Winstgroei Heineken zakt fors DE STEM ZQNNiRANOA Schoenen duurder door besluit EU Ambitieus Toyota wil A-merk worden PENDEUR- DAGEN BIJ Overname Fokker in serieus stadium Stakingen tegen Akzo nabij Beleggers lopen weg I Met ruim 50 miljoen uitstaande I aandelen vervloog daarmee in I korte tijd vier miljard gulden aan I beurswaarde. Die zakte van ruim I 20 miljard in juni naar ƒ16 mil- I jard nu. 'Het hart moet harder kloppen voor een Toyota' A6 0495-626665 Vaneen verslaggever Amsterdam - Bierbrouwer Heineken heeft het finaal verbruid bij de beleggers. De aankondiging gisteren dat de winstgroei de I tomende jaren gematigd zal zijn en dat de winst dit jaar zelfs zaldalen ten opzichte van 1995, was het sein voor de beleggers om de 'beurslieveling' van dit voorjaar massaal van de hand te I doen. I Onmiddellijk na bekendmaking van het nieuws zakte de koers I met tientjes tegelijk om uiteinde- I lijk/40,20 lager te eindigen op 1 322,50. Inclusief de vrije val van I gisteren is het aandeel Heineken I in' drie maanden tijd (top op 6 I jani) gekelderd van 402 naar 1 323. I De halfjaarcijfers, die gisteren in I Amsterdam werden gepresen- I teerd, waren al een indicatie van I de slappere tijden die aanbreken I voor Heineken. Terwijl de beleg- I gers de laatste jaren gewend wa- I ren aan groeipercentages van bo- I ven de tien procent, zagen ze over I de eerste zes maanden van dit I jaar de nettowinst slechts met 6,1 proeent stijgen van 280 miljoen tot 297 miljoen. Het bedrijfsre sultaat steeg met 7,7 procent van 431 miljoen tot 464 miljoen. Heineken behaalde over de eerste zes maanden nog wel een 20 pro tent hogere omzet van 5,9 mil jard. Maar die kwam met name voor rekening van de Franse brouwerijen Groupe Fischer en Groupe Saint-Arnould, waarvan de resultaten voor het eerst wer den meegenomen. Biermarkt krimpt De oorzaken van de slechtere re sultaten liggen in Europa. In ver gelijking met vorig jaar krompen de biermarkten in Europa met als gevolg toenemende druk op de marges. Met name in Italië en Spanje bleef de consumptie ach ter. Bovendien wilde het na twee excellente jaren 1994 en 1995' maarniet zomeren. Dat tikt hard aan, omdat Heineken 73 procent van zijn omzet in Europa haalt. De afzet in de VS steeg met 10%, die in de regio Azië-Pacifie met 16%. De groei buiten Europa zorgt slechts voor een gedeeltelij ke compensatie. Topman Vuursteen verwacht, dat het nog om en nabij de drie jaar zal duren alvorens de twee acqui sities in Frankrijk en de dit jaar ingelijfde Interbrew Italië en Mo- retti aan de winst zullen bijdra gen. „Acquisities als in Frankrijk en Italië, maar ook die in Oost- Europa en het Verre Oosten, leve ren huiswerk op. Er gaat veel tijd zitten in het opschonen van de merkenportefeuille, het samen voegen van distributieprocessen en het schuiven met mensen. De kost gaat voor de baat uit." Investeren Hoewel de biermarkt in Europa verzadigd is en zelfs de tendens heeft te krimpen, wil Heineken toch blijven investeren in Euro pese brouwerijen. Een verbete ring van de positie in bij voor beeld Zuid-Europese landen geeft de bierbrouwer volgens Vuursteen een betere toegang tot de distributiekanalen, een betere merkenportefeuille en zorgt voor schaalvoordelen. „Dat leidt tot een betere kostenstructuur en tot een grotere winst uit een groter marktaandeel." In maart, bij de presentatie van de jaarcijfers over 1995, zei Vuursteen de blik onder andere ook te gaan richten op de verste delijkte gebieden in Rusland. „We zijn aan het kijken wat inte ressant is voor ons, maar in ons achterhoofd hebben we ook de politieke stabiliteit daar. De ti ming is beslissend voor succes of voor een flop. Ik verwacht daar de komende maanden nog geen uitspraak over te kunnen doen." Den Haag/Brussel (anp) - Door een op handen zijnde maatregel wn de Europese Commissie om de eigen schoenindustrie te be sthermen, moet de consument straks twee keer zoveel voor zijn schoenen betalen. De commissie neemt waarschijn lijk volgende week een besluit wer een antidumpmaatregel, die de import van schoenen uit landen het Verre Oosten aanzienlijk duurder maakt. De Europese schoenimporteurs hebben de noodklok