Ritzen vreest tweedeling in onderwijs 'Er valt niets te 6 5 Jeltsin bezem de lege Beatrix 01 Wintertijd begint dit jaar pas eind oktoberi Integratie nieuwe Nederlanders gaat vlotter dan gedacht Vriendin van herkent moo de stem BINNENLAND 'De school kan alleen maar voorop lopen als zij weet wat zich in haar omgeving af speelt Vakbondsleider Stekelenburg uit kritiek op euforie kabinet Opnieuw generaals ZATERDAG 5 OKTOBER 1996 d pestem Een aantal ministers uit de OESO-landen was onlangs te gast in Den Haag. Onderwerp van gesprek: Hoe een drei gende onderwijscrisis in de rijke, geïndustriali-' seerde landen af te wen den. Het Nederlandse onderwijs wordt inter nationaal geroemd. „Nu de waardering in Neder land zelf nog". Een ge sprek met minister en onderwij sprofessor Rit- zen over kansen en gevaren. Door Hans van den Broek Den Haag - We schrijven 2010. Het Nederlandse onderwijs, de trots van weleer, is in verval. Veruit de meeste scholen ogen haveloos. Voor de klas staan vermoeide, over spannen en slecht betaal de leraren. Leerlingen, opgestapeld in te kleine klaslokalen, horen on geïnteresseerd de plicht matig afgedraaide lessen aan. Hoe anders gaat het er aan toe op een beperkt aantal privé- scholen. De gebouwen blinken, de docenten strijken een vorste lijk salaris op om hun pupillen grondig voor te bereiden op een glanzende carrière. De ouders betalen zonder morren grof geld vóór kwalitatief hoogstaand on derwijs voor hun kroost. Een onheilsvoorspelling? In welvarende landen als Frank rijk en Duitsland wordt nu al openlijk gesproken over een on derwijscrisis. Waarom zou Ne derland de dans ontspringen? „Het risico voor een tweedeling tussen publieke en particuliere scholen is levensgroot aanwe zig. Zo'n ontwikkeling tekent zich in veel opzichten al een beetje af in Europa. De overheid slaagt er te weinig in om het on derwijs voorop te laten lopen," moet onderwijsminister Ritzen erkennen. „We spreken in Ne derland nog vanuit een buiten gewoon bevoorrechte positie. Maar de ontwikkelingen bij on ze buurlanden zijn een waar schuwing voor ons." Wat is uw verklaring voor die dreigende onderwijscrisis? „Ik zie twee oorzaken. De eerste is het enorme financiële beslag dat onderwijs legt op de over heid. De tweede is dat we te lang te veel hebben verwacht van de school, zonder de school ook de ruimte te geven dat waar te maken." „Onderwijs is een enorme uit gave voor de overheid: elke kleine stap kost al gauw struc tureel honderden miljoenen. En het is vaak moeilijk hard te ma ken dat met zulke extra investe ringen ook duidelijk meetbare, herkenbare verbeteringen be reikt kunnen worden. Het zijn trouwens resultaten die pas na een aantal jaren zichtbaar wor den. Dus zou de simplistische conclusie kunnen zijn: geen extra geld voor onderwijs." „De tweede oorzaak zit in de snelle verandering in de omge ving van de school. Alles wordt ingewikkelder. De school moet dat maar opvangen. Hierbij is eigenlijk het frappante dat de school dat ook heel lang heel goed bleek te kunnen. Omdat de leraar vaak een duizendpoot was. Voor het leraarschap ko- Ritzen: 'We spreken in Nederland nog vanuit een buitengewoon bevoorrechte positie. Maar de ontwikkelingen bij onze buurlanden zijn een waarschuwing voor ons'.foto de stem/johan van gurp 'Het beheersen van de uitgaven, dat was de opdracht zen vaak hele knappe jongeren uit eenvoudige huishoudens. De kweekschool was de universi teit van de armen. Nu is het ho ger onderwijs breed toeganke lijk geworden. Het beroep van leraar is geëmancipeerd. De le raar en de school moeten beter worden toegerust om