Felle ruzie
Wallage en
Bolkestein
Heerma schiet de bal weer naast
ƒ8.900,-
Kok trekt zich kritiek bisschop Muskens aan
Kok: Extra geld voor onderwijs
jraag
over.
Analyse
Volwassen
KRANT.
DESTEM
BINNENLAND
A4
Over kwestie asielzoekers Leerlingen brengen vervuiling strand in kaart
Kok: Zekerheid
bieden over AOW
Zere been
ZiZo! 'n Compleet mobiel GSM
Pakket voor f 4995(ind. BTW) per maand.
LIBERTEL
IJ li ifWiPT
DESTEM
COMMENTAAR
Compromis
universiteit
afgekraakt
BINNENLAND KORT
Nijmegenaar gijzelt kleine meisjes
Eis 18 jaar voor dubbele moord
Raadslid dient ontslag in na fraude
Menselijke botten tussen Katwijks puin
Universiteit stelt bemiddelaars aan
ZiZo! 'n Compleet mobiel GSM
pakket voor f 49f95(incl. BTW) per maand.
LIBERTEL
(ens:
KLUNklS
KEUKENS
modern ongestelde keuken
'.Jompleel met: hoge wandkasten
an liditliisten. verlichting.
t. combi oven/mnanetrnn.
.sser, keramische kookplaat,
del mengkraon en moderne
uioschouw.
aon: (0416) 37 75 11.
showroom-
nog volop
i Audi A3 het meest
rakter: de complete
ion of de luxueuze
n nu langs voor een
lang naar op zoek
W/90 pk),
jdrage.
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1996
Van onze verslaggever
Bmda - Amper had de NOS- *-
«dio na de Troonrede op
prinsjesdag de pittige kritiek
igr. dr. M. Muskens op
t armoedebeleid van het
kabinet uitgezonden, of de
wcretaresse van premier Kok
kn2 bij de bisschop van
Sa aan de telefoon. De pre
mier zou de bisschop van
Breda de volgende ochtend
0 negen uur opbellen, luidde
boodschap.
Zo geschiedde. En daar blijft het
niet bij, maakte premier Kok
gisteren tijdens de algemene poli
tieke beschouwingen in de
Tweede Kamer bekend. Van zijn
kant bevestigde mgr. Muskens
gisteren desgevraagd, dat de pre
mier en hij de afpraak hebben
gemaakt elkaar voor eind okto
ber te zullen ontmoeten voor een
nader gesprek over de groeiende
armoede in het land.
De Bredase bisschop toonde zich
gisteren aangenaam verrast door
Koks reactie. De premier had zijn
kritiek positief opgevat, aldus de
bisschop. De premier ontkent de
armoede niet. In het vervolgge
sprek zal mgr. Muskens de vraag
op tafel leggen hoe het toch komt,
dat steeds meer mensen niet meer
kunnen rondkomen, terwijl het
economisch zo goed zou'gaan in
ons land.
In de troonrede zijn vele positieve
opmerkingen gemaakt over
bestrijding van armoede en
sociale uitsluiting. Maar, zo heeft
de bisschop de premier al tegen
geworpen, volgens onderzoek van
medewerkers van de Erasmus-
universiteit wordt 35 tot 40 pro
cent van de in Troonredes aange
kondigde maatregelen nooit uit
gevoerd.
Mgr. Muskens was als voorzitter
van de bisschoppelijke commissie
voor kerk en samenleving in juni
dit jaar present bij de grote mani
festatie van 'De arme kant van
Nederland' in Den Haag, bij
welke gelegenheid hij pittige kri
tiek uitte op het regeringsbeleid
wat betreft de bestrijding van de
armoede.
Vorige week prubliceerde het
vakbewegingsblad Zeggenschap
een interview met de Bredase bis
schop, waarin hij zo mogelijk nog
scherper uithaalde. Er wordt
zijns inziens slechte voorlichting
gegeven over de economische
groei; de cijfers worden gemani
puleerd. Volgens de bisschop is er
in werkelijkheid een economi
sche crisis gaande, die bewust
wordt verzwegen.
