[moiiis verdedigt luskens telefoontje p/dA en D.66 uiterst kritisch over kunstgebit-voorstel Borst Dodewaard blijft probleem Deelmanvan 'sloper' tot bruggenbouwer aannemen. I Dodewaard „(STEM BINNENLAND A4 en. =n. 16.00 uur), sstuurd itis ]#en gaat boven eigendom' Stembureau uur langer open DE STEM COMMENTAAR 'Bij notarissen liggen miljoenen aan joods geld' BINNENLAND KORT I _x 91 ZATERDAG 5 OKTOBER 1996 mmmm tinten. leer! uzen Den hag (anp) - Coalitiepar- L, vdA en D66 zijn uiterst lijtisi over het voorstel van Lisr Borst om het kunst ebit nder te brengen in het Jrijfflige deel van het zie- <d J" jjgei woordvoerder Oudkerk (PvdAen Van Boxtel (D66) zit Ltvffstel vol onzekerheden en is er (duidelijkheid over onder .eer te betalen premie en het jeel de eigen bijdrage dat oiet veekerd kan worden. Borst vroeg de Tweede Kamer gisteren in een brief nog niet te stemmen over moties om het kunstgebit weer onder te brengen bij de wettelijk verplichte voor zieningen in het ziekenfonds. Zij onderhandelt nog met de verze keraars over een andere oplos sing. Borst vindt het verzoek van de Kamer te duur. Het kost jaar lijks 150 miljoen gulden. Sinds januari 1995 moeten zie kenfondsverzekerden zich aan vullend verzekeren voor een groot deel van de tandartshulp. Een Kamermeerderheid wil die bezuinigingsmaatregel deels te rugdraaien, omdat gebleken is dat 60 procent van de mensen met een kunstgebit zich niet aan vullend heeft verzekerd. De Ka mer vindt dat percentage te hoog en vreest dat mensen hun kunst gebit niet laten onderhouden of bijtijds vervangen. De bewindsvrouw, de verzeker aars en de tandartsen willen het kunstgebit onderbrengen in het vrijwillige deel van het zieken fonds. De verzekerde zou een paar gulden premie per maand moeten gaan betalen voor het zo genoemde aanvullingsfonds. Die premie is veel minder dan die voor de aanvullende verzekering. Naast de premie betaalt de verze kerde overigens altijd nog een deel van de kosten zelf, maar dat is altijd zo geweest. De PvdA'er Oudkerk is niet te vreden over het voorstel. „Het zit vol woorden als menen en ver trouwen. Daar kan ik niets mee. Ik wil zekerheden, onder meer over de premie die de mensen moeten betalen." Oudkerk over weegt de motie toch in stemming te brengen om de bewindsvrouw onder druk te zetten. In ieder ge val wil hij duidelijkheid voor de Kamer op 18 november de uitga ven voor 1997 bespreekt. D66-woordvoerder Van Boxtel wil eveneens een concreter voor stel. Ook wil hij garanties dat de pre mie voor het aanvullingsfonds tot een paar piek beperkt blijft, en dat alle ziekenfondsen meewer ken. Verder is hij verbaasd over het initiatief van de zorgverze keraars. „Toen de tandartshulp werd overgeheveld, moest er een dure aanvullende verzekering komen, en nu kan het ineens goedkoper. Dat begrijp ik niet." De Algemene Bond voor Ouderen (ANBO) is blij met het voorne men van de minister. Hoofdbe stuurslid F. Helmer zei de terug keer van het kunstgebit in het vrijwillig deel van het zieken fonds toe te juichen. „Het siert de minister dat zij een onverstandig besluit terugkomt." "1 ïgel naar 1 Vancze Haagse redactie Den aag - Kardinaal Simonis heeft gisteren de uitspraken bschop Muskens van Breda verdedigd over het recht van arme om in uiterste nood desnoods een brood te stelen of zwarte werken. i ■ix lU Simos wees erop dat het de of- .leer van de katholieke kerk: dat het recht op leven sterk en hoger is dan het recht npeijndom. Premr Kok verwierp de opvat tingevan Muskens. De premier [ïerws daarbij naar zijn eigen jeugcHij zei te zijn opgegroeid ineegezin waar ieder dubbeltje iroesvorden omgedraaid. Maar zijn iders waren 'te trots om