die rol van duizendpoot te kunnen blijven vervullen. Zo zou bijvoorbeeld meer geïnvesteerd moeten wor den in computers in het onder wijs en dan vooral ook in de bij scholing van leraren." „Veel mensen zijn meer dan ooit bereid voor hun kinderen het beste onderwijs te zoeken, ook als ze daarvoor behoorlijk in de geldbuidel moeten tasten. Ter wijl anderen het eenvoudigweg niet kunnen betalen. Zo zou een tweedeling in het onderwijs kunnen ontstaan. Dat kunnen we voorkomen als we het onder wijs hoog op de agenda 2000 zetten en daarin willen investe ren, op basis van geloofwaar digheid. We zullen in de nabije toekomst ook veel meer moeten kijken naar wie waar werkt. Er is toch een verschil tussen de le raar op het platteland en die in een probleemwijk in de grote stad. Dat moet meetellen in de hoogte van het salaris." Hoe wilt u die geloofwaardig heid vergroten „Het draait allemaal om het be leggen van verantwoordelijkhe den. Kun je iemand verant woordelijk maken voor het te rugdringen van schooluitval, voor de gelijkheid van kansen? De overheid moet daarvoor op zoek naar bondgenoten. Bond genoten die ook afgerekend kunnen worden op hun presta- Alles wordt ingewikkelder. De school moet dat maar opvangen' ties. Zo werkt het min of meer al in Noorwegen. Daar krijgen gemeenten een zak met geld voor het terugdringen van voor tijdig schoolverlaten. Lukt het ze om dat te doen, dan mogen ze de centen houden. Zo niet, geld terug. Individuele scholen kun nen dat risico niet dragen, maar gemeenten en andere instellin gen wel." „In 1989 was, ook bij mij, het beeld nog dat we de kwaliteit van het onderwijs in kleine stapjes wel konden ver beteren. Maar dat beeld is bij mij sterk gekanteld. Er is veel meer nodig. Het kind van de timmerman heeft nu een kans van een op vijf om naar de uni versiteit te gaan. Maar de kans voor het kind van de schoonma ker is nog altijd slechts een op twintig. Er is voor mij geen en kele reden om aan te nemen dat die kans niet veel groter zou kunnen zijn." Maar u bent toch al jaren de mi nister van onderwijs. Waarom heeft u niet eerder aan de bel ge trokken? „We zijn vanaf 1989 voortdu rend ingehaald door de finan ciële ontwikkelingen, Het be heersen van de uitgaven, dat was de opdracht. Op mijn ver zoek heeft het departement ja- rpn op de automatische piloot gevlogen. 'Jongens, doe voor zichtig, geen gekke dingen', hield ik mijn ambtenaren bij voortduring voor. We hebben inmiddels weer wat meer finan ciële armslag. Nu moeten zowel de scholen als het departement de ramen wijd openzetten". „Daarom is het kennisdebat ook zo ontzettend belangrijk. In dat debat gaat het om de vraag: 'Waar willen we met het onder wijs uitkomen en hoe bereiken we dat?' Niets is makkelijker om in het kabinet te zeggen: 'Geef ons drie miljard gulden extra, dan komen we er wel'. Nee, het gaat veel meer om prikkels, om geloofwaardigheid van plannen. Ik moet erkennen dat het overigens wel om dit soort bedragen gaat, willen we een tweedeling in het onderwijs voorkomen". Veronderstel dat de scholen in derdaad de ramen openzetten. Hoe ziet dan het scenario van het onderwijs anno 2010 eruit? „Dat is een scenario waarbij scholen voorlopen op hun om geving als het gaat om informa tisering, om toegankelijkheid tot kennis, om normen en waar den. Scholen als onderdeel van hun omgeving. Doen zich nieu we ontwikkelingen voor, bij voorbeeld op het terrein van de computer, dan moet de school' die zich onmiddellijk eigen ma ken. Daardoor voorkom je ver schillen tussen leerlingen die thuis wel of niet over een com puter kunnen beschikken. „De