99,-
Chips: ieder een eigen smaakje
Bedrijf bundelt voordeeltjes en aanbiedingen op Internet-pagina's
Komst Pentium-concurrentie maakt kopen computer niet duidelijker
Beatles en
Tandys: Oldies
but Goldies
se Excellent
ÏRUISEAWAY
CRUISE AWAY
IDSHOW
IEGREIS
TREVEN met KLM
DONESIË REIZEN
40-2043741
UISE-BR0CHURE
97 IS UIT
EK VANDAAG
NOG!!
[Dagblad De Stem]
INTERNET
Chipbakkers
Multimedia
INTERFACE
3E
Clickshop
Braakhekke
Explosief
Adres van de week
h tt p://www. u i tvaa rt. n I
Hobie door de bocht
SCHIJF
Sc I
De L i m b u r g e r
jonesië in groepsverband
Voll.verzorgd 4x p.wk.
145-5211374/078-6174654
3HTSTANDNR. 7E.014
gde reis naar Indonesië
3.350-
3.450'.
jon, Ned.talige reisleiding,
ipore Airlines),
ie mogelijk. LID SGR.
81 GC Ridderkerk,
fax 0180-424302.
Op zoek naar een ideale I
VAKANTIEBESTEMMING.
Lees de rubriek "REIZEN
EN RECREATIE" elke za-1
terdag in deze krant!
inarische eilanden va./ 1245.
n va. 1788 inkl. vliegreis.
alle prijsklassen.
Kweekend (ANVR/SGR).
één de beste zijn
iNTEERT
ak 26 maart '97.
-Oost Azië.
icl.vluchten v.a. 4.088,- p.p. I
8-dgse cruise over de Nijl t/m
anaf Brussel voor slechts
(4*+) 11 -daagse Panama-
3e/4e pers. v.a. 410,- p.p.
ze prachtige aanbiedingen en
es over de gehele wereld van
NE.HOLLAND AMERICA LINE,
NORWEGIAN CRUISE LINE,
STAR CLIPPERS naar:
se-specialist:
ÉÉN DE BESTE ZIJN.
igstraten 0032-3.314.60.80
113 NN Breda 076-530.99.88
'O'S
ühwein) bij Camperland op
19/12 van 17.00-22.00 uur.
- Hobby en Area dealer,
s in de showroom I
d.Terrein Warmoeziersweg,
oek 010-5221515.
REKDATA REIS HW 725
20
27
1199,-
1199,-
persoon:
mer
195,—
65.-
295-
50.-
INBEGREPEN
t van Amsterdam naar Beijing
egveld Beijing naar uw hotel en terug
car
en goed verzorgde 2-persoonskamer
H de faciliteiten
op basis van logies en ontbijt
skundige Chinese- en Engelssprekende
ter) en diensten van deskundige
e reisleider(ster).
NIET INBEGREPEN
de maaltijden, visumkosten, excursiepak-
fooien, reis- en annuleringsverzekering,
ing in China, monumentenbelasting in
14-sterren hotel. N
ntal deelnemers: 30.
atum van annulering bij onvoldoende
- dagen voor vertrek,
or omstandigheden kunnen de vertrek
den en/of de luchtvaartmaatschappij ^i"
pn.
i al onze reizen zijn de ANVR-
|sisvoorwaarden van toepassing,
de touringcar ter plaatse is het roken
toegestaan.
ZATERDAG 7 DECEMBER
19% E5
Reacties:
E-mail: L.Krijjnen@uitg-zwn.nl
CHIPS BITES
Utrecht (anp) - Computerbezitters met een Inter-
net-aansluiting kunnen sinds deze week via hun
beeldscherm een overzicht oproepen van aanbie
dingen, acties, voordeeltjes en koopjes.
Op een speciale website (www.voordeel.com)
heeft het bedrijf Business Media in Utrecht een
pakket uitgestald van hebbedingetjes die bedrij
ven zoal aanbieden. Ook geven de pagina's tips
over winkels waar consumenten hun voordeel
kunnen doen.