zeifs.aar te wijzen naar iets dat tact toebehoorde'. Ondiks het feit dat hij de opvat ting an Muskens niet deelde, bad ok wel begrip voor de uit sprak „Vanuit een morele be- troknheid met deze mensen valtle uitspraak wel te begrij- pen.faar het is toch een ernstige Kardinaal Simonis belediging voor armen die dat stelen nooit zouden willen." Kok zal overigens later deze maand een geprek hebben met Muskens over het armoedeprobleem. Ook D66-fractievoorzitter Wolf- fensperger kan zich niet vinden in de uitspraken van Muskens. Zijn fractie hield gisteren het jaarlijkse gesprek met de rooms- katholieke bisschoppen. Het pro bleem van de groeiende armoede was een van de gespreksonder werpen. Volgens Wolffensperger 'gaat Muskens er te snel vanuit dat de politici niet naar het probleem van de armoede kijken'. Hij vindt dat ook de kerken zich allereerst tot de overheid moeten richten als ze problemen hebben met de aanpak van het armoedepro bleem. Wolffensperger: „De over heid is de eerst verantwoordelij ke." Simonis probeerde gisteren de ophef rond de uitspraken van Muskens enigszins te sussen. In de sommige kranten was deze week de kop te lezen: 'Stelen mag van bisschop Muskens'. Volgens de kardinaal zijn de uitspraken van Muskens uit hun context ge haald. Erg ongelukkig was Simonis ech ter ook weer niet met alle aan dacht die de uitspraken hadden opgeroepen. „Kennelijk moet je er in zulke scherpe bewoordingen over spreken, voordat er aan dacht komt voor het probleem van de groeiende armoede." Hij wees er op dat de Raad van Ker ken al langer dan tien jaar om die aandacht vraagt. laag (anp) - Files en langere afstanden tussen wonen en werk aken het noodzakelijk dat stembureaus een uur langer open zijn. et kabinet heeft hiertoe gisteren besloten, op voorstel van staatsse- ctaris Kohnstamm van Binnenlandse Zaken. De sluitingstijd ver- taift van zeven naar acht uur 's avonds. et kabinet besloot ook de vaststelling van de datum van verkiezin- •o te versoepelen. Verder wordt het vereiste van ondersteuningsver- laringen, dat een politieke partij moet inleveren om te mogen deelne- aan vérkiezingen, verhoogd van 10 tot 50 handtekeningen per ïeskring. Jeen bij raadsverkiezingen in hele kleine gemeenten (beneden de MOO inwoners) blijven 10 ondersteuningen voldoende. De kerncentrale Dodewaard gaat dicht, maar de ontmanteling lijkt de nodige problemen op te leveren. foto anp Door Paul Bolwerk Dodewaard - De milieubeweging heeft te vroeg gejuicht. Kerncentrale Dodewaard gaat weliswaar dicht, maar kan de komende halve eeuw meer problemen veroorzaken dan ooit tevoren. De ontmanteling van Do dewaard is weliswaar op papier goed voor bereid, maar blijft een experiment. Internationaal blijken er verschillen te zijn bij de aanpak van de afbouw van een kernenergiecen trale. Er zijn wereldwijd nog geen grote kernreac toren, zoals in Dodewaard, volledig ontmanteld. Internationale regelgeving op het gebied van ont manteling van dat soort nucleaire installaties, zo wel in Nederland als in andere landen, is ook nog volop in ontwikkeling. Dat blijkt uit het eindrapport Buitenbedrijfstel- ling en ontmanteling van de kernenergiecentrales te Borssele en Dodewaard van de Werkgroep Ont manteling aan de directies van de EPZ (Elektrici teitsproducent Zuid-Nederland), GKN (Gemeen schappelijke Kernenergiecentrale Nederland) en de SEP (Samenwerkende elektriciteits-produc- tiebedrijven). Een groot probleem is de berging van het radioac tief afval. Tot op heden wordt uitgegaan van de mogelijkheid het radioactief afval bij de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval (Covra) in Borssele op te slaan. Hetzij in