Zwarten VS
zoeken heil
in de islam
i
Republika Srpska is nog altijd beetje wild-west
Koster
betaali
consul
Tuinde]
t
Maffia steeds meer
actief in Venetië
Cambodja verzwijgt
misdaden Pol Pot
'Scheepbo
dichtslibbi
Europa pr
DE STEM
BUITENLAND
■j/.
r
s
4
Naar schatting
eenderde van
de moslims in
Amerika
is zwart
Bosnische Serviërs smachten naar terugkeer Westerse toeristen
DB STEM
Ondanks wens 1
11111
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1996 l\
Door Dinah Wisenberg Brin (ap)
Philadelphia - Aan de wand
van Hakims boekhandel in
Philadelphia hangen posters
van Malcolm X en Moham
med Ali, in de schappen staan
boeken met titels als 'De Ge
zegende Vrouwen van de Is
lam', en op ansichtkaarten
prijken enkel zwarte gezich
ten. Boekhandelaar Dawud
Hakim begroet een nieuwe
klant met de traditionele isla
mitische groet 'as salaam alai-
kum', 'vrede zij met u'.
Achter de toonbank staat Safia
Muhammad, haar gezicht bedekt
door een sluier. Op de vraag hoe
ze er als alleenstaande moeder in
geslaagd is drie kinderen tot suc
cesvolle jongeren op te voeden
twijfelt ze geen moment: „Islam,
meisje!" is haar antwoord.
De islamitische boekhandels, de
moskeeën en de gesluierde vrou
wen die over straat lopen, alles
wijst erop dat de islam in de
zwarte getto's in Amerika steeds
meer voet aan de grond krijgt.
Iedereen heeft zo zijn eigen rede
nen om zich tot de islam te beke
ren, variërend van de Afrikaanse
wortels van het geloof tot het idee
dat onder zwarten heerst dat het
christendom de religie van de sla
venhouders is.
„Als je op straat loopt merk je
meteen al dat er meer moslims
zijn," zegt Rafiq K. Iddin, die on
derdirecteur is van de Sister Cla
ra Muhammad School in Phila
delphia. „Vroeger kende ik alle
moslims, maar dat is nu niet meer
zo."
Hoewel het moeilijk is om achter
de exacte cijfers te komen, schat
de Oxford Encyclopedia of the
Modern Islamic World dat 90
procent van de Amerikanen die
zich tot de islam bekeren afstam
melingen van de slaven zijn en
dat een derde van alle 3 tot 4 mil
joen moslims in het land zwart is.
Sayyid M. Syeed, de secretaris
generaal van de in Indiana geves
tigde Islamic Society of North
America, schat dat de aantallen
nog hoger liggen.
Volgens hem is ongeveer de helft
van de 8 miljoen moslims in het
land zwart en vormt de contro
versiële Nation of Islam, die de
laatste tijd weer stevig aan de
weg timmert, slechts een kleine
minderheid binnen de zwarte
moslimgemeenschap
„Het groeit. Het is duidelijk dat
het groeit," zegt Khalid Abdullah
Tariq Al-Mansour uit San Anto
nio, Texas, een zwarte advocaat
die les geeft in de orthodoxe isla
mitische leer. „Er komen steeds
meer islamitische centra bij in de
binnensteden. Dat is een nieuw
fenomeen."
Moslims zien hun religie als de
voortzetting van het joodse ge
loof en het christendom. De ze-
vende-eeuwse profeet Moham
med wordt beschouwd als Gods
of Allahs laatste boodschapper.
Moslims bidden vijf keer per dag
en leven volgens strenge regels
die het gebruik van alcohol, var
kensvlees en gokken verbieden.
De traditionele islam benadrukt
dat alle rassen gelijk zijn, een fa
cet van het geloof dat veel Afro-
Amerikanen aanspreekt.
„Feit was dat veel Afro-Ameri
kanen het gevoel hadden dat het
christendom waarmee ze waren
opgegroeid vooral het christen
dom van de onderdrukker was,
het christendom van de slaven
houder," zegt John Esposito, die
godsdienst geeft aan de George
town University in Washington
en tevens de directeur is van het
Centrum voor Begrip tussen Mos
lims en Christenen en redacteur
van de genoemde Oxford Ency
clopedia.
