Crisistop [Washington is mislukt Iran fel tegen Taliban, maar S willen best samenwerken emen VN heffen sancties Klein-Joegoslavië op j pE STEM ND KORT Donderend geweld en wilde bewegingen WIN ZATERDAG DE RECORD-JACKPOT IN NEDERLAND. BUITENLAND A5 VIMENTAAR Vrees voor nieuw geweld Twee verdachten moord Cools aangehouden BUITENLAND KORT Nieuw: OBER 1996 A4 DONDERDAG 3 OKTOBER 1996 r Sorgdrager gisteren ninaliteit in Nederland De statistieken wijzen Ier processen-verbaal tje iets i egt de en, i- e. aal jft over de werke- natuurlijk en dat weet het aantal proces- criminaliteit. Ging nu zijn het uiterst n drugshandel die slaat nu met regel- de corrumperende vereld van dit geld nog zin van de burger niet het politiebureau om eringe prioriteit die de ergroot de bereidheid tken' te doen ongetwij- oende buiten het zicht criminaliteit afneemt, ns van de burger? Hier ie zich barricaderen in meer over straat dur- t hun jonge kinderen eid thuis en op straat, deel iht, teg_ natig ollerij, of ren der Valken Haag zal nog dit jaar van der Valk en diens ide verdachten in het drie andere familiele- reroordeeld tot werk- jnderzoek. Hun zaken te Haagse persofficier de beslissing over de xplosief niet zeer forse maat- fronteerd met enorme keringen). In het som- n gulden, rapport over de uitke- Jaarlijks is Ritzen nu Hij probeert al jaren- ukt echter niet. tar is dan is de situatie dramatisch uit de hand UW om adellijke titels ook ezwaar' tegen het hui- Dijkstal van Binnen- rving slechts een 'his- voorreehten verbon- eede Kamer. Deze had het erven van adellij- YD, PvdA en D66 vin dij ke rechten die man van hun vader erven, at vererving van adel- e groei' van de adel in S de minister in strijd lut. irders' verschillen in de hoog te. De sociale diensten ;en behandelen ze tra- (SP) uit eigen onder partij naar de nieuwe erplichten sinds de in- iro-afschriften van de SP noemt dit een zin- Zij start vandaag een uurders'. Willink tter van de Eerste Ka- A, krijgt een eredocto- am (EUR). Het docto- Iracht van de faculteit eer eren om zijn publi- :r de organisatie en het De combinatie van da- inspirerende beschou- Door Bert Ummelen Washington - De Midden-Oosten top in Washington is een mis- Ilukking geworden. De Israëlische premier Benjamin Netanya- Ihuen de Palestijnse leider Yasser Arafat zijn gisteren zonder jte concrete toenadering uit elkaar gegaan. „.opgewekt en ver- maar dat is niet de tegenstelling tot vroe- mee in aanraking .ij, inbraak, tasjes dreiging op straat, of kent wel iemand i meegemaakt, ger zeggen hier niets tcomplex is natuurlijk "e criminaliteit. En die zij in Leuven de victo- Iffel hebben ze afgesproken met I ingang van zondag onderhande lingen te hervatten over het in het ■slop geraakte vredesproces. De |VS zenden met het oog daarop Ijlidden-Oosten gezant Dennis IRoss naar de regio. Ipe 'crisistop' eindigde zonder ge- I ueenschappelijke slotverklaring. I Een ontwerp daarvoor werd door |de Palestijnse leider Yasser Ara- verworpen, zo liet Arafats I woordvoerder in Gaza weten. Als reden gaf hij op 'Israëlische on- Iverzettelijkheid'. Premier Neta- Invahu heeft, ondanks Ameri kaanse druk, elk gebaar tegen- lover de Palestijnen geweigerd. I Eerder al had hij laten weten dat leen concessie alleen maar een be- Iloning zóu zijn voor Palestijns b gewciu. I Rellen braken uit nadat de rege- 1 ring Netanyahu besloot tot ope- Ining van een archeologische tun- I nel onder de Tempelberg in Jeru- I Tunis (afp/belga) - De twee ITunesiërs die worden ver- I dacht van de moord op de Bel- Igische voormalige vice-pre- Imier en minister van Staat IAndré Cools, zijn