1,8 miljard
om bus te
laten rijden
bereikt Tirana
KEUKENS
DESTEM
'In 24 uur kunnen we in Tirana Oproer Albanië
Frans schandaal kinderporno
De Splenter
schoenen
EU wil douanestelsel
ingrijpend hervormen
Eén op de vijf mensen
tegen jagende koning
Jorritsma wil niet praten
over vliegveld in Zeeland
MAGERE
JJCHTEN-
fOGHURT
KREEFT
lOCUMENTEN-
OPBERGKOFFER
MBOLLEN
NE PLANTEN
Van Bommel-dealer
AGBLAD VOOR Z U I D W E S T-N E D E R L A N D
Eis van lagere overheden:
Nuis treedt op
als 'dominee',
SGP wil excuus
P.C. Hooftprijs
gaat naar
Judith Herzberg
Nu 6 weken destem voor 31 gulden
4
Delice
t^r conserveermiddelen
ijekoeld lang houdbaar,
bekertjes a 125 gram
stuks per kilo
4,98
delicatesse. 1 t>eS
aten ontdooien en vervol
jten in kokend water leg-
t de kreeft verwijderen en
jter overgieten. r\mm
Metalen koffer
met 6 hangmappen
jAARs 24,98
:t voorjaar deze bloembollen
u in het najaar een fleurige
se soorten
1,59
Yucca en Dracaena.
|ö0/70 cm. 4,98
een zo nauwkeurig mogelijke
reeds vroegtijdig is uitverkocht.
OOSTBURG (zondags open 14.00-18.00 u.jTERNEUZEN
137e JAARGANG
4 KATERNEN
De Binnenkrant
Binnenland
Buitenland
Beurs
Economie
Sport
Zeeland
Grote Gids D1t/mD7
RTV-programma's D8
A2
A3/A4
A5
A6
A7
B1/B2
C1 t/m C4
leer wilt gunnen
Irs. limousine. Top van het Honda-
iende rust en comfort. Geruisloos, soe-
|r van 173 pk. volautomaat, goed voor
m. Geweldige wegligging door Hondo-
oorwielaandrijving. De kleur is statig
[lie met velours donkerblauwe bekledifig-
drijf geleverd alle onderhoud volgens
Elektr. bediende zijruiten, spiegels en
Dt, stoelhoogte verstelbaar, bruin getint
irantiebewijs. Toenmalige nieuwprijs
de eenmalige zeer aantrekkelijke prijs
Begrijpelijk. Met 'n telefoontje bereik'
14-314485, vragen naar Marcel van der
1/W91 Civic 3-drs. '92 Civic 4-drs.
abrio '93/'96 Integra '87 Concerto
Alfa 33 1.7 16V "92 Escort 5-drs. I.s
irs.bus '88 Sierrra 2.3 D '87 Hyundai
da 626 '90 Kadett 3-drs. '88/'89 As-
Micra '85 Renault 19 '92 Rover 8Z-
IS '88 VW Golf 1.6 '90
Poel, Stationsplein 9, Hulst. HOND^
Dat stellen het Interprovinciaal
Overleg (IPO) en de Vereniging
Nederlandse Gemeenten (VNG) in
hun reactie op de plannen van mi
nister Jorritsma voor het regio
naal vervoer. De minister heeft
daarvoor tot en met de eeuwwis
seling 900 miljoen gulden over.
Voorwaarde is wel dat de ver
voersbedrijven beter gaan werken
- ze moeten voor vijftig procent
rendabel worden - en met elkaar
gaan concurreren.
„Maar dat is te veel ineens ge
vraagd," aldus IPO-directeur
Feenstra gisteren tijdens een
hoorzitting in de Tweede Kamer.
