de Stem
W-
'Ik geniet van avonturen waarvoor een ander bloedt'
E1
De Maastrichtse advocaat Theo
Hiddema is een opmerkelijke fi-
guur in de wereld van het straf
recht, en dat niet alleen vanwe
ge zijn wat fatterige verschij
ning. Door zijn tegendraadse
houding ligt hij altijd wel met
iemand uit zijn vakgebied in de
clinch. Hij verdedigde zulke uit
eenlopende figuren als de wedu
we Rost van Tonningen en Ast-
lid van de Bende van Venlo.
I den?
It - Paparazzi
Weekend
ZATERDAG 1 MAART 1997
advocaat
Ircy - When I die
gue - Don't lety go
lubt - Don't speak
Ély -1 believe I can fly
s voor BNN - Hij gaat coor
|tars of space jam - Hit'm
Jtreet Boys - Anywhere for
1 Brightman Andrea
|i - Time to say
ly Lownoise Mental
1 Party
i Animals - We like to
Het is natuurlijk ook een behoefte om je te
onderscheiden van je medemens. Kom je dan
in de picture als iemand die er een beetje an
ders bijloopt, dan noemt men dat 'ijdel'. Om
dat de meeste mensen er zich niet aan kunnen
onttrekken kiezen ze voor het kudde-instinct.
Dan hobbelen ze allemaal achter mekaar, ja
uniform gekleed, uniform van gedachten, po
litiek correct, allemaal in hetzelfde straatje.
Maar ze zouden best anders willen hoor!
Houdt u bij de keuze van zaken rekening met
de publiciteit?
„Helemaal niet. De motor der dingen is de pu
blieke tribune. Daar haal je je klanten van
daan. En die zien je. Het is net als met de bak
ker. Wij hebben een heel eerlijk beroep hoor.
Als er drie bakkers in de straat zitten en de
een heeft meer klanten, dan kun je er donder
op zeggen dat hij betere broodjes heeft. En zo
werkt het in de advocatuur net zo. Als je een
maal de publieke tribune achter je hebt en je
hebt de juiste klanten, dan krijg je ook een in
gang bij de pers.
En dan pas ontstaat een zichzelf versterkend
proces. Maar de aanleiding voor je bekend
heid is puur het feit dat je de beste broodjes
bakt."
De missie
bloeit
weer op
Als je de beste broodjes bakt ben je ook duur
der?
„Dat moet ook."
Hoe gaat het als iemand van bijvoorbeeld de
Bende van Venlo de centen niet heeft?
„Dan is-ie van harte welkom. Want het is zo'n
leuke zaak. Het is een enige zaak om te doen
en ik het zou het een gemiste kans hebben ge
vonden als ik daar niet bij aanwezig zou zijn
geweest. Want ik vind het nog steeds een van
de grootste strafzaken die in Nederland ooit
gevoerd is."
U vergelijkt zich met een bakker, is het beroep
van advocaat niet meer voor u?
„Ik vind het niks meer dan wat anders, abso
luut niet."
U behoort niet tot een uitzonderlijke kaste in
Nederland?
„Nee, rechten kan iedereen studeren. Ik ben
het ook gaan doen omdat het de simpelste
studie was en ik eindelijk eens op moest
schieten."
pagina weekend
pagina weekend
vakantie reizen
pagina internet
Maar zou u Dutroux ook proberen vrij te krij
gen op een vormfout?
„Ja, natuurlijk. Dat moet ik."
Theo Hiddema,
Neemt u dan afstand van die kaste, want er is
toch duidelijk sprake van een kaste?
„Ach, dat wordt in het leven geroepen door
zo'n stel mensen die zich zo sacraal voelen
dank zij hun baantje dat ze geestelijk zelfs
met een toga aan naar bed gaan."
U wilt er niet bij horen?
„Nee, ik ben tot grote afzijdigheid voorbe
stemd. En die handicap, noem het maar zo,
komt me heel goed uit in de rechtszaal, want
dan kun je nog een beetje dwarse gedachten
laten dwarrelen. Maar het betekent ook, om
dat ik geestelijk zo in mekaar zit, dat ik bui
ten de rechtszaal de kaste bepaald niet op
zoek. Je zult mij in de pauzes nooit aantreffen
in lunchlokalen of zo waar ze allemaal bij el
kaar kruipen om de zaken nog eens door te
spreken. Ik wil mijn vrijheid, maar dat is niet
omdat ik daar een helse strijd om voer, maar
omdat ik zo in mekaar zit. Ik kan het niet eens
opbrengen om met een cliënt in de trein naar
Den Haag te rijden. Dan zit je drie uur met
dat geleuter over die zaak, daar wil ik me zelf
op prepareren. Ik zie die man daar, en als de
deur dichtgaat dan nemen we afscheid, ik ga
nooit met cliënten eten. Ik moet er niet aan
Terwijl u weet dat hij het gedaan heeft?
