'In Breda zit alles om een film te maken' 'Jude': 19e eeuwse passies gesmoord in mooifilmerij 'Filmjaarboek 1990-1995' fraai, compact naslagwerk 0 0 0 2 u o I u Filmpjes van Jeroen Neus en Bianca Sistermans in 'Villa Achterwerk' 0 unicel DE STEM F L IV! D4 Archiefbeelden Documentaire Gehoorzamen Subsidies Kostuumfilm naar roman van Thomas Hardy Intelligent Omgeving (L IA 16 X 53 DONDERDAG 21 NOVEMBER 1996 oekt.' Voor en uit een; tor en een J/9& pk bij computer- m naar de ri dealer en de nieuwe rt voor een nieten. via Nissan Lease op Door Marjan Mes Het land en de daarmee ver bonden onderwerpen voor het jeugdprogramma Villa Achter- werk op de vroege zondagoch tend hadden ze van de VPRO- televisie zelf mogen bepalen, jen probleempje was alleen dat er bij de omroep geen geld was om naar Egypte, het land van keuze, te kunnen reizen. De filmopnamen moesten maar in Nederland gemaakt worden, meende de VPRO. Maar dat vonden cineast Jeroen Neus en grafisch vormgeefster Bianca Sistermans - beiden uit Breda en afgestudeerd aan kunstacademie Sint Joost - toch eigenlijk niet zo aantrekkelijk. Stel je voor, een kamelenmarkt in Artis. „Dat had eventueel nog wel gekund," veronderstelt Jeroen Neus (32). „Maar we wil den er gewoon zelf heen en heb ben daarom de vliegtickets en het hotel zelf betaald." Hun korte filmpjes over traditio nele Egyptische gebruiken voor het jeugdprogramma Het plak boek van Primus 1 in Villa Ach terwerk zijn zondagmorgen 24 november om 9.00 uur te zien. Volgende week (zondag 1 decem ber) volgt een aflevering over Rusland, twee filmpjes van Jeroen Neus over Het lijk van Lenin en een Russisch doopri- tueel. „Die opnamen heb ik wel in Ne derland gemaakt, met mijn vader als Lenin en een vriend als de professor die het lijk van Lenin balsemt. Bij een slager had ik een worst van anderhalve meter ge haald, die als een bloederige darm uit het lichaam van Lenin wordt getrokken voordat het stoffelijk overschot wordt gepre- Grafisch vormgeefster Bianca Sistermans en cineast Jeroen Neus: gegrepen door Egypte en de Egyptenaren. „De film bestaat trouwens gro tendeels uit archiefbeelden van de NOS. Nog steeds ligt het lijk van Lenin (sinds 1924) opgebaard op het Rode Plein, maar er gaan steeds meer stemmen op om het te begraven of te cremeren. Het Russische doopritueel voor het andere filmpje werd gefilmd in de Russisch Orthodoxe Kerk in Den Haag." Het filmen in Egypte was een he le belevenis voor de jonge Breda se filmmakers. Omdat Saskia Sistermans (27) al een eindexa menscriptie over Egyptische cal- ligrafie had gemaakt en de situa tie in Cairo kende, ging zij mee, als cameravrouw en voor de gra fische illustraties bij de vier kor te filmpjes. Voor Saskia waren de Egyptische vriendelijkheid en gastvrijheid mede een reden om terug te gaan. Jeroen Neus had wat meer moeite met de Egypti sche way of life. „Ik raakte erg gestressed," ver telt hij, „omdat we maar twee weken de tijd hadden en je overal langdurig op de thee werd ge vraagd voordat er afspraken kon den worden gemaakt. Er is zo'n heel ander levensritme dat het moeilijk is om er als westerling te werken. Ik was daar niet goed op voorbereid. Maar op de kamelen- markt konden we lekker door fil men zonder dat iemand zich er mee bemoeide." Jeroen Neus, inmiddels maker van zo'n vijftiental korte docu mentaires (o.a. over het nieuwe Bredase Chassé Theater), vond het leuk om voor kinderen iets te doen. „Je kijkt toch een beetje te rug naar je eigen jeugd en met de