'Ik ben een echte vronwen-man'
&Mag de zanger van de piano wat troost krijgen?
DE STEM
DBSTEM
euthanasie: vechten
voor een 'schone' dood
KRO-documentaire over
Winnares van boekenprijs
van plagiaat beschuldigd
Schubert Masterclass
als opstapje naar
het Schubertjaar 1997
Bach Collegium
Breda wint
prijs in Israel
Paul Huf, de beeldhouwer onder de fotografen, exposeert weer
„Vooral het reizen breekt me zo op,
dat ik me niet meer kan opladen."
Ron Zwerver, ex-volleyballer
NEDERLAND 1
07 00 Journaal
07 07 Tekenfilmfestival
07 27 Ontbijt-TV met om 7.30, 8.00 en
8.30 Journaal; 7.47 en 8.14 Sport
journaal
09 00 Journaal
09 05 Get the Picture (h)
09 34 'nGoeiedag met Jos Brink
10 24 Close up: 100 jaar stripverhaal
1V23 ER (tot 12.05)
14 50 Lieve Martine (h)
15 38 'n Goeiedag met Jos Brink
16 33 The Cosby Show
1702 Alles kits met Dag Sinterklaas;
17.14 Robbedoes; 17.38 Bertje
Knor, met: Kleine verhalen, Piele-
tje Peenhaar, William's wonder
aarzen, La la liedje en Het allesdier
1801 Roseanne, comedy
1831 Get the Picture, quiz
1901 Bedevaarten in Europa, docu
mentaire
19.34 Gezicht van Nederland: Hel
mond
2000 Journaal
20.25 Netwerk, actualiteiten
2107 De rijdende rechter
2154 Filmfront '96, serie films over de
liefde, gemaakt door jonge ci
neasten (slot)
22.43 documentaires: De dood de
baas?
23 27 TeeVee Studio. Gast: E. Nordholt
(tot 00.02)
NEDERLAND 2
09.00
12.30
13.00
13.28
13.55
14.20
14.50
15.00
15.54
16.00
16.08
16.35
17.01
17.29
19.00
19.28
20.00
20.30
21.56
22.30
23.15
Koekeloere (tot 09.15)
Aquarelleren
Ik weet het beter (h)
Wereld van verschil (h)
Overal en nergens (h)
Reality (h)
Gospelclip (h)
Spreekuur. Thema: Consument
(PP): CD (h)
Journaal
Shingalana, de kleine jager,
jeugdserie
Gevonden voorwerpen, kinder
programma
White Fang, jeugdserie
2Vandaag met 17.30 en 18.00 Jour
naal, 18.43 Sportjournaal en 18.51
Hoofdpunten uit het nieuws
Licht op groen, milieumagazine
Ik weet het beter, spelletje
Kwintessens
Studio Sport
Tijdsein, actualiteiten
Niet vanzelfsprekend na 25 jaar,
documentaire over communicatie,
taal en gebaren van doven
Studio NOS met ca. 23.30 Journaal
(tot 23.55)
NEDERLAND 3
12.00 Journaal
12.07 MiddagEditie met om 12.30 Sport
journaal
13.00 Journaal
13.08 Onverwachte natuur (h)
13.33 Lingo(h)
13.58 Villa Achterwerk (h)
16.00 Journaal
16.08 Kinderen voor kinderen (h)
17.05 Who's the Boss, comedy
17.35 The Ocean Girl, jeugdserie
BELGIË FRANS 1
12.45 Nieuws 13.15 Du bout des ailes, ma
gazine 13.45 La roue des temps (h) 14.40
TéLéCiNéMa (h) 15.30 Génies en herbe
16.05 Personal Upgrade (h) 16.35 The Wal-
tons, serie 17.30 Charlie's Angels, misdaad
serie 18.30 Régions soir 18.50 Cartes sur ta
ble, magazine 19.05 Le quotidien des
sports 19.30 Nieuws 20.10 Au nom de la loi
Faits divers, thema-avond over Dutroux
23.00 Coup de film 23.30 Nieuws 23.55
