ggsal mpositie Servie put politie uit innen Frustraties Rwanda-tribunaal torenhoog Nederlandse soldaten laten verdachte van oorlogsmisdaden lopen VS in ban van moord mini-beauty-queen Verbod tabaksreclame VN-generaal: 'Val Srebrenica was onnodig' België vanaf 1999 JD KORT BUITENLAND A5 nTSitif I Erkenning verkiezingsoverwinning in Nis en Vrsac stemt betogers niet tevreden Aangeklaagden Gebakkeleid BUITENLAND KORT Strijd Sri Laiika laait weer op GALLGALL Jonge Uneven Gelukkig nieuwjaar. En mooi dat wij het nieuwe jaar beginnen met een aanbieding. Want we kunnen ons voor stellen dat ook uw portemonnee ■PWCHMBKBI het even kalm aan wil doen. Nou, dat kan. De beste wensen Altijd iets bijzonders. Geniet, maar dnnk met mate. Aanbiedingen zijn geldig tot en met dinsdag 28 januari 1997. nüSTBM VRIJDAG 10 JANUARI 1997 Den Haag/Sarajevo (anp) - Twee Nederlandse soldaten van de Navo-vredesmacht in Bosnië (SFOR) hebben een van oorlogs misdaden verdachte Bosnische-Kroaat laten lopen. De militairen dachten op een brug in Vitez (Centraal-Bosnië) Pero Skopljak te zien maar beslo ten hem niet te arresteren, zo meldden Navo-woordvoerders in Sarajevo. De Nederlandse militairen reden naar een SFOR-basis in het twin tig kilometer verderop gelegen Novi Travnik om de lijst te raad plegen met daarop de namen en foto's van verdachte oorlogsmis dadigers. Vergelijking maakte duidelijk dat het signalement overeenkwam met dat van Skop ljak, maar ze keerden niet terug naar Vitez. Het VN-Tribunaal in Den Haag heeft Skopljak aange klaagd wegens zijn betrokken heid bij etnische zuiveringen in de Lasva-vallei. Het ministerie van Defensie vindt dat de twee Nederlandse militai ren geen blaam treft. Ze hebben gehandeld overeenkomstig de geldende procedure, vertelt een woordvoerder. Toen duidelijk was dat het om Skopljak ging hebben de Nederlanders direct de lokale politie in Vitez en de Brit se SFOR-commandant in het ge bied op de hoogte gesteld. De laatste gaf direct opdracht tot aanhouding over te gaan als SFOR-militairen Skopljak op nieuw zouden tegenkomen, aldus Defensie. SFOR antwoordt op de suggestie of het niet nuttig is SFOR-mili tairen permanent met kopie van de verdachtenlijst uit te rusten, dat zij doelbewust van een derge lijke maatregel afziet. „Daarmee geef je namelijk aan dat je op jacht bent naar oorlogsmisdadi gers, en dat behoort niet tot de prioriteiten en het mandaat van SFOR." De voormalige strijdende par tijen zelf moeten de personen op pakken die van oorlogsmisdaden worden verdacht. De kwestie zorgt al sinds de aan wezigheid van Navo-militairen in Bosnië voor discussies. De vre desmacht zegt pas oorlogsmisda digers te arresteren als ze hen toevallig tegenkomen tijdens de uitoefening van hun werk. Van actieve opsporing is geen sprake. (ADVERTENTIE) BertUmmelen ihington - Ze zag er met J. geblondeerde haar, mas ten lipstick uit als een le- Barbie. Als een dode «bie is ze op oudjaarsdag ■waven. Het mysterie van de l op de zesjarige JonBe- |ft Ramsey uit Boulder in de iat Colorado is sindsdien al- nog maar groter gewor- nderdag na kerst werd ze door Invader gevonden in de kelder I»* de vijftien kamers tellende Innerlijke woning, gewurgd en liens de lokale kranten sek- leei misbruikt. Zes uur eerder moeder de politie ge- beid om te zeggen dat ze weg was en dat ze een losgeldbrief had ge vonden. De politie had daarop het huis doorzocht maar het meisje niet kunnen vinden. JonBenet was de dochter van een prominente zakenman, president van een miljardenbedrijf. Zelf was ze de regerende Little