ogen van een kind naar je onder werp." Saskia Sistermans gaat over vier weken alweer terug naar Egypte om een grafisch fraai vormgege ven boek over het Egyptische ge boorteritueel te voltooien. En Jeroen Neus is inmiddels toch zo gefascineerd geraakt door het land en de bewoners dat hij, voor zijn eigen Bredase Lumineus Filmproducties al een lange do cumentaire in voorbereiding heeft. Het wordt een documentaire over jonge Egyptische toerisme-pro- motors die door hun buitenlandse reizen zo in verwarring zijn ge raakt dat ze niet meer terug wil den naar hun vaderland en ille gaal in het buitenland verblijven. Collega Joost Seelen, de inmid dels landelijk bekende documen tairefilmer, gaat de film produce- FOTO DE STEM/JOHAN VAN GRUP „Nee, een speelfilm zal ik wel nooit maken," antwoordt Neus „Documentair filmen is voor mij toch wel het mooiste wat er is. Jo- han van der Keuken is mijn lich tend voorbeeld, vooral sinds ik Amsterdam Global Village heb gezien." Saskia Sistermans ont wierp overigens voor die vier uur durende film de lettertypen van de leader. Het Bredase duo toont in de Egyptische filmpjes voor Villa Achterwerk van aanstaande zon dagmorgen in heel kort bestek een luidruchtig geboorteritueel waarbij een grootmoeder veel ka baal maakt om de oren van het kindje te openen, zodat het later zal gehoorzamen. Ook zijn er impressies van de kleuren die in Cairo domineren - blauw, rood en goud - en tafere len van de kamelenmarkt waar de dieren worden verhandeld en in het slachthuis belanden ten behoeve van het broodje shoar ma. Tenslotte beelden van de gro te begraafplaats in Cairo waar arme gezinnen, die geen huis kunnen kopen, in grafhuisjes wo nen. De kinderen voetballen op de begraafplaats waar hun va ders werken als steenhouwer of tuinman. Jeroen Neus is een van die vele oud-Sint-Joost-filmstudenten die vanuit Breda (hij zit samen met enkele anderen in het func tioneel verbouwde klooster aan de Generaal Maczekstraat) fil men voor televisie en andere op drachtgevers en ook hun eigen productiemaatschappijtje heb ben. De groep is bovendien vere nigd door de tweemaandelijkse 'Contactdagen van Bredase Fil mers' (101 leden). Hij is er ook bestuurslid van en vindt het be langrijk omdat je door dat con tact gemakkelijker met elkaar kunt samenwerken. „Alles wat nodig is om een film te maken, zit hier in Breda; niet al leen regisseurs en scenarioschrij vers maar ook camera-, geluids-, belichtings- en montagemensen. Dat bespaart veel kosten, het grote probleem van het filmen. Je kunt nooit eens even lekker .spon taan aan de gang gaan, maar moet altijd weer subsidies zien te genereren en dus veel mensen be naderen." Het betekent ook veel lobbyen op festivals voor de Bredase cineas ten, zoals dadelijk weer bij het International Documentary Filmfestival in Amsterdam. „Niet dat ik daar goed in ben," aldus Neus, „maar ik moet wel want anders kom je nooit aan de bak. De bezoekers van Chassé Cinema in Breda kunnen Jeroen Neus ook regelmatig tegenkomen omdat hij als vrijwilliger al acht jaar bij dit 'filmhuis' werkt. „Gewoon omdat het een leuke club mensen is en om (gratis) op de hoogte te blij ven van de films die er draaien." Er zijn miljoenen rdenen n UNICEF kaarten en kao's te kopen... miljoenen kiideren Bel voor de nieuwekratalogus 070 - 333 9300 Door Marjan Mes Duistere familiegeheimen, ge frustreerde ambities en verbo den seksuele passies maakten dat de romans van de 19e eeuwse Engelse schrijver Tho mas Hardy (1840-1928) in