Imam Darnell Karim (60), die
zijn leven lang- al moslim is en
werkt als religieus leider in een
islamitisch centrum in een mid-
denklassewijk aan de rand van
WJ r 1 t) ÜtSSÊÊ 1 ,M li f UTt-t'-c,
Nw'iïii» iMüwiifr. T'f lil* „\«3 -'W.fei»*.» X*
- ■--!
i''v' A ir^ 'i
- W K -"f
- m
fiÉMf J< A f*
if
f'"- f*
v V*
tm. m. 1
i -jf' v
1 iSU
t.
4» t*\-
A
-
v"
ifr-
jr»
i»
i T%~i,
i.-#-
m
k -
V
x*
T
T?
"f,4
fc.
<ÊÊÊt
*k
V
ji r
Honderdduizenden zwarte Amerikanen gingen op 16 oktober van dit jaar de straat op. De 'million
man march' was door de Nation of Islam georganiseerd om zwart Amerika - vooral mannen - te door
dringen van de noodzaak om te werken aan een beter bestaan. foto epa
Chicago, schrijft de populariteit
van de islam toe aan de behoefte
om de banden met het slavenver-
leden te verbreken en een eigen
identiteit te creeren.
„We hadden een eigen bescha
vingsgeschiedenis, een eigen cul
tuurgeschiedenis, een eigen we
tenschapsgeschiedenis, een eigen
zakengeschiedenis," zegt Karim,
„en die dingen zijn van ons afge
nomen."
Hakim, de 65-jarige boekhande
laar uit Philadelphia, maakte
voor het eerst kennis met de is
lam toen een vriend hem ruim
dertig jaar geleden meenam naar
een bijeenkomst van Nation of Is
lam.
„Door die lezing werden mijn
ogen geopend," vertelt Hakim,
die zich eerst aansloot bij Nation
of Islam en later het voorbeeld
van Malcolm X volgde en ortho
dox moslim werd.
Habibullah Moody, een straat
venter die vroeger dominee was
in een Methodistenkerk, werd 15
jaar geleden door Allah geroepen.
„Het christendom schenkt de
zwarte mens geen voldoening,"
zegt hij en somt op wat eeuwen
lange christelijke slavernij tot
stand heeft gebracht. „Waarom
zouden de zwarten dat willen be
houden," vraagt hij zich af.
Volgens Lawrence Mamiya, do
cent religie en Afrikastudies aan
het Vassar College in Poughkeep-
sie, biedt de islam de Afro-Ame-
rikaanse man een alternatief voor
het christendom en bevestigt de
godsdienst hem in zijn manlijk
heid en zijn positie als leider. „De
islam legt veel nadruk op de rol
van de man," aldus Mamiya.
„Vrouwen zijn bereid om zich tot
de islam te bekeren omdat de
godsdienst ook nadruk legt op
een stabiele gezinssituatie, en dat
spreekt hen aan," zo meent hij.
„De religie geeft zwarten het ge
voel dat ze hun leven in eigen
handen hebben in een tijd waarin
ze het gevoel hebben dat ze in de
steek zijn gelaten door de rege
ring en hun leiders," aldus Yvon
ne Haddad, die islamitische stu
dies onderwijst aan de University
of Massachusetts in Amherst.
„Afro-Amerikanen hebben ge
noeg van het geweld, genoeg van
de verschrikkelijke situatie in de
getto's en ze willen er iets aan
doen," zegt zij.
Zwarten wijzen er vaak op dat
ook hun voorvaderen die als sla
ven naar Amerika werden ge
haald moslim waren. Weten
schappelijk onderzoek heeft uit
gewezen dat het in totaal om zo'n
20 procent van de slaven gaat. De
meeste zwarten zijn later chris
ten geworden en pas begin deze
eeuw stonden er charismatische
moslimleiders op waardoor de is
lam meer voet aan de grond kreeg
in de Verenigde Staten.