Hij benadrukte dat het uitvoeren
van de verschillende initiatieven
voor het openbaar vervoer - bij
voorbeeld de aanleg van busbanen
- een lange voorbereidingstijd
vergen en kostbaar zijn. „Wij wil
len daarom dat de minister voor
na de eeuwwisseling nogmaals
900 miljoen gulden toezegt,aldus
VNG-bestuurder Groen.
De gemeenten Middelburg, Vlis-
singen, Roosendaal, Bergen op
Zoom, Leeuwarden, Oss, Heerlen,
Roermond, Sittard en Venlo vre
zen dat het openbaar vervoer ver
slechtert door maatregelen van
Die toezegging heeft Europees
commissaris Monti (Interne
Markt) gisteren gedaan in het
Europees Parlement (EP) in
Straatsburg. Monti wil aanslui
ten op een beperkte hervorming
die al eerder in gang is gezet.
In Europa gaan volgens verschil
lende ramingen elk jaar miljar
den guldens aan BTW en invoer-
neffingen verloren door douane-
en transitofraude. Bij verkoop
van goederen binnen de Europese
Dnie hoeven handelaren geen
heffingen te betalen. Door doua
neformulieren te vervalsen, kun
nen criminele organisaties echter
mjvoorbeeld tabak doorvoeren
®ar landen buiten de EU, zonder
noge heffingen te betalen,
okop omgekeerde wijze is frau-
e mogelijk door goederen bij in
voer in de Europese Unie op pa-
P'er een bestemming buiten Eu
ropa te geven. In werkelijkheid
'Ut het transport binnen de EU,
waardoor criminelen juist Euro
pe accijnzen, BTW en import-
e 'mgen mislopen. Ook staat op
Papieren vaak dat het gaat om
goederen waarvoor een lagere
heffing geldt.
jf contr°le op de goederentran-
0 's momenteel uiterst gebrek-
li Douanediensten werken nog
oor een groot deel met papieren
"ocumenten. De Britse Conserva-
cve europarlementariër Kellett-
wman stelt voor, vaart te zet-
achter automatisering. Daar-
Com V,a^ vo^8ens de Europese
missie in enkele jaren tijd
mi)Je.j van ^en tot twintig
imnnrfk ^den aan misgelopen
Mout i gen te§en te ëaan-
1 Wl' tegemoet komen aan de
wm„ «.urnen aan
de Vfn Europarlement
controle ook toe te passen op
sariifffad:landen (p°len. Hon-
Tsjechië en Slowakije). Hij
Als u binnen nu en twee jaar een
nieuwe keuken nodig heeft, doet
Hans Verkerk u deze week een
spectaculair Half Geld aanbod!
De nieuwste Kroon keukens van
1997 worden u ter introductie
voor de helft van de door de
leverancier aanbevolen advies
prijs aangeboden! Kom nu snel
echt geld verdienen en vraag
naar de snelle beslisserskorting.
Ontdek waarom 100.000 tevre
den keukenkopers u voorgin
gen. Wij garanderen u de beste
keuken en het beste ontwerp
voor de beste prijs!
GOES
RINGBAAN WEST 2b - 0113-216451
ROOSENDAAL
NISPENSESTRAAT 10 - 0165-558843
DE STEM
8 "710311
000218
I I I I I
DONDERDAG 13 MAART 1997
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 2,00 - ZATERDAG: 2,75
Duitse
kompels
klaar voor
'inname'
van Bonn
PAGINA
Geen topploeg
bij laatste vier
bekertoernooi
PAGINA
Kwaliteit
thuiszorg in
het geding
PAGINA
Gemeenten
vrezen vlucht
naar België
PAGINA
Op zoek naar God in onze cultuur
PAGINA
De nieuwe
koers van
Het Zeeuws
Orkest
PAGINA
MIN./MAX
5/12
Het blijft droog
Vanaf vandaag krijgen we te maken met gewoon maarts
weer. Wolken worden afgewisseld met zon. Het blijft
droog. De wind is zwak tot matig. Morgen worden de eer
ste maartse buien verwacht.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De provincies en gemeenten eisen in totaal 1,8 mil
jard gulden om het stads- en streekvervoer te verbeteren. Komt
dat geld er niet, dan verliest het openbaar vervoer het definitief
van de auto.