hun tijd schandalig werden gevon den, Zijn laatste roman, Jude the Obscure uit 1894, stuitte zelfs op zoveel weerstand dat de schrijver zich voortaan maar tot het schrijven van ge dichten beperkte. Met typisch'Britse aandacht voor historie en aankleding heeft re- I gisseur Michael Winterbottom ach van de moeilijke taak ge- ™eten om Jude te verfilmen voor een publiek van deze tijd. net is het verhaal geworden van een ernstige jongeman (Christop her Eecleston) die niet in het le- I ven kan slagen omdat zijn nede- nge afkomst hem parten blijft I spelen. I Ook in de liefde kan hij uiteinde lijk niet gelukkig worden omdat zijn manier van leven niet strookt I met de Victoriaanse moraal. Als Plattelandskind wil Jude al ho- I jjerop nadat zijn onderwijzer hem heeft verteld dat leren en lezen het belangrijkste zijn in het leven. De veelbelovende openingsscène in prachtig grafisch zwart-wit introduceert een intrigerend joch dat met een ratel de kraaien van het land moet zien te verjagen. Maar even later in kleur is alle mysterie verdwenen. Jude is dan al een wat onwereldse kamerge leerde, die niet bestand is tegen de uitdagende charmes van de brutale Annabella, die hem ver leidt en daarna zwanger beweert te zijn. Jude trouwt met Annabel- la, maar voordat er ook maar iets van zwangerschap zichtbaar is, is ze al snel verdwenen, richting Australië. Jude probeert om alsnog op de universiteit van Christminster te worden toegelaten, maar redt het daar niet en moet zich in het le ven zien te houden als steenhou wer. In het stadje ontmoet hij zijn achternicht Sue, net zo intelli gent en nog veel eigenzinniger dan hijzelf. Tot zijn verdriet is Sue niet ver liefd op hem, zoals hij op haar. Bovendien zijn ze neef en nicht en liefde is dus niet toegestaan. Jude weet de ruimhartigheid op te brengen om haar af te staan aan zijn vroegere onderwijzer, de man die hem in zijn jeugd voor hield dat een mens zijn eigen lot kan bepalen. Niet in de wieg gelegd voor de christelijke huwelijkstrouw kiest Sue alsnog voor Jude, maar hun gelukkige gezinsleven (met twee kinderen) wordt ernstig belem merd door een omgeving die niet tolereert dat ze niet getrouwd zijn. Jude raakt zijn werk als steen houwer kwijt en er volgt een pe riode van zwerven en armoede. Bovendien duikt telkens Judes voormalige vrouw Annabella op, die het paar opscheept met het zoontje dat ze achteraf toch van Jude blijkt te hebben gekregen. Een gruwelijk drama is uiteinde lijk het gevolg, waardoor het lief despaar uit elkaar wordt gedre ven. Overtuigende figuren van vlees en bloed worden Jude en Sue nauwelijks, hoezeer de cineast ook zijn best deed om de scènes van zijn Victoriaanse noodlots drama er schitterend uit te laten zien. Christopher Eecleston (Ju de) en Kate Winslet (Sue), het Kate Winslet en Christopher Eecleston in de Engelse kostuumfilm 'Jude'. ontwapenende meisje uit Sense and Sensibilityblijven als perso nages zo vaag, dat ze niet kunnen ontroeren. Het is blijkbaar toch moeilijker om de sombere noodlotsdrama's van Thomas Hardy op een actue le manier te verfilmen dan de meer harmonieuze romans van Jane Austen. Ook Polanski slaag de indertijd met Tess maar ten dele in zijn opzet. Toch vermoed ik dat veel mensen deze Jude best mooi zullen vinden. De film deed me enigszins denken aan Sha- dowlands van Richard Attenbor- ough (over de tragische liefde tussen een schrijverspaar) die door de kritiek niet werd gewaar deerd, maar door het publiek zeer op prijs werd gesteld. 