rugsbeleid is oorzaak
rote stijging inwonertal'
Aan de schandpaal met ze
Brakwaterkaart helpt
bij maken beheersplan
DE STEM
SCHAATS
POLITIE rapport
DAG klapper
PLAATSELIJK nieuws
OESTIEM
ZEELAND
KALENDER
IJspret barst los
weekenddiensten
Winkeldiefstal
Inbraak
emeester A. Kessen van Hulst op nieuwjaarsreceptie:
Sas van Gent
Oostburg
Westdorpe
Celstraf voor poging doodslag
VRIJDAG 3 JANUARI 1997 C2
Terneuzen - Afgelopen dagen
nodigde de ijskoude, vlijm
scherpe oostenwind niet uit tot
uitbundig schaatsplezier. Maar
in die tijd hebben schaatsvere
nigingen, ijscomités en dorps
raden niet stilgezeten. Komen
de dagen staan al diverse acti
viteiten op het programma on
der hopelijk wat betere weer
somstandigheden.
IJsclub Aardenburg houdt
morgenmiddag voor de school
jeugd een spelencircuit op het
ijsbaantje achter de Schepen
straat. Eigenlijk is de Stiers
kreek het domein van de club.
„Maar die ligt grotendeels erg
slecht. Sneeuw, ijzel en even
tjes dooi hebben de kwaliteit
geen goed gedaan. Het is fon
dantijs, niet prettig om op te
schaatsen," meldde het secre
tariaat van de ijsclub. Een
toertocht op de Stierskreek zit
er niet in. „Ook al niet omdat
wij veel concurrentie hebben
van Sluis-Brugge."
Eveneens morgen van 13.00-
16.00 uur kan de jeugd van zes
tot twaalf jaar in Kloosterzan-
de zich uitleven. De scouting
houdt dan eveneens een spelen
circuit op de schaatsvijver ach
ter het handbalveld. De wat
oudere jeugd kan er 's avonds
vanaf 19.00 uur terecht voor
een schaatsdisco.
IJsclub De Brandput in Bier
vliet organiseert vandaag van
af 14.00 uur een sehaatsruil-
beurs in Huize Annelot ter
Walle. Morgen zijn er vanaf
14.00 uur schaatswedstrijder
voor de jeugd. Inschrijven ii
mogelijk vanaf 13.00 uur. Ten
slotte is het zondag 5 januar:
vanaf 15.00 uur schoonrijder
voor paren.
Schaatsclub De Molenkreek ir
Schoondijke houdt morgen
middag een ijshockeytoernoo:
voor schaatsers van twaalf jaai
en ouder. Zij strijden in teams
van drie personen. Deelnemers
ook individuelen, kunnen ziel
vanaf 12.00 uur aanmelden bi;
de koek-en-zopie op de ijs
baan. Om 19.00 uur komt d(
jeugd aan zijn trekken bij eer
lampionoptocht met versierde
sleeën.
De Stichting Dorpsbelanger
Kuitaart organiseert voor hel
komende weekend allerlei ijs-
pret op de Kleine Vogel. Mor
gen vanaf 11.00 uur en zondag
vanaf 13.00 uur kan er ge
schaatst worden onder de mu
zikale klanken van een drive-
in-show. Er zijn warme versna
peringen, zoals erwtensoep
glüwijn en chocolademelk. Tol
in de vroege avond is de baar
verlicht. Door gebruik te ma
ken van een special ontworper
veegmachine blijft de baan zc
optimaal mogelijk.
De W Koewacht is actief op d(
Boskreek. Voor vandaag en hel
komende weekend staan er al
lerlei activiteiten gepland. De
baan is open van 13.00 tol
21.00 uur. 's Avonds is de baar
verlicht. Morgen en zondag zijr
er vanaf 15.00 uur wedstrijder
voor de basisschooljeugd.
Terneuzen - Twee mannen van
respectievelijk 46 en 45 jaar uit
Roosendaal en Sint Willibrord
en hun vrouwen zouden giste
ren voor ruim duizend gulden
goederen hebben gestolen. Het
viertal deed dit in diverse za
ken in winkelcentrum Zuidpol
der.