„Ja, maar dat gebeurt zo vaak. Elk wettig
middel is geoorloofd."
Maar u weet dat een beest is en u weet echt
honderd procent zeker dat hij het gedaan
heeft. Is er dan niet ergens een moment van
twijfel als u het op een vormfout aan laat ko
men?
„Nee, helemaal niet."
Maar dat heeft toch ook iets met uw geweten
te maken? Of zien we dat verkeerd, heeft dat
ook met gezond volksgevoel te maken?
„Mijn geweten. Ik zat net naar superlatieven
te zoeken. Er is geen vuiltje aan de lucht als u
mijn geweten te berde brengt. Ik ben bijvoor
beeld een bonafide belastingbetaler. Naarma
te je je minder met mensen bemoeit, loop je
ook minder risico dat je ze tekort doet, dus
met mijn geweten zit het wel goed. Maar over
vormfouten gesproken, daar is veel misver
stand over. Dat is de schuld van de advocaten.
Die hebben heel vaak als er een vormfout was
de krant gebeld en gezegd: mijn cliënt is los,
vormfout. En dan denkt de lezer dat de advo
caat er voor gezorgd heeft, maar dat is hele
maal niet waar. Een advocaat kan alles, maar
hij kan geen vormfouten maken. Hij consta
teert die alleen, die vormfout is gemaakt door
een officier. En de rechter spreekt dan vrij."
Toch nog even naar dat geweten. U weet dat
hij het gedaan heeft?
„Ja, dat weet ik, ja wat dan, wat dan. Stel
nou: Ik sta daar met meneer Dutroux en ik zie
opeens een joekel van een vormfout en nie
mand heeft hem gezien, wat dan? Moet ik dan
mijn mond houden? Du moment dat ik voel
dat ik mijn mond moet houden, moet ik mijn
toga uittrekken en moet ik een ander inhuren
en zeggen: doe jij het maar. Ik moet die vorm
fout vaststellen. Het moet, het moet."
Boeddha
wordt
misbruikt
in Birma
I - Freed from desire
|lo 440 - Ain't talkin'bout
b Grils - 2 Become 1
fcney Houston - Step by step i
Discotcheque
|ber Piet - Hakke en zage
Lasciati Tentare
wnc -1 want you back
Zwitsers
begrijpen
niets
van ophef
denken, met cliënten eten. Ik verzet juist mijn
zinnen. Als ik ergens lekker wil eten in een
vreemde stad, dan wil ik die snufferd niet
meer zien. En datzelfde geldt ook als ik met
van die megaprocessen zit, die duren vaak
weken, dan zit je om de haverklap te schor
sen, dan gaan al die toga's bij elkaar zitten,
maar ik ga een straatje om."
Is er in uw wereld veel rancune?
„Ja, op het apenrotsje van de advocatuur is
het echt niet prettig toeven. Op de top zitten
ze met elleboogjes tegen elkaar aan te leu-
Men bijt elkaar de strot af?
„Beneden wordt alleen maar gesmoezeld over
wie er op de top zitten."
U vindt zelf dat u bij de top hoort?
„Dat is wat anderen ervan bakken. Ik zet mij
zelf niet op een lijst-10 van de advocaten van
dit land. Ik profileer mij zelf niet als topadvo
caat."
Als er een top-100 van advocaten zou zijn,
dan zit u toch niet bij de onderste 25?
„Nee, want mijn cliënten zetten mij op de
vierde plek van het land. Ja, daar zit je dan
mee, daar moet je mee leren leven."
Dat wilt u zelf eigenlijk niet?
„Tuurlijk wel, dat is toch hartstikke leuk."
Het gezonde volksgevoel vindt datje moorde
naars en kinderverkrachters eigenlijk niet
zou moeten verdedigen.
„Ja maar, ik heb niks met het gezonde volks
gevoel."
Maar hoe ver zou u gaan? Zouu Dutroux kun
nen verdedigen?
„Natuurlijk wel. Of er überhaupt wat te ver
dedigen valt moet de praktijk uitwijzen."
Maar stel nou, het zou een Nederlander zijn
en hij belt u op en vraagt u om hem te verde
digen?
