Scho
over
al kle
•Reken
jje rijk
Een contract met de goden
Landelijk
m zj
Claim
-DE STEM-
HET WEER
Vooral vanmiddag zon
DE STEM
DE BINNENKRANT
Minaret
Ex-voto's bestonden al in de prehistorie
BEL
LEZERSCONTACT
076-5 312 312
I Zon en maan
Hoogwater
11.500 extra lee
WOENSDAG 23 OKTOBER 1996 f\}
Wat is nou 25 meter?
Als het om een toren
gaat. Beieren is mede
daarom zo schilderachtig van
wege de talloze kerktorens -
veelal met ui-vormige koepel
tjes - die torenhoog boven
stad en ommelanden uitste
ken. Maar een minaret van 25
meter? Dat is in het traditio-
neel-katholieke Beieren een
halve Godslastering. En een
héle, als die moslim-toren dan
óók nog eens hoger is, of al
thans dreigt te worden, dan de
torens van alle christelijke ker
ken ter plaatse. Ik heb het over
Bobingen. Een 16.000 inwo
ners tellend stadje in het Zwa-
benland, onder de rook van
Augsburg.
Jaren geleden kregen de toen
1500 Turkse inwoners van Bo
bingen de beschikking over
een leegstaand café-restaurant
in de Altstadt. Van het een
kwam het ander; van ontmoe
tingscentrum werd het tevens
gebedsruimte. Moskee. Geen
inheemse Bobinger die er aan
vankelijk aanstoot aan nam,
want de vertrouwde café-gevel
bleef onveranderd. Een jaar of
vier geleden vroeg de Turkse
gemeenschap aan het stadsbe
stuur toestemming om het cen
trum uit te breiden. Dat was
nog tot daar aan toe. Maar het
verzoek om tevens een mina
ret te mogen oprichten veroor
zaakte opschudding en veront
waardiging in stadhuis en ge
meenteraad.
Een minaret, zo betoogde de
toenmalige (socialistische)
burgemeester, past absoluut
niet in het historische stads
beeld van oud-Bobingen. De
goegemeente knikte: dat had
de burgemeester mooi gezegd.
De moslims wilden een mina
ret die hoger zou worden dan
de barokke toren van de Lie-
vevrouwekerk. En nóg erger:
op die minaret zou de muezzin
- de voorbidder - zijn moslims
dagelijks meermalen tot gebed
oproepen. Per luidspreker.
De Turkse gemeenschap stap
te naar de rechter en kreeg ge
lijk. Bij de grondwettelijke
vrijheid van godsdienst hoort
ook vrijheid om - binnen rede
lijke grenzen - kerken en mos
keeën te bouwen. Het ge
meentebestuur deed de mos-
lim-Bobingers een nieuw aan
bod maar bracht tegelijk zó
veel bouwbeperkingen aan,
dat er van serieuze uitbreiding
geen sprake meer kon zijn. De
moslims trokken opnieuw
naar de rechter; een hogere, en
wéér kregen ze gelijk: de ge
meente hanteerde oneigelijke
bepalingen en waarom kan er
naast een Zwabische Gaststat-
te geen minaret gebouwd wor
den, vroeg de rechter zich af.
De nieuwe burgemeester,
Bernd Müller -ook sociaal
democraat, net als zijn voor
ganger -, wil met de tegenpar
tij aan tafel om alle bestaande
mogelijkheden en nieuwe op
ties te bekijken. Hij verbloemt
evenwel niet dat hij - én de ge
meenteraad, én het gros van
de burgers - tegen een minaret
blijft, hoe hoog die ook wordt.
„Het gaat eigenlijk meer om
die muezzin die straks zijn op
roep over onze huizen en lan
derijen laat galmen". Dat ge
luid past niet in het pastorale
land van klokgeklui en koeie-
bellen. De burgemeester weet
natuurlijk ook wel dat moslims
het klokgeklui van christelijke
kerken moeten verdragen.
„Maar niemand heeft de mos
lims gedwongen om onder on
ze klokken te komen wonen",
is zijn tegenargument.