De beide mannen zijn voor na
der onderzoek ingesloten, de
twee vrouwen zijn na verhoor
weggestuurd.
Terneuzen - Bij een inbraak in
het kantoor van een bedrijf aan
de Schependijk is voor tiendui
zenden guldens schade aange
richt. Onbekenden hebben met
behulp van een slijpmachine
geprobeerd de kluis open te
breken, zonder succes. De in
braak werden gisteren ontdekt.
HET
Nede
Jinze verslaggever
it - De spectaculaire stij-
van het inwonertal in de
Ceente Hulst is voor een
'He0t deel te danken aan het
Nkingente drugsbeleid dat de
demeente voert. Burgemeester
Hl Kessen stelde dat gisteren
ens de traditionele nieuw
jaarsreceptie in het Hulster
jtadskantoor.
liet aantal inwoners van de ge
meente Hulst nam vorig jaar met
bijna driehonderd zielen toe.
„Een record," aldus Kessen.
"Nog nooit is Hulst zo hard ge-
Volgens de burgemeester heeft
het voor een groot deel te maken
met het gevoel van veiligheid dat
de inwoners ervaren. Door streng
op te treden tegen verkooppunten
van drugs wordt de gemeente ook
niet overspoeld door mensen die
zich in het criminele circuit op
houden. „Inwoners klampen mij
herhaaldelijk op straat aan om
hun instemming te betuigen met
ons drugsbeleid," aldus Kessen.
„Men wil gewoon ontzettend
graag in Hulst wonen. Dat blijkt
wel uit het feit dat de bouwgrond
in nieuwe uitbreidingsplannetjes
steeds in een mum van tijd ver
kocht is."
Het is volgens de burgemeester
overigens niet alleen het drugs
beleid dat inwoners trekt. „Onze
gemeente is op zich natuurlijk
heel aantrekkelijk om te wonen.
We hebben hier ook ontzettend
veel goede voorzieningen."
Tijdens de nieuwjaarsreceptie
werd gisteravond ook het eerste
exemplaar van een geheel nieuwe
folderlijn voor Hulst gepresen
teerd. Kessen reikte de brochure
'Wonen in Hulst' uit aan Th. Mat-
theeuws van Hulst Reynaertstad
en W. Kayser van de VW. Die
twee organisaties hebben samen
met de gemeente de handen ineen,
geslagen. De folder zal ook wor
den verspreid bij bedrijven in het
Waasland om de werknemers
daar te wijzen op de woonmoge-
lijkheden in Hulst.
'Wonen in Hulst' maakt deel uit
van een folderdrieluik. Andere
folders die er aan zitten te komen
gaan in op vestigingsmogelijkhe
den voor bedrijven in Hulst en op
recreatie en toerisme.
Ook de gemeentebesturen van
Axel, Sluis-Aardenburg, Terneu
zen schudden gisteravond de
hand van de inwoners tijdens de
nieuwjaarsrecepties in het stad
huis.
De nieuwjaarsreceptie in
Hulst werd druk bezocht.
