A
Honda Prelude
gewoner
en goedkoper
BMW 5 Touring: fraaie
styling en dikke prijs
Kosten navigatiesysteem binnen enkele jaren naar 1000 gulden
DE STEM
SURPLUS
Langer
Fraai aanbod
Nieuwe Audi A6
Vernieuwde
Honda Civic
Parkeer-piloot
Cabriobeurs
in Autotron
Opel van
de toekomst
Chinese motorfiets
Toyota op
oorlogspad
Ford Rusland
Karakter
Enorme stappen
'Af fabriek'
Actualiseren
Intelligenter
ringsbijdrage,
jaar
m Gids en PTT Gids,
Autoverhuur
Autoverhuur
A. de Jong BV
ipeciaal weekendtarief,
irsonenwagens, vrijdag
avond tot zondagavond
!0,- excl. Laan van Belgie
53, Roosendaal.
I. 0165-555551Ook uw
idres voor bestelbusjes.
Rioolontstop.
Voor al uw
VERSTOPPINGEN
10NINCX. 076-5878658.
Zonwering
volaut. zonnescherm
meter, vr. pr. 1.000,-
68-323291 na 18u
389
98.000
6.950,-
391
50.000
11.950,-
993
68.000
12.500,-
993
35.000
16.950,-
994
44.500
14.950,-
995
10.000
16.950,-
994
27.500
22.950,-
994
26.500
19.950,-
996
18.000
26.950,-
988
125.000
5.250,-
991
78.000
13.950,-
991
126.000
13.950,-
992
152.000
13.950,-
993
69.000
16.950,-
994
95.000
30.950,-
993
122.200
22.500,-
994
82.000
33.950,-
994
90.000
38.950,-
990
56.000
7.950,-
DRIJVEN B.V.
lealer
:hendijk 195
39 44
er
oef-
tent
MITSUBISHI
MOTORS
Nooit meer de weg kwijt
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1997 E3 I
die
Mitsubishi
groot
maken.
De nieuwe Prelude lijkt eigenlijk in niets op zijn voorganger.
Maar is wel beter betaalbaar.
Door Rien van der Steen
De auto ziet er telkens weer an
ders uit, maar dat heeft Honda
met meer modellen. De laatste
Prelude zag er gelikt uit, kostte
ook tamelijk veel geld en werd
aanvankelijk ook goed ver
kocht. Gaandeweg kwam de
klad er in. En vorig jaar zette
de importeur in Ridderkerk er
nog maar een kleine 75 af.
Tijd voor een nieuwe Prelude
dus. De Japanse sportcoupé
heeft weer een totaal ander ui
terlijk. Ziet er eigenlijk braaf
uit, vergeleken met de huidige
versie. Maar hij is er wel op
vooruitgegaan in gebruiksge
mak. Met een heuse kofferbak,
die ook goed toegankelijk is.
Opvallend zijn de grote kop
lampen, maar dat heb je wel bij
meer Honda's van de laatste
tijd.
De nieuwe Prelude is acht cen
timeter langer en heeft tradi
tioneel weer veel techniek aan
boord. Het meeste daarvan wel
in het duurste model, maar ja.
Die heeft onder de kap een
VTEC-motor met variabele
kleptiming, elektronisch gere
gelde vierwielbesturing, uit de
racewereld afkomstige double
wishbone-ophangmg rondom
en een viertraps automatische
transmissie met desgewenst
sportshift.
Dat is hetzelfde systeem als
Porsche, Audi en een handjevol
andere merken hebben. Een
automaat dus, die eventueel
ook gewoon te schakelen is
door tegen de pook aan te tik
ken. Omhoog tikken is opscha-
kelen, omlaag is terug. De 2.2
VTEC-motor maakt verschrik
kelijk veel toeren. Bijna 8.000
kan hij er aan. Verder heeft
Honda ook nog een techniek
die over- en onderstuur tegen
gaat door een van de aangedre
ven voorwielen meer of minder
trekkracht te geven.
