wil avondklok
Verloederd Yardley
Labour moet na
verkiezingswinst
probleemwijk
behoeden voor erger
DE STEM
BUITENLAND
71 AART 1997
ZATERDAG 1 MAART 1997
Jeugdwerker Tony Niemen werkt sinds een jaar in het toekomstige avondklokgebied.
FOTO ARCHIEF DE STEM
tóbben geen weet van zijn
et Nederlands verschenen
denkt Ester, ze zouden er
aouders over ophalen. Een
studie, ongepast en te
or een nederig volk, onbe-
Ze zouden waarschijnlijk
die Ester eigenlijk wel
op het land; Peter Ester; Kok
itax; 32,50
rme septemberzon. Hier
FOTO ANP
óf de Amish zullen over-
eer de vraag welke oplos-
innen vinden, hoe ze hun
len bewaken, welke con-
llen doen, is volgens Ester
le laatste pagina's van 'De
it land' zegt Amos Beiier
nence grise' van de Amish
r County: „Ik zie niet in
aatie kan voortduren. We
;es maken. Ik voorzie ver-
L afscheiding. Maar zelf zal
eer meemaken, de volgen-
heeft de sleutel in han-
heet overigens niet Amos
r heeft alle namen - een
e Amish in Lancaster heet
volgens hem
Stolzfus - gefin-
geerd om zijn
É5 bronnen te be-
schermen.
16 Bovendien heeft
de Tilburgse
5 hoogleraar te
genover de
Amish verzwe
gen dat ze onder-
tudie waren. „Als ik met
olokje was aangekomen,
confronterends hebben ge
ld hebben kunnen werken,
moeilijke afweging, wel of
n. Een moreel probleem,'
Waar kun je condooms krijgen? Het is
een begin. De meesten hier communi
ceren niet meer met hun ouders.
Verveling
Waarom hangen ze zo de beest uit?
„Vanwege de verveling," antwoordt de
eerste en de anderen praten hem na. Er
was een gemeentelijk jeugdcentrum,
maar dat is 's avonds meestal gesloten.
Behalve te luisteren naar de ronkende
motoren van de vliegtuigen die opstij
gen van Birmingham International is
er niets te doen.
„Je hebt dan een beetje actie nodig
voor de adrenaline," zegt Ed, een bluf
fer van vijftien. Voor de adrenaline
liep een van zijn maten met een gela
den pistool rond. Tony kon een deal
maken op het politiebureau. Het wa
pen werd ingeleverd op voorwaarde
dat er geen vragen werden gesteld.
Het pistool is uit de roulatie, maar de
jongen die het bezat blijkt toch in
voorarrest te zitten. Om andere ver
grijpen. „Silly things," zegt Tony koel.
Autodiefstal.
Kay, vijftien, heeft volgens Tony 'een
honingzoet gezicht'. Ze kijkt achter
dochtig vanonder lang sluik haar. Het
lieve snuitje moet deze maand voorko
men wegens mishandeling. Kay zit in
een meidenbende die om onduidelijke
redenen een rivale het ziekenhuis in
sloegen. Het gebeurde aan de overkant
van de straat waar de bus nu staat. Ze
sloegen door totdat de politie er was.
De hele bende werd opgepakt. „Silly
things, een meisje dat een verkeerde
afslag neemt," zegt Tony half begrij
pend.
Bijna allemaal hebben zijn kids een
'verhaal'. Eén meisje verwacht haar
tweede kind. Ze is vijftien, net als de
vader. Het stel heeft een gemeentewo
ning gekregen. „Ze kregen prioriteit
op de wachtlijst, vanwege de kinderen.
Dat zet kwaad bloed. Maar ik ben blij
dat de kinderen ten minste een dak bo
ven het hoofd hebben," zegt Judy, zelf
zestien en vrijwilligster op de B26.
Wat vinden ze van de avondklok?
„Werkt nooit," grinnikt een jongen.
„Niemand zal zich daaraan houden.
De politie heeft wel andere dingen te
doen dan te controleren of de kinderen
in bed liggen." Toch vindt een aantal
het idee niet zo slecht als het maar zou
worden toepast op kinderen die jonger
zijn dan zijzelf. „Ik ken er van acht die
gevaarlijker zijn dan kinderen van
vijftien," zegt Judy. „Sommigen zijn
out of control," erkent een ander.
