mSÊ teer 'aard 'Polen in 2000 lid van de EU' Complot tegen vluchtelingen in Zaïre Paus viert vandaag ijftigj arig jubileum Winkels in Duitsland voortaan langer open liegrampen: vaak slachtoffers op de grond Premier Cimoszewicz: Analyse Verboden Brits vlees bij Hard Rock Café en beleid M m Ij i:-' Jeuiemi f»smi IMMENTAAI LAND KORTl pretpark penbaar vervoer dËSTEM BUITENLAND A5 ïoy overleden psse buurt in rkiezing en win Regisseur M. Carne overleden BUITENLAND KORT Turks leger doodt 25 Koerden Proces Rwanda-Tribunaal uitgesteld Ontslag voor scientology-ambtenaren Dole begint non-stop-campagne Rel in Israël over contacten generaal Aanslag op Liberiaanse krijgsheer Zaïre: Mandela wil bemiddelen in conflict B e I Wim Kok 013-5841485 /EMBER 1996 ■in hand. Zeker niet in Den i tegen de plannen van dei ft om de benzine- en de si- 5 echter minder dan eed beert uit electoraal belana in. a. Hegae in het gevlei te koJ Nederland en de midden-" n het eind van de rit halen is naast zich neerlegt, heli n, zal de partij daar weini&i teit van het kabinet-Koken eralen te belangrijk. In de goede sier maken met het' atsplannen. 'Hoe dan oojf •ieke liberalen van de VVt g lawaai. De flitsende neo-' wat van. De Rekenkamer, adelt als er door bedrijven er, naar aanleiding van dei i regels opgesteld voor be-j politiek, legt de Rekenka ren. Begrijpelijk wellicht' ,eid vraagt soms om alert] niet altijd met bureaucrat! enwel overdreven. Natuur-J uit - nu hij opnieuw ovefl handelt - om op correcte] aar om dan meteen de Re-1 dan controleren of de in broddelwerk te beschut! hieuw te discussiëren over] praktijk, maar om dat te be-1 hist. Beleid wordt niet met] Den Haag te vaak te verge-J ken aan de realisering van j kpark, dat onder de voorlo, Je Rotterdamse raad trok broject mogelijk te maken, jlhoven, hadden belangstel- ptie in huis te halen. In na- j Iders beoogt Asklepion re- j ineren. Voor de exploitatie I uO bezoekers per jaar. ede Kamer vindt dat er een I openbaar vervoer. Volgens ehte arbitrage een goed al- ,ende staking bij de Neder- CAO-conflict. Volgens Van 1 moeten worden aan I 11 VRIJDAG 1 NOVEMBER 1996 m frans Wijnands In heel Duitsland mo- r vanaf vandaag de winkels r openen en later slui- L pe bekende 'lange zater- jen donderdag' vervallen. t, «inkels mogen van maandag L met vrijdag tot acht uur 's Ldsgeopend blijven; op zater- 1 n tot vier uur. Overigens hLnveeI klanten nog niet van yeuwe tijden profiteren om- Ljnwege de katholieke feest- m Allerheiligen vandaag in gro ten van Duitsland alle win- uiichtzijn. lenden burgers levert een fiago van het openbaar ver- bpen dinsdag in een zieken- ster van streekromans, grie- ioeken is 79 jaar geworden. Jnd aan Zee woonde, debu- let geslacht Trigland'. Het |Stemmen over de horizon' in zestig een prijs van de Ne- boek, 'Door de tunnel', ver- 1 I de pijlen richten op de ver- jtaris De Grave (Sociale Za- 1 weekblad Opzij over de ar- i de seksindustrie, wekte de leeman en Swildens-Rozen- ar een zogeheten 'pilot pro- nmerciële seks, zoals clubs Vs en seksbioscopen. brostitutie vallen onder het {zin geen sprake van een ar- rknemer. Daardoor kan de Iten overleggen over andere jakken. Via gedoogbeschik- ran, kan een gemeente eisen Over de nieuwe Winkelsluitings wet, die de vorige uit 1956 ver vangt, is tientallen jaren heftig gediscussieerd. Klanten, groot winkelbedrijven, en supermark ten wilden gaandeweg wel. Maar de rest van de middenstand zag langere openingstijden niet zit ten; bevreesd voor meer (perso- neels)kosten dan omzet en op