Tribune économique et sociale (tot 00.05)
BELGIË FRANS 2
16.00 lei Bla bla (h) 17.00 La pensée et les
hommes, filosofisch magazine 17.35 Che-
val passion (h) 18.05 lei Bla bla 19.00 Du
bout des ailes, magazine 19.30 Nieuws
20.00 Basketbal Euro 97 België-Frankrijk li
re 21.40 Foot Mondial 22.10 Nieuws. Aan-
sl.: Supergoal 22.35 Aquatica, watersport-
magazine (tot 23.05)
DUITSLAND t
05.30 Morgenmagazin 09.00 Tagesschau
09.03 Dallas (h) 09.45 Tele-Gym 10.00 Ta
gesschau 10.03 37° Reportage (h) 10.35
'ips und Trends, magazine 11.00 Ta-
gesschau 11.04 (ZW) Wenn die Abend-
glocken lauten, Duitse speelfilm uit 1951(h)
12.25 Rolle Rückwarts (h) 12.55 Presse-
schau 13.00 Tagesschau 13.05 Mittagsma
gazin 13.45 Wirtschafts-Telegramm 14.06
Tagesschau 14.03 Ein Haus in der Toscana,
serie- Aansl.: Kapt'n Blaubar 15.00 Ta
gesschau 15.03 Juliane Andrea, talkshow
16.00 Tagesschau 16.03 Fliege, talkshow
17.00 Tagesschau 17.10 Brisant, magazine
17.55 Verbotene Liebe, serie 18.25 Ma-
nenhof, serie 18.54 Der Fahnder, serie
20-00 Tagesschau 20.15 Wilde Herzen: Wil-
und die Windzors, tv-film 21.45 Die kanti
ne auf der Schiene, reportage over spoor-
^maatschappij 22.30 Tagesthemen
3-00 Wilde Herzen: Kleine Haie, tv-film
J.P Nachtmagazin 00.50 Turn Back
ffi°45) Spee'^'m Nachtmagazin
the
(tot
DUITSLAND 2
J5-30 Zie Duitsland 1. 13.45 Gesundheit!
- 10 New Adventures with Black Beauty,
1 ogdserie 14.30 Theos Geburtstagsecke
«•32 Frech wie Rudi 14.55 Loqo,
Journaal 15.05 Pinocchio (h) 15.
ualli, spelletje 16.00 Heute 16.05
oa? <I^<h) 17,00 Heute 17-15 Aoenuma-i
f ln ,5S Der Mond scheint auch für Un-
dh ff'serie 19,00 Heute 19." -
®Je112, serie 20.15 Naturzeit
25 ^er Forschung, magazine 21
'<•15 Kennzeichen D„ maqa;
Beat! W.00 Heute Nacht
0145 h 3"del'9e rePorta9e-
•45 Heute Nacht (h) 02.00
bl|que, speelfilm
k Beauty,
igsecke
jeugd-
>.30 Dalli
Ein Heim
Abendma-
9.25
t 21
>1.4!
magazine
ht 00.
Deel
0 La femme
Alarm-
I.00 Ab-
.45 Heute
23.00
1.15 The
2 (h)
pu-
Gids
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1996
Door Tom Smeets
Van hoeveel fotografen belandt het werk in een museum? Dat
zijn er echt niet veel. Paul Huf is er een van, maar als iemand
dit feit relativeert is hij het wel. „Ik heb ook ronde getallen",
zegt liij, doelend op het feit dat hij twee jaar geleden zeventig
werd. „Toen had ik een hele grote tentoonstelling in het paleis
museum."
Sindsdien heeft hij er ook een ex
positie in Groningen opzitten,
samen met Dick Bruna. Met
zichtbare voldoening constateert
hij: „Daar is definitief gesteld
dat, alhoewel je commercieel
werk maakt, dat het niet bete
kent dat dat niet in het museum
zou mogen hangen, Er is een
soort verwijt dat dat niet kan als
je geld verdient met je werk. Het
wonderlijke ivoren toren-idee,
het moeten lijden en in achterka
mertjes wonen. Die sfeer."