geluid. „Wij worden de dupe van de maatregel,zo zegt T. Duijker, bestuurslid van de vere- ■dfmg van schoenimporteurs Vi- ®agro. Bovenop de bestaande in voerrechten komt, afhankelijk van het materiaal waarvan de schoen gemaakt is een opslag, va riërend van 50 tot 93 procent. Daarnaast wil 'Europa' de quota voor invoer van schoeisel van bui ten de EU verder beperken. Op de maatregel is volgens Duij ker vooral aangedrongen door Frankrijk, dat op deze manier zijn eigen schoenindustrie wil beschermen. Economie I Door Willem Reijn Raamsdonksveer - Importeur Louwman Parqui wil tussen nu en 2005 het marktaandeel van Toyota met de helft op voeren tot zeven procent. De mogelijkheden liggen er, nu de Japanse fabrikant heeft toe gezegd om het ontwikkelings centrum in Brussel te verster ken, zodat de Toyota beter kan beantwoorden aan de Eu ropese smaak. Directeur Frank de Munck van Louwman Parqui in Raamsdonksveer heeft flinke am bities voor de komende jaren. Vo rig jaar verkocht zijn organisatie ruim 21 duizend personenauto's in Nederland. Uitgaande van een voorziene redelijk stabiele markt moeten dat er dus dik dertigdui zend worden. Op vergelijkbare basis moet de omzet van Louw man Parqui stijgen van 749 miljoen (1995) naar dik 1,1 mil jard. De doelstelling is niet gering, om dat nieuwe merken zich op de au tomarkt werpen. Vooral de op mars van Koreanen loopt in het oog: Hyundai, Daewoo en Kia mikken op dezelfde consumenten, die vroeger graag Japans kochten: een degelijke, compleet uitgeruste auto voor een bescheiden prijs. „Aan de onderkant hebben we daar best last van," bevestigt De Munck. Nu heeft Toyota zich in de dertig jaar dat het merk aanwezig is op de Nederlandse automarkt, lang zaam anders gepositioneerd. Van wege de importquota was het aantrekkelijker om juist duurdere auto's te verkopen, want die leve ren meer op. Met het gestaag stij gen van de yen nam het aantal leuke speeltjes voor de automobi list af. Toyota werd dus duurder en relatief kaler, maar kwalitatief ook steeds beter, waardoor het aanschurkt tegen de grote Euro pese A-merken als Volkswagen en Opel. Diezelfde A-merken hebben van wege de structurele overcapaci teit in de auto-industrie een prij zenslag ontketend, die diepe won den slaat in de sector. „Wij zijn tandenknarsend meegemoeten," zegt De Munck. De winsten van Louwman Parqui staan daar door stevig onder druk. Het be drijf publiceert geen eigen cijfers, omdat het onderdeel uit maakt van de Louwman Groep van de zakenman Evert Louwman. Op de vraag of Louwman Parqui nog winst draait, volgt geen direct antwoord. De dealerorganisatie deelt mee in de pijn. Rechtstreekse prijsverla gingen gaan ten koste van de mar ges, die rond de veertien procent liggen. Importeur en dealer delen gewoonlijk de kosten van acties gezamenlijk. De dealerorganisa tie draait nu een marginale winst van minder dan een half procent over de omzet. Dat is gevaarlijk dicht bij de break-even-grens. De Munck ziet die marges niet snel verbeteren, omdat de overca paciteit blijvend lijkt en de prij zenoorlog dus ook. En raakt de consument wel erg makkelijk ge wend aan oneigenlijke prijzen. „Iedereen biedt een airco aan voor duizend gulden. De consu ment heeft daardoor geen flauw idee meer wat zo'n apparaat ei genlijk kost." Bruto op de acces- soireslijst staat normaal een be drag van zo'n 3500 guiden, in koop-kaal nog altijd twee mille. Ofwel: op elke airco moet de han del ergens duizend gulden toege ven. Schaalvergroting op zich is geen oplossing om aan de margever- Directeur Frank de Munck van Toyota importeur Louwman Parqui krapping te ontkomen, zegt De Munck. „Uit onderzoek blijkt geen directe samenhang tussen de omvang van het dealerbedrijf en zijn rendement. Het professionele ondernemerschap, dat is de norm." Een goed financieel management is voor de winst zeker zo belang rijk als kundige sleutelaars in de garage, wil De Munck maar zeg gen. Ondertussen loopt het aantal Toyota-dealers toch langzaam te rug: van 156 in 1990 naar 140 nu. „Die geleidelijke trend zal aan houden," zegt De Munck. het logistieke systeem aanscher pen. Dat is ook prettig voor de klant: „Nu bestelt hij zijn auto compleet