Unieke swinger op
de vierkante centimeter
Bach in Brabant
ormen
huis
ïg twee
Breda
Tenorsaxofoonlegende Sonny Rollins zondag in Maastricht
Opnieuw wereldjazz in Terneuzense club
DE STEM
MUZIEK
D3
Stram
Klein
Concerten Dopegezinde Gemeente
Keltische liedkunst in Breda
Tien jaar Bach Collegium Breda
Barokstijl
Rome
TOBER 1996 D2
ederlandse gebarentaal,
rré - Onbekende Gracht -
Chamber Theatre
toneel
r Raamtheater -'t Klein
nov)
amtheater - Raamtheater
kkeltheater - wo tot zo -
dec en 25 t/m 30 dec)
ter aan het Spui - (t/m 35
versie van Rudi van Dam-
en 8 nov in Rotterdamse
at 6 -19.30 uur - zo 13.30
- 20.30 - zo 14.30 uur (t/m
ederlands Kindertheater -
ssé Theater - 20.30 uur
De Bussel-Torenplein 12-
t' - Schouwburg De Kring
20.15 uur - Schouwburg Til-
r - Schouwburg Tilburg
aer - Anna v. Berchemlaan 2
-Chassé Theater- 20.30 u
'Hitparade' - Chassé Thea-
met Theater Malpertuis
15 uur
.00 uur
de Krim' - Chassé Theater
0 - Schouwburg De Kring
r van CaDance, ook de
plaats van de Theater
jzen van de Vereniging
louwburg- en Concertge-
recteuren (VSCD) plaats,
rden Theaterdansprijs is
lanne Solan van het Ne-
s Danstheater en de Cho-
.eprijs is voor Piet Rogie.
e Zilveren Theaterdans
en Ann van den Broek en
Evelin genomineerd. De
obers voor de Lucas Ho-
js zijn Karin Post en
n Sabaté.
agse theaters Korzo en
aan het Spui organiseren
ze. In tweeëneenhalve
aan veertien Nederlandse
oducties in première,
komst van het festival is
ns onzeker. Het nieuwe
nplan van staatssecretaris
iorspelt niet veel goeds, al
organisatoren.
zacht verloren heeft. Met
arme stem en scherpe te
reëert Long een intiem
vol tederheid, humoi e
ring. Zijn liedjes geven ee
gevoel van herkenning*
zijn soms ook bijtend sa
zoals in nummers als H
irin Bolkestein op de kom'
genomen. ,e
zijn inspanningen voor
landse taal ontving D° 8
nog de Visser-Neerian-
js. Het sterkst blijft hijeC
zanger van zijn eigen U
teksten, die in Nu d°01'n
r Victor van Swaay t
1, Carlie) op een ondein
manier zijn saro®8
Hij wordt begeleid
ijfmansband onder lei
toetsenist Peter van,
g, dat met zijn akoesti
ynthetische instrum
~1" een compleet orkes
Long komt met 'Nu °P e.
;r en 1 november naa p
januari naar Tilburg
*rt naar Terneuzen.
_rt
be,
17
DONDERDAG 31 OKTOBER 1996
poor Rinus van der Heijden
Legendes, de jazzmuziek staat
ermee op en gaat ermee naar
bed. In de tijd dat er nog vele
leefden schreven zij zelf hun
geschiedenis. Nu er tegen
woordig nog maar zo weinig
over zijn, wordt hun belang
rijkheid gemaakt door de me
dia. Er zijn er nog slechts en
kele in staat hun eigen levens
loop te creëren.
Een van hen is Sonny Rollins.
Deze zwaargewicht op de tenor
saxofoon doet niet vaak deze
contreien aan. Zondagavond is
hij echter in Nederland, als hek-
kesluiter van het driedaagse fes
tival Music Nights in Maastricht.
Hoewel zeker dient te worden
vermeld dat er sleet komt op deze
tenorreus, is een concert van Rol
lins altijd een evenement om naar
uit te zien. De man die in de jaren
vijftig een groot drugsprobleem
had, moet daar nu de tol voor be
talen. De pensioengerechtigde
leeftijd juist gepasseerd, weet hij
zelf ook dat zijn kracht niet meer
dezelfde is als in zijn gloriejaren.
Daarom toert hij de laatste jaren
weer wat meer. Nu kan het nog,
over tien jaar is het fysiek niet
meer op te brengen zijn double-
time soli over de mondiale con
certzalen uit te storten.
