SSssp
Jt
tesr»
Sarajewo bouwt skipistes op
Advoca
Seriever]
mogelijk
actief in
Politie p
agressieve
HET WEER
Winterweer nadert snel
r
DE STEM
DE BINNENKRANT
Kruising
Oudenbosch
Niveauverschil
Binnen een maand worden weer wintersporters verwacht
Gemaksgroente heel populair
DESTEM
BEL
LEZERSCONTACT
076-5 312 312
Zon en maan
Hoogwater
V J
pE STEM
Kerstdrukte o
de wegen
begint vandaa
11111
'vy
- DONDERDAG 19 DECEMBER 1996 ^\2
>■-
Op 12 december j.l. is het he-
laar gebeurd. Een ongeval met
dodelijke afloop op de kruising
Markt-West Vaardeke. Een
vrachtwagencombinatie rij
dend vanuit het centrum sloeg
rechtsaf richting West Vaarde
ke. Hierbij kwam een 13-jarige
fietser onder de vrachtwagen
terecht. De chauffeur zou de
jongen niet gezien hebben. Dat
er pas nu een dodelijk ongeval
plaats vindt, vindt volgens mij
zijn oorzaak in de bekendheid
bij de plaatselijke bevolking
met de al jaren bestaande on
veilige situatie ter plekke.
Dat heeft er, samen met een
enorme dosis geluk, voor ge
zorgd dat vóór die fatale dag
ongelukken op deze kruising
steeds weer goed afliepen. Be
stuurders van Oudenbosch, hoe
is het mogelijk dat er na jaren
van toenemende verkeersdruk
te (een weg waar dagelijks
meer dan 15.000 verkeersbewe
gingen plaats vinden) hier nog
geen maatregelen getroffen
zijn? Hoe kan het dat er op
zo'n onoverzichtelijke kruising
nog geen afslagverbod is voor
vrachtverkeer, richting West
Vaardeke Waarom is er nog
geen verkeersregelinstallatie
Waarom is er geen voetgan
gersoversteekplaats en is dit
dan zo'n dure oplossing
Bestuurders van Oudenbosch,
doe hier wat aan. Verleg uw
prioriteiten en zorg dat er geld
is voor een veiligere kruising
Zandeweg-Molenstraat-
Markt-West Vaardeke. Maat
regelen op korte termijn kun
nen mijns inziens in de toe
komst veel leed voorkomen.
Mijn gedachten en medeleven
gaan tenslotte uit naar het
slachtoffer en de familie.
H. Govers
Oudenbosch
Uit de termen die premier Kok
gebruikte rond 'Dublin' (De
Stem 14 december), „Liever in
ternationale samenwerking
dan geharmoniseerde wetge
ving" blijkt al het niveauver
schil tussen een eerste minister
'n re *°*en en te
bewerken
I it'ehet™tuw
standpunt eens is.
en een president. Elke regelge
ving gaat uit van het hooghou
den van normen en van morele
maatstaven, en elke samenwer
king gaat over het tegenhouden
van het kwaad en zijn gevol
gen, in dit geval voor de volks
gezondheid.
Er is ook niveauverschil louter
vanuit bestuurlijk oogpunt om
dat zonder regelgeving het te
genhouden van het kwaad op
den duur niet werkt. Neder
land was tot voor kort bekend
om zijn waarde hechten aan
het aanleggen van maatstaven
ergens op de wereld. Criteria
scheppen lijkt ons beter. Er is
hier nu dus kennelijk iets aan
het veranderen in Nederland.
Destijds heeft paus Pius XII op
een congres van missionarissen
aan Nederlanders het volgende
compliment gegeven: „Ze heb
ben iets van de beschouwelijk
heid van de Noren, iets van de
Tüchtigkeit van de Duitsers,
iets van de esprit van de Fran
sen en iets van het flegma van
de Engelsen. Met die Nederlan
ders is het goed werken".
