Er kleven risico's aan nieuwe munt'
Consument kijkt de kat uit de boom bij chipkaart'
Bruggenhoofd in
Singapore voor
Fokker Services
Banken niet onder de indruk
van plannen fiscus in België
Hoogleraar Jos de Beus: 'Iedereen wil alleen de baten van monetaire unie'
4Beunhazen branche
oldtimers aanpakken'
Grote onrust bij personeel
chemiebedrijven Unilever
DE STEM
ECONOMIE
A6
van'opstal
bedrijfsobjekten
Transporteurs
woedend op
premier Spanje
ECONOMIE KORT
De Meeuw zorgt snel voor (tijdelijke) ruimte
11111
DONDERDAG 20 FEBRUARI 1997
^sterdam (anp) - De banken
jjogen dan schermen met de
oordelen van de chipkaart,
liet is de consument die uit
eindelijk bepaalt of de elek-
tronische beurs ook een succes
wordt.
Onze voorspelling is dat de mas
sa de kat uit de boom zal kijken
en dat is wel zo verstandig", zo
stelde directeur van de Consu
mentenbond D. Westendorp gis
teren op een congres over chip
kaarten.
De consument is volgens Westen
dorp namelijk niet degene waar
voor de kaart in de markt wordt
gezet. „Dat is de incassant of de
bank. Die spaart kosten, bindt de
klant en heeft zicht op het klant
gedrag."
Naast bezorgd dat de consument
opdraait voor de kosten van de
elektronische portemonnee, is de
Consumentenbond toch ook ge
rust op een goede afloop: „De
consument is degene die het suc
ces zal bepalen," aldus directeur
Westendorp.
De Chipknip van de banken, de
Chipper van Postbank en PTT
Telecom, maar ook spaarkaarten
die de detailhandel uitgeeft en de
zorgkaarten van verzekeraars: ze
zullen allemaal aan de eisen moe
ten voldoen, die de klant eraan
stelt.
De kaarthouder wil voldoende
overzicht houden op z'n finan
ciën, en wil z'n chipkaart overal
kunnen gebruiken. Dat alles
moet gratis zijn. Sterker nog:
Westendorp vindt het niet meer
dan billijk, als de banken rente
zouden geven over het tegoed dat
meestal een tijdje op de kaarten
blijft staan.
Directeur betalingsverkeer van
Rabobank Nederland J. Verhae-
gen benadrukte eerder op het
congres dat vooral consumenten
welvaren bij de chipkaarttechno
logie. Verbaasd is hij verder over
de kritiek van de detailhandel
dat de Chipknip te duur is: „Niet
alleen omdat ik ervan overtuigd
ben dat de Chipknip goedkoper is
dan contant geld, maar ook om
dat die geluiden in een eerder
stadium heel anders klonken,"
aldus Verhaegen.
Vorige maand diende MKB Ne
derland, waarbij vooral winke
liers zijn aangesloten, een klacht
in bij minister Wijers van Econo
mische Zaken over de tarieven
die de banken in rekening bren
gen voor chipkaart-betalingen.
Halverwege 1995 meldde de or
ganisatie nog dat zij de Chip
knip-tarieven niet onredelijk
vond. Volgens Verhaegen zijn de
gewraakte tarieven (11,5 cent per
betaling) inderdaad reëel en ge
baseerd op zorgvuldige bereke
ningen.
De zogenoemde multifunctiona
liteit van de kaarten, dat wil zeg
gen de mogelijkheid om de chip
kaart als vervoersbewijs, spaar-
pas of identiteitskaart te gebrui
ken, valt de Consumentenbond
voorlopig tegen. Westendorp:
„De aanbieders zouden wat meer
creativiteit moeten steken in het
ontwikkelen van functies die echt
ten bate van de consumenten uit
pakken."
BEGIN 1998 wordt be
slist welke Europese lan
den mee gaan doen aan
de Economische en Mo
netaire Unie. In Neder
land komt het publieke
debat over die eenheids
munt pas sinds kort op
gang. Hoogleraar wijsbe
geerte en PvdA'er Jos de
Beus was een van de eer
sten die felle kritiek le
verde op de EMU. „Ie
dereen wil alleen de ba
ten."