Vorig voorjaar trad Rollins nog
op in Brussel en Amsterdam. Zijn
bewegingen waren stram en zijn
sound miste het ronde van de ja
ren vijftig. Maar Rollins is nog al
tijd Rollins, de unieke swinger op
de vierkante centimeter, de man
van de nimmer eindigende solo's.
Het unieke van Rollins valt nau
welijks te omschrijven. Je moet
dat niet zoeken in vernieuwings
drang, want die is hem vreemd.
Rollins zet de lijn Coleman Haw-
kins-Lester Young-John Coltra-
ne voort, drie saxofoongiganten
die hem vóór gingen. Hij pikte
het omfloerste geluid van Hawk
ins en Young in en ontfermde
zich tevens over de spierballen
van Coltrane. Waarbij hij er in
tussen alles aan deed een eigen
sound te ontwikkelen. In de be
ginfase van zijn carrière experi-
Sonny Rollins: perfectionist
menteerde Rollins met onmoge
lijke rietdiktes en mondstukken
die heel wat wijder gaapten dan
die van andere blazers. En daar
bij bleef hij te allen tijde de im
provisator zonder weerga, die be
bop, calypso, funk en blues vere
nigt in een kolkende stijl die niet
te imiteren valt.
Sonny Rollins vierde in de twee
de helft van de jaren vijftig zijn
grootste triomfen. In 1956 kwam
zijn album Saxophone Colossus
uit, waarmee hij er in één klap
stond. Andere mijlpalen volgden
elkaar in snel tempo op: Way Out
West (1957), The Freedom Suite
(1958) en The Bridge (1962). De
reputatie van Rollins was geves
tigd, voor eeuwig.
Rollins is altijd zijn eigen gang
gegaan. Van trends in de jazz
trok hij zich niets aan. In 1959,
precies in de periode dat zijn
grootste concurrent John Coltra
ne de modale jazz verliet en ging
experimenteren met orkestraties,
harmonieën en akkoorden, ver
liet Rollins het jazzmilieu voor 27
maanden. In 1966 laste hij een
tweede retraite in, die maar liefst
vijf jaar duurde.
Alle veranderingen die de jazz
heeft doorstaan, zoals de periode
van de freejazz in de jaren zestig,
de opkomst van de rockjazz en
loftjazz in de jaren zeventig en
andere, latere fusievormen, liet
Rollins aan zich voorbij gaan. Hij
schaart zich daarmee in de rijen
van grote voorgangers als Art
Blakey, Bud Powell, Dexter Gor
don en al die anderen die er
slechts naar streefden in de jaren
die hen nog restten nog perfectio-
nistischer te worden. Perfectio
nistisch in een muzieksoort die
hen met de paplepel was ingege
ven en waarbij zij geen behoefte
hadden die van hun historische
waarde te ontdoen.
Sonny Rollins was altijd het
sterkst in klein gezelschap, met
alleen een bassist en drummer om
zich heen. Toch kiest hij de laat
ste jaren voor grotere bezettin
gen. Dat is een vreemde keuze,
want de tenorist blijkt een ijdel
persoon, die als zijn lichamelijke
kracht dat toestaat, het liefst
egotript en zijn mede-musici tot
toehoorders degradeert. Of hij
dat zondag ook zal doen is na
tuurlijk nog niet bekend. Maar
Clifton Anderson (trombone),
Stephen Scott (piano), Bob
Cranshaw (contrabas), Victor
See-Yuen (percussie) en Harold
Sumney (slagwerk) zullen er
vooral slechts zijn om te begelei
den. Schitteren doet de Meester
zelf wel.
De Music Nights Maastricht vin
den van vrijdag tot en met zater
dag plaats in een tent op het
Vrijthof en in de Maastrichtse
cafés. Het evenement is de opvol
ger van het ter ziele gegane Jazz
Mecca. De vrijdag wordt ruwweg
voor de jongeren geprogram
meerd, de zaterdag voor een wat
breder publiek en de zondag voor
de liefhebbers van de traditionele
jazz.
De vrijdag staat onder het motto
Move to the Groove helemaal in
het teken van de funk en de jazz-
dance.
De titel van het zaterdagpro
gramma luidt Voyage of the Afri
can Voice. Een van de grote na
men is Al Jarreau. Jazz Legend is
het terechte motto van de zondag,
want dan valt onder meer Sonny
Rollins te beluisteren.
