'Bouwwereld
dreigt ineen
te storten'
DE STEM
'Ju geduld gaat de meeste tijd
'Kleinschaligheid past uitstekend bij Zeeland'
VVN wil veiliger vervoer van kinderen naar feestjes en sportclubs
l*fl
Maison Magdalena in
Zaamslag is failliet
Respons op enquête
woningmarkt erg laag
Omwonenden buigen
zich over Terneuzense
dag- en nachtopvang
C1
k 1.99
798
7.98
3.99
1.25
WN wil met campagne
ook de grens over gaan
Vfrika niet
gebied.
Ig eens de
ons winter
die lekkere
iie sappige
gst.
dereen na
minen kan
vol met
js waar je
van onder
Oosthuizen
\frika.
ie mango's,
iVVOB Zeeland luidt noodklok:
Bressiaander bouwt enorme replica van het voormalige VOC-schip 'De Breskens'
Maar éénderde van huishoudens doet mee
Borselse burgemeester vindt schaalvergroting overheid geen 'plus' voor bedrijfsleven
Doe Sportief
Rij Alcoholvrij
Zeeland
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1997
b
nsvlees
ir voor
ormaal
AH Servicelijn:
0800-0305.
De artikelen In deze
advertentie kunt u |n
alle AH winkels kopen,
behalve de artikelen
waar kleine cijfert es bU
staan. Die artikelen
kunt u alleen kopen In
AH winkels waar één
van die cijfertjes op de
deur staat. Reclame
prijzen gelden t/m j>
februari a.s. 'Zolang de
voorraad strekt
cd
Van onze verslaggever
Sas van Gent - Veilig Verkeer Neder
land (WN) in Zeeuws-Vlaanderen wil
dat er een vervoersysteem komt om
kinderen van drie tot en met twaalf
jaar van en naar feestjes en sportacti
viteiten te vervoeren.
WN komt met dat plan naar aanleiding
van een enquête onder ouders van kinderen
in Axel en Sas van Gent over de wijze
waarop ze kun kinderen vervoeren.
Dat leverde onthutsende antwoorden op.
Bijna de helft van de ondervraagden liet
»M. Hemelsoet (WN): 'Als het om het
leven van onze kinderen gaat, mogen we
niet laks zijn'. foto archief de stem
bijvoorbeeld weten wel eens een keer meer
dan drie kinderen mee te nemen in de auto
naar een kinderfeestje, school of een sport
evenement. Meer dan driekwart gaf toe de
kinderen 'los' in de auto te vervoeren bij
korte ritjes.
De vrijwilligers van WN komen tijdens
hun voorlichtingswerk langs de weg regel
matige uitwassen tegen. „Wat te denken bij
het vervoer van kinderen van en naar feest
jes of voetbaltrainingen. Zeven tot acht
kinderen in één auto op weg naar het strand
is geen uitzondering."
Het vervoer van kinderen moet in de ogen
van WN mede daarom ook extra aandacht
krijgen in de werkplannen van de vier pro
jectgroepen Integraal Gericht Verkeers
Toezicht (IGVT) die in Zeeland actief zijn.
De voorzitter van IGVT in Zeeuws-Vlaan-
deren, politie-inspecteur J. van Opdorp,
zegt voorstellen in die richting van WN
met belangstelling tegemoet te zien.
„Als het om het leven van onze kinderen
gaat, mogen we niet laks zijn," zegt Marijke
Hemelsoet, coördinator van WN in
Zeeuws-Vlaanderen. „Een goede beveili
ging is van levensbelang, niet alleen in de
auto maar ook op de fiets."
Hemelsoet erkent dat de opzet van een ver
voersysteem voor kinderen geen eenvoudi
ge opgave is. Ze hoopt dat recreatie-onder
nemers initiatieven in die richting ont
plooien. Bijvoorbeeld door aan de arrange
menten voor kinderfeestjes die zij aanbie
den ook het vervoer te koppelen.
