, de nationale feestdag van de
Ieren) wordt vandaag en morgen de Ier
land Vakantiemarkt gehouden. De reis
markt in het Amsterdamse World Trade
Centre is beide dagen geopend van 11.00
tot 17.00 uur. Volwassenen betalen 5,-
kinderen mogen gratis naar binnen.
Ierland trekt steeds meer Nederlandse
toeristen: vorig jaar zo'n 100.000. Op de
markt worden de vele mogelijkheden
van Ierland als vakantieland op een fees
telijke manier onder de aandacht ge
bracht. Zo zijn er vis- en golfdemon-
straties, kan er Ierse whiskey geproefd
worden en is er Ierse muziek en hapjes
en drankjes.
In Tilburg wordt morgen een groot
overdekt speelpaleis voor kinderen ge
opend: Lolland. Op een oppervlakte
van 2900 vierkante meter en vier ver
diepingen hoog kunnen kinderen spe
len in forten, op stranden, een speel-
dorp, klimrekken etc. Een speeldag in
het weekeinde kost 12,50 gulden, door
de weeks 7,50. Inliqhtingen: oijï,-
5800505
Wie eens een andere vakantie Wil, kan
ideeën opdoen op de Vakantie-anders-
beurs op zondag 23 maart in het Kol-
pinghuis te Nijmegen. Vooral actieve
vakanties en bijzondere vakantievor-
men komen aan bod. Boudewijn Büch
geeft dialezingen. De beurs duurt van
11.00 tot 17.00 uur en kost 7,50 per
persoon. Het Kolpinghuis ligt op 200 me
ter afstand van het station aan de Smeti-
usstraat.
De Stichting Paaseiermarkt organiseert
in de Hogeschool Larenstein tussen Arn
hem en Velp dit weekeinde een paaseier
markt. Vijftig versierders tonen en ver
kopen hun eieren. Een goudsmid showt
eieren die versierd zijn volgens het
procédé van juweliershuis Fabergé. Die
eieren gingen naar vorstenhuizen in En
geland, Rusland en Denemarken. Entree:
5,00. Op beide dagen geopend van
10.30 tot 17.00 uur.
In het Museum van de Twintigste Eeuw
in Hoorn wordt van 15 tot 18 maart een
Star Trek-tentoonstelling gehouden over
het dertigjarig bestaan van die televisie
serie. Er zijn ook allerlei Star Trek arti
kelen verkrijgbaar. Open van 10.00 tot
17.00 uur. Entree: 5,00.
In de Gaviolizaal in Helmond is alles
over orgels te zien. Er staan drie grote
dansorgels (met dansvloer!), een straat
orgel en een kermisorgel. Op een klein
orgel mogen bezoekers zelf een orgel
boek draaien. Er is ook een verzameling
grammofoons en accordeons te zien. Ge
opend op dinsdag tot en met vrijdag van
13.00 tot 17.00 uur. Op zaterdag van
10.00 tot 17.00 uur en op zondag van
14.00 tot 17.00 uur.
Uit meer dan 1.220.000 Legostenen zij-n
maquettes van allerlei bekende gebou
wen of straatgezichten gemaakt. Tot en
met 25 mei zijn deze te zien in het Ge
meentemuseum te Helmond. Voor de
kinderen staat 30 kilo Duplo en Lego
klaar om mee te spelen. Open op dinsdag
tot en met vrijdag van 10.00 tot 17.00
uur. In het weekeinde van 14.00 tot 17.00
Stands met Indonesische hapjes, mode
shows, Hawaiimuziek en Indonesische
dansen zijn te zien, horen, en proeven op
de Pasar Malam in de Stoelemat te Ber
gen op Zoom. Tot 'en met morgen in de
middag en avond.
Morgen zijn vrijwel alle molens in West-
Brabant open voor publiek. De molen De
Assumburg in Nieuw Vossemeer staat
centraal tijdens deze molendag. De
meeste molens zijn van 10.00 tot 17.00
uur te bezichtingen.
