Tyrrell: oud, arm en optimistisch
Dad<
Dancing
na overli
Het team
De Grondlegger
aar 7/
Ferrari JSfegy
0Q
(0
8
00
w
M M
6È
W
Het technisch brein
De auto
DE STEM
FORMULE 1
(fa)
4. San Marino
5 Monaco
7. Canda
8. Frankrijk (n)
14. Oostenrijk
15. Luxemburg
17. Portugal
poorrijden nj
Axelse kinderen
krijgen hun zin
Jonge dieven
aangehouden
BRABANTHALLEN
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1997 B4
Versnellingsbak ƒ180.000,-
Spoiler ƒ20.000,-
Motor ƒ340.000,-
Beschermhuis bedrading 24.000,-
Carrosserie ƒ14.000,-
Door Bert Willemsen en Maurice Ambaum
De voorbereidingen op het nieuwe Formule I-seizoen
zijn in volle gang. Jos Verstappen heeft onderdak
gevonden bij Tyrrell, dat als volstrekte outsider
op 9 maart in Australië begint.
Het Engelse raceteam is een van de oudste in
de Formule I, kampt al jaren met geldgebrek maar
begint telkens weer optimistisch aan
een nieuw seizoen.
Prijzen zijn bij benadering
Als Jos Verstappen dit seizoen successen wil behalen, doet hij er
goed aan om al direct in de eerste races toe te slaan. Dat blijkt uit de
gang van zaken bij Tyrrell gedurende de laatste jaren.
Tyrrell had telkens een veelbelovend begin maar zakte daarna
steeds verder terug. Vorig seizoen pakte Mika Salo zijn WK-punten
in de eerste zes van de zestien Grand Prix-races met klasseringen
als zesde (Australië), vijfde (Brazilië) en weer vijfde (Monaco).
De oorzaak schuilt in het krappe budget. Topteams hebben onge
veer tweehonderd miljoen dollar tot hun beschikking. De mindere
goden, zoals Tyrrell, moeten het met zo'n vijftig miljoen dollar stel
len. Dat verschil in budget komt ook tot uitdrukking in de mogelijk
heden om de auto verder te ontwikkelen. Tyrrell blijkt de laatste ja
ren met een redelijke wagen aan het seizoen te beginnen. Daarna
gaan de ontwikkelingen bij de meeste concurrenten sneller.
Arm maakt vindingrijk, ook in de Formule I. Het aftasten van de
grenzen vormt een noodzaak. Tyrrell heeft ondervonden dat het
daarbij niet te ver mag gaan. In 1984 probeerde Tyrrell de wagen
lichter te maken dan reglementair was toegestaan. Na de race werd
naar vernuftige middelen gegrepen om bij de controle de gewichts
limiet te halen. Zo was er sprake van kleine loden bolletjes die tege
lijk met de brandstof in de tank werden gebracht.
De internationale autosport federatie (FISA) kreeg er lucht van en
Tyrrell werd uit het klassement van het wereldkampioenschap ge
schrapt.
Zulke geintjes werken averechts op reputatie en sponsoring. Tyrrell
kijkt dus wel uit om nog eens zo zwaar over de schreef te gaan. Het
wil een ander middel aanwenden om vooruit te komen. Een driele
dige deal met Japan moet geld en succes brengen. PIAA werd de
nieuwe hoofdsponsor.
Deze industriële gigant fabriceert auto-onderdelen, kleding, horlo
ges, parfum en nog veel meer. Satoru Nakajima, de eerste Japanse
autocoureur die een compleet
Formule I-seizoen afwerkte,
.keerde als sportdirecteur terug
bij Tyrrell. Via zijn firma Na
kajima Planning hoopt Tyrrell
nog meer Japanse sponsors bin
nen te halen.
Ook werd de 22-jarige Tora-
nosuke 'Torro' Takagi aange
trokken als testrijder. Hij is
voorbestemd om over een jaar
de plaats van Verstappen of Sa
lo over te nemen.
De dreiging uit Japan kan Vers
tappen niet nerveus maken. Hij
kent geen angst voor het ooster
se machtsblok. „Een sponsor wil
zo goed mogelijke prestaties en
zoveel mogelijk publiciteit. Als
dat Tyrrell lukt dan is PIAA te
vreden."
De black box
Alle Formule-1 wagens zijn dit seizoen
voorzien van een Accident Data
Recorder (ADR), een soort black box
zoals die ook in
vliegtuigen
wordt
gebruikt.