Nederlandse, dan wel Duitse containers. De Werkgroep Ontmante ling waarschuwt voor de gevolgen van een drei gende verscherping van de huidige limieten voor radioactief afval voor de berging van kernafval en hergebruik van materialen, zoals gebruikte splijtstofelementen. Het voorlopige tijdschema van de sluiting ^n af bouw van Dodewaard begint maart '97. De bui- tenbedrijfstelling en conservering van de kern centrale is in 2003 afgerond. Door sluiting van Dodewaard te vervroegen (van 2004 naar 1997) kan de kennis van de ontmanteling van deze kerncentrale worden gebruikt voor onder andere de beëindiging van de kerncentrale in Borssele. Voor de ontmanteling is een stappenplan ontwik keld: De buitenbedrijfstelling duurt drie jaar. Tij dens deze periode koelen de laatste gebruikte splijtstofelementen af in het opslagbassin van de centrale en worden vervolgens afgevoerd naar het Britse Sellafield. Buitenbedrijfstelling betekent de uitschakeling van de reactor en de stillegging van de productie van elektriciteit. Tijdens dit proces zijn de veiligheidsrisico's voor de omge ving en het personeel, aldus de Sep, zeker niet groter dan tijdens de normale exploitatie van de kerncentrale. Na afloop van de buitenbedrijfstelling is alle splijtstof, en daarmee 99 procent van de radioac tiviteit, uit de kerncentrale verwijderd. „Stra lingsrisico's voor personeel zijn aanwezig voor zover sprake is van ontmantelingsactiviteiten, maar deze zijn, evenals tijdens de exploitatie van de kernenergiecentrale, goed beheersbaar," aldus de Werkgroep Ontmanteling. De ontmanteling van Dodewaard zal na een wachttijd van veertig jaar beginnen. Hiervoor moeten nieuwe vergunningen worden aange vraagd. Het gehele project (van sluiting tot ont manteling) kost 195 miljoen gulden. Het terrein van de kerncentrale is pas na een halve eeuw voor hergebruik geschikt. De duur van de wachttijd bij de ontmanteling van kerncentrales kan variëren van tien jaar in Japan tot 135 jaar in Engeland. De lengte van de wacht tijd hangt vaak samen met het verval (afname van radioactiviteit). De gedachtengang daarbij is dat met de vermindering van het stralingsgevaar de kosten voor ontmanteling omlaag gaan. Snelle ontmanteling kost 136 miljoen gulden méér dan 'trage' ontmanteling. Bij de 'trage' afbouwmethode worden alle moge lijke delen van het complex stap voor stap ge sloopt, ook het grootste deel van de gebouwen. Het reactorvat en alle andere besmette objecten blijven echter veertig tot vijftig jaar staan. Deze methode noodzaakt voor die tijd bewaking van het complex. De SEP kiest voor zo'n 'trage' afbouw, omdat de ze methode goedkoper is dan directe ontmante ling (295 miljoen gulden). Door Marianne Wuite "en Haag - Hij kreeg liters vTOe koeienmestover zich Jitgestort, eierstrüif op zijn hoofd en - het absolute diep tepunt- een schop van een student in zijn maag. Willem (Wim) loost Deet- (51), de genoemde kandi- voor het butgemeester- raap van Den Haak is vooral ™end als de veelgeplaagde mi- ster van Onderwis. Maar de an die eens met lasen op de omslag van het weekblad Pano- ama verscheen me een grote «se strik om zijn ho fd- 'ei van I i?" - heeft in dt zeven aar hij nu de voorattershamer n de Tweede Kanier hanteert Jh waardigheid teragverdiend. «n burgemeesterspost in Den ag is voor Deetmln een mooie overstap. iv voorziiter van de on 5amer z't P zekere zin Me schopstoel. Net omdat hij zou functioneren als voor- ter, integendeel. Hij dwingt MaaTa en .vi'aiï resPect af- Cru ?art9 van Reetman, het orn„: ,6elet de verkiezings- v0n ar haar aanjpraak op het «atterschap vati de Tweede Kamer gaan verliezen. En voor Deetman, die naar eigen zeggen een