24.98
8.95
Stevige
in
SIRIT-IUICOLAAS
iri nncTCpyfliunc
v.o.F. Ö-iWui.ïttui-Ton Ifrïiirjt^ri
ZIE ONZE ETALAGES
MET VELE LEUKE
ST.-NIC0LAAS-
AANBIEDINGEN
NIEUW
Q
«JÜbbte
Van Mieghem
l
I
l
l
OOK UW SLIJTERIJ
ST.-NICOLAAS
CADEAUTIPS
K. WENTZLER
NE VE/SCHA KELAAR
UW VAKMAN VOOR:
R. WENTZLER
28.95
39.95
Voor uw professionele haar- en huidverzorging o.a.
Salon
Tonny
ImliwwMp lünMraMlrlü
Nu 10% korting op alle CD's
uit voorraad (exci. Top-100)
Diverse kortingen
op overige artikelen.
Vele nieuwe cadeau- en
dekoratie-artikelen.
Cloosterstraat 105
■4587 CC Kloosterzande
Tel.: 0114 - 682431
SUPERMARKTEN
Voor de komende feestdagen
hebben wij vele nuttige geschenken
voor een feestelijke prijs.
Wij zijn u graag van dienst.
Cloosterstraat 76
4587 CE Kloosterzande
Tel. 0114-681429 1
kleurwedstrijd
Naamplaatjes en huisnummers
DISAR0NN0 AMARETTO
COGNAC DUPONT -36^5 NU
DE HELE MAAND DECEMBER
JOSEF HAUPT GLÜHWEIN
2 flessen voor
Vraag om onze klantenkaart
D1VERE CADEAUVERPAKKINGEN,
RELATIEGESCHENKEN EN ACCESSOIRES
FEESTELIJK TAFELEN...
's woensdags:
1 kg GEHAKT
7.50
500 gram ENTREC01112.50
PIET EN JAN IVENS
HUISHOUD-CADEAUSPECIAALZAAK
HOF TE ZANDEPLEIN14, KLOOSTERZANDE
TELEFOON 0114-683389
VOORAL UW BROOD EDI BANKET!
Onze specialiteit:
Schuimtaart
Boeren beschuit
Banketletters
Banketstaven
Gevulde
speculaas
Zwarte Piet
taartjes
Tot ziens bij
Brood- en banketbakkerij
Eigenaar: Goossen
SAMEN ADVERTEREN MET UW RETAILERS. DAT MAG WEL IN DE KRANT.
>7 7 III f
JU) VUII wvll
EEN ADVERTENTIE IN DE STEM BEREIKT RUIM 260.000 LEZERS I
Evolutieleer
Bii al het
DE STEM
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1996
HMIB
ï'jj
Marijkeplein 9, Kloosterzande, tel. 0114-682344
ELEKTRO TECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF RADIO TV EN HUISHOUDELIJKE APPARATEN
Doe mee met onze
Haal een formulier in onze winkel en bij in
levering ontvangt iedereen 'n leuke surprise,
"dei
Inleveren tot 5 december.
SCHOENEN - SPORT
LEDERWAREN
Cloosterstraat 73 Kloosterzande
Tel. 0114-681720
Alle schoenreparaties,
tassen, jassen enz.
Sleutels en sleutelhangers
Hakken klaar terwijl u wacht
SCHOEN- EN SLEUTELMAKERIJ
Lange Kerkstraat 5 4531 CH Terneuzen
tel. 0115-696349
in originele cadeauverpakking
en GRATIS GLAS fles 0.751 NU
V.S.O.P. 4TS5 NU
Aanbiedingen geldig t/m 7 december a.s.
Gezichtsbehandelingen
Manicure
Makë-up
Harsbehandelingen
Lichaamsverzorgi ng
Turbo-zonnebank
Algehele voetverzorging
en alle kappersbehandelingen
POOLSPLEIN 8
KLOOSTERZANDE
1-682880
FONDUE- EN GOURMETSCHOTELS
KOUD BUFFET
PIZZA'S
GEVULD STOKBROOD
SALADES
VARKENS- EN RUNDERROLLADE
donderdag - vrijdag - zaterdag
28, 29 en 30 november
De ambachtelijke slagers
Groenendijk 37, tel. 0114-681279
Deelnemer Weveka eindejaarsactie
MODE- EN BRUIDSSTOFFEN
KLEDING NAAR EIGEN ONTWERP
Voor perfecte maatkleding gaat u natuurlijk naar Joke Pouwels:
u heeft keuze uit vele schitterende stoffen en 't is vast voordeliger dan u denkt
Kom eens langs en bekijk ook de kant-en-klare modellen.
Groenendijk 15
4587 CR Kloosterzande
tel. 0114-681465 I
t j A y?
