Doodslag
in verkeer
onmogelijk
DE STEM
klop
s'30
Na 25 jaar stroomt er weer
zout water door Haringvliet
Wijers zet Stork
onder zware druk
leiding
Nieuw vluchtelingendrama in Zaïre
Vliegers vervolgd voor dood door schuld
'Doei' populairst als groet
erse Boys
'Diepe crisis
tussen Israël
en Palestijnen'
Monumenten
op stand..... 21
BRABANTHALLEN
DAGBLAD VOOR Z U I D W E S T-N E D E R L A N D
Uitspraak gerechtshof Arnhem
DNB verhoogt
rente met
half procent
Bierverbruik
loopt terug
Curatoren Fokker zijn somber
Nu 6 weken de stem voor 31 gulden*
ART 1997 Bil
"et een grimas nam hij
d: „Wij hebben een ge
vestatie geleverd door
'ding van scheidsrech-
reef weer eens te win-
hebben veel kansen ge-
r ze niet gemaakt. Het
6-0 moeten zijn."
luisterde en kuchte
ag ik iets zeggen? Ik
6-0 overdreven," on-
hij Van Gaal. „Wij heb-
kansen gehad. Ik vind
een reëler beeld geven,
et enige dat ik wil zeg-
n Gaal keek geïrriteerd
rvolgde zijn scheldtira-
et adres van Wegereef.
d het bijvoorbeeld niet
de leidsman toeliet dat
tijdrekte. „Sorry, mag
interrumperen," zei
prompt. „Daar ben ik
mee eens." Van Gaal
en deed het zwijgen er
ze strijd kon hij niet
teeds op doelman Mark
e van de thuisclub stuk
de helft veranderde dat
ichel Jonkman pal na de
e snelle Ron Brusket de
in stuurde. Laatstgenoem-
elde raak en dat hield 1-1
ruim een uur spelen kwam
pnieuw op achterstand.
Hendriks scoorde toen
ijk 2-1. Voor Goes op
een signaal de aanval te
en te scoren. Hierin
en de Goesenaren via een
atie tussen Michel Jonk-
Mart van de Guchte, die
t noteren. Met deze stand
scorebord ontspon zich
le strijd om de winst. De
"eranderde niet meer, zo-
iden met een punt rijker
ijdperk verlieten.
WIT-ROOSENDAAL 1-0
0-0, Johan Pieters 1-0.
STEL-RKTVV 2-3 - Rust
etzer Ubbens 0-1, Michel
1-1, Luka Ferci 1-2, Wer-
ools 1-3 (strafschop), Ro-
Akkermans 2-3 (straf-
KIJDEN-LONGA 1-4 -
1-0, Marco Bastiaanse 1-0,
d Meter 1-1, Jeroen van de
1-2, Kees Hooyer 1-3,
~n Knel 1-4.
WB-N0AD 0-0 - Rust- en
and.
et KNVB-zondagvoetbal
ag tegen een voor lijfsbe-
ders waren feller en gin-
Axel profiteerde daarmee
an koploper Moerse Boys
oeland, maar de bal werd
e lijn gehaald. Voor Middel-
schoot A-junior Jorrit
urman tegen de paal.