FOTO WIM KOOYMAN
DIVERSEN
HEIKANT
Vleeskaarting - café Du Commer
ce - 20.00 uur
ST.-JANSTEEN
Kaarting - café De Kroon - 14.00
uur
STOPPELDIJK
Koersbal - 't Gelaag -13.30 uur
ZEEUWS-VLAANDEREN
Kerststallenroute - door de
grensstreek: Waasland, Hulst en
Axel - INFO op de VW-kantoren
(tot di)
WESTDORPE
Vrouwengymnastiek - Concordia
-13.30 uur
AXEL
Kaarting - Ons Genoegen - clublo
kaal - 20.30 uur
SPUI
Open huis - De 3 Gehughten -
21.00 uur
KOEWACHT
IJsfeest - Voetbalverneiging Koer-
wacht - De Boskreek (t/m 5 jan)
CLINGE
Vleeskaarting - café De Land
bouw - 20.00 uur
Jokeren - Malpertuus -13.30 uur
TERNEUZEN
Nieuwjaarsbal - Zuidlandtheater -
20.30 uur
FILMS
HULST
Koning van Engeland - 13.45,
16.15,19.30 en 22.00 uur Jingle all
the Way
22.00 uur The long Kiss Goodnight
22.00 uur Sleepers
13.45, 16.15, 19.30, 22.00 uur Day
light
13.45 en 16.15 uur Matilda
13.45 en 16.15 uur Pinokkio
13.45, 16.15 en 19.30 uur De klok
kenluider van de Notre Dame
19.30 en 22.00 uur Fled
13.45, 16.15 en 19.30 uur Hunch
back of Notre Dame
19.30 en 22.00 uur Evita
OOSTBURG
Ledeltheater - 20.00 uur The Nutty
Professor
BRUGGE
Kennedy Complex
14.00,16.00,18.00 en 22.30 uur Ma
tilda
17.15, 20.00 en 22.40 uur Evita
14.00 en 16.00 uur Jingle all the
way
14.00,16.00,18.00 en 20.00 uur The
Hunchback of the Notre Dame
18.00 uur Dragonhead
14.30 en 20.00 uur Jack
20.00 en 22.30 uur The First Wives
Club
22.30 uur Mission Impossible
GENT
Decascoop
14.30, 17.00, 20.00 en 22.30 uur
Daylight
14.30 en 17.00 uur Matilda
14.30 en 17.00 uur Jingle all the
Way
14.30, 17.00, 20.00 en 22.30 uur
Kingpin
14.30, 17.00, 20.00 en 22.30 uur
Jack
20.00 en 22.30 uur Alles moet weg
14.30, 17.00, 20 en 22.30 uur Long
Kiss Goodnight
20.00 en 22.30 uur Ruviving Picasso
14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur The
Hunchback of the Notre Dame
14.30 en 17.00 uur De Klokkenlui
der van de Notre Dame
14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Evi
ta
14.30, 17.00, 20.00 en 22.30 uur
Sleepers
20.00 en 22.30 uur A time to kill
20.00 en 22.30 uur Mission Impossi
ble
14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur In
dependence Day
KNOKKE
Beverly Sereens
14.30, 17.15, 20.00 en 22.45 uur
Sleepers
20.00 en 22.30 uur Kingpin
15.00 en 17.30 uur Matilda
15.00, 17.30, 20.00 en 22.30 uur
Daylight
20.00 en 22.30 uur Surviving Picasso
15.00 en 17.30 uur De klokkenlui
der van de Notre Dame
Dansavond - De Sasse harmo
nie de Vereenigde Vrienden
houdt morgen de jaarlijkse
dansavond. Het is bij deze ver
eniging een goede traditie om
dit 's avonds na de jaarverga
dering te doen.
Vanaf 21.00 uur kan iedereen
terecht in zaal de Engelenroos,
bij Staf en Melda. De avond
wordt muzikaal opgeluisterd
door de Vlaamse organist en
entertainer Dirk van de Voor
de. De toegang is gratis.
OUD PAPIER - Zaterdag 25
januari wordt het oud papier in
de wijken ten westen van de
spoorlijn weer opgehaald door
het bestuur van harmonie De
Vereenigde Vrienden. Aanvang
09.00 uur.
OUD PAPIER - Zaterdag 11
januari wordt het oud papier in
de wijken ten oosten van de
spoorlijn weer opgehaald door
het bestuur van harmonie De
Vereenigde Vrienden, aanvang
09.00 uur.
VOORLEZEN - In de biblio
theken van Oostburg, Breskens
en Sluis zal er vanaf woensdag
8 januari elke eerste woensdag
van de maand worden voorge
lezen voor kinderen van vier
tot en met acht jaar.
Het voorleeshalfuurtje begint
om 13.30 uur en duurt tot 14.00
uur.
