'Zwarte doos ook in auto' Veilig Verkeer klaagt Jorritsma aan Regen van klachten over geprivatiseerde Ziektewet AI 3.000 touwtrekkers in Slagharen Criminelen raken hun aftrekposten kwijt Oplichter eist in geding opschorting straf Politie werkte met infiltrant Duits BKA Financiën overweegt claims op Zwitsers in zaak oorlogsbuit BINNENLAND Pleidooi Van Vollenhoven: Vermoord paar uit Bennekom doodgeslagen 15 hasj kwekers in één woonwijk Werknemers lichtten werf voor 2,5 miljoen op 6Over Bisschop niet meer klachten dan over anderen' TEMBER 1996 nttannie en Ier,and. at wolkenvelden en m!i m het zuiden regen aan de oostkust winde ddagtemperatuur onsp" 5 ^den, langs -e enkele lager, en Luxemburg: Meest ten van tijd tot tijd J okaal wellicht ook on Middagtemperatuur on' 17 graden. n' en Midden-Frankrijk. lgemeen bewolkt en van tijd regen; mogelijk ook Middagtemperatuur er 18 graden. ankrijk: Half tot zwaar t en van tijd tot tijd regen, misschien met Middagtemperatuur 2 graden, zaterdag aan d'Azur dichtbij 25. 1: veel bewolking en regen, soms ook onweer lijk valt veel neerslag vrijdag is het aan de ok winderig. Middag- ■ratuur van 17 graden in ordwesten tot 23 in het Aan de costa's in het sten waarschijnlijk Verder bewolkt, in het op beide dagen regen den-Spanje vooral za- Plaatselijk ook onweer, a aan de noordkust rond den, elders aan zee varie- an 24 graden aan de Cos- ada tot ongeveer 28 aan ta del Sol. ische Eilanden: Vooral in iden flinke zonnige pe- Elders ook wolkenvel- Waarschijnlijk droog, gtemperatuur ongeveer den. ca en Ibiza: Vrijdag en flink wat zon. Zater- nige tijd buiige regen, ien ook onweer. Mid- "peratuur ongeveer 25 Vrijdag een aantal, soms regen- of onweersbuien, ag in het midden en zui- erwegend droog en tijde- eer zon. Middagtempera- uiteenlopend van 19 gra- het noorden tot 25 of ho- het zuiden en op Sicilië, enland en Kreta: Op de 'en in het zuiden en oos- inke zonnige perioden en egend droog. In het wes- ink wat bewolking en een kans op enkele regen- en -rsbuien. Middagtempe- r rond 26 graden, land: Wolkenvelden en op wat regen, maar ook eld zon. In het noorden t een schrale oostenwind, agtemperatuur rond 16 en, vrijdag in het zuiden selijk meer dan 20 graden, erland: Wolkenvelden en I in het zuiden en westen toe regen, mogelijk ook "er. Zaterdag op de meeste sen droog en nu en dan Middagtemperatuur op- d naar ongeveer 20 gra- -nrijk: Wolkenvelden en al in het zuiden af en toe Maxima oplopend naar eer 18 graden. TELEFOONTJE lit spelletje bellen we een nd persoon. Zijn of haar n is in het telefoonnummer topt. Een 2 in het nummer t voor de letter A, B of C etc. bellen we? ■2-5 7-7-4-5-5-3-7-6-2-6 ossingen van gisteren: ptogram: izontaal: 1. Bobine; 4. hoert,' I; 7. zeker; 8. sap; 9. kachel, :i9- ,i tikaal: 1. Bleekecht; 2. beter, a; 4. bijzaken; 6. nap; 8. slag- tekaartje: A.P. Kracht uit Weert arketwachter'. Ipjeeq 'j8|ed do pan '}ue|d 'sl VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1996 Huizen (anp) - Veilig Verkeer Nederland (WN) gaat minis ter Jorritsma van Verkeer en Waterstaat aanklagen wegens onbehoorlijk bestuur. De organisatie is daartoe een pro cedure gestart bij de recht bank in Amsterdam. minister wilde de subsidie eigen lijk al dit jaar verlagen met ruim een half miljoen gulden, maar de Tweede Kamer maakte dit besluit ongedaan. Minister Jorritsma voert het bedrag in haar begroting voor volgend jaar opnieuw op. Het bedrag komt bovenop een korting van bijna 300.000 gulden. Voorzitter H. van den Bergh van WN is 'zeer ongelukkig' met de handelwijze van de minister. „Wij gaan met tegenzin naar de rechter. Maar we kunnen niet anders. Een minister hoort zo niet met