IJZEN-SPRUNDEL 1-1
rust een sterker Patrijzen,
en paar fraaie kansen kreeg
André Smulders. Vijf minu'
voor rust was het wel raak
Rob Koole, die vanaf twin-
meter onhoudbaar binnen
ot. In de slotminuut van de
te helft verzuimde Huber
tmeester de marge te vergro-
Na rust was het alleen
bndel dat de klok sloeg en
het doelman Rudy Blommae'
|lie Patrijzen in de race hiel
ie minuten voor tijd was W]
;er kansloos op een inzet van
né Heeren, waarmee een e
it gelijkspel op het scoreboi
im. n
RIKZEE-MOERSE BOYS J-
Met de rust was deze stand
hkt. Robert Roggeband hadaj
twee minuten succes met1ee
andsschot. John van der Ra
Ldde deze voorsprong uit-
vrije bal van Richard Urie
kwam Moerse Boys terU^
wedstrijd, maar via een P
uitgevoerde aanval, die w
erond door Jarno Vermeuiö'
1de Zierikzee de zege bin®®'
JTUS-BEEK VOORUIT 2-1-
t 1-0, Rinus Schaap 1 'rjis
Kortsmid 2-0, Fay van
^-VLISSINGEN 2-1 - Kus^
Ghalid Alfana 0-1, Mark V
idse 1-1, Khalid Didi 2-1-
137e JAARGANG
2 KATERNEN
De Binnenkrant
Binnenland
Buitenland
Beurs
Economie
Sport
Zeeland
Gids
BTV-programma's
A2
A3/A4
A5
A6
A7
B1/B2
C1 t/m C3
Dl
D2
Het hof concludeert daarom in
deze opzienbarende zaak slechts
tot dood door schuld. Daarmee
wordt het gerechtshof in Den
Bosch, dat het eerder wèl op
doodslag hield, teruggefloten. Als
de maximale straf op dood door
schuld in het verkeer niet hoog
genoeg is, dan moet dat wettelijk
strafmaximum omhoog, vindt het
Arnhemse hof.
Dat legde de dader gisteren drie
jaar en acht maanden op, de
zwaarste straf die voor dood door
schuld kan worden uitgesproken.
Tevens kreeg de man een rij-ont-
zegging voor vijf jaar.
Signaal
Het arrest van het Arnhemse ge
rechtshof kan worden uitgelegd
als een signaal aan politiek Den
Haag om tot verhoging van de
strafmaat te komen voor dood
door schuld. Want ook het hof
toont zich geschokt door de ernst
van het ongeval.
De Tilburger reed die fatale
avond in de Porsche van zijn
vriend. Hij zou na alcoholgebruik
twee maal door rood zijn gere
den, via linksaf-stroken recht-
Jeruzalem (ap) - De Palestijnse
leider Arafat heeft gisteren ver
haard dat de onderhandelingen
®et Israël in een diepe crisis ver
keren. In Hebron op de West
oever, waar 500 joodse kolonisten
wonen temidden van 120.000 Pa
lestijnen, deed zich een confron
tatie voor tussen woedende Pa
lestijnen en Israëlische soldaten.
Zeker zeven Palestijnen raakten
fewond.
Arafat beschuldigde Israël van
bedrog door slechts negen pro
eent van de Westoever aan de Pa
lestijnen over te dragen tijdens de
eerste fase van de Israëlische te-
eofitrekking, eenderde van waar
op Arafat had gerekend.
e Palestijnse toponderhande-
ear Mahmoud Abbas dreigde
Weren op te stappen uit woede
over het beperkte Israëlische te-
vogtrekkingsplan. Abbas sprak
ag met de Israëlische minis-
ler van Buitenlandse Zaken Levy
I was woedend omdat Israël het
Plan met wil wijzigen. Bovendien
oog Abbas te horen dat Israël
oor zal gaan met de bouw van
n joodse wijk in het Arabische
os -Jeruzalem. Ook enkele mi-
s ers in Arafats regering over-
egen op te stappen,
mister Hanan Ashrawi zei dat
Arabische landen en de
Pal °?- gevraagd. De
ostijnse onderhandelaar Ere-
üM,Wer? 8isteren naar Jordanië
dai j Erekat zei in Amman
'ram nu ontstaile situatie tot
rem P|8n en confrontaties' in de
§8» kan leiden.
"0P BUITENLAND-A5;
N|euwe crisis in het Midden-Oosten
Wij hete» u vandaag en morgen
van harte welkom In standnr, ai
tijdens de
Bedrijven Kontaktdagen
Burg's Moramwrtteit Onroerend Goed B.V.