In de kroegen staan dit jaar nog
betere artiesten dan vorig jaar.
Er is opvallend veel trompetge-
weld: mensen als de Amerikaanse
trompettisten Roy Hargrove
(zondag in Terneuzen) en Leroy
Jones en het Nederlandse trom
pet-talent Saskia Laroo.
Het concert van Sonny Rollins
wordt zondag gegeven in de tent
op het Vrijthof in Maastricht.
Aanvang 20.15 uur.
Van onze kunstredactie
In de gemiddelde platenzaak
moet je de naam nog spellen maar
met de toenemende populariteit
van de smartlap gaat het ook
steeds beter met De Dopegezinde
Gemeente. De band geeft deze
maand concerten in Breda en
Roosendaal.
Toen ruim acht jaar geleden Trio
Cor Witjes uit elkaar viel, bete
kende dat voor Pierre van Duyl
(Cor Witjes) het startsein voor De
Dopegezinde Gemeente. In Mar
cel Cuypers (klarinet) van de City
Eastern Standard Time Jazz
Band trof Van Duyl (accordeon,
gitaar) een muzikale bondgenoot
met eenzelfde belangstelling voor
volksmuziek.
De groep werd gecompleteerd
door de Rotterdamse en Haagse
vrienden Peer Wassenaar (con
trabas), Bob Langenberg
(drums), Patrick Votrian (trom
bone) en Rick Witlox (gitaar).
De Dopegezinde Gemeente speelt
liedjes met levenservaring, vaak
puur Nederlands maar ook stam
mend uit andere Europese cultu
ren en Zuid-Amerikaanse en Jid
dische nummers. De band, die
zichzelf beschouwt als een 're
pertoiregezelschap' bracht de cd
Ver van alles uit waarop eigen
bewerkingen van Nederlandse
liedjes als Amsterdam huilt,
Leidscheplein en Ketelbinkie of
wel 'Toen wij van Rotterdam ver
trokken'.
Vrijdag 1 november Breda (Chasse
Theater kleine zaal), zaterdag 23
november Roosendaal (Schouw
burg De Kring).
Bassist Christian McBride (links) speelt volgende week, trompettist Roy Hargrove aanstaande zondag in Terneuzen
foto's porgy bess
Van onze verslaggever
De zangeres en harpiste Rachel
Ann Morgan zingt vrijdagavond
volksliedkunst uit Wales en klas
sieke liederen tijdens een concert
in De Nieuwe Veste in Breda. Ra
chel Ann Morgan is uitgenodigd
door de Vrienden van het Lied.
Zij begeleidt zichzelf op de harp.
Het recital is verdeeld in twee ge
deelten. In het eerste deel van het
programma zingt Morgan Kelti
sche liederen, begeleid door de
Keltische harp. Daarnaast brengt
de zangeres klassieke liederen
ten gehore, van o.a. Handel, Beet
hoven, Massenet en Rodrigo,
waarbij zij een concertharp be
speelt. Rachel Ann Morgan be
schikt over het typerende fluwe
len en buigzame stemgeluid dat
Ierse en Welshe zangeressen vaak
hebben. De Vereniging Vrienden
van het Lied propageert de lied
kunst in Nederland door het or
ganiseren van concerten in klei
nere concertzalen.
Van onze verslaggever
Jazzclub Porgy Bess in Terneu
zen bevestigt de komende twee
weekeinden zijn reputatie als po
dium voor wereldsterren. Twee
prominente vertegenwoordigers
van de jongste Amerikaanse jazz-
generatie treden aan.
Aanstaande zondag is dat trom
pettist Roy Hargrove, een week
later bassist Christian McBride.
Van de laatste is het diens enige
optreden jn de Benelux.
De carrière van trompettist Roy
Hargrove (26) is de afgelopen ne
gen jaar als een raket omhoog ge
schoten. In 1987 ontdekte Wyn-
ton Marsalis de 17-jarige Roy
Hargrove op een middelbare
school in Dallas, Texas. Negen
jaar later heeft hij zes cd's op zijn
naam staan. Hoewel een geboren
bebop-musicus, is Hargrove niet
doof voor de hedendaagse stads-
muziek van zijn generatiegeno
ten. Hij speelt ook in diverse
funkformaties.
