4 Euthanasie
zorgvuldiger
gaan regelen
C&AARDIG
Nederlandse hamburger-liefhebber heeft weinig te vrezen
Bommelding ontregelt
binnenstad Den Bosch
'Discriminatie van
oudere automobilist
Advocaten van Turkse Bergenaren verwijten politie laksheid
Geheimzinnige geluiden
Legalisering euthanasie niet aan de orde
BINNENLAND
Plan Borst en Sorgdrager
Hen jaar voor
moordpartij in
Arnhemse wijk
ELKE WEEK IETS BIJZONDERS
DAMESAFDELING
HERENAFDELING
KINDERAFDELING
OVEMBER 1996
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1996
ot-Brittannië en Ierland-
derdag in Engeland gere'
zon en vrijwel droog i»
westen toenemende bewol
gevolgd door regen. Fors
emende wind. Vrijdag be
kt en regen. In de loop Vaa
dag van het noorden uit 00l
laringen. Maxima van 4
Jen langs de Schotse kust
ruim 10 in het zuidwesten
lgië en Luxemburg: Af en toe
maar ook wolkenvelden
jwel overal droog. Vrijdag
het westen uit toenemende
olking gevolgd door regen
de Ardennen eerst ook
~uw. Middagtemperatuur
k aan zee ongeveer 6 gra.
1, in de Ardennen rond nul
'jdag hoger,
rd- en Midden-Frankrijk-
derdag wolkenvelden, ook
en toe zon en op de meeste
atsen droog. Later van het
sten uit bewolkt en van tijd
tijd regen, in het oosten mo-
ijk eerst sneeuw. Toenemen-
wind. Maxima in de Jura net
ven nul, langs de Kanaalkust
d 9 graden. Vrijdag flinke
jging van temperatuur.
id-Frankrijk: Veel bewol-
g en perioden met regen,
og in de bergen sneeuw. Van
t westen uit opklaringen en
en toe zon. Er waait een ste
ge Mistral. Vrijdag langs de
iddellandse Zee eerst nog zon
droog. Van het westen uit
nieuw regen. Middagtempe-
tuur van 3 graden bij Cler-
~nt Ferrand tot rond 13 in het
iden.
rtugal: Wolkenvelden, gelei-
lijk meer zon. Op de meeste
aatsen droog. Middagtempe-
tuur van 12 graden in het
orden tot 18 in de Algarve.
anje: In het noorden van tijd
t tijd regen. Verder flinke pe-
den met zon en overwegend
oog. Middagtemperatuur in
t noorden dalend naar circa
2 graden. Langs de Costa's ten
iden van Benidorm rond 20
raden.
allorca en Ibiza: Perioden
et zon en donderdag kleine
ns op een bui. Middagtempe-
tuur ongeveer 19 graden,
evige wind.
alië: Wisselend bewolkt en
kele buien, soms met onweer,
rij dag minder buien en af en
e zon. Van tijd tot tijd veel
ind. Middagtemperatuur van
graden in de Povlakte tot 18
n het zuiden en op Sicilië,
itsland: Vrij veel bewolking
vooral in het oosten en zui-
en sneeuw, in het laagland
ok regen. In het noorden af en
"e zon, maar ook kans op een
interse bui. Vrijdag van het
esten Uit toenemende bewol-
ing, veel wind en regen. Mid-
agtemperatuur van 2 graden
het westen tot net iets onder
ul in het oosten. Vrijdag flin-
~e stijging van temperatuur,
ostenrijk: Bewolkt en vooral
onderdag af en toe sneeuw,
rijdag wat zon, maar later
~an het westen uit toenemende
ewolking, gevolgd door
sneeuw en regen. Maxima rond
et vriespunt, vrijdag net iets
oven nul.
worden van onze hamburgers. In onze
hamburgers wordt puur rundvlees ver
werkt, niet van dat 'schraapvlees' waar
in hersenen en zenuwen voorkomen. Het
vlees dat wij verwerken komt uit een
aantal landen. Het is nauwelijks na te
gaan waar het eind jaren tachtig van
daan kwam. Kort voor de Europese boy
cot van het Britse rundvlees, in maart dit
jaar, betrokken we nog wel rundvlees uit
Noord-Ierland, maar daar komt BSE
bijna niet voor.
