Energielast burger stijgt licht
DE STEM
Landbouw helpt mensen op arbeidsweg
De laatste warme stralen
Zeeuwse Staten zitten
met grote geldzorgen
)elta Nutsbedrijven rekent niet veel meer aan kleinverbruikers
Ik
Negentien banen weg
bij Van Hecke Catering
in Zeeuws-Vlaanderen
Akkoord tussen Elopak
en de vakbonden
over vier-ploegendienst
C1
Gedeputeerde
erwacht oplossing
arbeidsproblemen
van ambtenaren
Twee auto's
total-loss
Terneuzense
beroofd
van handtas
Nieuw project van Zeeland Studiecentrum in Aardenburg
de sloop
aterpomp
Voor Polen
Kunst op de
stadswallen
'Zo kun je geen provincie besturen'
Zeeland
DINSDAG 8 OKTOBER 1996
Van onze verslaggever
Middelburg - De kleinver
bruikers van Delta Nutsbe
drijven moeten volgend
jaar niet veel meer voor
hun gas, water en elektrici
teit betalen.
Het nutsbedrijf rekent alleen
extra belastingen van het Rijk en
een eventuele stijging van de
brandstofprijzen rechtstreeks
aan de burger door. De gestegen
jnkoopkosten van elektriciteit, in
l zeven miljoen gulden, en
de inflatiecorrectie vangt Delta
binnen de exploitatie op. De di
rectie geeft daarmee gevolg aan
eerder gedane toezeggingen.
Dat betekent in ieder geval een
stijging van 3,7 cent per kubieke
meter voor het gas. Delta moet de
zogenaamde Reguliere Energie
Belasting op gas in 1997 verdub
belen. De andere heffingen -
brandstofheffing, milieutoeslag,
grondwaterbelasting - blijven op
het niveau van vorig jaar.
De geringe stijging van de tarie
ven worden in 1997 overigens
voor een deel tenietgedaan door
de eenmalige, uitkering van ge
middeld 70 gulden per gezin. On
der druk van de aandeelhouders,
provincie en gemeenten, besloot
Delta vorig jaar 9 miljoen gulden
van de 49,5 miljoen gulden winst
over 1995 rechtstreeks aan de
kleinverbruikers terug te betalen.
Dat geld wordt verrekend bij de
jaarafrekening over 1996.
De extra belastingmaatregelen
van het Rijk beginnen de energie
rekening van Delta steeds meer te
beïnvloeden, zo schetste, direc
teur P. Stoter gisteren bij het on
dernemingsplan van Delta. In
1994 bestond alleen de brand
stoffenbelasting waaraan de
kleinverbruiker gemiddeld 57
gulden kwijt was. In 1997 is de
kleinverbruiker gemiddeld 323
'gulden kwijt aan alle extra hef
fingen, zes keer zoveel als in
1994.
Delta Nutsbedrijven moet in
1997 drie door het Rijk opgelegde
heffingen doorberekenen. Het
gaat naast de brandstoffenbelas
tingen om grondwaterbelasting
en regulerende energiebelasting
op elektriciteit (3, 47 cent per ki
lowattuur) en gas (3, 76 cent per
kubieke meter). De laatste belas
ting wordt in 1997 verdubbeld.
Ook blijft Delta de MAP-heffing,
1,5 procent van de energiereke
ning, bij de kleinverbruiker neer
leggen. Collega-bedrijf Pnem
schafte vanaf 1 juli dit jaar de
milieuheffing op elektriciteit en
gas af. De zogenaamde MAP-hef-
fing is ingevoerd om projecten
voor energiebesparing, zoals
wind energie, te bekostigen. Het
Brabantse nutsbedrijf vindt de
milieutoeslag niet langer nodig,
omdat de overheid sinds 1 janua
ri dit jaar de energiebelasting in
voerde. Delta verwacht volgend
jaar geen grote verschillen in af
zet, doch gaat uit van een lichte
stijging. De winstverwachting is
optimistisch. Delta zal de winst
over 1995 van bijna vijftig mil
joen niet evenaren, gaf Stoter
aan, maar gaat nog altijd uit van
35 miljoen. Of er opnieuw een
deel van de winst aan de burgers
rechtstreeks wordt uitgekeerd
valt nog te bezien. Een optie om
de burgers te laten profiteren van
de winsten is een verhoging van
het dividend aan de aandeelhou
ders, provincie en gemeenten.