Volgens initiatiefnemer G. Veerling kunnen slim
me computeraars vele duizenden guldens bespa
ren als ze een beetje handig met hun computer
zijn. „Een Internet-abonnement is zo terugver
diend, maar sommige financiële tips kunnen dui
zenden guldens opleveren. Iedereen kan er wat
van zijn gading vinden", verwacht hij.
De informatie varieert van financiële- en belas
tingsadviezen tot actuele wëekaanbiedingen bij
een bekende kruidenier. Volgens Geerling ver
toont de website zo'n honderd onderwerpen, die
dagelijks worden geactualiseerd.
De voordeel-site van het Utrechtse bedrijf moet
volgens de bedenker worden gezien als een
nieuws- en informatiepunt en zeker niet als een
eigentijdse reclamezuil. „Lezers en aanbieders
kunnen gratis terecht, maar in de toekomst is het
de bedoeling dat alleen bedrijven een bijdrage
gaan betalen. Ook is het de bedoeling bedrijven
eigen informatiepagina's te laten samenstellen,
die als een vorm van reclame kunnen worden ge-
Door Martijn de Meulder
Breda - Een computer kopen is
niet makkelijk, zeker als je wei
nig van die apparaten afweet.
Sla de eerste de beste computer
advertentie open, en de techni
sche termen vliegen je om de
oren. Eén van de belangrijkste
onderdelen is de centrale pro
cessor. Juist rond die chips kan
in het oerwoud van winkels en
computermodellen veel ondui
delijkheid ontstaan.
Kocht je twee jaar geleden een
computer met de term '486' in
de naam, dan kreeg je ook een
computer met een 80486 micro
processor. Er waren grofweg
drie fabrikanten: Intel, AMD en
Cyrix, maar allemaal maakten
ze dezelfde chips. Nu is het niet
echt duidelijk meer. Er zijn
meerdere typen en merken,
maar welke is nu het best?
Op dit moment worden verre-
weg de meeste computers met
een Intel Pentium processor af
geleverd. Die Pentium is de op
volger van de 486-serie en
wordt vaak afgekort met de let
ter p. Daarachter staat een getal
dat de kloksnelheid van de chip
aangeeft, in megahertz. Een
plOO werkt dus op honderd me-
gahertz, een p200 tweemaal zo
snel. Die p komt ook vaak voor
in de naam van de computer
waarin de chip zit. Daar be
vindt zich het punt waar ver
kooppraatjes misleidend kun
nen worden. Er zijn immers een
aantal andere Pentium-achtige
processors zijn bijgekomen.
IBM ontwikkelde in samenwer
king met Cyrix de 6x86 serie.
Dat zijn processoren die ver
kocht worden onder namen als
pl33+of bijvoorbeeld pl66+. De
argeloze koper denkt dat zijn
computer uitgerust is met een
processor op 133 of 166 mega
hertz, dat is echter niet zo. Een
pl33+ 'draait' in werkelijkheid
op 100 megahertz, een pl66+ op
133. IBM en Cyrix zéggen dat
hun chips even snel zijn als
Pentiums met dezelfde getallen
in de naam. De twee chipbak
kers nemen de vrijheid om hun
processor te noemen zoals zij
dat willen. Sommige adverten
ties reppen over een IBM pen-
tium 166 chip, dat klopt dus
l niet.
AMD bracht halverwege dit
*Een technicus controleert microprocessors in een Maleisische chipfabriek.
jaar zijn K5-chip uit. Die is nu
verkrijgbaar in 75 en 100 mega
hertz uitvoering. De kloksnel
heid is in verhouding tot de
Pentiums vrij laag. AMD is nog
trots op zijn honderd megahert-
zmodel terwijl Intel de gelijk
waardige Pentium niet eens
meer produceert. De K5 heeft
echter enkele technische trucjes
aan boord waardoor 'ie wat
sneller is dan de Pentium. Aar
dig detail: de K staat voor
Kryptonite. Het gif tegen Su
perman. In dit geval is die Su
perman een andere Chipfabri
kant, één keer raden welke dat
is.
