te prijs!
IJKE PRIJZEN
Vrees voor illegale schatgraverij
Zeeuws-Vlamingen veroveren de Staten
DE STEM
Geen Zeeuws geld
voor herendispuut
Duwboot verliest
containers op
Schelde-Rijnkanaal
Felle brand legt Antwerpse opslagloods in de as
Analyse
9EZIE LAMELLEN
poor publicatie van bodemvondsten-kaart in nieuw Saeftinghe-boek
C1
Sluiskil blijft
gespaard bij
kanaalverbreding
Studentenplan in de kiem gesmoord
Thuiszorg staat
onder druk door
tekort aan geld
Dow Chemical
stoot Destec af
II 1997
X 52
55 HULST
Zeeland
Kan onze verslaggever
Juist/Middelburg - De pro
vinciale archeologe vreest dat
ie publicatie van een kaart
0 bodemvondsten illegale
schatgraverij in Saeftinghe
uitlokt. Het kaartje wordt af
gedrukt in het binnenkort te
verschijnen boek 'Saeftinghe,
{erdronken Land' van George
Sponselee en Mare Buise.
Jk hoop in ieder geval dat de
schrijvers in hun boek willen wij
zen op de zinsnede uit de Monu
mentenwet dat het graven naar
bodemvondsten verboden is," zegt
archeologe Ellen Vrenegoor van
de Rijksdienst voor Oudheidkun
dig Bodemonderzoek (ROB) in
Middelburg.
Het kaartje geeft de locaties aan
waar in het verleden vondsten zijn
gegaan. Vrenegoor denkt dat - nu
die locaties bekend worden - Sae
ftinghe het mikpunt wordt van
amateurarcheologen die op eigen
houtje gaan zoeken. „Op zich heb
ben we niks tegen het boek, maar
het aangegeven van locaties acht
ik op zijn zachtst gezegd niet wen
selijk," stelt Vrenegoor.
Saeftinghe-gids Richard Bleijen-
berg vindt dat door de publicatie
van het kaartje 'het hele beheer
van Saeftinghe gevaar loopt'. „Ik
vrees dat er een stormloop op Sae
ftinghe ontstaat van mensen die
archeologische ontdekkingen wil
len doen."
Saeftinghe-beheerder Jos Neve
denkt dat het niet zo'n vaart zal
lopen. Maar ook hij vindt dat het
kaartje bij amateurarcheologen
een lichtje kan doen branden.
Chiel Jacobusse van het Zeeuwse
Landschap is niet onder de indruk
van de kritiek van de ROB en Ble-
ijenberg. „Saeftinghe is een te ge
vaarlijk gebied om er zomaar in te
lopen. Bovendien wordt het ge
bied goed bewaakt," aldus Jaco
busse. Vrenegoor stelt vraagte
kens bij de handhaving van dat
verbod. „Dat is volgens mij nu
juist een groot probleem."
Auteur Sponselee betwijfelt of het
gepubliceerde kaartje een onge
wenste toeloop van amateurar
cheologen tot gevolg heeft. „Nie
mand mag Saeftinghe in zonder
toestemming of begeleiding van
gidsen van het Zeeuwse Land
schap. Bovendien mag er niet zo
maar gegraven worden naar bo
demvondsten. Alleen daartoe be
voegde instanties krijgen daar een
vergunning voor.
Bovendien, zo stelt Sponselee,
hebben hij en co-auteur Buise de
informatie voor het gewraakte
kaartje gewoon uit tal van eerdere
publicaties gehaald. „Uit het bul
letin van de Oudheidkundige
Kring, uit het archief van het
Zeeuws Genootschap en uit een
archeologisch boekje van de pro
vincie."
„Dat kan wel zo zijn," vindt pro
vinciaal archeologe Vrenegoor,
„maar dat wél publicaties die voor
beperkte doelgroepen bestemd
zijn. Het nieuwe Saeftinghe-boek
is gericht op een veel groter pu
bliek." Vrenegoor zal de publica
tie van het kaartje overigens niet
proberen tegen te houden. „Men is
nu eenmaal vrij om te publiceren
wat men wil."