In de politiek gaat het alleen nog
maar om cijfers, niet meer om
mensen. „En zelfs de PvdA,"
aldus Muskens' scherpe kritiek in
Zeggenschap, „is ervan overtuigd
dat armoede het best bestreden
kan worden door de economie de
vrije loop te laten." Die kritiek is
blijkbaar aangekomen bij de lei
der van de Partij van de Arbeid,
die Kok ook is.
Poor Hans van den Broek en Debbie Langelaan
Den Haag - Het onderwerp asielzoekers heeft gisteren opnieuw
;ot een hoog oplopende ruzie geleid tussen WD-leider Bolke
stein en PvdA-fractievoorzitter Wallage.
Volgens Wallage vist Bolkestein
in troebel water door het onder
werp op een ongenuanceerde
manier aan te snijden. De twee
verweten elkaar 'een vieze smaak
in de mond' te krijgen van
eikaars uitspraken.
De heftige woordenwisseling
woedde nog de hele avond door in
de wandelgangen van de Tweede
Kamer. „Hoe durft die Wallage
ons deze verwijten te maken. Ter
wijl we doorgaans zo redelijk en
zuiver met elkaar praten over dit
onderwerp," zei gisteravond een
WD'er, PvdA'ers mokten erover
dat Bolkestein 'het' opnieuw
oheeft: op een ongenuan
ceerde manier de discussie aan
zwengelen over dit onderwerp.
De PvdA noemt dat - Wallage
zei het hardop - 'vissen in troe
bel water'. Beide partijen waren
ongelukkig dat door de ruzie ook
Kamerlid Janmaat de kans kreeg
om een duit in het zakje te doen.
Vieze smaak
somde woensdag, tij-
eerste dag van het debat
over de begroting voor volgend
jaar, tal van problemen op waar
mee de opvang van asielzoekers
te kampen heeft. Hij noemde
onder andere het feit dat veel
asielzoekers in de illegaliteit ver-
Den Haag - Nieuwe wetgeving
moet voorkomen dat de hoogte
van de AOW-uitkeringen elk jaar
opnieuw ter discussie komen te
staan in de Tweede Kamer. Dat
zei premier Kok gisteren tijdens
de algemene beschouwingen.
Het kabinet bevriest de AOW-
premie en wil de uitkeringen
deels betalen uit de algemene
middelen. Dat leidde tot
bezorgdheid, omdat de hoogte
van de AOW zo elk jaar opnieuw
een speelbal dreigt te worden van
de politiek.
Kok wil die bezorgdheid wegne
men door een wet aan te kondi-
8®, Hij denkt aan een koppeling
van de AOW aan de stijging van
de CAO-lonen, zodat de AOW
"elvaartsvast blijft.
dwijnen wanneer zij per trein
naar het 'verwijdercentrum' Ter
Apel worden gestuurd. Ook het
kwijtmaken van papieren op weg
naar Nederland is Bolkestein een
doorn in het oog.
Bij Wallage viel dit lijstje zeer
slecht. „Deze uitspraken hebben
bij mij een vieze smaak achterge
laten," begon hij zijn aanval. Hij
noemde het 'niet acceptabel voor
een mede-regeringspartij' dat
deze wel alle problemen opsomt
van het asielzoekersbeleid, maar
er niet bij vertelt dat de opvang
van asielzoekers steeds beter ver
loopt en dat het aantal vluchte
lingen dat binnenkomt, de afge
lopen twee jaar met meer dan de
helft verminderd is. „Bepaalde
dingen verzwijgen is een vorm
van vervalsing," aldus de PvdA-
fractievoorzitter.
Bolkestein toonde zich zeer gepi
keerd over deze aanval. Hij
noemde Wallages woorden 'onge
rechtvaardigd' en 'buitensporig'.
Hij had op zijn beurt ook een
vieze smaak in de mond gekre
gen, zei hij. „Deze vervalsing van
de werkelijkheid gaat me te ver.
Het kabinet verdient zeker een
compliment voor het striktere
toelatingsbeleid, maar ik houd
me nu eenmaal vooral bezig met
dingen waarmee problemen
zijn."
De ruzie laaide steeds verder op
toen ook Wallage niets terug
wenste te nemen van zijn verwijt.
CD'er Janmaat kreeg daardoor
de gelegenheid om de twee nog
verder uit elkaar te spelen. Deze
zei het eens te zijn met Bolkes-
teins betoog over de asielzoekers.