Positief
Dominee Arthur Ash, een toffe eerste-
lijnsgeestelijke is de drijvende kracht
achter het St. Thomas Community
Project. „We hebben hier weer wat en
thousiasme en positieve impulsen no
dig," zegt hij. De ex-fabrieksarbeider
met paardenstaart is lid van de La-
bourpartij, en bekeerd op zijn 37e.
Zijn voorkomen is niet dat van de ge
middelde anglicaanse geestelijke. Ash
hoedt zijn schapen in een ruwer land
schap. Hij weet precies wat er op
straat te koop is. „Sinds ik ben gestopt
met tennis, doe ik dit werk," grapt hij
over zijn klinkende naam.
De dominee is zelf opgegroeid in een
vergelijkbare buurt. „Als het lijkt als
of je alleen maar slechte dingen hoort,
wil ik wel even voorop zetten dat ik
hier graag woon. Het is een aangename
buurt. Ik houd van de mensen. In de
lente, als de bomen bloesemen, ziet het
er hier prachtig uit. Ons grote pro
bleem is dat we veel jongeren op straat
hebben die soms verkeerde beslissin
gen nemen."
De gemeente Birmingham deed in
Yardley het nodige jeugdwerk. Maar
de laatste vijf jaar is dat in het slop ge
raakt na nieuwe bezuinigingen op so
ciale zorg en jeugdwerk. De problemen
rond Garret's Green en Corburton
Road beginnen als overal met werk
loosheid. En op de spiraal omlaag zit
ten de bekende halteplaatsen. „Echt
scheiding, alcoholisme, schulden, cri
minaliteit, drugs, verwaarlozing van
de kinderen, jeugdcriminaliteit, enzo
voort," somt Ash op.
„Tot in de jaren zeventig was er hier
genoeg werk," vertelt hij in zijn opge
knapte wijkcentrum. „Veel mensen
werkten bij Land Rover en bij Jaguar
in Coventry. Hun huizen waren nog
onderhouden en binnen was het
prachtig. Maar de laatste tien jaar
hebben we een duikvlucht gemaakt. Ik
wil geen politieke uitspraken doen,
maar onder de Conservatieven is de
betekenis van het woord gemeenschap
zwaar gedevalueerd. De nadruk ligt op
het individu, op zovëel "mogelijk'geld
voor jezelf verdienen. Bouw een muur
om je huis en hang een inbrekersalarm
op, zodat iedereen kan zien hoeveel
succes je hebt. Degenen die hier een
inkomen hebben, zijn herkenbaar aan
hun inbrekersalarm. Bij andere gezin
nen zit er geen behang op de muur en
lopen de kinderen over de planken.
Zelfs in deze ene wijk zie je een ver
deelde gemeenschap. Veel mensen hier
kennen de problemen, maar bijna nie
mand is bereid iets te doen."
Ash zucht: „Alleen de bejaarden van
onze kerk lijken nog een geweten te
hebben. Mensen van 72 jaar hebben
ons geholpen de bus op te knappen.
Het is onvoorstelbaar hoe verdomd
egoïstisch de mensen zijn geworden.
Het spijt me het te moeten zeggen,
maar dat is de realiteit."
Ook de dominee wil de avondklok uit
proberen. „Maar alleen als er daarom
heen andere initiatieven worden geno
men. Als het alleen een politieke stunt
moet zijn, kunnen ze het beter ergens
anders proberen."
Bus B26 heeft die avond een twintigtal
bezoekers gehad. „Time to go," roept
Tony Niemen. Hij werkt de laatste jon
geren naar buiten. De beslagen ramen
van de bus staan vol graffiti. Met hun
vingers hebben Ed, Kay en de anderen
wilde symbolen in het condens geklie
derd.
De muren in dit deel van Yardley zijn
ten minste twee uur ontzien.
De 25 jaar oude dubbeldekker die is Opgeknapt en heringericht als mobiel jeugdhonk.
Door Bob van Huët
Yardley - Op twee doorzetters na
zijn alle middenstanders vertrok
ken. De man van de tweedehands
kledingszaak, de videoverhuurder,
de bakker, de kapper en de slager.