„Dan zou ik wel moeten. En niet alleen omdat
die man gewoon recht heeft op verdediging,
maar ook omdat ik vind dat ik aan mezelf
verplicht ben het te doen. Dit is een vraag die
elke advocaat wordt gesteld op verjaarspar-
tijtjes, in de straat, of door zijn familie: hoe
kun jij moordenaars verdedigen? Nou dan
zegt hij, dat het een heilig principe van de
rechtsstaat is dat iedere verdachte recht heeft
op een advocaat. Zou dat principe niet meer
mogen gelden voor Dutroux? Dat is natuur
lijk onzin, want dat principe geldt juist als
het erop aankomt."
Naar het
museum
per
computer
Mosselman - Mossels
onna - Don't cry for me
kina
ftwine - Pony
ober Wijfie - Klappus in je j
lies
lied - Aicha
[.'Rage - Fuck the macarena j
tool J -1 need love/Mama
Iknock you out
rco Borsato - De Waarheid
['bra Streisand/Bryan
|ms -1 finally found
Tii Braxton - Un break my j
|KooI - Let me dear my throat j
xkuhbar - Supergabber
-1 need you
ICool JK - Ain't nobody
ris Rea/Shriley Bassey -
|o la Passione
I 5 - Da beat goes
Ik Huizebosch - Huizebosch,
Izebosch
bert Miles Feat Maria
Jler -p One One
Iff Johnson - Over and Over
lithless - Salva Mea
fc Dijk - Laat het vanavond
peuren
nite Town - Your woman
Ik Lyte - Cold rock a party
Ib.E. - Flash
arlo Irene - Pittige tijden
inda, Roos Jessica - Goeie
Tigen
hicane - Offshore
[lans Kraay jr. - Hep ie luis?
lakkuhbar - Gabbertje
lexas - Say what you want
Irooveyard - Mary go wild
I Yet - Last night
I Pac -1 ain't mad at 'cha
ean Michel Jarre - Oxygene 8
Depeche Mode - Barrel of a gun I
I'he Offspring - All I want
DJ Paul Riv Feat, Mc Hughie
Babe - Lords of hardschool
]Re-Play - Ik denk aan jou
Guus Meeuwis Vagant
Verliefd zijn
pZN - La spagnola
Frank Gal an Sandra Kim - Al
lomino de la vida
Rene Froger - That's when I'll I
■top loving you
[Prodigy - Breathe
The Mike Flowers Pops - Don't
try for me Argentina
I Backstreet Boys - Quit playing j
names
George Michael - Older
I Warren G -1 shot the sheriff
j Total Touch - One moment your
nind
De Kast - De ideale vrouw
The Kelly Family - Fall in love
Iwith an alien
Mark Owen - Clementine
Darre van Dijk - Je kan de hele
Iwereld aan
The Kelly Family -1 can't help
myself
Linda, Roos Jessica - Lange
nacht
Herman Brood Van Dik
Hout - Pijn
Salt n Pepa - Champagne
Flamman Abraxa Fest, Mc
Remsy - Good to go
Van Dik Hout - Laat het los
(live)
Clouseau - Dat ze de mooiste is
Paul Garrack - Eyes of blue
Total Touch - Somebody else's
lover
David Bowie - Little wonder
Doudewijn de Groot - Avond
Velvet - Weg van jou
Live - Lakini's Juice
Massimo di Cataldo Feat,
Youssou N'dour - Anime rou
Spiros - Denk ook aan mij
Rod de Nijs - De tijd staat stil
Maxine Nooit meer alleen
Andre Hazes - Lach toch nog
een keer naar mij
Aerosmith - Falling in love
Dignity - Talk to me
Gordon - Niet een zoals jij
Boyzone - A different beat
Zucchero Sugar Fornaciari -
Cosi celeste
Helmut Lotti - You'll win
K's Choice - Dad
Door Jos Bouten en Adri Gorissen
y y d,
aarom bent u advocaat gewor
den?
Hiddema: „Omdat ik dat al wou toen ik rech-
ten ging studeren. Het is begonnen toen ik en
kele spraakmakende processen in Utrecht
volgde. Dat vond ik zo fascinerend. Ik merkte
toen dat het prettig is om iemand tot op het
bot te leren kennen als je niet onder gelijke
omstandigheden verkeert. Ik heb altijd iets in
me van een voyeur, van iemand die afzijdig
moet zijn. Dus ik dacht, dan maar een baantje
waarin ik er zelf netjes bij kan staan als tij-
s een spektakel de menselijke ziel echt he-
I lemaal wordt ontbloot."
i Don had u toch ook psychiater kunnen wor-
„Dat had gekund. Mijn broer is zenuwarts.