Het zou goed zijn als Neder
land nu wat meer het oor te
luisteren kon leggen bij de es
prit van de Fransen, want die
leidt eerder tot het hooghouden
van maatstaven dan tot samen
werking in het tegenhouden
van het kwaad, ook al lijkt de
omvang daarvan in Nederland
relatief gering. Ieder diep
gaand niveauverschil blijft
zich nu eenmaal wreken, zelfs
in elke samenwerking.
Ir. A.E.Q. Van Herik
Breda
Bij Bjelasnica, 25 kilometer ten zuiden van Sarajewo, helpt een Bosnische legerhelicopter bij het
herstellen van de ski-voorzieningen. foto reuters
De Nederlandse consument koopt steeds vaker verse, voorbewerkte
groenten. Huishoudens in ons land gaven er afgelopen jaar gemiddeld
vijftig gulden aan uit. Dit blijkt uit onderzoek van het Produktschap
voor Groenten en Fruit. In 1995 la het bedrag op 46 gulden. Soep
groenten, bamigroenten, gemengde sla, rauwkost, hutspot, gesneden
andijvie en boerenkool zijn de toppers. Vooral jonge één- en tweeper
soonshuishoudens kopen vaak verse, voorbewerkte groenten.
Sarajewo (rtr) - Sarajevo hult
zich in een deken van sneeuw.
De bergen rond de door de
burgeroorlog verwoeste stad
in Bosnië zien er, ondanks hun
witte vacht, grauw uit. De
oorlog heeft zijn wonden ach
tergelaten, maar het organisa
tiecomité van de Olympische
Winterspelen in 1984 kijkt
verder dan de ellende van
alledag.
De blik is gericht op de toekomst.
Op de hellingen van de Bjelasnica
en Igman moeten binnen afzien
bare tijd weer skiërs naar bene
den suizen. De treurige bergpis-
tes moeten binnen een maand
weer stralen. De kapotgeschoten
skiliften, hotels en accommoda
ties worden opgeknapt en her
steld. Het optimisme van Enes
Terzic, directeur van het Olym
pisch Centrum in Sarajewo is
groot. Met een ijzeren discipline
en stalen wil zal zijn plan slagen.
„We willen de mensen in Sara
jewo een beetje van de kwaliteit
van het leven van voor de oorlog
teruggeven."
In de zomer van 1993 stonden de
bergen centraal in een offensief
van de Bosnisch-Servische troe
pen. Na hevige gevechten vero
verden zij de strategische punten.
Uit vrees voor een humanitaire
catastrofe voor de inwoners van
Sarajewo deden de wereldleiders
een beroep op de Servische leger
leider Ratko Mladic zich terug te
trekken uit de bergen. Dat deed
hij, maar niet zonder vrijwel alles
kapot te schieten. Mijnen vernie
tigden dennenbomen en wegen.
De soldaten plunderden ski-ma
teriaal en schakelden de elektri
citeitscentrale uit. Wat over bleef
was een puinhoop.
Met de financiële hulp (15,3 mil
joen gulden) van diverse charita
tieve instellingen kreeg het elek
triciteitsnet weer stroom. Het
Olympisch Centrum leende
510.000 gulden en kocht een ski
lift. Uit Zweden, Italië en Oos
tenrijk kwamen donaties om
technisch en veiligheidsmateriaal
aan te schaffen. Aldus begon de
wederopbouw. Ongeveer 30 pro
cent van de oude pistes zal weer
worden opengesteld.
Terzic voorspelt lange rijen
wachtende ski-fanaten op de ver
sleten bergweggetjes naar de ski
oorden. Om rapporten die bewe
ren dat de wegen nog bezaaid zijn
met landmijnen, moet hij lachen.
Volgens Terzic is alles opge
ruimd. „Ik ben bereid de verant
woordelijkheid te nemen voor
tienduizenden inwoners uit Sara
jewo die komen skiën." Zij beta
len ongeveer een tientje entree.
Voor Europese begrippen spot
goedkoop, maar voor de inwoners
uit Sarajewo nog een heel bedrag.
Op de hellingen van de Igman
ruimen grote shovels de sneeuw
op. De arbeiders werken hard
aan de realisatie van kinderlift-
jes, de eerste prioriteit. „Het is
belangrijk dat we jonge kinderen
weer tot het skiën bekeren", al
dus Fehim Mirojevic, directeur
sport van Bjelasnica. Volgens
hem kunnen 3000 mensen per dag
de pistes op, voor de oorlog wa
ren het er 10.000.