Het aantal moslims nam voorals
nog langzaam toe en begon pas
stevig te groeien in de jaren zestig
en zeventig, aldus Mamiya „Toen
zagen we een aantal door Afro-
Amerikanen geleide moslimbe
wegingen opkomen."
Door Harald Doornbos
Pale - Op de top van de berg
Jahorina, vijftien kilometer
ten zuiden van Sarajevo, ligt
nu al een dun laagje sneeuw.
Te weinig nog om te kunnen
skiën, zeggen de Bosnische
Serviërs die deze voormalige
Olympische skipiste in han
den hebben, maar zodra er
een halve meter sneeuw valt
dan gaan de skiliften open en
kunnen toeristen zich er naar
hartelust uitleven.
Het nabij de top gelegen hotel
Bistrica heeft zich al voorbereid
op de nodige wintersporters uit
den vreemde. Je hebt voor omge
rekend dertien gulden een 'toe
ristenmenu', dat bestaat uit een
stuk vlees, aardappelen, koffie en
een taartje. En het hotel - dat tij
dens de oorlog buiten het bereik
lag van kogels en granaten - is
een beetje opgeknapt en is voor
het eerst dit jaar zelfs verwarmd.
Boven de receptie hangt een
bordje: 'Ski's te huur'. Onlangs
opende niemand minder dan de
van oorlogsmisdaden verdachte
Servische generaal, Ratko Mla
dic, de nieuwe discotheek in het
hotel.
„Dit wordt de eerste winter dat
de oorlog echt voorbij is," zegt
Jadranka, een van de ser
veersters, „hopelijk durven toe
risten het nu eindelijk aan om
naar de Republika Srpska te ko
men." Dat is goed voor de lokale
economie, vervolgt ze: „Duitse
marken hebben we nodig."
Er zijn echter weinig tekenen die
er op wijzen dat de hoop van
goedwillende mensen als Jadran
ka bewaarheid wordt. De algehe
le situatie in de Republika Srps
ka - een entiteit binnen Bosnië en
Herzogovina - is dermate insta
biel dat géén buitenlandse toerist
er voor zijn plezier naar toe zal
gaan. „De Republika Srpska is
nog altijd een beetje wild-west,"
zegt een Amerikaanse Ifor-
woordvoerder in Sarajevo.
Inderdaad, hier loop je de kans
om op massagraven te stuiten en
met name in de buurt van de
voormalige moslim-enclave Sre
brenica liggen de botten van ver
moorde moslims nog open en
bloot op de hellingen van de
groene heuvels. Honderden kilo
meters met tienduizenden ver
nielde huizen van moslims en
Kroaten ontsieren de omgeving.
Na een jaar van relatieve vrede in
Bosnië, vormen criminele bendes
en radicale nationalisten de
grootste problemen in de Repu
blika Srpska. Zij doen er alles
aan om hun gebied puur Servisch
te houden. Zij nemen geen genoe
gen met een entiteit binnen Bos
nië, maar eisen afscheiding van
Bosnië en aansluiting bij moeder
land Servië. Deze figuren worden
gesteund door de regering van de
Bosnische Serviërs. Hierdoor is
er nauwelijks gezag in de Repu
blika Srpska. De politie knijpt
meestal een oogje dicht wanneer
niet-Serviërs worden geterrori
seerd.
Serviërs zelf klagen dat veel poli-
tie-agenten corrupt zijn en zelf
meehelpen met de grootschalige
handel in gestolen auto's of win
keliers afpersen. De Republika
Srpska is een van de meest ver
armde gebieden in Bosnië, aange
zien haar leiders weigeren om
achthonderd miljoen dollar aan
internationale hulp te accepte
ren. De Bosnische Serviërs heb
ben recht op dit bedrag wanneer
zij afzien van hun wens tot af
scheiding van Bosnië-Herzegovi-
na. Deze voorwaarde is niet be
spreekbaar voor de leiding van de
Republika Srpska.
Afgelopen weekend werden er in
de buurt van Prijedor, in het
noordwesten, nog 95 leegstaande
moslimhuizen met de grond ge
lijk gemaakt. In elk huis werden
zes landmijnen gelegd en tot ont
ploffing gebracht. „Dit gebeurde
op zo'n grote schaal dat de auto
riteiten ervan moeten hebben ge
weten," verklaarde de VN-vluch-
telingenorganisatie UNHCR.