en weet dat-ie hem tus sen de acht en tien weken later geleverd krijgt. In het nieuwe sys teem kan bijvoorbeeld nog enkele weken lang de kleur veranderen. Hij vindt het vervelend, dat hij niet exact weet wanneer hij zijn nieuwe auto krijgt. Door het sys teem kunnen we de bestelling precies volgen, zodat wij hem op de hoogte kunnen houden van de exacte afleveringsdatum." De Munck wil met dit soort pro- De margedruk noopt Louwman Parqui tot een staat van perma nente reorganisatie. Niet met schokbewegingen, maar met een voortdurende efficiency-slag moet de importeur de markt vol gen. Op papier hangt het aantal werknemers al jaren redelijk sta biel rond de 190, maar dat is het gevolg van het decentraliseren van acitiviteiten van de Louw man-moedermaatschappij. Zon der dat effect is het aantal werk nemers door flexibilisering met zestien mensen afgenomen. De Munck wil de cultuur van zijn organisatie doordrenken met het kwaliteitsdenken. Het total qua lity management moet het pro duct verbeteren en de faalkosten beperken. Een ander project moet jecten verder kijken dan alleen de gratis sierstrips waarmee van daag een koper moet worden ge vangen. Toyota is volger in de markt en zal zeker met acties en prijsverlagingen de trend niet zet ten of willen zetten. „Wij willen niet heel snel zo veel mogelijk au to's op de weg zetten. Dat is kor- te-termijn-politiek. Ik vind het inspirerend om op lange termijn de positie van Toyota te verster ken." De doelstellingen: eerst een sta biele vijf procent, dan zes procent en voor 2005 naar zeven procent marktaandeel. „Maar' versta mij goed: niet koste wat het kost." Het moet wat opleveren. Voor de verwezenlijking van de doelstellingen is allereerst een Door Willem Reijn Amsterdam - Een overname van lokker door Samsung betekent op korte termijn het behoud van circa rijftienhonderd banen bij Fokker en fokker Aviation. Maar wat gebeurt er op lange termijn? Blijft dat werk Nederland, of lekt het langzaam *eg naar het Verre Oosten? Dat is «et centrale punt in de nu startende onderhandelingen tussen de curato- ren' Koreanen en minister Wijers. ^handelingen zijn in een serieus ri Üh"11 gekomen. De curatoren be- gisteren, dat Samsung nu een erzoek op exclusieve basis verricht. onl bij dit onderzoek staat de af ahe betrokkenen, waaronder zirVi n' St°rk, banken en curatoren, „I kunnen vinden in het business volt/ cfl thans door Samsung wordt curatore ^US 6611 Perskeric'lt van de ran^r™811 Prokeren een lichte vorm optime te onderdrukken. „Voor redetri' aat vo°ralsnog geen enkele de eD' wo°rdvoerder Knüppe van rat°ren. „Maar je geeft geen ex- 5», als je denkt dat het niks Peter van Bers van de Indus- triebond FNV: „Er lijkt een duidelijk perspectief. De belangstelling van Samsung is concreter dan in de periode toen Fokker in surseance verkeerde." Binnen drie weken moet de zaak nu rond zijn. De grote toeleveranciers als Shorts, Rolls Royce en Deutsche Airbus sluiten hun productielijnen, als zij deze maand geen duidelijkheid hebben over de toekomst van de Nederlandse vlieg tuigbouwer. In die korte tijd moet een complexe klu wen van problemen en relaties worden rechtgebreid: de deelneming van staat en Stork in Fokker Aircraft, de fi nanciering van nieuwe vliegtuigpro gramma's en afspraken tussen de Ne derlandse en Koreaanse overheid op dit punt, het behoud van werkgelegenheid, het oprichten van een leasemaatschap pij, de relaties met de belangrijkste toe leveranciers. Vandaar dat de curatoren het optimisme graag temperen. Dezer dagen levert Samsung het defini tieve business plan in bij de curatoren. De hoofdpunten van onderhandeling: de werkgelegenheid en de financiële be trokkenheid van de Nederlandse over heid. De vragen rond de werkgelegen heid hebben zowel betrekking op de omvang, het niveau als de duurzaam heid. Er werken tot maart nog 620 mensen bij Fokker Aviation aan de verlengde af bouw van twintig vliegtuigen. Dat aan tal zal stijgen tot circa 950 mensen als Samsung met een hogere productie Fokker voortzet. Daarnaast ontstaan bij de toeleverancier Fokker Aviation op Schiphol en bij Papendrecht nog eens zo'n vijfhonderd extra banen. De duurzaamheid