begin deze Iweek in Tunesië aangehou- |den. I Dit is van een welingelichte bron •vernomen in Tunis. Justitie in ■Luik zei nog niet op de hoogte te ■zijn van de arrestaties in Tunesië. |Het gaat om het tweetal Abdel- id Almi en Abdeljelil Ben iBrahim, die 'al enkele jaren in lEaropa woonachtig zijn', aldus I de zegsman. I Zij zouden hebben bekend op 18 |juii 1991 de moord op Cools te ben gepleegd. De aanslag had I plaats 'volgens een contract ge- Isloten met een man met een Eu- Iropese nationaliteit'. iDetwee mannen, waren ten tijde Ivan de moord 19 en 26 jaar oud. I Ze waren in Sicilië geworven met behulp van Colagero Todaro, een ■lokale maffiabaas, die inmiddels lis vermoord. zalem. Een daad, die door de Pa lestijnen is opgevat als een schen ding van de belofte de status quo van de omstreden stad te hand haven. Verklaring In plaats van een slotcommuni qué voor te lezen, gaf president Clinton een 'samenvattende ver klaring' over de tweedaagse ont moeting. Daarin legde hij er de nadruk op dat het Israëlisch-Pa- lestijnse overleg weer 'op het hoogste niveau is hervat'. Op dra matische toon vroeg Clinton om 'nog een paar dagen geduld', op dat zou kunnen blijken wat was bereikt. Algemeen wordt ver wacht dat het resultaat van de top een domper betekent in Pa lestijnse kring en gemakkelijk tot nieuwe bloedige ongeregeldhe den zal kunnen leiden. In Hebron was dat gisteravond al het geval. In de buitenwijken kwam het tot zware gevechten tussen Palestijnse jongeren en het Israëlische leger. Het Israëlische leger 'is op alles voorbereid', verklaarde gisteren minister van Defensie Mordechai via de legerradio. Het is in de Pa lestijnse gebieden is in verhoogde staat van paraatheid. De Pales tijnse leiders hun vrees uit voor nieuwe uitbarstingen van ge weld. Zij voorspelden dat een Arafat die met lege handen uit de Amerikaanse hoofdstad terug keert, niet in staat zal zijn de ver hitte gemoederen te sussen. President Clinton deed in zijn verklaring gistermiddag zijn ui terste best de aandacht te richten op de positieve kant van de ont moeting tussen Netanyahu en Arafat. Hij wees op het afnemen van het geweld sinds de aankon diging van de top en zei dat beide leiders hem opnieuw hadden ver zekerd van hun vredeswil. De onderhandelingen waartoe Netanyahu en Arafat zich hebben verplicht, zullen zondag begin nen in Erez, op de grens van de Gaza Strook en Israël. Bovenaan de agenda staat de Israëlische te rugtrekking uit Hebron, een Pa lestijnse stad op de Westelijke Jordaanoever met een vierhon derd joodse kolonisten. Volgens het in 1993 gesloten Oslo-ak koord had het Israëlische leger zich al lang moeten terugtrekken. Door Carla Joosten Katorus - Een donderend ge weld, schreeuwen, klikkende geluiden uit de mond (een eeuwenoude gewoonte van het Xhosa-volk), wilde be wegingen en een stevige omarming. De kleurrijk uitgedoste Xhosa- artieste Valencia Vamazonka bezorgt koningin Beatrix een warm welkom in de townschips aan de oostkant van Johannes burg. De koningin schrikt niet van het onverwachte geweld dat vlak voor haar neus uitbreekt: in Nieuw Zeeland maakte ze dergelijke traditionele begroe tingen ook al mee. Valencia Vamazonka legt haar enthousiasme even later uit: „De komst van een koningin laat ons vrouwen zien dat je als vrouw ook een hoge positie kunt innemen. Zelfs in een regering." Het gevolg van het Nederlandse staatsbezoek aan Zuid-Afrika heeft zich gisterochtend naar de oostkant van Johannesburg ver plaatst. Hier in Katorus zijn de uitge strekte woongebieden van de arbeiders van wie velen in de (goud)mijnen werken. Huisjes en hutjes