Door Elly Lammers
Den Haag - „De angst van men
sen voor het verlies van de gul
den is gewoon reëel. Geld is ver
trouwen hè. De komst van de
euro betekent een grote veran
dering. Kok en Zalm zouden
niet moeten ontkennen dat er ri
sico's kleven aan die nieuwe
munt. Je moet dat vooraf durven
zeggen en niet alleen verkoop
praatjes houden als 'de trein zit
op het goede spoor' en 'het is
voor iedereen beter'."
Hoogleraar in de wijsbegeerte
Jos de Beus heeft zich de afgelo
pen dagen verbaasd over 'de
overdreven afstand' die politiek
Den Haag heeft genomen van de
kritiek vorige week van een gro
te groep hoogleraren op de Eco
nomische en Monetaire Unie
(EMU). De Beus zelf liet zich al
eerder alarmerend uit over de
mogelijke gevolgen die de komst
van de eenheidsmunt in 2002
heeft. De monetaire eenwording
in deze vorm kan een recept zijn
voor hoge werkloosheid en het
inzakken van de economische
groei, waarschuwen hij en de
andere academici.
Veel te laat
Tweede-Kamerleden riepen on
middellijk dat de kritiek veel te
laat komt. „Onzin", zegt De
Beus, „De afspraken in Dublin
zijn pas acht weken oud. En in
de Europese Raad kunnen we
nog steeds besluiten niet in die
trein te stappen."
Sinds 1992, toen in Maastricht
de basis voor de EMU werd ge
legd, zijn de Europese lidstaten
flink aan het bezuinigen. Wie
mee wil doen aan de EMU mag
begin 1998 geen hoger financie
ringstekort hebben dan drie
procent van het nationale inko
men. Het stabiliteitspact van
eind 1996 schrijft voor dat lid
staten naar een nog lager tekort
moeten streven, om economi
sche dalen op te kunnen vangen.
EMU-landen die straks buiten
hun financiële boekje gaan kun
nen voor miljarden worden be
boet.
„Dus je hebt het verschijnsel dat
vijftien landen tegelijkertijd
fors aan het bezuinigen slaan.
Dat leidt tot vraaguitval en on
derbesteding, een recept voor
recessie. Overheden investeren
minder, de werkloosheid loopt
op. Economen zeggen wel eens:
waarom is die monetaire unie
eigenlijk zo'n fitnessclub, waar
van je alleen maar lid mag wor
den als je eerst broodmager
bent? Het model voor de EMU
deugt niet, vindt de Groningse
hoogleraar en PvdA-denker met
zijn mede-criticasters. Het be
leid richt zich eenzijdig op te
rugdringing van de inflatie en
de overheidsfinanciën. Zo'n
neo-liberale politiek holt de so
ciale zekerheid uit en doet te
weinig aan werkloosheidsbe
strijding. Dat gaat ten koste van
de zwakkeren in Europa, de 20
miljoen werklozen en 50 miljoen
armen.
Wantrouwen
Volgens De Beus komt de EMU
in feite te vroeg. Er heerst nog te
veel onderling wantrouwen.
„Als je samen een muntunie
gaat vormen, dan moet je elkaar
vertrouwen. Nu het erop aan
komt blijkt steeds dat we dat
niet doen. Want waarom komen
er in het stabiliteitspact alleen
boetes voor? Dat is wantrouwen.
Als er straks één munt is, kan
het gebeuren dat een regio voor
een economische crisis komt te
staan. Als de overheid ter plekke
geen blaam treft, zou de rest van
Europa financieel te hulp moe
ten schieten."
Zoals in Amerika?
„Ja. Het federale belastingsys
teem zit daar zo in elkaar dat je
meer geld krijgt van Washing
ton als de economie in je staat
inzakt. Tevens nemen je af
drachten automatisch af. In Eu
ropa is de bereidheid om tot zo'n
systeem te komen nul. Niemand
is bereid iets in te leveren voor
die monetaire unie. Iedereen wil
alleen de baten. Maar zo kun je
je niet vernieuwen." Daarnaast
noemt De Beus het een 'waani
dee' dat de economische en mo
netaire unie kan functioneren
zonder dat Europa zich buigt
over de democratie binnen zijn
grenzen. In Europa gaat de een
wording tot nog toe sluipender
wijs, via 'de achterdeur' van de
economie. „Men denkt dat na de
munt de politieke eenwording
vanzelf volgt. Maar zo werkt het
niet meer. Op andere terreinen
verhardt de concurrentie tussen
de lidstaten zich. Mijn vrees is
dat er zo van bijvoorbeeld het
milieubeleid en infrastructuur-
beleid niets terecht komt. Er be
staat een groot risico dat we str
aks een economisch efficiënt
Europa hebben dat totaal onde
mocratisch is. Europa is mo
menteel vooral een netwerk van
elites en geheime onderonsjes."