In principe maakt het niet veel
uit welke processor het hart van
de computer vormt. De Pen-
tium-achtigen zitten in compu
ters die vaak honderden gul
dens goedkoper zijn dan hun In-
tel-broertjes. Dat maakt ze aan
trekkelijk voor de massa-pc-
markt. Het zijn snelle chips,
maar hou er rekening mee dat
ze soms wat vreemde effecten
tijdens normaal gebruik kunnen
geven. Er komen steeds meer
programma's die een Pentium
vereisen. De alternatieve chips
zijn volgens hun makers volle
dig uitwisselbaar (compatible)
met de Pentium. Soms klopt dat
niet en wordt zo'n chip herkent
als een 486. Het betrokken pro
gramma wil dan niet, of moeilij
ker, starten. Daar sta je dan met
je snelle computer. Het gebeurt
niet vaak, het kan wel.
De ontwikkelingen in de chip-
business blijven doorgaan. Intel
heeft al geruime tijd zijn Pen
tium-pro. De opvolger van de
Pentium, al wordt die nog voor
namelijk op de zakelijke markt
afgezet. Begin volgend jaar
komt Intel met 'gewone' Pen
tiums die geoptimaliseerd zijn
voor multimediagebruik. Je
kunt dan bijvoorbeeld filmpjes
afspelen zonder de toevoeging
van allerlei exotische video
hardware in je computer.
Cyrix en IBM presenteerden on
langs hun p200+, vlak nadat In
tel's p200 het licht zag. AMD
heeft de introductie van zijn 166
megahertzchip voor het eerste
kwartaal van volgend jaar inge
pland. Ook werken de andere
fabrikanten aan de vervolma
king van hun eigen multimedia-
chips.
De voorsprong die Intel jaren
lang op de chipmarkt had, ver
kleint langzaam. De andere fa
brikanten zagen de poten onder
Intels troon weg. Dat maakt het
chip-landschap voor de consu
ment niet overzichtelijker, maar
prijstechnisch wél interessant.
Intel heeft de standaard, de an
dere fabrikanten goedkopere
chips op gelijk niveau. Het is
een overweging.
'We zijn bij Groenland linksaf ge
gaan' zei John Lennon op 8 februari
1964 bij de eerste aankomst van de
Beatles ooit op Kennedy Internatio
nal toen een Amerikaanse journalist
hem vroeg hoe hij Amerika vond.
'Arthur', antwoordde George Harris-
son toen een ander hem vroeg hoe
ze die vreemde haardos van hem
moesten noemen. En dat zijn haar in
het vliegtuig nog geknipt was toen
weer een ander met zo'n gleufhoed
op de gemillimeterde kop vroeg of
het geen tijd voor een hair-cut werd.
Die dingen weet ik allemaal nog uit
mijn hoofd, maar hoe dat vliegveld
goed drie maanden eerder nog heet
te, voordat J.F. in Dallas doodge
schoten werd door Lee Harvey
Oswald of een ander, dat kon ik gis
teren in de gauwigheid niet vinden
op Internet. Ik wed dat ik het wel
binnen drie seconden vinden kan in
oe Encyclopedia Brittannica op cd-
'om, maar het door de importeur
toegezegde recensie-exemplaar
bomt pas in de loop van volgende
week, dus u moet maar even wach
ten. Cape Canaveral werd in dezelf
de periode ook omgedoopt tot Cape
Kennedy, maar hoe heette JFK Inter
national nou ook al weer?
"°e ik daar op kwam? Eh, goede
vraag, en het antwoord weet ik zelf
met meer. Dat is nou een van de din
gen die me regelmatig overkomt
met al dat gesurf op het world wide
w™. Je komt er een hoop te weten,
maar als je dat eenmaal weet, weet
je niet meer wat je nou eigenlijk wil
de weten.