ffirtnekenweg 118, Breda, 076-5224627
3 HCRTOOeNBOa CH
Woensdag. Dondwdag, Vrijdag en Zaterdag van
73.00 22,00 uw; Zondag van JO.OO 77.00 uur
Ik moet
wat meer
bewegen
DE STEM
8"710311"000218"
I I I I I
DINSDAG 11 MAART 1997
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 2,00 - ZATERDAG: 2,75
Jorritsma:
'Verkoop van
frequenties
FM uitstellen'
PAGINA
Ronald de Boer
beste speler
van eredivisie
Aannemers
verliezen
200 miljoen
PAGINA
Provincie
bestrijdt
zwerfvuil
PAGINA
PAGINA
Gerrit Komrij
gelooft niet
in God en in
geleerdheid
Van onze verslaggever
Arnhem - Het veroorzaken van een dodelijk verkeersongeval
kan niet als doodslag worden aangemerkt en bestraft. Dat stelt
het Arnhemse gerechtshof in een strafzaak tegen een Tilburgse
Porsche-rijder, die op 3 april 1994 in Heesch vijf mensen dood
reed.
door zijn gegaan, veel te hard
hebben gereden en levensgevaar
lijke inhaalmanoeuvres hebben
uitgevoerd. De Porsche knalde op
een tegemoetkomende Volvo met
vier inzittenden. Die overleefden
de klap niet, evenmin als de
vriend van de Tilburger, die be
kneld zat op de passagiersplaats.
De Tilburger zelf ging er met een
gebroken arm vandoor.
De man kreeg eerder van het ge
rechtshof in Den Bosch wegens
doodslag zes jaar gevangenis
straf. De Hoge Raad verwees de
zaak terug naar het hof in Arn
hem, omdat vraagtekens werden
gezet bij het begrip 'voorwaarde
lijk opzet', waarop de veroorde
ling in Den Bosch tot stand is ge
komen.
Laakbaar
Voor doodslag is opzet vereist,
maar ook degene die alleen het
risico op een dodelijke afloop
heeft genomen, kan via de juridi
sche constructie van 'voorwaar
delijke opzet' worden veroor
deeld voor doodslag. Daarop
staat maximaal 15 jaar. „Er is
sprake van bijzonder laakbaar
verkeersgedrag, maar dat levert
nog geen opzet, zelfs geen voor
waardelijke opzet op," zegt het
Arnhemse hof nu.
Veilig Verkeer Nederland rea
geerde gisteren teleurgesteld. De
maximale straf voor dood door
schuld moet omhoog, vindt WN.
(ADVERTENTIES)
9 In Oost-Zaïre tekent zich een nieuwe vluchtelingen-tragedie af. Wellicht honderdduizend
Rwandese vluchtelingen zijn de Oost-Zaïrese stad Ubundu binnengetrokken. Ze zijn het vluchte
lingenkamp Tingi Tingi ontvlucht, nadat dat veroverd werd door Zaïrese rebellen. In het kamp
zijn alleen kinderen die hun ouders kwijt zijn geraakt (zie foto), bejaarden en zieken achtergeble
ven. De opstandelingen staan intussen aan de rand van de derde stad van Zaïre, Kisangani. De
voedselvoorziening aan de uitgeputte en ondervoede vluchtelingen verloopt moeizaam.
I OP BUITENLAND - A5: Vluchtelingen overspoelen Zaïrese stad
FOTO REUTER
Door Norbert Bökkerink
Rotterdam - Het Haringvliet
heeft gistermiddag voor het
eerst in ruim 25 jaar tijd
weer een snuf zout te slikken
gekregen. Dit als gevolg van
de 'zoutinlaatproef', die
Rijkswaterstaat om 14.22
uur bij de kentering van het
tij in gang zette en die tot
vrijdagnacht zal duren.
Daarbij blijven de 17 sluizen in
de Haringvlietdam permanent
geopend, zodat het zoute zee
water bij vloed weer landin
waarts kan stromen. Een ver
schijnsel dat in 1970 bij de vol
tooiing van de Haringvlietdam
definitief tot het verleden leek
te behoren. Het sluizencomplex
zou immers slechts dienst doen
als de kraan waarmee het wa
terpeil in het achterliggende ri
vierengebied kan worden gere
geld.
Inmiddels zijn echter plannen
ontwikkeld om ten behoeve van
de flora en fauna eb en vloed
weer deels te herstellen in onder
andere De Biesbosch. Reden
waarom Rijkswaterstaat twee
jaar geleden besloot tot het hou
den van de proef, die inzicht
moet geven in het 'gedrag' van
het zoute water in het Haring
vliet.