Miss Colorado. Haar Shirley Temple- achtige uitstraling had ze van haar moeder, die ooit Miss West Virginia was. De opwinding over de moord, de enige in Boulder afgelopen jaar, is overgeslagen van de plaatselij ke pers naar de landelijke media. Op de een of andere manier lijkt er iets niet te kloppen. Waarom hebben JonBenets ouders onmid dellijk een advocaat in de arm ge nomen en vragen van de politie tot dusver slechts schriftelijk willen beantwoorden? vragen tv- kijkers zich af. En waarom heeft de politie daarin bewilligd? Pas vanochtend zou politiechef Thomas Koby voor het eerst zijn mond opendoen over de zaak, vooral om de onrust in de ge meenschap weg te nemen. Maar hij kondigde gisteren aan niets te zullen zeggen wat het onderzoek kan schaden. De politie kon het lijkje niet vin den omdat het achter een klem mende deur lag. Maar sinds wan neer is bij het doorzoeken van een huis op sporen van een ernstige misdaad het klemmen van een deur een reden om hem maar dicht te laten? JonBenet had een touw om een pols toen haar vader haar uiteindelijk vond. Maar waarom vertoonde het vel van haar pols zelfs niet de minste af druk daarvan, suggererend dat het touw pas is aangebracht toen het meisje al dood was? Drie dagen voor JonBenet ver moord werd gevonden, is vanuit de woning van de Ramseys het 911-alarmnummer gedraaid. Een telefoontje dat weer onmiddellijk werd afgebroken. Aangenomen mag worden dat daar actie op is genomen. Het gaat immers om een zeer gefortuneerde familie en zoveel heeft de sterke arm in het slaperige plaatsje nu ook weer niet te doen. Maar wat heeft die actie toen opgeleverd? Waarom vaardigden de autoritei ten bevelschriften uit tot het doorzoeken van het zomerhuis en de drie auto's van de Ramseys, terwijl die net als JonBenets ne genjarige broer Burke buiten ver denking zouden staan? En op grond waarvan hebben ze veront ruste ouders in Boulder gezegd dat ze niet bang hoeven te zijn? Maar het vreemdst is nog wel dat de kidnapper niet alleen geen po ging heeft gedaan zijn slachtoffer uit haar huis te halen, maar bo vendien in dat huis een drie vel omvattende losgeldbrief heeft zitten schrijven. In de brief, gericht aan vader Ramsey, zou hij worden bekriti seerd vanwege een aantal landen waarmee zijn onderneming zaken doet. Ierland spreekt in Europese maan- 3 zijn aan de beurt De ambities zijn g yan Amsterdam _ems van de Unie jgsleiders, Europe- leden staan in het ntgeving is positief jrheid van een vol- vroeg. Niet alleen omdat krijgt daar met zijn I i enig resultaat. De L» veten dat Zalm niet P •*- -™- maakt echter geen :ijn landgenoot Dui n-voorbereiding en ïoofdbeslissers over ris opmerking is in Jitieve diskwalificatie Jen akkoord, ist en vliegwerk aan |rden wat boekhoud- uitzonderlijk. Rome, lodes. ig over de alleszins |emier, maakt het kli- iemoeit die kaaskop onden. Van hetpres- toereikend moet zijn i na een paar dagen over. |n goed aan doen de temperen. lzoekers pstigen op de 'marte koekers in Nederland lenteel weigeren vier lel. bat zolang het Neder- veilig land blijft be- zijn in Burgh Haam- genis in Tilburg en in [25 Iraniërs 'geslaagd' hebben er de aandacht [jk staat met een dood- ïtrekkelijk Ipzicht niet meer aan- Irlanders. Vanaf begin luwe belastingregeling fiscus ook op de Antil- honado's. F Nederlanders gebruik l, die hen stevige belas- teldelijk bezit, lolgen, ook voor andere I. In de toekomst zullen len kunnen blijven ves- lorden scherper. Onder 1 voortaan op zijn minst l'estigen. Bovendien zijn I van tenminste 750.000 pneerde