rol als fractieleider van het CDA niet in zijn 'ambi tiepakket' heeft zitten, lijkt de stap van het Binnenhof naar het stadhuis dan een logische. Zeker omdat het Den Haag is, de stad waar hij geboren en getogen is. Wim Deetman moet naar ver luidt het platte Haagse accent uitstekend beheersen, maar hij is er de man niet naar om dat te etaleren. Hij is er ook de man niet naar die zijn persoonlijke visies, drijfve ren en irritaties veelvuldig naar buiten brengt. De terughouden de rol die hij, als boven de par tijen verheven, Kamervoorzitter moet spelen is hem op het lijf ge schreven. Hij staat als voorzitter te boek als streng, maar recht vaardig. Af en toe verliest hij zijn geduld, meestal zijn het irri taties over het optreden van het onervaren Kamerlid Hendriks. Kamervoorzitter Deetman is een vurig pleitbezorger van levendi ge debatten. Het politieke debat interesseerde hem als 'klein jo chie' al, zo zei hij eens. Hij spel de de kranten en volgde via de radio 'alle mogelijke debatten'. Dat Deetman de politiek in ging was echter 'meer een samenloop van omstandigheden' dan een bewuste keuze. Deetman stu deerde politicologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en ging aan het werk bij de bestu- renraad voor het protestants- christelijk onderwijs. Daarnaast was hij fractievoorzitter van het CDA in de gemeenteraad van Gouda. Omdat 'het hem leuk leek' maakte hij in 1978 de overstap naar de landelijke politiek. Hij was Kamerlid en vervolgens voor een klein jaar staatssecre taris van Onderwijs en Weten schappen. In juni '82 werd hij minister van dat ministerie in het CDA-WD kabinet van Lub bers. In de zeven jaar dat Deetman onderwijsminister was, werd zijn naam voortdurend geassoci- Deetman eerd met bezuinigingen. Deet man was de 'sloper' die het on derwijs in een 'slagveld' deed veranderen. Onderwijzers de monstreerden, studenten vielen hem - soms zelf fysiek - aan en in de Tweede Kamer namen de regeringsfracties hem onder vuur. De verguisde minister leek er onberoerd door te blijven, maar dit was schijn. Terugblikkend zei hij eens: „Ik heb van het be gin tot het eind moeten vechten, in het kabinet en daarbuiten, te gen iedereen. Er waren momen ten dat ik thuiskwam, de kran ten las en zei: 'Ik geloof dat ik nu met iedereen ruzie heb'." Aan het eind van zijn minister schap leek hij voor de politiek afgeschreven, maar in de politie ke luwte van het Kamervoorzit terschap is zijn ster weer geste gen. Ook in zijn eigen partij. Deet man (bloedgroep CHU) vormt samen met Kamerlid De Hoop Scheffer (KVP) en fractievoor zitter Heérma (ARP) de leiding over de fractie en heeft een repu tatie als 'bruggenbouwer' ver worven. Een vaardigheid die hem ook als burgemeester goed van pas zal komen. DE ACTIEVOERDERS uit de begin jaren tachtig zullen hun oren niet hebben geloofd. In een tijd dat protestacties nog een we zenlijk onderdeel vormden van het maatschappelijk bestel, hebben zij zich zeer ingespannen om de experimentele kern centrale in Dodewaard gesloten te krijgen. Zij riskeerden venij nige hondenbeten en klappen met de wapenstok van hardop- tredende politie-agenten en zij spanden series processen aan. Niets hielp, de centrale kon door blijven draaien. Nu hebben de Samenwerkende Electriciteitsproductiebedrij- ven (SEP) zelf de handdooek in de ring gegooid. De omstreden centrale in Dodewaard sluit zeven jaar eerder dan gepland. Niet omdat de bestuurders van de SEP zich in de voetsporen van natuur- en milieubeschermers hebben gevoegd. Het op wekken van kernenergie in Dodewaard is simpelweg te duur geworden. Het is echter niet de enige reden die de SEP drijft. Directeur Ketting is de