Door Frans Wijnands
Bobingen is niet de enige stad
waar een 'geloofsoorlog'
woedt. Ook de 2000 moslims
in Dillenburg - waar het stam
slot van de Nassau's staat en
Willem de Zwijger thuis was -
voelen zich gediscrimineerd
omdat hun muezzin geen ge
luidsinstallatie mag gebruiken
om de gelovigen naar de mos
kee te roepen. In slechts twee
Duitse plaatsen - in Aken en
Düren - mag de muezzin zijn
oproepen laten horen. In Dil
lenburg (nog) niet. Dat is in
strijd met het verkeesrsregle-
ment, redeneert het stadsbe
stuur. Dat verbiedt nu een
maal luidsprekers op straat-
Hoe zat dat ook al weer met
Turken; in Wenen? Op hun
westwaartse veroveringstoch
ten worden ze in 1683 voor de
poorten van Wenen gestopt en
teruggejaagd. In de Weense
Stephansdom hangt sindsdien
de •Pummerin'; de grootste
klok van Oostenrijk, symbool
van de natie. Gegoten uit het
brons van op de Turken vero
verde kanonnen. Zo'n klok
komen ze in Bobingen nog
tekort.
Tijdens het onderzoek dat aan dit proefschrift voorafging, is Ton Derks onder meer nauw betrok
ken geweest bij de opgraving van de tempel van Empel. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de re
sultaten van deze opgraving een rol hebben gespeeld bij de vorming van Derks' inzichten.
De wanden van de Ma
riakapellen in de Bossche
Sint-Jan en de Maas
trichtse Onze-Lieve-
Vrouwe basiliek zijn er
mee bedekt en ook in al
lerlei andere grotere en
kleinere bedevaartsoor
den komen ze voor;
plaatjes met tekst waar
op gelovigen hun dank
betuigen. 'Ex-voto' is de
term, wat zich vrij laat
vertalen met 'zoals be
loofd'. Vaak hebben deze
ex-voto's de vorm van
een hart, of van een (ge
nezen) lichaamsdeel. En
in de grotere bedevaarts
oorden zijn ze niet zelden
van zilver.
Door Lauran Toorians
Voor wie buiten-kerkelijk is op
gevoed, zijn ex-voto's stille getui
gen van een moeilijk te doorgron
den praktijk. Maar ook de
Roomskatholieke Kerk zelf heeft
het altijd wat moeilijk gehad met
deze vorm van devotie. De ach
terliggende gedachte is namelijk
dat er met God, Maria of de een
of andere heilige onderhandeld
kan worden en dat is iets wat de
Kerk niet kan goedkeuren. Het
gebruik is echter oeroud en da-,
teert uit de prehistorie. Tweedui
zend jaar christendom hebben
het niet kunnen uitroeien.
In het proefschrift waarop Ton
Derks (Uden, 1958) onlangs in
Amsterdam promoveerde, wordt
uiteengezet dat deze praktijk al
in de late ijzertijd in onze streken
bestond. De Romeinen, die dit
systeem van religieuze gelofte
eveneens kenden, hebben het in
heemse systeem versterkt en ge
formaliseerd. Na de kerstening
bleek het gebruik zo sterk dat de
Kerk niet anders kon dan het ge
dogen en voorzichtig inpassen in
de religieuze praktijk van alle
dag. In de Romeinse denkwereld
werd orde geschapen door het
recht, zowel tussen mensen als
tussen de mensen en de goden.
Contracten en verdragen speel
den daarbij een centrale rol en de
inwoners van het Romeinse rijk
gingen ook met hun goden een
contract aan. Daarin werd vast
gelegd wat de gelovige verlangde,
en wat hij bij goedgunstige mede
werking van de godheid daar als
geschenk tegenover zou stellen.
Altaar
Het tegengeschenk waarmee de
gelofte werd ingelost was vaak
een altaar bij een tempel of een
kostbaar voorwerp. Op dat ge
schenk kon door middel van een
tekst worden vereeuwigd aan
welke godheid en door wie het
was geschonken. In feite is een
dergelijk Romeins altaar niet veel
anders dan een ex-voto in een
Roomskatholieke kerk.