OUD PAPIER - Zaterdag 25
januari wordt het oud papier
weer opgehaald door bestuur
en leden van voetbalverneiging
RIA en harmonie Eikels wor
den Boomen. Aanvang 09.00
uur
HUISARTSEN
Aardenburg, Oostburg en Zuid-
zande - Van vrijd. 17.30 u. tot
maand. 8 u. dokter H. Bruggeman,
Nieuwstraat 53, Oostburg, tel.
0117-452121.
Axel en Zaamslag - Van vrijd. 17
u. tot maand. 8 u. dokter E. Klop,
Bastionstraat 36, Axel, tel. 0115-
561777. Spreekuur spoedgevallen
zonder afspraak: zat. 10.00-10.30
en 16.00-16.30 u. zon. 11.30-12.00
u.
Biervliet, Hoofdplaat en IJzendij-
ke - Van vrijd. 18 u. tot maand. 8
u. dokter N. v.d. Maas, Beursstraat
6, Uzendijke, tel. 0117-301266.
Breskens en Groede - Van vrijd.
17.30 u. tot maand. 8 u. dokter R.
Laterveer, Dr. Broodmanstraat 2,
Breskens, tel. 0117-381956.
Spreekuur zat. en zond. om 11-
11.30 u. en 17-17.30 u.
Cadzand, Sluis, Retranchement en
Zuidzande - Dokter J. de Meijer,
Lange Wolstraat 12, Sluis, tel.
0117-461366.
Driewegen e.o. - Tot maand. 8 u.
dokter J. de Graaf, Korteweg 23,
Driewegen, tel. 655275.
Goes De Pijlers - De praktijk van
dokter Buijs/Posthumus, Schut,
Slager/Van de Werff wordt van
vrijd. 18 u. tot zond. 19 u. waarge
nomen door dokter Van der Werff,
Van Dusseldorpstraat 3, Goes, tel.
0113-227451. Spreekuur spoedge
vallen zat. en zond. 10-10.30 en
17-17.30 u.
Goes - De praktijk van dokter
Keizer, Kooiman, Oortman,
Schruer, Van der Stoep en Thijs-
sen wordt van vrijd. 17 u. tot zat.
19 u. waargenomen door dokter M.
Kooiman, Van Hogendorplaan 6,
tel. 0113-214450. Van zat. 19 u. tot
zond. 19 u. door dokter J. Schmei-
ts, De Tol 8, tel. 0113-216405.
Spreekuur spoedgevallen zat. en
zond. 10-10.30 en 17-17.30 u.
Hontenisse en Kloosterzande -
Van vrijd. 17 u. tot maand. 8 u.
dokter M. van Kalmthout, Groe
nendijk 52, Kloosterzande, tel.
0114-681377.
Heinkenszand, 's Heer Arendsker-
ke, Nieuwdorp en Wolphaartsdijk
- De praktijk van de artsen Har
ten, van Driel, Aarnoutse en v.d.
Vlugt wordt van vrijd. 17.30 u. tot
maand. 8 u. waargenomen door
dokter P. van Driel, Vermetstraat
23, 's Heer Arendskerke, tel. 0113-
561202. (boodschappen tussen 9
en 10 u.)
Hulst, Clinge, Koewacht en St.-
Jansteen - Van vrijd. 17 u. tot
maand. 8 u. dokter Roks en dokter
Voorbrood, Grote Bagijnestr. 16,
Hulst, tel. 0114-313131. Spreek
uur spoedgevallen za en zo 11 en
17 u. op vermeld praktijkadres.
Sas van Gent en Westdorpe - Van
vrijd. 18 u. tot maand. 8 u. dokter
M. Dierick, Gr. Jansdijk A 185,
Westdorpe, tel. 0115-452525. Visi
tes aanvragen 9-10 u. Spreekuur
uitsluitend voor spoedgevallen:
zat. om 10.00 uur op Bolwerk
Oranie 2.
Sluiskil, Philippine en Hoek -
Dokter H. van Haelst, Spoorstraat
44, Sluiskil, tel. 0115-471955.
Spreekuur spoedgevallen zat. en
zond. om 12 uur.