Jorritsma. Zij overweegt deze ge
meenten de financiële verant
woordelijkheid voor het stadsver
voer te ontnemen, onder meer om
dat ze te weinig passagiers ver
voeren. De gemeenten verliezen
daarmee hun directe invloed op
bijvoorbeeld de frequenties en
reisschema's van bussen en moe
ten voor geld aankloppen bij de
provincie. „Dit Vind ik niet getui
gen van behoorlijk bestuur," al
dus wethouder Jonkers van
Roosendaal die de kritiek ver
woordde. „Het is voor de burgers
onbegrijpelijk als een buslijn naar
een bejaardenhuis verdwijnt, om
dat het provinciebestuur daar een
andere prioriteit aan geeft dan de
gemeente. Het openbaar vervoer
wordt zo juist uitgekleed."
Jonkers maakt zich vooral kwaad
over de manier waarop Jorritsma
tot haar besluit is gekomen. Zó
heeft ze bijvoorbeeld achteraf ex
tra eisen gesteld aan de exploita
tieresultaten van de betrokken ge
meenten. „Wat de minister voor
stelt, schept geen vertrouwen," al
dus een boze Jonkers. Hij onder
streepte dat de meeste gemeenten
zich bereid hebben verklaard om
eventuele tekorten zelf te betalen.
Rebellen in Zuid-Albanië houden, staande op een uitgebrande bus, hun geweren in de aanslag. Hun leider Arben Imami sluit een mi
litaire confrontatie met de troepen van president Berisha niet uit. fotoepa
Straatsburg (anp) - Om miljardenfraude met de doorvoer van
alcohol en tabak te voorkomen, gaat de Europese Commissie
het douane- en transitostelsel ingrijpend hervormen.
Door Aart Heering
Gjirokaster - „Een eenvoudiger politiek
doel dan het onze bestaat niet: Berisha
out! Niemand van ons wil oorlog, maar als
Sali Berisha niet aftreedt als president,
dan weet God alleen wat er gaat gebeu
ren."
„We hebben meer dan honderd tanks en verder
vliegtuigen, schepen en onderzeeërs. Als we
ons militair organiseren en als we het willen
dan staan we binnen 24 uur in Tirana."
De man die deze duidelijke taal spreekt, Arben
Imami, is een voornaam leider van de opstan
delingen die het grootste deel van Zuid-Alba
nië controleren. Als oud-parlementslid en
voormalig secretaris van de centrum-linkse
partij Democratische Alliantie is de 39-jarige
Imami ook een nationale politieke figuur. Ima
mi is de voornaamste woordvoerder van het
dinsdag opgerichte comité dat de politieke en
militaire activiteiten van de nu nog onafhan
kelijk van elkaar opererende rebellen in acht
steden moet gaan coördineren. Kort daarvoor
konden we nog snel enkele woorden wisselen
met Bashkim Fino, de 34-jarige oud-burge
meester van Gjirokaster, die door president
Berisha tot premier is benoemd. Terwijl hij
zijn koffers pakte, zei Fino dat hij hoopte dat
hij een dialoog tot stand kan brengen tussen de
strijdende partijen.
Maar volgens Imami is Fino een lichtgewicht,
die Berisha naar voren heeft geschoven om zijn
eigen positie te redden. „Buité'n Gjirokaster
kent niemand Fino en zal ook niemand naar
hem luisteren als hij oproept om de wapens te
rug te geven. Alleen een belangrijk nationaal
politicus als Neritan Ceka (de leider van de
Democratische Alliantie) of (de socialist)
Skender Gjinusji zou die autoriteit hebben,
maar zo iemand wil Berisha niet naast zich."