Bij de politie in Prijedor en Om-
arska, berucht geworden vanwe
ge het gelijknamige concentratie
kamp, werken ook nog eens vier
door het Haagse oorlogstribunaal
gezochte misdadigers. „Ik zou
niet graag tijdens mijn vakantie
een parkeerbon krijgen van een
van die figuren," grapt Jean De-
prez, een Franse Ifor-majoor.
Om buitenlanders naar de Repu
blika Srpska te trekken, zijn er
inmiddels twee casino's geopend.
Een ervan is gelegen in Pale. Er
Een man staat voor een uitgebrand restaurant, ergens in Bosnisch Servisch gebied. Westerse toeristen zitten ook na het einde van de
oorlog nog niet echt te springen om een vakantie in voormalig Joegoslavië. foto ap
wordt gegokt in Duitse marken,
maar ook Amerikaanse dollars
worden geaccepteerd. De Servi
sche dinar is hier echter een ta
boe. De eigenaar en de drie crou
piers zijn alleraardigst. Die
avond is het uitgestorven in het
casino. De eigenaar geeft een
rondje van het huis. „Neem een
volgende keer vrienden mee,"
zegt hij, nadat we honderdvijftig
Duitse marken hebben verloren
aan de black-jack tafel, „want er
komen hier alleen een paar bui
tenlandse politie-agenten van de
Verenigde Naties die in Pale zijn
gestationeerd."
Kort daarop lopen er zes opge
schoten jongeren het casino bin
nen. Het zijn Bosnische Serviërs
die kortgeschoren haar hebben
en in - waarschijnlijk gestolen -
Mercedessen en Audi's zonder
nummerplaten rondrijden. Als ze
doorhebben dat wij geen Serviërs
zijn, trekt een van hen zonder
enige aanleiding een pistool en
richt het op ons. „Ik schiet je in je
bek," briest hij. Enigszins aange
slagen lopen we naar buiten.
Een vriend van de jongen met het
pistool maakt duidelijk wat zij
hier doen: „Wij vermoorden men
sen die hier niet vandaan ko
men," gromt hij.
Verbouwereerd trekken we uit
Pale, de casino-eigenaar sip ach
terlatend. Had 'ie net zo zijn best
gedaan met zijn klantvriendelijk
gedrag, verpest het tuig het weer.
Voorlopig dus nog geen toeristen
in de Republika Srpska. De enige
'buitenlandse toeristen' die vrij
willig naar Pale komen, zijn een
stel Russische en Bulgaarse huur
lingen die tijdens de oorlog mee
vochten aan de zijde van de Ser
viërs en deel uit maakten van de
'Witte Wolven-eenheid'.
Maar nu de oorlog is afgelopen
zijn de 'Russische toeristen' el
kaar beginnen te vermoorden.
Een half jaar geleden namelijk
vormdep vier voormalige Russi
sche huurlingen een christelijk-
orthodoxe sekte in de buurt van
de berg Jahorina met de illustere
naam: 'Het Broederschap'.
Toen drie mede-Russen zich wei
gerden aan te sluiten bij de sekte,
werd een van hen door Het Broe
derschap door het hoofd gescho
ten en verbrand, twee anderen
werden op de grond vastgebon
den waarna er zes handgranaten
op de lichamen tot ontploffing
werden gebracht.
Dit ging zelfs de Serviërs te ver.
De vier Russen zijn gearresteerd
en zitten vast in de gevangenis
van Kula, tussen Sarajevo en
Pale.
Door Aart Heering
Rome - De Venetiaanse loco-burgemeester Gianfranco Bet
tin is onlangs het slachtoffer geworden van een aanslag
door een plaatselijke maffia-organisatie. Bettin, die belast
is met het bestuur van de stad Mestre op het vasteland te
genover Venetië, werd in zijn auto opgewacht door een ge
maskerde man, die hem dwong om naar een verlaten
scheepswerf te rijden, waar twee handlangers op hem
wachtten.