brengst. Die stemming is ietsje verbeterd. De ruim drie miljoen werknemers in de winkelbranche krijgen voor de extra uren een toeslag van twintig procent. Desondanks re kenen veel winkelbranches met omzetstijgingen van vijf procent. De prijzen worden niet verhoogd. Dat zou immers een negatief ef fect op de kooplust hebben. Bete re klantenservice is nu de grote slogan. De nieuwe wet maakt langere openingstijden mogelijk, maar schrijft ze uiteraard niet dwingend voor. Dat levert van stad tot stad en van deelstaat tot deelstaat curieuze verschillen op. Verwacht wordt dat in kleinere steden en dorpen, alsmede op het platteland nauwelijks belang stelling zal bestaan om de maxi male openingstijd van 80 uur per week te benutten. Hooguit 's avonds een uurtje langer open, is de verwachting. In de grotere steden en agglome raties daarentegen hebben groot winkelbedrijven en middenstand aangekondigd om gedurende de week tot acht uur 's avonds, en zaterdags tot vier uur open te blijven. De vakbonden betwijfelen of het allemaal meer arbeidsplaatsen zal opleveren. Volgens een vak bondsbestuurster zullen de mees te bedrijven de langere tijden met hetzelfde personeelsbestand pro beren in te vullen. Dat betekent volgens de bonden eerder een slechtere, dan betere klantenser vice. Anderzijds zijn de bonden niet meer zo bevreesd voor groot schalig banenverlies. Een aantal grote banken heeft aangekondigd hun filialen in wa renhuizen en supermarkten net zo lang open te houden als de winkels. Veel banken willen nieuwe filialen in winkels ope nen. Bakkers mogen sinds de recente opheffing van het nachtbakver- bod desgewenst nög vroeger ope nen; al om half zes 's ochtends. Ook op zondagen mogen ze een aantal uren vers brood en brood jes verkopen. Maar op verzoek van de kerken is wettelijk vastge legd, dat de verkoop van verse broodjes 's zondags pas na de kerkdiensten mag beginnen. Lurg (dpa) - Bij vlieg ongelukken zijn de afge varen behalve de passa ten het toestel ook vaak i op de grond om het le- 3 gekomen. beierland gebeurde dat in ok- 1992, toen een Israëlische jg 747 vrachtjumbo neer zie op de Amsterdamse wijk beknopt overzicht van vlieg en waarbij ook op de grond 'slachtoffers te betreuren wa- 1(113/1986: Een Frans ge- 'jsvliegtuig stort neer op ji, de hoofdstad van de Cen- ri-Atrikaanse Republiek. De it redt zich met de schiet- ^„35 Centraal-Afrikanen ko- 15 am door vallende brokstuk- Boven Cerritos bibij Los Angeles botsen twee op elkaar. Naast 67 worden ook achttien Jsners van een villawijk ge- |e:D7/1987: Bij een noodlan- een snelweg in Mexico- büraakt een vliegtuig een aan razen en auto's. De inzitten- Lverleven, zeker veertig men- caan de grond komen om het Bij een vliegshow Amerikaanse luchtmacht- feilamstein in Rijnland-Palts |::sn twee Italiaanse stuntvlie- s in de lucht op elkaar. Een icdend toestel valt bij het pu ineer. De drie piloten en 67 kekers komen om. p.10/1992: Een Israëlisch p'.toestel stort neer in de Bij- meer. Naast de vier inzitten- letomen zeker 43 Amsterdam- Een Russisch toe- |lstort neer op de markt van de itse hoofdstad Kinshasa. 