En nu dan galerie Marzee in Nij
megen, zwart-wit portretten uit
de jaren veertig en vijftig. Paul
Huf, verwonderd: „De fotografie
krijgt steeds meer een plaats
waar wij hem nooit voor bedoeld
hebben. Eigenlijk zijn de colle
ga's uit mijn leeftijdsgroep ge
woon bezig geweest met fotogra
feren. Maar door de jaren heen
blijkt dat die fotografie naast
waar het voor gedaan is een
plaats krijgt in het museum. Na
tuurlijk niet alle foto's. Ook niet
alle schilderijen en alle beeeld-
houwwerken zijn kunst. Ook
daar heb je een schifting door de
tijd. Want de tijd leert wat boven
blijft. Iets krijgt meerwaarde
door de jaren."
Platenhoes
Toch geeft hij toe het 'heel eigen
aardig' te vinden. „Omdat het fo
to's zijn die voor andere doelen
zijn gemaakt. Maar het aardige is
wel dat ik omdat ik me er op heb
toegelegd m'n eigen mening van
fotografie door te zetten, ook al
is het reclame, of een platenhoes
of een poster, dat dan toch blijkt
dat het een soort fotografie is die
langer meegaat dan die ene keer.
Dat is wel eervol."
Heel vaderlijk heeft hij er be
hoefte aan een paar dingen op te
noemen waarmee je rekening
moet houden bij het kijken naar
het in Nijmegen geëxposeerde
werk. „We zijn overspoeld ge
raakt door Meur. De jeugd is nu
ineens aan het ontdekken dat er
zwart-wit fotografie bestaat.
Voor mij is dat altijd doodge
woon geweest. In de tijd dat deze
foto's werden gemaakt waren al
le weekbladen nog in zwart-wit,
alleen de cover was een beetje in-
geMeurd. Men realiseert zich dat
niet meer."
Betrekkelijk
Hij benadrukt: „Er zijn nu dui
zenden en duizenden fotografen,
toen waren er tientallen. Ieder
een is nu gewend geraakt aan
beeld, aan het fotobeeld. Hele
maal is men gaan leren kijken
naar beeld door televisie. Wij
zijn vroeger door de technische
beperkingen door een harde tijd
gegaan. De totale kennis en vak
manschap zat in je kop. Nu kan
iedereen zeggen: zo'n foto kan ik
ook wel maken. Ja, maar pas na
dat je hem hebt gezien."
In Nijmegen hangen hoofdzake
lijk portretten. Toch wil hij niet
alleen maar te boek staan als
portretfotograaf. „Ik deed land
schappen, fabrieken, posters,
folders, reclame, bekende men
sen, reportages. Tegenwoordig is
men min of meer gespecialiseerd,
anders kom je bijna niet aan de
bak. Er gaat geen fotograaf meer
twee weken op reportage, zoals
ik dat veel heb gedaan. Daar is
geen geld meer voor. Dat is over
genomen door de televisie."
De vader van Paul Huf was ac
teur en mede daardoor was hij
gewend aan portretfotografie.
„Ik ben niet in een reportage
sfeer opgegroeid, ik werd meer
op portretten gewezen. Dan krijg
je mee dat fotografie portretfoto
grafie is. Het wonderlijke is dat
mijn totale oeuvre, wat het ook
is, altijd met mensen heeft te ma
ken. Een modefoto kan je een
portretfoto noemen van een
mooie vrouw met mooie Meren
aan. Mijn serie platenhoezen met
een vrouw erop, waren portret
ten van een vrouw die iedere keer
de sfeer uitbeeldde van die be
paalde muziek. Alles is bij mij
gerelateerd aan mensen."
Dat geldt zeker zijn portretten
van beroemde mensen, al begint
hij meteen een betoog over de be
trekkelijkheid van bekendheid.
„Het wonderlijke in Nederland is
natuurlijk dat onze beroemdheid
niet ver straalt. Als je Kennedy
hebt gefotografeerd, weet de hele
wereld dat je Kennedy hebt gefo
tografeerd. Als je hier Juliana fo
tografeert, weet Nederland dat je
Juliana hebt gefotografeerd,
maar daarbuiten niemand. Er is
hier ook niet een snobistisch ge
voel dat ze door mij gefotogra
feerd willen worden. In het bui
tenland heb je dat wel. In Hol
land heb je alleen maar: doe
maar gewoon."