Maar de VVD neemt geen stap
pen tegen de problemen. „En dat
is het verschil tussen CD en
WD."
Bolkestein deed een poging om
zich uit de 'ongelukkige discus
sie' terug te trekken: „Ik krijg
verwijten van twee kanten, van
de heer Janmaat en van de heer
Wallage. Het standpunt van de
WD-fractie ligt ergens in het
midden.Maar ook dat was tegen
het zere been van een woedende
Wallage: „Ik wens nooit in één
zin met Janmaat genoemd te
worden."
[ADVERTENTIE)
"at zit er allemaal in het ZiZo! pakket: •Geavanceerd digi-
ta,>l GSM-t0estel; Philips FIZZ «Libertel abonnement *10 minuten
nr'Uis bellen per maand Handige ZiZo! helplijn «Speciale ZiZo!
Auikersgids. Bel voor meer informatie over het ZiZo! pakket en
^koopadressen 06 05 60 (gratis).
ledereen bereikbaar, bereikbaar voor iedereen.
- V. •-
v
-
Leerlingen van het Berlingh College in Beverwijk zijn gisteren begonnen met het in kaart brengen
van de vervuiling op het strand bij Wijk aan Zee. In totaal doen ruim 2000 leerlingen van twintig
scholen in plaatsen langs de kust aan het project mee. Gezamenlijk onderzoeken zij 120 km strand.
Rijkswaterstaat gaat voor het opruimwerk gebruik maken van de bevindingen van de scholieren.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Er komt vanaf
1998 extra geld om de klassen
in het basisonderwijs te ver
kleinen. Premier Kok heeft dit
gisteren beloofd aan de
Tweede Kamer. Vrijwel alle
andere wensen - inzake
volksgezondheid en milieu -
hield hij af.
De wens om stapsgewijs de klas
sen te verkleinen leeft Kamer
breed. De fracties zien hierin een
broodnodige investering in de
'kwaliteit van de samenleving'.
Nu de begroting op orde is, vin
den zij dat het kabinet daaraan
meer aandacht moet besteden.
Hoeveel geld er straks komt voor
het verkleinen van de klassen is
onbekend. Het kabinet moet
komend jaar een plan van aanpak
maken. Kok waarschuwde dat de
kosten hoog zijn: al snel een mil
jard gulden. D66 vindt dat er vol
gend jaar al 135 miljoen extra
moet komen om 2000 extra leer
krachten aan te stellen. Kok
beloofde dat het kabinet naar dit
plan zal kijken.
Kok begon zijn beantwoording
aan de Kamer met de erkenning
dat het economisch weliswaar
voor de wind gaat, maar dat nog
grote groepen mensen problemen
hebben. Hij bestreed de suggestie
van vooral de kleine christelijke
partijen dat de huidige coalitie
geen 'sociaal hart' heeft.
Verschillende fracties willen geld
om de armoede onder minima te
bestrijden. De PvdA wil dit via de
individuele huursubsidie doen,
het CDA wil een kindertoelage
voor de minima. Kok toonde zich
alleen bereid het PvdA-pian over
te nemen. Dat betekent dat men
sen met een minimum-inkomen
die kinderen hebben, per maand
tien gulden meer krijgen. Niet
alleen huurders, maar ook men
sen met een eigen huis profiteren
ervan. Ook beloofde hij dat de
korting van 30 miljoen op de
sociale vernieuwing wordt
geschrapt. Vrijwel alle fracties
hadden bezwaren tegen deze
bezuiniging, omdat het kabinet
juist nu het sociale gezicht moet
laten zien. Kok gaf toe dat de
korting nu ongepast is.
De premier nam onverwacht
afstand van de norm die het kabi
net zichzelf heeft opgelegd om
het broeikaseffect te verminde
ren. De C02-uitstoot zal volgens
hem moeilijker te beperken zijn
dan het kabinet eerst dacht. Dat
leverde hem een reprimande op
van PvdA'er Wallage: „Het is met
de C02-norm net als met de
Europese muntunie. Als het
moeilijk is, moeten we de inspan
ning verhogen."