school kan alleen maar vooroplopen als zij weet wat zich in haar omgeving afspeelt. Daarom moet ze weten wat er bijvoorbeeld in bedrijven ge beurt." „Zo kan ik me voorstellen dat een school bedrijven betaalt om kinderen te laten zien hoe daar gewerkt wordt. De jongeren le ren zo hoe het bedrijf in elkaar zit, zien met eigen ogen wat on der sociale omgangsvormen verstaan moet worden. Zo gaat voor de schooljeugd de omge ving veel meer leven. Geleide lijk aan heeft de school zich te veel uit dë samenleving terug getrokken". Hoe groot acht u de kans van slagen voor deze kleine revolu tie in onderwijsland? „Fifty-fifty. Niet veel groter. Dat is voor mijn doen zeer pes simistisch. Maar dat komt ook omdat ik weet hoe lastig het is mensen bij elkaar te brengen, de krachten te bundelen. Het gaat nu niet alleen om een inhaal operatie. Er zal veel meer moe ten gebeuren". MINISTER Zalm (Finan ciën) heft zijn derde-dins dag-koffertje als een overwinnaar boven zijn hoofd. Premier Kok zet de 'wave' in. Er heerst deze weken euforie in Den Haag. Het gaat goed met Nederland. De economie groeit, het financierings tekort krimpt en de werk gelegenheid stijgt. Maar Johan Stekelenburg ergert zich. Een gesprek met de FNV-voorzitter die het hallelujah liever tem pert. „De inkomensonge lijkheid neemt eerder toe dan af." Door Harry Coerver en Elly Lammers FNV-VOORZITTER Stekelen burg verklaart 'not amused' te zijn over de recente vreugde dansjes tijdens de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer. „Er valt niets te 'waven', zolang er meer dan een miljoen mensen bui ten het arbeidsproces staan en zo lang de tweedeling in de maat schappij toeneemt. De armoede wordt alleen maar groter, de inko mensongelijkheid neemt eerder toe dan af." Maar toch lijkt het er momenteel op dat alleen de Bre dase bisschop Muskens in staat is de Haagse politiek te wijzen op het probleem van de armoede. Premier Kok kondigde aan per soonlijk met Muskens te gaan pra ten. Heeft de vakbeweging haar stem niet luid genoeg laten klin ken? Stekelenburg reageert als door een wesp gestoken. „Dat bis schop Muskens wijst op het ar moedeprobleem, daar is niks mis mee. Maar het is onzin dat hij als enige het onderwerp op de politie ke agenda heeft gezet. Wij pleiten al jaren voor maatregelen voor de mensen aan de onderkant van de samenleving. Voor verbetering van bijvoorbeeld de financiële po sitie van mensen in de bijstand." Koppeling „Wij proberen iets voor de mini ma te bereiken door voortdurend te hameren op de koppeling van lonen en uitkeringen. Zonder de vakbeweging zou die koppeling er allang niet meer zijn. Er is de af gelopen jaren bezuinigd op collec tieve goederen die met name voor mensen aan de onderkant essen tieel waren. Op uitkeringen, op onderwijs. Daar is men doorge schoten." Het paarse kabinet heeft de laat ste twee jaar fors het mes gezet in de sociale uitkeringen. Versoberen of afschaffen luidde het motto bij de Ziektewet, Weduwen- en we zenwet, Werkloosheidswet en Ar beidsongeschiktheidswet. Coali tiepartij PvdA wil niet dat het ka binet ingrijpt in de 'hoogte en duur' van de uitkeringen. De be dragen moesten op peil blijven. Ondertussen verloren door de strengere toegangseisen tal van mensen hun uitkering. Die had den niets aan de belofte dat er niet getornd werd aan de 'hoogte en duur'. De poort naar bijvoorbeeld de WAO werd een deurtje en de Ziektewet werd voor veel mensen helemaal afgeschaft. Heeft dat star vasthouden aan 'hoogte en duur' nu wel zulk goed resultaat gehad? Stekelenburg: „Je verwacht van mij toch niet dat ik nu de hoogte en duur