Roy Hargrove treedt zondag in
Porgy Bess op in kwintetfor
matie: met Ron Blake op sax,
Charles Craig op piano, Gerald
Cannon op bas en Karriem Rig-
gins op drums. Optredens van de
onstuimige Hargrove willen nog
wel eens uitlopen tot meer dan
drie uur. Nog jonger dan Hargro
ve is bassist Christian McBride.
Pas 23 jaar en nu al allerwege ge
noemd als dé erfgenaam van
Charles Mingus en Ray Brown.
McBride treedt op met een kwar
tet.
Porgy Bess, Noordstraat 52, Ter-
neuzen, zondag 3 november,
16.00 uur. Kwintet Roy Hargrove.
Hargrove speelt ook tijdens de
Music Night in Maastricht.
foor Hans Rooseboom
Het koor Bach Collegium Bre
da viert zijn tienjarig bestaan
deze maand met drie activitei
ten, waaronder deelname aan
een internationaal korencon
cours in Jeruzalem.
Aanstaande zondagavond ver
zorgt het Bach Collegium onder
leiding van Geert van den Dun
gen een concert in Breda met een
wereldprenière, namelijk de Mis-
so Festiva van de Brabantse
componist Jos van Amelsvoort.
Deze mis gaat pas na 35 jaar in
première, want Van Amelsvoort
schreef het werk in 1961. Bijna al
het werk van deze componist uit
Kaatsheuvel - en docent aan het
conservatorium in Tilburg - is
onbekend gebleven. Mede door
het ijveren van de Bredase musi
coloog en koordirigent Geert van
den Dungen wordt Van Amels
voort nu op 87-jarige leeftijd vol
ledig gewaardeerd. Zijn 300
composities worden momenteel
alle uitgegeven door Donemus,
en hij componeert gestadig door,
nu vooral kamermuziek.
Het bijzondere van de Missa Fes
tiva van Jos van Amelsvoort is de
stijl: het werk is namelijk geheel
in de hoogbarokke stijl van Jo-
hann Sebastian Bach geschre
ven.
De componist schreef twee van
dergelijke missen. Hoewel de
muziek volledig barok klinkt,
gaat Van Amelsvoort harmo
nisch toch een paar stapjes ver
der dan Bach. Tijdens het con
cert van zondagavond (Anto-
niuskerk Breda, 20.15 uur) zingt
het Bach Collegium bovendien
een zelden uitgevoerde Mis van
J.S. Bach zelf. Het koor wordt
tijdens het concert instrumentaal
bijgestaan door het Barokorkest
Florilegium Musicum op authen
tieke instrumenten.
Een week later organiseert het
Bach Collegium opnieuw een be
langwekkend concert: een Bach-
recital door de pianist Geoffrey
Douglas Madge in de Waalse
Kerk in Breda. Hij speelt Fanta
sieën van Bach. Madge is een be
kend voorvechter van heden
daagse muziek, maar hij heeft
Bach nooit opgegeven. In zijn
jeugd in Australië (hij woont
sinds 1963 in Nederland en is do
cent aan het Koninklijk Conser
vatorium in Den Haag) heeft hij
ooit het Australian Bach Cham
pionship gewonnen.
Op 17 november vertrekt het
koor naar Jeruzalem om deel te
nemen aan het internationale
Palestrina Concours. Dat is een
koorconcours waarvan de orga
nisatie in Rome zetelt, maar dat
steeds in een ander land wordt
gehouden. Dit jaar is dat Jeruza
lem vanwege het 3000-jarig be
staan van de stad. Ook tijdens dit
concours zal het Bach Collegium
een werk van Jos van Amelsvoort
brengen.