particuliere organisaties om te gaan." Hij heeft de Kamercommissie voor Verkeer en Waterstaat inge schakeld om aan deze 'onaan vaardbare situatie' een einde te maken. Volgens Van den Bergh door kruist de minister met haar plan nen het overleg met WN en andere organisaties op het gebied van verkeersveiligheid, dat op termijn moet leiden tot een fusie. Jorritsma kondigde vorig jaar aan dat WN de komende jaren flink moet bezuinigen. De kortin gen lopen op tot 1,2 miljoen gul den, ongeveer 15 procent. De organisatie noemde de plannen toen al onaanvaardbaar en in strijd met de grotere rol die de overheid aan WN heeft toege kend bij de bestrijding van de verkeersonveiligheid. Van den Bergh: „We hebben al veel bezuinigd. De bodem is nu bereikt. De minister stopt terecht miljarden in nieuwe infrastruc tuur. Maar voor de veiligheid van die voorzieningen is steeds min der geld beschikbaar. Dat is schrijnend, te meer daar de onveiligheid in het verkeer weer toeneemt." Een woordvoerster van de minis ter spreekt de beschuldigingen van VVN tegen. „De bezuiniging voor dit jaar is in de ijskast gegaan om WN een jaar langer de tijd te geven orde op zaken te stellen. Er is niet gezegd dat de korting nooit mocht worden opgelegd." Van onze verslaggever Den Bosch - Bijna alle vliegtuigen hebben er een, nu moeten auto's ook een 'black box' krijgen. Dit voorstel om rijgegevens te registreren deed mr. Pieter van Vollenhoven, voorzitter van de Raad voor de Verkeersveiligheid, gisteren in Den Bosch. Dat deed hij tijdens de opening van het Europese congres voor ongevallendeskundigen. Volgens Van Vollenhoven vermindert de black box of zwarte doos het aan tal ongelukken met dertig pro cent doordat de verkeersdeelne mer bewuster aan het verkeer deelneemt. De black box moet allerlei zaken registreren, waardoor de oorzaak van een ongeval beter te achter halen is. Bijvoorbeeld snelheid, verlichting, remweg, versnelling, radio- en telefoongebruik. Sinds Bennekom (anp) - De 47- jarige Bert van Ravenhorst en zijn 44-jarige vrouw Jac queline van Zuilen zijn tussen zondag en dinsdag door sla gen op het lichaam om het leven gebracht. Collega's van de man vonden het paar dinsdagmorgen, toen zij gingen kijken waarom het slacht offer niet op zijn werk versche nen was. Hij lag met ingeslagen schedel buiten de woning. Dat heeft een woordvoerder van de politie in Ede gisteren bekend gemaakt. Op de lichamen van de slachtoffers is gisteren sectie ver richt, waaruit vast is komen te staan dat zowel de man als de vrouw doodgeslagen zijn. De vrouw zou in de slaapkamer naast haar bed gevonden zijn. De kinderen van 3 en 1 jaar lagen in hun eigen bedjes. Zij bleven ongedeerd. Een rechercheteam van 28 mensen werkt aan het onderzoek. Het team heeft uitge vonden dat de familie in de nacht van zaterdag op zondag van vakantie terugkeerde. Wanneer de aanslag gepleegd is en hoe lang de kinderen onverzorgd in bed hebben gelegen kan de poli tie nog niet zeggen. Heerlen - Een flinke politie macht heeft gisteren bij een grootscheepse inval in de Heerlense buurt Tuindorp in vijftien huizen hennepplan- tages opgerold. Tuindorp, een verzamelplaats van vrij buiters, bestaat uit twee straten met in totaal 32 woningen. De hennepplan ten bleken vooral uitgezet in de grote tuinen in de open lucht. Bij twee panden wer den professionele loodsen vol kweekplantjes ontmanteld. De duizenden planten wer den ter plekke vernietigd. Bij de actie werd een man aan gehouden die de politie bedreigde. De hasjkwekers kunnen een strafzaak voor komen door een boete van f 1000 te betalen. het begin van dit jaar hebben de politiekorpsen van Amsterdam en Hilversum hun dienstauto's voorzien