Over de eerste tram
sinds woensdagmorgen
De komst van de krant was een stimulans
De bijzondere
rol van de ZVK
BESTEMKANTOOR HULSTDINSDAG 24 SEPTEMBER 1996 E2
VEEL MENSEN aan
de grenskant zijn door
de komst van de krant
in die tijd weer gaan le
zen. Die mensen moes
ten hard en lang wer
ken. Velen gingen gedu
rende de zomer en
herfst 'bij de boer' er
gens in Holland of zelfs
Duitsland werken. Veel
onderwijs hadden de
meesten niet genoten.
Zij werden echter aan
gespoord een abonne
ment op de krant te ne
men. Eerst waren het
soms de kinderen die de
berichten voorlazen
maar van lieverlee leer
den ook de ouders weer
op nieuw aandachtig
lezen."
In het pand aan Baudeloo 16 is ook de
Zeeuws Vlaamse Koerier gevestigd. Bijna een
kwart eeuw geleden werd dit nieuwsblad in
Zeeuws-Vlaanderen in de markt gezet.
Een weekkrant die
gekoppeld is
aan een dagblad
Een bloemlezing uit
Abonnees werven per fiets
Bij verhuizingen gaan meestal veel oude spullen richting vuilstort. Niet het oude emaille naambord, dat ooit het rayonkantoor in de Steenstraat in Hulst sierde. Dat gaat mee naar de nieuwe behuizing. foto archief de stem
Wijlen L. de Jong, inspecteur van het Dagblad van
Noordbrabant en Zeeland, was er in 1977 - toen
werd herdacht dat deze voorloper van De Stem een
halve eeuw eerder zijn intrede deed - van overtuigd
dat de komst van de krant een stimulans was voor
de (katholieke) streken in Zeeland waar hij ver
scheen.
„Doordat er over allerlei zaken werd geschreven,
werden veel mensen gestimuleerd op het gebied
van onder meer landbouw en cultuur. Regelmatig
verschenen wetenschapelijk goed onderbouwde en
helder uitgelegde artikelen met name over land
bouwzaken. Mede hierdoor kon de grote land
bouwtentoonstelling van 1930 in de kloostertuinen
van de paters Maristen in Hulst tot stand komen,"
was zijn overtuiging.
De Jong was een van de pioniers die het Dagblad
uitbouwde. De krant - zonder de toevoeging 'en
Zeeland' - verscheen al sinds jaar en dag in Bra
bant. In Zeeland werd het katholieke volksdeel be
diend door het driemaal per week verschijnende
De Nieuwe Zeeuwsche Courant, in 1934 ingelijfd
door het Dagblad.
Katholiek van signatuur lag het voor de hand dat
abonnees voor de nieuwe krant konden worden ge
worven onder de katholieken in het overwegend
protestantse Zeeland. Met steun van het bisdom en
en een stevig handje geholpen door de plaatselijke
geestelijkheid kon de bevolking warm gemaakt
worden voor een eigen katholieke krant. De wer
ving startte vanuit Roosendaal. Colporteurs wer
den aangesteld en die togen er met de fiets op uit.
De enige vorm van openbaar vervoer in die tijd was
de tram, maar de rails liepen niet door elke polder.
En zo kon het gebeuren dat veel van die pioniers
dagelijks meer dan honderd kilometer aflegden om
abonnees te werven.
In de loop van 1927 werd de eerste redacteur Zee
land aangesteld. 'Meneer' Albers, die twee jaar la
ter al werd opgevolgd door 'meneer' Holthuijzen,
kreeg zijn domicilie in het huis van een colporteur
aan de Steensedijk in Hulst. Niet zo verwonderlijk
dat de Reynaertstad hiervoor werd uitgekozen. Het
Land van Hulst herbergde de grootste concentratie
katholieken en vormde feitelijk het hart van het
verspreidingsgebied.