Er is echter ook een wezenlijk
verschil, en dat maakt Ton Derks
in zijn proefschrift als een van de
eersten echt duidelijk. Voor de
Romeinen was het contract dat
met de goden werd agngegaan
een echt contract, een juridische
handeling die zwart op wit werd
gezet en die voor beide partijen
bindend was. Ter controle werd
er dan ook een akte van opge
maakt die bij het afleggen van de
gelofte in de tempel werd
geplaatst. Het grote aantal zegel
doosjes dat Ton Derks aantrof bij
de opgraving van de tempel van
Empel ('s Hertogenbosch) bracht
hem echter op het spoor van de
oplossing. Ook uit andere opgra
vingen van tempels bleken zulke
zegeldoosjes bekend, en dat leid
de tot de conclusie dat de zegels
die door deze kleine bronzén
doosjes werden beschermd ooit
de geloften aan de god van de
tempel hadden bezegeld. Zo'n ge
lofte werd geschreven op een
houten plaatje, bestreken met
was.
Hier ligt dus een belangrijk ver
schil met de christelijke ex-voto-
praktijk. Daar bestaat namelijk
geen enkele verplichting om het
verzoek aan God of heilige
schriftelijk vast te leggen (al ge
beurt dat soms wel).
Romanisering
Op basis van de aard van de ove
rige vondsten die in Romeinse
tempels als ex-voto's kunnen
worden beschouwd, komt Ton
Derks tot de conclusie dat vond
sten uit heiligdommen uit de ij
zertijd een vergelijkbare her
komst zullen hebben. Dat bete
kent dus dat de Romeinen deze
praktijk niet in onze streken heb
ben geïntroduceerd, maar dat zij
wel invloed hebben gehad op het
bestaande inheemse ritueel. Juist
over dergelijke invloeden gaat
het proefschrift van Ton Derks,
met als titel 'Goden, tempels en
rituele praktijken; de transfor
matie van religieuze ideeën en
waarden in Romeins Gallië'.
Uitgave van Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V.
Directie:
D.H. Ahles en A.A.M. Verrest.
Hoofdredactie:
A. Verplancke - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor.
Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
S 076-5312311 /Telefax 076-5312355.
Telefax redactie 076-5312512.
Telefax lezerscontact 076-5312330.
Rayonkantoren:
In Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal,
Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het
colofon in het editie-deel van deze krant.
Abonnementsprijzen via automatische incasso:
(tussen haakjes de prijs via acceptgiro)
maand 31,15 n.v.t.
kwartaal 91,25 93,75)
halfjaar 181,00 186,00)
jaar 358,00 369,00)
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice:
S 076-5312573.
Advertenties:
(tijdens kantooruren 8.30 -17.00 uur):
Rubrieksadvertenties:
076-5312313, telefax 076-5312340.
Grote advertenties:
uitsluitend S 076-5312300, telefax 076-5312310.
Geboorte- en overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur
S 076-5312300, telefax 076-5312310.
zondag van 18.30 tot 20.30 uur
S 076-5312242 5312311, telefax 076-5312310.
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder
toepassing van de Algemene Voorwaarden van
Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V.
alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447
De Stem op band:
Centrum voor gesproken lektuur S 0486-482345.
De Stem op internet:
http://www.dse.nl/stem
Copyright C 1996 Uitgeversmaatschappij Zuidwest-Nederland B.V. Breda
BEZORGKLACHTEN
LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
MA. T/M VRIJ. 8.00 -17.00 UUR
ZAT. 8.00 -12.00 UUR
Beëindiging abonnementen;
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóór het einde
van de betaalperiode, bij voorkeur
met vermelding van reden beëindiging.
(Anders automatische verlenging
met de voor u geldende betaalperiode)
SUSKE EN WISKE: DE VERRADERLIJKE VINSON
[Kom, Tobias, we mof en aan boord J
[Komaan, je moet wet banf ijjn,dtze
L, dieren willen om helpen j
HEINZ
0cfpOK POK
Y OK
BOES
X)ESTEM
We krijgen
een fraaie na
jaarsdag. Wel
iswaar ver
loopt de start
hier en daar
stroef, maar
vooral de mid
dag schittert
door zon en
temperaturen.