van een zwarte doos. „Vanzelfsprekend is over de invoering zeer veel discussie te verwachten, maar iedere echte veiligheidsmaatregel, zoals de autogordel en maximumsnelhe den, heeft veel stof doen opwaaien," aldus Van Vollenho ven. De kosten van de black box, ruim 1500 gulden, zullen in zijn visie voor de automobilist zijn. Volgens de voorzitter van de Raad voor de Verkeersveiligheid wordt er te weinig aandacht besteed aan kop-staartbotsingen. Hij wil met de zwarte doos vooral dit type ongeval terugdringen. „Ik denk dat wij in Nederland zo'n 40.000 a 50.000 kop-staart botsingen registeren via politie verhalen. Dit is misschien maar éénzesde van het werkelijke aan tal. Een negatief effect van de kop-staartbotsingen is filevor ming, die voor 20 procent wordt veroorzaakt door verkeersonge vallen. Daarvan neemt de kop- staartbotsing het merendeel voor zijn rekening." Verder veroorzaakt de kop- staartbotsing vaak whiplash-let- sel, schade aan de nekwervels. Van Vollenhoven: „In Nederland schatten wij het jaarlijkse aantal whiplash-patiënten op 20.000 a 30.000. De auto-industrie moet naar mijn overtuiging in de nabije toekomst de autostoel met hoofdsteun zodanig aanpassen, dat er geen grote afstand kan onstaan tussen het hoofd en de hoofdsteun." Schiedam (anp) - De Schie- damse werf Wilton-Fijenoord is tussen 1985 en 1995 voor 2,5 miljoen gulden opgelicht. Dat blijkt uit een uitgebreid fraude-onderzoek door de politie Rotterdam-Rijnmond. De fraude werd gepleegd door werknemers van de werf. Ze dienden valse declaraties en fac turen in. Ook lieten ze andere bedrijven privé-diensten en -goe deren leveren om ze vervolgens bij de werf in rekening te bren gen. De hoofdverdachte is een 53- jarige Spijkenisser. Hij is het voormalige hoofd van de afdeling financiën. De politie verdenkt vier andere medewerkers van medeplichtigheid. Drie van hen zijn ontslagen.Vijf andere ver dachten zijn afkomstig van de toeleveringsbedrijven. Justitie verdenkt hen van het indienen van valse facturen. In totaal zit ten zes verdachten nog vast. De fraude kwam in 1995 aan het licht toen een accountantsbureau de administratie van de repara- tiewerf doorlichtte. Touwtrekkendat is iets voor jeugdkampen en kinderfeestjes. Maar zeg dat niet in Slagharen, want daar zijn gisteren de wereldkam pioenschappen touwtrekken begonnen. Zo'n 3.000 krachtpatsers - mannen én vrouwen - zetten vier dagen lang de hakken stevig in het zand. Ze komen uit niet minder dan 21 landen. foto anp VERVOLG VAN VOORPAGINA Eerder deze week bevestigde de directie van het Pasteurziekenhuis dat de laatste jaren een aantal klachten over Bisschop is gemeld en dat dat vorig jaar aanleiding was om maatregelen te nemen. Zo werd een hoogleraar gevraagd 'de protocollen nog eens met collega Bisschop door te nemen'. Het aantal klachten was volgens directeur patiëntenzorg H. Otten 'minder dan tien'. „Een klacht is onder de rechter. Verder heeft een aantal mensen een advocaat in de arm genomen en een aantal mensen heeft geklaagd bij onze interne klachtencommissie," aldus Otten. Inspecteur Westerouen van Meeteren: „Verloskunde is een vak waar over relatief vaak klachten gemeld worden. Over Bisschop wordt niet meer geklaagd dan over andere gynaecologen. Er ontstaat nu een idee dat er in Oosterhout een gynaecoloog rondloopt die niet deugt en dat is beslist niet zo. Daar waar problemen waren, stammen ze van een jaar geleden. Dokter Bisschop wilde gisteren niet reageren op de opschudding die is ontstaan over zijn functioneren en ook niet op de maatregelen die de directie van het ziekenhuis eerder nam. „Hij is druk met zijn patiën- tes," deelde zijn secretaresse mee. Volgens het