Door een vrij fijnmazig net van correspondenten
kon ook het nieuws uit andere Zeeuwse gebieden
de krant halen. Agenten behartigden in diverse
plaatsen, zoals Goes, Middelburg, IJzendijke en
Sas van Gent de commerciële belangen van de
krant.
Redacteuren in die tijd moesten duizendpoten zijn.
Niet alleen hadden zij te maken met de plaatselijk
correspondenten - evenals vandaag-de-dag oog en
oor van de redactie -, en moesten ze ook zelf op
nieuwsjacht, maar zij dienden ook de gehele admi
nistratie te verzorgen. De colporteur aan de Steen
sedijk werd, toen de nieuwe krant eenmaal was in
geburgerd, verlost van zijn inwoning. Het Dagblad
betrok een eigen pand aan de Steenstraat in Hulst,
meer dan vijfenzestig jaar lang het onderkomen
van eerst het Dagblad en, na de oorlog, van De
Stem. Generaties van Dagblad- en De Stern-mede
werkers hebben hier hun sporen verdiend. De hui
dige generatie hoopt die te verdienen in het nieuwe
kantoor aan Baudeloo in Hulst, dat deze week geo
pend wordt.
Doel en opzet van de ZVK van voormalige uitgeversmaat
schappij De Stem BV en nu uitgeversmaatschappij Zuidwest
Nederland BV, is versterking van de positie van het dagblad
De Stem in Zeeuws-Vlaanderen.
de eerste jaren van het bestaan werd de Zeeuws Vlaamse
Koerier nog vanuit het hoofdkantoor van De Stem in Breda
gestuurd'. Maar al lange tijd heeft de ZVK, zoals de krant
kortweg in de volksmond wordt genoemd, een eigen redactie
jn Hulst, onder hetzelfde dak met De Stem.
De ZVK-redactie rekent verslaggeving niet tot haar taak. De
krant is eigenlijk altijd bezig op het terrein van aankondigin
gen van grote en kleine evenementen. Of dat nu om een brade
rie in Hoek, de fokveedag in Oostburg, de Visserijfeesten in
Dreskens, de toeristendagen in Cadzand, de Reynaertfeesten
!a Hulst of het
lazzfestival in
Terneuzen gaat.
De ZVK gaat in
°P wat leeft in het
verenigingsleven
hij de plaatse-
llJke onderne
mers.
Achtergrondver-
a;en, maar ook
®ltuur zoals het
estival van Zeeuwsch-Vlaanderen en sportverhalen maken
een wezenlijk onderdeel uit van de redactieformule. Voor de
zakenwereld betekenen de redactionele kolommen een be-
angrijke schakel tussen hen en het publiek.
n de nabije toekomst zal de Zeeuws Vlaamse Koerier in een
te ik' mo^erner jasje worden gestoken. Daar wordt momen-
"ard aan gewerkt. De ZVK moet een krant worden met
eer uitstraling en met een aansprekende vormgeving.
e Reeuws Vlaamse Koerier is de enige weekkrant van Zuid-
d®"Nederland Weekbladen BV die gekoppeld is aan een
J,™. Tot voor kort werd dezelfde formule gehanteerd in
"est-Brabant.
hpt j'euwsMad maakt gebruik van hetzelfde verkoopteam als
dagblad. De combinatie De Stem/ZVK is een succesfor-
in d ®e')'e)cen' Stem is niet voor niets het grootste dagblad
7„„ e?e reSio- Het verkoopteam opereert zowel vanuit Terneu-
als het kantoor in Hulst.
Van kleurgebruik, foto's, grafieken en spe
ciale bijlagen was in 1928 bij Het Dagblad
van Noordbrabant en Zeeland geen sprake.
Vijf kolommen grijze tekst, zonder
schreeuwende koppen. Zo zagen de redac
tionele pagina's eruit. Voor 2,60 per kwar
taal of vijf cent bij losse verkoop, bleef men
bij de tijd.
Wat hield op maandag 2 januari 1928 - het
oudste exemplaar dat wij in de archieven
konden vinden - de gemoederen bezig?
