Rottenberg
oppert
'primaries'
Het j aar van de waarheid
r
Zalm wil verdere bezuiniging op bijstand
Nogal wat vuurwerk in beslag genomen
nd KORT
DE STEM
BINNENLAND
Bij opvolging Kok
Automobilisten
rijden rustig
om gewonde heen
Oliebollenvet
opgehaald
voor veevoer
IGC
Man dood na duik in kanaal
HomePlan
MAANDAG 30 DECEMBER 1996 A3
Den Haag (anp) - De PvdA moet voorverkiezingen houden,
wanneer partijleider Kok te kennen geeft het voor gezien te
houden. Scheidend partijvoorzitter Rottenberg opperde de
'primaries' voor de opvolging naar Amerikaans voorbeeld za
terdag in een vraaggesprek met het Parool.
Den Haag (anp) - Minister
Zalm van Financiën wil in de
volgende kabinetsperiode
verdere sanering van de ver
zorgingsstaat.
De WD-bewindsman denkt aan
bezuinigingen op de bijstand
door een doelmatiger organisa
tie. Ook het beroep op de WW
moet wat hem betreft worden in
gedamd. Zalm zei dat zaterdag
in een vraaggesprek met het Al
gemeen Dagblad. Zalm: „Ik
denk vooral aan het inbouwen
van prikkels in de organisatie en
een doelmatiger uitvoering, niet
aan het aantasten van uitke
ringsrechten. Het proces is nog
niet voltooid." Het verder her
vormen van het sociale stelsel
zal volgens de minister „naar al
le waarschijnlijkheid een rol
spelen in het VVD-verkiezings-
programma".
Zalm voelt persoonlijk veel voor
een recent advies om het budget
voor de bijstand over te hevelen
naar de gemeenten, zodat de
kosten van de bijstand beter be
heersbaar worden.
„Ik verwacht niet dat we deze
plannen al in deze kabinetspe
riode van de grond krijgen.
Daarom zal ik ze doorsturen
naar de commissie, die het ver
kiezingsprogram opstelt."
De VVD-minister voorziet dat in
de aanloop tot de verkiezingen
van 1998 de oude tegenstellingen
tussen zijn partij en coalitie
partner PvdA weer scherper zul
len worden.
Vooral op het vlak van de socia
le zekerheid. Zijn pleidooi voor
meer financiële prikkels in de
organisatie van de sociale zeker
heid en in de uitvoering ervan
„is toch heel iets anders dan er
geld bij leggen, zoals door de Pv
dA wordt bepleit".
Rottenberg vindt dat de PvdA
moet voorkomen dat de opvol
ging van de partijleider, net als
bij die van Den Uyl in 1986, in
kleine kring wordt geregeld. Den
Uyl bombardeerde na een lange
kroonprinsenstrijd toen aan het
slot van het PvdA-congres Kok
plompverloren als zijn opvolger.
Rottenberg: „Dat is een bij uit
stek oligarchisch proces ge
weest."
Rottenberg acht het de grote
vraag of de PvdA het aandurft
een open debat over de opvolging
te voeren. „Dan moet je in het
Heerlen (anp) - Een 74-jarige
vrouw uit Heerlen heeft zater
dagavond enige tijd hulpeloos
en gewond op straat gelegen,
nadat ze door een onbekende
overvaller was beroofd van
haar handtas.
Het slachtoffer was op weg naar
haar auto, toen ze ten val werd
gebracht door een man op een
fiets. Daarbij liep de bejaarde
Heerlense een bekkenbreuk en
een gespleten elleboog op. Zon
dag is het slachtoffer geopereerd.
Tegenover de politie verklaarde
de onfortuinlijke vrouw dat di
verse automobilisten niet de
moeite namen om haar te helpen.
Met enig moeizaam manoeuvre
ren stuurden ze om het slachtof
fer heen om haar niet te raken.
Pas na tien minuten werd de ver
kleumde vrouw geholpen door
twee voorbijgangers. Een woord
voerder van de politie in Heerlen
heeft geen idee, waarom niemand
de gewonde vrouw heeft gehol
pen.
openbaar de vraag stellen welke
ideologische strijd wij met onze
tegenstanders willen voeren, wat
is het programma en wie past
daarbij. Tegen een mogelijk op
volger zeggen we dan: stel je kan
didaat en laat de partij kiezen,
eerst in een referendum, dan op
het congres. Het maakt een partij
buitengwoon kwetsbaar, maar
dan krijg je tenminste net als in
Engeland een openbare concur
rentiestrijd."