Pasteurziekenhuis zijn gisteren geen telefoontjes van verontruste patiënten binnengekomen. Wel zouden er mensen gebeld hebben met adhesie-betuigingen aan het adres van de gynaecoloog. Den Haag (anp) - Het is straks afgelopen met de mogelijkheid voor criminelen om beroepskosten te kunnen aftrekken van de belasting. Het gaat om bij voorbeeld steekpenningen, vuurwa pens en pitbulls. Staatssecretaris Vermeend van Financiën heeft het wetsvoorstel daartoe gisteren naar de Tweede Kamer gestuurd. Een veroor deelde harddrugshandelaar kan de kosten voor inkoop, bewaking, vervoer, versnijden en distributie niet meer in mindering brengen op de verkoopprijs. Een ander onderdeel van Ver meends wetsvoorstel is dat een veroordeelde betaler van steek penningen aan ambtenaren deze niet meer kan aftrekken. Een ver oordeling is overigens niet nood zakelijk, het geldt ook voor straf rechtelijk transacties, zoals een boete. Omdat er in de praktijk vaak enkele jaren liggen tussen de belastingaftrek en het moment van veroordeling danwel trans actie, stelt de staatssecretaris voor om de aftrek tot vijf jaar voor de veroordeling ongedaan te kunnen maken. Verder zullen als het parlement ermee instemt, aftrek van alle kosten en lasten die samenhan gen met verboden bezit van wapens, munitie en agressieve dieren worden uitgesloten. De uitsluiting geldt niet bij legaal bezit, zoals met een vergunning of ontheffing. Van onze correspondent Den Haag/Roosendaal - De wegens oplichting door het gerechtshof in Den Bosch tot anderhalf jaar celstraf veroor deelde Jan de Kuijper heeft gisteren in kort geding voor de Haagse rechtbank opschor ting van die straf geëist. Voormalig Roosendaler De Kuij per heeft de hele Nederlandse rechtsgang tot en met de Hoge Raad doorlopen. Hij klampt zich nu vast aan het Europese Hof in Straatsburg. Daar heeft hij een klaagschrift ingediend over de wijze waarop de Hoge Raad zijn kwestie heeft afgedaan. Die stuurde de oproep voor de zitting naar het oude adres van de Kuijper in het Belgische St. Job in 't Goor. Het cassatieberoep van De Kuijper werd door de Hoge Raad verworpen zonder dat hij zich heeft kunnen verweren. De advocaat van De Kuijper, de Bredase raadsman W. Voorvaart, wil dat de uitspraak van het Europese hof wordt afgewacht voordat zijn cliënt wordt vastge zet. Voorvaart redeneert dat dit ook in het belang van de staat is omdat, indien de gevangenname van De Kuijper onrechtmatig blijkt, er een schadeclaim zal vol gen. Volgens Voorvaart valt zijn cliënt niet te verwijten dat hij de oproep voor de zitting bij de Hoge Raad nooit heeft ontvan gen. Als het moet, weet justitie de man overigens wel te vinden, want juist op de dag van de hoor zitting in Den Haag is De Kuijper in België aangehouden. Landsadvocaat W. Heemskerk is sterk gekant tegen de eis van De Kuijper. Indien deze de kort gedingrechter aan zijn zijde krijgt, dan zullen in het hele land advocaten proberen op die manier uitstel van de tenuitvoer legging van de straf van hun cliënten te bereiken, vreest hij. De gang naar het Europees Hof staat slechts onder zeer strikte voorwaarden open en aan die voorwaarden voldoet De Kuijper volgens de landsadvocaat niet. Er is ook nooit duidelijk gemaakt wat De Kuijper bij de Hoge Raad voor nieuws had willen aanvoe ren om het vonnis van het Bos sche gerechtshof vernietigd te krijgen. Eén van de voornaamste slachtoffers van De Kuijper is de Rotterdamse zakenman Folke van Zetten, die gisteren ook op de Door John van Oppen Amsterdam - Een telefonische meldweek voor klachten over de nieuwe Ziektewet moet duidelijk maken of werkgevers de laatste tijd veel druk uitoefenen op medewerkers die te maken krijgen met