Glamour
Toch heeft hij nooit serieus over
wogen naar het buitenland te
gaan, al gaven z'n collega's al he
lemaal aan het begin van z'n car
rière het advies niet in Neder
land te blijven. Paul Huf: „Die
zagen iets in mijn foto's van: dat
is niks voor Holland. Ja, wat was
dat? Het had iets glamourach-
tigs, wat je in Nederland niet
zag."
Werken in de Verenigde Staten
zag hij echter niet zitten. „Daar
de boel gezien hebbende, zei ik:
geef mij Europa maar. Ik had
daar kunnen blijven, maar ik had
daar niet zoveel zin in. Ik vind
het leven in Amerika zo'n onge
looflijke race, zo onrustig. Dat
moet je lichamelijk liggen. Kijk
Paul Huf met twee mannequins tijdens een mode-presentatie in 1965. „De jeugd is nu ineens aan het ontdekken dat er zwart-wit foto
grafie bestaat. Voor mij is dat altijd doodgewoon geweest. foto anp
maar in New York hoe de mensen
op straat lopen. Gehaast naar
een doel toe wat er niet is, zo ziet
het altijd uit."
Maar hij hoefde ook niet weg. Hij
heeft in Nederland altijd werk
gehad. De reclamebureaus had
den al snel in de gaten dat hij een
man met een andere visie was en
wisten hem veelvuldig te vinden.
Als Paul Huf in zijn verleden
duikt, somt hij een-'lange rij
hoogtepunten op. Het lijkt wel
alsof hij alleen maar lof heeft
geoogst. Heeft hij nooit kritiek
ondervonden? „Nou nee, het was
altijd bewondering. Belachelijk!
Ik vind dat zoiets raars."
Om een paar van die hoogtepun
ten te noemen: vanaf 1949 de re
clamecampagne Het bier is weer
best van alle gezamenlijke brou
wers; de Grolsch-campagne Vak
manschap is meesterschap', vijf
tig lp-hoezen in kleur voor Phi
lips; een serie groepsfoto's van
kopstukken uit een bepaald vak;
buitenlandse reizen voor Ave
nue; Van Gogh-serie in opdracht
van de KLM; of zo maar een
bloemenfoto waarvan een an
sicht werd gemaakt. Daarvan
zijn wereldwijd al zes miljoen
exemplaren verkocht.
Koningin
Paul Huf: „M'n leven kent alleen
maar hoogtepunten, echt. Denk
ook maar aan de jaren vijftig, dat
ik door de RVD werd gevraagd
Juliana en Bernhard te fotogra-
feren. Als je mensen op straat
Paul Huf: onnederlandse glamour
aanhoudt zullen negen van de
tien zeggen: dat is de man die de
koningin heeft gefotografeerd.
En dan praten we over de Julia-
ook wel eens gedaan, maar die
wordt de hele dag al gefotogra
feerd. Dat gebeurde vroeger min
der."
nooit gedaan. Hij heeft nooit
vooraan staan te dringen bij de
brand. „Nee, dat heb ik nooit ge
ambieerd. Daar sta je met meer
deren, je staat allemaal hetzelfde
te doen. Er is maar een enkeling
die daar uit loskomt en een eigen
beeld maakt. Dat ligt mij niet. Ik
wil de rust hebben. Iemand heeft
wel eens over mij gezegd: hij is de
beeldhouwer onder de fotogra
fen. Inderdaad, ik styleer de din
gen zoals ik ze wil hebben. Ik
laat het gebeuren. Ik ga niet het
gebeuren verslaan."
Hij staat op het punt op reporta-
gereis te gaan naar Zuid Afrika.
Want hij mag dan 72 zijn, hij
gaat nog steeds door. „Fotografie
vermoeit mij niet en fotograferen
is leuk. Er is grote afwisseling. Ik
ben nog steeds heel druk. Het
houdt niet op. Maar vergis je
niet. Ik heb geen baan, dus ik
moet voor mezelf zorgen. Een
pensioen, daar heeft een freelan
ce fotograaf nog nooit van ge
hoord. Gelukkig kan ik het ook
en doe ik het met plezier."