Rottenberg geeft toe dat de aan
wijzing van de bewindspersonen
bij de kabinetsformatie in augus
tus 1994 te weinig open en demo
cratisch is geweest. Dat moet de
volgende keer anders. „We beste
den veel aandacht aan het selec
teren van kandidaten voor de
Tweede Kamer. En dan wordt bij
de formatie door een of twee
mensen zonder enige democrati
sche controle, in twee weken be
slist wie voor een aantal jaren als
minister of staatssecretaris voor
een belangrijk deel het gezicht
van de PvdA gaat bepalen."
Aaltcn (anp) - De Achterhoekse
gemeente Aalten gaat de plant
aardige olie en het frituurvet
van huishoudens en horeca voor
oliebollen bij de jaarwisseling
hergebruiken. De gemeente laat
er onder meer veevoerder van
maken.
Er komen in de gemeente specia
le tonnen waar de bak- en fri-
tuurresten in gedeponeerd kun
nen worden. Een gespecialiseerd
bedrijf maakt er vervolgens vee
voer van.
Het idee de olie- en frituurvesten
te hergebruiken kwam van de
plaatselijke RPF-fractie.
g Den Haag (anp) - Op diverse plaatsen in
het land is het afgelopen weekeinde door
de politie nogal wat illegaal vuurwerk in
beslag genomen.
De politie van Hollands Midden nam in to
taal 2150 kilo illegaal vuurwerk in beslag.
2000 kilo werd gevonden in een garage aan in
Boskoop. Een 48-jarige man uit Boskoop was
daar bezig zijn waar aan de man te brengen.
Het vuurwerk betrof onder meer knalpotten,
die onder de wet Wapens en Munitie vallen.
Het materiaal was afkomstig uit België.
Op de rijksweg A20 ter hoogte van Nieuwer-
kerk aan den IJssel hield de politie een 25-ja-
rige vrouw uit Gouda aan, die in een bestel
busje 150 kilo illegaal vuurwerk vervoerde.
In deze zaak hield zij later op de dag een 44-
jarige Gouwenaar aan.
De politie in Rijnmond heeft zaterdag tijdens
uitgebreide controles in totaal 2900 kilo
vuurwerk in beslag genomen. Daarvan was
1100 kilogram illegaal. De politie nam de rest
in beslag, omdat de zes betrokken winkeliers
het niet volgens de regels hadden opgeslagen
of meer in voorraad hadden dan was toege
staan.
De politie vond de 1100 kilogram illegaal
vuurwerk in een kelderbox aan de Boer
schaplaan en een voor de deur geparkeerde
bestelauto. Het betrof onder meer verboden
Chinese rollen, lawinepijlen en zogeheten
mortieren.
De politie van Zaanstad heeft in Wormerveer
een 27-jarige man uit Oost-Knollendam aan
gehouden, die 700 kilogram illegaal vuur
werk vervoerde in een bestelbusje. Het vuur
werk met een handelswaarde van 25.000 gul
den was afkomstig uit België. In de auto vond
de politie onder meer 500.000-klappers, Chi
nese rollen en lawinepijlen. Zij heeft de man
zaterdagmiddag vrijgelaten. Die kan een
boete van enkele duizenden guldens ver
wachten.
In het Drentse Nijevecn werd zestienhonderd
kilo illegaal vuurwerk in beslag genomen.
Het ging om Chinese rollen (honderddui
zendklappers), strijkers en gesorteerde pak
ketten. De politie greep daar in op het mo
ment, dat iemand het vuurwerk vanuit een
vrachtauto wilde verkopen aan een aantal
mensen.
De bestuurder, een 50-jarige man uit Joure
en vier aspirant-kopers zijn aangehouden en
ingesloten. De politie heeft de vrachtwagen
ook in beslag genomen. Zij heeft vijf anderen
die bij de handel waren betrokken later in de
kraag gevat en na verhoor weer vrijgelaten.