'Jude' van Michael Winterbottom draait in Cinésol 1 in Breda. rs C M o E Veemarktstraat 214811 ZB tel. 076 - 514 56 65 Marjan Mes en gigantische klus moet het ge- *eest zijn om alle 1371 bioscoopfilms 'rubriceren die de laatste vijf jaar in 'Wand werden uitgebracht. Het wijaarboek 1990-1995 beschrijft ze "naai in kort bestek, waarbij een "nep werd gedaan op 65 filmjour- laiisten. self TZet is §ePut "iteen zeer breed ar de n Vai? sc'uÜvers> waarbij de 'beken- weloverwogen zijn aangevuld 'a-1® talent', zo meldt het voorwoord ttn, l n'euwe naslagwerk, dat een kent j Pse inhaalmanoeuvre bete- cu er vijf jaar lang geen filmdo- Sch "natie meer in ons land was ver- In 1990 kwam na een periode van tien jaar voor het eerst geen filmjaarboek meer uit, omdat uitgeverij Het Wereld venster er wegens het geringe commer ciële succes geen brood meer in zag. Bo vendien legde in 1991 ook het losbladige recensie-naslagwerk FID (Film Informa tie- en Documentatie) het loodje. Hier mee kwam een voorlopig einde aan een traditie van filmdocumentatie in Neder land, die terugging tot vlak na de Twee de Wereldoorlog. 'Naarmate de jaren verstreken werd het gemis van een naslagwerk, dat alle in ons land uitgebrachte bioscoopfilms goed gedocumenteerd en overzichtelijk bij eenbrengt, steeds pijnlijker voelbaar', aldus het voorwoord van de Stichting Filmuitgaven. 'Zeker ook omdat in deze periode het aanbod in bioscopen en filmtheaters groot en gevarieerd bleef - Nederland kent in dat opzicht een unieke positie in de wereld. Er werd weer flink geïnves teerd in het theaterpark en de jarenlang dalende lijn van bezoekersaantallen werd ten goede omgebogen. Tevens vond dit filmaanbod zijn weg naar de vide otheken.' In tegenstelling tot in de vroegere jaar boeken ontbreken in dit nieuwe exem plaar de smakelijke achtergrond-artike len, maar daar staat een zorgvuldige ru bricering in alfabetische volgorde van alle uitgebrachte bioscoop- en filmthea terfilms in de periode 1990-1995 tegen over. Voor de goede orde: Babe en Juras sic Park ontbreken dus net zo min als Raise the red lantern of Lang leve de ko ningin. De filminhoud wordt in kort bestek zo objectief mogelijk weergegeven, terwijl ook informatie wordt gegeven over o.a. uitbreng-datum en plaats, leeftijdskeu ring, het land van herkomst, het formaat (35 mm bijvoorbeeld), het productiejaar, de Nederlandse distributeur, speelduur, regisseur, scenarist, acteurs en andere medewerkenden. De pagina's zijn bo vendien geïllustreerd met heldere film foto's in zwart-wit. Voor de omvangrijke klus van het opzoe ken van de credits trokken de drie hoofdredacteuren (Hans Beerekamp, Jan Doense en Remke de Lange) zich een half jaar terug teneinde zo precies mogelijk te kunnen zijn. Bovendien is er achterin een alfabetisch regisseursregister opge nomen waardoor de filmliefhebber, die de titel van de film is vergeten maar zich wel de naam van de maker herinnert, in een klap alle informatie kan vergaren over het recente werk van de betreffende cineast. Dankzij een meerjarige sponsorovereen komst met een automerk kon dit nieuwe jaarboek worden gerealiseerd en weet de Stichting Filmuitgaven zich bovendien verzekerd van een aanzienlijk deel van de financiering voor de jaarboeken tot en met 1999. Subsidies werden ook ver strekt door het ministerie van OC en W, FilmNet en de Stichting Marketing en Communicatie voor het film- en bio scoopbedrijf. o o I'Filmjaarboek 1990-1995' treerde bladzijden) is uitg (556 geïllus- uitgegeven d ternational Theatre Film Books en kost foorIn- 55 gulden. 