Daarom is er een fundamenteel
en politiek debat nodig over de
verdere eenwording van Euro
pa. „Een debat levert iedereen
winst op. Sociaaldemocraten
moeten zich prominenter in de
discussie mengen. WD-leider
Bolkestein benadrukt vooral dat
de munt hard moet zijn. Hij wil
niet meedoen als onze gave gul
den eraan gaat. Zelf probeer ik
een enigszins links gezichtspunt
te vertolken. Mijn maatstaf is of
we met de monetaire eenwor
ding een beschaafdere samenle
ving krijgen met meer werkgele
genheid en een schoner milieu."
Hoe ziet De Beus de toekomst
van de EMU? Het wordt steeds
onzekerder of Duitsland en
Frankrijk wel kunnen voldoen
aan de criteria, als begin 1998 de
kopgroep voor de EMU wordt
gevormd.
Water bij de wijn
„Als volgend jaar slechts één of
twee landen aan de criteria vol
doen, moet de hele club weer op
nieuw nadenken. Misschien be
ginnen we wel met een grote
groep en met wat minder stren
ge criteria. Dan zal Nederland
water bij de wijn moeten doen.
Mogelijk kan een verwaterde
unie toch een verstandig econo
misch beleid voeren, waarin
werkloosheidsbestrijding een
plaats krijgt. Ik kan daar wel
mee leven."
Maar dat is kiezen voor een
zwakkere munt.
„Ja. Maar een aantal landen zal
zeggen dat de ontwikkeling toch
goed is. En afstel is heel proble
matisch en duur, dus laten we
het maar doen."
Hoe kan premier Kok mensen
dan garanderen dat hun spaar
geld niet minder waard wordt?
„Kok zal zeggen: We hebben
Duisenberg en de Europese
bank zal heel goed opletten. Bo
vendien kunnen de overheden
niet onverantwoord met hun
schatkist omgaan. Om die reden
hoeven we niet bang te zijn. Hij
zal zo'n verhaal moeten houden.
Dat er wel gesmokkeld is, maar
dat het overkomelijk is."
Hoogleraar J. de Beus: 'Er bestaat een groot risico dat we straks een economisch efficiënt Europa
hebben dat totaal ondemocratisch is'. foto wiebe kiestra
Rosmalen (anp) - Er moet een einde komen aan beunhaze
rij bij het restaureren van oldtimers en klassiekers. Lief
hebbers van bejaarde automobielen moeten weten welke
bedrijven wel en niet te vertrouwen zijn.
Met de beurs RestoClassic '97
wil het Autotron in Rosmalen
de hobbyisten een steuntje in
de rug geven. Op de beurs (1 en
2 maart) wordt onder andere
de nieuwe vakgroep van de
Nederlandse Vereniging van
Ondernemers in het Carrosse-
riebedrijf (FOCWA) gepresen
teerd. De groep, die speciaal
voor de oldtimerbranche in
het leven is geroepen, telt on
geveer dertig leden.
Het wordt de eerste beurs in
Europa die helemaal is gewijd
aan het restaureren van oude
auto's. Liefhebbers kunnen
ruim 150 opgeknapte klassie
kers bewonderen en soms ko
pen en kennis maken met echt
vakmanschap.
Autotron organiseert de beurs
om vakbekwame bedrijven
aan liefhebbers te presenteren.
In het verleden noemden veel
onvakkundige firma's in deze
branche zich bekwaam, waar
door bezitters en geïnteres
seerden knoeiers en toprestau-
rateurs niet van elkaar konden
onderscheiden.
Ruim veertig bedrijven tonen
hun vakkundigheid aan de
hand van onder meer video's,
foto's en tentoongestelde au
tomobielen.