De zegsman van Burger King zegt dat in
de hamburgers die in de elf Nederlandse
vestigingen van die keten over de toon
bank gaan, uitsluitend rundvlees uit Ne
derland wordt verwerkt.
aantal sterfgevallen als gevolg van die
ziekte-variant rond 2003 op de Britse ei
landen in de honderden lopen.
„Het is moeilijk na te gaan hoeveel Brits
rundvlees eind jaren tachtig in Neder
land is ingevoerd. Bovendien zegt dat
cijfer niets, want veel van dat vlees is
weer doorgevoerd naar andere landen.
Nederland zelf voert rundvlees uit. Het
grootste deel van het hier geconsumeer
de vlees komt uit eigen land," aldus S.
Dijkstra van de Produktschappen Vee,
Vlees en Eieren.
„We vieren in 1996 dat we 25 jaar in Ne
derland zijn gevestigd," zegt de woord
voerster van McDonald's Nederland. „In
al die jaren is er nooit iemand ziek ge-
tienduizend zullen zijn. Dat is wel een
heel grote marge. Die Britse weten
schappers weten dat ook wel. Maar hun
artikel is nog voordat het in The Lancet,
een wetenschappelijk tijdschrift, is ver
schenen, op de redactie van een krant
beland. Die krant heeft er niet zo zorg
vuldig uit geciteerd."
De kiem van BSE manifesteert zich met
name in de hersenen en ruggenmerg van
runderen. Die bestanddelen van het dier
kunnen in hamburgers terecht komen.
Eind jaren tachtig zou met BSE besmet
rundvlees in Groot-Brittannië in ham
burgers zijn verwerkt. Omdat de nieuwe
vorm van Creutzfeldt-Jakob een incuba
tietijd heeft van vijftien jaar, zou het
hand van die veertien sterfgevallen de
verdere verspreiding van de ziekte pro
beren te voorspellen.
„Als je een som met nul begint, dan ein
dig je ook met nul. In Nederland kennen
we die specifieke vorm van Creutzfeldt-
Jakob niet, dus kunnen we dergelijke be
rekeningen niet maken. Daarnaast heb
ben we in Nederland geen gekke koeien.
Dat is een 'prettig probleem', ja," zegt
epidemioloog dr. C. van Duijn van de Er
asmus Universiteit Rotterdam.
„Eigenlijk kun je zo'n berekening ook
niet maken op basis van veertien geval
len. Op grond daarvan kun je voorspel
len dat er zich tientallen ziektegevallen
zullen voordoen, maar ook dat het er
Van onze verslaggever
Breda - Mensen die zich in Nederand
te goed hebben gedaan aan hambur
gers hoeven de ziekte Creutzfeldt-
jakob als gevolg van de gekke-
koeienziekte (BSE) amper te vrezen.
Volgende week komt er een nieuw boek van me uit. Het
heet 'Op gedachten gebracht'. Het is een selectie van
zo'n 45 colums die ik de afgelopen jaren onder het
pseudoniem René Diekstra in kranten heb geschreven.
Mijn boek zou eerst tijdens het jubileum van de kranten
waarvoor ik schreef, gepresenteerd worden, maar daar
kwam een akkefietje tussen en het contract met die kran
ten is inmiddels opgezegd.
Mijn alter ego Diekstra zit nu al sinds eind september
thuis en dat bevalt eigenlijk prima. Ik heb veel tijd om
te lezen en dat zal ongetwijfeld resulteren in een aantal
boeken.
Mijn uitgever Bruna heeft me laten weten dat er gewoon
doorgegaan wordt met het uitgeven en herdrukken van
mijn vorige werk, want de rechten zijn goed geregeld en
handel is immers handel.
Mijn uitgever trekt me inmiddels ook aan mijn jasje om
over dat akkefietje nog een boek te schrijven, maar ik
heb daar nog geen literatuur over kunnen vinden, dus
dat zal nog even duren.