297 koekers van de markt komen phetleven. Een Amerikaans hchttoestel stort neer op de padoraanse havenstad Manta. e drie inzittenden komen leker 31 mensen op de grond om pieren. Den Haag (anp) - Polen wil in het jaar 2000 volwaardig lid zijn van de Europese Unie. Dat verplicht het land haast te maken met de hervorming van de economie en wetgeving zodat het voldoet aan de eisen die de Unie stelt. Dikke rookwolken stijgen op van de plaats in Sao Paulo waar zich gisteren een Braziliaanse Fok- ker-100 in een woonwijk boorde. foto reuter Dat is één van de moeilijkste ta ken waar de Poolse regering in de nabije toekomst voor staat. Dat zei de Poolse premier Cimos zewicz gisteren in een rede voor het Instituut Clingendael in Den Haag. Cimoszewicz brengt deze week een bezoek aan Nederland. Premier Kok durfde woensdag niet te zeggen of Polen al voor 2000 verwelkomd kan worden als EU-lid. Waarschuwing Hij noemde het onmogelijk over data te praten. De premier waar schuwde wel dat de betrokken partijen 'niet rozig' of 'onrealis tisch' tegen vergroting van de 'unie moeten aankijken. Cimoszewicz maakte er geen ge heim van dat Polen haast heeft. Een realistisch perspectief op EU-lidmaatschap zal het voor de Poolse bevolking makkelijker maken de noodzakelijke hervor mingen te aanvaarden. Getalm over de toetreding kan er daarentegen toe leiden dat het idee van de Europese integratie uit de gunst raakt in de vermoei de Poolse samenleving, waar schuwde hij. Ook premier Kok riep eerder op tot haast bij het uitbreiden van de Europese Unie. Ook de toetreding tot de Navo staat hoog op de Poolse agenda. De Navo en Polen moeten daar over zelf beslissen, onafhankelijk van het standpunt dat Rusland daarover heeft, aldus Cimosze wicz. De bezwaren van Rusland zijn gebaseerd op de logica van het verleden, zonder rekening te hou den met de veranderingen die in Europa hebben plaatsgevonden. Polen zal van zijn kant alles doen om de verkeerde opvattingen die in het machtige naburige Rus land heersen te bestrijden. De uitbreiding van de Navo betekent het definitieve einde van de breuklijnen in Europa. Politie De Nederlandse politie gaat nu al samenwerken met de Poolse poli tie. Het gaat om de uitwisseling van kennis en ervaring en daar naast krijgt de Poolse politie van Nederlandse collega's ondersteu ning bij de opleiding en training van politiemensen. Minister Sorgdrager van Justitie heeft hiertoe gisteren in Deh Haag met de Poolse minister van Binnenlandse Zaken Siemiat- kowski een overeenkomst gete kend. Daarin is tevens vastgelegd dat het aangaan van 'partnerships' tussen politiekorpsen van beide landen verder zal worden gesti muleerd. Op dit moment bestaan er al banden tussen onder meer de korpsen van Utrecht en van Poznan. «ijs (rtr/efe) - De Franse regisseur Marcel Carne, die in de jaren ptig de legendarische film Les Enfants du Paradis maakte, is giste- iop 99-jarige leeftijd overleden. me stond aan de wieg van de Franse Film noir. Hij werd beroemd klassiekers als Quai des Brumes en Hotel du Nord in de jaren Mg. Zijn bekendste film is waarschijnlijk Les Enfants du Paradis, Wet straatleven in Parijs in de negentiende eeuw. Kadeoorlog richtte Carne zich op poëtisch realisme met films als Les Pte de la Nuit en Therese Requin, waarmee hij in 1953 de Gouden TH»won op het festival van Venetië. In de jaren zestig overschadu- (ttflms van nieuwe regisseurs als Francois Truffaut en Louis Malle perk van Carne. In 1988 ging hij met pensioen. pcaanstad (anp/cic/afp) - Paus Johannes Paulus II viert van- Smet een eucharistieviering in de Sint Pieter zijn 50-jarig krjubileum. Sovember 1946 werd de PKarol Wojtyla in de kathe- van Kraków door kardinaal I® Sapieha tot priester ge- 11 Sapieha heeft de huidige p danken dat hij theologie Ieren. Toen de kardi- nnasium in Wadowice fp moest Karol Wojtyla, genoemd, als knapste jon- LV® ?e k^aS de hoogwaar- kleder toespreken, "gaat die jongen studeren, 'S de kardinaal