ZE HEET MEVROUW Van
«een, er zweeft een vleugje rood
"oor haar donkere haar en ze zit
®ids kort voor D66 in de
Zeeuwse Staten. Ze volgt ie
mand uit Zierikzee op en ze is
warmee het zestiende Zeeuws-
Naamse Statenlid in een parle
ment van 47 zetels. Kortgeleden
™am de Zeeuws-Vlaamse me
vrouw Le Roy ook iemand op
eigen, ook iemand uit Zierik-
toevallig.
re'! Is dat een probleem, zoveel
eeuws-Vlamingen in een Pro"
rinciaal bestuur dat in de ge
meentehuizen in Zeeuws-Vlaan-
eren zelf nogal eens als 'die ar-
ogante Middelburgse club'
*ordt aangeduid?
.ft!» "Ie wandelgangen van de
"dij hoor je nu Middelburgse
PlePgeluiden in de trant van 'we
orden straks helemaal onder
e voet gelopen in de opmars
™iae Vlaamse Zeeuwen.'
eeuws-Vlaanderen verovert de
aten. Dat is getalsmatig een
feit. De regio heeft zestien ze
tels, Walcheren heeft twaalf ze
tels, de Bevelanden ook twaalf,
Schouwen-Duiveland heeft er
vier en Tholen moet het met drie
zetels doen.
Maar is dat een probleem? Is er
sprake van onevenwichtigheid,
want in nogal wat verkiezings
programma's van de grote par
tijen staat te lezen dat de sa
menstelling van de Staten een
regionale afspiegeling van Zee
land moet zijn.
En dat is het dus niet. Zeeland
telt 368.000 inwoners, Zeeuws-
Vlaanderen grofweg 100.000,
dus een rekensommetje leert dat
de regio slechts recht heeft op
12,7, zeg dertien Statenleden.
Het is natuurlijk niet met een
schaartje te knippen. De politie
ke partijen die de lijsten samen
stellen kijken allereerst naar de
kwaliteit van de kandidaten en
dan naar de regio. En een feit is
dat Zeeuws-Vlaanderen veel
goede bestuurders heeft. Henne-
keij, Kolijn, Suurmond, Roose,
Ramondt, Van Kollem en Van
Geesbergen, het zijn politieke
zwaargewichten met veel in
vloed in Middelburg. Terwijl De
Paauw, Le Roy en Vermeulen
ondergebracht kunnen worden
in de categorie 'aanstormend ta
lent'. Er zijn zelfs Statenleden
die in Vermeulen een nieuwe
PvdA-gedeputeerde zien, als de
verkiezingen dat toelaten en het
mannenbolwerk van de PvdA in
GS dat wil.
Er zit kortom nogal wat be
stuurskracht in Zeeuws-Vlaan-
deren. Alleen in het machtige
college van GS, dat de voorstel
len voor de Staten produceert,
bevindt Hennekeij zich als enige
Zeeuws-Vlaming dik in de min
derheid.
En wat vinden de partijen er zelf
van? Sandee van het CDA ziet
geen probleem. „Maar wel moe
ten de partijen bij het vaststel
len van de lijsten goed op de re
gionale spreiding van de kandi
daten letten. En dat is zo moei
lijk, ik zie het bij ons: kwaliteit
komt voorop en zo hoort het
ook."
Door Cees Maas
Komt met die emmer Zeeuws-
Vlaamse politiek in de Staten de
democratie soms in gevaar? Een
vraagje voor de democraat Dijk-
wel van D66. „Nee, ben je mal,
het komt zoals het komt. De le
den beslissen wie er in de Staten
gaan zitten en zo is het goed. Ik
lig er niet wakker van want het
zijn allemaal Zeeuwse Statenle
den die voor het algemeen be
lang van Zeeland opkomen.