Op de vraag of hij liever mannen
of vrouwen fotografeert, begint
hij met te zeggen dat het niet zo
gek veel uitmaakt. Maar hij
maakt z'n zin niet af en zegt: „Ik
ben wel iemand die vreselijk op
vrouwen valt. Vrouwen inspire
ren me. Alle mensen kunnen iets
fotogenieks hebben, maar m'n
voorkeur gaat toch wel naar
vrouwen uit, ja. Ik ben een echte
vrouwen-man. Waarom? Omdat
ik een man ben, natuurlijk."
Door Anja van den Akker
Zo spraakmakend als de Ikon-documentaire over euthana
sie Dood op verzoek uit 1995 is de KRO-variant De doodde
baas? niet. Maar dat komt voornamelijk omdat in laatstge
noemde film het fatale spuitje buiten beeld blijft. Verder
zal een deel van de KRO-achterban best even moeten slik
ken bij het verhaal van Gert van Linge wiens leven eindigt
in een zelfgekozen dood. „De KRO wil de discussie over
euthanasie bewust niet uit de weg gaan", meldt een woord
voerster desgevraagd.
Gert van Linge is een vitale
vent totdat hij een motoronge
luk krijgt. Sindsdien lijdt hij
aan onverMaarbare pijnen.
Zelf denkt Van Linge al snel
aan de vrij zeldzame ziekte
posttraumatische distrofie,
maar de artsen van het revali
datiecentrum Het Roessingh
willen daar niet aan. Als Gert
ervan overtuigd raakt dat hij
nooit meer beter wordt en zijn
lijden uitzichtloos is, verzoekt
hij om euthanasie.
De behandelende artsen van
Het Roessingh wijzen dat af
omdat ze zijn situatie niet le
vensbedreigend vinden en bo
vendien herstel wel degelijk
mogelijk achten. Dat is het be
gin van een lang gevecht. Echt
genote Geke van Linge: „Het
was vreselijk. Je bent eigenlijk
heel erg je best aan het doen om
iets voor elkaar te krijgen dat
je in wezen niet wilt." Haar
man Gert zegt het zo: „Ik ben
het leven niet moe, maar ik heb
geen zin meer in dit leven. Dat
halen ze door elkaar. Ik voel me
als een rups in een cocon van
pijn."
Nauwgezet
Terugblikkend op de periode
met Gert van Linge zegt produ
cent Hans Rutten verbaasd te
zijn over de voorzichtigheid en
nauwgezetheid waarmee er in
ons land met euthanasie wordt
omgegaan. Volgens hem staat
dat in schril contrast tot het
imago dat Nederland heeft,
met name in het buitenland.
Met de termen 'ondraaglijk' en
'uitzichtloos' wordt volgens
Rutten heel voorzichtig omge
sprongen.
De kijker is getuige van de lan
ge weg die Gert van Linge moet
afleggen voordat hij de verlos
sende drank krijgt aangereikt.
Van Linge komt uiteindelijk
terecht in het verpleegtehuis
P.C. Borsthuis, waar hij onder
behandeling komt van me
vrouw dr. Beijk. Zij maakt
euthanasie uiteindelijk moge
lijk.' „De patiënt moet goed
worden geïnformeerd over het
doel van een bepaalde therapie.
Soms dient er eerst een specia
le behandeling te worden uit
gevoerd om te bepalen of we
uiteindelijk tot euthanasie
moeten overgaan. Als er geen
overeenstemming is tussen arts
en patiënt, is de arts nog aan
het behandelen en de patiënt al
bezig met doodgaan."
Een woordvoerder van Het
Roessingh stelt dat de film ten
.onrechte de indruk wekt dat
zijn instelling tegen euthanasie
is. „Wij hebben wel degelijk
mogelijkheden daartoe, maar
een revalidatiecentrum heeft
een andere doelstelling dan een
verpleegtehuis." Over de enor
me verschillen in diagnose -
het P.C. Borsthuis stelt wèl
posttraumatische distrofie
vast - geeft de film geen uit
sluitsel. „Wij zijn zeer nauwge
zet tot onze conclusie geko
men", stelt prof. dr. Zilvold
van Het Roessingh in de docu
mentaire. Dr. Beijk beaamt dat
ze aanvankelijk ook grote twij
fels heeft gehad bij het ziekte
beeld van Gert van Linge.