De nieuwe Prelude kost in zijn
gewone uitvoering met 2.0i/134
pk 49.990,- De oude was toch
zeven mille duurder. En als je
van zo'n lage 2+2 auto houdt is
de nieuweling een fraai aan
bod. Want de concurrentie zit
toch echt een forse streep ho
ger. De duurste, de 2.2Ï/185
met abs, vierwielbesturing en
nog wat andere bonbons uit de
technische Honda-doos, moet
67.990,- opbrengen.
Wie voor een Opel Calibra de
Alfa GTV, Toyota Celica of
Mitsubishi Eclipse met verge
lijkbare uitrusting en motori
sering naar de winkel gaat,
moet een dikkere portemonnee
meenemen. Alleen de Probe
van Ford is duidelijk goedko
per.
Honda wil dit jaar 500 Prelu
des verkopen. Van het huidige
model gingen er het eerste jaar
600 van de showroom uit. Dat
zakte het tweede jaar snel in
naar de helft. Ach, het is het lot
van dit soort auto's. Kijk naar
de Opel Tigra, de MX-en van
Mazda of de Nissan NX.
De nieuwe Audi A6 verschijnt
eind mei bij de dealers. De prij
zen voor Nederland worden
half maart bekendgemaakt. Al
vanaf het begin is de auto le
verbaar met drie 5-kleps benzi
nemotoren, twee zescilinders
en een 1,8 liter viercilinder tur
bo die 150 pk op de wielen
brengt. Verder is er direct al
een direct ingespoten turbodie
sel en volgt later nog een 1,8 li
ter benzinemotor met 125 pk.
De A6 is volgens de importeur
een echte grote reiswagen. On
geacht motor of interieurversie
heeft iedere A6 een uitgebreide
standaard-uitrusting met twee
front- en zij-airbags voor, elek
trisch verstelbare voorstoelen
en ramen en lichtmetalen vel
gen. Op het topmodel met 2,8
liter motor zit ook standaard
een volautomatische airco.
Een motor met een inhoud van
1,8 liter en een vermogen van
170 pk is de opwindende ver
nieuwing van de Honda Civic
vijfdeurs. De 1,5 benzinemotor
met VTEC-techniek (variabele
inlaat) is ook aangepakt en le
vert nu iets meer vermogen
(115 pk) tegen minder brand
stof. Volgens Honda zal de ver
nieuwde vijfdeurs Civic een
bredere kopersgroep trekken,
temeer omdat de styling van
het autofront wat uitgeproke-
ner is. De Civic vijfdeurs heeft
standaard voortaan twee air
bags, een vernieuwde achter
bank en een in hoogte verstel
bare bestuurdersstoel. De auto
wordt is vanaf 33.500 gulden
leverbaar na de Geneefse auto
salon en is daarmee 'ca. 500 gul
den duurder dan het huidige
model.
Een parkeer-piloot, een hulp
middel om de auto veiliger en
vooral handiger te kunnen par
keren, was tot nu toe een ui
terst normaal accessoire op du
re Mercedessen en BMW's. Ook
een Ford Scorpio heeft zo'n
systeem hier en daar aan
boord. Akoestische elementjes
in de achterbumper zenden tij
dens het achteruitrijden signa-
De nieuwe A6.
len uit, die door obstakels
weerkaatst worden. Een waar-
schuwingstoon in de auto geeft
aan hoe dicht de auto het ob
stakel genaderd is. Bij sommige
auto's waarschuwen behalve
akoestische ook optische signa
len. De parkeer-piloot wordt
voortaan ook geleverd door
Opel. En niet alleen op de
duurdere Sintra's, Omega's en
Vectra's, maar ook op de Corsa,
Astra en bijvoorbeeld Tigra.
Het parkeerhulpje kost 897
gulden.
In het Autotron te Rosmalen
wordt op 21, 22 en 23 maart
Cabrio '97 gehouden. Op deze
zesde editie van het evenement
laat een groot aantal impor
teurs zien wat voor open auto's
ze voor de zomer in de aanbie
ding hebben. De kijkbeurs is
vrijdags open van 14.00 tot
20.00 uur en zaterdag en zon
dag van 10.00 tot 17.00 uur.
De open auto of cabriolet staat
nog steeds in de belangstelling.
Vorig jaar werden in Neder
land 4.454 cabrolets verkocht,
426 meer dan een jaar daar
voor. Renault toont onder meer
de Mégane Cabrio, die vanaf 25
april leverbaar wordt. Van
Porsche staat er de nieuwe
Boxster en Jaguar laat de
fraaie open XK8 zien.