verwoorder van de gevoelens die in kringen van de energieproducenten leven. Ketting zegt zwaar teleurgesteld te zijn in de aarzelende houding van de regering die alsmaar geen besluit neemt over het al dan niet bouwen van kerncen trales. De teleurstelling van Ketting is begrijpelijk, maar zijn argu mentatie deugt niet. Het kabinet heeft een duidelijk standpunt. Deze regeerperiode wordt er niet gepraat over het bouwen van kerncentrales en als het aan minister Wijers van Economische Zaken ligt, wordt die termijn aanzienlijk verlengd. Waarom de regering die mening heeft, is eveneens helder. Na het ongeval in Tsjernobyl rust er een taboe op de discussie over kernenergie. Een overgrote meerderheid van de Neder landse bevolking wil er al jaren niets van weten. In die situatie lijkt voorlopig geen verandering te komen. Kortom, er is geen maatschappelijk draagvlak. Een van de politici die - dwars tegen de publieke opinie in - zijn standpunt niet gewijzigd heeft, is CDA'er Ad lansink. De politieke allrounder is en blijft een voorstander van kernener gie. In de Klimaatcommissie zal al hij zich - samen met zijn col lega van de VVD - verzetten tegen de voorgenomen vervroeg de sluiting van Dodewaard. Standvastigheid is over het algemeen een te prijzen eigen schap. Behalve wanneer die ontaardt in hardnekkigheid die dwars tegen de maatschappelijke realiteit ingaat. Kernenergie is, zoals het er nu uitziet, voor langere tijd buiten beeld. Uit gaande van dat gegeven wordt het tijd dat de mogelijkheden van de alternatieve energiebronnen serieus worden onder zocht. Die blijken namelijk groter te zijn dan tot nu toe werd aangenomen. Dat is op dit moment het beste antwoord op de vraag hoe een verantwoord energiegebruik kan worden ge combineerd met het terugdringen van de milieuvervuiling. Amsterdam (anp) - Notarissen hebben vermoedelijk nog mil joenen guldens in beheer die toekomen aan joodse Neder landers. Het gaat om smarte- geld en schadevergoedingen die de Duitse regering na de oorlog uitkeerde aan joden of hun nabestaanden. Dat beweert de emeritus-hoogle raar I. Lipschits in een boek dat in februari volgend jaar uitkomt. Daarin beschrijft hij de vijftigja rige geschiedenis van het Joods Maatschappelijk Werk (JMW). De stichting JMW werd begin ja ren '70 erfopvolger van de gelden die om uiteenlopende redenen nog niet uitgekeerd konden wor den aan oorlogsslachtoffers of hun nabestaanden. Na de oorlog moesten notarissen uitzoeken wie recht had op welk bedrag om de materiële en imma teriële schade van de oorlogstijd te vereffenen. Dat uitzoeken was soms heel sim pel, omdat bijvoorbeeld de fami lie die recht kon doen gelden gro tendeels was uitgemoord. Maar in veel gevallen was het ingewik kelder. De notarissen die daarmee waren belast, kregen het geld ook in be heer zolang nog niet vast stond wie rechten kon doen gelden. In 1973 werd dat beheer officieel overgedragen aan het Joods Maatschappelijk Werk. Volgens Lipschits heeft JMW toen van wat hij 'nette notarissen' noemt wel de gelden binnengekregen die zij nog in beheer hadden. Bij andere notarissen moet echter nog voor een flink bedrag in de boeken staan. Lipschits weet bijvoorbeeld van één notaris die 1,2 miljoen gulden in beheer had en dat niet had af gedragen. Hij is uit zijn ambt ge zet. Het JMW probeert al enige tijd via brieven de Koninklijke Nota riële Broederschap zover te krij gen haar leden op te roepen het geld terug te storten. Tommei zet mes in regels bouwwerken Den Haag - Staatssecretaris Tommei van Volkshuisvesting gaat drastisch het mes zetten in de meldingsplicht voor bouwvergun ningen. De bewindsman wil dergelijke regels alleen nog