aan een le- Poolse taal- en letterkunde 'z°8o®e> was het antwoord. dat hij geen theologie studeren," zei de kardinaal, rtenlijke viering van het ju- f® vindt van 7 tot 10 novem- De paus heeft alle -J13'01: bisschoppen en li6tS 'n de priester- ;™g hebben ontvangen, in ij ^'genodigd. Volgens het ,jate zijn er dat jaar ruim Pnesters gewijd, van wie 5 malen en 85 bisschoppen f'oven zijn. wijding heeft de paus 8chatting 18.000 misvierin- e'd. in Polen, in Italië en in ^anden. „De mis is I «folute middelpunt in mijn L' zei hij vorig jaar op een |f.sium' Na zijn verkiezing V» 's er maar aan dag ge- waarop hij geen mis heeft Johannes Paulus II foto epa gevierd. Dat was de dag na de aanslag op zijn leven op 13 mei 1981. Volgens het Vaticaan geeft de paus binnenkort een boekje uit met herinneringen uit de vijftig jaar van zijn priesterschap. Zijn opvattingen over het priester schap staan daarin centraal. Ver der komen zijn eigen ervaringen als priester aan bod. Ook spreekt hij over zijn jeugd op het Poolse platteland en over de Tweede Wereldoorlog. DE OORLOG in Oost-Zaïre is alleen te begrijpen als een complot tegen de 1,1 miljoen Hutu-vluchtelingen daar. Onder die vluchtelingen zit ten veel soldaten uit het vroegere Rwandese leger (FAR). Deze voormalige rege ringssoldaten voeren nu een guerrilla tegen Rwanda en Burundi. Deze landen heb ben er dus alle belang bij de vluchtelingen uit het grens gebied te verdrijven. In Rwanda en Burundi was tot voor kort een Tutsi-minderheid de baas. Het waren vroeger vee houders uit Noord-Afrika, die eeuwen geleden naar de rijke landbouwgebieden rond de Gro te Meren trokken en er de plaat selijke landbouwers, de Hutu's, domineerden. Deze onderdrukte meerderheid kwam van tijd tot tijd in opstand, waardoor Tut si's moesten vluchten. Zo ook vluchtte 200 jaar geleden een groep Tutsi's uit het dorp Mui- enge naar Oost-Zaïre. Sindsdien worden daar alle Tutsi's 'Banya- mulenge' genoemd. Ook in Oost- Zaïre ontpopten deze Banyamu- lenge zich als uitstekende han delaren. Het werd opnieuw een rijke, dominante groep, die de jaloezie op zich laadde van de andere volkeren in die streek. In Rwanda en Burundi ging in tussen de machtsstrijd en bloe dige afrekeningen tussen de heersende Tutsi's en de onder drukte Hutu-meerderheid door. Steeds openlijker kwam het tot bloedige afrekeningen. Hutu- presidenten die langs democra tische weg waren gekozen, wer den zowel in Rwanda als in Burundi vermoord. Extremis tische Hutu's in Rwanda namen wraak door honderdduizenden Tutsi's, maar ook gematigde volksgenoten te vermoorden. In Uganda vonden gevluchte Tutsi's steun van een stamver wante bevolking. De Ugandese leider Yoweri Museveni, die vele Tutsi's had in het guerrillaleger waarmee hij de macht verover de, gaf hen wapens en instructie. Met deze kennis en uitrusting veroverde het Tutsi-Patriotti- sche Front in recordtijd heel Rwanda. De Hutu's vluchtten; het merendeel van de bevolking, maar ook de soldaten van het FAR-leger. Zo trokken 700.000 mensen naar Tanzania, 1,1 mil joen naar Oost-Zaïre. Door Jan Meulemeesters De Hutu's en de verwante bevol king in Oost-Zaïre gingen een bondgenootschap aan tegen de rijke Tutsi's daar, de Banyamu- lenge. Dit offensief jöeg de Ba- nyamulenge terug naar Rwanda. Op hun beurt vormden deze ver dreven Tutsi's in Rwanda en Burundi, opnieuw met steun van Uganda, een leger. En dat leger heeft nu de grensstreek met Zaï re veroverd. Zaïre zelf is verdeeld en ontred derd. Een deel van de bevolking en het leger konkelt samen met