De voorzitter van WN Sas van Gent/Axel,
P, Apers, wil daarnaast als eerste aanzet de
voetbalverenigingen in die gemeenten pro
beren warm te maken voor bewuster om
gaan met het vervoer van jeugdleden van en
naar wedstrijden. Hij wil dat doen in een
overleg dat hij binnenkort met de besturen
van deze clubs heeft over de plaatsing van
campagneborden over alcohol in combina
tie met verkeersdeelname.
Ook Apers is doordrongen van de ernst van
de problematiek. Auto's volgeladen met
kinderen noemt hij 'rijdende doodskisten'.
„Er hoeft niet veel mis te gaan of er gebeu
ren de meest verschrikkelijke ongelukken."
Richtlijn is, zegt Hemelsoet, om niet meer
kinderen in een auto te vervoeren dan er be
veiligingsmiddelen in het voertuig aanwe
zig zijn.
Door Frank Deij
lemeuzen - De NVOB vreest ineenstorting van de Zeeuwse
towwereld als aannemers tot na de eeuwwisseling niet meer
to duizend nieuwe woningen per jaar mogen bouwen,
bral in Zeeuws-Vlaanderen zullen klappen vallen omdat
laar de laatste jaren de meeste woningen zijn gebouwd, in
een derde van hele nieuwbouw-programma in Zeeland.
jaar kende de sector in
Zeeland al een flinke teruggang
van 2257 woningen naar 1597
omdat er onvoldoende bouw-
jrond beschikbaar kwam.
,Gaan we nu op duizend zitten
la betekent dat in twee jaar
ijl de halvering van het hele
nieuwbouw-programma. Dan
er faillissementen vallen,
de kleinere aannemers
op het platteland. Voor Zeeuws-
tanderen is niet bouwen dode-
zegt secretars W. Talstra
tan bet gewest Zeeland van het
Nederlands Verbond van Onder
nemers in de Bouwnijverheid
in een reactie op het
nieuwe woningbouwprogramma
hu de provincie.
De bedrijfstak kon die eerste
klap vorig jaar nog opvangen
omdat veel bedrijven, vanwege
de lage rentestand, onderhouds
werk lieten verrichten. Dat le
verde veel werk op maar de sec-
lor kan voor de toekomst niet
ronder een redelijk nieuwbouw-
programma.
'Dictaat'
te NVOB kan moeilijk leven
met de gedachtengang van de
provincie om het mes in de
nieuwbouw te zetten. „De pro
vincie zegt dat nieuwbouw leeg
stand voor de huursector bete
kent. Dan heb je het vooral over
duurdere huurwoningen,
«nsen willen geen dure huur
woningen maar mensen willen
«el koopwoningen. Op deze ma
nier dicteert de provincie de
woonkeuze van mensen. Dat kan
och ook niet de bedoeling zijn.
Volgens Talstra is de vraag naar
koopwoningen groot. „Aanne-
®ers die de afgelopen jaren
meuwe huizen hebben neergezet
®ren die meteen kwijt. Vanuit
randstad is er ook behoefte,
vooral aan seniorenwoningen,
har die groep wil zich niet al-
kfflin de vier grote steden vesti-
maar ook in de omringende
°rpen. Als daar geen nieuw-
oiiw is komen die mensen niet
«or Zeeland en is er geen aan
was." Ze wijst erop dat de pro
vincie zich bij het vaststellen
van het nieuwbouwprogramma
onder meer baseert op migratie
cijfers. Talstra: „De provincie
zegt: er mag niet gebouwd wor
den omdat de migratiecijfers
laag zijn maar ontneemt de dor
pen daarmee meteen ook de kans
om te groeien. In Friesland heeft
de provincie het juist andersom
gedaan. Daar is wel gebouwd in
de dorpen en daar zie je nu de
inwonertallen groeien."
'Realisme'
De rem op nieuwbouw heeft vol
gens Talstra ingrijpende gevol
gen voor de hele samenleving.
Het betekent verlies aan werk
gelegenheid en aantasting van
de leefbaarheid in de dorpen.
„Aannemers zijn ook vaak spon
sor en dragen bij aan de leef
baarheid van een gemeenschap.
En met de inkrimping van de
markt hou je ook het onderwijs
niet in stand. Er zijn immers
geen bedrijven waar de leerlin
gen naar toe kunnen."