Nadat hem te verstaan was ge
bracht, dat het om een wraak
actie van de plaatselijke onder
wereld ging, kreeg hij een pis
tool tegen zijn slaap gedrukt.
Heel langzaam werd de trekker
overgehaald, en toen de onfor
tuinlijke stadsbestuurder zeker
was dat zijn uur geslagen had,
weerklonk een droge klik. „De
volgende keer ga je er echt
aan!was de niet mis te versta
ne waarschuwing van de met
een zwaar zuidelijk accent
sprekende gangsters.
De intimidatie-actie tegen Bet
tin is het bewijs, dat ook in Ve
netië inmiddels maffiose ben
des actief zijn, die in geweldda
digheid en organisatie niet on
derdoen voor de Siciliaanse
Cosa Nostra. De groene politi
cus en schrijver, die meermalen
acties heeft geleid tegen de
gangsters, die met overvallen,
drugshandel en intimidatie de
streek rond de Dogenstad ter
roriseren, is al vaker het voor
werp geweest van represailles.
Bandieten hebben zijn woning
verwoest, zijn antwoordappa
raat staat regelmatig vol met
bedreigingen en hem is al eens
eerder het mes op de keel gezet.
In Venetië twijfelt niemand er
dan ook aan, dat deze nieuwe
bedreiging serieus is bedoeld.
De Venetiaanse criminaliteit
nam ruim tien jaar geleden een
grote vlucht door toedoen van
de 42-jarige Felice Maniero,
ook wel Angelface genoemd.
Deze plaatselijke gangsterboss
had een perfecte kopie gescha
pen van het organisatorisch
model van de maffia: strikt
hiërarchisch, met dodelijke
sancties voor wie zijn mond
voorbij praat of de autoriteit
van de baas durft te betwisten.
Sinds Maniero twee jaar gele
den is gearresteerd en zelf met
de justitie samenwerkt, is er
een harde strijd om zijn opvol
ging losgebroken. De voor
naamste kandidaat daarvoor is
de uit Napels afkomstige Cres-
cenzio Napolitano, die be
schouwd wordt als de contact
legger tussen de 'maffia van de
Brenta' (genoemd naar een ri
viertje dat uitmondt in de lagu
ne van Venetië) en de camorra,
de Napolitaanse maffia. Loco
burgemeester Bettin heeft
daarom een actie geleid om
Bettin te deporteren naar zijn
plaats van herkomst. Het exe
cutie-ritueel is vermoedelijk
een reactie daarop, hoewel Na
politano zelf uiteraard een ali
bi heeft.
De macht van de Napolitaanse
gangster in Venetië is een van
de trieste gevolgen van een te
gen de maffia gerichte wet, die
uiteindelijk haar verspreiding
binnen Italië juist heeft bevor
derd. In de afgelopen twintig
jaar zijn vele tientallen ver
meende maffialeiders uit Sici
lië, Calabrië en Napels verban
nen naar dorpen in het Noor
den.
De bedoeling daarvan was om
hen te scheiden van hun ach
terban en zo machteloos te ma
ken. In plaats daarvan bleken
deze gangsterbazen een waar
aantrekkingspunt voor andere,
autochtone dan wel eveneens
uit het Zuiden afkomstige, on
derwereldfiguren. Zodoende
ontstonden ook in het Noorden
maffiakernen, die snel contact
leggen met de zuidelijke mis
daadorganisaties en aan dat
voorbeeld wijze lessen ontleen
den over hoe het crimineel be
drijf zo effectief mogelijk kan
worden uitoefend. Zodoende is
de maffia al lang geen typisch
Zuid-Italiaans verschijnsel
meer, maar een reële macht op
het ganse Italiaanse schierei
land.
Phnom Penh (ap) - Yin Vantha verloor haar ouders, zus,
broers, echtgenoot en kinderen onder het schrikbewind dat
de Rode Khmer in de tweede helft van de jaren '70 voerde.
Ofschoon vele Cambodjanen de herinnering aan de 2 mil
joen slachtoffers van het Rode-Khmerbewind levend hou
den, lijkt de massamoord volgens de officiële geschiedenis
boeken helemaal niet te hebben plaatsgevonden.