EÉN POLITIEKE wens van
premier Kok - een krachtige
oppositie, een vitaal CDA - is
nog steeds niet in vervulling
gegaan. CDA-leider Enneüs
Heerma is er tijdens de alge
mene beschouwingen
opnieuw bij lange na niet in
geslaagd een voet tussen de
deur bij 'paars' te krijgen.
Net zo min als de andere opposi
tie-partijen trouwens. Het is
paars en paars alleen dat nu de
politieke agenda voor de toe
komst aan het bepalen is. De
regeringspartijen PvdA, VVD en
D66 denderen vrolijk voort naar
de volgende Kamerverkiezin
gen, mei 1998, ongehinderd door
het CDA. De coalitie ziet zelfs
kans om het stokpaardje van het
CDA sinds de vorige Prinsjes
dag, het gezinsbeleid, in te lij
ven.
De coalitiepartijen gaven de
afgelopen dagen alvast een
voorzetje van de nieuwe wegen,
die zij de volgende eeuw willen
inslaan ('investeren in kwali
teit'). Het CDA onder leiding
van Heerma hamerde in het bij
zonder op het in stand houden
van oude waarden ('handen af
van de overlegeconomie').
De christen-democraten worste
len nog steeds met hun rol als
grootste oppositiepartij. Tot
verdriet van kleinere oppositie
partijen als GroenLinks en de
SP. Heerma deelde weliswaar
een enkele speldenprik uit, maar
kansen om 'paars' uit elkaar te
spelen liet hij volstrekt onbenut.
De 'kleintjes' stonden daardoor
vrijwel alleen; GroenLinks-
fractievoorzitter Rosenmöller
werd er bijkans moedeloos van.
Het CDA deed geen enkele
poging om met GroenLinks te
Enneüs Heerma
'dealen', bijvoorbeeld door
samen moties in te dienen over
de armoedebestrijding.
Het milieu, de inzet van Mel-
kert-banen, de bestuurlijke ver
nieuwing, Europa, de pensioe
nen, het zijn allemaal onderwer
pen waarover de coalitiepar
tijen, op z'n
zachtst
verschillend
denken. De bal
lag voor het'
doel, Heerma
hoefde maar in
te schieten.
Maar hij kon of wilde de
meningsverschillen niet aangrij
pen om te stoken in het paarse
verstandshuwelijk. In plaats
daarvan deed hij alle moeite om
premier Kok te laten erkennen
dat koopkrachtplaatjes voor
iedereen anders uitpakken. Hij
trok een gezicht alsof die erken
ning een overwinning was, maar
Kok was laconiek: „Meneer
Heerma, dat is een realiteit
sinds Adam en Eva."
Zo raakten meer van zijn vragen
kant noch wal. De antwoorden
Door Hans van den Broek
en Debbie Langelaan
van regeringszijde bleven hoffe
lijk, omdat het gewoonweg pijn
lijk zou worden om Heerma's
gebreken nog eens uitgebreid te
etaleren. Bovendien zou het
politiek niet verstandig zijn om
het CDA nu maar helemaal niet
meer serieus te nemen: het CDA
is nog steeds een
van de grotere
partijen. 'Paars'
wil het CDA niet
onnodig schoffe
ren, want de
christen-demo
craten blijven
per slot van rekening een kandi
daat voor een toekomstige rege
ring.
Het probleem voor het CDA en
de andere oppositiepartijen fs
dat het Nederland economisch
voor de wind gaat. De tijden van
draconische bezuinigingen zijn
(even) voorbij, de rente is laag,
de staatsschuld daalt, de koop
kracht blijft op peil. Mooie
resultaten waar buurlanden als
België en Duitsland jaloers op
zijn. Het kabinet is, om met de
woorden van WD-leider Bol
kestein te spreken, 'bevrijd van
de terreur van begrotingscij
fers'.
Dat geeft enige lucht voor
nieuwe investeringen in onder
wijs, milieu, infrastructuur en
gezondheidszorg. Die zonnige
financiële positie biedt Kok en
zijn ministersploeg de mogelijk
heid om het sociale gezicht weer
wat op te poetsen. En er is tijd
over om na te denken over de
toekomstige inrichting van
Nederland, over de AOW en
aanvullende pensioenen, over
het belastingstelsel.