A. Saman, secretaris van de
Zeeuwse Kring van Werkgevers
vindt de opstelling van GS ge
tuigen van realisme.
„Het is natuurlijk vervelend
voor de sector bouw dat er even
niet wordt gebouwd. Maar je
moet natuurlijk geen huizen
bouwen als de bevolkingsont
wikkeling achterblijft. Zeeland
is nu eenmaal dunbevolkt en be
drijven trekken geen sloten per
soneel aan."
Saman vindt dat Zeeland zich
het relatief hoge percentage
slechte woningen moet aantrek
ken. Er is om meerdere reden
winst te halen in het opkrikken
van het oude woningbestand.
Vooral voor de uitstraling en het
imago van Zeeland kan een ver
betering van het woningbezit
veel betekenen. „Straks gaat het
verhaal dat in Zeeland de min
dere woningen staan."
I ZIE OOK ZEELAND C2: Gemeen
ten laaiend over bouwbeleid
Van
begint zijn werk met
voeren met de bank. De
tnni" van de zaak is aan de
I0neellleriand'- V°°r d® Vier per"
„„'Misleden is ontslag aange-
De winkel is vanaf van-
jaarS°n ^a§d£dena bestaat al 23
ÜofcalfS6ment van de dames"
4irert„ t1s aangevraagd door
Cno rJ',Somers- Hij zag zich
'biezen e °n®en d°°r omzet"
»erlim^'ssement betekent een
voor Zaamslag als win-
foto camile schelstraete
Bijna kamerbreed, de replica van VOC-schip 'De Breskens' zoals Bressiaander J. de Koster haar bouwde.
Van onze verslaggeefster
Breskens - De huiskamer van de familie
De Koster uit Breskens is bijna te klein
voor de replica van het statige VOC-schip
'De Breskens.' J. de Koster heeft ruim an
derhalf jaar aan het schip gewerkt en de
Bressiaander is nu bezig met de afron
ding. Tijdens de herdenking van de Zee
slag op Schoneveld, op zaterdag 14 juni,
wordt de replica het pronkstuk van de
VOC-tentoonstelling in het Visserijmu
seum.
De Breskens is een replica van het gelijkna
mige VOC-schip uit 1642. Bij terugkomst van
haar eerste tocht verging De Breskens nadat
het als eerste Nederlandse schip Japan had
aangedaan. Vermaarde glorie uit Zeeuws-
Vlaanderen, het schip oogt indrukwekkend
en De Koster is terecht trots op zijn werk.
„Ja, hier zitten heel wat uurtjes aan arbeid in.
Via de oude havenmeester De Back heb ik de
bouwtekeningen gekregen van het schip en
toen ben ik aan de slag gegaan. Mijn zoon
heeft de tekeningen van de replica extra ver
groot zodat ik op ware grootte kan werken."
De Koster laat foto's zien van de verschillen
de fasen van de bouw.
Eerst werd de romp in elkaar gezet, daarna de
zeilen en de masten. De Breskens is vervaar
digd van verschillende soorten hout, is voor
een deel goud geverfd en telt acht scheepska-
nonnen. Ook het houtsnijwerk en de vlaggen
ontbreken niet.
Mevrouw De Koster ontkomt ook niet aan de
grote hobby van haar man. Zij naait de zeilen
aan elkaar en bewerkt ze met Chinese thee
voor een donkere authentieke kleur. „Verder
bemoei ik me niet met zijn werk, ik vind het
wel goed zo, laat hem maar lekker z'n gang
gaan. Ik ben wel trots op hem dat hij zonder
enige ervaring in houtsnijwerk dit soort din
gen kan maken. Soms gaat er ook wel eens
iets mis hoor, kijk maar naar z'n hand. Hij
had z'n zaag van de week weer eens niet on
der controle. Kan gebeuren met zo'n klus!,"
lacht mevrouw De Koster.
De inrichting van hun huis bekijkend is het
niet moeilijk te veronderstellen dat de 67-ja-
rige De Koster zijn tijd voornamelijk besteed
aan het bouwen van oude vissersschepen.