Terneuzen - Van zat. 8 uur tot
zond. 8 uur dokter H. Meijerink,
Beethovenhof 3b, tel. 0115-
613768. Van zond. 8 uur tot
maand. 8 uur dokter J. Warringa,
Beethovenhof 3b, tel. 0115-
613768. Spreekuur spoedgevallen
zat. en zond. 11.30 en 17 uur.
Van onze verslaggever
Middelburg - De verzameling kaarten van Zeeland is onlangs
uitgebreid met een brakwaterkaart van de hele provincie en
deelbrakwaterkaarten van de verschillende regio's.
De bedoeling van de kaartenset is
om de kennis van die gebieden te
vergroten zodat de provincie er
een specifiek beheersplan voor
kan maken.
Het gaat dus om natuurbescher
ming.
Brakwatergebieden zijn zeld
zaam in Nederland, maar in Zee
land komen ze veel voor. Het zijn
vaak stukken moerasachtige pol
ders achter de zeedijken. Je kunt
ze herkennen door bijvoorbeeld
een rode kleur in het groene gras
land.
Zeldzaam
Brakwatergebieden zijn zeld
zaam, dus moeten ze goed wor
den beheerd, zo redeneert de pro
vincie.
Een projectgroep waarin mensen
van de provinice zitten, maar ook
mensen van de waterschappen en
het Nederlands Instituut voor
Oecokjgisch Onderzoek is heel
lang bezig geweest om alle na
tuurwaarden in die gebieden te
inventariseren en op schrift te
stellen, dat heeft geresulteerd in
de set kaarten.
Gelaagdheid
In brakke gebieden komen dieren
en planten voor die niet in een
zoet milieu of een zout milieu le
ven. Die soorten op zich zijn dus
al zeldzaam. Verder is in brakke
gebieden veelal een gelaagdheid
van zoet naar zout aanwezig, zo
wel in het water als op het land,
brakwatergebieden zijn zeer ge
varieerde levensgemeenschap
pen.
De gebieden zijn in vier verschil
lende klassen ingedeeld: zoet,
licht brak, brak en sterk brak.
Omdat de hoogte van het maai
veld ook een rol speelt is er een
hoogtekaart in de set opgenomen.
Ook zaken als kweldruk, de druk
van de zoutwaterbellen onder de
dijken, komen aan de orde.
Richtlijnen
De projectgroep is nu bezig met
het opstellen van richtlijnen voor
een beheersplan.
Van onze rechtbankmedewerker
Middelburg - De 29-jarige H. H. uit Gilze en Rijen is gisteren
wegens een poging tot doodslag door de rechtbank in Middel
burg veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijftien maanden.
Twee weken geleden werd er achttien maanden cel voor poging dood
slag en het plegen van ontucht tegen hem geëist. De ontucht achtte de
rechtbank niet bewezen. Het geweldsmisdijf vond plaats op 10 sep
tember in Kapelle.
Medio juni werd H. de woning en de gemeente uitgezet omdat hij er
van werd verdacht enkele meisjes in het zwembad ontuchtig te hebben
betast. Op 10 september kwam H. terug om volgens hem geld en pa
pieren te halen.
Binnen de kortste keren ontstond er een woordenwisseling tussen
twee landgenoten, die in de woning waren achtergebleven. H. pakte
een kapmes en sloeg ermee op zijn slachtoffer in. Doordat deze zijn
hand voor het hoofd hield raakte hij slechts aan zijn hand gewond en
kon erger worden voorkomen.
WIE TEGENWOORDIG
voor een of ander ver
grijp gestraft wordt
krijgt een geldboete of
mag misschien een tijdje
brommen in een ver
warmde cel met televisie
en ander comfort. Nee,
dan in vroeger eeuwen.
Toen wisten ze wel raad
met plegers van overspel,
koppelarij of het zingen
van schunnige liederen.
Aan de schandpaal met
zeEen openbare verne
dering. Overblijfselen uit
die tijd zijn in Oost-
Vlaanderen nog flink
voor handen. De provin
cie telt ruim 35 schand
palen, van sommige is
niet veel over, andere zijn
in ere hersteld.