Maakt allemaal niet uit, want leuk is
allemaal wel. Terwijl ik dit stuk-
Door Léon Krijnen
kie op de tekstverwerker in elkaar zit
te flansen heb ik op de Toshiba die
ernaast staat intussen een stuk of
twintig liedjes van de Beatles binnen
laten lopen vanuit een verrekte aar
dige site van ene Carlos Balmaseda.
Aan zowel naam als internet-adres
te zien vermoedelijk een Spaanse
mede-liefhebber van de Fab Four.
Dat is natuurlijk een vorm van multi
tasking waar echte whizz-kids hun
neus voor ophalen, maar doeltref
fend, stabiel en foutloos is dat proto
col wel: gewoon lekker spelen of
werken op de ene PC terwijl een an
dere voor je de boodschappen aan
het doen is.
Hoe dan ook, op de site van Carlos
Balmaseda, en het adres vindt u, zo
als gewoonlijk, ergens op de voorpa
gina van De Stem Online, en dat
adres staat weer bovenaan deze pa
gina, staan ongeveer 150 verschil
lende Beatle-songs. Allemaal Oldies
but Goldies, sommige in verschillen
de uitvoeringen, klaar om binnenge
haald te worden. Het zijn allemaal
gezipte midi-files. Gesneden koek
voor de kenners, en beginners moe
ten zich maar niet al te veel het
hoofd breken over wat zip- of midi-
files precies zijn. Simpel gezegd is
midi een stukje muziek dat op een
zodanige versimpelde manier op
toontjes gezet is dat het als een be
trekkelijk klein bestandje opgeslagen
kan worden in de computer. Zip je
het dan ook nog, dan pers je het als
het ware nog eens samen, net zoals
luchtbedden niet opgeblazen maar
leeg vervoerd worden.
Vergeet hoe dat werkt, maar weet
dat de gezipte midi van Drive my Car
slechts 13430 bytes in beslag neemt,
en dat het modem derhalve maar
een paar seconden nodig heeft om
het binnen te sleuren. Eenmaal ge-
unzipped, uitgepakt dus, wordt het
45362 bytes, en als je dat door de
media player van Windows af laat
spelen doet-ie daar tweeëneenhalve
minuut over, net zo lang als de oor
spronkelijke versie van Drive My Car.
Nadat die song, en ook nog Octo-
pussys Garden, en A Hard Days
Night door het redactielokaal ge
schald hadden werd me vriendelijk
doch dringend verzocht met die flau
wekul op te houden Het antwoord
dat ik hard aan het werk was werd
blijkbaar niet serieus genomen. Mijn
wraak zal zoet zijn. Ooit program
meerde ik de laptop van een collega
zonder enige benul van computers
zó dat het ding zou beginnen met
het Amerikaanse volkslied te spelen
als hij hem aan zou zetten, terwijl
het verder op geen enkele knop
meer reageerde. Dat die collega 's
avonds naar een vergadering moest
waar allerlei serieuze mensen hele
ernstige zaken te bespreken hadden
wist ik toen nog niet en anders had
ik het waarschijnlijk helemaal niet
kunnen laten.
Hoe dan ook, de volgende morgen
begreep ik pas waarom die van woe
de roodaangelopen collega dreigde
me met die Tandy 200 in kwestie om
mijn oren te slaan als ik niet onmid
dellijk alles weer liet werken zoals
het eigenlijk moest, hetgeen ik toen
maar gedwee gedaan heb.
Uit die periode, begin jaren tachtig,
heb ik overigens het nodige respect
voor Bill Gates overgehouden. Want
die Tandy 200, en zijn voorgangers
en soortgenoten, de 80 TRS en de
Olivetti 100, waren werkelijk won
dertjes van eenvoud en techniek. Er
zat niks in, ze gingen nooit kapot, en
ze werkten altijd en overal minstens
twintig volle uren op vier batterijtjes
van anderhalf volt.