Nederlander op ellen PTT mag Icellen van de PTT aan lig, louter omdat daarop ■tingkamer van de Hoge [daarover in conflict ge- Iteld. Lr moest betalen voor de orden. Die borden zijn in I de belasting vrijgesteld. Raad. Daarvoor is de ver- Inopvallend. ■Uitgaand van een tarief per jaar bijna 10.000 gul- l'PTT Telecom' op de cel emeenten die reclamebe- lln heel Nederland staan (ap) - De Servi ce oppositie neemt geen (tnoegen met de erkenning L haar verkiezingsover winning in de steden Nis en pïsac. Gesterkt door de uit- heeft ze haar pro test tegen het regime van iresident Slobodan Milose- iic in Belgrado gisteren «der opgevoerd. Ongeveer 20.000 studenten kwa- Effl gisteren oog in oog te staan ei de oproerpolitie en bezwoe- 9 dat ze minstens zo lang op taat zullen blijven als de «bewapende agenten. De studenten eisen dat de socia- n hun verkiezingsnederlaag b 17 november in vijftien ge- aeenten toegeven, en niet alleen His en Vrsac. Ze verklaarden bovendien niet te zullen wijken oor de oproerpolitie. Servisch Hooggerechtshof j«es gisteren de oppositiebewe- jng Zajedno aan als winnaar nn de lokale verkiezingen van ■ember in Vrsac, een stad op zeventig kilometer ten noordoos- ta van Belgrado. Met de uit pak komt de rechtbank tege moet aan de klacht van de oppo- itie, die stelde dat haar onte- recht de zege was onthouden oor de regering van president ïilosevic. Plet vonnis volgt op de woensdag van de op- ositionele overwinning in Nis, kop één na grootste stad van bié. Vrsac en Nis zijn twee van levijftien Servische steden waar (socialisten de zeges van de op- «itie ongedaan maakten, k leiders van de oppositiepartij iajedno (Samen), die later op de een demonstratie hielden narop in eerste instantie onge iler 50.000 mensen afkwamen, tiren niet tevreden met de er- van hun overwinning in Servië's tweede stad Nis. „Als Milosevic 10.000 dollar van jullie tót gestolen, en hij zou na 50 %n 6.000 dollar teruggeven, ■den jullie dan tevreden zijn?", ®(g oppositieleider Vuk Dras- kvic retorisch. „We nemen met kts minder genoegen dan met volledige erkenning van de van 17 november." studenten tartten de op- ®rpolitie door hard op de kor ens af te rennen en op het laat- moment in te houden. De stu- Menleiders hebben gezegd dat feme groepjes demonstranten 's tos op straat zullen blijven de politie, die de afgelopen •fee weken heeft voorkomen dat 11 mm protestmarsen door Bel- konden houden, uit te put- en tot terugtrekken te dwin- Het onafhankelijke dagblad «mi Telegraf schreef gisteren de socialistische partij van Het ging stroef, maar het kwam er toch van: het VN- tribunaal voor Rwanda be gon gisteren aan het eerste proces. En er komen nog meer zware verdachten aan. Door Ben Ackermans Eindelijk dan ging gisteren het eerste proces voor het interna tionale Rwanda-tribunaal van start. Twee jaar en twee maan den na de oprichting van het VN-hof stond de eerste verdach te van volkerenmoord voor de rechters in de Tanzaniaanse stad Arusha. Dat Jean-Paul Akayesu ver scheen was een klein succes voor het tribunaal. Maar ook niet meer dan dat. Drie maal eerder slaagde de oud-burge meester van het Midden-Rwan- dese stadje Taba erin zijn zaak te laten uitstellen. En ook giste ren verliep het niet vlotjes. Ge tuigen die zouden kunnen bea men dat Akayesu in 1994 de massamoord op 2000 Tutsi's in Taba aanvoerde, waren door vi sa-problemen gestrand. Het proces werd tot vandaag ver daagd. Het wil met het VN-tribunaal dus nog altijd niet vlotten. En dat terwijl de frustratie en het ongeduld toch al torenhoog zijn. Binnenshuis, waar men kampt met geldgebrek, gebrekkige communicatiemiddelen en on willige landen als het gaat om uitlevering van verdachten. Maar zeker ook buitenshuis, in Rwanda. Daar staan nabestaan den van de honderdduizenden met hakmessen afgeslachte Tut si's en gematigde Hutu's erop dat de aanstichters en daders hun gerechte straf krijgen. De strijd tussen Hutu's en Tutsi's leidde in 1994 tot verschrik kelijke moordpartijen en maakte vele kinderen wees. foto anp Akayesu is wat dat betreft geen kleine vis. De mensenrechtenor ganisatie African Rights voerde in een rapport een getuige op die de oud-burgemeester had horen zeggen: „Zelfs Tutsi-foetussen in de baarmoeder van hun Hu- tu-moeders mogen niet ge spaard worden." Akayesu, destijds opgepakt in Zambia en naar eigen zeggen onschuldig, is een van de maar 21 verdachten die tot dusver door het tribunaal zijn aange klaagd. Slechts zes van hen verblijven in Arüsha in de cel, de anderen zit ten vast in andere landen. Een schamel aantal voor een zo zwaar opgetuigd internationaal hof. Tussen alle strubbelingen door was daarom het bericht dat gis teren uit Kameroen kwam erg welkom. Dat land zegde toe vier verdachten van de genocide in Rwanda aan het VN-tribunaal te zullen uitleveren. Onder hen is kolonel Théoneste Bagosora, een sleutelfiguur in de organisatie van de massa moorden. België houdt hem ver antwoordelijk voor de dood van tien Belgische blauwhelmen in april 1994 in Kigali. Ook Ferdi nand Nahimana wordt aan Arusha overgedragen. Hij was directeur van het hoofdstedelij ke radiostation Mille Collines, dat Hutu's aanzette tot moord op hun Tutsi-buren ('de kakker lakken') onder het motto 'de graven moeten vol'. Over Bagosara is maanden flink gebakkeleid tussen het tribu naal en de Rwandese regering. De laatste was er erg op gebrand de kolonel te berechten, juist omdat hij een van de breinen achter de genocide zou zijn ge weest. Maar vanuit hetzelfde motief wilde Arusha hem niet uit handen geven. De berechting van zo'n zware verdachte geeft het VN-hof wellicht ook iets van het zwaar geschonden prestige terug. Bagosara zelf vindt het waar schijnlijk best zo. De cellen van het tribunaal zijn riant, vergele ken bij de gevangenissen in Rwanda zelf, waar 90.000 geno cide-verdachten in mensonte rende omstandigheden opeenge pakt zitten. Bovendien wacht hem in Arusha hooguit levens lang, terwijl hij in Kigali behal ve een knalroze gevangenispak ongetwijfeld ook de doodstraf zou krijgen. Die uitspraak hoorden ook de twee eerste verdachten, die de Rwandese justitie vorige week veroordeelde: Deogratias Bizi- mina en Egide Gatanazi. Hun proces, waarmee Kigali de wed loop met het tribunaal won, was volgens Amnesty International in hoge mate oneerlijk. De twee konden niet over advocaten be schikken, de rechters werden geïntimideerd door luidruchtig publiek. Amnesty begon deze week een spoedactie om hun executie te voorkomen. Ondertussen verblijven zeker 75.000 Burundese Hutu's die op de vlucht zijn gejaagd door ge vechten tussen Hutu-rebellen en Tutsi-soldaten in kampen in midden-Burundi. Ze verkeren in miserabele om standigheden en zijn verstoken van alle vormen van hulp, zo meldde gisteren het onafhanke lijke radiostation Studio Ijam- bo. In de vijf kampen in de pro vincie Karuzi waar de ontheem de Hutu's verblijven heerst dy senterie en malaria, zo werd ge zegd. Een onbekend aantal vluchte lingen zou reeds aan deze ziek ten zijn overleden. Nederlander in Polen krijgt tien jaar cel Warschau - De rechtbank in de Poolse stad Lodz heeft gisteren een Nederlander tot tien jaar cel veroordeeld wegens drugshan del. De Nederlander is schuldig bevonden aan medewerking aan drugstransporten van 1993 tot 1995 uit Turkije via Polen naar Nederland. Hij was de opdrachtgever voor het vervoer van 280 ki lo heroïne met een straatwaarde van ruim zeventien miljoen gul den naar Nederland. Gasramp treft Pakistan Islamabad - Een ongeluk met giftig gas in het Oost-Pakistaanse Lahore heeft aan minstens dertig personen het leven gekost. Bijna 1000 personen moesten gisteren een medische behandeling onder gaan. De zeven ziekenhuizen van de stad riepen de noodtoestand uit om het hoofd te kunnen bieden aan de onafgebroken stroom gewonden. Artsen vrezen dat het dodental nog zal stijgen. Het gas lekte uit vaten die van een vrachtwagen waren gevallen. Doodgewaande Britse zeezeiler gered Sydney - De sinds zondag doodgewaande Britse solozeiler Tony Bullimore heeft op miraculeuze wijze een beproeving van vijf da gen in de ijskoude woeste oceaan tussen Australië en het Zuid poolgebied overleefd. Hij verraste de opvarenden van het Austra lische marinefregat Adelaide door ineens op te duiken naast zijn omgeslagen schip, waarin hij vijf dagen opgesloten had gezeten. De Adelaide was uitgevaren nadat zondag twee. deelnemers aan, een solozeilrace om de wereld in ernstige problemen waren geko men. Belgische politie staakt graafwerk bij mijn Charleroi - De speurtocht naar een verborgen ruimte waar de Bel gische kindermoordenaar Dutroux mogelijk slachtoffers verbor gen hield, heeft vooralsnog niets opgeleverd. De speurwerkzaam- heden bij de oude mijn Saint-Louis in Jumet zijn gisteren na 24 dagen zonder resultaat gestaakt. Toestand Jeltsin 'bevredigend' Moskou - De Russische president Boris Jeltsin heeft gisteren an tibiotica gekregen om zijn longontsteking te bestrijden. Op woensdag was hij met de eerste symptomen opgenomen in het zie kenhuis, waardoor zijn rivalen zich publiekelijk afvroegen of de 65-jarige president fit genoeg is om Rusland te besturen. De ge zondheidstoestand van Jeltsin is 'bevredigend', aldus het Krem lin. Fiat haalt 80.000 auto's terug Turijn - Het Italiaanse concern Fiat haalt ongeveer 80.000 auto's van de modellen Bravo en Brava terug voor vervanging van een onderdeel van het remsysteem. Aanleiding daartoe zijn klachten in Duitsland. Het probleem aan de remmen geeft geen veiligheidsrisico, zo heeft Fiat donderdag laten weten. Het gaat om alle versies van de Bravo en Brava met een motor van 1,4 liter. De wagens zijn verkocht vanaf september 1995. Het is de grootste terugroepactie die Fiat ooit heeft moeten houden. Een vrouw slaat pannendeksels tegen elkaar voor een politiekordon dat zich in de straten van Belgrado heeft opgesteld. De oproerpolitie leek zich gisteren tijdens de achtste week van protesten tegen de gemeenteraadsverkiezingen van november 1996 terug te trekken. foto reuter Milosevic in grote verwarring verkeert door de demonstraties die nu al bijna twee maanden du ren. Volgens de krant zal Milose vic de komende dagen de opposi tiewinst in meer gemeenten er kennen. De Griekse minister van Buiten landse Zaken, Theodore Panga- los, zal morgen naar Belgrado af reizen om te bemiddelen tussen Milosevic en de oppositieleiders. Een soortgelijke missie van zijn Italiaanse ambtgenoot Lamberto Dini liep vorige maand op niets uit. De Organisatie voor Veiligheid en Samenwering in Europa (OV- SE) heeft de erkenning van de Servische regering van de verkie zingsuitslag in Nis geprezen als 'een stap in de goede richting'. De regering heeft een onderzoek gelast naar 'allen die verant woordelijk voor de onregelmatig heden bij de verkiezingsuitslag van Nis zijn'. Dat zou kunnen betekenen dat Milosevic enkele zondebokken zoekt om zijn persoonlijke repu tatie te zuiveren. il op de EU te drukken. ;er Nederland erin slaagt stand te brengen wat ge- I is, is dat al heel wat. ue Inisatie van de Europese "ie moet uitmonden in nei 1 van Amsterdam, is een Leek werd bijvoorbeeld al )ijk hoeveel kruim het Kok pi Mierlo zal kosten om ae se premier Major bij de e aden. Major beloofde KoK s een gesprek in het ca dat hij de onderhandelm- ver het Verdrag van Am- am niet zal frustreren, voegde er in éen adem rote problemen te heb e richting die de Europ ording opgaat, age ambitie-niveau waar het kabinet het voorzitte 3 begint is strategischi g waarschijnlijk een S Het is beter om bescheid® iginnen en met noest 0 leien een Verdrag van Am dam binnen te halen dan h .ar te lopen dat Kok en Ho zichzelf overschreeuwen- heeft dat al een keer meeg kt en wil er alles aan doen het Nederlands prestige ■eind te houden. ter''nverdwijnt de Marlboro-man van de affiches, Berk 01 Z^n scboenen niet meer aanprijzen en zal Belga zijn fCSfnaam niet meer mogen verbinden aan het jaarlijkse Beach 1999 wordt in België -- op tabaksrecla- B kracht. De anti-tabaks- i!s 'evreden, uitgevers, ta- «tiïan^?nten en organisato- tfn shvals ontgoocheld. meerderheid van de Knwrm r' er van volksverte- ™«>gers stemde gisteren i«or tak Olaalverbod. Reclame hkt was in België al be- ®tiidwRaft°P straataöiches en fc&ften werd dat verbod „k handig omzeild. te v!m u wbden de indie- «Ea wetsvoorstel ook btSdsetlids®hriften, kran en Vnm" a" ty_zenders aanpak- fekondL uroPese Commis- CteiTtd00rdebeugel- ^Sofwatrf Vla reizen> hie ld langer'°°k'wordt echter MucTii^ k ,egestaan a)s het tol een Jh ekendheid ontleent De A j aksmerk- iatoS^We betreurt het v°ldoende is onderzocht of eerdere maatregelen wel effect hebben gehad. Slechts een kwart van de Belgen rookt, beweert de industrie. Colombo (ap) - Het Sri-Lankaan- se leger heeft gisteren aanvallen afgeslagen die honderden Tamil- guerrillastrijders hadden ingezet op twee militaire bases in het noorden van het land. Aan beide zijden vielen veel doden en ge wonden. Onder de militairen vielen 60 do den en 232 gewonden, zei het mi nisterie, en uit radioverkeer van de rebellen viel volgens het mi nisterie op te maken dat aan hun kant ongeveer 500 doden en ge wonden waren gevallen. Een woordvoerder van de rebellen in Londen, Anton Raj, sprak dit echter tegen. Brussel (anp) - Het drama in Srebrenica had vermeden kunnen worden als het mandaat van de VN-troepen tijdig was aangepast en medio 1993 onmiddellijk troepen waren geleverd voor de bescher ming van de veilige zones. Dit zegt de Belgische generaal Francis Bri- quemont in een beschouwing over het boek 'Srebrenica, reconstructie van een oorlogs misdaad', in het Vlaamse dagblad De Morgen. Briquemont was ais opperbevelhebber van de blauwhelmen in Bosnië-Herzegowina degene die voorstelde Dutchbat naar de enclave te sturen. De generaal heeft zware kritiek op de hele Unprofor-operatie. De blauwhelmen werden gestuurd onder het motto vredes handhaving, terwijl politici het publiek voor logen over de aard van het conflict. „Er viel geen vrede te handhaven," zei Bri quemont die het opneemt voor de bekritiseer de Nederlandse luitenant-generaal Karre- mans, 'die heeft gedaan wat hij meende te moeten doen'.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 5