Voor de rebellen is er maar één weg uit de cri
sis: het aftreden van Berisha, die 'het land po
litiek, economisch en moreel aan de afgrond
heeft gebracht en al vijf jaar een smerig spel
speelt door het noorden op te zetten tegen het
zuiden', aldus Imami.
VERVOLG OP BUITENLAND A5
wil daarmee echter wachten tot
de automatisering is doorgevoerd
en het stelsel is hervormd.
Monti zei ook met de Zwitsers
technische afspraken te hebben
gemaakt over een betere controle.
Veel fraude verloopt via Zwitser
land, dat deel uitmaakt van de
Europese Economische Ruimte,
waarop het gemeenschappelijk
douanestelsel van toepassing is.
„De Zwitsers tonen hun goede
wil," aldus de commissaris.
(ADVERTENTIE)
GROOT AANTAL
Nuis foto anp
Den Haag (anp) - De fractie
voorzitter van de Staatkun
dig Gereformeerde Partij
(SGP) in de Tweede Kamer,
Van der Vlies, heeft gisteren
bij staatssecretaris Nuis aan
gedrongen op excuses voor
diens optreden als voorgan
ger.
De staatssecretaris van Cul
tuur opende gisteren in Den
Haag de vijfde BulkBoek's
Dag van de Literatuur. Met
een gospelkoor op de achter
grond en met de kleding en
het aplomp van een Ameri
kaanse tv-dominee deed de
bewindsman zijn werk voor
een met duizenden middelba
re scholieren gevuld Con
gresgebouw. Hij was blijk
baar gegrepen door het Boe
kenweekthema Mijn God.
Van der Vlies stelt in Kamer
vragen dat de verkleedpartij
het kerkelijke ambt bespotte
lijk maakt. Bovendien is het
vo^r een bewindsman onge
past om zich zo uit te dossen.
Bulkboeken zijn boeken die
zijn vormgegeven als een
tijdschrift. De prijs is daar
door heel laag. Ze worden
veel gebruikt in het onder
wijs.
Door Wilko Voordouw
Parijs - De Franse gendarme
rie heeft gisteren een omvang
rijk kinderporno-netwerk op
gerold. Er zijn meer dan 200
mensen opgepakt, die een rol
zouden hebben gespeeld bij
het vervaardigen en verkopen
van video-cassettes met kin
derporno.
Drie van hen zijn intussen in staat
van beschuldiging gesteld. De an
deren worden nog verhoord. De
politie nam ruim 5000 video-cas
settes in beslag, waarbij in het
meest extreme geval zelfs een ba
by van zes maanden werd ge
bruikt. De Franse gendarmerie
werkte al een half jaar aan deze
affaire, die door een commandant
in Nice als 'buitengewoon om-
(ADVERTENTIES)
vangrijk en schokkend' werd ge
noemd.
Op de videobanden, die gemaakt
zijn in Frankrijk, zijn kinderen te
zien die in leeftijd variëren van
zes maanden tot tien jaar. Onder
de arrestanten zijn makers van de
porno, handelaren en abonnees.
De pornoproducten werden onder
meer verkocht via Minitel, het
Franse Internet.
Volgens rechter-commissaris
Rousseau uit Nice was het net
werk bijzonder goed opgezet. „Ie
dereen kende elkaar. Wat het
meest opvallend is dat het vooral
gaat om getrouwde mannen, die
een normaal gezinsleven leiden."
Het netwerk omvat leraren (onder
wie schooldirecteuren), handela
ren, winkeliers, ambachtslieden
en journalisten. In totaal werd on
derzoek verricht naar 700 perso
nen. „Vandaag hebben we een
eerste golf arrestaties verricht.
Maar we sluiten meer aanhoudin
gen beslist niet uit," aldus com
mandant Podevin van het gendar
merie in Nice.