Maar wij als fractie hebben het
wel eens gehad dat er allemaal
Middelburgers in zaten en geen
enkele Zeeuws-Vlaming. Dat
beviel niet goed, want soms spe-
4-
len er dingen in een regio waar
bij je iemand moet hebben met
kennis van zaken."
Een aantal jaren geleden zaten
er Zeeuws-Vlamingen in de Sta
ten die echt als regionalisten be
kend stonden en zich zo ook ma
nifesteerden door voornamelijk
voor hun regio op te komen.
Baert uit Hulst was daar een
treffend voorbeeld van.
De twee Statenleden van de
ZVP, een partij die zich toch
specifiek op Zeeuws-Vlaande
ren richt, kunnen in werkelijk
ook niet worden betrapt op
sterk regionalistische politiek,
wat overigens wel werd ge
vreesd. Wanneer Zeeuws-
Vlaanderen op de agenda staat
worden de ZVP-oren gespitst,
maar ze praten en denken ook
mee over algemene Zeeuwse be
langen.
Suurmond, fractievoorzitter van
de VVD, met een Walchers hart
en een huis in Zeeuws-Vlaande
ren, zegt dat een regionale af
spiegeling goed is, maar moei
lijk te bereiken. „Wij stegen na
de verkiezingen bijvoorbeeld
van zeven naar twaalf zetels en
dan krijg je een heel andere ver
houding. De kwaliteit moet de
boventoon voeren en dat is goed
zo. Het is een probleem, maar
geen zwaar probleem."
De Zeeuws-Vlaamse Statenle
den komen uit verschillende
partijen, dus een eensluidend
politiek geluid uit de regio zal
niet snel opklinken. In dat op
zicht blijft de democratie gega
randeerd. En wanneer de
Zeeuws-Vlaamse politici zich
niet ontpoppen als regionalis
ten, is de plaats waar hun bed
staat totaal onbelangrijk. Maar
de werkelijkheid van vandaag
haalt in elk geval één hardnek
kige fabel onderuit, en dat is dat
Zeeuws-Vlaanderen als regio
niets of weinig te vertellen zou
hebben in het overkantse pro
vinciebestuur. Dat is dus echt
totale onzin.
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1997
van
xeerd
ium
val en warmte-
e regelbaar
NAF
Van onze verslaggever
Sluiskil - Sluiskil hoeft
geen nieuwe offers te
brengen voor een eventue
le verbreding van het Ka
naal Gent-Terneuzen.
Het havenschap Terneuzen
beeft gisteren na ambtelijk
overleg met Gentse havenbe
stuurders gezegd dat er geen
woningen langs het kanaal
gesloopt moeten worden.
Op dit moment is een zoge
naamde beleidsanalytische
studie aan de gang naar de
haalbaarheid van de aanleg
van een nieuwe zeesluis bij
Terneuzen en een verbreding
van het kanaal. De studie is
naar verwachting aan het
eind van het jaar afgerond en
zal aangeven hoe diep en van
welke omvang de sluis moet
worden en hoeveel grond er
voor nodig is.
Bij een eventuele verbreding
van het kanaal wordt er vol
gens directeur J. Philippen
van het havenschap Terneu
zen aan de kant van het in
dustriegebied de Axelse
Vlakte en de Autriche-polder
gesneden.
Van onze verslaggever
Middelburg - Hij maakte er zich onlangs nog sterk voor.
Commissaris van de Koningin W. van Gelder hield een
warm pleidooi voor het in ere herstellen van de Zeeuwse
cultuur, met name het Zeeuws dialect. Bovendien vond hij
dat er te weinig voorzieningen waren voor de Zeeuwse
jeugd. Zeeuwen moesten weer trots zijn op hun eigen pro
vincie.
Zeeuwse studenten aan ver
schillende hogescholen in Bre
da 'met heimwee naar hun
provincie' namen de aanbeve
lingen ter harte en zij richtten
het Zeeuws Herendispuut
'Luctor et Emergo' op. Om, zo
als zij dat zagen, 'de mogelijk
heid te vergroten elkaar als
Zeeuwse jongeren te kunnen
ontmoeten en van elkaar te
kunnen leren en zich te kun
nen ontplooien'. Kortom de
saamhorigheid te vergroten.