Door Gerlach Hochstenbach
SCHANDSTRAFFEN vormden
een normaal schouwspel dat de
mensen ervan moest weerhouden
op het slechte pad te gaan. „Het
waren straffen voor mensen die
zich aan kleine misdrijven schul
dig hadden gemaakt. Onterende
straffen, die als doel hadden ie
mand in het openbaar te schande
te zetten," legt Jackie Thiron van
de Heemkundige Kring in Stek-
ene uit. Hij houdt zich al vijftien
jaar bezig met de historie van
schandpalen.
In figuurlijke zin wordt nog vaak
iets of iemand in onze maat
schappij 'aan de kaak gesteld',
maar tot omstreeks het midden
van de negentiende eeuw kwam
het niet zelden voor dat iemand
ook letterlijk aan de kaak werd
gesteld. Kaak, schandpaal of pel-
derijn zijn evenzoveel namen om
het instrument aan te duiden
waaraan of waarin iemand bij
wijze van straf voor één of meer-
uren te kijk kon worden
Historie
Die kaak kon verschillende vor
men aannemen. Van een soort
houten toestel waarin iemand
met hoofd en polsen werd inge
sloten, tot een soort lantaarnvor-
EDITIE
Bel lezerscontact, 076-5312312
ma t/m vrij. 8.00- 17.00 uur
al- 8.00- 12.00 uur
Terneuzen:
Elandstraat 32,4532 CG
H 0115-645769, fax 0115-645742.
Redacteuren: Peter Oggel (editiechef),
reter van den Assem, Frank van Cooten,
Frank Deij (plv. ed. chef),
«in van der Helm, Harold de Puysseleijr.
Goes:
Matraat 1,4461 JK
tel. 0113-273700, fax 0113-273701.
Redacteur: Cees Maas
IP'ovincieverslaggever).
Holst:
Baudeloo 16,4561 ES
tel .0114-372770, fax 0114-372771.
Redacteuren: Gerlach Hochstenbach,
tugene Verstraeten.
Sportredactie Zeeland:
'°n Koomen
te|. ma t/m vrij. 0115-645751
tel. zondag 0115 - 645753
Advertentie-exploitatie
Bestem en ZVK
lerneuzen:
Jndlandstraat 32,4532 CG
el 0115-645740, fax 0115-645741
vertegenwoordigers:
TOrtin Boeije, privé 0115-563976,
ns Dimmers, privé 0115-562354
Hulst:
Jaudeloo 16,4561 E5
el. 0114-372770.
■ertegenwoordigers:
™y van den Brande, privé 0114-314570,
'an Verstraeten privé 0114-316755.
Openingstijden:
ma.t/mvr. 8.30- 17.00 uur
De schandpaal van Stekene.
mig hokje op een staak (een lange
stok). Maar het meest voorko
mende type bestond uit een los
staande zuil, waar de veroordeel
de met een ketting aan vast werd
gemaakt. De schandpaal dus.
Lange tijd uitgevoerd in hout, zo
rond 1770 kwamen er stenen pa
len, versierd met beeldhouwwerk
en opgesmukt met schilderingen
en verguldsel. Zoals die Van
Stekene, in 1775 gebouwd door
Johannes Emmanuel de Lateur,
steenhouwer uit Sint-Niklaas.
Thiron doet onderzoek naar
schandpalen in Oost-Vlaanderen.
Die provincie bezit van de circa
180 schandpalen, die in heel Bel
gië bewaard zijn gebleven, er een
stuk of 35. Lang niet alle exem
plaren verkeren nog in goede
staat. „Ik probeer de historie van
de palen te achterhalen via ar
chieven van particulieren en ge
meentelijke documenten, vanaf
het moment van bestelling, tot
aan de eventuele restauratie. Bo
vendien geef ik ook adviezen aan
gemeenten die van plan zijn hun
schandpaal in ere te herstellen en
te restaureren."
