etje
Maas Europees landschap van het jaar
Onderwijswereld twijfelt aan nut van verplichte schoolgids
Educatief Ecodrome
schuwt het vingertje
De prijs van
de vooruitgang
Edet
DËSTEM
LIJF LEVEN
E2
Verplichtingen
Houvast
Vertrouwen
Glossy
In Zwolle verrijst nieuw pretpark
Consumeren
Paviljoen
Geldschieter
Monorail
Oevergebied krijgt stevige oppepper van organisatie natuurvrienden
SDAG 22 JANUARI 1997 E1
tekening rené van halderen
p het aantal psychosomatische klach-
ider werknemers.
sma: „Want pesten heeft in eerste in-
e stress en op de langere duur ook de
Inelijke klachten die daarmee samen-
in tot gevolg."
eeft geen last meer van die klachten,
i ik naar huis ging merkte ik dat mijn
[et meer wilde. Dat zei: Els bekijk jij het
Nu is dat omgedraaid. Ik heb er weer
:r in en kan veel beter voor mezelf op-
i. Mijn collega's zien dat ook. Die zeg-
ls, jij loopt weer heel anders door de
etiger te stoppen. „Maar als dat in
blad staat, mag je het toch niet zo-
u als flauwekul. Ik wil er binnenkort
idsters over gaan praten." Hij wil ook
jemen met de GGD om hun advies over
icht opgeworpen probleem te verne-
ij de GGD zijn niet bijzonder onder de
s infectieziekten H. van Krachten van
Den Bosch meldt: „Ik zou nu niet di-
eheel verbod op wc-rolletjes willen m-
j heeft het artikel van de wetenschap-
;t gelezen, maar kan zich er wel iets bi]
„Alles op het toilet heeft een heel ho-
atie bacteriën. Maar in de regel kom ]e
net besmette handen aan zo'n rolletje,
ik van het toilet is bijvoorbeeld veel
et." Hoewel Van Kruchten verwacht
t mee zal vallen', wil hij toch het ard
en en bestuderen. Je kunt tenslotte
holen en peuterspeelzalen blijven de
van wc-rolletjes voorlopig nog we
Woordvoerders zeggen het advies van
te wachten. „Als die straks zegt date
ee aan de hand is, dan zal ik ze 'ate
i," zegt directeur C van den Berk van
Norbertus-basisschool.
ifdkantoor van Edet Nederland bv in
iken ze zich weinig zorgen dat het on-
1 leiden tot een verontrustende °a*}n®
ame van hun wc-papier mét rollet]^
der J. van Ganzewinkel: „Met de rol
liets mis. Alleen op toiletten kunnen
>p komen. We weten dat veel kimder
lletjes spelen en dat ermee gekn'atse
vinden het prachtig dat ons product
tweede leven krijgt. Verder vinden
WOENSDAG 22 JANUARI 1997
'School timmert zwakke
kanten niet op voordeur'
Boor Ap van den Berg
pvdA-staatssecretaris Tineke
Netelenbos van Onderwijs wil
haar greep op de kwaliteit van
(jet onderwijs vergroten door
de invoering van schoolgidsen,
waarin scholen in de loop van
het komend schooljaar serieus
verslag moeten doen van hun
doelstellingen, activiteiten en
schoolresultaten. De Tweede
Kamer neemt hierover in de
tomende maanden een defini
tief besluit. Schoolleiders heb-
hen evenwel weinig puf om
hun doorgaans weinigzeggen
de 'propaganda-brochures' uit
te breiden met wezenlijke in
formatie voor ouders en toe
komstige studenten. Hoe maak
je desondanks de juiste keuze
voor de juiste school?
„Eigenlijk draait het om één
ding," meent rector Jan Nagel
van de Eindhovense scholenge
meenschap Augustinianum. „Als
ouder wil je dat er op die school
I mrdt gehouden van je kind. Dat
criterium is uiteindelijk bepalend
tij de keuze voor een basisschool,
maar ook bij de keuze voor een
middelbare school."