Het legale vuurwerk mag sinds zaterdag weer worden verkocht. Op de foto toont een ver
koper zijn assortiment aan een klant: van pijlenpakket tot superrotje. foto anp
Nederland is het
komende halfjaar
voorzitter van de
Europese Unie.
Waartoe is de
voorzitter in staat,
hoeveel speelruimte
krijgt een kleinere
lidstaat van de grote
drie in Europa?
Wordt het balanceren
langs de as
Bonn-Parijs-Londen
of wordt de kaart van
het toekomstige
Europa toch
geschetst in 't Torentje?
Deel 2
Door Bert Schampers
Brussel - De gemeente Am
sterdam laat er geen gras
over groeien. 1997 wordt hét
jaar van Amsterdam, het jaar
waarin Europa wordt her
ontdekt ofwel definitief de
grond ingeboord. Het jaar
waarin 'heel Europa' naar de
grachtengordel komt. Om er
te vergaderen, een coffeeshop
te bezoeken én, als het mee
zit, in juni het Verdrag van
Amsterdam te sluiten.
Burgemeester Schelto Patijn
heeft de Euro-watchers in Brus
sel allemaal een nieuwjaars
kaart gestuurd. Maar of het zo'n
feestjaar wordt, zal voor een be
langrijk deel afhangen van Pa-
tijns broer Michiel, de staatsse
cretaris van Europese Zaken. De
WD-bewindsman leidt vanaf 1
januari de groep van persoonlijk
afgevaardigden, die over de her
ziening van het Verdrag van
Maastricht onderhandelt, tot
het moment dat de regeringslei
ders er zich op de top van Am
sterdam mee gaan bemoeien.
Het afronden van de IGC is dé
topprioriteit van het Neder
landse voorzitterschap. Die an
dere uitdaging, de Economische
en Monetaire Unie, staat immers
na de besluiten van Dublin ste-
vjg op de rails. Nederland kan
zich zodoende concentreren op
de Intergouvernementele Confe-
Burgemeester Schelto Patijn
rentie, het proces over een
nieuw verdrag waaraan de rege
ringen van de vijftien EU-lid-
staten deelnemen.
Hun gemeenschappelijk doel is
de Europese Unie voor te berei
den op de 21e eeuw, wanneer
nieuwe lidstaten zullen toetre
den. De Unie moet daarvoor zijn
instellingen aanpassen en zijn
politieke doelstellingen aan
scherpen. De weerslag van al die
voornemens moet terug te vin
den zijn in een nieuw verdrag,
het Verdrag van Amsterdam.
Volgens minister Van Mierlo
staat de EU voor de grootst mo
gelijke uitbreiding van nieuwe
lidstaten. De operatie wordt
meestal vergeleken met een
huis, dat verbouwd moet wor
den om ruimte te maken voor de
nieuwe bewoners. Twaalf lan
den hebben een aanvraag in-
diend voor het EU-lidmaat-
schap en elf daarvan maken een
kans.
De Nederlandse ambassadeurs
in die landen, onlangs op bezoek
in Brussel, zijn bezorgd over het
tempo van de uitbreiding. Het
toetredingsproces duurt te lang.
De regeringen en de bevolking
van de landen in Midden- en
Oost-Europa worden ongedul
dig.
Dialoog
Van een gestructureerde dialoog
met Brussel en de EU is nauwe
lijks sprake, ook al krijgt Euro
pa de bewindslieden uit de kan
didaat-lidstaten regelmatig
over de vloer. Nederland belooft
als voorzitter werk te maken
van een positieve gedachtenwis-
seling.
Na de IGC - en lang na het Ne
derlands voorzitterschap - pre
senteert de Europese Commissie
haar adviezen over de toetre-
dingsverzoeken van de kandi
daat-landen en volgt een besluit
over de start van de onderhan
delingen. Eerder is afgesproken
dat die zes maanden na het af
sluiten van de IGC beginnen.
Europees Commissaris Van den
Broek heeft begrip voor het on
geduld in sommige landen. „Ze
vergeten vaak dat andere landen
die eerder zijn toegetreden, zo
als Zweden, Finland en Oosten
rijk, economisch veel dichter bij
ons stonden. Er moeten in de
kandidaat-landen nog heel veel
Eurocommissaris Van den Broek: „Het gaat om de kwaliteit
van de economie, de kwaliteit van de democratie en de mensen
rechten." foto anp
gebeuren. Elk land wordt op
zijn eigen meritus beoordeeld.