In januari heeft de feestelijke
opening plaats met een gala.
Hoofdgast is Alberto Tomba, die
het project in Sarajevo altijd
heeft gesteund. „We zijn bezig
een internationaal fonds op te
bouwen om alle sportfaciliteiten
te herbouwen", zei Terzic.
„Eén van de grondleggers daar
van is Tomba. We krijgen ook
veel hulp van andere Olympische
plaatsen en van ski-oorden zoals
Sèstrière in Italië."
Het hele project moet over drie
jaar klaar zijn. Dan moeten de
zwartgeblakerde hotels weer
brandend schoon de toeristen
verwelkomen. Dan moeten de
aan flarden geschoten dennenbo
men weer rijzig naar de hemel
wijzen. En bevolken duizenden
liefhebbers de pistes. Dan zal Sa
rajewo weer een klein beetje de
kwaliteit van het leven van voor
de oorlog kunnen proeven.
Uitgave van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V.
Directie:
D.H. Ahles en A.A.M. Verrest.
Hoofdredactie:
A. Verplancke - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor:
Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
0 076-5312311 /Telefax 076-5312355.
Telefax redactie 076-5312512.
Telefax lezerscontact 076-5312330.
Rayonkantoren:
In Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal,
Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het
colofon in het editie-deel van deze krant.
Abonnementsprijzen via automatische incasso:
(tussen haakjes de prijs via acceptgiro)
maand 32,50 n.v.t.
kwartaal 93,50 97,50)
halfjaar 185,00 190,00)
jaar 367,00 377,00)
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice:
0 076-5312312.
Advertenties:
(tijdens kantooruren 8.30 -17.00 uur):
Rubrieksadvertenties:
0 076-5312313, telefax 076-5312340.
Grote advertenties:
uitsluitend 0 076-5312300, telefax 076-5312310.
Geboorte- en overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur
0 076-5312300, telefax 076-5312310.
zondag van 18.30 tot 20.30 uur
0 076-5312242 5312311, telefax 076-5312310.
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder
toepassing van de Algemene Voorwaarden van
Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V.
alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447
De Stem op band:
Centrum voor gesproken lektuur 0 0486-482345.
De Stem op internet:
http://wvwvdse.nl/stem
Copyright 1996 Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. Breda
BEZORGKLACHTEN
LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
MA. T/M VRIJ. 8.00 -17.00 UUR
ZAT. 8.00 -12.00 UUR
Beëindiging abonnementen:
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóór het einde
van de betaalperiode, bij voorkeur
met vermelding van reden beëindiging.
(Anders automatische verlenging
met de voor u geldende betaalperiode)
Nederland be
vindt zich
vandaag in het
overgangsge
bied van zach
te lucht naar
koude lucht.
Hierdoor is
het bewolkt en
valt er een
groot deel van
de dag regen,
met name in
het westen en
het noorden.
De tempera
tuur ligt in de
ochtend tus
sen 4 en 7 gra
den. Later op
de dag draait
de wind naar
het oosten en
stroomt koude
lucht het land
binnen. De
temperatuur
zakt tot rond het vriespunt en met name in het noorden van het land
gaat de neerslag later vandaag over in ijzel, en misschien sneeuw.
Plaatselijk kan het zeer glad worden. Vrijdag heeft de koude lucht
bijna het zuiden van het land bereikt. Bij temperaturen rond het
vriespunt valt er dan in het midden en noorden van het land sneeuw.
In het zuiden gebeurt dat mogelijk later.