Er zat alleen maar een vast geheu
gen van 640 K in, een Microsoft Ba
sic, een soort data-base, een zend-
programma, een akoestisch modem,
en een uitgekleed tekstverwerkertje
dat met 36000 bytes, als ik me goed
herinner, afgeladen vol was. Dat
maakte voor een journalist op reis
niks uit, want als je je stukkie klaar
had stuurde je het naar de krant,
gooide het weg en begon aan een
nieuw.
Natuurlijk belden ze dan een half uur
later wel eens op in paniek dat er iets
fout gegaan was en of je het op
nieuw kon sturen, maar dat zijn zo
de ongemakken die bij het vak ho
ren. Behalve de toetsen zat er geen
enkel bewegend onderdeel in, en als
je het een keer liet vallen op de keien
van een vertrek- of aankomsthal,
was er niks aan de hand, ook al vlo
gen die vier battetijtjes alle kanten
op-
Gewoon even terugproppen, een
geruststellende piepje, en gewoon
weer werken meneer, niks aan de
hand. Dat hoef je allemaal niet te
proberen met zo'n moderne dikke
laptop met die 2 gieg harddisk die je
heel voorzichtig dient te behandelen
en met accu's die al na twintig minu
ten de geest geven.
Natuurlijk hebben die laptops van te
genwoordig ontegenzeglijk een aan
tal voordelen, maar toch heb ik nog
wel eens heimwee naar die ouwe
Tandy, net zoals een veertiger of vijf
tiger over zijn eerste Puch of Volks
wagentje mijmert.
Deze week kreeg ik een prachtig
Sinterklaascadeautje van onze help
desk: dé Tandy die ik een jaar of acht
tussen mijn tandeborstel en scheer
zeep meegesjouwd heb van hot naar
haar, voordat ik een jaar of zes of ze
ven geleden naar de eerste Toshiba
gepromoveerd werd. Ik kende het
serienummer nog, want dat hebben
ze de eerste keer nog van de krant
naar Schiphol door moeten bellen.
Dat omdat een overijverige douanier
weigerde aan te nemen dat ik niet
probeerde om een gloednieuw, ge
heimzinnig, peperduur en geavan
ceerd stuk electronica Nederland in
te smokkelen.
De ouwe trouwe blijkt ten lange les
te zijn zwanezang gezongen te heb
ben: ook als je er nieuwe batterijen
instopt blijft alles zwart en stil. Ik
weet hoe je zo'n ouwe Volkswagen
weer aan de gang krijgt, maar hier
schiet mijn kennis tekort. Is er mis
schien een soort old-timer club van
laptops? Wie weet hoe hij weer le
ven in mijn ouwe liefde krijgt?
Jk 12a - Eindhoven: Stationsplein 28 -
arade 84 Waalwijk: Stationsstraat 118-
Internet-provider Nedernet noemt zijn nieuwste dienst
Clickshop: een 'winkel' op het Internet. Met één muisklik kan
de bezoeker er zijn of haar boodschappen doen. Adres:
http://clickshop.nedernet.nl. Nedernet mikt, ook als provider,
vooral op de zakelijke markt, en dat is in de clickshop te mer
ken. De zakelijke en computerboodschappen domineren het
aanbod, al belooft de 'bazar bizar' veelbelovend gevarieerd te
worden.
Joop Braakhekke op cd-rom. Domus software brengt hem op
de markt onder de naam 'Kookgek digitaal'. Met onder meer
recepten van de hand van Braakhekke die in een handom
draai zijn aan te passen aan de hoeveelheid tafelgenoten. Dat
is de recept-o-theek. Daarnaast bevat de schijf een video-fun-
o-theek met in spelvorm verpakt materiaal uit het tv-pro-
gramma Kookgek. De cd-rom kost 29,95.