Arie van Rooijen, als pedagoog-
I onderwijskundige werkzaam bij
de Nederlandse Katholieke
Oudervereniging (NKO), fronst
zijn wenkbrauwen. „Meneer Na
gel gaat wel wat erg kort door de
tocht," vindt hij. „Nog steeds
uillen ouders het liefst een basis
school op de hoek van hun woon
straat. De signatuur is één van de
motieven. Ook gaan ouders nogal
eens af op de verhalen die ze van
buurtbewoners over een school
opvangen. Slechts een kleine
groep ouders trekt erop uit en
laat zich door onderwijzers uit
gebreid informeren over het rei
len en zeilen van een school. Over
let schoolwerkplan, de veiligheid
op school, de samenstelling van
onderwijsteam, de inspraak
mogelijkheden, de leermethodie-
ken, enzovoorts. Neem degenen
dieongeacht de afstand hun
keuze laten vallen op een Vrije
School of Montessorischool."
De invoering van de schoolgids
zal in die situatie weinig veran
dering brengen, weet ook Van
Ouders mogen best weten wat een school aan kwaliteit, activiteiten en schoolresultaten te bieden heeft.
oto de stem/ben steffen
Rooijen. „Kwaliteit haal je niet
uit een stuk papier, dat weet ik
ook wel. Maar een schoolgids is
een goed instrument om de com
municatie tussen ouders en scho
len op gang te brengen. Ouders
raken steeds hoger opgeleid.
Worden steeds mondiger, dus...
Ze zijn bij uitstek geschikt om
over het onderwijsaanbod van
gedachten te wisselen," bena-'
drukt de NKO-woordvoerder.
Legio schooldirecteuren hebben
echter geen zin om veel energie te
steken in een schoolgids, die de
leek snel inzicht geeft in de kwa
liteit van het onderwijs op een in
stelling. „Let wel: we zijn de laat
ste maanden via circulaires van
het ministerie en door cao's over
laden met allerlei administratie
ve verplichtingen. Daar hebben
mijn collega's hun handen al aan
vol," meldt de Eindhovense rec
tor Nagel,
„Je hoort velen inderdaad zeg
gen: 'We schonen onze brochures
een beetje op, zetten er hier en
daar een cijfertje bij en daar moet
de staatssecretaris het maar mee
doen'. En dan voegen ze eraan
toe: 'Knappe inspecteur die mij
gaat kapittelen'. Ze vinden dat er
spoedeiserider zaken zijn en ik
kan ze daarin niet helemaal on
gelijk geven."
Beter iets dan helemaal niets, re
deneert Harm Klifman van de
Besturenbond Protestants-Chris
telijk Onderwijs (BPCO) als hij
de bestaande gidsen onder de
loep neemt. „De huidige gidsen
bieden ouders toch al enig hou
vast. Ze bevatten in elk geval
meer dan het obligate praatje van
de directeur. En als ze, zoals de
staatssecretaris wil, worden uit
gebreid met rubrieken, pedagogi
sche doelen (waaronder leerling
begeleiding) en resultaten kun
nen ouders er mogelijk nog beter
mee uit de voeten," is Klifmans
verwachting.
„Ouders mogen best weten wat
een school aan kwaliteit te bie
den heeft. Dat is belangrijker dan
het aantal disco-avondjes. Als
scholen duidelijk vertellen waar
ze voor staan, dan hebben ouders
ook wat te kiezen. En kunnen ze
de scholen erop aanspreken. In de
trant van: 'U belooft dat en dat
wel, maar u doet het niet'. Ook
het personeel heeft daar voordeel
van, omdat ze precies weten in
welk profiel ze moeten passen."
Dit laat onverlet dat de keuze
voor een bepaalde school in de
meeste gevallen wordt bepaald
door het kind. Die gaat - zeker
waar het een middelbare school
betreft - daar waar zijn vriendjes
en vriendinnetjes gaan. „Ik ont
ken dat niet," erkent Klifman.