Ook donder
dag is het vrij
zonnig en
zacht, daarna
neemt de be
wolking toe en
ligt het kwik
in de middag
op een iets la
ger niveau. De
komende uren
draait het om
mist of
hangende
wolken. De
mist komt
waarschijnlijk lang niet overal voor, maar her en der kan ze het ver
keer toch wel parten spelen. In de loop van de ochtend lost de mist
op, evenals de laaghangende bewolking. Wat overblijft is fiks wat
zon. Mede daardoor loopt de temperatuur flink op; uiteindelijk rolt
er voor Noordwest-Nederland 15 graden uit de bus, terwijl het zuid
oosten op 17 mag rekenen. De wind waait uit het zuiden tot zuidoos
ten en is boven land matig, rond kracht 3, aan zee later op de dag
vrij krachtig, 5. Het blijft droog. Ook donderdag is een droge, vrij
zonnige dag. De temperatuur valt met een graad of 18 nog iets hoger
uit dan vandaag. Lang houdt het zachte weer niet stand. In het
weekeinde is het weer 'gewoon' 15 graden en er valt soms een bui.
■Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland:
voor
zonneschijn
in proc.:
neerslagkans;
mimmumtemp.
middagtemp.:
wind:
(Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden)
zonnig
cffifrn hagel
opklaringen
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
50
50
20
30
20
10
10
50
30
50
16
18
17
15
15
ZO 3
Z3
ZW4
ZW4
ZW4
I Weerrapporten 22 oktober 20 uur
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
zwaar bew15 gr
zwaar bew16 gr
onbewolkt15 gr
zwaar bew15 gr
half bew14 gr
zwaar bew15 gr
licht bew15 gr
zwaar bew14 gr
licht bew15 gr
licht bew14 gr
zwaar bew12 gr
half bew21 gr
onbewolkt21 gr
onbewolkt12 gr
regen11 gr
licht bew22 gr
onbewolkt15 gr
half bew23 gr
zwaar bew19 gr
half bew14 gr
licht bew14 gr
zwaar bew7 gr
licht bew15 gr
half bew16 gr
onbewolkt13 gr
onbewolkt12 gr
onbewolkt31 gr
onbewolkt23 gr
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
München
Nice
Oslo
Parijs
Praag
Rome
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Zürich
Bangkok
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg
Los Angeles
„N,óvy-prJeans
New York
Tel Aviv
Tokyo
onbewolkt19 g
licht bew18 g
onbewolkt13 g
onbewolkt27 g
onbewolkt24 g
onbewolkt22 g
onbewolkt22 g
zwaar bew11
onbewolkt12 g
onbewolkt21 g
licht bew13
onbewolkt18 g
regen10 g
onbewolkt21 g
onbewolkt21 g
onbewolkt8 g
zwaar bew8 g
zwaar bew13 g
licht bew14 g
half bew35 g
onbewolkt13 g
half bew29
licht bew26 g
onbewolkt23 g
zwaar bew^27 g
half bew16 g
half bew27 g
onbewolkt20 g
Groot-Brittannië en Ierland-
Overwegend bewolkt, van tijd
tot tijd regen en vrij veel wind j
Woensdag in Engeland
langs de Schotse oostkust pe.
rioden met zon en
Maxima uiteenlopend van 14 j
graden in het noordwesten tot
19 nabij Londen.
België en Luxemburg: Zonni
ge perioden en droog. in de I
nacht en vroege ochtend enke. I
le mistbanken. Maxima
woensdag rond 17, donderdai
ongeveer 19 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk;
In de nacht en ochtend plaat I
selijk mist. Verder droog ej
veel zon. Donderdag langs he!
Kanaal aantrekkende zuiden.
wind. Middagtemperatuurva»
18 graden in het noorden toll
23 aan de noordkant van het
Centraal Massief.
Zuid-Frankrijk: In de nacht en
ochtend kans op mist. Verder
veel zon en droog. Warmer met
maxima uiteenlopend van 2
graden hij Lyon tot 21 aand
voet van de Pyreneeën.
Portugal: Droog en zonnig.
Donderdag in het westen en
noordwesten geleidelijk meer
bewolking en later kans op re-
gen. Middagtemperatuur van
22 graden aan de Costa Verde
tot 25 in de Algarve. 1
Spanje: Droog en zonnig. Don-1
derdag in het uiterste noord
westen wolkenvelden en later
kans op regen. Maxima rond
25 graden, in het zuiden enke
le graden hoger.
Canarische Eilanden: Vrij
zonnig en droog. Middagtem-J
peratuur rond 27 graden.