Van de Brabantse componist Jos van Amelsvoort (links) dirigeert Geert van den Dungen (rechts)
zondagavond de wereldpremière van de Missa Festiva (1961) in barokstijl. foto archief oe stem
AMSTERDAM
Herman van Veen - Carré (t/m 30 nov)
BREDA
Robert Long - 'Nu' - Chassé Theater - 20.00 uur - do en vr
DEN HAAG
Evita - Congresgebouw - (1 t/m 10 nov)
MAASTRICHT
Music Nights Maastricht 1996 - vele artiesten - Muziektent op het
Vrijthof - vanaf 23.00 uur - zo 14.00 uur (1 t/m 3 nov)
NIJMEGEN
Music Meeting - Stadsschouwburg en de Vereeniging (1 t/m 3 nov)
OOSTERHOUT
Up with people - met 'The Happening' - CC De Bussel - Torenplein 12
-20.15 uur-vr en za
ROTTERDAM
Nederlands Koorfestival 1996 - door KL Bond van Zang- en Orato-
riumver. - klassiek (2,9 en 16 nov)
Eros Ramazzotti - wo 6 en do 7 nov - extra concert - Ahoy'Rotterdam
-18 nov - MECC in Maastricht
UTRECHT
Andrés Marin y Grupo - Serie Flamengo - 20.15 uur - Vredenburg -
vr en za
DONDERDAG
ETTEN-LEUR
Pater Moeskroen - 'Wilde Liefde' - De Nobelaer - Anna v. Berchem
laan 2-20.15 uur
MAASTRICHT
Première Tosca - van Giacomo Puccini - door Opera Zuid - aan de
Parade
VRIJDAG
BERGEN OP ZOOM
Jamsessie - De Botte Hommel - Blokstallen 3 - 22.00 uur
BREDA
De Dopegezinde Gemeente - 'Ver van Alles' - lichte muziek - Chas
sé Theater - 20.30 uur
Human Beings - ambient-techno-night - PARA - van Coothplein 39 -
22.00 uur
ROTTERDAM
Julya Lo'ko - met 'Colour me forever' - westerse rock en oosterse
roots - 201.5 uur - de Doelen
UTRECHT
Nederlands Kamerorkest - werken van Mozart, Bartók en Beetho
ven - 20.15 uur - Vredenburg
ZATERDAG
BERGEN OP ZOOM
La Traviata - door Russische Staatsopera van Tatarstan - 20.15 uur -
Stadsschouwburg De Maagd
Jammah Tammah support - ook skamuziek - Poppodium De Bot
te Hommel - Blokstallen 3 - 22.00 uur
Pique Dame - opera van Tjaikovski - door Russische Staatsopera Ta
tarstan - Stadsschouwburg De Maagd - 20.15 uur
EINDHOVEN
Marianne Faithfull - sings Kurt Weill - 20.15 uur - Muziekcentrum
Frits Philips
Marabenta - Afrikaanse muziek - 20.15 uur - Muziekcentrum Frits Pi-
lips
Country show - Johnny Marks en anderen - 20.00 uur - Motel Eind
hoven - Aalsterweg
ETTEN-LEUR
Frans Bauer - concert - De Nobelaer - 20.15 uur
GENT
Vernon Reid - concert - 21.00 uur - Make It Happen - Fruithoflaan 124
ZONDAG
BERGEN OP ZOOM
Daniel Speer Trombone Consort - Hofzaal - Markiezenhof -12.00
uur
BREDA
Maarten van Roozendaal - Kim Soepnel - Chassé Theater -15.00
uur
Der Bettelstudent - opera door muziektheater van Wroclaw - Chas
sé Theater -14.30 uur
Princenhage's Mannenkoor - concert - Chassé Theater -14.30 uur
Carlo D'WIJS - lezing 13.30 uur en concert 15.30 uur - PARA - van
Coothplein
EEKLO
Guo Yue groep - 'Touching the Water' - fluitist - klassieke en we
reldmuziek, new age - 20.30 uur - CC de Herbakker - Pastoor De Neve-
straat
ETTEN-LEUR
Frans Bauer - Live in Concert - De Nobelaer - Anna v. Berchemlaan 2
-20.15 uur
EINDHOVEN
Brunchconcert - en het NOG Ensemble -12 jonge musicanten - licht
klassieke muziek -11.00 uur - Muziekcentrum Frits Philips
TILBURG
Steve Coleman - Noorderligt
MAANDAG
AMSTERDAM
Peter Green Band - concert - voorprogramma Boogie Chillen om
20.00 uur - 21.00 uur - Paradiso
UTRECHT
Enrico Pace - piano - met werken van Schumann, Brahms, Liszt en
Mozart - 20.15 uur - Vredenburg
DINSDAG
BREDA
Widi Soerjadi - Chassé Theater - 20.00 uur
EINDHOVEN
Helmut Lotti - Goes Classic - 20.15 uur - Muziekcentrum Frits Philips
WOENSDAG
EINDHOVEN
Circus - door Stichting Maat - muziekstuk voor kinderen (6+) -15.00
uur - Muziekcentrum Frits Philips
UTRECHT
Concert - door Candida Thompson (viool) en David Kuyken (plano) -
Nederlanders in de Leipziger Schule - 20.15 uur - Vredenburg