De AutoRai is nog maar amper
achter de rug (bijna 447.000
bezoekers, een kleine 2000
meer dan in 1995) of de auto
industrie staat alweer klaar om
de laatste snufjes te tonen in
Genève. Op de autosalon daar,
van 6 tot 16 maart, laat Opel
een nieuwe designstudie zien,
de Signum. Een auto die de
maat van een Omega Station
wagon heeft. De aandrijving
van deze rijdende conceptcar -
het merendeel van prototypes
kan nog geen meter rijden-
wordt verzorgd door een veel
belovende turbodiesel met vier
kleppen per cilinder en een in
houd van drie liter. De motor
brengt het tot 175 pk en dat is
zeer veel voor een diesel. Het
uiterlijk van de Signum valt op
door de stevige oppervlakken.
In de verte heeft de auto ook
wat weg van de Plymouth
Pronto, die begin januari als
studiemodel op de show van
Detroit stond.
Naast de Signum staat er een
nieuwe editie van de Opel Cor
sa. Onder de kap zit een drieci
linder benzinemotor met
twaalf kleppen en een inhoud
van één liter. De krachtbron is
ontwikkeld voor de kleine Opel
van de toekomst, de Maxx. Op
el verwacht van de nieuwe su-
perzuinige Corsa, die ook een
iets gewijzigd onderstel heeft,
dit jaar 470.000 exemplaren te
verkopen. Van de huidige Cor
sa zijn er sinds 1993 wereld
wijd 2,6 miljoen verkocht.
In Nederland komen binnen
kort voor het eerst motoren van
Chinese makelij op de markt.
De tweewielers dragen de
naam van het roemruchte
Franse automerk Mors en kos
ten iets meer dan 6.000 gulden.
De 125cc-motoren wegen maar
130 kilo en hebben een topsnel
heid van 110 kilometer per uur.
Het merk Mors stond aan de
basis van de Franse automo-
bielmarkt. Ooit was Mors zelfs
het voorbeeld voor André Ci
troen. In 1956 ging de automo-
bieltak volledig over op elek-
trisch-huishoudelijke appara
tuur. President-directeur G.
Voortman van Mors Europe
hoopt met de lancering van de
lichte Chinese motoren een om
wenteling van de markt teweeg
brengen. Veel motorliefhebbers
kiezen nu nog voor de zwaar
dere modellen, maar Voortman
denkt dat de consument in de
toekomst de motor steeds vaker
zal gebruiken voor stadsritjes,
boodschappen en woon-werk-
verkeer. De Chinese motoren
passen volgens hem precies in
dit plaatje. Hij omschrijft de
Mors-motoren als een staaltje
Japanse techniek in een Chi
nees jasje. De eerste twee mo
torfietsen komen waarschijn
lijk voor Pasen op de Neder
landse markt. De Chinezen zijn
inmiddels bezig met de ontwik
keling van zwaardere modellen
en werken ook aan de bouw
van (brom)scooters.
Toyota wil dit jaar over de hele
wereld vijf miljoen auto's ver
kopen. President Okuda van
Toyota Motor Corporation
heeft gezegd, dat hij het markt
aandeel van zijn merk in Japan
weer boven 40 wil brengen
en wereldwijd boven de huidi
ge 12,9
Om de nieuwe doelstellingen te
bereiken moet Toyota de ver
kopen dit jaar met 5 verho
gen. De productie in de buiten
landse fabrieken ('transplants')
wordt met 7 opgevoerd tot
1,45 miljoen auto's.
Ford is bezig met de bouw van
een assemblagefabriek in
Minsk. Vanaf juli dit jaar wor
den daar jaarlijks 5000 Escorts
en 1000 Transits gebouwd.
Ford heeft intussen 21 dealers
in Rusland, die tezamen vorig
jaar 3000 auto's verkochten.
Door Rob van Ginneken
Bij een stationwagon neem je ei
genlijk automatisch aan dat die
meer ruimte biedt dan zijn se
dan- en hatchback broeders.
Toch? Nou, de praktijk wijst een
tikje anders uit. Vooral als je
richting luxe middenklasse kijkt.
