Nederland is
geen paradijs
Zuid-Amerikaanse oorlog tegen drugstransporten faalt hopeloos
Mind
'soci
bane
Abvakabo sj
Top
man
Werknemer ui|
DE STEM
BUITENLAND
Prostituees uit Dominicaanse Republiek keren vaak berooid terug
111
ZATERDAG 11 JANUARI 1997 f\
Door Armand Snijders
Santo Domingo - Spijt heeft Ma
ria Tejero wel van haar mislukte
gooi naar geluk in het rijke
West-Europa. Ze had gehoopt
daar een fortuin te vergaren om
na een paar jaar als rijke vrouw
naar haar geboortedorp La Pita
in de bergen van de Domini
caanse Republiek terug te keren
en op die manier aanzien te krij
gen.
Het liep allemaal anders. Ze
zwerft nu door de straten van
Santo Domingo en is verslaafd
aan cocaïne.
Maria verliet vier jaar geleden
op achttienjarige leeftijd de ar
moede in haar dorp en trok naar
de hoofdstad Santo Domingo.
„Ik hoopte in een hotel of ergens
in de huishouding werk te vin
den, maar dat viel tegen." Na
lang zoeken kon ze als animeér-
meisje aan de slag in een bar.
Daar ontdekte ze dat mannen
bereid waren veel geld neer te
tellen als ze wat verder wilde
gaan. Ze werkte vervolgens in
diverse bordelen, waar ze een
Duitser leerde kennen die ze al
leen als Hans kent.
„Hij vertelde me dat we in
Duitsland veel meer geld konden
verdienen met hetzelfde werk.
Hij zorgde voor papieren en be
taalde mijn ticket." Samen met
drie andere meisjes vloog Maria
naar Madrid, van waaruit ze per
trein naar Amsterdam reisden.
Zakgeld
Het paradijs dat Maria was be
loofd, bleek niet meer dan een
smerig bordeel, eerst in Amster
dam, later in Arnhem en uitein
delijk in Hamburg. De bordeel
eigenaar had haar paspoort in
genomen onder het mom dat ze
eerst haar reiskosten en kosten
voor de papieren, kamerhuur en
levensonderhoud moest afbeta
len. Al met al, zo had hij de naïe
ve Dominicaanse voorgerekend,
beliep het vele tienduizenden
guldens. Ze kreeg iedere maand
slechts enkele tientjes zakgeld,
terwijl ze dagelijks, zeven dagen
per week, vijf tot tien mannen
als klant ontving. Door de Duit
se Vreemdelingendienst werd ze
uiteindelijk opgepakt en over de
grens met Nederland gezet, waar
justitie haar op het eerste vlieg
tuig naar het Caribische eiland
zette.
Naar haar geboortedorp durft ze
niet meer terug te keren. Uit
schaamte. Schaamte, omdat ze
IEDER JAAR trekken honderden vrouwen vanuit
de Dominicaanse Republiek naar Nederland en
andere Europese landen. Vaak gelokt met mooie
praatjes over de bergen geld die ze kunnen verdie
nen met huishoudelijk werk. De meesten belanden
echter in de prostitutie en worden niet zelden als
illegaal na maanden of jaren weer teruggestuurd
naar eigen land. Meestal zonder geld op zak, maar
nog vaker geestelijk gebroken. In de Dominicaan
se republiek kunnen ze geen kant meer op.
Met de film Me duele el alma (Mijn ziel doet pijn)
heeft de Stichting Prostitutie Projecten Den Haag
in samenwerking met het ministerie van Ontwik
kelingssamenwerking getracht de vrouwen te wij
zen op wat hen daadwerkelijk te wachten staat.
Op het Caribische eiland zelf kijkt men met ge
mengde gevoelens tegen de resultaten aan.
haar familie in de steek heeft ge
laten en niet met de beloofde
rijkdommen kon terugkeren. Om
te kunnen overleven en om de
voor haar onmisbare cocaïne te
kopen, hoopt ze 's avonds een
man op te kunnen pikken. Ze
leeft van dag tot dag, onzeker
over wat haar staat te wachten.
„Ik zie geen toekomst meer.
Waar moet ik immers heen? Mijn
familie weet niet eens dat ik hier
ben, of ik nog leef."
Het verhaal van Maria is als dat
van zo veel vrouwen uit de Do
minicaanse Republiek. In Euro
pa werken duizenden landgeno
ten van haar als prostituee. Zij
vormen na de Colombianen de
grootste groep buitenlandse
vrouwen die hopen rijk te wor
den in de Nederlandse prostitu
tie, al bestaat er nu geduchte
concurrentie vanuit Oost-
Europa.