„Zo'n twintig jaar geleden ben ik hiermee be
gonnen. M'n eerste bootje was een klippertje,
in het begin maakte ik ook veel uit bouwdo
zen maar daar ben ik al vrij snel mee gestopt.
Voor mij was het een uitdaging om juist alles
zelf te maken. Ik werkte altijd met scheeps
motoren en dat was op zich al een precies
werkje dus dat zit wel in m'n vingers. Die
handigheid heb je of heb je niet en vergeet
vooral het geduld niet wat je moet hebben om
Van onze verslaggever
Sas van Gent - Veilig Verkeer Nederland (WN) in Zeeuws-
Vlaanderen wil de campagne die veilig vervoer van kinde
ren in het verkeer stimuleert graag uitbreiden richting Bel
gië.
Veel Zeeuws-Vlaamse ouders brengen hun kroost immers onder
in een kinderdagverblijf net over de grens, zoals in Ellestraat, De
Klinge, Assenede of Belgische Koewacht.
Voorlichting over het veilig vervoer van kinderen in het verkeer is
en blijft nodig, concludeert WN-coördinator M. Hemelsoet te
rugblikkend op de actie 'hart(d) voor je kind'.
„Als ouder ben je verantwoordelijk voor de veiligheid van je kin
deren. Wie hart heeft voor zijn kind, moet er soms hard voor zijn,
verklaart zij de naam van de voorlichtingsactie die WN vorig
jaar hield in de gemeenten Axel en Sas van Gent. Door het succes
is de campagne inmiddels opgenomen in het werkplan van WN
Zeeland.
Evenmin als volwassenen zitten kinderen veilig in een auto als ze
los op de bank zitten. Bij een noodstop of botsing worden ze naar
voren geslingerd, met kans op verwondingen of een fatale afloop.
Uit ervaring en eerder gehouden controle-acties op het gebruik
van de autogordel weet Hemelsoet dat nog lang niet alle wegge
bruikers overtuigd zijn van de bittere noodzaak van beveiligings
middelen als de autogordel.
„Tijdens verkeerscontroles treffen wij vooral in de vakantieperio
de kinderen los op de bagage, op schoot of tegen de achterklep
van de auto aan. Soms zien we wel eens het kind samen met de
moeder in dezelfde gordel zitten. Je moet er echt niet aan denken
wat er gebeurt bij een noodstop. Het kind wordt als het ware ge
plet tussen de gordel en het gewicht van de moeder."
ZIE OOK ZEELAND - C3: Kinderzitje voor Sasse koter
Van onze verslaggever
Terneuzen - Slechts éénderde van de 22.000 ondervraagde huis
houdens in Zeeuws-Vlaanderen heeft gereageerd op de enquête
voor een woningmarktonderzoek. Niettemin denken de onder
zoekers aan de hand van dat aantal teruggestuurde formulieren
representatieve conclusies te kunnen trekken.
„Maar we hopen dat nog meer in- welke woningen behoefte be
woners van Zeeuws-Vlamingen
hun mening via de enquête geven.
Officieel kan men tot zaterdag
het formulier opsturen. Maar ook
/formulieren die volgende week
pas binnenkomen, nemen we
mee," aldus BWS-secretaris Kees
van Leeuwen.
De peiling gebeurt in opdracht
van de Zeeuws-Vlaamse gemeen
ten, de vier woningbouwcorpora
ties en het regionale samenwer
kingsverband op het gebied van
huisvesting in de streek (BWS).
Het onderzoek moet duidelijk
maken hoe de inwoners hun
woonsituatie waarderen en aan
staat. De vragenformulieren zijn
huis-aan-huis verspreid in Hon-
tenisse, Sas van Gent en Sluis-
Aardenburg. In Hulst en Terneu
zen heeft inmiddels een steek
proef plaatsgevonden. Axel en
Oostburg.zijn niet bij de enquête
betrokken omdat daar twee jaar
geleden een soortgelijk onder
zoek heeft plaatsgevonden.
„Maar de resultaten van Axel en
Oostburg worden wel in dit wo
ningmarktonderzoek meegeno
men." Het onderzoeksbureau, de
combinatie Zebra Advies/Natio
nale Woningraad, komt in juni
met zijn eindrapportage.
alle kleine onderdelen van zo'n replica in el
kaar te zetten. Daar gaat de meeste tijd inzit
ten."