Voor uw sint/kerstinkopen
zie onze decemberfolder
organisatie
van de
betere
huishoud-
zaak
DEELNEMER
WEVEKA-
ACT1E
Groenendijk 23, Kloosterzande, tel. 0114-681365
Ligthart liet kunstenaars want
Basit
De oud-Bredase Barbara de
Jong (33), wetenschappelijk
onderzoeker aan de Universi
teit Utrecht, verdiepte zich zes
jaar in de wondere wereld van
Jan Ligthart (1859-1916).
Nooit van gehoord? Toch wel:
Ligthart is schrijver van de
onsterfelijke Ot en Sien en de
wat minder bekende Pim en
Mien. Hij is ook samensteller
van het verbeterde leesplankje
aap-noot-mies, op basis waar
van miljoenen landgenoten
leerden lezen. De Jong promo
veerde gisteren op een biogra
fie over de schoolmeester-pe
dagoog Ligthart.
Door Ap van den Berg
mhks wmm
'cL
Wie elke dag verrast wil worden met nieuws uit binnen- en buitenland, leest natuurlijk De Stem.
Want De Stem informeert en becommentarieert. Houdt u op de hoogte.
Geeft feiten en achtergronden. Betrokken, maar altijd helder, overzichtelijk en to-the-point.
Politiek, sport, cultuur, geestelijkleven en noem maar op.
Voor jong en oud. Regionaal en internationaal.
Van Tholen tot Timboektoe, van Nieuwdorp tot New York. Niet voor niets
ontmoeten ruim 260.000 lezers en adverteerders uit Zuidwest Nederland elkaar dagelijks in De Stem.
Want in De Stem gebeurt 't elke dag opnieuw.
HET ZUIDWESTEN. VOOR MEER
SUR
INFORMATIE BEL (076) 5 312 550
Grote klassen? Waar zeuren we
eigenlijk over? In de Jodenhoek in
het Amsterdam van rond 1872
trof Jan Ligthart maar liefst vier
honderd kinderen in één groot
leslokaal aan. „Het was een ru
moerige, chaotische toestand. De
kinderen van zes klassen zaten in
lange rijen op harde, smalle bank
jes. Hun jasjes lagen op een grote
hoop achter in de klas uit te wase
men," schetst De Jong. „Elke
§roep had les van een kwekeling
of hulp-onderwijzer. En het
schoolhoofd stond als een soort
generaal achter een groot kathe
der de orde te bewaken. Voor zo
over dat ging."
■Het lager onderwijs voor de on-
■derklasse stelde in die dagen niet
■veel voor. Wat lezen, een beetje
■rekenen en een begin van aard
rijkskunde. „En heel veel zingen,
natuurlijk. Want de kinderen wa
ren hongerig, moe en niet gemoti
veerd. Na schooltijd leurden ze
met handel. Gingen ze de boer op
om een paar rooie rotcenten te
verdienen. Daar draaide hun le
ven om. Ze kwamen naar school
)m vit te rusten van alle ver
moeienissen."
Oe jonge Lighthart, Jordaankind
;n indertijd als tiener-kwekeling
verkzaam bij de Jodenhoek, was
hep onder de indruk van de ui-
■erst miserabele omstandigheden
3P de armenschool. Maar hij hield
ianvankelijk een rotsvast ver-
rouwen in de schepping en in de
mogelijkheden an de mens:
"eik een meesterstuk is de
wensch! hoe edel door de rede!
oe onbegrensd in zijn bekwaam-
eaen! in het handelen hoe gelijk
-en engel! in het begrijpen hoe ge-
aan een God! het sieraad der
aarde!"
Rond zijn achttiende raakte hij
0 ter verwikkeld in een diepe
Pychische crisis. Ligthart was
on van een domineesdochter uit
voM An eT diepgelovig opge-
w Maar door allerlei oorzaken
i ?Ün geloof flink aan het
wankelen gebracht. Hij zag de so-
2 ellende, waarin de leerlingen
C eA'. En dat greep hem naar de
ten t zag verscheidene naas-
n sterven en ontwikkelde een
B "Tr"?ale angst voor de dood.
5 maakte hij op de
ti_i school kennis met de evolu-
Darwin ^genoot Charles
lep/"11®' vclnd die evolutie-
üimA° ,overtl»gend dat hij zich
de hi-rAlseren dat de verhalen in
denT niet echt gebeurd kon
van k'gthart viel letterlijk
mekrinig,elo°^ Ervoer het als he-
na de do [f"10' ^at 6r ®6en ^even *s
BaarAbrief,aan zÜn vriend Jan
riintnKK Ligthart blijk van
1 jn^tobberijen: „Toen de onstoffe-
tiel n, helaas ^redelijke God
<aeiKnhe1st, er iets anders boven
dien c j at tedélijker was
ard'p u J,re.' veranderlijke der
L }aa rk iets nodig, dat vast