Allemaal hebben ze opgegeven. In
wat lijkt op een bunker met half
geopende stalen rolgordijnen heeft
Mohammed Mawib gecapituleerde
collega's vervangen in zijn winkel
met 1001 artikelen.
Corburton Road in de wijk Garret's
Green is het soort straat waar je van
zelf je pas versnelt. De teloorgang is
zichtbaar. Een aantal huizen is dicht
gemetseld, elders zijn planken voor de
ramen geslagen. Het heeft vandalen er
niet van weerhouden de lege winkels
en woningen binnen te dringen.
Jongeren sleutelen aan een auto die
ouder lijkt dan zijzelf. Een eind verder
lijkt iemand te worden gefouilleerd
door twee ongure types. Als het agen
ten in burger zijn, verdienen ze een
prijs voor camouflage. Eén vrouw met
een verlopen gezicht loopt heftig ro
kend een deur binnen.
Na zonsondergang wordt de gehaven
de straat ingenomen door groepen tie
ners. Het grote portaal van Corburton
Road is hun trefpunt. Voordat de sleur
van rottigheid begint, drinken ze daar
alcopops (alcoholische frisdrank) of
bier. Sommigen roken joints of hebben
lijm gesnoven. Bewoners die hun hond
moeten uitlaten, zwijgen als jochies
van tien langs slenteren met een
breekijzer. De andere kant opkijken is
verstandiger, zo heeft de ervaring ge
leerd. „Als ze erachter komen dat je de
politie belt slaan ze je ruiten in," zegt
een vrouw.
'Ze' zijn de losgeslagen jongen en
meisjes van Yardley, een van de ooste
lijke voorsteden van Birmingham.
Er zijn talloze Corbuton Roads in het
Verenigd Koninkrijk en elders in de
wereld. Probleemstraten waar politici
de mond vol van hebben, maar die
door henzelf en hun 'comfortabele'
middenklassekiezers worden geme
den. Yardley is een rough quarter
(slechte wijk), maar niet erger dan dat.
Het is nog niet zo'n verloederd en
angstaanjagend no po-gebied als bij
voorbeeld Glasgow's East End, New
castle's West End of delen van North
Peckham in Londen. Maar de verloe
dering gaat angstig hard. Joyriders
staken onlangs een auto in brand. In
Yardley klagen kinderen van vijftien
en zestien over het steeds agressievere
wangedrag van maatjes van acht. Een
onhandelbare knul van elf staat be
kend als the nightmare kid, een wan
delende en vuilgebekte nachtmerrie
voor de hele buurt. Birminghamse
taxichauffeurs zeggen dat ze voorlopig
nog wel ritten aannemen naar Yardley.
Hoe lang nog, weten ze niet.
Kritiek punt
Yardley voelt dat een kritiek punt is
genaderd. Verontruste bewoners heb
ben zichzelf daarom aangemeld als de
eerste stad in het land waar een toe
komstige Labourregering mag experi
menteren met een avondklok voor jon
geren. Negentig procent van de bewo
ners vindt het een prima idee, weet
Estelle Morris, het lokale Lagerhuis
lid.
De avondklok moet luiden als onder
deel van Tony Blairs belofte om de
verloren gemeenschapszin onder Brit
ten te restaureren. Probleembuurten
moeten weer leefbaar worden ge
maakt. Kinderen jonger dan tien heb
ben 's avonds na tienen niets meer op
straat te zoeken en moeten vanaf dat
tijdstip binnen blijven, vindt Blair.
Bewoners van Yardley willen de
avondklok het liefst nog een uur vroe
ger laten luiden.