„MSardeschoolgids heeft höü
juist dé bedoeling dé'ouder weer
ouder te ldïeit zijn. De ouder weer
de keuze te laten maken. De
schoolgids neemt de ouder se
rieus."
Het Cito in Arnhem, het instituut
voor toetsontwikkeling, levert in
teressante informatie over het
onderwijs op scholen. Woord
voerder Henny Uiterwijk heeft er
evenwel weinig vertrouwen in
dat scholen 'hun sterke en zwak
ke kanten op de voordeur timme
ren, dan wel expliciet vermelden
in hun schoolgids'.
Hij kan zich de terughoudend
heid ook wel enigszins voorstel
len. „Wij hebben geen cultuur op
dat gebied. In landen als Frank
rijk en Engeland worden de
schoolresultaten van kinderen in
kranten gepubliceerd. De vraag
is echter of dat verstandig is. De
invloed van het nest waaruit de
kinderen afkomstig zijn is name
lijk ontzettend groot. Voor de
scholen zelf is het natuurlijk wel
belangrijk te weten wat ze goed
en niet goed doen."
Ouders kunnen door cijfermate
riaal geheel op het verkeerde
been worden gezet, meent Uiter
wijk. „De algemene resultaten op
een zwarte school zullen waar
schijnlijk minder zijn dan die op
een overwegend witte school.
Maar dat zegt geen klap over de
kwaliteit van het onderwijs. Het
niveau op de zwarte school kan
beter zijn dan dat op de witte
school, hoewel dat in eerste in
stantie niet uit de kille cijfertjes
blijkt. Ondanks lage scores en
kinderen uit een laag sociaal mi
lieu, kun je het toch goed doen,"
waarschuwt de Cito-woordvoer-
der.
Dus ook al vatten schooldirecties
hun taak ten aanzien van de
schoolgids redelijk serieus op,
dan nog is een objectieve kwafi-
teitstoets schier onmogelijk uit te
voeren. „Ouders en kinderen die
zich bijvoorbeeld blindstaren op
de doorstroming naar het gymna
sium, laten zich op het verkeerde
been zetten," waarschuwt ook
BPCO-woordvoerder Klifman.
Daar komt bij dat menige ouder
zich zal laten leiden of misleiden
door de Uitvoering van schoolgid
sen. Klifman: „Natuurlijk, de uit
eindelijke waarde van de school
gids zal nog moeten blijken. Maar
het zal toch niet zo zijn dat de
meeste ouders vallen voor een
schoolgids met een glossy kaft? Ik
hoop in elk geval dat men daar
doorheen weet te prikken."
OoorPaul van der Steen
De overvolle markt van pret
parken verwelkomt half juni
een nieuwkomer, het Ecodro
me in Zwolle. Een attractie
met een educatief karakter en
met als thema milieu. Niet
belerend, maar wel met een
boodschap.
ja, G. Bootsma, directeur van de
«selhallen in Zwolle, kent de
dramatische geschiedenissen
educatieve parken in Neder
land: de Flevohof, het Areheon.
«redden het niet. Toch heeft
mj bet volste vertrouwen dat
mjn' educatieve milieupark, het
tcodrome, niet eindigt in een
nachtmerrie.
Volgens J. Bertus, directeur van
a Club van Elf - het samenwer-
•gsverband van Nederlands
Wste dagattracties -, zijn
Wucatieve parken niet bij voor
at tot mislukken gedoemd.
™)k naar de dierentuinen. Die
het uitstekend. Maar zij
™hen hun positie al verwor-
En dan nog moeten ze conti-
dingen blijven ont-
Mtelen en blijven investeren."
bt p Winc't er §een doekjes om:
J Ecodrome kan slagen, maar
ijk krijgt het park het
»0m het als nieuwkomer te
en op een overvolle markt
e onze is geen sinecure."
ei1 Pretpark met een boodschap
Pm? ®00tslua het Zwolse
"tome, dat door de IJsselhal-
„i wordt beheerd. „Dat klinkt
(I lelijker dan het bedoeld is.