gezondheidsklachten. Met riame bedrijfsartsen vinden dat directies veel e snel willen dat een zieke employé zich beter meldt'. Sinds de oude Ziektewet per 1 maart is afgeschaft, en ondernemingen het loon van zieke werkne- ers doorbetalen. Ze kunnen zich hier wel gen herverzekeren, maar de premie daarvoor ligt °g en niet elke directie doet dat. Van diverse anten regent het nu alarmsignalen dat deze pri- ISerJnS onaanvaardbare consequenties heeft or alle betrokkenen. Zo zouden bedrijven veel citfPnrelecteren op de gezondheid van een solli- j Werknemers zouden bedreigd worden met ziüm '6 °ntsla§ bij langer durend ziektever- In een poging om inzicht te krijgen in de exacte aard en de omvang van de klachten, stelt het Breed Platform Verzekeringen vanaf morgen een week lang telefoonlijnen open. Woordvoerders van het platform verwachten 'een stormloop'. Directeuren, afdelingschefs, zieken, collega's van zieken, huisartsen, bedrijfsartsen, kortom iedereen die op een of andere manier erva ringen heeft opgedaan met de nieuwe wet, kan zijn ervaringen kwijt bij dit meldpunt. Het Breed Platform Verzekeringen is een koepel organisatie van twaalf patiëntenverenigingen, zoals de Epilepsie Vereniging Nederland, de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenvere- ningen en de Nederlandse Vereniging van Hemofo- filie-patiënten. De vermoedens dat er sprake is van ongezond zware druk, komen naar voren in een TNO-onder- zoek dat recentelijk is gehouden onder zeshonderd bedrijfsartsen. Daaruit bleek dat zij veel negatieve ervaringen opdoen bij de uitvoering van de gepri vatiseerde Ziektewet. Vier op de tien ondervraagde artsen constateren onomwonden dat de arbeidsmartkpositie van oudere werknemers en van mensen met gezond heidsklachten is verzwakt. Een op de vijf artsen zegt door werkgevers onder druk gezet te worden om de totale ziektekosten hoe dan ook te drukken. De werkgever moet volgens de nieuwe wet elke zieke werknemer gedurende 52 weken minstens 70 procent van zijn loon doorbetalen. Na dat eerste jaar geldt de WAO. De werkgever kan zich wel herverzekeren tegen doorbetaling bij ziekte, maar de kosten daarvan zijn afhankelijk van het ziekte percentage in de bedrijfstak. Globaal bedraagt die herverzekeringspremie zo'n vier procent van de totale loonsom in het bedrijf. Als gevolg daarvan is elke werkgever erbij gebaat de ziektekosten zo laag mogelijk te houden. De bedrijfsartsen zien dit als een belangrijke bedrei ging van hun onafhankelijkheid, zo blijkt uit het onderzoek dat werd uitgevoerd door prof.dr. J. Willems, adjunct-directeur van TNO Preventie en Gezondheid in Leiden. „Als een sollicitant er al in slaagt een baan te krijgen, wordt er op de werkne mer druk uitgeoefend om door te werken bij ziekte of het werk snel te hervatten. Meer dan de helft van de artsen verwacht een verscherping van dit fenomeen," aldus Willems. De meldweek is met name bedoeld om na te gaan in hoeverre deze indrukken juist zijn. De ervarin gen worden gebundeld op verzoek van de vakcen trale FNV en de Nationale Commissie Chronisch Zieken (NCCZ). De NCCZ heeft zich tot doel gesteld, veranderingen in de regelgeving ten aan zien van volksgezondheid te toetsen op hun gevol gen voor de kwaliteit van de samenleving. De resultaten en conclusies van de meldweek wor den eind oktober gepresenteerd aan de politieke partijen. Naar verwachting vindt de evaluatie van de geprivatiseerde Ziektewet begin november plaats in de Tweede Kamer. Tot en met volgende week vrijdag is het meldpunt (020-6181007) elke dag, dus ook in het weekend, bereikbaar van 9.00 uur 's ochtend tot 18.00 uur 's avonds. Waarom gebeurt zoiets nou nooit eens in Nederland? De voorzitster van het Finse parlement, Riita Uosukai- nen, heeft een openhartig boek geschreven over hoe zij en haar man seks beleven. Riita is mogelijk kandidaat voor de conservatieve partij nota bene) voor de komende presidentsverkiezingen in haar land. Op deze wijze kunnen potentiële kiezers haar bij voorbaat leren kennen. In Nederland daarentegen gaat het er in het parlement welhaast klef aan toe. 