MERIJN
Peter Kuiper en zijn vrouw Roelie uit Diever zijn van plan vanaf Sint Andries, aanstaande zaterdag, geheimzinnige geluiden voort
te brengen met hun midwinterhoorns. Ze doen dit om boze geesten te verjagen. Dit van oorsprong Saksische gebruik kwam tot nu
toe alleen in Twente en de Achterhoek voor. Met de nieuwe Dieverse blazersgroep, zes blazers naast de familie Kuiper, verovert het
heidense gebruik nu ook Drenthe. Het blazen duurt tot Drie Koningen en vindt dagelijks plaats tussen zes en zeven uur 's avonds.
foto anp
kingtreding staat echter vast dat
de procedure zoals die er nu is,
niet goed werkt. De weten
schappers die in opdracht van
Justitie en VWS de procedure
onder de loupe namen, leggen
dat haarfijn bloot. Ze constate
ren weliswaar optimistisch dat
steeds meer artsen openlijk mel
den dat ze euthanasie hebben
toegepast, maar merken tegelij
kertijd op dat zestig procent van
de euthanasiegevallen nog
steeds niet gemeld wordt. Dit
betekent dat het grootste deel
van de euthanasiepraktijk zich
ook vandaag de dag nog in het
duister afspeelt.
Dat geldt helemaal voor die ge
vallen waarbij het leven van de
patiënt is beëindigd zonder dat
die daarom verzocht had. Deze
gevallen, doorgaans gaat het om
patiënten die in coma zijn ge
raakt en pasgeboren baby's met
ernstige afwijkingen, worden
door de artsen nooit gemeld. Als
reden hiervoor geven de artsen
aan dat ze het overlijden van de
ze patiënten vrijwel gelijkstel
len met een natuurlijke dood;
zonder ingrijpen zouden de pa-
Door Marianne Wuite
DE VERTALINGEN lagen gis
teren op het ministerie van VWS
al klaar. In het Duits, Frans,
Spaans en Engels en niet te ver
geten in het Italiaans wordt de
wereld verteld wat de resultaten
zijn van het uitzonderlijke Ne
derlandse euthanasiebeleid.
'De meldingsprocedure eutha
nasie heeft een positief effect',
jubelt de brochure van VWS.
Maar wie verder leest kan niet
anders dan concluderen dat het
aan de controle op de euthana
siepraktijk nog behoorlijk
schort.
Euthanasie en hulp bij zelfdo
ding is in Nederland net als in
andere landen strafbaar volgens
de wet. Maar Nederland onder
scheidt zich van die andere lan
den met een speciale regeling
die artsen van vervolging ont
slaat, mits ze zich aan een hele
trits 'zorgvuldigheidseisen' hou
den. De regeling, de zogeheten
meldingsprocedure, werd na
tientallen jaren politieke en
maatschappelijke discussie in
1994 in de wet opgenomen. Het
was een politiek compromis tus
sen het toen regerende CDA, dat
euthanasie per se strafbaar wil
de houden, en de meer vooruit
strevende PvdA. De politiek
had met de meldingsprocedure
een duidelijk doel voor ogen:
openheid krijgen over de al ja
renlang bestaande praktijk van
actieve levensbeëindiging door
artsen. De achterliggende ge
dachte was: hoe meer artsen
melden, hoe beter de controle op
de euthanasiepraktijk zal zijn.
Twee jaar na de officiële inwer-
tiënten binnen enkele uren of
dagen toch zijn overleden.
Het zijn deze onderzoeksresul
taten die minister Borst (VWS)
gisteren deden verzuchten dat
'we nog lang niet zijn waar we
willen zijn'. Twee jaar nadat de
politiek dacht de euthanasie
praktijk eindelijk geregeld te
hebben, staat de kwestie weer
helemaal op de politieke agen
da.
Zowel Borst als haar collega
Sorgdrager van Justitie lijken
van zins de aanbevelingen van
de onderzoekers' voor verbete
ring van de procedure over te
willen nemen. Die denken dat
veel meer artsen bereid zullen
zijn euthanasie te melden als de
angst voor vervolging wordt
weggenomen. Niet alle meldin
gen zouden daarom direct aan
Justitie ter beoordeling moeten
worden voorgelegd. Medisch-
ethische commissies zouden in
eerste instantie de handelwijze
van de artsen moeten toetsen en
twijfelgevallen naar Justitie
doorverwijzen.