Het is knap lastig oppositievoe-
ren tegen zoveel 'rozengeur en
maneschijn'. CDA en Groen
Links kwamen in hun 'tegenbe-
grotingen' dan ook niet verder
dan enkele accentverschillen:
een miljard meer voor het open
baar vervoer (GroenLinks), een
extraatje voor gezinnen met
kinderen (CDA). Relatief kleine
bedragen op een begroting van
een paar honderd miljard gul
den. Pesterig wees Bolkestein
erop dat 'zelfs' de alternatieven
van GroenLinks maar enkele
tienden van procenten verschil
den ten opzichte van het kabi
netsbeleid. „En ach, daar valt
wel mee te leven...," conclu
deerde hij.
De betere politieke debatten
gingen tussen PvdA en WD.
Met in hun achterhoofd de
komende verkiezingscampagnes
vielen zij elkaar - in soms zeer
vinnige woordenwisselingen -
aan op onder meer het asielbe
leid, de belastingen en de inko
menspolitiek. Waar Bolkestein
als vanouds de vrije markt pre
dikte, beklemtoonde Wallage
het nut van een sterke overheid.
Maar die debatten gingen meer
over de toon dan over de inhoud.
DE TIJDEN zijn werkelijk veranderd. Geen bisschop zou het
tien jaar geleden hebben gewaagd om publiekelijk zulke onge
geneerde kritiek te spuien op het regeringsbeleid als mgr.
Muskens heeft gedaan op het armoedebeleid van het kabinet-
Kok. De politiek had hem immers onmiddellijk voor de voeten
geworpen dat hij nooit had gehoord van de scheiding van kerk
en staat. Om de zaak vervolgens af te doen met het 'beleefde'
verzoek of monseigneur zich voortaan maar met zijn kerkelijke
zaken wilde bemoeien.
Maar ook geen minister-president zou het tien jaar geleden
gewaagd hebben om op zulke bisschoppelijke kritiek anders te
reageren dan met pijnlijke verwondering; met de vraag hoe de
man zich zoiets toch in zijn hoofd haalde. Wie herinnert zich
niet de rel en de honende commentaren van met name niet-
christelijke politici, nadat bisschop Bomers van Haarlem
publiekelijk had verklaard op welke politieke partijen goede
christenen bij de naderende verkiezingen in elk geval niet
behoorden te stemmen vanwege bun abortusstandpunt.
Katholieke politici toonden zich destijds gegeneerd door de
gedemonstreerde 'naïviteit'.
Anno 1996 blijkt de verhouding kerk-staat beland te zijn in een
nieuwe fase, die meer volwassenheid uitstraalt. Daarvoor was
blijkbaar een minister-president nodig die politiek niet gehin
derd wordt door een persoonlijk kerkelijk verleden; een pre
mier ook van een paars kabinet, dat er niet van verdacht kan
worden kerkelijke belangen te willen behartigen.
En daarvoor was ook een kerkelijk leider nodig, die rustig zegt
wat hij denkt, zonder aan zijn kerkelijk leiderschap ook maar de
schijn van enige politieke meerwaarde te willen ontlenen voor
zijn uitspraken. Zo hoort het toe te gaan tussen kerk en staat in
een democratie.
Den Haag (anp) - CDA,
GroenLinks en D66 hebben
geen goed woord over voor het
compromis van PvdA en WD
óver een andere bestuursorga
nisatie voor de universiteiten.
De studéfit'ë'nbonden zijn
'kwaad en teleurgesteld'.
Het compromis houdt in dat de
PvdA toch geen wijzigingsvoor
stel zal indienen om de wet
Modernisering universitaire
bestuursorganisatie (Mub) te ver
anderen. De PvdA wilde zwart op
wit in de wet hebben dat studen
ten lid kunnen zijn van het facul
teitsbestuur. De WD dreigde
dan tegen de wet te stemmen.
PvdA en WD zullen nu een motie
indienen, waarin de zaak aan de
universiteiten zelf wordt overge
laten. Volgens GroenLinks, CDA
en D66 is de PvdA door de knieën
gegaan voor de WD. De studen
ten schieten met de motie niets
op, zeggen de studentenbonden.