Armoede
De vrouwen hebben alleiriaql
slechts één doel voor ogeft: deatf-
moede in eigen land ontvluch
ten. Veel van de vrouwen zijn af
komstig uit arme bergdorpen oï
uit de vele sloppenwijken van
Santo Domingo, die voor toeris
ten zijn verborgen achter hoge
muren. De droom van een rijk en
gelukkig bestaan in Nederland
eindigt echter meer dan eens in
een nachtmerrie.
„Als ze hier worden gelokt, is er
niemand die vertelt wat ze wer
kelijk staat te wachten," zegt
Leonardo Guerrero van COIN,
de organisatie die zich bezig
houdt met het veldwerk onder
prostituees in de Dominicaanse
hoofdstad.
„Ze laten zich verleiden door de
mooie praatjes en vooral het be
loofde geld. In Europa aangeko
men blijkt dat echter altijd bit
ter tegen te vallen.
Dat is ook de kern van het ver
haal in de zwaar gedramatiseer
de film Me duele el alma, die
twee jaar geleden werd uitge
bracht.
De naaister Amelia Gonzalez
Martinez besluit haar geluk te
beproeven in Nederland om haar
dromen, een huis met bad, warm
en koud stromend water, een
school voor haar kinderen, een
auto en een lieve man, in vervul
ling te laten gaan. In Amsterdam
en Den Haag treft ze echter niet
het paradijselijke leventje waar
op ze had gerekend, maar wel
gewelddadige klanten, oplich
ters en een schamel inkomen.
Uiteindelijk wordt ze opgepakt
en uitgewezen. Terug in Santo
Domingo zet ze haar vrolijkste
gezicht op, maar inwendig voelt
ze zich enorm vernederd.
Bierkaai
Guerro bekommert zich met een
aantal vrijwilligers om het lot
van de terugkerende prostituees.
Maar het is vechten tegen een
bierkaai.
„De meesten zijn te trots om toe
te geven dat het rampzalig was.
Ze weigeren dan ook steun. Die
kunnen we bijvoorbeeld geven
door met de familie te praten of
'door ze te helpen huisvesting te
vinden. Veel vrouwen trekken
gedwongen door de omstandig
heden naar de toeristische oor
den aan de noordkust om hun
lichaam daar te verkopen aan
mannen."
Guerro is blij met de aandacht
die Me duele el alma de proble
matiek rond de Dominicaanse
prostituees heeft gegeven. „Maar
daarmee is het probleem nog
niet opgelost. En eerlijk gezegd
is het resultaat van de film bijna
nul. De stroom vrouwen die naar
Europa gaan, is niet afgenomen.
Zo lang zij zich laten verleiden
om daar te gaan werken en de
autoriteiten daar geen stringent
toelatingsbeleid toepassen,
roeien we tegen de stroom op.
Hotel Macao aan de Benito Gon
zalez in Santo Domingo maakt
overdag een verlaten indruk. Pas
rond zessen, als de duisternis in
valt, komen de eerste gasten bin
nen. De meesten huren voor
slechts een paar gulden enkele
uren een kamertje met rose-be-
schilderde muren van nauwe
lijks 1,5 bij 2,5 meter, met een
badkamer waar het vooral voor
kakkerlakken goed toeven is.
Het belangrijkste is echter aan
wezig: een bed met daarnaast op
een tafeltje een condoom. „Want
de meeste hoeren vrijen veilig,"
weet de uitbaatster.
Het is een komen en gaan van
prostituees met hun klanten, die
ze oppikken nabij een parkje aan
de Avenida Duarte, op een flinke
steenworp afstand. Een opmer
kelijk groot deel van de vrouwen
zegt het geluk al te hebben be
proefd in Europa. „Ik heb het
vak eigenlijk daar geleerd," ver
telt Esmeralda Sereza.
Zij vertrok drie jaar geleden
naar Nederland. Haar was be
loofd dat ze in de huishouding
zou kunnen gaan werken, maar
in Amsterdam aangekomen werd
ze gedwongen mannen te verma
ken in een bordeel. Ook haar
paspoort werd achtergehouden,
met de toezegging dat ze dat op
elk gewenst moment weer kon
terugkrijgen. „Maar als ik erom
vroeg, was er altijd een reden
waarom het net niet kon. Toch
was ik niet echt ongelukkig. Ik
kon wat geld sparen en naar
mijn familie thuis sturen." Maar
toen ze na een jaar op straat
werd gezet, begon de ellende.