Reparatie van motoren, her
stellen van bumpers en reno
vatie van lederen bekleding;
alle aspecten van restauratie
van klassiekers en oldtimers
komen aan bod.
Van onze redactie economie
Naarden - Fokker Services met een hoofdvestiging in Woensd-
recht opent op 1 maart een eigen regionale vestiging voor het
Verre Oosten. Daartoe neemt de Stork-dochter een onder-
houdscentrum voor vliegtuigen in Singapore over. Binnen drie
jaar moet de vestiging een omzet van honderd miljoen gulden
draaien.
De organisatie krijgt de naam
Fokker Services Asia Ltd. Twin
tig medewerkers van Fokker Ser
vices Nederland zullen het be
drijf opstarten. In de eerste fase
zullen de activiteiten vooral ge
richt zijn op het onderhouden en
modificeren van Fokker-toestel
len, waarvan er in deze regio 250
rondvliegen. In de volgende fase
zal het bedrijf zijn uitgebreid
naar een totale service-organisa
tie voor vliegtuigen en logistieke
en technische dienstverlening.
Het bedrijf moet dan ook aan an
dere regio-toestellen als ATR's
werken.
Fokker Services ziet het als een
noodzaak om zich dichter bij de
markten te vestigen. De Ameri
kaanse markt wordt sinds f ja
nuari vanuit Atlanta bewerkt
door Fokker Services Inc. Rela
ties in Indonesië worden al jaren
ondersteund vanuit een eigen
kantoor in Jakarta.
Voor het opzetten van de Aziati
sche organisatie heeft Fokker
Aviation, de moeder van Fokker
Services, het Singaporese bedrijf
LAB Asia Pacific overgenomen.
Volgens het vakblad Flight kla
gen klanten in de Azië-Pacific-
regio over de after-sales van Fok
ker, dat een jaar terug failliet
ging. Door ter plaatse een eigen
service-centrum te vestigen moe
ten die klanten worden behou
den. Voor de omzet van Fokker
Aviation is niet alleen de service
zelf van belang, maar zeker ook
de lucratieve toelevering van fe-
serve-onderdelen. Dochters pis
Fokker Elmo (Woensdrecht) en
Aerostructures (Papendrecht)
profiteren van die handel.
Door Rein van der Helm
Trineuzen - Er kwamen gis
termorgen wel wat veront-
Biste telefoontjes binnen.
Zowel in België als in Neder-
and. Maar in bankkringen
langs de grens haalde men er
de schouders over op. Niet
eeht onder de indruk van de
Plannen van de fiscus om in
lage te krijgen in buiten
landse banktegoeden van
Nederlanders.
Minister Zalm is hierover in on
derhandeling met zijn Belgische
collega om over en weer infor
matie uit te wisselen. De Bel-
S'sche krant
"et Laatste Nieuws bracht het
aiders: 'Nederland wil Bel
gische spaarder verklikken',
wpte het grootste dagblad van
flaanderen.
"oordvoerders van banken in
e Zeeuws-Vlaamse grensstreek
,'jn er niet echt van onder de in-
zo laten ze weten. Zalm
volgens hen alleen maar
efls 'stevig aan de boom schud-
en omdat hij boos is op de Bel
gische bank Krediet aan de Nij-
JfWd, 'Het blauw fabriekske',
ais de zuiderburen deze in-
ling vertederd noemen. Die
Lrf ert een agressieve ad-
entiecampagne Nederland-
spaarders te lokken. Ge
kermd wordt met een bankge
heim,. dat overigens officieel
niet bestaat.
De Belgische minister Maystadt
gooide dinsdag al olie op de gol
ven. Zijn ministerie gaf een ver
klaring uit waaruit blijkt dat
van overleg over het automa
tisch uitwisselen van gegevens
over spaartegoeden tussen Ne
derland en België geen sprake
is. Hij heeft trouwens een eigen
wapen in de strijd gegooid. Elke
Belg is sinds kort verplicht aan
te geven of hij een bankreke
ning in het buitenland heeft.
Achterhalen wat daarop staat,
is echter een andere zaak.