van de uitkeringen ter discussie ga stellen? Ik laat me niet tot zo'n keus dwingen. Hoog te en duur moeten zondermeer ge handhaafd worden. Daarnaast blijven we kritisch kijken naar al le drempels die het kabinet op werpt om een uitkering te krijgen. Maar het is waar dat hoogte en duur een beetje als alibi worden gebruikt om geaccepteerd te krij gen dat de toegang tot de uitkerin gen veel scherper wordt. Zo'n ali bi biedt echter geen enkele garan tie dat er nergens aan getornd wordt." Toverwoord Het snijden in de uitkeringen is op enkele punten te ver doorgescho ten, vindt Stekelenburg. Als voor beeld noemt hij de afschaffing van de Ziektewet. Het kabinet lijkt echter nog heel wat op stapel te hebben. Zo zijn er de plannen om het pensioenstelsel aan te passen. Het kabinet wil het eindloon niet langer als basis nemen voor de aanvullende pensioenen. Middel loon - het gemiddeld verdiende loon tijdens een arbeidsleven - is het nieuwe toverwoord dat moet leiden tot lagere premies, maar ook tot lagere pensioenen. „De overheid mag best kijken of het soberder kan," zegt Stekelen burg. „Maar moet zich niet bemoeien met de afspraken die tussen werk gevers en werknemers zijn ge maakt. Daar moet de overheid zich niet mee bemoeien," waar schuwt hij. Bij het aanvullend pensioen hoort onlosmakelijk de AOW. Die volksverzekering is momenteel veelvuldig onderwerp van gesprek. Door het groeiende aantal ouderen dreigt de AOW straks onbetaalbaar te worden. Het kabinet besloot onlangs dat toekomstige tekorten met belas tinggeld worden aangevuld. Ste kelenburg kan leven met die op lossing, maar is niet helemaal ge rustgesteld. „Want de vraag is wat er gebeurt als die bijdrage uit de schatkist na 2000 wel erg fors wordt. Dat gaan de politieke krachtsverhoudingen van dat moment spelen. Wij vin den nog steeds dat je nu maatrege len zou moeten nemen voor later. De FNV heeft er al eerder gepleit voor het reserveren van geld via een fonds." Garanties Stekelenburg maakt zich daar naast zorgen over de hoogte van de toekomstige AOW-uitkeringen. Premier Kok zegt dat de AOW sa men met de andere uitkeringen mee moet büjven stijgen met de lonen via de koppelingswet. Maar de FNV-voorzitter vreest dat de redenering van Kok niet vol te houden is. Straks zijn er zoveel Den Haag - Het is even oppassen dit jaar. De wintertijd beo dit keer niet op de laatste zondag van september, maar maand later, op 26 oktober. Pas dan moet de klok om 3.00 uu, een uur terug. tijd levert wel energiebespari; op in de maand juni. Als je dan niet aan de zomertijd J houden, gaat de zon op om 4 j uur, wanneer er nog maarwek mensen op zijn. En de zonsondergang is om 211. uur. Houd je je wel aan de n mertijd, dan gaat de zon een ui. later op en een uur later onder Dan bespaar je wel energie, 05 dat er om 22.00 uur nog' mensen op zijn," zegt Bosboom Om die reden werd in 1977 d zomertijd ingevoerd die tot opd dag van vandaag werd aar houden. Op de achtergrond speelde u oliecrisis, waardoor brandstof besparing noodzakelijk werd Ook voor de horeca is wek voordeel van het rekken van d zomertijd te verwachten, „n zijn toch op het einde van fo seizoen en krijgen wat slechte weer. En in dat ene uurtjedal] nog rest na het avondeten!» niet zo gek veel meer doen/V W. Knuist, verbonden aan ht Sociaal en Cultureel Plank reau. Daarmee volgt Nederland de af spraak die de Europese lidstaten onderling hebben gemaakt. En geland, Ierland en Portugal zijn niet langer de buitenbeentjes van Europa, want alle landen volgen voortaan hun zomertijd. „Het gaat er vooral om dat het vliegverkeer en het internatio