Middelburg - Gedeputeerde
Bruinooge (Personeelszaken) ver
wacht morgen een oplossing van
de arbeidsproblemen van meer
dan honderd provincie-ambtena-
ren.In een overleg tussen werkne
mers en werkgevers zullen dan
knopen worden doorgehakt die
de provincie wel extra geld kos
ten, maar op te brengen zijn.
Dat zei Bruinooge gisteren bij
een statencommissie in Middel-
nadat Statenleden ongeru
ste vragen stelden over de perike
len bij het personeel. Zoals ge
meld is er een reorganisstie ge-
sVeest en zijn ..er 145 bezwaar
schriften binnengekomen tegen
nieuwe functies en de daarbij be
horende beloning.
Verreweg de meeste bezwaren
gelden de hoogte van het nieuwe
salaris. De AbvaKabo-leden vin
den, zoals gemeld, dat de functie
waarderingen opnieuw moeten
worden bekeken.
Temeuzen - Een 75-jarige inwor
ner van Terneuzen heeft afgelo-
pen zondagavond twee auto's to-
al-loss gereden in de Aza
leastraat in zijn woonplaats. Bij
een parkeermanoevre raakte hij
srst de auto van een 28-jarige
Terneuzense.
Bij schrok dusdanig van de klap
dat hij gas gaf en dat voertuig
wjftig meter meesleepte, om ver
volgens tegen een garagebox tot
stilstand te komen. De bejaarde
automobilist kwam met de schrik
vrij. Zijn auto was toal loss.
Temeuzen - Een 43-jarige vrouw
dt Terneuzen is gisteren rond
11.00 uur op de Alvarezlaan be-
'cofd van haar handtas. Daarin
vaten wat persoonlijke beschei-
'ffl. Een nog onbekende man was
ut een kleine rode personenauto
jestapt en had de. tas uit de han-
favan de vrouw getrokken. Na
'e beroving stapte de man weer
ffien verdween in de richting van
deBellamystraat.
De herfst is alweer enkele weken aud, maar de zon weet maar niet van wijken. De winterjas blijft aan de kapstok, de wintertrui in de kast. En wie kan, die neemt de
gelegenheid te baat om nog even te profiteren. Want het zijn wellicht de laatste warme stralen voor de donkere en koude dagen. En een gewaarschuwd mens telt voor
twee: 'Oktober wgrm en fijn, een strenge winter zal het gevolg zijn', aldus weerman Willy afgelopen zaterdag in zijn rubriek. foto wim kooyman
Terneuzen - Een auto die
biet verzekerd is. niet ge-
«ird, niet voorzien is vari
«en geldig deel IH, maar wei
is uitgerust met een kapotte
Maat, een koppeling eS^fen!
tod die niet aan de. wettelij-
te eisen voldoen. Een 48-ja-
nge Tcraeuzenaar maakte
vair deze auto gebruik om
z'ch van A naar B verplaat
sen Gistermorgen werd hij
oor de politie aangehouden
"e Peter van Anrooijlaan.
fr is proces-verbaal tegen
tem opgemaakt: 'De auto is
r-:pvcc: desloop l 4
feaC'lt Tuincentrum De
«.f® uit Koewacht schenkt
u'"j-tpvmp aan Roemeense
via a i.e porap 8aat binnenkort
bin "^organisatie Dorkas
«PM® het dorpje Vaida.
lür rpje is er slechts een paar
'aat,! vag Water' dorkas Hulp
L 'e' ^orp een waterput
oeltnm0* de boeren daar in de
jast van goed drinkwater
"worden voorzien.
Van onze verslaggever
Aardenburg - 'Zorg en Land
bouw'. Dat is de naam van een
nieuw project van het Zeeland
Studiecentrum. Doel ervan is ex-
psychiatrische patiënten in Zee
land via werkervaring bij agrari
sche bedrijven een concrete stap
te laten zetten richting arbeids
markt.