Als Labour inderdaad de verkiezingen
wint, zal de politie in Yardley de be
voegdheid krijgen om jonge kinderen
van straat te halen en thuis af te leve
ren. De ouders krijgen eerst een waar
schuwing. Bij herhaling kan de rechter
ze verplichten een cursus kinderop
voeding te volgen. In extreme gevallen
kan de ouderlijke macht worden ont
nomen. De lokale politie-inspecteur
Eric Noble moet het allemaal nog zien
en loopt nog niet over van enthousias
me. „Als een uitgaansverbod asociaal
gedrag van tieners kan voorkomen,
lijkt me het een goed idee," laat hij we
ten. Labours gedoodverfde minister
van Binnenlandse Zaken, Jack Straw,
is diverse malen in Yardley geweest
om het plan toe te lichten. „De mensen
voelen zich geïsoleerd. Ze zien dat jon
geren buiten elke orde zijn, dat ze hulp
nodig hebben. Die avondklok is na
tuurlijk niet de enige oplossing, maar
moet passen in een heel pakket aan
voorzieningen en jeugdwerk," zegt
Estelle Morris in het wijkkantoor van
Labour. Tien jaar vindt ze een zeer ac
ceptabele leeftijd om een grens te trek
ken. „Met oudere kinderen werkt het
niet, vrees ik. Die van veertien zien er
tegenwoordig uit als twintig. Dat zijn
volwassenen, die kunnen je niet opleg
gen dat ze 's avonds binnen moeten
blijven." Dat het hele plan de autori
taire en populistische tonen heeft die
je eerder zou verwachten in een law
and order-verkiezingsprogramma van
de Conservatieven, vindt Estelle Mor
ris onzin. „Dan zou het dus linkse po
litiek zijn niets te doen en die kinderen
's avonds bij de bushalte te laten rond
hangen om lijm te snuiven," stelt ze
verontwaardigd. „Het is juist rechts
om deze wijk maar op te geven omdat
het gaat om kinderen in een arbeiders
milieu. Het feit dat zoveel bewoners
meedenken over de avondklok, bewijst
dat ze de kwaliteit van hun leven wil
len verbeteren."
Cool
Jong Yardley zwalkt in groepjes van
drie of vier over straat. „Het zijn geen
slechte kinderen. Maar soms nemen ze
het verkeerde pad. En dan doen ze sil
ly things," zegt Tony Niemen. De ge-
lony Niemen wil eerst het vertrouwen van de Yardley-jongeren hebben alvorens over de bekende problemen te praten.
FOTO'S JOSE LUIS PENALVA
dreadlockte jeugdwerker van de angli
caanse St. Thomas kerk in Yardley is
cool als je mag verwachten van een ex-
zanger van een popband. Een jaar
werkt hij in het toekomstige avond
klokgebied. Een theoretische goed ge
schoolde voorganger vertrok voortij
dig, na achttien maanden. Stressed out
en geestelijk uitgeput.
Donderdagavond, Tony parkeert een
25 jaar oude dubbeldekker aan de
rand van het Garret's Green Estate.
Bus B26, genoemd naar het eerste deel
van de lokale postcode, is voor een
slordige 50.000 gulden opgeknapt en
heringericht als mobiel jeugdhonk.
De bus rijdt sinds de zomer. Na aan
vankelijk vandalisme aan het businte
rieur wordt de schade met de week
minder, zegt Tony. Anders dan zijn
voorganger wil hij eerst het vertrou
wen van de Yardley-jongeren hebben
alvorens over de bekende problemen te
praten. De werkloosheid in de wijk is
zestien procent; bijna het dubbele van
het laatste Engelse gemiddelde. Hard
en softdrugs zijn voorhanden, flink
wat bewoners zijn klanten van helers.
Straatgeweld en tienerzwangerschap
pen zijn niets bijzonders.
Jong Yardley komt langs en vertrekt
op ongeregelde tijden. De jongsten zijn
acht, negen jaar; de oudsten late tie
ners.
Het St. Thomas Project biedt een
vriendelijker en warmer hang out dan
de gebruikelijke windgaten. De busbe
zoekers luisteren hier naar hits van
Oasis of drinken thee met melk. Ge
zichten blijven soms half verborgen
achter hoog opgezette kragen van veel
te wijde sportjacks. Bivakmutsen -die
herkenning op surveillancevideo's be
moeilijken- zijn populair. In de jonge
ogen staat 'straatwijsheid' en achter
docht geschreven.
Sommige kinderen zijn na vijf minu
ten weer vertrokken, anderen blijven
de volle twee uur. Het feit dat ze terug
komen is al een groot pluspunt, vindt
Tony. Soms vragen ze hem om raad.
