De crisis van Citroen
Hyundai mikt op
coupé-segment
Expositie over 90-jarige geschiedenis Italiaanse autopionier
Compacte Land Rover
Kia levert aan Mazda
onderhoud
Kleintje
concurrent:]
i.5.300,-
|Piet Klerkx"
.200,-
fiet Klerkx:
Coureur
V6-motor
Reparateur
PFAFF SPECIALIST
lOZj
VERSTOPPINGEN
Identiteit
Frans
automerk
raakt zoek
Aanloopproblemen
Indruk maken
SURPLUS
E3
Multimediaal
Twee liter
Een mooi voor
beeld van de ei
genzinnigheid
waarmee Lancia
nog steeds auto's
ontwerpt: de Yp
silon uit 1995.
l'De allereerste Lancia: de Alpha uit 1907.
Door Rien van der Steen
Lancia heeft - in Nederland -
slechts een kleine schare bewon
deraars. Maar die vertellen je dan
ook onophoudelijk over de ver
diensten van het Italiaanse merk.
Dat veel 'revolutionaire' vond
sten van vandaag ooit al in een
Lancia te vinden waren. Ze stop
pen niet met anekdotes over de
oprichter van het merk, coureur
Vincenzo Lancia. Kortom: 'La
Lancia' is nog steeds een merk
om rekening mee te houden. En
zeker is dat Lancia er nog steeds
in slaagt auto's met zoiets ondefi
nieerbaars als karakter te maken.
In de dikke catalogus die de ex
positie in Rotterdam vergezelt
staat het als volgt verwoord: „De
automobielproduktie heeft ons
veel te lang dagelijks verveeld
met een soort formele homologa
tie, die alle fantasie en alle vreug
de van uitdrukking leek te heb
ben vernietigd, die elke poging
tot karakterisering van een pro-
dukt had verboden."
Vincenzo Lancia was bepaald
niet onbemiddeld. Studeren wil
de hij niet. Hing liever rond in de
autowerkplaats van Ceirano in
Turijn. Ceirano verkocht al in
1899 zijn ontwerp van een kleine
auto aan Fiat en Lancia besloot,
net als later Enzo Ferrari bij Alfa
Romeo, zijn loopbaan bij Fiat te
starten. Als coureur en testrijder.
Het geld dat hij daarmee verdien
de stak hij in 1906 in een heuse
autofabriek die zijn naam droeg.
De Alpha, Lancia' s eerste model,
was licht en levendig: de motor
draaide 1800 toeren, veel meer
dan de gemiddelde automotor in
die tijd. Opmerkelijk is dat Lan
cia al die tijd vastgehouden heeft
aan letters uit het Griekse alfabet
om de modellen aan te duiden.
Van Alpha tot Gamma en Lamb
da, van Delta tot Thema en Ypsi
lon en laatstelijk de Kappa.
Vincenzo Lancia was de eerste
die de motor in V-vorm bedacht,
een techniek waar de Japanners
nu bij zweren. De Theta in 1913
was de eerste auto met een elek
trisch systeem aan boord. Ook
onafhankelijke wielophanging,
een zelfdragende carrosserie en
een vijf-versnellingsbak zijn vin
dingen van het technische genie
Lancia, die in 1937 op 56-jarige
leeftijd aan een hartaanval over
leed.
Zijn zoon Gianni zette de traditie
voort en onder zijn leiding ver
scheen de beroemde Aurelia als 's
werelds eerste auto met V6-mo-
tor en radiaalbanden. Gianni
mikte echter te hoog: zijn geld
verslindende D50 Formule I-wa
gen bracht de familie aan de rand
van de afgrond. Hoewel de legen
darische Juan Manuel Fangio de
auto in 1956 naar de vierde we
reldtitel van Lancia reed.
Gianni hield vast aan de sport en
liet snelle auto's als de Fulvia en
Flavia - de eerste Italiaan met
voorwielaandrijving - ontwikke
len, gevolgd door de Stratos, een
rallykanon zonder weerga. Maar
Gianni Lancia had meer verstand
van autoracen dan van boekhou
den en in 1969 sprong het Fiat-
Vakbekwaam
en reparatie van Uw lock-of
naaimachine. Alle merken.
Met prijsopgave.
B.o.Zoom: Kortemeestr.1'
R'daal: Nieuwe Markt 48
Breda: Lange Brugstn30^
Rioolontstop-
Voor al uw
OONINCX. 076-5878658.
Wij zijn al onderweg_L-
Een
plaatsen:
resultaten boeken.
foor Rien van der Steen
'd zit niet lekker bij Citroen. Te
reinig nieuwe modellen en dus
teruglopende verkopen. Kritiek
,P e'e geringe merkidentiteit van
e Saxo. Het merk staat niet
f!® automatisch op het bood-
PPenlijstje van de autokoper.
e malaise staat niet op zichzelf:
E Populariteit van alle Franse
Be«en loopt terug: het markt
ree! is bijna 17 procent (18,5
lr°cent in 1995).