wisselen elkaar af. On der tentdoeken zijn schoenlap pers en kappers aan het werk en worden waren te koop aangebo den. Kippies, zoals kippen op z'n Afrikaans heten, maar ook Pepsi-cola dat in Zuid-Afrika voet aan wal krijgt door de han del te richten op de kleine ver kopers in de zwarte woonwij ken. Metamorfose Het zijn de gebieden, die sinds het aantreden van de regering- Mandela langzaamaan een me tamorfose ondergaan. De nederzettingen van golfpla ten, die naast de bebouwing wa ren ontstaan, maken in het ka der van het opbouwprogramma van de regering plaats voor piepkleine, maar wel stenen on derkomens met stromend water. Voor de aankoop ervan kunnen de bewoners rekenen op subsi die. Het gebied was tot voor enkele jaren het toneel van hevige on lusten tussen aanhangers van het African National Congres en de Incatha Freedom Party. De eersten woonden voornamelijk in de huizen, de Incatha-aan- hangers in de woonbarakken die ook nu nog duizenden mijnar beiders huisvesten. Waar drie jaar geleden nog 1.500 doden vielen, wordt nu met veel energie gewerkt aan verbetering van de leefomstan digheden. Er komen niet alleen huisjes, maar ook speeltuinen, sportvel den en voorzieningen voor het vuilnis. En de scholen worden opgeknapt. „Wij zijn als vrou wen erg blij dat we hier nu in vrede kunnen leven. Zelfs onze kinderen gingen elkaar destijds Valencia Vamazonka werpt zich aan de voeten van koningin Beatrix. FOTO REUTER te lijf", zegt Valencia Vama zonka. Townships De zwarte burgemeester glun dert het meest van allemaal: „Iedereen gaat naar Soweto kij ken. De Nederlandse koningin is de eerste die de andere kant van Johannesburg bezoekt." Om zijn hals hangt een ketting met de namen van zijn voorgangers. Veel Afrikaner namen. Allemaal blanken, die destijds ook de townships onder controle had den. Prins Claus geniet zichtbaar van dit programma-onderdeel. Hij voelt zich diep verbonden met projecten als deze. Zwaait naar de omstanders en krijgt een ka meraadschappelijk klopje op de schouders van prins Willem Alexander. Koningin Beatrix beleeft een ware koninginnedag. Of ze nou een huisje of een school bekijkt, overal wordt ze ontvangen alsof ze een oude be kende is. Dat is helemaal het ge vat,als een zwart koor haar be groet met een bekende deiin en een tekst die lijkt op 'Ik heb een wagen volgeladen, vol met oude wijven'. Het liedje wordt gevolgd door een ode aan het eigen staats hoofd Mandela. Bij het afscheid prijst premier Tokyo Sexwale van de provincie het koninklijke bezoek dat vol gens hem 'liefde naar ons volk heeft gebracht'. En hij wijst de vrouwen op de aanwezigheid van een prins. Als de premier wordt verteld dat er twee prin sen in het gevolg zijn, vader en zoon, reageert koningin Beatrix ad rem: 'Ik wil ze wèl graag alle- twee mee naar huis nemen'. Van Mierlo Koningin Beatrix heeft er vol gens minister Van Mierlo (Bui tenlandse Zaken) goed aan ge daan om met sterke bewoordin gen afstand te nemen van de verhalen die de ronde doen over de overplaatsing van ambassa deur Röell. „Het moderne ko ningschap bevat een grijze zone en als je die niet meer hebt, is het koningsschap belachelijk. Je moet goed kijken waar die grijze zone is. En die grens is ze niet overgegaan. Ik vond het goed wat ze zei", aldus Van Mierlo gisteren tijdens de derde dag van het staatsbezoek aan Zuid- Afrika. Dr. Vogel overleden Elberg - In zijn woonplaats Feu- I sisberg in Zwitserland is dinsdag Bp1 op 93-jarige leeftijd Alfred Vogel Bp overleden, beter bekend als Dr. B,' 1 j| Vogel. De ontwikkelaar van na- '3 tuurlijke geneesmiddelen was zijn tijd ver vooruit met