de Hutu-militie tegen de Tutsi's. Een ander gedeelte wil van de vluchtelingen af, omdat zij de bron zijn van gevechten en on lust. Veel militairen die dank baar de hulpstroom naar de vluchtelingen aftappen, willen dat luxe leventje houden. Een centraal beleid heeft Zaïre niet, want dictator Mobutu wordt voor kanker behandeld in Zwitserland. Zijn zwaar bewa pende, 15.000 man tellende, lijf wacht van stamgenoten be waakt wat rest van de schatkist. De Garde Civile, 10.000 man, probeert de orde te bewaren maar beschikt niet over zware wapens. Het feitelijke leger van Zaïre, 28.000 man, krijgt al maanden geen soldij en is bo vendien slecht bewapend. Het blinkt vooral uit in plunderen. In deze chaos kan het kleine Tutsi-leger grote daden verrich ten, zeker met de actieve steun van Rwanda, Burundi en Ugan da. Voorlopig lijken alle partijen belang te hebben bij voortzet ting van de gevechten. Dat lost op een verschrikkelijke manier het probleem van 1,1 miljoen vluchtelingen op, door versprei ding en hongersnood. De enige die zou kunnen en willen ingrij pen, als het Tutsi-leger een se rieuze bedreiging voor Zaïre zou worden, is een door kanker ge sloopte man in Zwitserland. Door Wilko Voordouw Parijs - De Franse veterinaire dienst heeft donderdag 300 kilo Engels rundvlees gevonden in de koeling van het mo dieuze Amerikaans eetcafé 'Hard Rock Café' in Parijs. Het vlees was gemalen en verwerkt tot hamburgers en werd bij een routine-controle aangetroffen. Het is voor het eerst sinds de boycot van Engels rundvlees, in maart jongstleden, dat er in een eetgelegenheid in Frank rijk verboden Britse waar wordt aangetroffen. Het 'Hard Rock Café', aan de zeer toeris tische boulevard Montmartre, is een eetcafé waar een voorna melijk jong publiek komt. Vol gens de eigenaar, die werd aan geklaagd wegens het overtre den van de Warenwet, was er nog nooit een Engelse hambur ger voorgezet aan de bezoe kers. Maar hij kon ook niet aangeven, waarom er dan 300 kilo kant-en-klare hamburgers van verboden Britse afkomst in zijn koeling lag. De Franse veterinaire dienst probeert nu in samenwerking met de politie achter de 'impor teur' van het vlees te komen. Men vreest dat er in meerdere Parijse restaurants toch vlees van Engelse komaf wordt voor gezet, hoewel men weigert dit hardop te zeggen, om de psy chose niet verder op te jagen.In Frankrijk is de consumptie van rundvlees sinds de BSE-crisis die in maart begon met meer dan 10 procent gedaald. Diyarbakir - Bij gevechten in het zuidoosten van Turkije heeft het Turkse leger gisteren 25 Koerdische rebellen gedood. Ook een Turkse soldaat kwam om het leven bij de schermutselingen, die zich volgens het bureau van de regionale gouverneur afspeelden in Diyarbakir, Bingol, Sirnak en Hakkari. In het hele land zijn verscherpte veiligheidsmaatregelen afgekondigd. Eerder deze week bliezen twee vrouwen zich op bij politiebureaus, waarbij tien mensen om het leven kwamen. Arusha - Het Rwanda-tribunaal heeft gisteren op de eerste zit tingsdag het proces tegen een Rwandese ex-burgemeester wegens volkerenmoord en misdaden tegen de menselijkheid tot 9 januari uitgesteld. Het internationale hof in de Noord-Tanzaniaanse stad Arusha wil de verdediging meer tijd geven zich voor te bereiden. Het hof moet de verantwoordelijken berechten voor de gruwelijke massa slachtingen die zich in april, mei en juni 1994 in Rwanda afspeel den. Legereenheden, Hutu-milities en bendes moordden tussen de 500.000 en een miljoen Rwandezen uit. Düsseldorf - Scientologen in