■EEa BUURT
UIT DE fïïïïïïïïi
Canadezen herdacht in vredesmuseum
'Bakker Jan'
5 koffiebroodjes
5 broden
een tientje
'Bakker Jan'
volop keuze uit
nieuwe modellen kachels
Belg sticht museum als dank aan de Canadese bevrijders
ws
tït'Eri<s is
Vanaf heden weer
C3 DE STEM
ZEELAND
„Een japon voor iedere beurs
Keuze uit ruim SOO modellen
van diverse bekende merken,
ook grote maten.
Grondruil levert ruimte op
voor kerkhof Retranchement
4 Je kunt niet
alle Duitsers
over één
kam scheren'
vrijblijvend eens kijken bij
Nico Moskie
Beatrixstraat 13 - Schoondijke
Tel. 0117-401321
ber 1996
woensdag 6 november 1996
7/ 7 H
Tevens verkoop van eenmaal
recent
gedragen japonnen ui, eigen zaak
3 open van 13 tot 17 uur
Van onze verslaggever
Sluis/Aardenburg - Een grondruil tussen de gemeente
Sluis/Aardenburg en O. Vermeire uit Retranchement maakt
uitbreiding van de begraafplaats in Retranchement mogelijk.
Vermeire staat 1470 vierkante meter van zijn terrein dat aan de be
graafplaats grenst, af en krijgt er een ander, groter, stuk voor terug. Er
wordt ook een regeling getroffen om de schapen van Overmeire, via
het gemeenlijke sportterrein, toegang te verschaffen naar nieuwe wei-
deruimte.
De grondruil is volgens B en W van Sluis/Aardenburg de enige moge
lijkheid om de begraafplaats, die bijna vol is, uit te breiden. De ande
re optie, ruiming, ligt volgens B en W zeer gevoelig in de kleine ge
meenschap en zal grote problemen opleveren.
De overdrachtskosten van de transactie zijn voor de gemeente. Het
voorstel van B en W komt vandaag -Cl-woensdag 6 november-CO-in
de vergadering van de raadscommissie financiën aan bod en morgen
tijdens de vergadering van de raadscommissie Vrom.
Door Rein van der Helm
De samenkomst is
uur bij café Taxi.
de tocht is flower
eht
JND - De Katho-
van Ouderen houdt
en dansavond in De
Het Scheldeduo
de muziek. Aan-
Isse: Cerestar 7-20,
6-17, Jong Morres 2
lesemael 6-12, Wentz-
6-10, LEntree 7-10, t
-9, SC Morres 3 7-9,
9, Tence 6-6, Total/De
VC 2 6-0.
MANNEN
:e: WC Rhodos 7-17,
2000 7-14, Stunt-
I, Luctor 7-9, CVC
5, De Sterre 7-3.
asse: Brandax 7-18,
77, Van Westen 7-12,
our 7-12, Reinaertcol-
'iBN/Amro 6-5, Luctor
k-1.
stennis Hulst
|De Zilveren Klomp-
8-0, De Ruysscher-
1, De Boy-Barco 6-2.
'ns Anders-Reinaert 6-
Goudgeel-V&K 4-4,
|6, ING Bank Hulst-De
Fermont Terneuzen-
Rabo Hulst 1-Stunt-
Rabo Hulst 2-Trablo
i Video-Bellamy 6-2,
Tctus 4-4, Bleyko-Van
5-2.
Cerestar-HAS 2 2-6,
resemael 6-2.
STANDEN
jjrmont Temeuzen 3-16,
s Anders en STI 3-13,
k 2-12, Luctor 3-12, De
ING Bank Hulst en
goudgeel 3-9, CIS 3-7,
■6.
jleyko Beton 3-20, Me
en Rabo Hulst 1 3-15,
Fassaert 3-13, Bellamy
Hulst 2 3-9, Trablo 3-8,
Stuntmarkt 3 3-6, Van
2-2.