De Breskens is tot nu toe het grootste exem
plaar dat De Koster heeft gebouwd, in de
huiskamer en op de bovenverdieping staan
nog zo'n tien schepen, voornamelijk lood-
schepen, botters en beurtschepen. De vader
van
De Koster was een schipper in hart en nieren,
hijzelf heeft nooit gevaren maar heeft wel de
liefde voor schepen meegekregen. „Tja, dat
zit er al heel m'n leven in, alleen ga ik met de
ze liefde iets anders om dan mijn vader. Hij
gebruikte de schepen en ik maak er replica's
van. In het Visserijmuseum in Breskens heeft
De Koster al verschillende schepen staan en
ook in de Samen-op-Weg-Kerk aan de Dorps
straat worden regelmatig exemplaren van
hem tentoongesteld. Kroon op het werk wordt
dit jaar dus de VOC-tentoonstelling waar De
Breskens door iedereen kan worden bewon
derd. „Dan is hij ook helemaal af, want vorig
jaar tijdens de herdenking van Zeeslag op
Schoneveld had ik alleen de romp nog maar
af maar dat was voor de organisatie al vol
doende om het schip te bestellen voor de ten
toonstelling," aldus De Koster.
ZIE OOK ZEELAND - C4:
Lustrumfeest Zeeslag in teken 'De Breskens'
Van onze verslaggever
Terneuzen - In Terneuzen is een omwonendencommissie opge
richt die de gang van zaken rond de dag- en nachtopvang voor
dakloze drugsverslaafden, aan de rand van de binnenstad, in de
gaten houdt.
De commissie bestaat uit mensen
die in de directe omgeving van de
ze opvang wonen en vertegen
woordigers van gemeente, politie,
het Zeeuws Consultatiebureau
voor Alcohol en Drugs (ZCAD) en
stichting Agogische Zorgcentra
Zeeland (AZZ).
Volgens commissielid B. Kaiser is
het de bedoeling dat binnen deze
commissie eventuele klachten en
opmerkingen met betrekking tot
opvang worden besproken. „De
leden van het bewonersplatform
binnenstad Terneuzen wonen iets
te ver af van de opvang om een
duidelijk beeld van de praktijk te
krijgen. De mensen die in de buurt
wonen zien direct wat er allemaal
gebeurt. Vandaar de oprichting
van de omwonendencommissie."
Tijdens de voorbereiding op de
dag- en nachtopvang drong het
bewonersplatform overigens al
aan op een omwonendencommis
sie. Dit overlegorgaan is nu dus
daadwerkelijk van de grond geko
men. De commissie komt één keer
per maand bij elkaar om zaken
met betrekking tot de opvang te
bespreken.
onze verslaggever
aa®'aS - De rechtbank in Middelburg heeft de damesmode-
I^Maison Magdalena bv uit Zaamslag gisteren failliet ver
aard. Volgens curator mr. F. Wieland uit Terneuzen zijn er
ttiak mogeliikheden om bedrijf een nieuwe start te laten
kelplaats. Maison Magdalena
was tot nu toe met het aanbod
van exclusieve damesmode een
vast adres voor veel vrouwen uit
de gehele regio.
Met de damesmodezaak ver
dwijnen in korte tijd drie win
kels uit Zaamslag. Begin januari
sloot Meermarkt Den Hamer,
eveneens gevestigd aan het
Plein, de deuren. De hoge leef
tijd van de beheerder was de
oorzaak. Ook drogisterij Dees
aan de Noordstraat gaat dicht.
Ook hier speelt de leeftijd van de
eigenaar een rol.
Van onze verslaggever
Terneuzen - Het bedrijfsleven moet
niet rouwig zijn dat de gemeentelijke
herindeling aan Zeeuws-Vlaanderen
voorbij is gegaan. Schaalvergroting
binnen de overheid pakt niet altijd
goed uit. „Het loopt veelal minder
goed af dan verwacht," aldus burge
meester Mansos van Borsele in een
voordracht voor de Brabants Zeeuwse
Werkgeverskring (BZW).