De medewerkers van Rijkswa
terstaat keken gisteren met
spanning uit naar het rond 14
uur te verwachten moment
suprème, de kentering van het
tij. De een kwart eeuw geleden
door mensen getrokken grens
tussen zoet en zout zou dan op
natuurlijke wijze worden ver
legd. Althans een stukje, want
de sluizen gaan maar 90 centi
meter open, 15 procent van de
maximale sluis-opening. Dit om
te voorkomen dat de 'zoute
tong' te ver landinwaarts komt,
waardoor de drinkwatervoor
ziening in gevaar kan komen.
„Wat gaat de tijd toch lang
zaam, als je zit te wachten," zo
bracht een van de Rijkswater-
staatmedewerkers de oplopende
spanning gistermiddag onder
woorden. Hij was blijkbaar ver
geten dat de proef de afgelopen
anderhalf jaar diverse keren
werd afgeblazen vanwege te
veel ijs en te hoge danwel te la
ge waterstanden.
Maar gisteren leek er niets meer
mis te kunnen gaan. De omstan
digheden waren 'bijna perfect',
aldus woordvoerder J. Kuijpers.
Tot tegen twee uur plotseling
een mistbank kwam opzetten,
die het zicht op het sluizencom
plex vanuit de controlekamer
ontnam. Teleurstelling alom,
vooral ook onder de aanwezige
fotografen en cameramensen,
aan wie Rijkswaterstaat een he-
likoptervlucht in het vooruit
zicht had gesteld. „Want vanuit
de lucht is het verschil tussen
zout en zoet water aardig te
zien. Dat levert ons ook allerlei
gegevens op," had Kuijpers nog
voorspeld.
Maar de helikopter bleef nood
gedwongen aan de grond. De
proef brengt verder ook geen
zichtbaar spektakel met zich
mee: de waterstand komt de ko
mende dagen slechts maximaal
een decimeter hoger en lager
dan anders. „En toch zal de
proef tal van gegevens opleve
ren, die van belang zijn voor het
nemen van een besluit over her
stel van eb en vloed," aldus
Kuijpers. „We zullen veel beter
kunnen voorspellen tot hoe ver
het zoute water onder verschil
lende omstandigheden zal rei
ken. En dat is van groot belang,
want natuurlijk wil iedereen
ook in de toekomst zoet water
uit de kraan blijven krijgen."
Van onze correspondent
Middelburg - De twee sportvliegers die op 14 okto
ber 1995 met hun vliegtuigje een hangar op het
vliegveld Midden-Zeeland binnenvlogen, moeten
donderdag voor de rechter in Middelburg verschij
nen.
De zaak is al twee keer aangehouden. De eerste keer
had de advocatuur meer tijd nodig om de dossiers te
bestuderen en de tweede keer werd een van de ad
vocaten op het laatste moment ziek. Gezien de be
trokkenheid van de vliegers - F.K. (33) uit Den
Haag en zijn 36-jarige leerling L.H. uit Delft - acht
te de rechtbank het wenselijk beide zaken samen te
behandelen. Het ongeval kostte het leven aan de 39-
jarige R. Hoogerland.
De piloten waren bezig met het oefenen van door
starts. Twee van die doorstarts gingen al dermate
slecht, dat het volgens ooggetuigen erop leek of ze
bewust de hangar in wilden vliegen. Bij de derde
poging ging het faliekant mis. Het vliegtuig vloog
dwars door de hangar en drukte daar het slachtof
fer door de wand. Het vliegtuig bleek onverzekerd,
want de instructeur was niet bevoegd tot het geven
van 'normale' vlieglessen. Het is voor het eerst in
Nederland dat vliegers voor dood door schuld wor
den vervolgd.
PAGINA
I MIN. M
I 4/1!
Prachtig weer
Het bijzonder fraaie lenteweer van gisteren krijgt vandaag
een vervolg. In de vroege ochtend kan het eerst nog nevelig
zijn. Het wordt daarna opnieuw een mooie, zonnige dag
met weinig wind.