Bestolen
Ze belandde als raamprostituee
in Den Haag. „Ik werd keer op
keer bestolen door mijn pooier.
Uiteindelijk heb ik hem na een
ruzie neergestoken. Ik ben toen
teruggestuurd naar de Domini
caanse Republiek," zo vertelt de
donkerharige Esmeralda. „Hier
ben ik weer als prostituee aan
het werk gegaan, omdat dat het
enige is waarmee je een redelijk
inkomen kunt verdienen. Of je
moet kans zien om in de politiek
te komen, dan kun je jezelf ver
rijken."
„Als ik de kans zou krijgen terug
te gaan naar Nederland, dan doe
ik dat. Ondanks alle problemen
die ik heb gehad. Ik vind de Ne
derlanders wel kil en egoïstisch.
Ze praten niet over hun gevoe
lens, hebben alleen maar belang
stelling voor zichzelf. Maar het
geld vergoedt veel," geeft ze toe.
Me duele el alma heeft Esmeral
da enkele maanden geleden ge
Honderden vrouwen uit de Dominicaanse Republiek trekken jaarlijks naar Nederland en andere Europese landen. Gelokt met mooii
praatjes over de bergen geld die ze kunnen verdienen als huishoudster. De meesten belanden echter in de prostitutie.
FOTO PERSBURO DIJKSTRA
zien. „Ik denk niet dat het meis
jes ervan zal weerhouden te
gaan. De drang om geld te ver
dienen, is groot. En ze hebben
allemaal zoiets van: mij over
komt dit niet. Het is allemaal erg
gedramatiseerd. En ik heb in
Nederland ook heel veel leuke
momenten meegemaakt."
Huishoudster
Tegenover achterblijvende fami
lieleden in de Dominicaanse Re
publiek houden de vrouwen zo
veel mogelijk de schijn op dat ze
in Europa een goed leven hebben
en een fatsoenlijke baan. Maar
José Goico weet wel beter. De
knaap, die zegt dat hij zestien is
maar oogt als een jochie van
twaalf, begint te lachen op de
vraag wat hij ervan vindt dat
zijn moeder als huishoudster in
Rotterdam werkt, zoals zijn tan
te beweert.
„Als huishoudster? Dat zegt ze,
ja. Achter mannen loopt ze aan.
Hoe ik dat weet? Dat vertelde
een vriendin van haar waarmee
ze regelmatig schrijft. Ze moet
zelf weten wat ze doet. Ik merk
er in ieder geval niets van dat ze
goed verdient. Ze stuurt me
nooit wat, zelfs geen brief," zegt
hij schouderophalend.
José probeert in Santo Domingo
het hoofd boven water te houden
als fruitverkoper en schoenpoet
ser. „Als mijn moeder het echt zo
goed heeft, dan zou ze er toch
voor kunnen zorgen dat ik elke
dag te eten heb en naar school
kan gaan?"
Volgens COIN-coördinator Leo
nardo Guerro komt het regelma
tig voor dat de vrouwen in Euro
pa al hun goede voornemens ver
geten om de familie thuis te hel
pen.
„Dat is een groep die het verle
den probeert uit te wissen en als
ze de kans krijgen, proberen tl
trouwen met een Europeaan ons
aan een verblijfsvergunning tl
komen. Maar gelukkig profiteerl
bij de meeste vrouwen het thuis
front mee. Het ongelukkige le
ven dat de prostituees vaak lei
den, heeft daarom toch nog een
zonzijde.
Door Frank Bajak (ap)
Leticia - De dageraad ver
jaagt de mist van het blader
dak van de jungle bij een bui
tenpost aan de Amazone-ri
vier. In de verte is het geronk
van een klein vliegtuigje
hoorbaar. Het toestel, gevuld
met half bewerkte cocaïne,
scheert vlak over de bomen
heen.
Bijna dagelijks en soms twee of
drie keer op een dag komt een
drugs vliegtuigje over het Co
lombiaanse dorp Leticia heen.
Leticia ligt in de ondoordring
bare jungle, in de driehoek waar
Colombia, Brazilië en Peru bij
elkaar komen. Het is de nieuwe
frontlinie van de drugsoorlog.
Een combinatie van Ameri
kaanse elektronische surveil
lance en Peruaanse luchtmacht
acties heeft de traditionele
Iuchtroutes voor drugstranspor
ten sinds 1995 danig verstoord,
zodat de drugskoeriers nu over
de grensgebieden scheren. De
piloten maken korte en zeer lage
vluchten, waarbij ze gebruik
maken van een uitgebreid net
werk van kleine landingsbanen
in het junglegebied.