Ik vind dat de Europese Com
missie daar aan moet vasthou
den. Het gaat om de kwaliteit
van de economie, de kwaliteit
van de democratie en de men
senrechten.
Wat Van den Broek betreft, be
tekent dat vrijwel zeker dat de
toetredingsonderhandelingen
niet voor alle kandidaten tege
lijk zullen starten. Maar het be
tekent ook dat geen van de toe
komstige toetreders het lid
maatschap van de na hen ko
mende kandidaten kunnen
tegenhouden.
Tactiek
De IGC loopt nu al een tijdje,
het officiële startschot werd in
maart in Turijn gegeven. Het re
sultaat dat in Amsterdam op ta
fel moet liggen, belooft mager te
zijn. Een onzekere factor vor
men de Britse verkiezingen.
„Als Groot-Brittannië op zijn
standpunten blijft staat, zal het
moeilijk zijn om tot een sub
stantieel verdrag te komen,"
zegt Van Mierlo. Hij hoopt na de
verkiezingen - die in mei wor
den gehouden - op meer onder
handelingsruimte. „We zullen
dan bekijken wat tactisch de
beste aanpak is om de eindronde
van de IGC voor te bereiden."
Ierland, het afgelopen half jaar
voorzitter van de EU, kwam niet
verder dan een algemene schets
voor een ontwerp-herziening
van het verdrag. Een inventaris
van de verschillende standpun
ten, waar je je geen buil aan
kunt vallen en die iedereen tot
tevredenheid stemt. „Een goede
basis voor verdere onderhande
lingen," riepen de regeringslei
ders daarom in Dublin.
„Als je me vraagt of er leuke
dingen in staan voor de men
sen..., tja." De diplomaat die de
vraag opwerpt, komt in zijn ant
woord niet verder dan een vaag
voornemen om 'iets' over werk
gelegenheid in het nieuwe ver
drag op te nemen. Werkgelegen
heid blijft dan weliswaar een
nationale bevoegdheid, maar de
lidstaten spreken af elk jaar aan
Brussel te rapporteren wat de
strategie is en waartoe dat ge
leid heeft. 'Brussel' zou op basis
daarvan een meer coördineren
de rol krijgen, waarbij de ge-
meenschapelijke doelstelling
moet zijn: banen creëren.
IN iet democratisch
Een derde van de wetgeving in
de lidstaten mag dan wel uit
Brussel komen, het laat de Ne
derlander tamelijk onverschil
lig. De Tweede Kamer debat
teert wel over de Europese
agenda, maar het zijn discussie
die zelden Den Haag Vandaag
halen.
Goed beschouwd is Europa zeer
ondemocratisch en weinig door
zichtig, met een eigen parlement
dat te weinig bevoegdheden
heeft, en nationale parlementen
die slechts moeizaam interesse
kunnen opbrengen voor wat in
Brussel door de ministers wordt
besloten.
Daarin schuilt een groot gevaar.
Hoe wil je dat burgers zich iden
tificeren met een Europa, dat
zich niet openstelt, dat machte
loos staat in de brandhaarden
die het continent bedreigen, en
niet in staat is iets te doen tegen
het spook van de werkloosheid?
Het toverwoord van de IGC is
flexibiliteit. De verwachting is
namelijk dat van de voorgeno
men hervorming van de instel
lingen, wetgeving en dergelijke
zo weinig in huis komt, dat de
enige uitweg is dat landen die
verder willen en kunnen, dit ook
doen.
Commissaris Van den Broek
heeft niets tegen Europa met
twee snelheden, zolang het maar
geen Europa a la carte wordt.
Als landen datgene uit de ruif
pikken wat hen van pas komt,
verloedert hele concept van de
Europese samenwerking, vreest
Van den Broek.
1997 wordt het jaar van Amster
dam, maar vooral het jaar van
de waarheid voor Europa. De
uitdaging is hervormen om te
kunnen groeien. En ook het ant
woord op de vraag: wie dat alle
maal moet gaan betalen?