Yin Vantha en andere onder
wijsdeskundigen praten in ja
nuari over een aanpassing van
de lesboeken om het hiaat op te
vullen.
In oudere geschiedenisboeken,
dat wil zeggen die van voor
1991, wordt wel verhaald over
de misdaden van de Rode Kh
mer. Maar in dat jaar tekenden
de andere Cambodjaanse fac
ties een vredesakkoord met de
communistische guerrillaorga
nisatie. Om het vredesproces
niet in gevaar te brengen werd
iedere verwijzing naar de mas
samoord geschrapt. Ofschoon
de Rode Khmer de guerrilla
oorlog inmiddels heeft hervat,
is de lesstof ongewijzigd geble
ven.
Dit jaar verleende de regering
amnestie aan de beruchte Ro
de-Khmerleider leng Sary na
dat deze Pol Pot, de hoogste
man binnen de Rode Khmer, de
rug had toegekeerd en vredes
onderhandelingen was begon
nen met de regering.
De regering liet het bloedige
verleden van leng Sary rusten
in het belang van de vrede. Yin
Vantha en anderen zijn bang
dat de gruwelijke waarheid
over de Rode Khmer groten
deels onder het tapijt zal wor
den geveegd.
„De woede begint al af te ne
men," zegt Vin Vantha, van de
afdeling van het ministerie van
onderwijs die verantwoordelijk
is voor lesboeken. „De nieuwe
generatie was jong in de perio
de van de moorden. Ze weten er
steeds minder van."
Voor oudere Cambodjanen zijn
de Rode-Khmerstrijders moor
denaars, rovers en dieven. „Je
gedraagt je alsof je tussen de
Rode Khmer geboren bent," is
een uitspraak waarmee ouders
hun kinderen terechtwijzen als
die zich misdragen.
Het gebrek aan kennis over de
Rode Khmer is al merkbaar.
Jongeren die genoeg hebben
van de corruptie en het
machtsmisbruik van de geko
zen regering, hemelen de Rode
Khmer op als toonbeeld van
onkreukbaarheid. Het is moei
lijk te zeggen hoe serieus deze
verheerlijking van de Rode Kh
mer is.
Net als veel van zijn leeftijdge
noten hoorde de negenjarige
Som Manivann van zijn ouders
over de pogingen van de Rode
Khmer om in Cambodja een
communistische boerensamen
leving te stichten.
De Rode Khmer joeg de stede
lingen massaal naar het platte
land, waar ze vanuit het niets
een nieuwe maatschappij
moesten opbouwen. Zo'n 2 mil
joen mensen stierven daarbij
door voedselgebrek, ziekten en
uitputting, of werden geexecu-
teerd.
-„De Rode Khmer vermoordde
mensen," zegt Som Manivann,
wiens ouders indertijd tieners
waren. „Ze dwongen mensen
hard te werken. Er waren geen
videofilms, videospelletjes,
geen plezier en geen goed voed
sel."
Minister van onderwijs Tol Lah
zegt dat het niet de bedoeling is
het tijdperk uit de geschiede
nisboeken te laten, ondanks
stappen van de regering in de
richting van een nationale ver
zoening. Hij zegt dat in januari
slechts wordt gedebatteerd
over de vraag op welke leeftijd
welke informatie moet worden
gegeven.
Chin Yahon, hoofd van de com
missie voor geschiedenis van
het ministerie, denkt dat de
lesboeken basisgegevens zullen
bevatten als het aantal mensen
dat is vermoord en de namen
van de hoogste Rode-Khmer
leiders. Maar de hoeveelheid
details zal beperkt blijven, om
de haat niet aan te wakkeren
die een gevaar kan zijn voor de
vrede.
Niet iedereen maakt zich zor
gen over de uitgeklede versie
van de geschiedenis. De boeken
hebben niet het laatste woord
zolang er nog overlevenden van
het schrikbewind zijn, zeggen
mensen als Ky Narong, een le
raar aan een middelbare
school.