Op deze
datarecorder
worden tijdens
de race gegevens
over de auto (zoals
snelheid van alle vier
wielen, gaspedaalstand, stuurhoek,
rondetelling, acceleratie etc.) van
seconde tot seconde vastgelegd. Zo
kan na een eventuele crash de
oorzaak gemakkelijker worden
vastgesteld. Het apparaat meet 171 x
178 x 57 mm en weegt 1,8 kg. De ADR
is in de cockpit ondergebracht.
„Eindelijk," zei Ken Tyrrell toen Jos Verstappen afgelopen herfst
een contract bij zijn team tekende. Want Tyrrell heeft een hart voor
jong talent. Hij ontdekte Jackie Stewart, die het Tyrrell-team aan
drie wereldtitels (1969, '71 en '73) hielp. Ook Ronnie Peterson, Jody
Scheckter, Michele Alboreto en Jean Alesi maakten dank zij Tyrrell
furore in de Formule I.
Zijn haar is grijs, zijn gelaat doorgroefd en de dagelijkse leiding van
het raceteam heeft hij overgedragen aan zoon Bob en vriend Harvey
Postlethwaite. Maar de 72-jarige Ken Tyrrell heeft nog steeds de su
pervisie over de renstal die hij 29 jaar geleden heeft opgericht en die
zijn naam draagt. Het Tyrrell-team reed sinds 1968 418 Formule I-
races. Bij al die wedstrijden stond baas Ken langs de kant.
Ken Tyrrell gaat door het leven met het etiket van houthakker. Sa
men met zijn broer Bert begon hij in 1946 een houthandel en ver
diende daarmee het geld dat het mogelijk maakte om vijf jaar later
in de autosport te stappen. De kennismaking kwam heel toevallig tot
stand. Tyrrell speelde bij een voetbalclub in zijn woonplaats Guild
ford op het middenveld. Met zijn ploegmakkers maakte hij in een
bus een uitstapje
naar een autorace
op het circuit van
Silverstone. Ken
was direct ver
kocht. Nog geen
jaar later ging hij
zelf racen.
Aan het einde van
de jaren vijftig
kwam Ken Tyrrell
tot de ontdekking
dat hij alleen als
teambaas de abso
lute top zou berei
ken. Na successen
in de Formule II,
III en de Formule
Junior I zette hij in
1968 de stap naar
de Formule I. De
beginjaren waren
zeer succesvol,
maar daarna zakte
het team steeds
verder af. Tyrrell
bleek wel een kan
jer in de kunst om
het hoofd boven
water te houden.
Al kan hij van de
successen uit het
verleden alleen
nog maar dromen.
FORMULE 1-TEAMS 1997
Constructeur
nr..
coureurs
geb. datum
GP's
zeges
co
2
Damon Hill (GBr)
Pedro Diniz (Bra)
17-09-1960
22-05-1970
67
33
21
0
00
4
Jacques Villeneuve (Can)
Heinz-Harald Frentzen (Dui)
09-04-1971
18-05-1967
16
48
4
0
(6)
Michael Schumacher (Dui)
Eddie Irvine (GBr)
03-01-1969
10-11-1965
85
48
22
0
Benettoa*»&»7mm- i®P|^J?5g
Renautëwtó»
Jean Alesi (Fra)
Gerhard Berger (Oos)
11-06-1964
27-08-1959
118
196
1
9
McLaren-Mercedes Jffcggk Jf
Mcuaren
Mika Hakkinen (Fin)
David Coulthard (GBr)
28-09-1968
27-03-1971
79
41
0
1
ISÏ. C3
(li)
w
fa)
15
16
W
fa)
(19
Ralf Schumacher (Dui)
Giancarlo Fisichella (Ita)
Olivier Panis (Fra)
Shinji Nakano (Jap)
Johnny Herbert (GBr)
Nicola Larini (Ita)
Jos Verstappen (Ned)
Mika Salo (Fin)
Ukyo Katayama (Jap)
Jarno Trulli (Ita)
Rubens Barichello (Bra)
Jan Magnussen (Den)
30-06-1975
14-01-1973
02-09-1966
01-04-1971
25-06-1964
19-03-1964
04-03-1972
30-11-1966
29-05-1963
13-07-1974
23-05-1972
04-07-1973
0
8
49
0
96
44
31
35
78
0
64
1
0
0
1
0
2
0
0
0
0
0
0
0
t*4
Ricardo Rosset (Bra)
Vincenzo Sospiri (Ita)
27-07-1968
09-10-1966
15
0
0
0
Het technisch brein van Tyrrell luistert naar de naam van Harvey
Postlethwaite, een achternaam om je tong over te breken. Post
lethwaite heeft in de Formule I een goede roep gekregen. Er is alom
respect voor zijn kennis en voor zijn ontwerpen.