•eten ons af gaan vragen of
"el zo door kunnen blijven
1,1 ®et consumeren. Dat wil-
We onze bezoekers duidelijk
en. Op een ongedwongen
mJ®. zonder het belerende
yjigertje."
ul^drome wordt een combi-
e van tentoonstellingen en
bes. In wagentjes kunnen
Hit Wrs 'een re*s d°°r de tijd'
Bootsma: „Al rijdend
Je het ontstaan en de ge-
aan zich voorbij trek-
Z- UM
'edenis
ken. Met allerlei spectaculaire
effecten."
In de speeltuin is het thema af
valscheiding. Dat betekent een
draaimolen in de vorm van een
afgekloven appel (gft), klimmen
in een gigantisch soepblik en
glijden in een voor de glasbak
bestemde fles. Het park krijgt
ook een variant op de oeroude
Bedriegertjes. „Het is een soort
quiz. Een fout antwoord levert
een nat pak op."
Wat rustiger en droger amuse
ment bieden de diverse tuinen en
een kas met als trekker een ske
let van een allosaurus, een vlees
etende dino. Het vijf meter hoge
en twaalf meter lange beest is -
in bijna complete staat - opge
graven in de Verenigde Staten.
„Echt een bijzonder exemplaar,"
aldus Bootsma. „Het heeft ons
zo'n tweehonderdduizend dollar
gekost. In Europa heeft alleen
het Natuurhistorisch Museum in
Parijs eenzelfde skelet."
Blikvanger van de Zwolse at
tractie wordt het Ecodrome-pa-
viljoen, een gebouw dat in 1992
op de Floriade in Zoetermeer te
zien was. De hoofdstad van
Overijssel kocht het voor het
symbolische bedrag van één gul
den. Op het terrein van het toe
komstige park wordt het nu op
nieuw opgebouwd. „Een hele
puzzel," aldus Bootsma. „Gezien
het prijskaartje hadden we beter
iets compleet nieuws neer kun
nen zetten. Al hebben nu wel iets
heel moois."
Al met al moet het gebodene -
geregeld aangepast aan trends
en tijdgeest - voldoende zijn om
het Ecodrome bestaansrecht te
geven, verwacht Bootsma. „We
hebben als IJsselhallen het voor
deel dat we een dochter zijn van
de Libéma Groep, die ervaring
heeft opgebouwd met parken als
de Beekse Bergen en het Autot-
ron. En we hebben geen over
spannen verwachtingen. Het uit
gangspunt is 120.000 bezoekers
per jaar. Dat moet haalbaar
zijn."
„We hebben niet de illusie dat
Limburgers voor een dagje
Ecodrome naar Zwolle komen.
Maar ze komen waarschijnlijk
wel, als ze hier in de buurt op
vakantie zijn op een camping of
in een bungalowpark op de Vel-
uwe of in West-Overijssel."
Een voordeel is volgens Bootsma
ook dat het Ecodrome niet net
als het Areheon in Alphen aan
den Rijn al bij de start wordt op
gezadeld met huizenhoge, finan
ciële lasten. 22 miljoen gaat het
park kosten maar dat bedrag is
grotendeels geschonken. De be
langrijkste geldschieter is Zwol
le, dat met twaalf miljoen over
de brug kwam. De gemeente, die
vorig jaar de honderdduizendste
inwoner verwelkomde, profi
leert zich de laaste tijd als 'groe
ne stad'. Voormalig burgemees
ter L. Hermans - tegenwoordig
Commissaris der Koningin in
Friesland - was een van de ini
tiatiefnemers voor het Ecodro
me. Zijn opvolger en VVD-colle-
ga J. Franssen maakte het kar
wei af.
Behalve de gemeente stopten
ook een aantal ministeries, de
provincie en het Zwolse be
drijfsleven enkele miljoenen in
het park. Bootsma: „We hebben
dus nauwelijks kapitaalslasten."