J de eerste negen maanden van
jaar werden er bijna 13.000
inilnn.s verkocht tegen ruim,
"0 in 1995. De enige gewilde
roens zijn nog de Saxo en de
aha. En die laatste heeft last
a concurrenten als de Peugeot
Ia uh e'Sen huis en de Opel Vec-
rif .?r'jzen stunten past niet bij
- oen, roept de publiciteitsdi-
L«ur m Amsterdam. Om daar
'en rl ac^em aan toe te voe-
at Citroen een stationwagon
j aan voor dezelfde prijs aan-
als een vijfdeurs. In navol-
»'ag van Ford dus.
Citroën zit met de handen in het
haar. Het marktaandeel in Ne
derland is nog maar een schamele
3,3 procent. Citroën balanceert
op de elfde plek. Het begin van de
achteruitgang is de schuld van de
ZX, die absoluut geen weerklank
kreeg. En PR-directeur Eric Ver-
haest is er eerlijk over: „Toen de
goedkope BX met de 1.4-motor
verdween was er geen alternatief
bij ons merk. Want BX-rijders
vonden de ZX geen substituut en
de Xantia was een maatje te
groot voor hen. Het klikte een
voudig niet. De ZX heeft ook niet
de koets die hij verdient. Maar
daar wordt aan gewerkt".
En toen kwam de Saxo. Geleend
van concernzusje Peugeot en dat
werd door de Citrofielen maar
zo-zo gewaardeerd. Rijdt lekker
en zit nog comfortabel ook. Maar
is geen echte Citroën. Sinds het
verscheiden van de populaire BX
weten de klanten niet meer wat
een Citroën eigenlijk is, zo erkent
de importeur in Amsterdam.
Het merk moet het hebben van de
trotse uitstraling: van de oude
deftige dame DS, het onnavolg
bare 'strijkijzer'. Van de rebelse
2CV, de dekselse Lelijke Eend.
Toen Citroën nog in één adem ge
noemd werd met comfortabel
weggedrag en met 'veerbollen',
Maar de Saxo is veel te duf om
een Citroën te zijn. Is desondanks
bewust in de markt gezet, want
ook Citroën dient geld te verdie
nen. En wie een kèk karretje in
troduceert als de prachtige Lan
cia Y moet geen hoge verkoopcij
fers verwachten. Net als indertijd
het bolhoedje Mazda 121 geen
schare kopers trok. Renault lukte
het trouwens wel met de Twingo,
maar daar hielp de enorme ruim
te die het autootje biedt aan mee.
Bij Citroën beseffen ze deksels
goed, dat ze de jeugd weer in het
merk moeten interesseren. Want
de eens zo trotse merknaam
maakt alleen nog gevoelens van
waardering los bij de oudere gar
de.
Volgend jaar komt er een Xantia
met potente V6-motor en het re
volutionaire veersysteem dat de
auto zelfs in de bochten enigszins
mee laat hellen als een motor-
flets. De 'Activa' zal overigens
weinig jeugd op de been brengen,
want kost toch altijd ca. 72.000
gulden. Maar goed, er verschijnt
tenminste weer een Citroën die
de oude waardes van het vroeger
zo innovatieve merk oppoetst
naar nieuwe normen.
Er is ook nog de XM, de auto die
zes jaar geleden acuut Auto van
het Jaar werd. De statige limou
sine stierf in schoonheid vanwege
enorme aanloopproblemen, o.a.
van elektrische aard. In het luxe
segment worden dit soort knoer-
ten van blunders al helemaal niet
geaccepteerd.
In Amsterdam hopen ze volgend
jaar weer een beetje indruk te
maken met de Berlingo, een bij
Citroën gemaakte auto die bij
Peugeot Partner heet. Een bestel
lertje dat ook als Multispace le
verbaar wordt. Een soort Renault
Scènic dus, maar dan van Ci
troën. Zonder veerbollen natuur
lijk. Maar die zijn voor een prijs
van 32.000 gulden ook nauwe
lijks te verwachten.
Verhaest: „Een van de grootste
problemen van een merk als het
onze is het maken van goede re
clame. We moeten onze naam
weer een beetje opnieuw vesti
gen. Indertijd lukte dat aardig
met de introductie van de AX die
over de Chinese Muur reed. Zo'n
stunt past nou bij Citroën." Voor
lopig moeten de Nederlanders het
nog even doen met de mededeling
dat alle Citroëns standaard met
een airbag geleverd worden.