Radars
Ze brengen slechts enkele minu
ten op Peruaans grondgebied
door, waar ze de brandstoftank
bijvullen en tot een halve ton
aan ruwe cocaïne aan boord ne
men. De cocaïne is daarvóór
over land en over de rivier, op
de ruggen en in de boten van de
plaatselijke bewoners, op die
Een cocaïne-laboratorium in het binnenland van Colombia
plek terechtgekomen.
De drugslaboratoria in het bin
nenland van Colombia zijn de
volgende stop. De piloten vlie
gen zo laag om de Amerikaanse
radars, die in Leticia en in de
Peruaanse junglestad Iquitos
staan, te ontwijken.
Het veranderde patroon van de
drugstransporten heeft de auto
riteiten in het grensgebied van
de drie landen overrompeld. Na
de scherpe maatregelen is het
verkeer eerder toe- dan afgeno
men. De autoriteiten klagen dat
ze het op alle fronten moeten af
leggen tegen de drugshandel
aren: op het gebied van wapens,
FOTO AP
van mankracht en van slimheid.
Door het radioverkeer af te luis
teren, horen de autoriteiten wel
wanneer er een nieuw transport
zal vertrekken, maar ze hebben
meestal onvoldoende tijd om te
kunnen ingrijpen. Het dichtst
bijzijnde Colombiaanse leger
vliegtuig bevindt zich op twee
uur vliegen van het grensgebied.
De Peruaanse en Braziliaanse
luchtmachten zijn weliswaar
dichter in de buurt, maar geen
van de drie landen staat de an
dere twee buurlanden toe om
over eikaars grondgebied te
vliegen. Dus kunnen de piloten
van de drugstransporten over
het grensgebied slalommen zon
der gestoord te worden.
Loyaal
De plaatselijke inwoners, die lo
yaal zijn aan hun broodheren
die rijk zijn geworden van de
cocaïne, bewaken en onderhou
den de landingsbanen. Ze voor
zien de piloten van brandstof en
voedsel en hebben een waar
schuwingssysteem dat zo on
doorgrondelijk is als de jungle
zelf.
Bij de Colombiaans-Peruaanse
grens bevinden zich minstens
vijftien landingsbanen, terwijl
er in Peru nog eens achttien
zijn, waarvan eenderde in het
afgelopen jaar is aangelegd.
Mauro Spositio, hoofd van de
federale politie in de Brazili
aanse staat Amazonas, schat dat
het afgelopen jaar honderd ton
ruwe Peruaanse cocaïne naar
het noorden is vervoerd. „Het
verkeer van kleine vliegtuigjes
is intens," zegt hij.
Tot 1995 konden grote Colombi
aanse toestellen ongehinderd
naar Peru vliegen, het land
waar letterlijk de wortels liggen
van zeventig procent van de we
reldwijde productie van cocaï
ne, waarvan cocabladeren de
basis zijn.
De piloten dropten een baal
geld en namen een baal half be
werkte cocaine mee. De plaatse
lijke Peruaanse autoriteiten en
de legerleiders namen steekpen
ningen aan en keken de andere
kant op.
Neerschieten
Dat veranderde allemaal toen
de Amerikaanse en Peruaanse
drugsbestrijders de handen in
eensloegen. Vliegtuigen van de
Amerikaanse douane en ge
vechtsvliegtuigen van de Peru
aanse luchtmacht gingen ge
coördineerd de drugstranspor
ten bestrijden, zo was de bedoe
ling. Verdachte vliegtuigen die
zich weigerden te identificeren
en een landingsbevel negeerden,
mochten worden neergeschoten.
Sindsdien hebben Peruaanse A-
37's zeker zeven toestellen neer
geschoten, terwijl de Ameri
kaanse bemanning van de doua
nevliegtuigen toekeek bij deze
acties.
Maar de drugshandel bloeit als
nooit tevoren. Er zijn geen teke
nen dat de hoeveelheid cocaïne
die de Verenigde Staten wordt
binnengesmokkeld aan het ver
minderen is. Elders in de we
reld, zoals in Oost-Europa, is de
vraag naar cocaïne explosief ge
stegen.
„Het is net zo gecompliceerd als
een schaakpartij," zegt Jose
Luis Rodriguez, chef operaties
van de Peruaanse luchtmacht.
„Zij doen een zet en wij moeten
reageren. Normaal gesproken
zijn ze ons altijd een stap voor."