1997 Is bovendien het jaar
waarin de lidstaten die dat wen
sen zich met goede economische
cijfers kunnen kwalificeren voor
de euro. Het besluit daarover
valt weliswaar pas begin '98,
maar de cijfers van 1997 zijn
doorslaggevend.
De euro komt er, is de overtui
ging, maar niet ten koste van al
les. Zoveel krediet heeft Europa
namelijk niet.
'Voorrang aan criminaliteit en milieu'
Bronkhorst - De Nederlandse bevolking stelt bestrijding van de
criminaliteit en verbetering van het milieu voorop bij maatschap
pelijke problemen. Ontwikkelingshulp en medezeggenschap op
het werk staan een stuk minder in de schijnwerpers. Dat leert een
zaterdag gepresenteerd Nipo-onderzoek in opdracht van de Ka
mer voor Konsumenten en Burgerbelangen uit Bronkhorst. De re
presentatieve steekproef onder 529 Nederlanders is een herhaling
van een soortgelijke opiniepeiling van 1974/1975,
Een dringende aanpak van de misdaad en een beter milieu zijn
anno 1996 evenals twintig jaar geleden voor meer dan driekwart
van de ondervraagden prioriteit nummer één. De onderzoeksre
sultaten duiden verder op een zekere verzadiging in de wens naar
nieuwe consumptiegoederen. Ook de noodzaak van acute hulp
aan de derde wereld wordt minder onderkend dan twintig jaar te
rug: van 39 naar 16 procent.
'Totaalverbod schelpdiervisserij Wadden'
Hilversum - De Waddenvereniging en Vogelbescherming Neder
land denken dat in 1998 alle droogvallende platen in de Wadden
zee gesloten moeten zijn voor de schelpdiervisserij. Woordvoerder
Van der Have zei dat gisteren in het Vara-programma Vroege Vo
gels. Volgens Van der Have is de wettelijke hoofdfunctie van de
Waddenzee natuur. Kokkel- en mosselvissers mogen er alleen
doorgaan als zij kunnen aantonen dat hun werk geen fundamen
tele schade toebrengt aan het gebied. Wadden vereniging en Vo
gelbescherming zullen hun plannen komende week toesturen aan
minister Van Aartsen van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij.
Arubaanse politietop ontslagen
Oranjestad - Korpschef Lucas Rasmijn en zijn plaatsvervanger
Stanley Zaandam van het Korps Politie Aruba (KPA) zijn per 1
januari ontslagen. In hun plaats zijn Alwyn Nectar (thans direc
teur Directie Arbeid en eind jaren tachtig nog inspecteur van po
litie) als korpschef en Hugo Koek (sinds kort commissaris van po
litie) als plaatsvervangend korpschef aangesteld. Rasmijn en
Zaandam hebben een kort geding tegen het Land Aruba aange
spannen. Volgens hen is er geen juridische basis voor ontslag. De
commissie-De Ruiter adviseerde in oktober onder meer de politie-
en justitietop op Aruba te vervangen.
Loze bommelding verstoort feestje
Nieuwegein - Een groot feest van de Marokkaans-Nederlandse
gemeenschap in Nieuwegein is zaterdagavond verstoord door een
achteraf loze bommelding. De 1500 gasten moesten het zalencom
plex halsoverkop verlaten. Ze werden opgevangen in een sport
complex in de buurt.
Steunpunten studiefinanciering
Groningen - De zestien steunpunten waar studenten terecht kun
nen met vragen over de studiefinanciering, zijn vanaf donderdag
2 januari langer open. Dat heeft de IB-Groep in Groningen zater
dag bekend gemaakt. De steunpunten zijn straks op werkdagen
van negen tot vijf geopend. Tot nu toe waren ze tussen de middag
gesloten.
Brand verwoest stuk Schevenings duin
Den Haag - De Haagse brandweer is zaterdag hartje winter uitge
rukt voor een brand in de Scheveningse duinen langs de Wiering-
sestraat. Circa 4000 vierkante meter duin is verwoest. Volgens een
woordvoerder is de brand vermoedelijk aangestoken. De brand
weer heeft er lucifers aangetroffen.