*n 3-18, Randstad 3-16,
4, Medico Fit en Ceres-
lurogroen en Dico 3-10,
nael 2-8, Rabo Kloos-
5-6, Wabeko 2-4, Ge
el 1-2.
itief zaalvoet-
stburg
- Kampioen Oud
afgelopen week in
net Chris Francke te-
rste competitieneder-
Dat betekent dat de
ers, wel met een wed-
(r, tot op één punt van
tnaren zijn gekomen.
plaar-La Porte d'Or
partij waarin de ge-
oververhit raakten,
nog even gestaakt,
tfzendijkenaren gaven
iet meer uit handen.
UITSLAGEN
sse: Markt 15-Texaco/t
I, Oud Sluis-Chris Fran-
[RVS/Engelaar-La Porte
iStekelinck-OBS/Er-
Sunset Boulevard-Boe-
•5.
klasse: Bon Ami-Rode
asse: De Zwart-Golden
Van Looy-Riemens 3-3.
fpuipe 5-1, Jopie-De
STANDEN 10
lasse: Oud Sluis 7-1^.
'ancke 8-11, Texaco/1
3, La Porte d'Or 7-8, Va-
-7, OBS/Erasmus 7-f.
ïg 8-6, RVS/Engelaar /-
15 7-5, Sunset Boulevard
Blinck 7-3.
lasse: 't Hart van Sluis o
sn 7-11, Du Commerce b-
iez/Omnipsort 6-8, Traa
lewaal 7-7, ABN/AMR
Ami 7-5, Rode Leeuw ö-
;nte Oostburg 5-1, Meeu-
isse: Telepost 7-13, Kaas-
Opties 6-8, Van de San-
Golden River 1'KMr
8, Van Looy 6-7, Wolf l'
is 6-5, Chez Rene 6-4,
Equipe 7-1.
ihcompetitie
en - In sportcentrum
e Terneuzen werd de
oeeldag van de eerste
1 de bedrijfscompetit'e
gespeeld. De teams ga
ar geen duimbreed toe
lan ook vijf keer een
te noteren en er wer
)t aantal vijfsetters ge-
Vrijdag is de dera
voor de tweede klass
UITSLAGEN
lasse: Avis-Yellow Dot t
Ineel-Engelhard 2-z,
[TG 0-4, Volvo-Avis 4
Zeeuws-Vlaanderen-W
3-1, Jongeneel-ING
ir-Foaks 1 2-2, Volvo-
1-3.
STAND
18, Politie Zeeuws-Vk>a
■15, Yellow Dot 6-15' ,9i
6-12, Jongeneel 0 9
6-11, Avis 6-10, ING 6
.r 6-4.
De dank aan de bevrijders uitte
zich in de eerste jaren na zijn va
ders overlijden in trouw bezoek
met de familie aan het Canadese
óorlogskerkhof. Tot in 1994 de
burgemeester van Maldegem hem
benaderde. Van Landschoot is
houthandelaar en de burgemees
ter vroeg of een loods gebruikt
kon worden om er een tijdelijke
expositie ter gelegenheid van
vijftig jaar bevrijding in te rich
ten.
I „Toen werd ik op een gegeven
moment 's morgens wakker en
het flitste door mij heen: ik ga een
museum bouwen. Mijn vrouw
verklaarde mij eerst voor gek,
I maar werd naderhand net zo en
thousiast als ik," zegt Van Land
schoot. „Ik zag het eerlijk gezegd
als een soort opdracht en had
plotseling een innerlijke kracht
waarover ik zelf verbaasd stond."
Met behulp van wat werklieden
zag hij kans om in precies 34 da
gen een onderkomen op poten te
zetten in zijn ruim drie hectare
grote tuin. Op 11 september 1994
werd het museum officieel inge
huldigd, hoewel het nog ruim een
jaar hard werken zou duren voor
het voor het publiek geopend kon
worden.