Of de ministers voor deze com
missies steun van een Kamer
meerderheid krijgen, is nog niet
duidelijk. Regeringsfracties Pv
dA en D66 zijn positief, maar
coalitiepartner VVD en ook het
CDA hebben zich nog niet uitge
sproken. Duidelijk is echter wel
dat de nieuwe discussie over
euthanasie uiteindelijk niet tot
legalisering zal leiden. Die weg
is dichtgetimmerd met de bepa
ling in het paarse regeerakkoord
dat euthanasie niet uit het wet
boek van strafrecht wordt
geschrapt.
Arnhem (anp) - De rechtbank in
Arnhem heeft gisteren een 24-ja-
rige man uit die stad veroordeeld
tot tien jaar cel en tbs met verple
ging wegens dubbele doodslag en
moord.
De verdachte schoot op 5 april in
de Arnhemse wijk Klarendal drie
mensen dood, onder wie zijn 20-
jarige ex-vriendin Wilma Kasan.
De Arnhemmer is volgens de psy
chiaters verminderd toereke
ningsvatbaar. Behalve zijn ex-
vriendin schoot hij ook haar 30-
jarige zus en 43-jarige zwager
dood.
SITEKAARTJE
V. Hierna
Breda
Utrecht (anp) - De ouderenbond Anbo vindt het leeftijdsdiscri
minatie dat zeventigplussers zich om de vijf jaar medisch moe
ten laten keuren voor de verlenging van hun rijbewijs. De rech
ter moet daar een stokje voor steken.
De ouderenbond bereidt een bestaat tussen rijvaardigheid en
proefproces voor dat er volgens de gezondheidssituatie, laat
woordvoerder F. van der Aa ze- staan ouderdom. VVN schermt
ter komt. ermee dat ouderen vaker ver-
De Anbo heeft op zich niets tegen keersslachtoffer zijn, maar dat
«en keuring van automobilisten, zegt niets over hun rijgedrag.
maar het verplichte karakter en Van der Aa weerspreekt niet dat
jie leeftijdsgrens moeten verval- de ouderdom met kwalen komt,
Iffi. De suggestie van Veilig Ver- maar er zijn 'andere manieren om
teer Nederland (VVN) om de ouderen op hun verantwoorde-
Mtijdsgrens met tien, vijftien lijkheden te wijzen'. Een goed
jaar te verlagen, valt ook niet in voorbeeld is de gezamelijke oog-
Soede aarde. meetcampagne van Veilig Ver-
Van der Aa: „Wij kunnen met keer Nederland en Pearle. „En er
8eon enkele leeftijdsgrens leven, kan meer voorlichting komen
"te is geen onderzoek bekend over speciale rijvaardigheidscur-
waaruit blijkt dat er een relatie sussen."
m en woonplaats van deze man
dere volgorde de naam van zijn
beroep,
et hij voor de kost?
(ADVERTENTIE)
2. ratelen, oir, lorre; 3. email, etre,
ens, ene, si; 5. tapir, none, tronie; 6.
geraas, danig, egel; 8. leenman, pen,
aren, br; 10. nood, otter, edel, ei; U-
12. arena, leider, spil; 13. ante,
e, sinopel, bonne; 15. nerts, tragiek,
De ministers Sorgdrager van Justitie (links) en Borst (VWS)
kregen gisteren het Evaluatie-onderzoek Meldingsprocedure
Euthanasie overhandigd. foto anp
Deze week 1001 bijzondere cadautips. Of het nu gaat
om mutsen, shawls, handschoenen, tassen, stropdassen
of sieraden: C&A maakt 't de Sint gemakkelijk.
2. ram, aaneen, oor, nee; 3. etappe,
an, Eden, Est; 5. Iller, tam, nona, bis;
7. ent, goed, net, de, tor; 8. noren,
ner, nel, ra, dreg; 10. Brest, kina, ere,
ferobe; 12. rok, non, ek, eens, sok; 13.
14. erosie, Elbe, tinne; 15. seniel,
Stijlvolle handtassen,
in diverse feestelijke uitvoeringen.
:i3:i3?Md»i3juvti Overhemd met bij
passende das, een perfect cadeau voor
de Sint.
Uni en gedessineerde suède gilets,
verkrijgbaar in onze grotere filialen*
Slobsokken in vele
kleuren, leuk bij een rokje of feestjurk.
dat serieus behandeld had en opgetreden
was tegen dat wapenbezit, was het nooit
zover gekomen en waren er ook in het
verleden vechtpartijen voorkomen kun
nen worden."