Door de vorst is het duingebied behoorlijk droog. Het betreffende
duin ligt vlak bij een woonwijk, waardoor er veel wandelaars ver
toeven. De brandweer had het vuur na ruim een half uur onder
controle.
Inwoner van Tiel doodgestoken
Tiel - Een 25-jarige inwoner van Tiel is zaterdagmorgen vroeg
doodgestoken tijdens een vechtpartij op het Plein in zijn woon
plaats. Een 30-jarige plaatsgenoot liep bij de vechtpartij een
steekwond in de buik op. Na behandeling in het ziekenhuis mocht
hij naar huis. De politie heeft twee andere inwoners van Tiel (35
en 42 jaar oud) aangehouden op verdenking de steken te hebben
toegebracht. De politie wil nog niets zeggen over hun motieven en
hun aandeel in de vechtpartij. De vechtpartij was begonnen in een
café in de Tolhuisstraat. Toen de politie daar arriveerde, waren
alle betrokkenen al vertrokken. Korte tijd later bleken die de
vechtpartij op het plein te hebben voortgezet.
'Aparte staatssecretaris Randstad'
Hilversum - Nederland is toe aan een speciale staatssecretaris
voor de ruimtelijke ordening voor de Randstad. Secretaris-gene
raal ir. A.B.M. van der Plas van het departement van Verkeer en
Waterstaat betrok die stelling gisteren in het televisieprogramma
Buitenhof. De hoogste ambtenaar van het ministerie haakt met
zijn suggestie in op de discussie over de toekomst van Nederland
en de scenario's daarvoor onder de titel Nederland 2030. „Een
staatssecretaris voor de Randstad op het gebied van de ruimtelij
ke ordening is heel hard nodig voor de bestuurlijke coördinatie,"
meent Van der Plas. Het idee van een speciale bewindspersoon
doet naar zijn zeggen momenteel de ronde in ambtelijk en politiek
Den Haag. „De helft van alles wat in het land gebeurt, zit in de
Randstad. Je kunt best de regio's mee laten praten, maar je moet
een bestuurlijke coördinatie in het totaal houden," aldus de top
ambtenaar.
Driemond (anp) - Een 38-jarige man uit Weesp is zaterdag in
een ziekenhuis overleden als gevolg van een duik vrijdagavond
in het Amsterdam-Rijnkanaal. Het slachtoffer sprong te water
in een poging aan een controle door de politie te ontkomen.
Terwijl het scheepvaartverkeer ter plekke werd stilgelegd, haalden
duikers de man uit het ijskoude water. De man kwam tot zijn daad na
een achtervolging door de politie vanaf Loenen tot aan Driemond. De
politie wilde de automobilist controleren, omdat hij zonder verlich
ting reed. De meldkamer gaf de surveillant door dat het voertuig on
verzekerd en niet gekeurd was. Bovendien was demgenaar van de au
to de rijbevoegdheid ontzegd en moest hij nog een straf uitzitten.
Toen de automobilist merkte dat de politie hem volgde, ging hij ervan
door. Aan het einde van een doodlopende weg naar het kanaal, sprong
hij uit de auto en dook in het water. Aan de overkant wachtte politie
de man op. Omdat hij niet aankwam, hebben duikers van de brand
weer hem uit het water gehaald.
(ADVERTENTIE)
weer op
•maan Maria?
Heeft u het kerstverhaal gelezen in de Stem?
Over Maria. Over de daklozen in Mexico Stad,
die elke dag op straat slapen.
Vandaag kunt u nog besluiten of u er dit jaar
iets aan doet! Elke bijdrage, hoe bescheiden
ook, geeft hoop. Want met alleen een kerst
gedachte verander je de toekomst niet.
Ja, ik wil mijn steentje bijdragen, stuur mij een acceptgiro
O 10,- O 35,- O 100,- Of-
O ik wil graag meer informatie over de activiteiten van HomePlan
Naam:
Adres:
Postcode: Plaats:
Telefoonnummer:
Vul de bon in en stuur hem in een open
envelop naar HomePlan. Postbus 6849
4802 HV Breda, tel (076) 5 736 736.
U kunt uw donatie natuurlijk ook direct
storten op: Stichting HomePlan rekening
1889.53.000.
Open een deur naar een betere toekomst