„De woorden 'Rode Khmei
blijven rondspoken," zegt hij-
Zegswijzen als 'hongerig als
onder Pol Pot', zullen nog
vele
jaren worden gebezigd, denkt
Ky Narong.
Den Haag (anp) - Vakbonden
pn werkgevers besteden tij-
Lns de CAO-onderhandelin-
gen steeds meer aandacht aan
de laagste loonschalen. In
l996 was het laagste CAO-
loon 8,3 procent hoger dan het
minimumloon. In 1995 lag dat
nog 9,9 procent hoger en in
l994 zelfs 10,2 procent,
nat blijkt uit het rapport CAO-
afspraken 1996 dat minister Mel-
kert van Sociale Zaken en Werk
gelegenheid aan de Tweede Ka-
Amsterdam (anp) - Nederlands
de omschakeling van de guide
aan de consument en bedrijvi
Overmars van de Nederlandse
Het standpunt van de banken
staat haaks op dat van het Euro
pees Parlement. Dat wil dat de
invoering van de euro geen extra
kosten voor de consument met
zich meebrengt.
Overmars schat dat een grote
bank gemiddeld 150 tot 200 mil-
joen gulden kwijt is aan de om
bouw van de administratie. „In
principe berekenen we die kosten
door. Dat lijkt me niet onrede
lijk."
Minder duidelijk is wat de ban
ken doen ten aanzien van het
wisselen van de euro voor andere
valuta's. Dat zal waarschijnlijk
op grote schaal gebeuren, als de
muntunie op 1 januari 1999
wordt ingevoerd. Tot 1 juli 2002
blijven de afzonderlijke Europese
munten naast de een half jaar
eerder ingevoerde euro als be
taalmiddel bestaan.
Het ligt voor de hand dat de con
sument en het bedrijfsleven voor
het omwisselen van euro's in gul
dens en vice versa geld moeten
betalen. Overmars verwacht wel
Rotterdam (anp) - Nederland;
ren van het dichtslibben van
brekkige infrastructuur zal h
binnen tien jaar volledig vas
zich opmaken voor een toent
voor de binnenvaart.
Dat perspectief schetse voorzitte:
Ter Hart van de Vereniging Ne
derlandse Scheepsbouw Indus
trie (VNSI) gisteren op de jaar
vergadering van deze werkge
versorganisatie.
Ter Hart toont zich optimistisci
over de toekomst van de zee
scheepsnieuwbouw. Deze secto
viste dit jaar voor 1,5 miljard aa:
orders binnen. Weliswaar is da
een half miljard minder dan h
1995, maar de vergelijking me
dat jaar gaat mank omdat toei
heel veel bestellingen vervroeg
werden gedaan.
De Nederlandse orderportefeuil
k is goed voor een achtste plaat
op de wereldranglijst en een vier
de positie in de Europese compe
ütie. Het exportaandeel stijg
van 50 naar 60 procent. Hoewi
de rendementen onder dru
staan, doen Nederlandse wervel
het volgens hun organisatie bete
oan die in de meeste andere Eu
ropese landen.
Het gegeven dat ons land goed i
Door Kees den Exter
Breda/Chaam - Ze kunnen h<
J9S maar amper gelovei
Hun' RBT-veiling gedegrt
cteerd tot 'collectiepunt', ee
plek waar Brabantse tuinde:
«leen maar meer hun produt
en kunnen wegzetten, waa:
ia de verhandeling elde:
Plaatsvindt.
?let de Jong (66) uit Breda
Louis Geerts (64) uit Chaam. L
ng is, bij gebrek aan een opvc
ser, zijn glasbedrijf aan het
oouwen. Geerts heeft zijn aai
zoon ijf overgedaan aan z
jhin betrokkenheid vloeit niet
en voort uit liefde voor hun va
,t„ar1°?k uit Bun jarenlange b
stuurlyke inbreng in de sect.
ong zowel als Geerts zett
f„ °te vraagtekens bij het doen
«en van mega-veiling The Gr.
'ory, waarin de RBT met acht
e veilingen is opgegaan,
der dagelijks bestui
h°edeRRTn°g Mt meegemaa
linnf zou opgaan in de v
llngfusie ZWN. Dat was een