Weerrapporten 18 december 19 uur
Amsterdam half bew7 gr
De Bilt half bew8 gr
Deelen mist7 gr
Eelde regen5 gr
Eindhoven licht bew9 gr
Den Helder half bew8 gr
Rotterdam half bew8 gr
Twente mist7 gr
Vlissingen zwaar bew9 gr
Maastricht licht bew9 gr
Aberdeen zwaar bew6 gr
Athene zwaar bew14 gr
Barcelona motregen15 gr
Berlijn motregen4 gr
Boedapest motregen2 gr
Bordeaux regen14 gr
Brussel half bew11 gr
Cyprus onbewolkt19 gr
Dublin grondmist11 gr
Frankfurt zwaar bew6 gr
Genève onbewolkt11 gr
Helsinki onbewolkt-8 gr
Innsbruck onbewolkt6 gr
Istanbul half bew14 gr
Klagenfurt onbewolkt3 gr
Kopenhagen regen3 gr
LasPalmas half bew26 gr
Lissabon regen17 gr
Locarno onbewolkt8 gr
Londen half bew7 gr
Luxemburg licht bew8 gr
Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland:
Madrid
....16 gr
Malaga
....15 gr
Mallorca
....17 gr
Malta
....17 gr
Moskou
-6 gr
München
9 gr
Nice
14 gr
Oslo
-3 gr
Parijs
....11 gr
Praag
4 gr
Rome
mistbanken
16 gr
Split
14 gr
Stockholm
-6 gr
Warschau
3 gr
Wenen
2 gr
Zürich
....11 gr
Bangkok
....32 gr
Buenos Aires
....25 gr
Casablanca
19 gr
Johannesburg
licht bew
....28 gr
Los Angeles
onbewolkt
17 gr
New Orleans
9 gr
New York
....13 gr
Tel Aviv
....23 gr
Tokyo
zwaar bew
16gr
Toronto
2 gr
Tunis
18 gr
Vancouver
4 gr
voor
zonneschijn
in proc.:
neerslagkans:
minimumtemp,:
middagtemp.:
wind:
donderdag vrijdag
zondag maandag
10
80
ZO 4
10
50
-1
1
04
10
40
-f
0
04
30
30
-3
-1
05
30
20
"-3
-1
0 5..
(Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden)
VANDAAG/ Zon op: 08.45. Zon onder: 16.29. Maan op: 13.40. Maan onder:
2.28. MORGEN/Zon op: 08.45. Zon onder: 16.29. Maan op: 14.09. Maan on
der: 03.40.
VANDAAG/ Bath: 10.1
.16-22.56. Dordrecht: 11.44-. Hansweert: 09.48-22.28.
Hoek van Holland: 09.34-22.14. Terneuzen: 09.20-21.59. Vlissingen: 08.58-
21.40. MORGEN/ Bath: 11.22-, Dordrecht: 00.15-12.44. Hansweert: 10.55-
23.36. Hoek van Holland: 10.44-23.25. Terneuzen: 10.25-23.10. Vlissingen:
10.08-22.47.
Groot-Brittannië en Ierland: In
het algemeen bewolkt en van
tijd tot tijd regen. Met name in
Oost-Engeland kan veel vallen
De hogere delen van Noord-
Engeland en van Schotland
maken kans op sneeuw. Langs
de Schotse Oostkust een aan
trekkende oostelijke wind
Maxima van 2 graden rond
Edingburgh tot rond 9 in Zuid-
Ierland.
België en Luxemburg: Meest
bewolkt en van tijd tot tijd re
gen. Maxima van 4 tot 8 gra
den.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het algemeen bewolkt en op
beide dagen kans op regen
Donderdag kan hogerop in dé
Jura flink wat sneeuw vallen
Vrijdag langs de westkust een
aantrekkende zuidelijke wind.
Maxima tussen 7 en 11 graden.
Zuid-Frankrijk: Donderdag
vooral in het zuidoosten flink
wat regen, in de Alpen sneeuw.
Vrijdag klaart het daar wat op!
het westen krijgt dan regen!
Maxima van 8 graden rond
Lyon tot 16 bij Biarritz.
Portugal: Veel bewolking, veel
regen en soms veel wind.
Slechts af en toe wat zon. Mid-
dagtemperatuur aan de kust
van 12 tot 17 graden.
Spanje: Vooral in het zuiden
aanhoudend veel regen en soms
flink wat wind. Langs de oost
kust geregeld zon. Middagtem-
peratuur aan zee rond 16 gra
den, donderdag langs de oost
kust enkele graden hoger.