Van onze redactie economie
Amsterdam - De Nederland-
sche Bank heeft gisteren voor
het eerst sinds 1991 het be
langrijkste tarief voor de geld
markt verhoogd. De voor
schotrente is met een half punt
bijgesteld naar 2,5 procent.
Het tarief fungeert als de 'bodem'
van de geldmarkt, waar kortlo
pende leningen worden verhan
deld. Dat tarief werkt in beginsel
wel door op de kosten van 'rood
staan', maar heeft geen direct ef
fect op bijvoorbeeld de hypo
theekrente.
De renteverhoging verrast de fi
nanciële markten niet: de gulden
is de laatste tijd zwakker gewor
den ten opzichte van de Duitse
mark. Vrijdag en gisteren bewoog
de koers zich dicht bij de spilkoers
van 1,1267. De Nederlandsche
Bank wil daar per se onder blijven
om het vertrouwen van de valuta-
handel in de gulden niet te onder
mijnen. De verhoging van de
voorschotrente naar het peil van
het Duitse disconto moet daaraan
bijdragen.
De Nederlandse geldmarktrente is
geruime tijd lager geweest dan de
Duitse, doordat de Nederlandse
economie zich sterker toonde. De
valutahandel loopt de laatste tijd
vooruit op herstel in Duitsland en
ook de toenemende twijfel aan de
euro bevordert de aankoop van
marken.
Amsterdam (anp) - Nederland
heeft in 1996 opnieuw minder
bier gedronken. De totale afzet
kwam uit op 12,99 miljoen hecto
liter, vergeleken met 13,26 mil
joen hectoliter in 1995. Per hoofd
van de bevolking is de terugval
nog duidelijker: gemiddeld dron
ken Nederlanders vorig jaar 83,7
liter. In 1995 was dat nog 85,8 li
ter. De bierconsumptie in Neder
land en andere West-Europese
landen loopt al enkele jaren lang
zaam terug. De afzet heeft te lij
den van concurrentie van wijn en
sportdrankjes, van toegenomen
gezondheidsdenken en anti-alco
holcampagnes.
Door Willem Reijn
Den Haag - Minister Wijers van Economische Zaken zet Stork
onder zware druk in een finale poging een doorstart van Fokker
mogelijk te maken. Curatoren, Economische Zaken en Bege-
mann-topman Deleye hebben gisteren op het ministerie van
Wijers intensief onderhandeld over de condities voor een door
start.
De curatoren zijn somber over de
uitkomst van de beraadslagin
gen. Ingewijden zien het overleg
als een poging van de deelnemen
de partijen om de zwarte piet niet
toegespeeld te krijgen. Stork pro
beert volgens hen met een uiter
ste bod de curatoren voor het
blok te zetten: op voorhand zijn
de voorwaarden voor Deleye en
de curatoren onaanvaardbaar,
maar Stork kan de handen in on
schuld wassen en zich beroepen
op zijn constructieve houding.
Uiteindelijk, zegt een bron in
Den Haag, gaat het maar om één
ding: geld. Wie draait op voor de
extra kosten van de herstart, die
het gevolg zijn van het gat in de
productie tussen de afbouw van
de huidige toestellen en de op
start van Fokker 2? Het gaat
daarbij om vele tientallen miljoe
nen guldens.
Geen hoofdrol
Machinebouwer Stork, eigenaar
van de gezonde delen van het ou
de Fokker, voelt zich in een onge
wenste rol van industrieel trek
ker van Fokker 2 geduwd. Stork
heeft wel steeds gezegd een be
lang van tien tot vijftien procent
in de doorstart te nemen, maar
wil geen hoofdrol in de doorstart.
„Dit is niet het scenario waar
voor wij altijd hebben geop
teerd," zegt een woordvoerder
van Stork.