De studenten vroegen een een
malige financiële bijdrage aan
de provincie in de veronder
stelling dat Gedeputeerde Sta
ten dit initiatief zouden on
dersteunen.
Maar dat viel tegen. Blijkbaar
staat het instandhouden van
de Zeeuwse cultuur minder
hoog op de politieke agenda
dan Van Gelder wil doen gelo
ven.
GS beschouwen de activitei
ten van de Zeeuwse studenten
in Breda niet van (recht
streeks) provinciaal belang.
Volgens Gedeputeerde Staten
passen de activiteiten boven
dien niet binnen de provincia
le subsidieregelingen en zijn
er binnen de begroting geen
middelen beschikbaar voor
dergelijke initiatieven.
Van Gelder zei onlangs in zijn
toespraak, dat de Zeeuwse
dialecten uit het stoffige, mu
seale en nostalgische sfeertje
gehaald moeten worden. Het
plan om Zeeuws te babbelen
in het dispuut in Breda moet
echter volgens GS voorlopig
eerst in de ijskast.
Van onze verslaggeefster
Zandvliet (B) - Een té plotselinge en té harde draai van de Bel
gische duwboot 'Renne' in de vaargeul van het Schelde-Rijnka
naal. Dat is er waarschijnlijk de oorzaak van dat 28 containers
met agressieve stoffen vanaf de duwboot in het water van het
Schelde-Rijnkanaal zijn gevallen.
De containers bevatten
dichloormethaan en naftaleen
(explosief en brandbaar), na-
triumhydroxyde, natriumditho-
niet, dimethoxymethaan, alumi-
niumchloride, fosforzuur, azijn
zuur, zoutzuur, ferrocerium en
aceton.
„Ook de harde wind zal best een
rol hebben gespeeld in het ge
heel," meent directeur-ingenieur
G. van Droogenbroeck van het
Vlaamse Departement Leefmi
lieu en Infrastructuur.
Enkele kilometers onder de Ne
derlandse grens, vlakbij de
Noordlandbrug richting Ant
werpse haven, zijn tientallen po-
litie-agenten, brandweerlui en
milieudeskundigen gisteren de
Van onze verslaggever
Terneuzen/Middelburg - Het
werk van de stichting Thuis
zorg Zeeuws-Vlaanderen
staat onder druk. De vraag
naar zorgverlening groeit
door de sterke vergrijzing
sterker dan de geldstroom van
het rijk.
Daarom moet er meer rijksgeld
naar de thuiszorg in Zeeuws-
Vlaanderen.
Steeds meer ouderen wonen lan
ger zelfstandig en doen een be
roep op het werk van de stich
ting Thuiszorg. Dat legt een
zware druk op de financiën van
de stichting. Heel concreet komt
deze problematiek tot uitdruk
king in een (beperkte) wachtlijst
van 25 ouderen. Bovendien is de
zorgtoewijzing gerantsoeneerd.
Dat gegeven bemoeilijkt de ga
rantie voor voldoende thuiszorg
in de regio.
De besteding van een steeds gro
ter deel van het thuiszorgbudget
ligt namelijk tevoren al vast. Dat
levert grote spanningen op om
met het resterende deel te vol
doen aan de behoeften van de
'gewone' thuiswonenden. Ter
wijl die juist in een 'onbe
schermde' omgeving vaak extra
zorg nodig hebben.
Bovendien kost het in een platte
landsgebied als Zeeuws-Vlaan
deren extra reistijd om de zorg
bij de zelfstandig wonende
ouderen te brengen. Door het be
perkte openbaar vervoer zijn er
beperkingen aan de mobiliteit in
de regio.
Het Subregionaal Overleg Plan
Ouderenzorg Zeeuws-Vlaande
ren brengt deze problemen in
een brief onder de aandacht van
de minister van Volksgezond
heid, Welzijn en Sport, E. Borst.