Van Linge wilde de regisseur
van zijn eigen dood zijn. Een
schone dood, zoals hij zelf zei.
Die heeft hij gekregen. Artsen
en nabestaanden troosten zich
met de gedachte dat Van Linge
in ieder geval in harmonie aan
zijn einde is gekomen. Toch
emotioneert De dood de baas?
niet zozeer als de Ikon-docu-
mentaire Dood op verzoek van
Maarten Nederhorst. Dat komt
zeker ook door de persoon van
Gert van Linge, die alle emo
ties in woorden vat. Die verba
le capaciteiten braken hem tij
dens zijn ziekbed al op. Zijn
vrouw Geke: „Hij was een re
gelaar, heel verbaal ingesteld.
Daarom wisten de artsen vaak
geen raad met hem. Als je goed
kunt praten word je vaak ge
wantrouwd."
'De dood de baas?',
Nederland 1,22.43 uur
Parijs (ap) - Beschuldigingen
van plagiaat tegen de winna
res van de prestigieuze boe
kenprijs van de Academie
Francaise van dit jaar zijn in
Franse literaire kringen als
een bom ingeslagen. De gezag
hebbende criticus Pierre As-
beperkingen door een harde tijd het leven m Amerika zo n onge- ik door de RVD werd gevraagd koningin heelt getotograteerd. teerd. Dat gebeurde vroeger min- vrouwen uit, ja. Ik ben een echte ineeslaeen De seza
gegaan. De totale kennis en vak- looflijke race, zo onrustig. Dat Juliana en Bernhard te fotogra- En dan praten we over de Julia- der." vrouwen-man. Waarom? Omdat 'p- A
manschap zat in je kop. Nu kan moet je lichamelijk liggen. Kijk feren. Als je mensen op straat na/Bernhard-tijd. Ik heb Beatrix Aan persfotografie heeft hij ik een man ben, natuurlijk." neDDenae criticus Pierre A
Door Jace van de Ven /JÉ I P
K JË voor een
Verschillende mensen uit het publiek hebben dikke muziekboe- ,g) deel ook professionele of am
Verschillende mensen uit het publiek hebben dikke muziekboe
ken op hun knieën om elke noot te kunnen volgen. Een dame op
de rij voor mij luistert met gesloten ogen en beweegt zonder ge
luid te maken elke maat met haar mond mee, ook als het er een
tje is die van Robert Holl of Rudolf Jansen tien keer herhaald
moet worden.
Muzikaal voelde ik me onmid
dellijk bij binnenkomst al een
onbenul. Waarom ik zelf mijn
aanwezigheid tolereer? Omdat
we hier met Schubertliefhebbers
onder elkaar zijn en omdat het
volgend jaar Schubertjaar is en
je als journalist die daarover
gaat schrijven, hier alvast wat
wetenswaardigheden op kunt
doen.
We zijn in de AGA-zaal van de
Beurs van Berlage. Hier geven de
bas-bariton Robert Holl en de
pianist Rudolf Jansen een mas
terclass Schubertliederen. Drie
dagen achtereen laten zeven
teams van zangers-pianisten zich
op het masochistische af verbete
ren: „De noten zijn op zich niet
zo moeilijk, maar de manier
waarop ze gespeeld moeten wor
den wel". Er heerst nog strenge
hiërarchie in de wereld van de
serieuze muziek. De aangesprok
enen, ook steevast mensen met
conservatorium en enkel jaren
als uitvoerend musicus achter de
rug, doen het opnieuw, en nog
eens opnieuw.
Normaal ben ik er niet zo blij
mee als iemand door een liedre
cital zit heen te praten, maar nu
geniet ik ervan. Einsamkeit, een
van de vele Schubertliederen,
wordt helemaal binnenstebuiten
gekeerd en onder leiding van de
grootmeesters zie je het meer in
houd krijgen en hoor je ook de
uitvoering groeien als de deelne
mers delen ervan weer opnieuw
zingen.