Naast de vaste teksten over 'jong
en dynamisch' uiteraard 'exclu
sief' en 'uiterst veelzijdig' heerst
er in de hoek van de reclameman
nen vaak een indringende stilte
als de feitelijke inhoud van de
laadbak aan de beurt komt. De
kenner weet dan genoeg. Styling
heeft het gewonnen van de kubie
ke decimeters bergruimte.
Ook de nieuwe BMW 5 Touring
lijkt op het eerste gezicht die
kant op te gaan. Een bijzonder
fraaie auto, daar niet van. Busi
ness class van de bovenste plank.
Maar de sedan noteert 460 liter
en het ogenschijnlijk grotere
Touring-model 410 liter. Daar
valt niet aan te ontkomen. Wat
doet de heren dus vermoeden dat
je met de Touring inderdaad veel
makkelijker je ski's, golftassen of
andere sportspulletjes vervoert?
Dit keer geen stilte als antwoord.
Er wordt weliswaar enigszins om
de juiste inhoud van de koffer
ruimte heen gedraaid, maar er
blijkt toch ook een verhaal achter
te zitten.
„Voor ons geldt dat elk nieuw
model ook het karakter van een
BMW moet houden. Het formaat
van de Touring is ongeveer gelijk
aan de sedan. Door de ver door
getrokken ramen en de wat aflo-
INFORMATIE surplus
Wie nadere informatie wil omtrent
artikelen in deze bijlage, kan
tijdens kantooruren bellen naar
076-5312344 of 076-5312272.
Schriftelijk reageren kan ook.
Het adres daarvoor is:
De Stem, redactie Surplus,
postbus 3229,4800 MB Breda.
Eindredactie: Wim van Leest.
De fraai gelijnde en goed uitgeruste BMW 5 Touring is niet echt sportief. Maar wel veelzijdig.
pende daklijn houdt hij een spor
tieve snit. Dat kost centimeters,
maar we hebben de laadruimte
vervolgens wel een optimale
vorm gegeven."
Om styling en ruimte zo goed mo
gelijk te combineren, ontwikkel
den de techneuten zelfs een nieu
we lichtmetalen achteras. Waar
bij de veerbenen niet pront om
hoog staan - en dus hinderlijk in
de weg - maar de schokdempers
schuin naast de as liggen. Het re
sultaat is een keurig rechthoekig
en opvallend breed laadvlak, met
bergvakken naast en onder de
vloer. De 5 Touring heeft stan
daard niveauregeling. Komt goed
uit, want hij mag een immense
aanhangerlast van bijna twee ton
trekken. Een fikse caravan, den
ken wij Nederlanders dan, maar
de Beiers zullen zonder twijfel
een boot- of paardentrailer in ge
dachten gehad hebben.
Terug naar binnen. Uiteraard is
de rugleuning achterin in delen
neerklapbaar. Maar ook met vier
inzittenden zijn er extra moge
lijkheden. De rolcassette waaruit
normaal het dekje over de baga
geruimte komt, bevat bijvoor
beeld ook een stevig nét. Dat kan
omhoog getrokken worden. Ook
achter de voorstoelen. Daarmee
wordt het laden tot boven het
bankniveau wat veiliger. Ook
handig om de dalmatiër zonder
schroom achterin te kunnen zet
ten. Die kan daar eventueel ui
terst elegant ingezet worden.
BMW levert als accessoire name
lijk een handig laadvlak, dat sim
pelweg 60 centimeter naar buiten
wordt getrokken en dan 75 kilo
mag dragen. Ook handig om even
op te zitten bij het aantrekken
van de golfschoenen. Zodat de
broek niet tegen de misschien
groezelige bumper kan komen.
De laadruimte is ook direct be
reikbaar door alleen de achter
ruit op te klappen.
Tja, we verkeren met de Touring
in luxe kringen. Het prijskaartje
vermeldt dan ook een fiks bedrag
vanaf 89 mille. Wat kopen we
daar verder voor? Met de veelzij
digheid is inderdaad weinig mis.