0 2 lU j In Fargo van Joel en Ethan Coen, winnaar van de Gouden Palm in Cannes, laat een autoverkoper zijn vrouw door twee misdadigers ontvoeren om van zijn rijke schoonvader losgeld te krijgen. Er vallen doden door onder linge ruzie en dom gekluns. Een hoogzwangere politie-agente (Frances McDormand) onderzoekt de zaak. Alledaagse kneuterigheid en bot ge weld worden subliem en geestig tegen elkaar afgezet in een fascinerend winterlandschap in Minnesota. (Chassé Cinema in Breda) Fideï et Arti in Oudenbosch vertoont zondagmiddag de ontroerende Amerikaanse jeugdfilm The Cure van Peter Horton, winnaar van het Ci- nekid Filmfestival 1995. Een dertienjarige jongen die door een bloedtrans fusie HlV-positief is geworden, probeert samen met een vriendje nog zo veel mogelijk van het leven te maken voordat hij met Aids in het zieken huis belandt. In Sleepers van Barry Levinson werken de martelingen en verkrachtingen die zij in de jaren zestig op een tuchtschool doorstonden door in het late re leven van een groepje Newyorkse maffia-jongeren. Er wordt uitstekend geacteerd door o.a. Robert de Niro (als priester), Kevin Bacon, Brad Pitt en Dustin Hoffman in deze qua sfeer en uiterlijk onevenwichtige film. (Casi no 1 in Breda, Roxy 1 in Bergen op Zoom en De Koning van Engeland in Hulst) De nieuwste digitale filmtechnieken maken van Naar de klote van lan Kerkhof visueel een flitsend house-evenement maar het verhaaltje over de house-party's bezoekende jongeren is plat en goedkoop. Het dreunt en flikkert maar door tot je er hoofdpijn van krijgt. (Cinésol 3 in Breda, De Koning van Engeland in Hulst) Het festival Brabants Bont in Beeld 2 begint morgenavond in Chassé Ci nema in Breda en omvat films van Bredase cineasten en de mooie klassie ker Dorp aan de rivier van Fons Rademakers uit 1958 naar de streekro man van Antoon Coolen (vanavond al in Oudenbosch). Op 26 november vertoont Filmtheater Oosterhout een compilatie van historische Brabant se filmpjes uit de eerste eeuwhelft, met o.a. een bezoek van Juliana aan Oosterhout in 1949. De maandagavondklassieker in Chassé Cinema Breda is de Tsjechische speelfilm De Lijkenverbander van Juraj Herz uit 1968. Over een keurige medewerker bij een crematorium die tijdens de Tweede Wereldoorlog hogerop klimt, maar partij kiest voor zijn half joodse vrouw en de joodse vriendjes van zijn kinderen. Cinema Paradiso vertoont maandag 25 november Butterfly Kiss van Mi chael Winterbottom in Cinemactueel in Bergen op Zoom. Huiveringwek kend verhaal over twee innig bevriende, gestoorde meisjes (Amanda Plummer en Saskia Reeves) die in het armoedige Noord-Engeland de strijd aanbinden met de buitenwereld. Op 26 november in Cinemactueel en 27 november in City Roosendaal: Cir cle of Friends, een lieve, goedbedoelde film van Pat O'Connor over hartsvriendschappen in een Iers plattelandsdorp. BREDA Grand - The Nutty Professor (a.l) Mignon - The Cable Guy (12 j) Cinésol 1 - Jude (16 j) - Babe, een buitengewone big (a.l) Cinésol 2 - Le huitième Jour (12 j)- Lang leve de koningin (a.l) Cinésol 3 - Naar de klote (16 j) Casino 1 - Hunchback Notre Dam speciaal - Sleepers Casino 2 - Fear Casino 3 - A Goofy Movie - Independence Day Casino 4 - Chain Reaction - Trainspotting - The Fan - Tom Jerry mo vie Chassé Cinema - Jammerdal - Dorp aan de rivier - Historische Bra bantse films - De Zoete Delta - Ties Poeth Retrospectief - Richard lil - Breaking