nale transport binnen Europa beter op elkaar aansluit," zegt K. Prins, voorlichtster bij de Eu ropese Commissie. „De zomertijd zal voor alle Eu ropese landen net als vroeger be ginnen op de laatste zondag van maart. Voor 1997 is dat 30 maart." Of de Fransen in 1998 nog aan zomer en wintertijd doen, be twijfelt Prins. „Dat land denkt erover de zomertijd af te schaf fen omdat het economisch niets oplevert. In elk geval wordt in 1998 opnieuw onderhandeld over zomer- en wintertijd." Frankrijk staat niet alleen met het idee dat de nieuwe zomertijd economisch gezien weinig ople vert. Als het gaat om de laatste maand van de nieuwe zomertijd, oktober, geeft R. Bosboom, kli- matoloog bij het KNMI, het land gelijk. „De daglengte wordt tegen het einde van het jaar steeds korter, waardoor het op den duur don ker is als je opstaat. Dan doe je de lichten aan en verbruik je energie, 's Avonds is het wel wat langer licht, maar 's morgens heb je toch die energie ver bruikt," legt hij uit. „De zomer- H. Spaan, wachtcommandai. van politiebureau EinèovtJ Binnenstad, ziet wel watvooi deel in de langere avonden, „Ik ben er wel blij mee da schoolkinderen nu nog kunnen zijn voordat het - wordt. En vandalisme g ook als het licht is. Nu is fe voordeel dat je de daders snelle op het spoor bent omdat je a kunt zien," zegt hij. poor Bert Ummelen Washington - Als debater is gob Dole de mindere van Bill Clinton. Niemand in Amerika (lie dat aan de vooravond van het eerste van twee tv-debat- ten tussen de rivalen niet kan weten. pê voorstelling van Dole als un derdog maakt deel uit van het ge raffineerde 'spel der verwachtin- pole pleegt zich uit te drukken in afgebeten, wat snauwerig aan doende zinnen en dan heeft hij ook nog de merkwaardige nei ging °m derde persoon over zichzelf te praten. Clinton heeft de gave van de elo quentie. Hij is bovendien een sche: ze er der disci Clini polit weze men span hebb doet die bedrf Dole prob wust bepr< een ouderen dat misschien de AOW weer voor jaren wordt bevroren. Tegelijkertijd is Stekelenburg te gen de oplossing waar een deel van het kabinet wel voor voelt: al leen de AOW en niet de andere uitkeringen koppelen aan de lo nen. „Ik vind dat alle uitkeringen wel- vaartsvast moeten zijn. Ik zie niet in waarom iemand die een AOW- uitkering en een pensioen heeft wel redelijke garanties moet krij gen als het economisch slecht gaat. En waarom iemand die aan de onderkant zit met een bij standsuitkering of een WAO-uit- kering die garanties dan niet zou moeten hebben." De vakbeweging zit de laatste ja ren wat in het defensief. Het repa reren van 'gaten', zoals het Ziek tewetgat, het nabestaandengat en het WAO-gat, slokt veel tijd op tijdens CAO-onderhandelingen. Daar komt bij dat werkgevers en werknemers vanuit de politiek onder vuur liggen. Sinds de socia le partners in het voorjaar het kaj binet uit de brand hielpen met hun akkoord over flexibele ar beid, lijkt de overlegeconomie echter terug van weggeweest. Ste kelenburg is vol zelfvertrouwen. „We hebben tal van plannen en ideeën. Tijdens het Najaarsover leg gaan we verder praten over verlofregelingen, scholing en ba nenplannen voor allochtonen. Ik vind dat er wel een en ander op het vuur staat. Het is bepaald niet alleen maar kommer en kwel." Door Aad Luymes (anp) Amsterdam - De integratie van minderheden in de Nederlandse samenleving verloopt veel minder pro blematisch dan over het algemeen wordt aangeno men. Dat blijkt uit het boek 'Nieuwe Nederlandss', waaraan sociologen en historici hebben meegewer „Integratie is vooral een pro ces van de lange adem," zegt