'Ik stel voor dat we nu met zijn allen de wave doen,' hoorde ik Wim Kok van de week zeggen toen ze er kamerbreed zaten te kwijlen bij financiële plaatjes van Nederland. Kok heeft die wave natuurlijk in Atlanta geleerd. Dat hij er toe oproept, is misschien nog begrijpelijk, maar als er vervolgens niemand in het parlement iets van durft te zeggen, dan begint het hier wel erg op de Opperste Sovjet te lijken. De tijd zal leren of die rooskleurige miljoenennota geen weef-foutjes bevat. MERIJN Den Haag (anp) - Het zogeheten Prismateam van de politie Haaglanden heeft in een onderzoek naar een Colombiaanse drugsorganisatie ruim een jaar gewerkt met een burgerinfilt rant van het Duitse Bundeskriminalamt (BKA). parlementaire enquêtecommissie opsporingsmethoden haar open bare verhoren afwerkte. Het was een aantal keren in bedekte ter men aan de orde. Commissie voorzitter Van Traa sprak er des tijds zijn verbazing over uit dat 'niemand zich de zaak van de 9000 kilo kan herinneren' en dat na de IRT-affaire 'de attentie voor dit soort dingen niet ver hoogd lijkt'. Minister Sorgdrager werd kort na haar aantreden van de zaak op de hoogte gesteld. De 9000 kilo is door BKA-mensen eigenhandig naar Nederland ver voerd. Na de verschijning van het eind rapport van de parlementaire enquêtecommissie zei Van Traa dat buitenlandse politiediensten, waaronder het BKA, Nederland als proeftuin hebben gebruikt voor de bestrijding van de zware drugscriminaliteit. De commissie kon de rol van die diensten slechts mondjesmaat onderzoe ken. De rechtbank in Den Haag wijdt 26 1 september-een vierde zittingsdag aan de zaak. Verzoe ken van advocaten om minister Sorgdrager en haar voorganger Kosto als getuige te horen, wees het college eerder af. De raadslie den zijn ervan overtuigd dat de infiltrant een vermogend crimi neel is, die naast zijn politiehono- raria ook drugswinsten opstreek. Na het doorlaten van ruim 9000 kilo marihuana, waarvoor in augustus 1994 toestemming was verleend door onder anderen ex- minister Kosto (Justitie), wachtte het team vijftien maanden tever geefs op een enorme partij cocaïne. De bedoeling van zowel het BKA als het Prismateam was om top- drugshandelaren van het Colom biaanse Cali-kartel te arresteren na aankomst van de partij coke, naar verwachting 3000 kilo. De zending bevatte echter niet meer dan 270 kilo. Alleen de in Neder land verblijvende ontvangers, de zogeheten Kike-groep, konden in december 1995 worden aange houden. Voor de Duitse en Nederlandse justitie geldt de zaak als een test voor wat betreft de internationale samenwerking. De infiltrant, een succesvolle, Spaanssprekende zakenman, ontving naar eigen zeggen een voorschot van 300.000 Ameri kaanse dollars van het BKA voor zijn medewerking. Dé man werkte tevens als infiltrant voor de Italiaanse politie en de Ameri kaanse douane. Een tweede bur gerinfiltrant verdween na afron ding van het onderzoek spoor loos, zo blijkt uit het vooronder zoek. Het traject liep onder de code naam Michaël nog volop toen de hoorzitting aanwezig was. Van Zetten heeft De Kuijper leren kennen bij de vliegclub op vlieg veld Seppe in Bosschenhoofd. De gladde praatjes van De Kuijper, over hoge winsten bij investerin gen in Noorse projecten, wisten Van Zetten te overtuigen. Van