Gedrevenheid
Het is onvoorstelbaar dat het ge
bouw dat nu aan de Heulendonk
21 in Adegem staat, er alleen is
gekomen dank zij de gedreven
heid van Van Landschoot. „Er is
geen architect aan te pas geko
men. Bij de bouw zei ik: dit moet
2,85 worden, dit vier meter, enzo
voort. Het viel als een legpuzzel
in elkaar."
De immense cafetaria naast het
eigenlijke museum oogt als een
middeleeuwse kathedraal. In het
midden een reusachtige pilaar
waarop twee enorme eikenhou
ten draagbalken in kruisvorm
rusten. De 22 ton wegende balken
zijn gezaagd uit een omgewaaide,
eeuwenoude eik in de omgeving
van Gent. In de ruimte zijn
twaalf zuilen die voor Van Land
schoot zowel de twaalf apostelen
als de twaalf maanden van het
jaar symboliseren. 366 kleine
balkjes symboliseren het jaar
1944: een schrikkeljaar en het
jaar waarin Adegem-Maldegem
(en niet te vergeten Zeeuws-
Vlaanderen) bevrijd werden.
Verbandplaats
Op 500 vierkante meter is door
Van Landschoot het eigenlijke
museum ingericht. Het geeft in
acht diorama's een beeld van de
manier waarop in de wijde omge
ving van Adegem-Maldegem de
oorlog is beleefd.
Chronologisch opgebouwd. Te
beginnen bij de mobilisatie en ca
pitulatie, beelden van de bezet
ting waaronder de de commando
post van het Duitse vliegveld bij
Adegem en eindigend bij een Ca
nadese verbandplaats en de slag
om Het Molentje, Operatie Swift-
tack, die de Canadese bevrijders
net hardnekkig verdedigde Leo-
poldskanaal deed oversteken op
weg naar de Westerschelde.
.Realistisch maar niet agressief.
Ik wil geen Rambo-achtige toe
standen maar de mensen wel een
mee geven van hoe het toen was.
Ook geen eenzijdig beeld schet-
I' sen van de Duitsers. Je kunt die
met allemaal over één kam sche
ren. Dit vredesmuseum is voor
mij een manier om een bijdrage te
'everen aan de strijd tegen racis
me en fascisme en voor verdraag-
taamheid," zegt Van Landschoot
Van Landschoot bij een affiche waarmee Canadese jongens in de jaren veertig warm werden gemaakt om dienst te nemen.
als hij staat voor het tafereel van
een Duitse uitkijkpost in De Bie
zen (Eede). Een soldaat bespiedt
hier met een verrekijker de Cana
dese bewegingen, door het raam
krijgt men een (geschilderd)
beeld van onder water gezette
landerijen.
Particulieren
Het vele authentieke materiaal,
van uniformen, wapens, uitrus
tingsstukken en overzichtskaar
ten tot affiches, kranten en foto's,
is het museum ter beschikking
gesteld door veel particulieren.
„Ikzelf ben geen verzamelaar, ik
heb geen passie om te bezitten.
Wel de passie om ten toon te stel
len. Wie iets beschikbaar stelt,
krijgt van mij een document
waaruit blijkt dat het zijn eigen
dom is en blijft."
Dat dit geen loze kreet is blijkt
uit het feit dat Van Landschoot
zelf niet bij de tentoongestelde
materialen kan komen. Alleen de
eigenaars van het materiaal heb
ben een sleutel om de ruimte
waarin het diorama staat opge
steld binnen te kunnen.
Inmiddels hebben al talrijke Ca
nadese veteranen een bezoek aan
het museum gebracht. „Ze bleken
echt ontroerd door het huldebe
toon dat hier aan hun gevallen
kameraden is gebracht. Ik ben
blij dat wij, en daarmee bedoel ik
Belgen en Nederlanders, op deze
manier iets terug kunnen doen
voor die dappere Canadezen die
hier hun jonge leven gaven voor
onze vrijheid.