HHüÉi
Nijmegen - Een 46-jarige Nijmegenaar heeft zondag, naar nu pas
bekend geworden is, vier meisjes van zeven tot tien jaar enkele
uren tegen hun wil in zijn woning vastgehouden. Hij zou hen
bedreigd hebben en met twee van de vier meisjes ontucht hebben
gepleegd. Toen de kinderen weg wilden gaan hield hij hen tegen.
Twee van de vier meisjes hebben in een kinderverhoorstudio een
verklaring afgelegd over wat er met hen gebeurd is. De andere
twee meisjes zullen dat ook nog doen. De man was een vage
bekende van de ouders van de kinderen. De Nijmegenaar heeft
tegenover de politie toegegeven dat de kinderen bij hem in huis
zijn geweest. Hij ontkent echter de ontucht en de gijzeling.
Rotterdam - Het Openbaar Ministerie heeft gisteren voor de
rechtbank in Rotterdam achttien jaar cel geëist tegen de 39-jarige
H.K. De man heeft volgens officier van justitie mr. E. Koekman
op 9 juni viermensen neergeschoten in een café. Twee slachtoffers
overleden aan hun verwondingen. De schietpartij vond plaats in
het koffiehuis Vatan aan de Crooswijkseweg. Volgens K. was het
koffiehuis de thuisbasis van een Turkse bende die heroïnetrans-
porten organiseerde van Turkije naar Nederland. De schutter had
geld geleend aan de bende. Op 9 juni kwam K. in het café zijn geld
opeisen, kreeg dat niet en en schoot in woede vier mensen neer.
Voerendaal - Een gemeenteraadslid van D66 in het Limburgse
Voerendaal heeft zijn ontslag ingediend. De man werd twee
weken geleden opgepakt wegens oplichting van een inmiddels
overleden 88-jarige vrouw uit Valkenburg.
Het raadslid, de 31-jarige R. Henssen, heeft tegenover de politie
bekend als financieel adviseur van de vrouw fraude te hebben
gepleegd. De zaak kwam aan het licht toen de erfgenamen van de
vrouw in haar boekhouding verdachte overboekingen ontdekten.
In afwachting van het verdere onderzoek is het raadslid na ver
hoor vrijgelaten.
Katwijk - Een passant heeft deze week menselijke botten gevon
den op de Katwijkse puinstort in de duinen. De botten blijken
afkomstig te zijn van een voormalig verzamelgraf van de her
vormde begraafplaats aan de Zuidstraat in Katwijk. Ze zijn
gedumpt door de gemeente Katwijk. De gemeente heeft de fout
toegegeven en spijt betuigd.
Katwijk zegt dat bij het vervangen van een vloer van een gemeen-
tewerf, die gedeeltelijk boven het verzamelgraf ligt, de resten
ongemerkt zijn opgegraven en naar de puinstort afgevoerd. De
botten krijgen een plekje in het nieuwe verzamelgraf van de
begraafplaats aan de Zuidstraat.
Tilburg - Een commissie van goede diensten moet de bestuurscri
sis op de Katholieke Universiteit Brabant (KUB) gaan oplossen.
Dat zijn de Universiteitsraad en het College van Bestuur gisteren
overeen gekomen. Om de zaak niet te laten escaleren kwam er
geen motie van wantrouwen aan het adres van het bestuur, maar
de Universiteitsraad sprak wel haar afkeuring uit. Het conflict
ontstond toen het bestuur instemming betuigde met het plan van
het kabinet om de medezegenschap van studenten en universi-
teitspersoneel af te schaffen. De bemiddelaars zijn
prof. dr. P, Verheyen, prof. mr. M. Groenhuijsen en mr. H.
Geleijnse. Hun rapport moet op 7 oktober klaar zijn.
(ADVERTENTIE)
ZiZo!
Meteen
even
bellen.
Wat zit er allemaal in het ZiZo! pakket: 'Geavanceerd digi
taal GSM-toestel: Philips FIZZ 'Libertel abonnement 10 minuten
gratis bellen per maand 'Handige ZiZo! helplijn 'Speciale ZiZo!
gebruikersgids. Bel voor meer informatie over het ZiZo! pakket en
verkoopadressen 06 05 60 (gratis).
ledereen bereikbaar, bereikbaar voor iedereen.