zijn ideeën en K inzichten op het gebied van voe- HpMy tL jB ding, homeopathie en geneeskunde JB op basis van plantaardige midde- Bj Dr. Vogel maakte homeopathie en f: Vri'I fytotherapie in brede lagen van de bevolking populair. Aanvankelijk verguisden wetenschappers hem en namen ze hem niet serieus. Sinds de jaren zeventig is de erkenning gegroeid. Ontvoerders Nederlands stel aangehouden Managua - De Nicaraguaanse politie heeft bevestigd de ontvoer ders te hebben aangehouden van het Nederlandse echtpaar Huite Zijlstra en Jitty Coérs. Een woordvoerder zei dat vier leden van een bende ontvoerders bij Mayasan langs de grens met Costa Rica maandag zijn aangehouden. De vier hebben bekend te hebben deelgenomen aan de ontvoering van het echtpaar op 25 augustus bij de plaats Altamira in het ui terste noorden van Costa Rica, het zuidelijke buurland van Nica ragua. Er zijn nu in totaal zes mensen in het grensgebied aang- houden in verband met de ontvoering. Alle baby's van achtling gestorven Londen - De Britse Mandy Allwood, die zwanger was van een achtling, heeft gisteren de vijf laatste foetussen die ze nog droeg verloren. Maandag bracht ze ook al drie niet levensvatbare foe tussen ter wereld. Artsen in het Londense ziekenhuis King's College, waar Allwood wordt verpleegd, hadden haar al gewaarschuwd dat de kans groot was dat geen van de baby's die ze verwachtte het zou halen. De 32-jarige Allwood weigerde eerder het advies van artsen op te volgen en een aantal van de foetussen te laten aborteren. Ze zorg de voor opschudding door haar verhaal aan een boulevardblad te verkopen. 'België speculeerde en verloor' Brussel - De Belgische staat heeft in het geheim gespeculeerd met vreemde valuta en daarbij forse verliezen geboekt. Dat beweert de liberale oppositieleider De Croo, die in het parle ment gisteren met bewijsstukken van het Belgische Rekenhof zwaaide. Volgens De Croo heeft de laatste regering-Martens tussen 1989 en 1992, zonder het parlement hierover in te lichten, leningen opge nomen in Duitse marken tegen een lage rente en het geld vervol gens belegd in een zwakke munt, de Italiaanse lire. Dat leverde een hoge rente op. De 'winst' werd gebruikt om de staatsschuld af te betalen. Maar door de waardevermindering van de lire, begin jaren '90, bleek die ruiloperatie alles behalve winstgevend. Volgens de Belgische premier Dehaene zijn dergelijke transacties heel gebruikelijk. Ex-premier Bulgarije vermoord Sofia - De Bulgaarse ex-premier Andrei Loekanov is gisteroch tend voor zijn huis in de hoofdstad Sofia doodgeschoten. De 58-jarige Andrei Loekanov stond aan de wieg van het post communistische Bulgarije. Hij leidde twee socialistische regerin gen voordat massale stakingen hem in november 1990 tot aftre den dwongen. Tienduizenden doden door luchtvervuiling New Delhi - De luchtvervuiling in India kost in zes steden in het noorden van het land jaarlijks aan meer dan 40.000 mensen het leven. Dat staat in rapport van de Wereldbank. Alleen al in New Delhi, dat op de vierde plaats staat van steden met de meeste luchtvervuiling in de wereld, sterven jaarlijks 7.500 mensen per jaar aan de vervuiling, zo blijkt uit het onder zoek. Peruaanse Boeing in zee gestort Lima - Een Boeing-757 van de luchtvaartmaatschappij AeroPerü is gisterochtend ten noorden van de Peruaanse hoofdstad Lima in zee gestort. Gevreesd wordt dat alle 70 inzittenden zijn omgeko men. Het toestel was op weg van Miami in de Verenigde Staten naar de Chileense hoofdstad Santiago de Chile. Een half uur na de start in Lima, waar het toestel gisterochtend een tussenstop maakte, meldde