Het dagelijks provinciebestuur
van Zeeland ondersteunt de
boodschap in de brief.
hele dag in de weer geweest om
de containers met veelal gevaar
lijke inhoud op het droge te krij
gen.
's Avonds rond 19.00 uur waren
vijf containers opgetakeld door
een speciaal ingezette kraan
boot. Ook medewerkers van de
Zeeuwse Rijkswaterstaat heb
ben hun Belgische collega's bij
gestaan om de containers zo snel
mogelijk aan wal te slepen.
Rampenplan
De containers zijn maandag
avond rond 22.30 uur te water
geraakt. Rond 4.00 uur werd de
omvang van het ongeval duide
lijk. Mochten de stoffen vanuit
de containers in het water lek
ken, dan zou dit gevaarlijk kun
nen zijn voor de volksgezond
heid en grote schade kunnen
aanrichten aan het milieu. Van
daar dat meteen een rampenplan
in werking is gesteld. Er zijn
voortdurend metingen naar de
eventuele verontreiniging van
het kanaal gedaan.
Het rampenplan, waarover de
Commissarissen der Koningin
van Brabant en Zeeland werden
ingelicht, maakte dat de scheep
vaart geen gebruik kon maken
van het Schelde-Rijnkanaal via
de Kreekraksluizen. De boten
werden omgeleid via de Kram-
mersluizen-Hansweert
Een Belgische kraanboot is dins
dagochtend rond 5.30 uur be
gonnen met het opvissen van de
eerste container.
Rond 12.30 uur in de middag
hing de tweede container in tou
wen boven het water. De inhoud
van deze container was uiterst
gevaarlijk, hierin zat namelijk
een combinatie van zeer brand-
gevoelige en bijtende stoffen.
Geen lekken
Ondanks het feit dat de contai
ners door de straffe wind zo nu
en dan hard tegen de oever van
het kanaal beukten, zijn er in de
vijf containers die rond 19.00
uur waren opgevist geen scheu
ren of lekken geconstateerd.
De duwboot 'Renne' zelf heeft de
hele dag twintig graden slagzij
in het water gelegen. De reis
voortzetten bleek niet verant
woord.
Van de 28 overboord geslagen
containers lagen er 21 zichtbaar
in het kanaal. Metingen met een
peilboot wezen uit dat er nog
twee containers in de vaargeul
van het kanaal lagen. Deze con
tainers kregen, na de meest ge
vaarlijke die rond 12.30 uur uit
het water werd gevist, de aller
hoogste prioriteit van de ber
gers.
Alle opgetakelde containers
werden door de kraanboot op
een duwbak gezet, waarna de
brandweer controles kon uitvoe
ren op lekken. Zodra de contai
ner veilig werd bevonden, werd
hij afgevoerd.
Van onze verslaggever
kmeuzen - Dow Chemical
verkoopt het aandelenpakket
van het elektricteitsbedrijf
Destec Energy aan NGC Cor
poration. Destec is mede-ei
genaar van de warmtekracht
centrale in aanbouw van Elsta
Terneuzen. Dow bezit op
dit moment ruim tachtig pro
eent van de aandelen van Des
tec.
Dow stoot volgens Dow-woord-
voerder W. van Loon zijn belang
in Destec af omdat de productie
va» energie niet tot de kerntaken
'an de chemiegigant behoort.
Destec zit samen met de energie
distributiebedrijven Delta Nuts
bedrijven en Pnem in de joint
venture Elsta die de warmte
krachtcentrale bouwt. De ver
hop levert Dow 1,27 miljard
dollar op.
ue vestiging van Dow in Terneu-
neemt alle stoom en een deel
van de elektricteit van de warm
tekrachtcentrale (405 megawatt)
't Volgens Dow-woordvoerder
'an Loon verandert er met de
overname van de aandelen door
™C niets aan die bestaande
Opraken.
Rookwolken bij de brand in het havengebied Antwerpen.