Maar ook een topper als Postlethwaite heeft bittere nederlagen moe
ten slikken. Het jaar 1996 was voor de ontwerper een mindere perio
de. Tyrrell deed door een slechte motor nauwelijks mee en haalde zel
den de finish. Voor de goede naam van Postlethwaite - ook al was hij
niet eindverantwoordelijk voor de motor - is het daarom belangrijk
dat Tyrrell dit jaar beter voor de dag komt en successen boekt.
Postlethwaite werkte eerder voor March, Hesketh, Wolf en Ferrari. In
1988 stapte hij van Ferrari over naar Tyrrell. Het dienstverband duur
de drie jaar. Ferrari haalde de 'verloren zoon' weer binnen. Maar het
Italiaanse raceteam verloor Postlethwaite opnieuw aan Tyrrell, waar
hij in de herfst van 1993 als managing director engineering werd bin
nengehaald. Die functie bekleedt de aimabele Postlethwaite nog
steeds en dat maakt hem de eindverantwoordelijke voor het ontwer
pen van de wagen. De technisch leider van Tyrrell wordt geassisteerd
door Mike Gascoyne, die op zijn beurt
verantwoordelijk is voor de aërodyna
mica.
Hoewel de kwaliteit van de motor en
de wagen in de Formule I van essen
tieel belang zijn, weet Postlethwaite
als geen ander dat zonder goede cou
reurs zelfs met de beste bolide geen
prijs te behalen valt. De Brit maakte
zich daarom sterk voor de komst van
Verstappen en voor het aanblijven van
Salo, die ondanks een driejarig con
tract werd gepolst door andere teams.
„Ik heb twee jonge rijders nodig die
snel zijn en in potentie een race kun
nen winnen. Met Verstappen en Salo
heb ik twee mogelijke winnaars in
huis. Het is de taak van- Tyrrell om
Verstappen en Salo het materiaal te
geven waarmee ze kunnen scoren."
Postlethwaite lijkt er heilig van over
tuigd dat hij zal slagen in de missie om
Tyrrell terug te brengen naar de top
van de Formule I. „Ik heb hele hoge
verwachtingen van de motor en de au
to. Gedurende het seizoen zal met na
me de motor nog de nodige verande
ringen ondergaan. Pakken die alle
maal positief uit, dan moeten Salo en
zeker Verstappen in staat zijn om veel
punten te pakken. Een supertalent als
Verstappen moet met een goede motor
iedere race in de top zes kunnen eindi
gen."
Bij het ontwerpen van de Tyrrell Ford 025 is er geen potlood of te
kenbord aan te pas gekomen. „Die hebben we al in 1989 afgezwo
ren," lacht technisch directeur Harvey Postlethwaite. De computer
heeft dat werk overgenomen.
In zijn dertigste Formule I-seizoen levert Tyrrell voor de 25e keer
een eigen auto af. Het waren mooie maar soms ook gekke wagens,
Zoals de legendarische P34 die vier kleine voorwieltjes had. Jody
Scheckter won er in 1976 twee Grand Prix-races mee.
De 025 van dit jaar is veel conventioneler. „Het is een voorzetting
van de 024 waarmee we vorig seizoen reden," legt Postlethwaite uit.
„Dat was op zichzelf best een goede auto. Het kwam er alleen niet
uit doordat de Yamaha-motor te wensen over liet."
De zoektocht naar succes voerde Tyrrell de laatste twaalf jaar langs
verschillende motorbouwers. Renault, Honda, Illmor en Yamaha
konden niet voor eeuwige roem zorgen. In 1993 beleefde Tyrrell het
dieptepunt uit zijn historie.
Het behaalde geen enkel punt voor het wereldkampioenschap. Ook
afgelopen seizoen ging het niet best. De Yamaha-motor was niet'
snel en betrouwbaar genoeg.
Dus keert Tyrrell terug naar zijn oude liefde: Ford. Jos Verstappen
kwam dat niet slecht uit. Hij heeft ervaring met Ford, want een mo
tor van dat fabrikaat zat in de Benetton waarmee hij in 1994 zijn
Formule I-debuut maakte.
Tyrrell moet het wel stellen zonder de echte fabrieksmotoren. Die
mag Ford contractueel alleen leveren aan het team van Tyrrells
vroegere sterrijder Jackie Stewart. Voor Tyrrell rest de 'klantenuih
voering'. Geen tien maar slechts acht cilinders. Dat betekent een
structureel handicap van zo'n zestig pk en dus veel meer snelheid.