De Belgische Vereniging van
Banken reageerde als door een
adder gebeten. Zo'n overeen
komst met Nederland heeft
geen enkele zin, is gezegd. Het
enige resultaat zou zijn dat de
(ongetwijfeld omvangrijke) Ne
derlandse spaartegoeden op
Belgische rekeningen worden
weggesluisd naar andere lan
den. Trouwens, ter geruststel
ling van vele spaarders: voor
uitwisselen van dit soort bank
informatie is in België per se
een wetswijziging nodig. De
banken daar zijn, evenals in Ne
derland, erg discreet. Alleen
wanneer sprake is van een (mo
gelijk) misdrijf wordt informa
tie over een bankrekening ver
schaft.
Net zomin als Belgische banken
graag Nederlandse spaartego
eden zien wegvloeien, zien Ne
derlandse banken dat van de
miljarden franken die door Bel
gen hier gestald zijn. Beide lan
den profiteren in feite van de
belastingontwijking (op rente)
door hun onderdanen. Van het
beheer van die gelden zijn hon
derden banen afhankelijk, zo
wel in Nederland als in België.
Nergens is de 'bankdichtheid'
zo groot als in de grensgebie
den. En dat bijvoorbeeld de Ra-
bo-bank in Sluis qua balansvo
lume de tweede grote bank van
deze organisatie in Nederland
is, komt echt niet alleen doordat
de plaatselijke middenstand zo
goed floreert.
Wat maatregelen met betrek
king tot spaargelden voor nega
tieve gevolgen kunnen hebben,
blijkt uit de kapitaalvlucht die
plaatsvond toen minister Ru-
ding begin jaren '90 de bankin
stellingen verplichtte informa
tie over genoten rente op spaar
rekeningen bij de belasting
dienst te melden. Daarna ver
dween een paar miljard gulden
aan spaargeld 'over de grens'.
Daarom dat de ferme taal van
Zalm wel met een sisser afloopt.
Alleen 'Het blauw fabriekske'
zal zich ongetwijfeld matigen in
zijn advertentie-uitingen. En
misschien was dat wel het doel
van Zalm, want die advertenties
lokken toch wel wat Nederland
se spaargeld de grens over.
(ADVERTENTIE)
nodig:
winkel-hal-kantoor?
076-5220600
Den Haag (anp) - De 2000 werknemers van de Unilever-chemiebedrij-
ven in Nederland maken zich grote zorgen over hun toekomst. Het
concern kondigde vorige week tot ieders verrassing de verkoop aan
van al zijn chemie-activiteiten, goed voor 9 procent van de concern-
omzet.
De Unilever-werknemers vrezen voor hun baan wanneer hun bedrij
ven in handen vallen van branchegenoten. Ze willen dat het Neder
lands-Britse concern zich bij de verkoop met name richt op bedrijven
die niet in dezelfde sector actief zijn, zegt bestuurder Hans van der
Windt van de Industriebond FNV.
„Bij Quest bij voorbeeld zijn ze bang dat ze aan International Flavors
Fragrances (IFF) worden verkocht." Die Amerikaanse onderneming
heeft in Hilversum al een vestiging met bijna zeshonderd werknemers.
De ondernemingsraden en bonden voerden dinsdag spoedoverleg.
Overlappingen met al bestaande activiteiten van nieuwe eigenaren
moeten zeer beperkt zijn en de bedrijven moeten als zelfstandige groe
pen kunnen voortbestaan, vinden de bonden.
Rijswijk (anp) - Drie Nederland
se organisaties op het gebied van
transport zijn woedend op de
Spaanse premier Aznar, die
dinsdag na een gesprek met pre
mier Kok verklaarde dat vracht
wagenchauffeurs in Spanje geen
problemen ondervinden. Vol
gens hen is dat volkomen on
juist.
In een gezamenlijke persverkla
ring stellen Transport en Logis
tiek Nederland en Koninklijk
Nederlands Vervoer: „De
Spaanse premier draait het Ne
derlands publiek een rad voor
ogen." Veel Nederlandse vracht
wagens staan nog steeds vast in
Spanje. De actievoerders bedrei
gen chauffeurs met grof geweld,
steken de banden door en gooien
de ruiten van de cabines in.
De Spaanse truckers eisen verla
ging van de pensioenleeftijd van
65 naar 60 jaar.
Een hulpploeg van Transport en
Logistiek Nederland heeft giste
ren contact gehad met Neder
landse chauffeurs bij Santander.
Daar staan in totaal 250 vracht
wagens vast.