de piloot technische problemen. Even later werd de ver binding verbroken. it nog een telefoontje, je probeert te bereiken, t zo weer terug. Voor isselGesprek PüISB Door Anwar Faruqi (ap) Islamabad - Ra, ra, hoe kan dat: in Afghanistan grijpen militante mos lims de macht. Dat bevalt Iran maar niets, terwijl de Verenigde Staten be reid zijn samen te werken met de Tali ban, de nieuwe machthebbers. Twintig jaar oorlogvoering hebben tot een onoverzichtelijke en chaotische situatie geleid in Afghanistan en de machtsover name door.de Taliban heeft de verwarring waarschijnlijk alleen maar vergroot. Voor de VS vormde Afghanistan in de jaren '80 een van de voornaamste slagvelden van de Koude Oorlog. Nadat de Sovjet-Unie in 1989 haar troepen uit het land had terug- j getrokken en drie jaar laten de door Mos kou gesteunde communistische regering ooor moslimguerrillabewegingen ten val was gebracht verloren de VS goeddeels hun belangstelling. he VS hielden Afghanistan nog voorna- mehjk in de gaten omdat het een van de grootste opiumproducenten ter wereld is en een toevluchtsoord vormde voor mosli mextremisten van diverse pluimage, het Amerikaanse ministerie van Buiten landse Zaken heeft de executie door de I iv van voormalige communisti- o president Najibullah en een aantal van diens medewerkers veroordeeld, maar ook gezegd met de Taliban in gesprek te willen raken over de strijd tegen drugs en terrorisme. Onderminister van Buitenlandse Zaken Robin Rafel voerde al eerder overleg met Taliban-leiders. Woordvoerder Nicholas Burns van het ministerie zei maandag dat Amerikaanse diplomaten naar Afghanis tan zullen terugkeren als hun veiligheid gegarandeerd kan worden. Het door moslimgeestelijken geregeerde Afghaanse buurland Iran heeft zich steeds kritisch opgesteld tegenover de Tali- ban.„De hoge omes van de Taliban zijn niet goed bij hun hoofd", zo schreef de Engelstalige Iraanse krant Kayhan Inter national dinsdag in een commentaar. De Taliban interpreteren de islam op een ma nier die doet denken aan het Stenen Tijd perk, aldus de krant. „De 'superfunda mentalisten' die orde op zaken proberen te stellen in Kabul vormen nu onderdeel van het probleem en niet van de oplos sing", zo schreef de krant. Ter verduide lijking: Iran wordt geregeerd door sjiieten en de Taliban zijn soennieten, die sjiieten als ketters beschouwen. President Hashemi Rafsanjani stelt zich iets diplomatieker op en noemde de ge beurtenissen in Afghanistan vorige week 'zeer betreurenswaardig'. Er lijken tal van redenen te zijn die Iran zijn standpunt doen innemen. In de eerste plaats heeft het schoon genoeg van het Af ghaanse conflict. Het wil zo snel mogelijk af van de 1,5 miljoen Afghaanse vluchte lingen die het opvangt, maar is bang dat de machtsovername van de Taliban een nieuwe vluchtelingenstroom op gang zal brengen. Ook heeft Iran altijd de sjiitische gemeen schap in Afghanistan gesteund, die een minderheid vormt van ongeveer tien pro cent. De Afghaanse sjiieten hebben zich altijd tamelijk afzijdig gehouden van het con flict en hebben in al die jaren van strijd zwaar geleden. Daar komt nog bij dat Iran het nu lijkt te hebben afgelegd tegen Pa kistan, dat de laatste jaren het hardst van alle landen heeft geprobeerd invloed uit te oefenen op de gebeurtenissen in Afgha nistan. Alom wordt aangenomen dat Pakistan de Taliban steunt, waardoor ze er in minder dan twee jaar in zijn geslaagd het grootste deel van het land in handen te krijgen. Pakistan heeft als eerste land de nieuwe Afghaanse machthebbers erkend en mi nister van Buitenlandse Zaken Sardar Aseff Ali noemde de