Mallorca en Ibiza: Flinke zon
nige perioden en droog. Mid-1
dagtemperatuur rond 24
den.
Italië: Flinke zonnige perioden
en droog. Middagtemperatmz j
meest tussen 17 en 22 f
VANDAAG/ Zon op: 08.19. Zon onder: 18.30. Maan op: 17.09. Maan onder:
04.08.MORGEN/ Zon op: 08.21. Zon onder: 18.28. Maan op: 17.37. Maan
onder: 05.25.
VANDAAG/ Bath: 00.46-13.18. Dordrecht: 02.04-14.44. Hansweert: 00.20-
12.48. Hoek van Holland: 00.09-12.44. Terneuzen: 12.26-00.00. Vlissingen:
12.01-00.00. MORGEN/ Bath: 01.47-14.16. Dordrecht: 03.14-15.34. Hans-
weert: 01.25-13.47. Hoek van Holland: 01.09-13.34. terneuzen: 00.56-13.16.
Vlissingen: 00.35-12.59.
Griekenland en Kreta: Naast
wolkenvelden ook gere^
zon en een enkele regen- of on-1
weersbui. In het westen
Griekenland droog en overwe-1
gend zonnig. Op de Egeïsche
Zee waait een frisse noorden
wind. Vooral rond Thessaloni
ki fris met maxima van 14 gra-
den. Elders middagtemperatu-
ren rond 19 graden.
Duitsland: Overwegend zon
nig en droog. In de ochtend
kans op mist. Hogere tempera
turen; maxima donderdag uit
eenlopend van 14 graden rond I
Berlijn tot 21 plaatselijk in het
westen en zuiden.
Zwitserland: In de nacht en
ochtend hier en daar mist. J
Verder flink wat zon en droog.
Maxima rond 19 graden.
Oostenrijk: Flinke zonnige pe
rioden en droog. In de nacht en I
ochtend kans op mist. Hogere
temperaturen; middagtempe
ratuur donderdag meest tus
sen 13 en 18 graden.
EVEN PIEKEREN
Horizontaal; 1Dag van de week, dag
van de week; 2. in elkaar, zonder tus- 1
senruimte, regelmaat; 3. ontkenning,
genodigde, linie; 4. patrijshond, ver- 2
bouwer, klipgeit; 5. voorstelling in de 3
slaap, lopen, aanvankelijk; 6. koraalei
land, cijfer, visgerei, lansier; 7. gespon- 4
nen draad, bedwelmende drank der 5
Kalmukken, koker; 8. steenstof, Engels
werpspel, dus (Latijn), achter; 9. 6
opgeld, gereed, bluf, spinneweb-
draad; 10. verbouw, slagroomgebakje, 7
sint, taaie lekkernij; 11Ierland, diere- e
geluid, verslag, handvat; 12. rugtas,
doorweekte modder, toonladder; 13. 9
eetvoorschrift, letterkeer, bijbelse 10
vrouw; 14. stand der edelen, Griekse
letter, alom; 15. ranzig, stad in 11
Duitsland, lichaamsdeel.
12
Vertikaal: 1. Dag van de week, dag 13
van de week; 2. schande, rivier in
Spanje, voedingsmiddel, opera van 14
Verdi; 3. gemelijk persoon, inwendig
orgaan, draaikolk; 4. naaldboom, stad 1
in Spanje, onderwijs, priem; 5. akelig, verbetering in een
tekst, voorzetsel; 6. vreemd, zeer vermoeid, knoflook-
worst; 7. roofdier, zangstem, eetschotel, zelfkant; 8. ont-
vangdraad, deel v.e. trap, bevlieging; 9. kleur, rivier in
Duitsland, deel v.e. kolenkachel, vluchtige stof; 10.
getal, schutsluis, strijdpaard; 11. lastig, mollegang, sier
plant; 12. kloosterlinge, gunstig, met elkaar; 13.
meteen, muze v.h. minnedicht, zuivelprodukt, tijdreke
ning; 14. eerste mens, Fins stoombad, kleefmiddel,
jonge stier; 15. graansoort, bekende Amerikaanse
waterval, bergweide.