Overigens zijn er ook zaken die
het Ecodrome heeft afgekeken
van het inmiddels ter ziele gega-
ne Areheon. Het historisch the
mapark had plannen voor een
monorailverbinding met het NS-
station in Alphen aan den Rijn.
In Zwolle wordt dat idee wel
licht opgepakt.
Gesprekken zijn gaande over een
monorail die het station met het
Ecodrome verbindt en die van
daaruit nog doorrijdt naar de
Hogeschool Windesheim, het
grote hbo-cluster in de Overijs
selse hoofdstad.
Toch komen er bij het Ecodrome
ook parkeerplaatsen. Milieupark
of niet. „We maken onszelf niets
wijs," zegt Bootsma. „De meeste
dagjesmensen komen waar
schijnlijk toch gewoon met de
auto."
Het Zwolse Ecodrome, zoals het er komende zomer uit moet zien.
Door drs. J.
Paalman
Wie vroeger
voor zijn beurt
ter wereld
kwam kreeg het
niet makkelijk.
Werd je voor de
dertigste week
geboren, dan
had je eigenlijk
nauwelijks
kans om te overleven. Niets aan
te doen. De grenzen zijn nu fors
verlegd. Neonatologen, kinder
artsen die gespecialiseerd zijn
in de behandeling van het pas
geboren kind, houden nu steeds
jongere en lichtere kinderen in
leven. Iedereen weet dat daar
een prijs voor wordt betaald,
want hoe lichter en jonger hoe
groter de kans op enigerlei han
dicap.
Alleen weet niemand exact hoe
hoog die prijs wel is.
Tot in de jaren zeventig gold een
zwangerschap van 28 weken als
absolute ondergrens waaronder
geen levensvatbaar kind gebo
ren kon worden. Dat heeft alles
te maken met het feit dat de
longetjes pas rond de 32e week
rijp genoeg zijn om zonder pro
blemen zelfstandig te kunnen
ademhalen. Tegenwoordig kan
men met medisch kunst- en
vliegwerk die kinderen wel in
leven houden en nu is de 24e
week de absolute ondergrens
omdat dan pas de longblaasjes
dun genoeg zijn om zuurstof
door te laten.
Daarom liggen er steeds meer
kindjes met een zeer laag ge
boortegewicht op de couveuse
afdelingen. Tegenwoordig is een
kleine helft van alle kinderen
die daar liggen lichter dan 1500
gram en twintig jaar geleden
was dat nog geen tien procent.
Men begon er toen, bij gebrek
aan resultaat, ook minder snel
aan. Het gaat hier om heel wei
nig kinderen, zo'n duizend per
jaar, iets meer dan een half pro
cent van de 200.000 kinderen
die in Nederland elk jaar wor
den geboren. Maar omdat ze
steeds meer in leven worden ge
houden en omdat hun levens
kansen in de afgelopen twintig
jaar spectaculair zijn gestegen,
kom je ze steeds vaker tegen.
Hun leventje begint als een lan-
gé'kriö'kpartij onl'te oVetïévëh.
Lücey, de hoofdredacteur van
het medisch tijdschrift Pedia
trics, beschreef het aldus: „Het
te vroeg geboren kind komt te
recht in een hectische, koude,
lawaaiierige en schel verlichte
wereld gevuld met mysterieuze
apparatuur en bevolkt met ge
maskerde vreemdelingen. Bijna
alles wat voor of met het kind
gedaan wordt doet pijn. Die
pijn voelt het kind maar kan die
niet uiten. De pasgeborene die
kunstmatig wordt beademd kan
niet huilen en kan wekenlang
ook niet normaal worden ge
voed. Men prikt alsmaar in zijn
hielen voor bloed. Dag en nacht
dreunt de beademingsappara
tuur om lucht in de longetjes te
blazen en om het leven te be
houden - maar tegen welke
prijs?"
Ademhalingsproblemen zijn
een groot gevaar voor het kind,
maar ook de toegenomen kans
op hersenbloeding als het kind
26 tot 28 weken oud is. Dan is
de goed doorbloede laag waar
uit de hersencellen zich ontwik
kelen zo fragiel dat het makke
lijk scheurt als de druk in de
schedel al te zeer schommelt.