Ook bij Irun, aan de Spaans-
Franse grens, staan veel Neder
landers vast.
Topman Renault commissaris bij Philips
Eindhoven - Topman Louis Schweitzer van het Franse autocon
cern Renault treedt toe tot de raad van commissarissen van Philips.
Dat heeft Philips gisteren bekendgemaakt. Tegelijkertijd stelt pre
sident-commissaris F. Maljers, ex-topman van Unilever, zich her
kiesbaar. Twee andere leden van de raad van commissarissen, F.
Ortoli en M. Kuilman, gaan met pensioen. Eerder deze maand stap
te Jan Timmer, de ex-president van Philips, al op als commissaris,
wegens 'persoonlijke overwegingen'. De aard van die overwegingen
is nog steeds onduidelijk.
Vliegen naar VS mogelijk duurder
Washington - De voorgenomen samenwerking tussen British Air
ways (BA) en American Airlines (AA) kan de consument duur ko
men te staan. Een retourtje Londen-Washington zou weieens hon
derd dollar 189) meer kunnen gaan kosten. Deze berekeningen
zijn afkomstig van de Amerikaanse consumentenbond. Zij is tegen
de samenwerking tenzij de twee luchtvaartmaatschappijen lan
dingsrechten op de Londense luchthaven Heathrow afstaan. Vol
gens de Amerikaanse bond wordt Heathrow anders een fort, gedo
mineerd door BA en AA.
Scherper toezicht op branche oud papier
Den Haag - De Arbeidsinspectie gaat scherper toezien op naleving
van veiligheidsregels in de oud-papierbranche. Een woordvoerder
van het ministerie van Sociale Zaken, waar de inspectie onder valt,
heeft dat gisteren gezegd. Aanleiding is de dood van een 16-jarige
jongen dinsdagavond in Eindhoven. De tiener viel tijdens het opha
len van oud papier in de kraakpersinstallatie van de papierwagen.
Uit recent onderzoek van de Arbeidsinspectie bleek dat 16 procent
van de bedrijven die oud papier ophalen, één of meer voertuigen
gebruikt die niet aan de veiligheidseisen voldoen.
Hero verkoopt belang in Rayner Groep
Lenzburg - Het Zwitserse jam- en conservenconcern Hero heeft
zijn belang in de Britse Rayner Group verkocht aan het manage
ment van die onderneming. Rayner produceert en distribueert on
der andere siropen en sauzen en halffabrikaten voor de voedings-
middelenindustie. De onderneming draaide vorig jaar een omzet
van 23,6 miljoen Britse pond. Rayner blijft wel jam- en aardappel
producten van Hero distribueren.
Transavia stoot 141 arbeidsplaatsen af
Schiphol - De luchtvaartmaatschappij Transavia gaat een groot
deel van de passage-activiteiten afstoten. Daarbij vervallen 141
arbeidsplaatsen. Transavia is momenteel in.bespreking met Aero
Groundservice en Ogden Aviation voor het overnemen van de ac-
tiviteiten.Onder de 141 betrokken werknemers zijn er zestig met
een freelance-contract. Het gaat voornamelijk om balie-personeel
dat zorgt voor het inchecken en helpen van de passagiers. Het
plan is onderdeel van een drie-jarige bezuinigingsoperatie.
Bundesbank: Duits tekort bedreigt EMU
Frankfurt - De toetreding van Duitsland' tot'de Economische en
Monetaire Unie loopt gevaar. Weliswaar voorziet Bonn voor het
lopende jaar een begrotingstekort van 2,9 procent, maar de speel
ruimte tot de toelatingseis van 3,0 procent uit het Verdrag van
Maastricht is te klein geworden door de sombere economische
ontwikkelingen van de laatste maanden. Deze waarschuwing uit
de Bundesbank in haar jongste maandrapport. Een EMU zonder
Duitsland, veruit de grootste economische macht van Europa,
wordt ondenkbaar geacht. De Duitse centrale bank onderstreept
in het stuk de forse groei van het aantal werklozen vorige maand
tot een record van ruim 4,6 miljoen.
(ADVERTENTIE)
De Meeuw Oirschot B.V.. Tel. 0499-572024. De Meeuw Zwolle B.V.. Tel. 038-4773155.
Internet-site: http://www.demeeuw.com E-mailadres: demeeuw@>pi net