DB STEM
VRIJDAG 6 DECEMBER 1996
Rover is bezig met de ontwikkeling van een nieuwe Land Rover. Het
huidige leveringsprogramma bestaat uit de Defender, Discovery en
Range Rover. Begin 1998 komt daar een vierde type bij. Het wordt een
compact model met vierwielaandrijving.
Rover verwacht in het jaar 2000 tweemaal zoveel auto's in het 4WD-
segment te verkopen dan nu. Volgens Rover wordt de nieuwe compac
te 4WD 'een echte, Britse auto'. Dat houdt in dat BMW, sinds enkele
jaren eigenaar van het Britse merk, slechts weinig inbreng heeft in de
nieuwe auto.
BMW en Rover gaan samen wel een nieuwe fabriek bouwen in Enge
land. Op termijn worden daar jaarlijks een half miljoen 1.6 en 1.8 ben
zinemotoren voor zowel Rover als BMW gebouwd. De fabriek zal werk
bieden aan 1500 mensen.
Het Koreaanse Kia is gestart met de levering van een nieuw model aan
het Japanse Mazda. Het gaat om een grote auto van vijf meter lang.
Het is voor het eerst dat de Japanse producent een door Kia ontwor
pen auto uitbrengt. In Japan krijgt de auto het eigen 'familiegezicht'
van Mazda. Kia brengt de auto medio volgend jaar uit in Korea. Over
export naar Europa is niets bekend.
Kia, nu nog de kleinste Koreaanse autofabrikant, is van plan de pro-
duktiecapaciteit snel uit te breiden. In 2005 moeten er jaarlijks 2,1
miljoen auto's van de band lopen, twee keer zoveel als nu. Kia zet in
Zuid-Korea dit jaar 460.000 personenauto's af, 4.9 meer dan in
1995. Het merk is door de Indonesische overheid uitgenodigd deel te
nemen in een project om een krachtige auto-industrie van de grond te
tillen. De Kia Sephia wordt vanaf 1998 compleet in Indonesië gepro
duceerd.
De prachtige Aurelia B21 uit 1951 was de eerste auto met een V6-motor aan boord. De Aurelia B24 Spider uit 1955. Lancia was uitvinder van de auto met een zelfdragende carrosse-
rie.
Lancia, de uitvinder
ILancia wordt 90 jaar. Het is een zeer exclusief Prins Bernhard op 14 december de tentoonstel-
1 groepje autoconstructeurs, dat zo oud geworden ling L'armonia e l'invenzione. Over de geschie-
In de Rotterdamse Kunsthal opent Z.K.H. denis van een roemrucht automerk.
concern in de bres om de onder
neming van een zekere onder
gang te redden. Fiat blijft de fa
briek echter de kans geven om
exclusieve auto's met een sterk
individueel karakter te blijven
maken.
De tentoonstelling L'armonia e
l'invenzione van 90 jaar Lancia
draait rond een echte pionier van
de autowereld. Het merk heeft
van meet af aan een sterk eigen
karakter gehad. De tentoonstel
ling gaat uitgebreid in op het rij
ke verleden, het heden en toe
komst van het Italiaanse merk.
De expositie behelst een aantal
hoogtepunten uit de rijke historie
van Lancia met een reeks prach
tige klassiekers, maar is ook een
multimediaal evenement: elke
bezoeker krijgt een persoonlijke
elektronische toegangskaart in
de vorm van een transpondertje:
een speld met Lancia-logo die de
bezoeker in staat stelt informatie
op te vragen op elk moment en in
elke gewenste taal. Op die manier
stapt de bezoeker van de ene we
reld in de andere: aan de hand
van klassieke modellen naar
nooit eerder vertoonde prototy
pen en documenten en uiteraard
actuele Lancia-modellen. Zoals
de opvallende Ypsilon, waarvan
het ontwerp enkele belangrijke
designprijzen ontving.
Lancia: L'armonia e l'invenzio
ne, de Kunsthal Rotterdam, 14 de
cember t/m 23 februari; openings
tijden dinsdag t/m zaterdag
10.00-17.00 uur, op zon- en feest
dagen 11.00 tot 17.00 uur. Op Eer
ste Kerstdag en 1 januari geslo
ten.
Door Rob van Ginneken
Autorijden mag de laatste tijd
kennelijk ook gewoon weer
leuk zijn. Dat kun je tenminste
opmaken uit het grote aantal
nieuwe cabriolets, spiders,
coupés, off-roads en andere au-
tomobilistische snuisterijen
dat de showrooms komt op
fleuren. Helaas is daar meestal
een klein maar nauwelijks op
losbaar probleem bij: je moet
eerst leuk in de lotto scoren om
er eentje te kunnen betalen.