Onder de vele bezoekers het afge
lopen jaar telde Van landschoot
ook de nodige Duitsers. Het me
rendeel vakantiegangers die aan
de Zeeuws-Vlaamse kust verblij
ven. „De eerste kwamen als het
ware op kousenvoeten. Nu komen
ze geregeld. Waaronder, dat heb
ik gemerkt, mensen die hier in de
oorlog hebben dienst gedaan. Die
wisten veel van de streek hier
merkte ik wel."
Poolse bijdrage
Het museum is nog niet af, zal
ook nooit af zijn. Regelmatig wil
FOTO'S WIM KOOYMAN
Van Landschoot met andere tafe
relen tot nadenken en dankbaar
heid stemmen. Zo is hij nu volop
bezig om op de bovenverdieping
van het museum een afdeling in
te richten, waarbij de belangrijke
Poolse bijdrage aan de bevrijding
van West-Europa tot uiting
wordt gebracht. Polen die orga
nisatorisch waren ondergebracht
bij het Tweede Canadese leger.
„Dat Poolse aandeel is, zeker in
België, altijd onderbelicht ge
weest en toch zijn veel Belgen en
Nederlanders, denk maar aan
Oost-Zeeuws-Vlaanderen, dank
aan die Poolse soldaten verschul
digd. Hen wil ik eren met deze
speciale afdeling," zegt hij met
hetzelfde enthousiasme als waar
mee hij de vele bezoekers ont
vangt en gidst.
Materiaal voor deze nieuwe ex
positie komt al binnen. Van Pool
se oud-strijders en ook van parti
culieren.
„Er ligt bij heel veel mensen nog
best heel veel van dit spul op zol
der of in de schuur. Ik zou hen
willen oproepen het beschikbaar
te stellen aan dit museum, ze hoe
ven het niet te schenken, het
blijft hun eigendom. Dan kunnen
er veel meer mensen kennis van
nemen dan waarschijnlijk nu het
geval is. Ze dragen dan bij aan dit
bijzondere Canada-Museum, dat
uniek is in Europa en werd opge
richt als eerbetoon aan en uit res
pect voor iedereen die bij deze
rimpel in de geschiedenis betrok
ken waren."
tan Landschoot aan het werk op de toekomstige Poolse afdeling.
Het Canadese hoofdkwartier zoals dat in 1944 nabij Adegem gevestigd was.
Jarenlang was hij met zijn vader een trouw bezoeker van de
herdenkingsplechtigheden op het het Adegemse oorlogskerkhof
waar veel gesneuvelde Canadese militairen hun laatste rust
plaats vonden. Toen zijn vader hem op het sterfbed toever
trouwde in de oorlog veel verzetswerk té hebben gedaan en
door de komst van de Canadezen op het laatste nippertje aan
arrestatie door de Duitse bezetter was ontkomen, stond het voor
Gilbert van Landschoot (45) vast.
Immers de erecode van wijlen zijn vader was: 'Er heeft iemand
wat voor mij gedaan, gij zult iets terugdoen'.
De dank aan de Canadese bevrijders is een heus museum. Het
enige in West-Europa dat deze Noord-Amerikanen centraal
stelt.
Geen oorlogsmuseum, stelt Gilbert nadrukkelijk. Een vredes
museum, vooral bedoeld voor de jeugd, opdat die ook in komen
de generaties de donkere periode 1940-1944 nooit zal vergeten.
week kunt u ze voordelig keuren
(km elke soorl één) van 7.50 voor 4.95
oa'e wnensdagaanbieding*
naar keuze voor I
het Belgische Rie-
irkeerd stond aan
sdijk, is maandag
een anonieme on-
hadigd. Hij of zij
dak gezeten. Het
g is nog niet
een vakantiewo-
Fazantenlaan in
veen in de nacht
ag op dinsdag au-
ïo-apparatuur. De
it geschat op 2500