Henk Schmal, een van de sa menstellers van het boek. In de discussie over assimilatie van minderheden die door WD- leider Bolkestein in 1992 in gang is gezet, wordt nauwe lijks gekeken naar de histori sche kennis over dit onder werp. Het boek laat zien dat zich al eeuwenlang minderhe den in ons land vestigen. De bevolking in Nederland be staat voornamelijk uit nako melingen van mensen die zich eeuwen her in de Lage Landen hebben gevestigd. „De Neder landse samenleving is in voortdurende beweging. Men sen komen, mensen gaan. Mo biliteit, migratie: zonder deze kenmerken zou onze samenle ving al snel verstarren en ver dorren," zo valt te lezen. Startpositie Spaanse kooplieden uit begin zestiende eeuw, Franse huge noten, Duitse lutheranen, Por tugese en Oost-Europese jo den, Duitse verkopers van Keulse potten, Duitse dienst meisjes en dagloners, Italiaan se mijnwerkers en ijsverko pers, Chinese pindaventers, Hongaarse vluchtelingen, Mo- lukkers en Hindoestanen. Zij zijn de voorouders van de hui dige generaties Nederlanders. Hoe snel deze groepen zich aanpasten, hing veelal af van hun maatschappelijke positie. Goed opgeleide hugenoten, se fardische joden van het Ibe risch schiereiland hadden een betere startpositie op de maat schappelijke ladder dan Duit se dienstmeisjes, arme joden uit Oost-Europese landen of Italiaanse gastarbeiders. Huidkleur speelde daarbij geen doorslaggevende rol. „Bij de Nederlanders met een zwarte Afrikaanse achter grond bleken familierelaties, gekoppeld aan een gunstige positie, belangrijker dan een negatieve positietoewijzing op basis van huidkleur." Over het algemeen is de inte gratie van de verschillende be volkingsgroepen goed verlo pen, aldus Schmal. Hij ver wacht dat het met de integra tie van Turken en Marokkanen op den duur ook wel zal loslo pen: Nederlandser „Bij deze groepen zag je vroe ger een veel hoger geboortecij fer. Ze krijgen nu kleinere ge zinnen. Het moge duidelijk zijn dat men toch geneigd is Nederlandser te worden." De Moskou (afp/anp) - De Russische pre per decreet zes hooggeplaatste gener topofficieren die de wacht is aangezej vanger van de chefstaf van het leger. neraal voor de defensie in de ruimte laan uitgestuurd. 1 tweede en derde geneijaac Turken en Marokkanen stil al veel losser van het land» herkomst dan de eerste a ratie die elke maand tri geld stuurde naar famili het moederland. Anderzijds erkent Schmal de moderne techniek de h ge immigranten in staat s de navelstreng met het mit derland te handhaven. schotelantennes dragen er bij dat de band met het la van afkomst overeind blij; Dat belemmert de integral. misschien wel. Ook het feit d 1 veel Marokkaanse jongen 1 voortijdig de school verlak en werkloos worden, kan 1 integratie belemmeren." Schmal wil de actuele probli men niet bagatelliseren. H heeft er ook geen concrete op lossing voor. Wel denkt hij dat de overhel de integratie kan bijsturet j door een eenduidig beleid vot I de lange termijn uit te stippe len. Zo ging de overheid er, evenali de nieuwkomers, aanvankelijk lange tijd van uit dat de immi granten tijdelijk zouden u"- ven. „Maar subsidies leiden som tot onbedoelde effecten. Als j het door subsidieverstrekkh aantrekkelijk maakt te ven, handelen mensen naar," aldus Schmal. Om discriminatie in de tegen te gaan, voerde de over heid vaak een tweeslachtig» leid. Enerzijds wilde de overh® integratie bevorderen door lochtoner lid te laten words van autochtone sportvere» gingen. Anderzijds werd oprichting van eigen veren' gingen niet tegengewerkt. ficieel ontmoedigt de overhel discriminatie. Maar in de vri] tijd