De door Timmer verdedigde verdachte
Y. gaf toe bewondering te hebben voor
DevSol, een linkse groepering. Volgens
hem lokken de Grijze Wolven, die zich
volgens zijn advocate verschuilen achter
de Turks-Nederlandse Integratievereni
ging, de vechtpartijen uit.
De afgelopen jaren werd Bergen op
Zoom regelmatig opgeschrikt door
vechtpartijen en schietpartijen waarbij
Turkse groeperingen betrokken waren.
Daar om eiste officier van justitie J. van
Meer forse straffen tegen de acht ver
dachten die betrokken geweest waren bij
de vechtpartij.
„Omdat we dit in Nederland niet kunnen
tolereren. Het wordt tijd dat de rust in
Bergen op Zoom terugkeert. Verschillen
in politiek en godsdienst mogen geen
Volgens Gremmen had er veel voorko
men kunnen worden als de politie wat
meer werk gemaakt had van de aangif
ten. „Sterker nog, mijn cliënt zegt zeker
tien pistolen van die groepering, de Grij
ze Wolven, afgepakt te hebben en bij de
politie te hebben afgegeven."
Van die pistolen weet de Bergse politie
woordvoerder Peter van der Graaf niets.
„Als er dat zoveel zijn, weten we dat echt
wel. Volgens ons klopt dat verhaal in ie
der geval niet. En wat die aangiften be
treft, daar wordt altijd serieus naar ge
keken. Maar je kunt er pas iets mee doen
als je bij die aangifte ook een verdachte
vindt."
De Roosendaalse advocaat Gremmen
kreeg gisteren steun van zijn Haagse col
lega M. Timmer die ook vindt dat de
Bergse politie in deze politiek gekleurde
zaken teveel op zijn beloop laat.
Timmer; „Mijn cliënt heeft aangifte ge
daan van bedreigingen en gezegd dat er
wapens in het spel waren. Als de politie
aanleiding zijn om met elkaar te vechten
en elkaar te beschieten."
De hoogste eis was zes maanden waar
van twee voorwaardelijk. Tegen de an
dere verdachten eiste ze straffen varië
rend van vier maanden cel waarvan twee
voorwaardelijk tot een geldboete van
750 gulden.
Politierechter E. Pfeil veroordeelde de
verdachten uiteindelijk van 140 uur
dienstverlening (gelijk aan drie maanden
cel) tot 80 uur dienstverlening (gelijk aan
zes weken cel). Een van de verdachten
werd veroordeeld tot 750 gulden boete
en een verdachte werd vrijgesproken. De
zaak tegen S. U., de man die geschoten
had, wordt op verzoek van de officier
van justitie doorverwezen naar de meer
voudige kamer.
Voor D.K. kreeg de zaak nog een uiter
mate vervelend staartje. Hij werd in de
rechtszaal aangehouden op verdenking
van meineed. K. herriep namelijk een
eerdere door hem ondertekende verkla
ring. Hij zei dat hij tijdens het verhoor
van de politie behoorlijk onder druk
stond.
K. herriep die verklaring om een vriend
van hem die ook bij de vechtpartij be
trokken was en daarvoor terecht stond,
te ontlasten. Hij deed dat op verzoek van
de advocaat die zijn vriend verdedigde.
Vanaf negen uur zag politierechter E.
Pfeil een ochtend lang acht verdachten
aan zich voorbij trekken. Zij waren alle
maal betrokken bij de vechtpartij in de
Zuivelstraat. Enkele verdachten waren
ook nog eens betrokken bij een vechtpar
tij in november vorig jaar in de Koren
beursstraat.
Advocaat Gremmen heeft al aangekon
digd in hoger beroep te gaan tegen de
straf die zijn cliënt kreeg. „Want dit
wordt te gek. Die man heeft nergens mee
te maken, is nergens lid van en wordt
dan ook nog eens gestraft. We gaan zeker
in beroep en dan moeten er maar eens
andere getuigen gehoord worden."
ONZE GlAMOUR TIME COLLECTIE
BIEDT EEN SPRANKELENDE KEUS,.
♦BEL VOOR MEER INFORMATIE
GRATIS C&A SERVICE LIJN:
IUDENS KANTOORUREN.
4 'siqoaj S|A 'sjgoaj