De schokbrekers van de Tyrrell worden vervaardigd door het Ne
derlandse bedrijf KONI. Voor de banden is de keuze gevallen op
Goodyear.
Technische aanpassingen seizoen 1997
O
kreukelzone achterste
deel versnellingsbak. Schokbestendig
bij bots-snelheid tot 432 km/u.
0 Verstevigde achterophanging
0 Versteviging stuur en stuurkolom.
Stuur moet 7 centimeter kunnen
inklappen wanneer coureur met
bepaalde kracht tegen stuur slaat.
0 Verstevigde voorophanging. Deze moet
bij een botsing tot 60 graden kunnen
buigen zonder te breken.
0 Extra spoilers zijn in deze zone niet
toegestaan.
308,4 km
4895 m 0 193,7 km/u
27 april Imola
259,6 km
3328 m
11 mei
0 124 km/u
Monte-Carlo
305 km
0190,5 km/u
Montreal
306 km
305,3 km
4300 m
21 september
305,2 km
0 196 km/u
Niirburgring
300 km lengte race
(72) aantal ronden
start I finish
V*
4325 m
-- rijrichting
lengte circuit
gemiddelde snelheid
V-/ van winnaar in '96
N.B.: circuitlengtes, race-afstanden en
aantal ronden onder voorbehoud
4250 m
0190,2 km/u
29 juni Magny-Cours
305,2 km
4360 m 0182,4 km/"
26 oktober Estorl1
nieuw circuit, ronderecord
poor Harold de Puysseleijr
Terneuzen - Doorrijden
een aanrijding is een v(
schijnsel dat zich in Zeeuw
Vlaanderen de laatste jaren
toenemende mate voordoi
De politie slaagt er veelal ni
in de daders te achterhalen.
Dat blijkt uit cijfers van de po
tie m Zeeuws-Vlaanderen ov
de aantallen doorrijders na e
aanrijding in de afgelopen v
jaar.
Vergeleken met twee jaar gi
den is het aantal automobilist
dat er na een botsing stilzw
gend vandoor ging vorig jaar m
Axel - De negenjarige Niek
de Meyer en de tienjarige
Meivin Rijckaert uit Axel
krijgen hun zin. De speelter-
reintjes in Axel worden ver
boden voor honden en dus
moet het daar voorbij zijn
met de overlast van honden
poep.
Onlangs leverden de twee
een hele lijst handtekeningen
af bij burgemeester W. de
Graaf. Niek en Meivin waren
het beu dat hun broeken en
die van hun vriendjes elke
keer na het spelen onder de
hondenpoep zaten.
En het college van Burge
meester en wethouders in
Axel heeft geluisterd. Speel
terreinen aan de Anthonie
van Dijckstraat en aan de
Singelweg/Emmastraat zijn
al schoongemaakt. Verder
heeft het college besloten de
speelterreinen in Axel aan te
wijzen als plaatsen waar
geen honden meer mogen ko
men. De politie gaat dat con
troleren.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De politie heeft vie
jongens uit Terneuzen geverbal:
seerd. Ze zijn gepakt voor dieJ
stallen van kleding en sporl
schoenen, met een totale waarc
van 1500 gulden, uit een winke
aan de Alvarezlaan in hun woon
plaats.
De politie ging speuren naar aan
leiding van de meldingen van
diefstallen. Ze stuitte daarbij
vier jongens van 12,13 en 14 jaa
oud. De meeste gestolen spulle
zijn achterhaald. De jongens heb
ben bekend. Ze pleegden de die:
stallen om meer zakgeld te heb
ben.
Van onze verslaggever
Vrasene - De ook door de Z<
zochte dancing La Luna op
grens bij Vrasene moet dicht
vergunning die de gemeente
tigd.
Dat gebeurde als reactie op een
massaal beroep dat de omwo
nenden hadden ingesteld tegen
de vergunning voor La Luna.
Volgens de bewoners is er een
flinke geluidshinder en heeft de
buurt ook last van af- en aanrij
dende verkeer. Het provinciebe
stuur baseert de beslissing op
gegevens van het Provinciaal
Centrum voor Milieu-onder
zoek. Dat kwam tot de slotsom
(AD VEI
NATIONALE
IDEEËNBEURS
VOOR
TUINAANLEG
EN DECORATIES
's-HERTOGENBOSCI
DONDERDAG 27 EN VRIJDAG 28 FI
VAN 10.00 TOT 22.00 UUR. ZATEI
IN ZONDAG 2 MAART VAN 10.00
18-00 UUR. INFONUMMER (073) 629