Het project wordt gesteund door
het GAK, dat nauw betrokken is
bij bemiddeling van WAO'ers
naar regulier werk. „Onder die
WAO'ers zitten veel ex-psychia-
trsche patiënten. Het project
moet dan ook niet gezien worden
als een therapie in het kader van
de genezing van de patiënt maar
als het gereedmaken van mensen
voor de arbeidsmarkt," zegt Jack
Roumen van het Studiecentrum.
Het is niet de eerste keer dat Rou
men zich met deze materie bezig
houdt. Zo'n zes jaar geleden was
het tijdens een uitgebreide stu
diedag dat het Aardenburgse
raadslid, tevens akkerbouwer, J.
Dees de link legde tussen het
creëren van economische meer
waarde van akkerbouwproduc
ten en de behoefte aan ritme,
ruimte en arbeidsvoldoening
voor mensen die in psychische
problemen zijn geraakt.
„Samen met Dees werd door het
studiecentrum een proefproject
gestart. Deelnemers waren men
sen die opgenomen waren in een
dagbestedingsproject in Het
Trefpunt in Goes. De ervaringen
Jacfc Roumen van Zeeland Studiecentrum in Aardenburg is de
man achter het project 'Zorg en Landbouw', foto camile schelstraete
waren zo goed dat jaren later nog
werd gesproken over die week in
Aardenburg," zegt Roumen.
Het Aardenburgse initiatief werd
indertijd niet opgepakt. Anno
1996 zijn door het paarse kabinet
beleidsprioriteiten gesteld in
zorg- en plattelandsvernieuwing.
Bovendien zijn de contacten tus
sen landbouwers en 'stedelingen'
toegenomen. Allemaal aanleidin
gen nog eens naar deze vorm van
voorbereiding op de arbeids
markt te kijken.
Voor 'werkgelegenheid' wordt
vooral gemikt op bedrijven die
zich min of meer met groenteteelt
bezighouden. „Daarin is veel ar
beid en wij willen proberen men
sen daar werkervaring te laten
opdoen. Niet in de vorm van zorg
of liefdadigheid, want er moet
gewoon afgerekend worden op
basis van de economische waarde
van de geleverde arbeid. Bij
eventuele verschillen past het
project financieel bij."
Uiteindelijk meot de opgedane
ervaring de deelnemers in staat
stellen door te stromen naar,
Roumen noemt maar een dwars
straat, groenvoorziening in de re
creatiesector. „Ik denk dat daar
wel steeds voor minstens een half
jaar werk te vinden is."
Het zal zo zijn dat de activiteiten
zich in de onmiddellijke omge
ving van Aardenburg afspelen.
„Bij het vorige project verbleven
de deelnemers bij ons in de
Volkshogeschool, maar dat is nu
niet de bedoeling. De bedrijven
kunnen door geheel de provincie
liggen en het zal een soort woon
werkverkeer worden. Van huis
naar je baas en weer terug. Op die
manier wordt ook het juiste ritme
opgedaan." Vooralsnog mikt
Roumen op vijftien bedrijven om
mee te doen.
Deelnemende landbouwers zowel
als de aspirant-werkkrachten
krijgen vooraf een zekere scho
ling. Tijdens de uitvoering vindt
er bovendien goede begeleiding
plaats.
Het Zeeuwse project staat niet op
zichzelf. Het is onderdeel van het
onderzoeksproject 'Zorg en
Landbouw' van IKC-L in Ede,
onderzoeks- en adviesbureau van
het ministerie van LandbouvV.
Gelden voor het project worden
ook door dit ministerie beschik
baar gesteld. Voor informatie
over het Zeeuwse project, dat
volgens schema volgend jaar
april van start moet gaan, kan
contact worden opgenomen met
het Zeeland Studiecentrum in
Aardenburg.
Hulst - Kunst op de stads
wallen, een historische
wandelroute. Hulst zou
zijn uitstraling als ves
tingstad veel meer inhoud
kunnen geven.
Dat vindt de fractie van D66
die haar ideeën beschrijft in
haar algemene beschouwin
gen op de gemeentebegroting
van 1997. Want Hulst dankt
zijn bekendheid in eerste in
stantie als vestingstad. „Pas
in tweede instanties heeft
men de prioriteiten verlegd
naar de term koopstad." Dus
moet de gemeente meer aan
dacht schenken aan de stad-
wallen. Die liggen er volgens
de D66-fractie momenteel
gehavend bij. Het is derhalve
geen overbodige luxe, zo
schrijft D66, om de voetpa
den over de wallen te renove
ren en te voorzien van dege
lijke op- en afvoerpaden.