Van onze verslaggever
Kallo/Beveren - Bij een felle brand in
het Antwerpse havengebied bij Kallo
is maandagavond een opslagloods van
8000 vierkante meter in de as gelegd.
De brand veroorzaakte een enorme
zwarte rookpluim. Volgens burge
meester F. Smet van de gemeente Be-
veren was er geen gevaar voor de
volksgezondheid.
De brand brak even voor half negen uit
op het terrein van Talke Forwarding, een
dochteronderneming van North Sea Pe
trochemicals. Dat bedrijf levert basis
grondstoffen voor de kunststofindustrie,
zoals rubber, poly-propyleen en
caprolactam (uit steenkolen bereide
grondstof voor nylon en andere plastic
stoffen). Bij de brand zijn opslagplaatsen
verwoest. De schade wordt geraamd op
150 miljoen Belgische franks (ruim acht
miljoen gulden).
Volgens burgemeester Smet is er geen
sprake van opzet. Vermoedelijk is de zelf
ontbranding van krimpfolie de oorzaak.
Er deden zich enkele kleine ontploffingen
geplaatst.
De brandweerkorpsen van Antwerpen,
Kieldrecht, Beveren en Sint-Niklaas wa
ren volgens burgemeester Smet snel ter
plekke. Vanaf de Schelde werden twee
blusboten ingezet. Om half twee 's nachts
was de brand onder controle.
Met de grote brand van september bij de
Katoennatie in de Waaslandhaven op de
Linkeroever in het gedachten, besloot
Smet maandagavond meteen alarmfase
twee af te kondigen.
„Dat houdt in dat alle gemeentelijke
diensten zijn opgeroepen. Bovendien is
alle bewoners in de omgeving gevraagd
ramen te sluiten." Achteraf bleek de rook
niet giftig te zijn.
Bij de brand van september kregen de
Belgische autoriteiten veel kritiek op de
late bekendmaking van de aanwezigheid
van giftige dioxines in roetneerslag. In
roetmonsters werden sporen van dioxine
aangetroffen die tot zeven keer de dosis
overschrijden die normaal uit de lucht
valt. Bij de gemeente Beveren werden
honderden claims ingediend wegens roet-
schade aan auto's, meubilair, terrassen,
kozijnen en groenten en fruit. Dit keer is
de roetschade beperkt, laat Smet weten.
„Dat komt vooral door de krachtige wind
die de roet verspreid heeft. De regen heeft
trouwens ook een handje geholpen."
In september was er ook kritiek op het
feit dat de Nederlandse autoriteiten niet
waren gewaarschuwd. Officieel hoefde
dat niet, omdat er geen gevaar dreigde.
Maar de regionale brandweercomman
dant in Middelburg had het destijds wel
zo handig gevonden als de Belgen een
seintje hadden gegeven.
Beveren heeft geleerd van de brand bij de
Katoennatie. „De contacten met Neder
land zijn nu perfect verlopen," aldus
Smet wiens woorden bevestigd worden
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
door een woordvoerder van de regionale
brandweer in Middelburg. „Voor Zeeland
heeft de brand overigens geen gevolgen
gehad."
Aan de West-Brabantse kant van de grens
waren de geluiden over de samenwerking
aanmerkelijk minder positief. Daar wis
ten de bestuurders van aangrenzende
dorpen, zoals Putte en Ossendrecht, niets
van de brand en was er geen internatio
nale waarschuwing uitgegaan.
Smet vertelt dat België metingen heeft la
ten verrichten op grondgebied van zowel
Hulst als Bergen op Zoom. Daarbij zijn
volgens hem geen schadelijke stoffen
aangetroffen.
Smet: „Ook hebben we na de vorige
brand alle bedrijven op de Linkeroever
verzocht een contactpersoon aan te wij
zen die bij calamiteiten de eerst aan
spreekbare man is. Bij de brand van
maandagavond wierp dat al zijn vruchten
af, omdat meteen duidelijk wat waar was
opgeslagen."