Daarmee neemt de kans op een
handicap be
langrijk toe. De
grotere kans op
spasticiteit,
doofheid,
blindheid, een
waterhoofd en
een latere gees
telijke achter
stand is de prijs
die we betalen
voor de neona-
tologische vooruitgang.
Hoe groot die prijs precies is
weten we niet precies. In de ja
ren zeventig had een op de drie
kinderen met een extreem laag
geboortegewicht een of meerde
re handicaps. Tien jaar later
was dat al teruggelopen tot 16
procent, waarvan 11 procent
met een lichte en 5 procent met
een zware handicap. Tijdens het
beroemde Pops-onderzoek aan
de Leidse universiteit volgden
drie kinderartsen vijf jaar lang
een groepje kinderen met een
geboortegewicht van 1500 gram
of minder (met als laagste ge
wicht zo'n gram of 700!). Uit
dat onderzoek bleek dat deze
kinderen een vier keer grotere
kans hebben op een handicap.
In het blad Patient Care van
september vorig jaar staat be
schreven hoe het met tachtig
kinderen is vergaan die vanwe
ge hun extreem lage gewicht in
het Rotterdamse Sophia Kinde
rziekenhuis in een couveuse
hadden gelegen. Op de echo was
te zien dat de helft van hen een
lichte dan wel zware hersenbe
schadiging had opgelopen. Zo'n
echo bleek veel betrouwbaarder
te zijn als methode om te voor
spellen hoe het met het kind zou
gaan dan vrijwel al het verdere
onderzoek samen. Bij de 40 pro
cent van de kinderen bij wie de
echo verwijde hersenholten liet
zien had bijna de helft later last
van lichte neurologische afwij
kingen en was tien procent later
spastisch.
Van de kleine groep kinderen
(tien procent) bij wie de herse
nen ernstig beschadigd waren,
was later bijna iedereen doof,
blind, spastisch of geestelijk
achter.
Uit dit onderzoek kwamen een
paar opvallende zaken naar vo
ren. In de eerste twee jaar valt
over de latere geestelijke ont
wikkeling Vanhet' 'kind heel
weinig te zeggen. Van alle kin
deren die >op' hün tweede een
duidelijke geestelijke achter
stand hadden bleek eenderde
anderhalf jaar later een geeste
lijke handicap te hebben, had
eenderde een lichte geestelijke
stoornis met gedragsproblemen
als hyperactiviteit en was min
stens eenderde volkomen nor
maal. Kinderen veranderen na
melijk voortdurend, dat is bijna
hun kenmerk. Bovendien gaan
deze kinderen in het eerste jaar
in ontwikkeling achteruit! Nie
mand die het begrijpt, maar in
het buitenland is precies het
zelfde fenomeen waargenomen.
Maar aan de andere kant, dat is
weer het goede bericht, zijn heel
wat van die kinderen in staat
om een ontwikkelingsachter
stand in te halen. De omgeving
blijkt een belangrijke factor
daarbij te zijn, en dat is ook een
goed bericht want dat wil zeg
gen dat je vaak wat aan die ont
wikkelingsachterstand kunt
doen. In Amerika behandelt
men deze kinderen daarom heel
intensief en heel vroeg om late
re gedragsproblemen voor te
zijn. Met redelijk succes naar
het schijnt.
Door John van Oppen
Het oevergebied van de Maas
is tijdens de jaarvergadering
van de Naturfreunde Interna
tionale (NFI) uitgeroepen tot
Europees Landschap van het
jaar 1997/1998. Toerisme, eco
logische landbouw, streekge
bonden ambachten en regio
nale producten krijgen gedu
rende die periode een stevige
oppepper van de NFI, een or
ganisatie van natuurvrienden
die zetelt in Wenen en tevens
dienst doet als onafhankelijk
adviesorgaan van onder meer
Unesco en de Raad voor
Europa.