Voorts kunnen de stadswal
len volgens D66 een 'onuit
puttelijke bron' van milieu
vriendelijke recreatie zijn.
„Wat te denken van kunst op
de wallen, om zo een culture
le wandelroute in het leven
te roepen. Óf maak er een
historische wandelroute van,
waarbij op diverse plaatsen
uitleg wordt gegeven over de
gemeente en over de plaats
van de vesting de Tachtigja
rige Oorlog."
Van onze verslaggever
Terneuzen - Bij Van Hecke Catering in Zeeuws-Vlaanderen
verdwijnen negentien arbeidsplaatsen. Het gaat om volle
dig ontslag voor elf werknemers en gedeeltelijk baanverlies
voor acht personeelsleden. De betrokken mensen zijn afge
lopen vrijdag door de directie op de hoogte gesteld.
Onder de negentien personeels
leden zijn elf mensen voor wie
'een volledige ontslagvergun-
ning is aangevraagd. De overi
ge acht gaan minder uren wer
ken voor het bedrijf.
De leiding van Van Hecke voert
morgen overleg met de Horeca-
bond FNV over hoe verder te
gaan.
Volgens B. Hoex, regionaal
operationeel manager bij Van
Hecke Catering, is door de di
rectie een sociaal statuut ge
maakt met maatregelen om te
voorkomen dat de werknemers
voor wie het werk geheel ver
valt op straat komen te staan.
Interne herplaatsing bij Van
Hecke en outplacement zijn
daarbij opties, aldus Hoex.
Van Hecke is een cateringbe
drijf dat landelijk opereert. In
Zeeuws-Vlaanderen werken in
totaal ruim zeventig mensen
voor het bedrijf. De grootste
klant van Van Hecke in deze
regio is Dow Chemical in Ter
neuzen, waar 56 personeelsle
den werken.
De oorzaak voor het verdwij
nen van werkgelegenheid is dat
Van Hecke bij Dow1 op een an-'
dere manier gaat werken, aldus
de regionaal manager van het
cateringbedrijf. Hoex weer
spreekt de woorden van dis
trictsbestuurder D. Koersel-
man van de Horecabond FNV
dat Van Hecke op verzoek van
Dow bij het chemisch bedrijf
voor een reductie van een mil
joen gulden op de personeels
kosten moest zorgen.
„Feit is dat wij geconfronteerd
zijn met een signaal vanuit
Dow dat er op een andere ma
nier gewerkt zou moeten wor
den. Daaraan zijn we tege
moetgekomen door twee grote
veranderingen in te voeren in
Onze manier van werken, We
hanteren een nieuw admini
stratief systeem en organiseren
de productie van onze lunchge
rechten anders,", zegt Hoex.
Van onze verslaggever
Middelburg - Stevent Zeeland op een failliet af onder een voort
durende stroom van ondoorzichtige Haagse bezuinigingen De
Zeeuwse Staten zijn er in elk geval zeer bezorgd voor.
„Je zou haast denken, en ik over
drijf, dat Zeeland aan de bedel
staf raakt," zei het SGP-Staten-
lid Marius Goud gisteren in Mid
delburg. „Zo kun je natuurlijk
geen provincie besturen," mop
perde PvdA-gedeputeerde Daan
Bruinooge (Financiën).
De financiële positie van d.e pro
vincie was het belangrijkste on
derwerp gisteren, bij de staten
commissie Algemeen Bestuur die
zich over de nieuwe provinciebe-
groting voor 1997 boog. Het stuk
bood weinig reden tot vreugde.
Van de WD tot de PvdA en alles
wat daar politiek tussen zit, kwa
men opmerkingen en vragen.
Hoeveel financiële stootkracht
heeft de Zeeuwse leeuw, dat was
de allesomvattende vraag.
Onderuitputting
De PvdA'er Holtkamp wilde alles
weten over de bezuinigingen die
in politiek jargon al 'onderuit-
puttingen' worden genoemd.