Canarische Eilanden: Vrij on
bestendig met geregeld buien.
Middagtemperatuur rond 22
graden.
Mallorca en Ibiza: Geregeld
zon, misschien ook een bui.
Maxima ongeveer 17 graden.
Italië: In het zuidoosten over
wegend droog en grootste kans
op wat zon. Elders flink wat
bewolking en toenemende kans
op buiige regen, in de bergen
op sneeuw. Misschien ook on
weer. Maxima rond 15 graden,
in het noorden tussen 5 en 10.
Griekenland en Kreta: Gere
geld zon. Donderdag rond Rho-
dos, en vrijdag later op de dag
in het westen van Griekenland,
kans op een regen- of onweers
bui. Maxima rond 16 graden.
Duitsland: In het zuiden vrij
zacht, soms een paar opklarin
gen, ook bewolking en regen. In
het midden en noorden over
gang naar kouder weer met
toenemende kans op sneeuw of
ijzel; bovendien een aantrek
kende oostenwind. Maxima in
het zuiden rond 8 graden, el
ders dalend tot rond nul gra
den.
Zwitserland: Vooral in het zui
den en westen veel bewolking
en plaatselijk flink wat regen,
vanaf 1300 meter sneeuw
Maxima in de dalen meest rond
6 graden.
Oostenrijk: Flink wat wolken
velden en op beide dagen
plaatselijk regen, boven de
1500 meter sneeuw. Middag-
temperatuur in de dalen tussen
0 en 5 graden.
EVEN PIEKE
REN
VISITEKAARTJE
Romeo Egt
Ooi
De letters van naam en woonplaats van deze man
vormen in een andere volgorde de naam van zijn
beroep.
Wat doet hij voor de kost?
Horizontaal:
1. Oppassende hond (6); 7. Echt een dans voor een
jongen en een bazig wijf (5); 8. Tantieme met uit
zondering van het volk (5); 9. Deze ontwikkeling
komt ook van doktoren (5); 10. Water in het meer
(4); 11. Beweging in de kraamzaal (6); 12. Die muts
draagt een heks voor de grap (6).
Vertikaal:
2. Het dier van een wandelaar, nietwaar? (5); 3. Zo
wordt een bij even speels (6); 4. Opgeschreven en
voorgeschreven (6); 5. Zo pijnlijk dat een kip eraan
gaat (4); 6. Het hoofd van een dichter? (8) 10. De vis
wordt duur betaald? Integendeel! (4); 11. Een speler
heeft er een neus voor (3).
Oplossing van gisteren
Horizontaal: 1. Pantomime, brasem; 2. odeon, ade
laar, tra; 3. sereen, eega, aleer; 4. tros, edelen, derde;
5. els, tres, trek, sein; 6. ratelen, ole, ik, lee;
7. stelen, aren, loens; 8. eerstdaags, eerst; 9. knel,
serpent, Nete; 10. tooi, ereprijs, knul; 11. enkel, gren
del, big; 12. baars, roller, oele; 13. agami, Isar, resten;
14. serie, mirakel, one; 15. erts, reeks, ara, nat.
Vertikaal: 1. Poster, sekte, base; 2. aderlaten, ona
ger; 3. Nero, stereo, kaart; 4. toestel, slier, mis; 5.
oneer, letsel, sier; 6. mand, eender, grime; 7. idee,
snaar, erosie; 8. meeltor, appel, ark; 9. elger, leger, nl,
ras; 10. baan, een, snijder, ka; 11. raad, kil, etser, eer;
12. Arles, koen, klos, la; 13. stere, leren, beton; 14.
eredienst, ui, Lena; 15. mare, nestel, genet.
©JFS
BOES
fell
■jous 'se|djaje/vt 'jjaojq 'japuospun 'awep jeep 'paoq 'puog uba jjeejs 'igdssef 'uanoq uausjs 's^ug jaiS
(VERVOLG VAN VOORPAGINA
jN HET licht van cameralampen v
get hele 'Hakkelaar-circus' 's oc
vroeg vanaf het Amsterdamse gerei
bouw - Abbas weigerde daar of
andere openbare plaats gehoord t
den. De 'geheime locatie' is al dag
tevoren goed geraden: het marineC'
Kattenburg aan het IJ. Voor het
ge geschiedenis moet de rechtba:
een zitting uitwijken naar zo'n
plaats.