heeft spontane clubvor ming altijd plaats op 'een1 kere basis van discriminate zo constateerden de onderzo' kers. Jeltsins veiligheidsadviseur Aleksander Lebed waarschuwde onlangs nog dat er een crisissi tuatie dreigt in het gedemorali seerde leger. Het leger is zwaar getroffen door de economische crisis die in Rus land heerst. Salarissen worden al maanden niet meer uitbetaald en de huisvesting van militairen is belabberd. Minister van Defensie Igor Rod- jonov heeft bij zijn benoeming in juli opdracht gekregen het leger drastisch in te krimpen en te mo derniseren. De regering wil dat het aantal personeelsleden van het leger in hoog tempo met 300.000 wordt teruggebracht tot 1,2 miljoen. De zes ontslagen generaals ver zetten zich tegen de plannen om de strijdkrachten in te krimpen. Jeltsin heeft al eerder hoge leger officieren ontslagen die zich ver zetten tegen hervormingen of zich schuldig hadden gemaakt aan c De antw< leger leven het ee Deze Land; de ha ten nomy dent - politi ger. I waarr vens tionei sche) geleic dents bed. de op fensie en str gestei delen situat Luik (anp) - Marie-Hélène Joriet, de geleden vermoorde Belgische ex-vic heeft één van de twee huurmoordenaa: justitie-woordvoerder in Luik meeged Zo bestold er onder joden) de jaren twintig en katholle ken in dejaren vijftig eens» ke neiginj zich te isoleren. 0 houdendekatholieken pleit'» voor eigek sport omdat ze liet wilden dat me» jes samen met jongens s] ten. Op dtn duur werden regels soejeler. Nu hebbef moslims vei zelfde holding ten aanz van de selsuele moraal islamieten in navolging de katholieken, op den hun dochtffs ook vrijer W durft Schnal niet te zegge Woensdag werd bekend dat in Tunesië twee huurmoordenaars zijn aangehouden, die worden verdacht van de aanslag op Cools en zijn vriendin. De vroegere partner van de mi nister kon de tweede verdachte echter niet herkennen, omdat zij hij de moordaanslag zelf ook zwaar gewond-raakte. De twee verdachten zullen overi gens niet worden uitgeleverd. Tussen België en Tunesië bestaat geen uitleveringsverdrag. Wel zullen Tunesische autoritei ten België bezoeken om gegevens te ontvangen over de moordzaak. Omgekeerd bezoekt een Bel gische commissie van gerechtelij ke experts het Afrikaanse land °m de twee arrestanten te onder wagen. Volgens de procureur van Justitie in Tunis was het tweetal vertel hande ruime dere 1 ders maar frank de aar Justiti lijke 1 waarc gisten zoude menta Voor naast eens wie di van derbie nog si opdrai ben ge R°or Carla Joosten aapstad - Koningin Beatrix was tjdens haar verblijf in Zuid-Afrika ,eer eens 's lands beste ambassa drice. Met een uitgekiend programma heeft ze 7nounS eerste Nederlandse staatsbe- h aan Zuid-Afrika een duidelijke b,®<*ap overgebracht. Ze heeft laten min zeer Nederland het hervor- S(ei®Troces in Zuid-Afrika onder- het' 'lS z'c^zeff "iet zo bijzonder, want svmn8!! ^an wereldwijd rekenen op mpt 7 ie' de Nederlandse relatie laden uJp Afrika is historisch zwaar be- (je waren Nederlanders die hier van tV!rnii i.nv?erden en de architecten Waren6 racistische apartheidssysteem Daar 7an Nederlandse oorsprong, flink n 3 r' teSenover dat Nederland zich heid^6!1ft verzet teëen datzelfde apart- Beatry' 'maartoch- Proffr!X reisscllema bevatte niet louter Konininrna'3un^en d'e doen denken aan ze ?\rb 'nn.edag in Nederland. Zo heeft °ver het°° ufrSeLreid laten informeren Afrik,, veranderingsproces dat in Zuid- Dat bi6 's- stituHnnfd® biFoorbeeld bij het Con- °°rdelen dat onder andere moet over de door het parlement ont-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 6