Robert Holl (links) adviseert de Zwitserse zanger Samuel Zünd. Op de achtergrond pianist Jeroen Sarphati, bekeken door Rudolf Jan
sen. foto dijkstra
Naast het zoeken naar de beteke
nis van de noten, wordt er vooral
gelet op het teamwork. De deel
nemers, waaronder een Zwitser,
een Noorse, een Nieuw-Zeeland-
se, een Spaanse en twee Meine
Koreaansen moeten het duidelijk
samen doen. Dat blijkt uit op
merkingen als: „Mag de zanger
hier van de piano hier wat troost
krijgen". Of: „Als de begeleider
hier niet de leiding neemt, ver
zandt dit lied in een oeverloos
zelfbeklag". En: „Er staat Wund
hoor, geen Kuss, ik wil pijn ho
ren, ook in de begeleiding".
Tijdens het optreden van de alt
Simone Veder blijken de noten
schriften niet hetzelfde. In haar
boek staat van alles extra aange
geven. Het leidt tot discussie met
Holl: „Wat is dat voor een uitga
ve die jullie daar hebben. Bij mij
staat er helemaal geen fortissi
mo. Die uitgever van jullie is
misschien een aardig liederen-
componist, maar toch vast niet
zo aardig als Schubert". En hij
confisceert het boek. Het pu
bliek, duidelijk voor een groot
deel ook professionele of ama
teurzangers, gniffelt bij iedere
opmerking. Ik ook. Het bevalt me
hier wel. Zelden zoveel opgesto
ken. Zo'n zang- en begeleiding-
sclass blijkt tegelijk een cursus
luisteren.
De masterclass is georganiseerd
door de Schubert Stichting. Zij
bereidt zich voor op het Schu
bertjaar 1997. Op 31 januari is
het 200 jaar geleden dat de
Weense componist werd geboren.
Tijdens de pauze, waarin ieder
een onbewust en zacht de meest
herhaalde maten van het laatste
lied staat te neuriën, vertellen ze
mij dat het Residentie Orkest om
financiële redenen volgend jaar
een Schubertcyclus heeft moeten
afgelasten. Dat de PTT in augus
tus wel met een Schubert-post-
zegel komt, dat in Keulen Schub
erts bijna duizend liederen in 36
concerten worden uitgevoerd,
dat de WDR dat op dinsdagmid
dagen uitzendt, dat er op Inter
net een Schubert-pagina is, dat
het vrij onbekende muziekdrama
Die Verschworenen volgend jaar
in Utrecht gespeeld zal worden,
dat de stichting nog donerende
vrienden zoekt omdat zij nog
klein is, enzovoort enzovoort.
Een registratie van de Schubert
Masterclass is vrijdag te zien in
'Panorama Vrijdag', Nederland 3,
23.17 uur
souline, die geldt als
hond bij uitstek tegen plagiaat
in de Franse literatuur,
de onlangs dat Les Honneurs
Perdus (Verloren Eer) van
Frans-Kameroense schrijfster
Calixthe Beyala een al te grote
gelijkenis vertoont met het in
het Engels gepubliceerde Fa
mine Road van de Nigeria»
Ben Okri.
Assouline, hoofredacteur van het
tijdschrift Lire, las op televisie
delen uit beide romans voor,
waaruit bleek dat het
op ten minste zeven
bijna identiek is. Okri's roman le
verde hem in 1991 de Booker Pi'
ze °P- Ui
De Franse krant Le Figaro pu™'
ceerde maandag een interne»
met Beyala waarin zij de beschul
diging nadrukkelijk ontkent. M
verwijt Assouline, die bekendheid
verwierf als biograaf van George
Simenon, 'rassenhaat' en kond®
een proces wegens smaad aan.
Van onze verslaggever
Breda - Het koor van het Bad
Collegium Breda heeft afgelope
week tijdens een concours in
rael de tweede prijs gewonnen
de categorie vrouwenkoor.
Het Bach Collegium verbleet e
week in Israel om deel te neo
aan het internationaal koortes^
val Giovanni Pierluigi
lestrina in Jeruzalem.
De internationale jury
de het koor vanwege fraaie ko
Mank, dynamiek en stylist's
interpretaties. Behalve tij
het concours gaf het koor on
leiding van Geert van den b
gen nog een aantal concede
Israel.