Siem Buijs, de fractievoorzitter
van het CDA, wilde weten of er
nog 'rek' zat in de heffing van de
wegenbelasting. Buijs: „Niet dat
het CDA dit wil verhogen om
meer inkomsten te krijgen, dat
willen we zeker niet. We willen
alleen inzicht." Hij wilde voorts
weten welk risico de provincie
loopt als straks de wachtgelden
voor de PSD'ers moeten worden
betaald en dat was een vraag die
elk Statenlid op tafel legde.
Marten Wiersma van Delta An
ders vroeg naar de milieurisico's
in de havens als het Rijk uit de
havenschappen stapt. Zijn even
tuele dure toekomstige sanerin
gen dan voor rekening van de
provincie „Ja," antwoordde
Bruinooge, maar u moet niet
vergeteen dat de havenschappen
dan ook een grote algemene re
serve hebben gevormd waaruit
zoiets betaald kan worden."
Jean-Paul Hageman van de ZVP
zat op zijn politieke stokpaard
met zijn kritiek op het weer
standsvermogen van de provin
cie. „Ik ben bang voor hele nega
tieve gevolgen voor de provincie
in de toekomst en deze begro-
tingsbrief heeft dat alleen maar
versterkt," aldus dat Statenlid.
De WD'er Jacques Suurmond
tenslotte, vertelde ook zeer be
zorgd te zijn maar deelde verder
mee dat oplossingen niet in de
sfeer van hogere lasten voor de
Zeeuwen mogen worden gezocht.
„Dan komt u de WD tegen,"
meldde Suurmond strijdbaar.
Spaarpotje
Maar is het nu echt wel zo erg ge
steld met de provinciekas? Ja en
nee. Op een jaarbegroting waar
ongeveer 175 miljoen gulden aan
bestemmingen en reserves is op
genomen, heeft Zeeland 13 mil
joen gulden vrij besteedbaar geld
in het spaarpotje dat de Algeme
ne Reserve heet. Maar de inkom
sten dalen elk jaar en vergeleken
met vorig jaar is Zeeland 8 mil
joen gulden achteruit geboerd.
Dat is op zich geen schrikbarend
hoog bedrag, het is de trend die
de Statenleden zorgen baart.
Gedeputeerde Bruinooge zei gis
teren: „Het begint een bedenke
lijke kant te krijgen." Hij had ook
wat meevallers te melden. De in
komsten uit de wegenbelasting
zullen dit jaar en vermoedelijk
ook komend jaar ten volle wor
den behaald. En de miljoenen
guldens die gedeputeerde Cop-
poolse op welzijn moest bezuini
gen zijn ook gehaald. Vandaag
ontvouwen GS na hun naj aars
conferentie het nieuwe financiële
beleid voor volgend jaar.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De directie van verpakkingsfabriek Elopak in Ter
neuzen en de vakbonden hebben gisteren overeenstemming be
reikt over het terugbrengen van de vijf-ploegendienst tot vier
ploegen.
De maatregel houdt in dat het bedrijf minder uitzendkrachten op
roept dan tot nu toe het geval was.
Directeur A. de Groot van Elopak kan niet aangeven om hoeveel tijde
lijke arbeidskrachten het gaat. „Dat is afhankelijk van de werkzaam
heden die op dat moment aan de orde zijn."
Het akkoord is gisteren gesloten na een gezamenlijke ledenraadple
ging van de Industrie- en Voedingsbond CNV en Druk en Papier, de
afdeling van de FNV. De door de directie opgestelde wijzigingen gaan
in het weekeinde van 26 oktober in.
Elopak wil inkrimpen omdat de verkopen van drankkartons teruglo
pen en afnemers in Rusland en Tsjechië niet aan hun betalingsver
plichtingen voldoen.
De Groot beweert dat Elopak het marktverlies had voorzien en daar
om uitzendpersoneel binnenhaalde toen het bedrijf vorig jaar besloot,
juist als gevolg van een groeiend orderpakket, over te gaan tot een
vijf-ploegendienst. Nu het minder gaat wil Elopak weer terug naar
een vier-ploegendienst en zijn de uitzendkrachten de eersten die eruit
moeten.