Maar er is hoop. Hyundai komt
namelijk met een geheel nieu
we coupé met een prijskaartje
dat net een paar tientjes onder
de veertig mille blijft. En dan
hebben we het niet over een
kleintje la Opel Tigra, maar
een volwaardige middenklasse
Coupé. Okee, er staat geen
Mercedes, Alfa Romeo, Porsche
of BMW op zijn pronte achter
steven, maar dat neemt niet
weg dat hij er toch behoorlijk
serieus uitziet. Een lange, lage
neus met ver uitgerekte kop
lampen, lichtmetalen velgen,
breed uitgebouwde wielkasten,
een scherp aflopende daklijn...
alles wat je van een sportcoupé
mag verwachten.
Met zo'n uitgekleed prijsje - zo
denk je dan als onschuldige
passant - zal er onder motor
kap dan wel een kortademige
1.6-liter stakker te vinden zijn.
Zelfs dat blijkt niet te kloppen.
De Hyundai Coupé wordt stan
daard geleverd met een nieuwe
2-liter zestienklepper. Goed
voor 101 kW/138 pk. Dat is
toch gauw een dikke twintig
paarden meer dan concurren
ten ais - pakweg - de Opel Ca-
libra en Toyota Celica. Die ook
nog vijftien, zestien mille meer
kosten.
Een korte excursie naar de
Duitse Autobahn leert dat de
nieuwe Coupé zijn power ook
nog om weet te zetten in een
top van bijna 200 kilometer per
uur. En wat nog veel belangrij
ker is: hij houdt heel makkelijk
hoge kruissnelheden vast. De
hand van Porsche, dat in op
dracht van de Koreanen de
laatste details invulde, is goed
herkenbaar. Uiterlijk vertoont
de Coupé trouwens overduide
lijk westerse trekjes. Klopt,
want hij werd grotendeels ge
tekend door het Californische
designbureau van Hyundai.
Mag je de budget-Koreaan dan
in een adem noemen met de
coupés van de meest gerenom
meerde Europese merken? Hij
komt een eind, daar niet van.
Maar als je een auto ontwerpt
die er zo aardig uitziet, op
lichtmetalen velgen staat en
ook nog een dikke motor mee
krijgt, moet er natuurlijk toch
ergens iets wijken om aan zo'n
ongekend gunstige prijs te ko
men. Zo is het onderstel niet
nieuw, maar in hoge mate afge
leid van de Lantra gezinsauto.
Dat neemt niet weg dat de
Coupé behoorlijk strak over de
weg gaat en alles in huis heeft
om ook eens een dijkweggetje
af te rijden. Toch haalt hij niet
helemaal het niveau van de
volbloed sportievelingen. Een
gegeven dat de importeur ove
rigens meteen handig in zijn ei
gen voordeel uitlegt: „Deze au
to is niet alleen bedoeld voor
die pure liefhebbers. Hij moet
ook de gewone automobilist
aanspreken. Iemand die wel
eens iets anders wil, maar nou
ook weer niet over de weg wil
stuiteren door een compromis
loos hard sportonderstel."
Dat praktische tintje is ook
binnenin de Coupé terug te
vinden. Voorin heb je heel fat
soenlijk de ruimte en ook het
zitcomfort mag er zijn, achter
in vind je de traditionele nood-
zitjes. Twee kinderen kun je er
best kwijt, maar volwassen
passagiers zouden aan de lage
daklijn een acute hernia over
houden: Overigens mag ook de
bagageruimte er zijn.
De uitrusting vertoont merk
waardige trekjes. Aan de ene
kant heb je altijd die dikke mo
tor, lichtmetalen velgen, stuur
bekrachtiging, getint glas en
zelfs twee airbags. Maar aller
lei kleine details zijn tot het bot
uitgekleed om onder grens van
40 mille te blijven. Zelfs de
stoelen zijn niet helemaal met
luxe stof bekleed. In feite is de
Coupé FX past echt een inte
ressante aanbieding. Hij kost
een paar mille meer, maar dan
krijg je wel meteen een achter
spoiler, armsteun, een in hoog
te verstelbare stoel, elektrisch
verstelbare spiegels, centrale
deurvergrendeling, in hoogte
verstelbare gordels, een extra
zonnebril-vakje boven je
hoofd, een betere stoel en uiter
aard een geheel stoffen bekle
ding.
Laatste kritiekpunt: het interi
eur is strak van vorm, maar ziet
er nogal plasticachtig uit. Dat
neemt niet weg dat de Hyundai
Coupé sportief en tot zeker
hoogte ook exclusief autorijden
binnen het bereik van een groot
aantal mensen brengt. Daar
kun je wel een paar kleinig
heidjes voor wegslikken, niet?
Het begin van de achteruitgang bij Citroën is de schuld van de ZX, die absoluut geen weerklank
kreeg. foto citroën