de ruim één miljoen gulden die van Zetten en enkele compag nons aan De Kuijper beschikbaar stelden, is nooit een cent terugge komen. Van Zetten heeft er naar eigen zeggen bovendien nog vier ton incassokosten tegenaan ge gooid. Zonder succes, want De Kuijper wisselde zodra de grond hem weer te heet onder de voeten werd snel van woning. Van Zet ten noemt het geding van De Kuijper een nieuwe vertragings tactiek. Uitspraak op 27 septem ber. Van onze verslaggever Den Haag - Het ministerie van Financiën onderzoekt de moge lijkheid van schadeclaims op Zwitserland voor het verzwijgen van het 'in bewaring houden' van Duitse, Italiaanse en Japanse oorlogsschatten uit de Tweede Wereldoorlog. Eveneens gaat Financiën na of de Staat der Nederlanden namens zijn toenmalige onderdanen de oorlogsbuit (geld, goud, sieraden en goederen) kan opeisen of dat de oorlogsslachtoffers dat indivi dueel moeten doen. Dat heeft het ministerie van Financiën gisteren bekend gemaakt. Het departement ver richt dit onderzoek naar aanlei ding van het besluit van de Zwit serse regering om tijdelijk met een wettelijke maatregel het aloude bankgeheim gedeeltelijk op te heffen. Een speciale Zwit serse onderzoekscommissie krijgt inzage in bankrekeningen. Directe aanleiding voor dit onderzoek is de ontdekking dat op de Zwitserse banken meer geld, goud, sieraden en goederen van oorlogsslachtoffers ligt dan tot dusver bekend was. Bankgeheim Door het Zwitsers bankgeheim is nimmer een grondig onderzoek uitgevoerd naar de rol van de Zwitserse banken bij het bewa ren van oorlogsschatten van de Duitse, Italiaanse en Japanse regimes. Bovendien kwam bij de geallieerden een halve eeuw gele den het accent meer te liggen op schadevergoedingen van Duits land, Italië en Japan aan landen die onder de oorlog geleden had den, dan aan individuele oorlogs slachtoffers. Pas nu komt de vraag naar voren waar de omvangrijke oorlogsbuit van beroofde burgers is gebleven. Uit bijvoorbeeld het boek De Japanse Interneringskampen voor Burgers (1968) van dr. D. van van Velden valt op te maken dat de Nederlandse, Britse en Amerikaanse regeringen zonder ontvangstbewijzen te krijgen, miljoenen guldens beschikbaar hebben gesteld voor de burger gevangenen in de Jappenkampen in het voormalige Nederlands- Indië. Dat geld is via Zwitser land, Zweden, Argentinië en het Vaticaan naar de Yokohama Spe cie Bank in Japan gegaan. De Nederlandse krijgsgevangenen en burger-geïnterneerden (totaal 125.000 mensen) in voormalige Nederlands-Indië hebben hier van zelden of nooit iets te zien gekregen. Wel moesten ze horlo ges, geld, goud, ringen en andere kostbaarheden inleveren. Veilingen Hoofdredacteur C.J. Stolk van Nieuws Magazine, het informa tieblad van de Stichting Japanse Ereschulden, meent op basis van eigen onderzoek dat de Yoko hama Specie Bank in de jaren '40 41 miljoen Engelse ponden heeft overgemaakt naar banken in Zwitserland en Zuid-Amerika. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de Yokohama Specie bank, de Bank of Taiwan en de Mitsui Bank het betaalverkeer in het voormalig Nederlands-Indië in handen genomen. De Neder landse banken werden opgehe ven. De bezittingen die de Neder landers bij de banken in bewa ring hadden gegeven, werden door de Japanse bezetters op vei lingen verkocht. De Stichting Japanse Ereschul den stelt momenteel een onder zoek in naar de rol van de Japanse en Zwitserse banken bij het wegsluizen van oorlogsgoud en dergelijke naar geheime reke ningen. Daarnaast eist de belan genorganisatie van de Japanse regering een schadevergoeding voor de ruim 77.000 Nederlandse Jappenkamp-gevangenen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 3