De arrestaties hebben in Frank
rijk voor een golf van verontwaar
digde reacties gezorgd, mede
doordat het land de afgelopen tijd
is opgeschrokken door misdaden
van kinderlokkers. Zo werd eind
vorige week een man gearresteerd
die intussen de ontvoering van
tien meisjes heeft toegegeven.
Drie van hen zou hij ook hebben
verkracht. De grootscheepse raz
zia van gisteren moet aantonen
dat het de Franse overheid me
nens is met het uitroeien van kin
dermisbruik.
ZIE LEZERSBON
ELDERS IN DIT BLAD
Ik zit een
beetje in een
midpage crisis
Van onze redactie buitenland
Tirana - De onrust in Albanië is na het zuiden en het noorden
nu ook overgeslagen naar de hoofdstad Tirana. Gistermiddag
drongen inwoners van de stad de Militaire Academie binnen en
hebben daar ongehinderd wapens en munitie buitgemaakt.
Volgens ooggetuigen waren er
meer dan honderd mensen betrok
ken bij de plunderingen. Volgens
de Nederlandse ontwikkelings
werker Sef Slootweg waren het
Berisha-getrouwen die de Militai
re Academie hebben geplunderd.
„Veel Berisha-aanhangers hebben
hun baan te danken aan de presi
dent. Ze willen hun werk en leven
beschermen." Ook op de berg
Linxë, ten noord-oosten van Tira
na, en langs de spoorlijn naar
Durrës, in het noord-westen, zou
den Berisha-aanhangers wapen
depots hebben geplunderd.
De rebellen in het zuiden komen
ondertussen steeds dichter bij Ti
rana. Inwoners van Cerrik in Mid-
den-Albanië drongen gisteren een
wapenfabriek bij Elbasan binnen
en veroverden ook daar wapens en
munitie. Ook in de stad Fier, niet
ver van Tirana, hebben de rebel
len de macht overgenomen en een
'Comité voor de redding van de
stad' ingesteld.
Gisteren vielen opnieuw vijf do
den., waardoor het totaal aantal
slachtoffers sinds de onrust begon
de vijftig nadert. In Zuid-Albanië
is de situatie nog anarchistischer
geworden dan die al was. Gewa
pende benden beroofden in de ste
den motorrijders en schoten op
reizigers uit Griekenland. In de
afgelopen dagen zijn zo'n 2000 ge
detineerden, veelal veroordeeld
wegens moord, verkrachting of
drugshandel uit gevangenissen
ontsnapt. Uit kazernes zijn inmid
dels naar schatting 150.000 auto
matische geweren gestolen. De
nieuwe Albanese premier Bash
kim Fino heeft gisteren ministers
gevonden voor alle posten in zijn
nieuwe regering. President Beris
ha heeft de regering gisteravond
aanvaard. De Democratische Par
tij van Berisha behoudt het be
langrijke ministerie van Binnen
landse Zaken, dat de politie en de
geheime dienst controleert.
OP BUITENLAND-A5:
- Albanese troonpretendent wil
terugkeren
- 'Zulke dingen gebeuren nu
eenmaal'
Nijbroek (anp) - Ruim 21 procent van de Nederlandse bevol
king vindt dat kroonprins Willem-Alexander geen koning mag
worden als hij blijft deelnemen aan jachtpartijen. Dit blijkt uit
een enquête van onderzoeksbureau Intomart.
heb ik geen serieus antwoord op
gekregen."
Ongeveer 75 procent vindt dat ja
gen geen beletsel mag zijn voor
het koningschap. De rest heeft
geen mening. Doel van het onder
zoek was om inzicht te krijgen in
de mening van Nederlanders over
de plezierjacht op dieren in het al
gemeen en de jacht op dieren door
de kroonprins in het bijzonder.
Ruim 80 procent van de onder
vraagden is tegen drijfjachten.
Tijdens deze jachten worden die
ren door jagers doodgeschoten na
dat ze richting de jagers zijn ge
dreven door lawaaimakende drij
vers.