Omgeven door politie maakt d
staans-Antwerpse bemiddelaar/
ther Abbas (57) zijn entree. Klein
zwart pak, lichtrose overhemd,
zakenman, zegt hij.
In de loop van de lange dag tuimelt]
duidelijke, voor Johan V., 'de Hak
en Koos R. eerder afgelegde bel
verklaringen veel omver. Alleen
rol van de Hakkelaar en R., de ver
Utrecht (anp) - De politie ir
krachter weer actief is die vc
en negen andere aanrandde,
een Utrechtse zondagavond.
De serieverkrachter zorgde ii|
'95 voor onrust in en roni
Utrecht. In een periode van vij
maanden hield hij huis in he
groengebied tussen de Uithof ei
enkele gemeenten ten oosten vai
de stad. De politie stelde eei
team samen dat op het hoogte
punt van het onderzoek vijfer
veertig mensen telde. Dat is lati
teruggebracht tot vijf rechei
cheurs. Wegens het jongste ve:
grijp zijn vier mensen aan ht
team toegevoegd.
De verkrachter is nooit gevor
den, ondanks de ruim zesduizen
tips uit de burgerij. De jongs
verkrachting had plaats in de gi
meente Maartensdijk. Hi
slachtoffer zat op de fiets toen
rond zeven uur 's avond we:
aangevallen.
De grote werkgevers in het gi
bied hebben geschrokken gere:
geerd op de jongste melding. Z|
hebben hun veiligheidsmaatri
gelen weer verscherpt. De Un|
i versiteit Utrecht plaatst vai
daag een mededeling in de ui
versiteitskrant waarin zij o]
roept tot voorzichtigheid. O
het Academisch Ziekenhuis,
provincie en het KNMI in de B
Amsterdam (anp) - De politi
ren opgepakt in verband
Hoofdverdachten zijn twee i
se overvallen kregen ze hul]
van tussen de 14 en 18 jaar.
De politie denkt met de arrestal
van het achttal minstens zeil
straatroven, een overval op el
zaak in huishoudelijke artikel
en de mishandeling van een bu I
chauffeur te heben opgeheldel
De twee hoofdverdachten zit:
nog in voorarrest, de anderen zl
na verhoor heengezonden.
De politie zocht al geruime t
een aantal jeugdige straatrovl
in Amsterdam-Noord. Onder
verdachten waren regelm:
meisjes. Het onderzoek kwaï
een stroomversnelling door
overval op de zaak in huishou|
hjke artikelen in oktober. T'
meiden bedreigden de 69-ja:
eigenaresse met een hakmes
maakten haar een paar hond]
gulden afhandig.
De politie pakte dezelfde avi
een van de meisjes, de 14-jai
hoofdverdachte, na herkenn]
Den Haag/Driebergen (anp) -
kerstverkeersdrukte begint
"laag in de avondspits. Dat 1
wachten de ANWB en de
keerscentrale van het korps
Gelijke politiediensten.
De meeste problemen zullen
staan op de A2 Amsterdam-
Bosch tussen Maarssen en
™°oppunt Everdingen, de
«otterdam-Breda tussen Di
recht en Zonzeel, de A27 Alm
breda tussen Rijnsweerd
byerdingen en op de
Utrecht-Zwolle tussen R:
Weerd en Hoevelaken.
Morgen is het de hele dag
z^n ^an normaal> a|
ANWB en politieverkeerscer
e- Zaterdag en zondag wo|
®een problemen verwacht, er
maandag en dinsdag zal het
al te druk zijn. De drukte tij
e kerstdagen en met de jaai
rrtg valt naar alle waarsc
'Ikheid ook mee. Op de weg
bet buitenland richting wil
Portplaatsen wordt het ir
weekeinde en op dinsdag we
"°orlijk druk.