ONTDEK DE VERSCHILLEN
10 11 12 13 14 15
Oplossingen van gisteren
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Windje; 4. Wener; 5. mars; 7. poeha; 8.
ham; 9. enigma; 10. sigaar.
Vertikaal: 1. Wandeling; 2. Norma; 3. jaar; 4. wipneus; 6.
som; 8. haar.
Letterraadsel:
Het gezochte woord luidt: "onder-we-g".
©JFS
Den Haag (anp) - Het Lande-
jjjk Rechercheteam (LRT)
heeft door vier arrestaties en
twaalf huiszoekingen een or
ganisatie ontmanteld die zich
toelegde op het witwassen
Ln criminele miljoenen. Het
is de eerste grote slag van het
begin dit jaar operationeel
geworden LRT.
Een
woordvoerder van het Lan-
Van onze verslaggevers
Den Haag - Staatssecretaris
mend schooljaar al een begin 1
onderwijsverbetering op de ba
dan verwacht.
iNetelenbos zei dat gisteren in
teen reactie op het advies van de
jcommissie-Van Eijndhoven, die
vindt dat de klassen fors kleiner
jmoeten.
•De commissie heeft de staatsse
cretaris geadviseerd de maxima
le groepsgrootte in het basison-
iderwijs binnen vijf jaar te verla
gen tot 25 in de onderbouw en 34
in de bovenbouw.
„Er is een grote samenhang tus-
isen de groepsgrootte en leerpres
taties," motiveert Van Eijndho
ven zijn advies. „Bij jonge kin
deren blijven taal- en rekenpres
taties achter in groepen groter
idan 25 leerlingen. Voor oudere
kinderen geldt hetzelfde wan
neer de groepen groter zijn dan
;34 leerlingen."
Gemiddeld telt een groep in het
'basisonderwijs nu 25,7 leerlin
gen, maar er zijn uitschieters tot
[boven de 40.
De commissie stelt dat te grote
klassen ook een negatieve in
vloed hebben op het functione
ren van de leraar. „Hij of zij is
jniet in staat leesachterstanden,
iconcentratieproblemen en der
gelijke waar te nemen, laat staan
ionder handen te nemen," aldus
Van Eijndhoven.
Het aanpassen van de groeps
grootte - te beginnen met de
laagste vier groepen - kost ko-
jmend jaar 175 miljoen gulden, in
Vijf jaar oplopend tot 1,1 mil
jard. Naar verwachting zijn er
(ADVERTENTIE)
MuziekRiksen gespaard?
Sla dan nu je slag en wissel je
MuziekRiksen in. Elke MuziekRiks
9eeft recht op ƒ2,50 korting*
°P ieder tientje dat je besteedt'
Da's tot 25% korting op de
mooiste CD's!
voorwaarden achterop de MuztekfUks
w naai de folder In warenhui* of platenzaak
De MuziekRiks.
waar muziek in zit.
lagauew 'jaaMaB uba j|o>| 'sjbbi 'siqoaj >|bzsbI 'sjgaaj iqnjis 'sojup uai||OM 'dhdsiiaoq 'jad uba doj 'jjeejs 1°
i 'vervolg van voorpagina
LZm®s Murjm Gorissen heeft
I vnori Hiddema een schadever-
I gi,i?lng van honderdduizend
I v.„ en geclaimd en een bedrag
i vonr°?geveer vijWuizend gulden
kostenunderving en advocaten-
cel B?dase heeft 101 dagen in de
kL„ rgebracht- In die tijd
Z11 haar eerste kind. Vol-
i_ 'nr- Hiddema heeft zij volle-
inri„.,eePwerk-t om de waarheid
ter to f .u§ubere zaak boven wa-
Vu. 7riJgen. Hij noemt haar een
volleri, u rbeeld van iemand die
1 volkn/,® uiten haar toedoen en
van h^8rii onschuldig verdacht is
ernstig P gen van een uitermate
Offjp, en schokkend misdrijf',
bum ervan justitie Van Spieren-
vroLwdt..ook dat de jonge
ge heoht ffjdens haar voorlopi-
j gehari Bte.nif extra zwaar heeft
■(had ,;"eta s haar man. Trudy J.
Koemd nt™ medeplegers ge-
I gustnc k nadat J. op 10 au-
1haH !?c*e ^at Peuter
gedood en in de kliko