Uit de enquête blijkt verder dat
een meerderheid van 80 procent
tegenstander is van het jagen als
hobby. Twaalf procent vindt dat
geen bezwaar. Vrouwen zijn vaker
tegen jagen als hobby dan man
nen.
Een groep anti-jaeht-activisten
onder leiding van Bob Hagen
heeft het onderzoek laten uitvoe
ren. Hagen: „Ik heb de afgelopen
d meermaals met brieven ge
probeerd de prins te bewegen om
stoppen met jagen. Maar daar
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Minister Jorritsma (WD, Verkeer en Waterstaat) is niet
bereid om opnieuw te onderhandelen met Zeeuwse bestuurders over
het aantal vluchten dat vliegveld Midden-Zeeland mag verwerken.
„Ik weet tevoren wat de uitkomst daarvan is: 'Zeeland voor de Zeeuw
en'. En ik heb nu eenmaal andere afwegingen te maken," aldus Jor
ritsma gisteren in de Tweede Kamer. Vliegveld Midden-Zeeland
groeit, wat het kabinet betreft, naar een capaciteit van 60.000 vluch
ten per jaar. Nu is dat nog maximaal 35.000.
De Kamer is hierover verdeeld. PvdA en WD zijn voor; D66 en de op
positiepartijen CDA, GroenLinks, RPF en SGP willen niet verder
gaan dan 40.000.
D66 zal deze limiet in een motie voorleggen aan de Kamer. Of de mo
tie het haalt is kantje-boord.
Rotterdam Airport wil de kleine luchtvaart grotendeels afstoten. Daar
landen en stijgen nu 100.000 kleine vliegtuigjes per jaar. Vliegveld
Midden-Zeeland zou 25.000 vluchten moeten overnemen.
Volgens Jorritsma liggen in Zeeland slechts 22 woningen in de over
last-zone. De tegenstanders van uitbreiding wijzen erop dat vele dui
zenden mensen die iets verder van de baan wonen én honderdduizen
den recreanten geluidoverlast zullen ondervinden.
Den Haag (anp) - Judith Herz
berg (geboren 1934) krijgt de P.C.
Hooftprijs 1997 voor poëzie. De
prijs bestaat uit 125.000 gulden.
Daarvan is 75.000 gulden be
stemd voor Herzberg. De rest
moet ze op haar vakgebied beste
den. Bij de onderscheiding hoort
ook een oorkonde en een beeldje
van P.C. Hooft.
Vorig jaar kreeg K. Schippers de
prijs voor zijn beschouwend pro
za. De laatste P.C. Hooft-prijs
voor poëzie ging in 1994 naar
Bernlef. Herzberg debuteerde in
de jaren '60 als dichteres. Vanaf
de jaren '70 schreef ze ook toneel
stukken, filmscenario's en tek
sten voor muziektheater.
OP BINNENKRANT-A2:
Lied van de gewone taal
(ADVERTENTIE)
WILDE PLANTEN IN ZUIDWEST-NEDERLAND (85)
Breedbladige wespenorchis
De gedachte dat orchissen of orchi
deeën allen maar tropiche planten zijn
is onjuist. In ons land kan men rond de
35 soorten in het wild aantreffen.
Sommige zijn erg zeldzaam, zeer alge
meen is eigenlijk niet een soort, maar
plaatselijk, bijvoorbeeld op een kap-
vlakte in een bos of in het oeverland van
een kreek, staan er dan weer honder
den bij elkaar. Er zijn soorten met uit
bundige kleuren, andere zijn opvallend,
maar allemaal hebben ze buitengewoon
fraaie bloemvormen.
Nederlandse Oecologiscbe Flora. Uitgave IVN.
Naam:
Adres:
Postcode: Plaats:
Telefoon nr.:
Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar:
Dagblad De Slem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda I
•Alleen geldig als u de afgelopen 3 n
IJ
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND