DE STEM
Waarom schoolramen altijd links zaten
Brabants Orkest begeleidt 'perfecte' Chaplin-fïlm
Amersfoort krijgt
Armando-musemul
Stedelijk achteruit,
topjaar Rijksmuseum
Pulchri Studio jubileert
DESTEM
Dl
Tentoonstelling in Rotterdam over tweehonderd jaar schoolgaan
Hoofdrol voor gastdirigent en filmspecialist Carl Davies
Gidfi
VRIJDAG 3 JANUARI 1997
School. Elke Nederlander
slijt er een aantal jaren
van zijn leven. Momen
teel zijn het er zo'n 2,5
miljoen. De lokalen en
ook de gebouwen waarin
zij onderwezen worden
zien er heel anders uit
dan tweehonderd jaar ge
leden. En ook de lessen
verschillen. Aan al die
ontwikkelingen in twee
honderd jaar schoolgaan
wijdt het Nederlands Ar
chitectuurinstituut (NAi)
een tentoonstelling. Ne
derland naar School.
Twee eeuwen bouwen
voor een veranderend on
derwijs is een verrukke
lijke presentatie van de
kunst van het alledaagse.
Door Wil Kester
Je ziet school, je hoort school en
je ruikt school. Indringender kan
een tentoonstelling niet zijn. En
zo moet het ook vindt Ben van Os.
„Kunst beleven via alledaagse
dingen," is het credo van de de
inrichter van Nederland naar
School in het Architectuurinsti
tuut. Hoe je dat kunt doen eta
leerde Van Os al eerder.
Hij maakte furore als decoront
werper voor Peter Greenaway in
diens uitbundig aangeklede films
als The Cook, the Thief, his Wife
and her Lover. En aan zijn bij
drage voor Orlando van Sally
Potter hield hij zelfs een Oscar
nominatie over.
Ben van Os en alledaagse dingen:
in de Grote Zaal van het NAi zie
je zo'n beetje alles wat met school
en schooltijd te maken heeft. Van
schooltassen tot vroeg negentien
de eeuwse rijglaarsjes; van step
tot citybike; van moderne land
kaarten tot de beroemde Wolters-
prenten van Koekkoek met Die
ren in hun omgeving, agenda's,
honderden klassenfoto's, het is
allemaal school, school, school.
Een rondgang over de expositie is
een confrontatie met de jeugd. En
ineens zie ik het allemaal weer
voor me, mijn lagere schooltijd.
Meester Eglem, de aanwijsstok in
de hand, die als een dirigent zijn
leerlingen bespeelt. Met zijn
tachtigen in één lokaal, klas twee
en drie. Zo kort na de oorlog was
er immers een enorm tekort aan
schoolgebouwen. Ook bij ons op
het dorp. Een noodschool was
nog in aanbouw. De klassikale
gemeenschappelijkheid had ook
zo zijn voordelen. Als tweede
klasser kon je lekker stiekem
meedoen met de derde - die kin
deren leerden veel leukere din
gen.
Mijn inmiddels allang afgebro
ken lagere school was zo'n echt
ouderwets gebouw, neergezet in
het begin van deze eeuw. Een lo-
De schoolgebouwen werden steeds groter en namen een steeds prominentere plaats in in het stadsbeeld.
gisch tijdstip, zoals je in het NAi
kunt leren. Want in 1901 - pre
cies honderd jaar na de invoering
van de Wet op het Lager Onder
wijs - was de leerplicht tot stand
gekomen. En vanaf dat moment
ging men ook meer aandacht be
steden aan een eigen vorm van
het schoolgebouw.
Onder invloed van de Franse re
volutie en bezetting onderging
het Nederlands onderwijs in de
negentiende eeuw een grote ver
andering. Tot die tijd hadden de
leerlingen van een school onge
acht hun leeftijd en intelligentie
peil voornamelijk door elkaar in
één klas gezeten. Een voor een
werden ze bij de meester geroe
pen en kregen van hem een korte
instructie. Vervolgens konden ze
aan het werk gaan en dat was uit
het hoofd leren en nadoen wat de
meester had voorgedaan.
Omwenteling
Revolutie betekent omwenteling
en die mocht ook niet voorbij
gaan aan het onderwijs. De mees
ter moest de leerstof niet meer
voordoen, hij moest ze verklaren.
En dat kon het beste klassikaal
gebeuren. Door onderwijzers, die
een examen hadden afgelegd. Om
hun kennis aan een groep kinde
ren tegelijk over te brengen kre
gen ze schoolborden tot hun be
schikking. De 'terreur' van het
piepende krijtje was geboren.
De schoolgebouwen moesten vol
doen aan enkele minimale eisen
op het gebied van onderwijskwa
liteit en hygiëne. Per slot van re
kening was bij de Romeinen al
bekend dat een gezonde geest bij
voorkeur in een gezond lichaam
huist. De klassen werden naast
elkaar in rijen banken over het
lokaal verdeeld. En elk lokaal
kreeg een eigen ingang, wat een
rustig verloop van de lessen na
tuurlijk ten goede kwam.
Daglicht diende door grote in de
zijgevels aangebrachte ramen
binnen te vallen. Bij voorkeur
van links om hinderlijk vals licht
op de borden te voorkomen en
vervelende schaduw bij het
schrijven te vermijden. Een han
dicap voor de linkshandigen. De
lagere school van Beneden-Leeu
wen kwam het dichtst bij het ide
ale. Tenminste, dat vond onder-
wijsinspecteur Wijnbeek in 1828.
Het onderwijs nieuwe stijl bete
kende meer klassen en dus grote
re gebouwen. Die ook al vereist
waren vanwege de striktere hy
giënische voorwaarden (toiletten,
kledingbergplaatsen, enz.) die de
overheid aan de scholen stelde.
De overheid liet zich trouwens
toch niet onbetuigd. Zo gaf zij het
dwingende bouwadvies de school
op het oosten te oriënteren: van
wege de verkwikkende ochtend
zon en om de hitte van de middag
zoveel mogelijk te vermijden. En
voor gangen en lokalen golden
minimum- en maximummaten.
Gangscholen
De eerste monumentale schoolge
bouwen, vaak architectonische
hoogstandjes, verschijnen vanaf
de tweede helft van de negentien
de eeuw in het dorps- en stads
beeld. Het zijn zogenaamde gan-
genscholen, met aan weerszijden
lokalen. En ze hebben vaak twee
verdiepingen.
Met de introductie van de Hogere
Burger School, een gevolg van de
Wet op het Middelbaar Onder
wijs van 1863, krijgt de scholen
bouw een enorme prikkel. Grote
architecten gaan zich er mee be
moeien. Berlage, Dudok, Duiker.
De laatste ontwierp in 1926 een
wel heel curieus gebouw, de
Openluchtschool aan de Amster
damse Cliostraat. Opvallend door
zijn vele licht en luchtspel met als
voornaamste bedoeling het kind
een gezonde verblijfplaats te bie
den. Het gebouw van Duiker was
eigenlijk een op zijn kant gezette
gangenschool. Aan een trappen-
FOTO NED. ARCHITECTUURINSTITUUT
huis kwamen twee lokalen per
verdieping. Daartussenin si
tueerde de architect een waranda
voor lessen in de buitenlucht.
Gezond.
Kleuren
Eigenlijk is het wonderlijk, maar
het duurde tot ruim in het begin
deze eeuw eer men enige aan
dacht ging besteden aan het wel
zijn van de bewoners van de
scholen, het kind. De speelplaat
sen werden bestraat, zodat er ge
hoepeld, gehinkeld en gevoetbald
kon worden. In de lokalen en
gangen moesten kleuren, sprook
jesfiguren in het tegelwerk en
bloembakjes de leerling een pret
tig gevoel geven.
De architecten Wegerif en Ger
ritsen gingen nog een stapje ver
der. Zij ontwierpen de eerste
Vrije School in Nederland, aan de
Waalsdorperweg in Den Haag,
volgens de krachten- en kleuren
leer van antroposoof Rudolf Stei-
ner.
Om de ontwikkeling van het kind
te stimuleren en een juiste sfeer
te creëren, kreeg elk lokaal een
andere kleur. In de filosofie van
Steiner dienen lichaam, ziel en
geest een passende omhulling
krijgen.
Maar er zouden andere tijden ko
men, ook in het onderwijs. Er
kwam een mammoetwet in 1968,
een brugklas; de scheiding tussen
lager en middelbaar onderwijs
verdween; school en docenten
kregen er een taak bij: de leer
lingbegeleiding.
Deze ontwikkeling was in de ja
ren vijftig begonnen, toen in het
lager onderwijs de kritiek op het
klassikale systeem steeds heftiger
werd. De behoefte om niet alleen
in groepsverband maar ook indi
vidueel met de kinderen bezig te
zijn kon in de bestaande gang-
scholen niet worden gerealiseerd.
Het meubilair - de schoolbanken
werden ingeruild voor tafeltjes -
moest anders gerangschikt wor
den. En dat was niet mogelijk,
omdat het bouwbesluit voor
scholen nu eenmaal 'lichtinval
van links' voorschreef. Zo ont
stond het 'haltype' met lokalen
rond een centrale ruimte.
Actiever
Ondanks de kritiek op het klassi
kale onderwijs en de vlucht die
het meer op het individu en de
zelfwerkzaamheid gerichte Mon-
tessori-, en Jenaplanonderwijs
nam, heeft men het klassikale on
derwijs nooit losgelaten. Al wor
den de leerlingen tegenwoordig
door een veelheid aan werkvor
men een stuk actiever bij het on
derwijs betrokken dan zo'n twin
tig jaar geleden.
Zelfs bij het studiehuis, de ver
nieuwde bovenbouw van het
voortgezet onderwijs waarmee
men op een aantal scholen al ex
perimenteert en die in 1998 defi
nitief wordt ingevoerd, is de in
vloed van het klassikale model
nog merkbaar. Terwijl toch de
zelfwerkzaamheid van de leer
ling vooropstaat. Je zou het stu
diehuis kunnen zien als een soort
kantoortuin met de leraar als be
geleider. Een revolutie. En er
komt er nog een aan. Volgend
jaar geeft de Rijksoverheid haar
verantwoordelijkheden en taken
op scholenbouwgebied over aan
de lagere overheden en schoolbe
sturen. Een toenemende diversi
teit aan gebouwen in het scholen
landschap zal het gevolg zijn.
Dat is een heel verschil met twee
honderd jaar geleden. Net zoals
de leerling natuurlijk veranderd
is. Aan het einde van de achttien
de eeuw dichtte Hiëronymus van
Alphen: 'Mijn lessen wil ik lee-
ren, mijn meesters wil ik eeren,
dan worde ik haast een man.' En
N. Anslijn schreef in De Brave
Hendrik: 'Gij doet braaf, mijn
lieve jongen'. Kom daar vandaag
de dag eens mee aan.
'Nederland naar school. Twee
eeuwen bouwen voor een veran
derend onderwijs', tot en met 2
maart in de Grote Zaal van het
Nederlands Architectuurinstituut
te Rotterdam. Openingstijden di.
t/m za. 10-17 uur.
De gelijknamige publicatie onder
eindredactie van Tjeerd Boersma
en Ton Verstegen wordt uitgege
ven door NAi Uitgevers en kost
65.
Amersfoort (anp) - De schilder, beeldhouwer, musicus en publj. I
cist Armando draagt tweehonderd kunstwerken uit zijn privj.l
bezit over aan de gemeente Amersfoort. Het gaat om schilde.)
rijen, beelden, tekeningen en een grafiek die representatief zijn T
voor zijn gehele artistieke oeuvre.
De collectie wordt ondergebracht
in de Elleboogkerk in het cen
trum van de stad. De gemeente
laat dat gebouw deze maanden
verbouwen tot museum waar een
permanente Armando-expositie
wordt ingericht. Volgend jaar
september moet het museum zijn
deuren openen met in eerste in
stantie 21 topwerken.
De overige stukken zullen pas na
Armando's overlijden, samen met
manuscripten en documentatie
materiaal, officieel in het bezit
van de gemeente komen. De
schilder geeft een groot deel van
die werken wel al in bruikleen.
Armando ontvangt 750.000 gul
den voor de overeenkomst.
De in 1929 in Amsterdam gebo
ren schilder heeft een deel van
zijn jeugd doorgebracht in
Amersfoort. Die (oorlogs)periode
was volgens Armando bepalend
voor zijn ontwikkeling als kun
stenaar. Al zijn werk herinnert
naar zijn zeggen aan de periode
'40-'45, en is op die manier on
dubbelzinnig met de stad verbon
den.
Zijn eerste tekenigen maakte hij
in de bossen rond Amersfoort.
Een aantal jaren geleden is zijn
enorme beeldhouwwerk De Lad
der aan de rand van de stad ge-
Armando
foto anp
plaatst.
In de uit 1820 daterende Elle
boogkerk, gelegen tegenover het
geboortehuis van Mondriaan,
zullen ook andere tentoonstellin
gen te zien zijn. De totale kosten,
de aankoop en renovatie van de
kerk en de aanschaf van de col
lectie, worden gedeeltelijk door
de gemeente en gedeeltelijk uit
fondsenwerving gefinancierd.
Amsterdam (anp) - Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een
topjaar achter de rug. Het aantal bezoekers steeg in 1996 met
30 procent naar 1.275.000. Dat is het grootste aantal sinds 1976.
Het museum schrijft de stijging
onder meer toe aan aan de ope
ning van de nieuwe Zuidvleugel
en het succes van de tentoonstel
lingen De Lelijke Tijd, The Great
American Watercolour en Jan
Steen. De laatste expositie loopt
tot en met 12 januari.
Het Stedelijk Museum in de
hoofdstad kreeg in 1996 bijna
475.000 mensen op bezoek,
20.000 minder dan in 1995. De di
rectie toont zich niettemin tevre
den. In 1995 waren er tal van ju-
blileumactiviteiten in verband
met het 100-jarig bestaan van hel
museum. Topjaar tot dusver is
1992 met 522.000 mensen.
De populairste tentoonstellingen
vorig jaar waren Het Amerikaan
se perspectief met de collectie
van het Whitney Museum in New
York, het door Gerrit Komrij sa
mengestelde Kijken is bekeken
worden en de expositie Munch en
na Munch.
Den Haag (anp) - Het Schilderkundig Genootschap Pulchri Studio in
Den Haag bestaat dit jaar 150 jaar. Ter viering van dit feit start het ju
bileumjaar met de feestelijke presentatie (4 t/m 23 januari) van vijf
bladen grafiek. De makers zijn: Pat Andrea, Arja van den Berg, Her-
manus Berserik, Anton Martineau en Aat Verhoog.
De prenten zijn bestemd voor nog te vervaardigen grafiekmappen,
waarvan het eerste exemplaar aan de Koningin zal worden overhan
digd tijdens haar voorgenomen bezoek in het voorjaar.
De Haagse Etsclub exposeert in dezelfde periode de nieuwe etsmapDf
ontdekking van de wereld. Martin Baeyens, Charles Donker, Han van
Hagen, Reinder Homan, Sion Koene, Ton de Laat, Chris van Otterloo,
Adolfo Ramón, Jan van Spronsen en Joop Vegter maakten voor deze
uitgave ieder één prent.
Door Max Steenberghe
Iedereen kent Charlie Chaplin, het
aandoenlijke filmzwervertje dat uit
groeide tot een archetype van de ko
medie. Bekend is dat hij zichzelf re
gisseerde. Minder bekend is dat hij
voor vele van zijn films ook zelf de
muziek componeerde. Geen geringe
klus, want zijn films waren immers
stomme films waarbij de begeleiding
een belangrijke rol speelde. In de on
derhand jaarlijks terugkerende cy
clus begeleidingen van zwijgende
films door Het Brabants Orkest is de
beurt aan Chaplins meesterwerk Ci
ty Lights. Het orkest speelt onder
leiding van Carl Davis, de Ameri
kaans-Engelse componist die de ori
ginele Chaplin-score reconstrueerde.
In City Lights wordt het zwervertje
Charlie verliefd op een blind bloemen
meisje. Hij staat haar bij met hulp van
een exentrieke miljonair wiens leven hij
heeft gered. Het meisje denkt dat Charlie
zelf de kapitaalkrachtige weldoener is.
Als ze dan eindelijk voor het eerst kan
zien, komt voor haar de bittere waarheid
aan het licht en beseft onze zwerver dat
ook de liefde blind was en geen toekomst
heeft.
De film wordt de meest perfecte uit
Chaplins oeuvre genoemd, de eindscène
een ontroerend hoogtepunt uit de cine
ma-historie. Dit dramatisch einde, de
sleutelscène, was de eerste die Chaplin in
gedachten had. Een jaar heeft hij aan het
scenario geschaafd; filmen, montage en
eindproductie namen nog eens drie jaar
in beslag. Hij verschoot ruim 100.000
r
meter film (de eindscène werd achttien
maal opgenomen), terwijl de uiteindelij
ke rolprent nog geen 3000 meter mat.
Scheiding
Chaplins privéleven was ten tijde van Ci
ty Lights feitelijk een puinhoop. Hij zat
in de nasleep van een pijnlijke scheiding
van zijn tweede vrouw, was verwikkeld
in een rechtszaak over de royalties van
The Kid, zijn geesteszieke moeder stierf
tijdens de opnames en Chaplin zelf liep
een zware voedselvergiftiging op. Ook
ontsloeg hij zijn assistent-regisseur en de
twee hoofdrolspeelsters, van wie hij Vir
ginia Cherrill - het bloemenmeisje - op
nieuw moest aannemen omdat ze onver
vangbaar bleek; en middenin het werk
moesten zijn studio's opeens worden ver
bouwd om plaats te maken voor een
wegverbreding.
Alle ellende was reden te meer om zich
met hart en ziel in zijn werk te storten.
Als centraal thema voor City Lights koos
hij voor blindheid en de consequenties
ervan voor het menselijk gevoel, maar
pas tijdens de rit merkte hij hoezeer dit
serieuze gegeven wrong met de humor
die hij ook in de film wilde stoppen.
De stress moet hem zelf een haast ma-
nisch-depressieve stoornis hebben opge
drongen. Ook ging hij een verloren strijd
aan tegen de talkies, de sprekende films
die ten tijde van City Lights opgeld de
den. Chaplin had een bloedhekel aan
dialoog en nam onder andere een scène
op waarin hij de draak stak met 'oeverlo
ze retoriek' van gezagsdragers en socie-
ty-kringen. Geen gesproken woord in Ci
ty Lights betekende dat er wel muziek
moest zijn. Chaplin zette zich pas aan de
klus van het componeren toen de film af
gemonteerd was. Chaplin speelde viool,
cello, piano en orgel en beheerste welis
waar het notenschrift, maar kon er to
taal niet mee uit de voeten. Veel van zijn
muziek ontstond improviserend of 's
nachts in bed. Hij zong, floot of neuriede
zijn invallen dan in een opnameapparaat
op het nachtkastje, zoals hij zijn vond
sten ook in 'lalala's' voorzong aan com
ponist Arthur Johnston, die alle muziek
tot een complete en doorlopende parti
tuur arrangeerde (en uitschreef).
Voor City Lights greep Chaplin, naast
zijn eigen nieuwe werk, ook terug op be
staande werken als de Star Spangled
Banner, Home Sweet Home en Swanee
River, plus een hit uit die tijd, het toe
passelijk getitelde La Violetera (het
bloemenmeisje) van Jose Padilla, geeste
lijk vader van Valencia. Johnstons be
moeienis betekende dat de uiteindelijke
score geheel in de amusementsstijl paste
die toendertijd als jazz werd aangeduid
en waarvan Cole Porter en George Gers
hwin smaakmakers waren.
City Lights werd in twee versies uitge
bracht: een geheel stille waarbij de mu
ziek live moest worden uitgevoerd, en
een 'high-tech-versie' met een geluids
spoor. De laatste bevestigde Chaplins
vooroordelen tegen de geluidsfilm: de
muziek was ingespeeld door 35 topmusi-
ci, maar weinig tot niets van de kwaliteit
was hoorbaar. Uit aantekeningen in de
originele partituur blijkt dat ook hier
Chaplin zich met elk accent bemoeide en
bepaald ontevreden was met het eindre
sultaat. Dat laatste zou aanleiding zijn
geweest voor de erven van de op Eerste
Kerstdag 1977 overleden Chaplin om in
1989 opdracht te geven de partituur te
reconstrueren, de muziek opnieuw op te
nemen, maar deze tevens ook zo veel mo
gelijk live te laten uitvoeren bij verto
ningen, in de traditie van de zwijgende
film die Chaplin zo na aan het hart
stond.
De opdracht ging naar Carl Davies. Een
ogenschijnlijk en op het eerste gehoor
op-en-top Britse musicus, die echter in
1936 in New York werd geboren en in
1960 naar Engeland verhuisde. „In Ame
rika word je geacht niet te falen, maar
wil ik bereiken wat mij voor ogen staat,
dan is het juist erg belangrijk om fouten
te mogen maken", zei hij toen.
Davies is een muzikale duizendpoot. Hij
componeert 'traditionele' klassieke mu
ziek, maar werkt ook met popmusici en
was de stille kracht achter Paul McCart
ney's oratorio (ook wel diens 'eerste sym
fonie' genoemd). Davies was lange tijd
dirigent van het London Philharmonic
en wordt overal ter wereld gevraagd als
gastdirigent.
TV-series
Uit een hobby groeide een specialiteit:
het weergeven van sfeer in muziek.
Vriendschappen met John Gielgud en
Lawrence Olivier zorgden voor contac
ten met toneel, en via die wereld kwam
Davies terecht bij de BBC. Hij begon te
componeren voor tv-series als The world
at war, The Pickwick Papers en de top-
productie Pride and prejudice. Steeds
vaker werd Davies daarop gevraagd uit
stapjes te maken naar de filmwereld en
schreef hij muziek voor onder andere
Scandal, Champions en The French
Lieutenants Woman. Het Britse Filmin
stituut vroeg hem in 1980 de 'muzikale
illustratie' te verzorgen bij een gerestau
reerde versie van de Abel Gance's film
Napoleon. Het succes daarvan maakte
van Davies de topspecialist op dat ter
rein; hij schreef 'nieuwe' muziek bij zo'n
veertig zwijgende films waaronder Ben
Hur, Intolerance en The Phantom of the
Opera.
Karakter
Filmmuziek is volgens Davies van groot
belang voor de totale productie. „Muziek
loopt vaak iets vooruit op het beeld, en
vertelt de kijker wat hij kan verwachten.
Sfeer - spanning of juist romantiek -
wordt voor meer dan de helft door mu
ziek bepaald: zet hem maar eens af, dan
kan het karakter volledig omdraaien."
Componeren voor een zwijgende film is
moeilijker, maar levert meer bevrediging
op en paradoxaal genoeg minder voetan
gels en klemmen. „Bij een moderne film
word ik als componist gehandicapt door
geluidseffecten. Ik moet rekening hou
den met dialoog, maar ook met explosies,
hoefgetrappel, straatlawaai. Voor een
scène bij een waterval hoef ik geen mu
ziek te leveren. Maar bij een zwijgende
film moet het een volledige score zijn, die
als het ware het verhaal nogmaals ver
telt."
Het Brabants Orkest begeleidt o.l.v. Carl
Davies 'City Lights' van Charley Chaplin.
Inleiding door Theodore van Houten. Uit
voeringen: donderdag 9 jan. Muziekcen
trum Frits Philips Eindhoven (aanvang
20.15 u., inl. 19.30); maandag 13 Theater
aan de Parade Den Bosch (20 u, inl. 19 u.);
dinsdag 14 Concertzaal Tilburg (19.30 u.,
inl. 19 u), maandag 20 Philipszaal Den
Haag (20.15 u., inl. 19 u), dinsdag 21 Vre-
denburg Utrecht, (20.15 u., inl. 19.30).
Charlie Chaplin doet voor hoe het blinde meisje moet spelen tij
dens de opnamen voor 'City Lights', met achter hem camerarna
Rollie Totheroh. foto»'
NEDERLAND 1
„7.00 Journaal
„705 Roseanne(h)
„729 Ontbijt tv met om 7.30, 8.00 en
8.30 Journaal; 7.47 en 8.14 Sport
journaal
„900 Journaal
„905 Get the Picture (h)
„9 29 'n Goeiedag met Minoesch Jo-
rissen (h)
(020 Werk van vijf buitenlandse
beelden kunstenaars in Neder
land (h)
,„50 Beeldenstorm (h)
,„58 De late ochtend (tot 11.44)
,5 53 'n Goeiedag met Minoesch Jo-
rissen
,6.46 The Cosby Show
,713 Alles kits met Het wakkere woud;
17.38 Zevensprong; 18.03 Alles kits
kwis
1810 Roseanne, comedy
18 37 Get the Picture, quiz
,g 03 Alle dieren tellen mee
,9.31 Schoolstrijd
20.00 Journaal
20.23 Netwerk, actualiteiten
21.02 Herman van Veen in Carré, re
gistratie theatershow Alles in de
wind (slot)
21.56 Joop 8i Gaston, humor
22.23 Due South, actieserie
23.08 Husbands and Wives, speelfilm
NEDERLAND 2
,2.30 Globetrotter
13.00 Ik weet het beter (h)
,3.25 Jan en alleman (h)
13.52 Man/vrouw (h)
14.32 Nederland zingt (h)
15.00 Spreekuur. Thema: Psychologie 22]
16.00 Journaal 22
16.08 Widget (h) 22
16.33 Mr. Bogus (h) 23
16.59 Mega Top 100, muziek 23]
17.29 2Vandaag, actualiteiten met
17.30 en 18.00 Journaal, 18.43
Sportjournaal en 18.51 Hoofdpun
ten uit het nieuws
18.59 Koppen dicht, jeugdprogramma
19.28 Kukulkan, magazine voor jonge- 07|
ren
19.58 De kist, jongeren geven hun me- 07|
ning
20.27 Fort Alpha, serie. Afl. 1 (h) 08i
21.16 Harry Slinger, muziekspecial met 08|
Harry Slinger en het Friesk Jeugd 09l
Harmonie Orkest (h) 10]
21.40 Donato and Daughter, speelfilm 11J
23.12 Jantje Beton laat het er niet bij 11.
zitten, Nationaal Jeugd Fonds/Jan- 12
tje Beton
23.15 Studio NOS (tot 23.55) 13
14
NEDERLAND 3
15
12.00 Journaal 16
12.08 MiddagEditie met om 12.30 17
Sportjournaal 17
13.00 Journaal 18
13.08 (PP): Unie 55+ 19
13.11 Robin of Sherwood, serie 19
14.00 De show van je leven (h) 20
14.52 In voor en tegenspoed (h) 20
15.17 Eten bij de buren (h) 21
15.33 Clear Cut Crisis (h)
16.00 Journaal 23
16.08 2 Meter sessies (h) 23
16.35 Wees blij met wat je hebt (h)
17.05 Police Rescue, serie
18.00 Villa Achterwerk met Verhalen
van de zwarte kraai; 18.12 Het ver- 18
schil 18
18,15 Sesamstraat
BELGIË FRANS 1
11.10 Chroniques de l'Afrique sauvage (h) lio
12.05 Autant savoir (h) 12.30 Gourmandi- na
ses. Aansl.: Nieuwsoverzicht 12.45 Nieuws 21
13.15 Du bout des ailes 13.40 Die Schwar- 22
zwaldklinik, serie 14.25 Maguy, serie 14.55 Be
Les carnets du bourlingueur (h) 15.20 Les Na
maïtres des sortilèges (h) 16.30 Chroniques 01
de l'Afrique sauvage 17.30 The Fall Guy, sp(
misdaadserie 18.30 Regions soir 18.50 Car
tes sur table, magazine 19.10 Le quotidien
des sports 19.30 Nieuws 20.10 Bon week-
end 21.05 Le zèbre, komedie (h) 22.40 08
Intérieur nuit, cultureel magazine 23.35 (h)
Nieuws (tot 24.00) Rei
Gu
BELGIË FRANS 2
14.10 Jeux Olympiques '96: Rétro 16.10 lei rat
Bla bla 17.05 Aquatica (h) 17.35 Racing, Hit
autosportmagazine (h) 18.05 lei Bla bla da:
19.00 Du bout des ailes 19.30 Nieuws Dei
20.00 Basketbal Belgische kampioenschap- im
pen 21.40 Champion's 96, autosportmaga- du
zine 22.05 Nieuws 22.30 Cheval Passion 17,
23.00 Basketbal Belgische kampioenschap- Lol
Pen (tot 23.10) Te
Lo
DUITSLAND 1
05,30 Morgenmagazin 09.00 Heute 09.03 21
Blauvogel, jeugdserie 09.30 Trickfilmschau nu
09.45 Sportschau Live met skiën WB Mari- tec
Oor, reuzenslalom dames, 1 e manche 11.00 tai
[leute 11.04 Die Erschaffung der Welt (h) Dit
12.25 Sportschau Live met skiën WB Mari-
Oor, reuzenslalom dames, 2e manche 13.45
King Solomon's Mines, speelfilm 15.25 Just 08
the Way You Are, speelfilm 16.55 Cartoons me
"00 Tagesschau urn fünf 17.15 Brisant, Wi
jnagazine 17.43 Regionale informatie da
''•55 Verbotene Liebe, serie 18.25 (S) Ma- 13
J'onhof, serie 18.55 Mr. Bean, serie 19.25 let
W Herzblatt, datingshow 20.00 Ta- 15
gesschau 20.15 Tanz auf dem Vulkan, tv- Pla
(slot) 21.45 Reisen in die Vergangen- me
hen, documentaireserie over sporen van Pet
het vroegere Duitse kolonialisme: Namibië 20
'2.30 Tagesthemen met Bericht aus Bonn Brt
®n sport 23.05 Gambit, Duitse thriller (deel 22
4 n) 00.55 Nachtmagazin 01.15 (ZW) Kiss da,
me Deadly, speelfilm 02.55 Best of Eins-Li- 01
ve-Silvesterparty (tot 04.25)
DUITSLAND 2
08
05.30 Morgenmagazin 09.00 Heute 09.03 lie
'he[Black Rose, speelfilm 11.00 Heute ch;
i1'04 Nesthakchen (h) 11.55 Pippi Va
angstrumpf (h) 12.45 Flip der Frosch 10
'400 Mittagsmagazin 13.45 Enid Bly- wa
wi-Abenteuer, avonturenserie 15.00 Lo- Th
9°, jeugdjournaal 15.10 lm Tal der Sonne, Sui
ntsi» 16,00 Heute 16-0S clara <h> Th
•50 Vor Ort: Der Kapitan. Voorbeschou- tar
W|ng op nieuwe serie 17.00 Heute 17.15 16