'Nood der Zeeuwsch-Vlaamsche arbei
ders', was zo'n onderwerp. Wintertijd en de
losse landarbeiders waren bij bosjes werk
loos. De boeren hadden niets te doen voor
hen en de eerste stemmen gingen op deze
steeds terugkerende seizoenswerkloosheid
het hoofd te bieden. Daarbij kwam ook nog
eens een malaise in het toen geïndustriali
seerde deel van Zeeuws-Vlaanderen: Sas
van Gent, waar een fiks aantal arbeids
krachten op straat kwam te staan.
In de krant daarom
op 71-jarige leeftijd was overleden. En in
Kruispolder legden bij een klopjacht niet
minder dan 36 hazen het loodje. Belangrij
ke berichten kennelijk voor die tijd want in
de krant van die dag stonden er meer jacht-
resultaten te lezen. Wie daarvoor belang
stelling had kon voorts uit deze krant ver
nemen welke schepen de afgelopen dagen
het kanaal Gent-Terneuzen waren op- en
afgevaren. Minder druk dan vandaag de
dag, met acht schepen was het gepiept.
Het nieuws van gisteren, vandaag in de
krant, was er in die tijd niet altijd bij. Zo
werd bijna een week na dato uitvoerig ver
slag gedaan van de gouden jubileumviering
van de Eerwaarde Zusters in Aardenburg
En dat tijdens een sneeuwstorm eind de
cember 1927 een schuurtje van J. Verschei
den in Absdale was ingestort, stond ook
pas een week later te lezen.
Aan sport werd eveneens aandacht be
steed. 1927 bleek een keerpunt te zijn ge-
ook een verslag van
van werklozen in
een ter bespreking de krant van 1928
van de noodtoe-
stand waarin zij
foto camile schelstraete
verkeren. Hoewel de vergadering een kalm
verloop had bleek er toch een bittere stem
ming te heerschen. Zelfs een schampere op
merking om maar 60 procent der arbeiders
af te slachten, daar toch geen hulp geboden
wordt, vond ironischen bijval. Scherp werd
gelaakt den houding van vooraanstaande
personen ter plaatse, die de opmerking
hadden gemaakt 'het zijn altijd dezelfden
die werkloos zijn'. Zoo wordt men, aldus de
vergadering, nog in zijn ongeluk gehoond."
Voor Hoofdplaat had de krant die maandag
een positief bericht. „Vrijdagmiddg arri
veerde om half 3 weder de eerste tram sinds
woensdagmorgen. De locomotief welke 'n
voorrit had gemaakt raakte door de
krachtsinspanning op 't rangeerterrein
vierkant van de rails, 't Kostte heel wat
moeite eer hij weer op zijn vaste baan de
retourreis kon aanvaarden."
Terneuzenaars konden lezen dat A.B. de
Meijer, oprichter van NV August de Meijer
Zonen's Expeditie en Cargadoorsbedrijf,
weest voor de toenmalige Zeeuwsche Voet
bal Bond. Er werd een stijgende lijn in het
aantal clubs vastgesteld. „Dank zij Zeeuw
sch-Vlaamse voetballers die zich meer en
meer tot clubs hebben vereenigd en gelei
delijk aansloten bij den Z.V.B."
Enige discipline was kennelijk nodig, want
de auteur van het sportartikel deed een be
roep op deelnemende verenigingen zich
aan het competitieschema te houden en
niet te hooi en te gras af te melden.
Likkebaardend ging hij vervolgens het
schema langs om de lezers te attenderen op
belangrijke wedstrijden in januari, zoals
Axel-Breskens in de le Klasse B. „Wat zal
deze match brengen? Er kan zoo heel veel
uit deze ontmoeting voortvloeien! Breskens
kan hare kampioenskansen sterk zien ver
minderen: Clinge I kan de teugels in han
den nemen: Axel kan nog een laatste po
ging wagen. Spanning zal er heerschen
vanaf den eersten tot den laatsten dag er
Nieuwjaarsmaand."