Het Internetgebruik in Nederland groeit explosief. Onder
zoeksbureau Trendbox meldt dat nu 700.000 landgenoten we
kelijks het Net gebruiken, tegen 100.000 begin vorig jaar. De
groei van het aantal zakelijke gebruikers blijft echter achter
bij die van de particulieren. Ongeveer veertig procent van het
Internetgebruik is primair zakelijk van aard.
Het taboe rond de dood verdwijnt. Dan is het niet zo vreemd
dat ook de uitvaartbranche een site op het Internet opent.
Sinds enkele weken aanwezig, met veel informatie over ster
ven, uitvaart en daarna. Met dood, crematie en begrafenis is
ook (veel) geld gemoeid dus verbaast het niet op de site ver
wijzingen naar talloze bedrijven aan te treffen die in deze
branche actief zijn. Doel van de site is het publiek een hand
vat te bieden bij het maken van keuzen rond het levenseinde.
Interessant is het 'virtueel crematorium' dat bezoekers kun
nen bezichtigen. Je leert ook dingen waar je nooit eerder van
wist, zoals thanatopraxie, een techniek om lichamen lang te
conserveren. „Op deze manier kan de overledene opgebaard
blijven tijdens bijv. de feestdagen," meldt de site. Of voor be
zoekers die uit het buitenland moeten komen. De wettelijke
termijn van vijf dagen zou kunnen vervallen. Alleen is thana
topraxie in Nederland (nog) niet toegestaan.
CD-ROM RECENSIES
Door Martijn de Meulder
PLAKKEN, opslaan en printen. Dat is het idee achter de cd-
rom 'Hobie doet oma de groeten'. De naam doet het al vermoe
den: dit schijfje is voor kinderen en iedereen die zich zo voelt.
Het stelt je in staat om ansichtkaarten te ontwerpen en te
printen.
Je kunt het zowel onder Windows 3.x als onder Windows '95
gebruiken. De installatieprocedure is doodeenvoudig: die is er
niet. Je draait het programma rechtstreeks vanaf de cd-rom.
De autorun-functie van Windows '95 maakt het de gebruikers
van dat 32-bits besturingssysteem helemaal makkelijk: het in
de drive stoppen van de cd-rom is genoeg om het programma
automatisch te starten.
De interface van 'Hobie doet oma de groeten' bestaat uit strip
figuren, net zoals de clipart-bibliotheek op de cd-rom. Uit dat
laatste onderdeel kun je voorgetekende figuren ophalen om
een kaart snel op te bouwen.
Fraai is de vormgeving van het programma: met geluidseffec
ten en stemgeluid. Minder fraai, en het grote manco van 'Ho
bie' is het totaal ontbreken van een tekenset. Je bent dus niet
in staat om eigen elementen aan de compositie toe te voegen.
Echt creatief kun je er niet mee zijn, het blijft bij het kopiëren
en plakken van voorgetekende figuren. Het is onmogelijk om
andere bestanden te importeren, dus je blijft beperkt tot Ho-
bies standaard-functies.
Het programma maakt gebruik van de printinstellingen van
Windows, dus als je die goed afgeregeld hebt, is afdrukken
geen probleem. Desgewenst kun je de kaarten in kleur prin
ten.
'Hobie doet oma de groeten' is een fool-proof programma: ie
der kind kan er mee omgaan. Denk niet dat je er een volwaar
dige kaartendrukcentrale mee aanschaft. Het is meer een
kladblok waarop je (beperkt) kunt rommelen om vervolgens
het resultaat af te drukken. De prijs maakt de kleine tekort
komingen goed. Leuk dus voor een goede portie melancholie,
al ontbreekt de traditionele geur van houten kleurpotloden.
Systeemeisen: Windows 3.1 of hoger, 8 Mb intern geheugen,
Vga, cd-romdrive, printer.
Leverancier: Diamond Soft, prijs 29.95 inclusief btw.