Taliban-leiders 'vro me mannen, die de islam zeer liefhebben'. Als arm, door oorlog verwoest land be vindt Afghanistan zich niet in een positie dat het zijn wil aan een ander land kan opleggen, maar wel bestaat de vrees voor een sneeuwbaleffect, zeker gezien de aan wezigheid van miljoenen Afghaanse vluchtelingen in omringende landen. De Russische president Boris Jeltsin heeft de leiders van voormalige Sovjetrepublieken in Centraal-Azie al opgeroepen bijeen te komen om de opmars van de Taliban in hun richting te bespreken. Dat gaat waar schijnlijk in Alma Ata gebeuren. Tadz- jiekse moslimrebellen voeren al enige ja ren vanuit het noorden van Afghanistan aanvallen uit op Tadzjikistan. Rusland, dat de verspreiding van drugs, wapens en islamitische ideeën vreest, heeft zo'n 25.000 manschappen aan de grens van Tadzjikistan met Afghanistan. Terwijl in het noorden van Afghanistan de strijdkrachten van de Taliban en krijgsheer Rashid Dostum tanks, artillerie en vliegtuigen aansleepten en zich ingroe ven bij de Salangweg, stelden de Verenig de Naties gisteren pogingen in het werk om nieuw bloedvergieten te voorkomen. De speciale VN-gezant Norbert Holl pro beert een vredesovereenkomst tussen de twee groepen tot stand te brengen. Afghaanse vrouwen met de traditionele islamitische sluier in de straten van Kabul, foto reuter (ADVERTENTIE) ^unuiier i: en kijk zaterdag om 19.00 uur naar de trekking in Lotto's 5 tegen 5 op RTL4. HET WEKELIJKSE MIUOENENSPEL VAN DE LOTTO. Belgra do/New York (anp/rtr/afp) - In Joegoslavië en Servisch-Bosnië is positief gereageerd op het besluit van de Verenigde Naties de sanc ties tegen de Federatieve Re publiek Joegoslavië (Servië en Montenegro) op te heffen. Het Servische lid van het Bosni sche collectieve presidentschap, Momcilo Krajisnik, sprak giste ren van een historische gebeurte nis. Volgens hem waren de sanc ties pure discriminatie. De Servi sche president Slobodan Milose vic verklaarde: „Vandaag verla ten we samen een van de moei lijkste periodes uit onze geschie denis." Maar het feit dat de Verenigde Staten nog altijd de toetreding blokkeren van Joegoslavië tot de Algemene Vergadering van de VN en internationale organisa ties als het IMF en de Wereld bank, wierp in Belgrado een schaduw over het goede nieuws. Een deskundige van het Instituut van Economische Wetenschap pen in Belgrado zei dat de situa tie pas verbetert als Joegoslavië leningen en investeringskredie ten krijgt. „De economische structuur is blijven steken en heeft de ontwikkelingen niet ge volgd. Om de productie te verho gen moet er geïnvesteerd worden, en dat kan alleen met behulp van het buitenland." Dinsdag hief de Veiligheidsraad formeel de handelssancties op die in 1992 werden opgelegd als straf voor de rol van Servië bij het aanstichten van de oorlog in Bos nië. In dat kader kondigden de Navo en de Westeuropese Unie (WEU) gisteren aan te stoppen met de operatie Sharp Guard, de controle van het scheepvaartver keer in de Adriatische zee en op de Donau. Sharp Guard duurde ruim drie jaar. In die periode werden onge veer 73.000 schepen gecontro leerd op vrachten die bestemd waren voor of afkomstig van Klein-Joegoslavië. De Europese Commissie kondig de gisteren aan de politieke en economische banden met de voormalige Joegoslavische repu blieken pas aan te halen als er sprake is van stabiliteit in de re gio. Met het besluit schetst de Com missie de voorwaarden waar Kroatië, Bosnië-Herzegovina en Klein-Joegoslavië aan moeten voldoen voordat eventuele onder handelingen met de EU kunnen beginnen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 5