Blijft over: het comfort de veilig
heid en de zo graag benadrukte
dynamiek. Wat dat laatst betreft
is het resultaat tweeledig. Slanke
lijn of niet, met een gewicht van
iets boven de 1500 kilo schoon
aan de haak is er toch honderd
kilo aan Touring-vetrolletjes
aangekomen.
Een echt duveltje op de weg is het
dus niet, maar daar staat tegen
over dat hij zeker met de turbo
diesel of een van de grotere zes-
pitters werkelijk enorme stappen
neemt. Het weggedrag is uiterst
solide. Sportief is het woord niet,
maar de Touring is wel een heer
lijke rijmachine.
Uiteraard krijgt deze wat exclu
sievere - en niet te vergeten 7500
gulden duurdere - versie net als
de sedan alles mee waar je al op
rekende. Naast voor de hand lig
gende accessoires vind je onder
andere ook abs, twee airbags,
twee side-airbags, elektronische
stabiliteits- en tractieregeling en
de radio-cassettespeler. Plus ni
veauregeling dus.
Door Rien van der Steen
Als het aan Blaupunkt en Philips ligt, wordt 1997 het jaar van de
doorbraak van het autonavigatiesysteem. De twee belangrijkste
aanbieders in Nederland zijn Philips met Carin en Blaupunkt
met de TravelPilot.
De Japanse nummer één Alpine is
van plan rond mei een Neder
lands navigatiesysteem te intro
duceren. Het bedrijf TeleAtlas
denkt dat binnen vijf jaar een na
vigatiesysteem in de auto net zo
gewoon is als een airco nu.
Navigatiesystemen die de auto
mobilist via een beeldscherm de
weg wijzen zijn in Japan al lan
ger te koop. De jongere chauffeur
heeft zich er daar grootscheeps
op gestort. In vier jaar tijd zijn in
Japan meer dan 1,5 miljoen navi
gatiesystemen verkocht. Maar
hier kan het ook: Bosch/Blau-
punkt verkopen sinds kort Tra-
velpilot, dat gebruik maakt van
het Global Positioning System
GPS, een wereldwijd plaatsbepa
lingssysteem met behulp van sa
tellieten. Volgens Ad Bastiaan-
sen, marketing-directeur van
producent TeleAtlas, worden er
dit jaar nog minstens 60.000 in
Europa verkocht. Tegen betaling
van ruwweg acht mille. En de
groei houdt niet op, aldus Basti-
aansen: tegen het jaar 2000 wor
den er ca. 2,5 miljoen autonavi
gatiesystemen in Europa aan de
man gebracht.
Want ze worden snel goedkoper.
Op exact dezelfde manier als dat
gebeurd is met andere consumen-
tenelektronika. Bastiaansen is
ervan overtuigd dat de navigatie
systemen over vijf jaar ca. 700 tot
1000 gulden zullen kosten. „Kijk
naar de portable telefoon. En de
cd-speler. Wij leveren nu al navi-
gatie-cd's aan Porsche, Audi en
Mercedes. Ook de VW Passat en
de Ford Mondeo kunnen er straks
'af fabriek' mee uitgerust wor
den. Een navigatiesysteem in een
auto is over enkele jaren net zo
gewoon als airconditioning nu."
Volgens TeleAtlas verschijnt er
straks naast cd-roms met digitale
kaarten een verscheidenheid aan
thema-cd's. „Want de consument
zal steeds selectiever met het
enorme aanbod aan informatie
om moeten gaan. Als hij over een
deelgebied alle beschikbare in
formatie wil zal daar een speciale
cd-rom voor zijn", zegt Ad Basti
aansen.
Wie straks om negen uur 's
avonds in een onbekende straat
in Hannover staat, vraagt aan het
systeem waar binnen een rijaf
stand van tien minuten een be
taalbaar hotel ligt, waar ze ook
nog de creditcard van American
Express accepteren. Maar ook de
locatie en beschrijving van res
taurants, musea en toeristische
routes worden toegevoegd aan de
digitale kaart.
„We actualiseren de gegevens el
ke dag en twee keer per jaar ko
men er nieuwe cd's met de laatste
gegevens."
TeleAtlas, het kantoor van de
holding staat in Den Bosch, be
gon twaalf jaar geleden en is
daarmee een van de oudste on
dernemingen in deze jonge indus
trie-sector.