the Waves - Fargo - Filmcollege over interpreteren - De Lij kenverbrander - Pippi Langkous (5+) BERGEN OP ZOOM Cinemactueel 1-2-3 - Independence Day - The nutty professor - Twis ter - A Goofy Movie Cinema Paradiso - Butterfly Kiss - Circle of friends Roxi 1 - Sleepers, Babe een buitengewone big Roxi 2 - The Cable Guy GEERTRUIDENBERG Centraal 1 2 Independence Day (12 j) - Chain Reaction (16 j) GOES Grand Theater Goes - Eraser - Trainspotting - Babe, een buitenge wone big HULST Koning van Engeland - Sleepers - The Nutty Professor - The Cable Guy - The Fan - Chain Reaction - Independence Day - Naar de Klote - MIDDELBURG Schuttershoftheater - Haïti: Uden Title - Jude - Tigrero - Novecento ROOSENDAAL City 1-2-3 - Independence Day - The nutty professor - Cable Guy - A Goofy movie Cinema Paradiso - Circle of friends TILBURG Heuvelpoort 1 - Indenpendence Day (12 j) Heuvelpoort 2 - The Cable Guy (12 j) - Babe (a.!) Heuvelpoort 3 - Chain Reaction (16 j) - A Goofy Movie (a.l) Heuvelpoort 4 - The nutty professor (a.l) Heuvelpoort 5 - The Fan (12 j) - Tom en Jerry (a.l) Cinecitta 1 - II Postino - Naar de Klote Cinecitta 2 - Trainspotting - Breaking the Waves Cinecitta 3 - Emma Midi - Sleepers Filmtheater Louis - Academie '96 - Kanaal - I'Amore molesto - Onge wijde aarde - Drama delle gelosia - Kleine Nemo VLISSINGEN Alhambra Theater - Babe, een buitengewone big - Sleepers - The Nutty Professor - A Goofy Movie - The Fan - Naar de Klote - Indepen dence Day - Cable Guy ANTWERPEN Metropolis Zaal 1 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Feeling Minnesota Zaal 2 -14.30 en 17.00 uur Pietje Kortstraat 20.00 uur Breaking the waves 22.30 uur Naar de Kloten Zaal 3 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Tin Cup Zaal 4 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur A Time to Kill Zaal 5 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Action Filmfestival Zaal 6 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Action Filmfestival Zaal 7 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Dragonhead Zaal 8 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The Substitute Zaal 9 - 14.30, 17.00, 20.00 en 22.30 uur Independence Day Zaal 10 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Cable Guy Zaal 11 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur The Last Supper Zaal 12 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Trainspotting Zaal 13 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The Glimmerman Zaal 14 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Microcosmos Zaal 15 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur The Crash Zaal 16 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Fear Zaal 17 - 14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Diabolique (niet op vr, za en zo om 20.00 uur) Zaal 18 - 14.30,17.00, en 20.00 uur The Rock Zaal 19 -14.30,17.00,20.00 en 22.30 uur Twister Zaal 20 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Mission Impossible Zaal 21 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur - Escape to L.A. Zaal 22 - 14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur - The nutty Professor Zaal 23 14.30 en 17.00 uur A Goofy Movie 20.00 uur Secrets and Lies 22.30 uur Fargo Zaal 24 -14.30,17.00, 20.00 en 22.30 uur Multiplicity Zaal 27 - 17.00 uur Some Mother's son Voor aanvangstijden van regionale bioscopen zie de Dagklapper op de regionale pagina.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 27