Die is denk ik langs dezelfde mechanismen
daar beland. Maar dat is toch meer een be
roep van de prikklok en de ouwedagsvoorzie-
ning; daar zit verder weinig spektakel aan
vast. Mijn broer is geen performer. Die heeft
wel een drang om zijn capaciteiten naar bui
ten te brengen, dus die schrijft romans, die
dicht en doet aan beeldhouwen. Dus daar
komt het er ook weer uit."
I Maar als psychiater kom je wel met de meest
I extreme voorbeelden van het menselijk be-
I staan in aanraking?
Ja, maar dat kom ik toch ook. Ik denk dat ik
de mens eerlijker, naakter, meer ook van mij
afhankelijker aantref, met de veters uit de
schoenen, van de ene op de andere dag be
roofd van zijn sociale contacten, van zijn
standing, volstrekt in het ongewisse gestort.
Dat is een ander dan degene die zich onder
druk van de familie laat nakijken en naar de
RIAGG loopt."
Wat trekt u bij die zaken aan?
„Het is een mix. Ik kom met mensen in aanra-
I king die echt mens zijn, die niks te verhullen
I hebben en geen stand hebben op te houden,
1 want daar kan ik absoluut niet tegen. Maar ik
I wil niet met hen delen. Ik kan geen praat
groep leiden en zelf ook in tranen uitbarsten.
I Ik moet het kunnen zien, ik moet het kunnen
I voelen. Maar het moet niet mijn eigen emoties
Imeebepalen."
I's dat niet een beetje gemeen?
«Nee, helemaal niet. Ik ben gefascineerd door
|de menselijke soort. Hou het daar maar op.
I Rn onze Lieve Heer kent rare kostgangers.
Maar een mens is toch een mens, hè. Komrij
|ze> ooit: als mens sloeg Atilla dood en maalde
ILeeghwater droog. Ik wil maar zeggen, we
Ijnjn van dezelfde vezel, we zijn van hetzelfde
I bloed, hart en ritme. Toch doet de één ver-
schrikkelijke dingen en zitten wij braaf hier.
kan natuurlijk niet een verpletterende
ig oorzaak hebben. Dat loopt in mekaar over. En
I het is altijd nog fascinerend te zien bij wie de
zaak nou zo is overgelopen dat hij achter slot
grendel zit en ik zo de deur uitloop."
™d a zelf aan die andere kant kunnen zitten?
;Dat denk ik wel. Je hebt een sterke rem no
il die je in het gareel houdt. Die heb ik. In
,ezen speel ik dubbelspel. Ik 'geniet' van het
'vontuur waarvoor een ander moet bloeden,
•n ik hoef niet bang te zijn dat ik met hem
Beegezogen wordt, want dan ben ik mijn toga
a'jt Ik kan geen vin verroeren in de ver
eerde richting, dus ik heb door mijn functie
Welf mooi aan de ketting en kan volop par-
«peren in de avonturen van een ander."
fes?' moe®^'c om n^et meegezogen te wor-
'hjat is verschrikkelijk gemakkelijk. Het is
ehs plezierig om volstrekt eerlijk te blijven
temidden van de hele smurrie die je praktijk
omringt. Gewoon omdat je er zelf netjes op
wilt staan. Mensen moeten krachtige remmen
hebben. Angst voor het gezag, dat kan een
rem zijn. Angst voor je vrouw en je kind,
angst voor je hypotheek, angst voor je beroep,
dat houdt een heleboel mensen uit de bak.
Mijn angst is evident en is ook geen angst. Ik
zit in de comfortabele positie, dat wat mij aan
de goeie kant van de streep houdt ook mijn ij-
delheid streelt."
Speelt ijdelheid een rol bij uw optreden in de
rechtszaal?
„Natuurlijk, daarom ben ik geen zenuwarts
en geen schrijver geworden. Dan zou ik de
zelfde thema's met de pen kunnen beroeren,
maar ik zou het nooit kunnen verkopen op
een manier zoals ik dat nu wel kan. Dat is de
drang naar theater, noem het maar zo. Kijk,
ijdelheid is gewoon ingebakken in de mens.
Een heleboel mensen zitten in omstandighe
den dat ze er niks mee kunnen. Het zij zo.
Maar ieder mens heeft een natuurlijke drang
om zich te onderscheiden van zijn medemens.
Die drang om je te onderscheiden komt er bij
mij een beetje uit door dingen een beetje te
verfraaien.
FOTO HARRY HEUTS
Bee Gees Alona
Rene Froger - In dreams
Tracy Bonham - The One
Lisa Stansf ield - People hold or
Ik ben gefascineerd door de menselijke soort. Hou het daar maar op. En onze Lieve Heer kent rare kostgangers.