Nieuwe smokkelroutes duiken
overal op. Boeren kunnen hon
derdduizend Colombiaanse pe
sos (ongeveer 175 gulden) ver
dienen voor een trektocht van
drie dagen met dertig tot veertig
kilo cocaïne op hun rug.
„Er zijn duizenden manieren om
ruwe cocaïne te vervoeren,
zegt een Peruaanse drugsbe
strijder van het leger in Iquit°s>
die zich de nom de guerre 'Ma
joor Maranon' heeft aangeme
ten.
„Ze doen het met speedboten ot
onder de vloeren van grotere
toerboten. Ze verstoppen he
spul onder groente en fruit, oi
laten het de rivier afdrijven,
vastgebonden aan boomstam-
men."
De Peruaanse politie heeft he
afgelopen half jaar 2,8 ton ruwe
cocaïne in beslag genomen,
maar de meeste cocaïne is
der problemen gepasseerd.
Het onklaar maken van de lan
dingsbanen heeft ook weinig
uitgehaald. Op 24 oktober ver
nielden Peruaanse commando
enkele illegale landingsbanen
door er met dynamiet enorme
gaten in te maken. Maar minder
dan een week later waren z
weer klaar voor gebruik.
'Majoor Maranon' raadt d
Amerikaanse drugsbestrijder
aan om minder te investeren
ingewikkelde opsporingsere
tronica en meer in het Pers°
neel. „Geef de politie coninussi
op basis van de hoeveelheid ru^
we cocaïne die ze in beslag n
men," zegt hij. „Als je de me
sen meer betaalt, verzetten
bergen."
Zoetermeer (anp) - De Abvakabo
houdt woensdag aetievergaderingen
bij de werknemers van de postkanto-
ren.
Gisteren bleek aan het einde van de
middag dat Postkantoren BV niet
volledig ingaat op de eisen van de
bonden met betrekking tot een so
ciaal plan.
pe bonden liggen met Postkantoren
BV een gezamenlijke onderneming
Rijswijk (anp) - Werknemers vaJ
die niet aan minimumeisen voldoe!
schip te vallen. Omdat zij te veel j
ben, komen zij niet meer in aann
werkplaats. De dagopvang heeft i
teit om de ontslagen werknemers
Dat zegt het Nationaal Overleg
orgaan van Sociale Werkplaatsen
(NOSW). De organisatie denkt
dat er dit jaar enkele duizenden
werknemers afvloeien. Er werken
in totaal tachtigduizend mensen
bij sociale werkplaatsen.
Directeur Kooyman van het
NOSW zegt dat de criteria voor
de sociale werkplaatsen zijn ver
scherpt. „Daardoor valt een aan
tal mensen buiten deze voorzie
ning. Er is kennelijk geen geld om
de dagopvang te verruimen.
Volgens de werkplaatsen zijn de
afgevloeide werknemers te lang
zaam of hebben zij te veel bege
leiding nodig. Omdat de sociale
diensten commerciëler en effi
ciënter gaan werken, worden de
eisen voor productie en begelei
ding strikter gevolgd. Een groot
probleem is de subsidievermin-
SP-Kamerlid Jan Marijnissen
FOTO ANP
Eindhoven (anp) - Bij het af
scheid van Jan Dirk Timmer,
eind september vorig jaar in
net Evoluon, leek alles nog
koek en ei tussen de voorma-
hge Philips-topman en zijn
opvolger Cor Boonstra. Lou-
er lof viel de scheidende pre
sident-directeur ten deel - in-
c usief een benoeming tot
commandeur in de Orde van
de Nederlandse leeuw.
Uok Boonstra, in 1995 nota bene
„i d immer zelf binnengehaald
kroonprins, prees zijn voor--
f ger hemel in. Nauwelijks
tiou* ®aanden later lijkt de rela-
ie behoorlijk bekoeld. Boonstra,
laatnese zoon van een melkboer,
om w61? Selegenheid onbenut
kraken van Timmer te
wJt°0ri^aIige Philips-topman
gaat i^u wiiseli3k stil. „Hij
niet openbaar uiteraard
teUfiëren- Afc hij al iets
tem "®6n gebeurt dat in-
der j reaSeeri een woordvoer-
vakt-i le,.zÜn voormalige baas
Perers afschermt voor de
veren lmmer heeft voor het le- od
genheidaiHHmment?araUegele" Di
als "l3 ls smds 1 oktober ht
tionèu lSSaris aan de multina- kt
Stof honden. B|
iussen °r?r u en, Piuige discussie s1§
er vnlri °eide topmanagers is Pi
J^doende. Gisteren was het gf