Stork dreigt die rol verrassender
wijs wel te krijgen. Vorig jaar
werd Stork nog te licht bevonden
om in het kader van het zogehe
ten 'Oranje-scenario' de kar te
trekken. Toen wilde Wijers een
internationaal industrieel con
cern als overname-kandidaat
voor Fokker. De kaarten liggen
nu anders. De staat is bereid tot
vergaande deelneming in Fokker
2. De Maleisische partners nemen
genoegen met een minderheids
deelneming en willen daarnaast
Fokker 2 met orders een vliegen
de start geven. „Het probleem
ligt in Nederland, wat de Malei-
siërs willen is redelijk duidelijk,"
zegt een woordvoerder op EZ.
Hom of kuit
Van de drie Nederlandse inves
teerders (Staat, Deleye, Stork)
kan uitsluitend Stork de indus
trieel leider zijn. Het concern wil
alleen door de bocht als de voor
waarden voor deelname aan al
zijn eisen voldoen. Vooral de le
veringsvoorwaarden (zoals de
prijzen van de onderdelen) en de
vergoeding van de opstartkosten
van de toeleveringslijnen zouden
knelpunten zijn. Bovendien wor
den de winsten die voor Fokker 2
worden voorzien te laag bevon
den. Het rendement zou nog niet
voldoen aan de eis van 15 procent
winst over het geïnvesteerde ver
mogen.
Minister Wijers en directeur-ge
neraal Industriezaken Van der
Harst zijn het getraineer van
Stork inmiddels zat. Zij wensen
hom of kuit en hebben de Stork-
top nog eens onder ogen gebracht
dat het concern bij de overname
van Fokker Aviation een contrac
tuele plicht tot medewerking aan
de doorstart is aangegaan.
Van onze verslaggeefster
Nijmegen - Doei is de populairste afscheidsgroet. Daarna komen
dag, tot ziens en houdoe. Tjeu, adios en salu zijn het minst ge
bruikt bij het afscheid nemen. De beleefde groet goedemiddag is
haast uitgestorven.
Dat blijkt uit een onderzoekje van taalwetenschapster Renée van
Bezooijen van de Nijmeegse universiteit. Van Bezooijen stuurde
16 studenten op pad om uit te zoeken hoe er tegenwoordig af
scheid wordt genomen. Representatief is het onderzoekje niet. De
studenten gingen de straat op in de plaatsen waar zij vandaan ko
men en die liggen vooral in Zuid- en Oost-Nederland.
Ze konden doei 104 keer noteren. Dag en tot ziens vechten om de
tweede plaats met 63 keer. Houdoe was met veertig keer een goe
de derde. Andere woorden die in de top tien staan, zijn hoi, doeg,
hai, tot morgen, prettige dag en zie je.
Groeten blijkt sterk aan leeftijd en opleiding gebonden. Vrouwen
tot dertig jaar met een hoge opleiding zeggen vooral doei en doeg.
Jonge mannen met een lage opleiding zeggen vaak Houdoe. Derti
gers en zestigers die middel tot hoog zijn opgeleid, zeggen vooral
keurig dag. Veertigers en vijftigers zeggen meestal tot ziens.
(ADVERTENTIE)
WILDE PLANTEN IN ZUIDWEST-NEDERLAND (83)
Look-zonder-look
Kneuzen we van deze plant het blad,
dan ruiken we een uien- of lookgeur,
maar verder lijkt de plant in niels op
welke looksoort dan ook, vandaar de
naam: look-zonder-look. Ze houdt van
lichle-bescliaduwde plaatsen op voed
selrijke, losse, vruchtbare bodem. Wie
echter haar verspreidingsgebied in
Brabant en Zeeland van voor 1950 ver
gelijkt met dat nam nu, ziet dat ze
enorm terreinverhes geleden heeft. Eens
algemeen, thans schaars. Gastheer van
de fraaie oranjetipvlinder, ook zeld
zaam, maar hij lijkt zich te herstellen.
4-
Nederlandse Oecologische Flora. Uitgave IVN.
Naam:
Adres:
Postcode: Plaats:
Telefoon nr.:
Stuur deze bon in een open envelop zonder
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,4800 VB Breda
Mheen geldig als u de afgelopen 3 maanden geen proefabonnement heeft gehad.
i
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