overheidsdienst moeten volgens de Duitse minister van Werkgelegenheid Norbert Blüm worden ont slagen. Dit geldt vooral voor leraren en politie-agenten. De CDU- bewindsman zei dit gisteren in Düsseldorf. Dinsdag besloot de deelstaat Beieren dat alle sollicitanten voor een overheidsbaan moeten opgeven of ze scientoloog zijn. Ambtenaren die tot deze religieuze oreganisatie behoren, kunnen daar worden ontslagen. Miami - De Amerikaanse presidentskandidaat Bob Dole gaat vanaf vandaag vier dagen aan een stuk door campagne voeren. De Republikein doet dat wegens zijn grote achterstand in de opinie peilingen op zijn concurrent Clinton. „De laatste maal dat ik rond de klok voor mijn land vocht, was in 1945 in Italië," zei Dole in Miami, verwijzend naar zijn diensttijd tijdens de Tweede Wereld oorlog. Dole zei dat hij 96 uur achtereen op reis gaat, van vanmid dag tot dinsdagmiddag, de dag van de Amerikaanse verkiezingen. Een Reuters-peiling stelde Clinton op een voorsprong van 7,7 pro cent. Jeruzalem - De regering van premier Netanyahu is 'stomver baasd' over een krantenbericht dat een legergeneraal contacten heeft met ex-premier Peres. De generaal, Oren Shahor, onderhan delt met de Palestijnen over de overdracht van het gezag in He- bron. Minister van Landbouw Eytan van de uiterst rechtse Tzo- met-partij eiste na het bericht in het dagblad Maariv dat Shahor onmiddellijk van zijn functies ontheven wordt. De relatie tussen de conservatieve regering Netanyahu en de top van het leger is ronduit slecht. Het leger heeft een diep wantrouwen jegens pre mier. Monrovia - De Liberiaanse krijgsheer Charles Taylor is gisteren ternauwernood aan een aanslag op zijn leven ontkomen. Hij zei dit op de Liberiaanse radio, kort nadat melding was gemaakt van een schietpartij in het complex van presidentiële gebouwen in Monrovia. Het is nog. onbekend wie achter de aanslag zit. Enkele lijfwachten van Taylor zouden om het leven zijn gekomen. VERVOLG VAN VOORPAGINA Onder inheems VN-personeel in Bukavu vielen gisteren doden en gewonden. Volgens nog onbevestigde berich ten poogden sommige leden van de VN-staf de stad te ontvluch ten, maar liepen zij in een hinder laag. „Hoeveel slachtoffers er vielen en waar weten wij niet," aldus een woordvoerder van de VN in Genève. De gevechten hebben de vrees doen opleven dat er net zo'n enorme humanitaire ramp staat te wachten als in 1994 in Ruanda. Toen namen 1,1 miljoen Ruande- se Hutu's de vlucht nadat circa 500.000 mensen, voornamelijk Tutsi's, waren afgeslacht. De ministers van Ontwikkelings samenwerking van de EU bera den zich volgende week donder dag 7 november in Brussel over de toestand en spoedhulp aan de vluchtelingen. De Keniaanse pre sident arap Moi houdt dinsdag een regionale topconferentie over de toestand in het oosten van Zaïre. De Franse president Jacques Chi rac heeft opgeroepen met spoed een regioconferentie te houden. Deze zou moeten worden georga niseerd door de VN en de Organi satie van Afrikaanse Eenheid (OAU). Maar Zaïre en Ruanda hebben nog niet toegezegd dat ze aanwezig zullen zijn. De Zuid-Afrikaanse president Nelson Mandela heeft gisteren gezegd dat hij bereid is te bemid delen. bij 4 B k Wim Kok bezoekt Brabant. Hij is zaterdag van 11.00-13.30 uur te gast in een directe uitzending van TV8, de regionale televisiezender voor Brabant. Kijkers kunnen hem vragen stellen over onder meer werkgelegenheid, armoede, en de gemeentelijke herindeling. Bel zaterdag vanaf 09.30 uur met TV8:

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 5