Beveren restaureerde inmiddels
zijn eigen schandpaal, Vrasene en
Sint-Gillis-Waas ook. Die van
Stekene staat sinds 1975 terug op
de markt, nadat hij jarenlang be
waard was geweest in Sint-
Niklaas.
Onteren
De straf van de te pronkstelling
was een van de meest voorko
mende schandstraffen uit het
oude strafrecht. Schandstraffen
hadden tot doel iemand te onte
ren door hem of haar in het open
baar ten aanzien van de goege
meente te vernederen. Thiron:
„Ze werden gegeven wegens klei-
ne misdrijven. Zoals kleinere
diefstallen van bijvoorbeeld tuin
en veldvruchten, hout en markt-
goederen. Maar ook wegens on
kuisheid, het zingen van schunni
ge liederen, koppelarij, godslas
tering, diefstal, prostitutie,
vechtjasserij, lichte vormen van
blasfemie en ketterij. Naar ge
lang het misdrijf werd de gestraf
te een of meerdere uren aan de
schandpaal geketend. Het was
dus geen lichamelijke straf, maar
het ging puur om het krenken van
zijn of haar eer. De geketende
werd uitgescholden door het
volk. Had iemand meer uitge
spookt, dan kreeg hij naast een
schandstraf ook een geseling of
verbanning opgelegd."
Zware stenen
Maar er waren nog veel meer
schandstraffen dan ketening aan
de schandpaal alleen. Gebrek aan
creativiteit konden onze voorou
ders niet ontzegd worden. Zo had
je de smadelijke tocht door het
dorp, waarbij de gestrafte twee
zware stenen om zijn nek kreeg.
De route stond vastgelegd in het
vonnis. Of hij moest een houten
kuip zonder bodem dragen. Een
trommelaar of trompetter ging
vooraf om zoveel mogelijk pu
bliek van de tenuitvoerlegging
van de straf getuige te laten zijn.
„Ook had je de ezelsrit, waarbij
de delinquent achterstevoren op
de ezel moest zitten. Zo werd hij
belachelijk gemaakt. Of hij werd
in het water omgekieperd. Dan
was het niet de bedoeling dat hij
verdronk, maar de straf was puur
ter vermaak van het volk. Daar
naast gebeurde het weieens dat
de gestrafte in een draaikooi
werd geplaatst. Kotsmisselijk
kwam hij eruit. Of de te pronk-
C'
FOTO WIM KOOIJMAN
stelling op een houten paard met
scherpe rug. Een straf vooral
voor lichtekooien die zich met
soldaten inlieten."
Revolutie
Hoewel de Franse Revolutie geen
definitief einde maakte aan de
schandstraffen, heeft ze wel een
ingrijpende verandering ge
bracht voor de schandpalen.
Vóór de Franse tijd kenden de
Vlaamse gewesten een uiterst
complex juridisch systeem dat
samenhing met de al even inge
wikkelde leenheerlijke toestand.
Zo vormde Vrasene tijdens het
Ancien Régime samen met Sint-
Gillis-Waas één heerlijkheid,
waarvan de meier en de zeven
schepenen werden aangesteld
door het Hoofdcollege van de
Keure van het Land van Waas,
waaronder de heerlijkheid als
rechtstreeks bezit van de graven
van Vlaanderen ressorteerde.
De Franse tijd maakte aan het
einde van de achttiende eeuw een
einde aan de ondoorzichtige klu
wen van feodale structuren en
verving ze door een eenvoudiger
gerechtsapparaat zoals we dat nu
nog kennen. De feodale periode
was verleden tijd en en de symbo
len van die periode werden afge
broken en vernield. Tot de
machtssymbolen van die 'oude
tijd' behoorde de schandpaal. De.
Franse revolutionaire troepen
wierpen ze omver op hun door
tocht. Zo zijn veel van die
schandpalen verdwenen. Of lig
gen ze in stukken her en der ver
spreid. Zonde vindt Jackie Thi
ron, die zich derhalve opwerpt
als pleitbezorger van een 'stuk
van ons culturele erfgoed', „Want
schandpalen zijn historisch
waardevol, zeker en vast."
V