„We namen vroeger locaties op
met peperdure videowagens. Dat
is nu allemaal niet meer nodig
omdat de informatie nu via ande
re kanalen komt." TeleAtlas
maakt bijvoorbeeld ook alle
kaarten voor de ANWB via het
bedrijf Cartan in Houten.
„Een van onze grootste zorgen is
de groei in de hand te houden,"
bekent Bastiaansen. „Nu werken
we in totaal met 480 personeels
leden met produktiebedrijven in
Gent en Hildesheim en vestigin
gen in alle West-Europese lan
den. Want navigatie is één sector.
We leveren ook veel aan bijvoor
beeld nutsbedrijven, de PTT,
sommige politieregio's, bewa
kingsdiensten."
„In België gebruikt het nationale
centrale alarmnummer digitale
kaarten van TeleAtlas. Daar mag
men de direct-automatische kop
peling van geografische locatie
en telefoonnummer gebruiken
om een ambulance zo snel moge
lijk op de plek van bestemming te
krijgen. In Nederland mag die
koppeling raar genoeg niet. Ter
wijl veel bedrijven wel zo wer
ken. Maar de overheid wil er nog
niet aan. Typisch Nederlands,
ja."
„Routeplanning en fleetmanage-
mentsystemen zijn de laatste vijf
jaar op komen zetten. De trans
portsector gebruikt onze gege
vens om routes te plannen. Leuk:
Ad Bastiaansen en het navigatiesysteem in zijn auto. foto marc bolsius
van de industrie verplaatst onze zijn nu bezig om een werelds- welk apparaat. Voor navigatie-
aandacht zich nu ook recht- tandaard voor elkaar te krijgen, cd-roms geldt dat nog niet. Die
streeks naar de consument. We Een audio-cd werkt op ongeacht moeten aangepast ('geconver
teerd') worden naar vijftien ver
schillende systemen.
In oktober dit jaar zijn we klaar
met de specificatie van de we
reldstandaard. Dan komen syste
men waarbij cd's onderling uit
wisselbaar zijn en backwards
compatible, dus ook achteraf
aanpasbaar aan de nieuwe stan
daard. Die uitwisselbaarheid zal
de markt alleen maar verder
openbreken," verwacht Basti
aansen.
In totaal is een investering van
bijna 350 miljoen gulden nodig
om West-Europa digitaal in
kaart te brengen.
„Wat wij doen is maar voor drie
bedrijven op de wereld wegge
legd. In de VS zijn dat Sony-
dochter ETAK en Navtech, waar
Philips een belang in heeft. En in
Europa zijn wij dat. In Japan is er
ook nog een soortgelijk bedrijf,
maar dat beperkt zich tot het
land zelf."
De auto met een navigatiesys
teem is over een paar jaar dus ge
meengoed. En het systeem wordt
alsmaar intelligenter. Want
wordt uitgebreid met Radio Data
System en Traffic Message Center
RDS/TMC. Dat meldt waar de fi
les staan, stelt een alternatieve
route samen en berekent de extra
rijtijd. Bastiaansen verwacht dat
RDS/TMC binnen twee jaar com
mercieel beschikbaar is. Wie
dacht dat het daarbij blijft: over
een jaar of vijf werkt het naviga
tiesysteem on-line. Vanuit de au
to vraagt u de computer een rou
te naar Hambach bij Saar-
brücken uit te stippelen. Die
zoekt telefonisch contact, meldt
dat die service de gebruiker
3,50 zal kosten en tovert het juis
te rij-advies op het beeldscherm
pje op de audio- of navigatie-in-
stallatie van de auto.
Vakantiegidsen staan binnenkort
ook niet meer alleen op papier,
maar ook op cd-rom, die niet al
leen de beste route, maar ook de
globale kosten, mogelijkheden en
tijdschema's aangeeft. Bastiaan
sen: „Er komt een koppeling tus
sen het informatiecentrum in de
auto en de pc thuis. Met alle mo
gelijkheden vandien".
De auto van Bastiaansen heeft
natuurlijk een navigatiesysteem.
De afspraak met hem verloopt
eenvoudig. 'Waar moet ik zijn?'
Hij was een kwartier voor tijd op
het rendez-vous aanwezig.