Met een aantal van 600.000 leden
die werkzaam zijn in circa 3500
plaatselijke werkgroepen, met 39
beroepsmatige medewerkers en
ongeveer 35.000 vrijwilligers be
hoort de NFI wereldwijd tot de al
lergrootste milieu-organisaties.
Via evenementen, reizen, congres
sen, cursussen, projecten en acties
zal de NFI het landschap van de
Maas de komende tijd internatio
naal in de schijnwerpers zetten.
„Met een lengte van 925 km is de
Maas een van de belangrijkste ri
vieren van Europa en de levens
ader van drukbevolkte gebieden
Met een lengte van 925 km is de Maas een van de belangrijkste rivieren van Europa en de levens
ader van drukbevolkte gebieden in Frankrijk, België en Nederland. foto ed van alem
in Frankrijk, België en Neder
land," aldus NFI-president Her-
bert Brückner in een toelichting
op de uitverkiezing.
De NFI kiest om de twee jaar het
Europese landschap. Het gaat dan
steeds om een grensgebied, In het
jaar 1995/1996 viel de eer te beurt
aan de Alpen; de keer daarvoor
ging alle aandacht naar de mon
ding van de rivier de Oder, aan de
grens van Duitsland en Polen.
Het nieuwe project heeft als naam
'Beter leven met de Maas'. Volgens
Brückner wordt het jaar van 23
tot 25 mei a.s. officieel ingeluid,
tijdens een feestelijke bijeenkomst
aan de Grensmaas in de Belgische
plaatsjes Dilsen/Stokkem en
Maasmechelen. Van Nederlandse
zijde wordt de NFI gevoed door
het in Amsterdam gevestigde Ni-
von, het Nederlands Instituut voor
Volksontwikkeling en Natuur
vrienden. Volgens Diederik Mö-
nch, woordvoerder van het Nivon,
wordt tijdens het actiejaar werk
gemaakt van het herstel van het
Maasheggen-landschap. Ook wor
den de oevers plaatselijk ver
hoogd, zodat de oeverzwaluw
weer nesten kan bouwen.
In de loop van het 'Europese jaar
van de Maas' verschijnt verder een
reisgids in zes talen, waarin alle
aandacht uitgaat naar streekge
bonden ambachten, typisch regio
nale producten, cultuurhisto
rische bijzonderheden en ecologi
sche landbouw.
Tijdens regionale bijeenkomsten
in onder meer Rotterdam, 's Her
togenbosch, Nijmegen, Venlo,
Roermond en Maastricht worden
boeren, horeca-, recreatie- en an
dere ondernemers attent gemaakt
op de kansen die het ecologisch
toerisme langs de rivier biedt, nu
een internationale organisatie met
een achterban van 600.000 men
sen er twee jaar lang aandacht aan
besteedt.
Met de regionale autoriteiten be
spreekt de NFI in dezelfde periode
bestaande problemen, zoals het
hoogwater en de vervuiling, om te
komen tot concepten voor duurza
me regionale ontwikkeling.
Vaar-, wandel- en fietsroutes
worden verbeterd, onder meer
door de aanleg van klaphekjes,
overstapjes en het toegankelijk
maken van de oevers. Verder komt
er een Maas-Schwalmpad dat
Midden-Limburg met de Duitse
grensstreek verbindt. Die route
kan tevens als lus dienen in het
befaamde Pieterpad, dat tussen
Nijmegen en Maastricht al gro
tendeels de oevers van de Maas
volgt. De stad Maastricht krijgt in
de loop van 1998 een internatio
naal congres met als thema 'de
prijs van de Maas'. Daarin wordt
getracht om 'onvergelijkbare' fac
toren met elkaar in verband te
brengen. Zo wordt berekend hoe
veel het kost om het drinkwater in
Rotterdam schoon te krijgen, zo
lang er in Wallonië ongestraft ge
loosd mag worden op de rivier.
Tegelijk zal onderzocht worden
hoeveel het drinkwater kost als de
vervuiling meteen aan de bron
wordt bestreden.