handha ven in beschermde stads- en dorpsgezichten. De D66-staatssecre- taris komt verder nog dit jaar met een overzicht welke onderdelen uit het Bouwbesluit kunnen worden geschrapt danwel vereenvou digd. Dat blijkt uit een evaluatienota inzake de Woningwet en Bouwbe sluit die Tommei naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De her ziene Woningwet kent een indeling in drie categorieën bouwwer ken: vergunningvrije, meldingplichtige en vergunningplichtige. Skeptische Prijs naar Maarten Spanjer Amsterdam - Omdat hij 'het kritisch nadenken over pseudo-we- tenschappen en het paranormale' heeft bevorderd, krijgt Maarten Spanjer de eerste Skeptische Prijs. Cabaratier Youp van 't Hek zal Spanjer de prijs, het kunstwerk Eeuwig onrustige piramide van kernfysicus Cees Braams, maandag in Amsterdam overhandi gen. De Stichting Skepsis heeft dit gisteren besloten. Spanjer is uit verkoren vanwege de gelijknamige televisie-serie, waarin hij al ternatieve geneeswijzen, therapieën (zoals therapeutisch kleien) en stromingen als Bhagwan 'kritisch heeft benaderd'. NU'91 verwerpt CAO-akkoord thuiszorg Utrecht - NU'91, een van de vakbonden in de verpleging, weigert de nieuwe CAO in de thuiszorg te tekenen. De grotere bonden, AbvaKabo en CFO, doen dat wel. NU'91 vindt dat in de overeen komst te weinig garanties staan voor herbezetting van openval lende uren. De werkdruk zal daardoor toenemen, wat weer gevol gen heeft voor de kwaliteit van de thuiszorg. Werknemers in de thuiszorg moeten volgens de bond bovendien salaris inleveren door de 'afbraak' van de toeslag voor onregelma tig werk. Het aantal uren waarover die vergoeding wordt uitge keerd gaat omlaag. De toeslag voor werken op flexibele tijden die daarvoor in de plaats komt is volgens NU'91 niet toereikend. Waterkwaliteit blijft nog achter Den Haag - Maatregelen tegen het gebruik van bestrijdingsmid delen hebben de waterkwaliteit nog niet voldoende verbeterd. Uit onderzoek naar 103 bestrijdingsmiddelen blijkt dat deze midde len nog steeds in het hele watermilieu voorkomen in soms veel te hoge concentraties. Het onderzoek is uitgevoerd door het Rijksin stituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehande ling (RIZA). De meeste van de onderzochte bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt in de landbouw. Veel middelen zijn teruggevonden in oppervlaktewater, grondwater, regenwater en waterdieren. Boeren pikken auto deurwaarder Uden - De politie van Uden heeft gisteravond een dienstauto van de belastingdienst bij actievoerende boeren teruggehaald. De boeren hadden de auto donderdag op een erf aan de Hoogstraat in Uden met tractoren klemgezet. Bemiddelingspogingen leverden eerder niets op, aldus de politie Brabant-Noord. Actievoerende boeren zetten de auto van de belastingdeurwaar der klem toen deze donderdagavond een dwangbevel inzake de meststoffenheffing aan een landbouwer kwam brengen. Bemid delingspogingen door het ministerie van Financiën en de politie leverden geen resultaat op. De boeren wilden hun actie niet opge- (ADVERTENTIE) weede Ken je dat? Je bent gezellig met iemand aan het bellen, maar je verwacht nog een telefoontje. Dan biedt WisselGesprek" uitkomst. Het werkt eenvoudig: je hoort een piep als iemand je probeert te bereiken. Je kunt dan met dezelfde telefoon het tweede telefoontje aannemen. En je schakelt zo weer terug. Voor WisselGesprek betaal je nu geen aansluitingskosten. En als je nu een abonne- Nieuw: ment neemt, krijg je het de eerste twee maanden gratis. Daarna betaal je f 2,50 ^fïSSClGOSprOlt per maand. Meer weten? Bel dan gratis 06-0402. I

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 5