Volgens Mandos heeft Borsele, juist vanwe
ge dat kleinschalige, bedrijven binnen kun
nen halen. „Die bedrijven kozen voor onze
omgeving omdat zij afgeknapt waren op de
bureaucratische behandeling in de Rotter
damse haven. Mandos reageert daarmee op
het herhaalde pleidooi van de BZW om ook
Zeeuws-Vlaanderen in een of een paar gro
te gemeenten op te delen. De BZW vindt dat
er in ieder geval in de Kanaalzone één ge
meente moet komen. De belangen van het
bedrijfsleven, dat in een internationaal veld
opereert, zijn het best gediend met een
krachtig regionaal bestuur, vinden de
werkgevers. Mandos loopt daar niet mee
weg. „Kleinschaligheid past uitstekend in
het Zeeuwse profiel en biedt veel voordelen.
Men kent of leert bestuurders en ambtena
ren beter en sneller kennen, contacten zijn
sneller gelegd en er is minder bureaucratie.
Een grote organisatie kan nu eenmaal niet
zonder de nodige bureaucratische regels."
Zaken die voor een gemeente alleen niet te
behappen zijn kunnen in samenwerkings
verband opgelost worden of met een betere
opleiding van het personeel, vindt Mandos.
De burgemeester van Borsele brak voor de
Kring van Werkgevers een lans voor een be
tere profilering van de provincie Zeeland.
Zeeland heeft veel sterke punten maar
slaagt er onvoldoende in die te verzilveren
of onder brede aandacht te brengen. Vol
gens Mandos heeft Zeeland vier ijzersterke
troeven in de hand, de havens, de Wester-
scheldetunnel, het Zeeuwse platteland en
de kerncentrale. De betekenis van het
Zeeuwse platteland voor de economie is
volgens Mandos onderbelicht en onder
schat. De combinatie van grootschalige in
dustrie en havens, het ruime en rustige wo
nen in natuurrijke gebieden en de achter
stand op het gebied van vandalisme en cri
minaliteit is uniek. „Dat alles is al prachtig
op zich, maar zet daar nog eens de prijs die
voor dit alles betaald moet worden, dan
hebben wij hier in Zeeland een concurren
tiepositie die zijn weerga niet kent. De
meeste andere industriegebieden liggen in
of nabij grootstedelijke concentraties. Wij
niet. Het wonen wordt nogal eens onder
schat bij het creëren en propageren van een
gunstig vestigingsklimaat."
Mandos noemde ook de kerncentrale in het
veranderende landschap van de energiepo-
ductie een sterke troef. „Ik vind dat wij ons
in Zeeland hard moeten maken, om zeker
als vestigingsplaats voor de opwekking van
elektriciteit een prominente rol te spelen.
Wij hebben veel in huis, ligging aan diep
zeewater, dat voor de aanvoer van kolen
belangrijk is. Voldoende koelwater voor
centrales, goede locaties en kennis en erva
ring."
Sas van Gent/Axel - 'Doe
Sportief, Rij Alcoholvrij'.
Borden met die tekst komen
de komende drie jaar langs
de hoofdvelden van de zes
voetbalverenigingen in de
gemeenten Sas van Gent en
Axel te staan. Het is de be
doeling ze met ingang van
het nieuwe voetbalseizoen te
plaatsen, aldus de voorzitter
van de afdeling Sas van
Gent/Axel van Veilig Ver
keer Nederland, P. Apers.
Doel van dit nieuwe project
is vanzelfsprekend de spor
ters en supporters erop te
wijzen dat het gebruik van
alcohol in combinatie met
deelname aan het verkeer ge
vaarlijk is.
Het plaatsen van de borden
is een initiatief van de afde
ling Axel/Sas van Gent van
Veilig Verkeer Nederland
(VVN), in samenwerking met
de besturen van de voetbal
clubs in Axel, Koewacht,
Westdorpe, Sas van Gent en
Philippine en de twee ge
meenten. Binnenkort zit
WN met de besturen van de
zes voetbalclubs om de tafel
om de uitvoering verder uit
te werken.