van de banen is een heikeler punt. Wat gaat er met Fokker op lange termijn gebeuren? De plannen op korte termijn zijn wel duidelijk. Samsung is bereid de bouw van de Fokker Jetline (70 en 100) in Ne derland te handhaven. Verrassender wijs zou ook de bouw het propellor- vliegtuig Fokker 50 door mogen gaan. De ontwikkeling van een Fokker 60, een verlengde versie waaraan bijvoorbeeld de Vlaamse Luchtvaartmaatschappij behoefte heeft, zou zelfs opportuun zijn. Als Fokker doorgaat, zijn zowel be staande als nieuwe klanten gralg be reid om weer Fokker-toestellen te ko pen. De Fokker Jetline (70 en 100) is een uitstekend product. En bovendien zijn er op de markt geen toestellen van deze maat te koop. De enige andere fabri kant, British Aerospace, is voor twee jaar uitverkocht. Alle andere toestellen in dit segment (Asia-jet van het Euro pese AIR met de Chinezen, IPTN Indo nesië, Bombardier Canada, de Japan ners, McDonnel Douglas MD95) be staan slechts op papier. Samsung zelf moet de eindlijn krijgen van de Fokker 130, een verlengde versie van de Fokker 100. De ontwikkeling van die 130-zitter is trouwens opmerke lijk: in dat segment vechten de giganten Boeing (737) en Airbus (A319) zich dood om de orders. De ontwikkeling van dit toestel ging de ijskast in, toen Dasa koos voor een to taal nieuw toestel, het FA-X-toestel. Van de F130 is eenvijfde van het ont wikkelingswerk gedaan. Er zijn nog ge noeg oud-Fokker-ingenieurs beschik baar die het werk kunnen afmaken. De korte termijn is niettemin duidelijk en aan de eisen van Wijers en de banken is voldaan: een machtig concern heeft de leiding, dus wat dat betreft kunnen de betrokkenen moeilijk terug. De zekerheid voor langere termijn is minder gewaarborgd. Immers, Sams ung wil eigenlijk helemaal geen Neder landse vliegtuigfabriek kopen. Het machtige Koreaanse concern wil thuis een eigen vliegtuigindustrie opzetten. En daarbij is het exploiteren van een ei gen assemblagelijn van behoorlijk fi nancieel en nog een veel groter psycho logisch belang. Want als ergens natio nale trots een rol speelt, is het wel in de vliegtuigbouw. De Koreanen braken eerder hun samen werking met de Chinezen op, omdat beide partijen de eindlijn opeisten. Ver volgens meldden de Koreanen zich weer bij de curatoren in Amsterdam. Fokker hadden ze eerder laten passeren, maar nu zou de Nederlandse vliegtuigbouwer wel eens een aardige bouwsteen voor de nieuwe tak van industrie kunnen zijn. Wijers zal dus garanties vragen, dat het werk niet langzaam uit Nederland weg lekt naar Korea. Wijers heeft ook wat te bieden: het NIVR-fonds, het ontwikke lingsfonds voor de vliegtuigbouw. Uit eindelijk maakt de minister de balans op: wat draagt dit nieuwe Fokker bij aan de BV Nederland. „Voordat het zo ver is moeten er nog heel wat hobbels worden genomen," zegt FNV'er Peter van Bers - en dat is geen cliché. I I ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1996 9=oto l&p versterking van het imago nodig. Toyota, zegt De Munck openhar tig, heeft bij de klant niet de per ceptie van een A-merk. De kwali teit van Toyota is onovertroffen in alle statistieken, maar deson danks is het marktaandeel van 4,3 procent bescheiden. Tot voor kort kon dat nog mede aan de import beperkingen worden toegeschre ven. Inmiddels produceert Toyota de Carina in Engeland en komen per 1999 de handelsbeperkingen te vervallen. Kansen dus om het marktaandeel uit te bouwen. „Onze producten sluiten nog niet voldoende aan bij de smaak van de Europese consument," consta teert De Munck. „Toyota gaat daarom haar onderzoeks- en ont wikkelingscentrum in Brussel versterken; De Europese invloed moet terug te vinden zijn in de nieuwe modellen." Dat is een langzaam proces, want de Carina E werd enkele jaren al gepresen teerd als een in Europa geprodu ceerde auto gestileerd naar de Eu ropese smaak. Toch is die wagen voor de consument nog steeds een onbetwistbaar Japanse auto. Het scenario is overeengekomen met het het Toyota-hoofdkantoor in Japan, zegt De Munck. Want zonder aanpassing van de huidige politiek zit Louwman Parqui aan haar plafond. „We baseren de groei op het Europese design," zegt Frank de Munck. „We kun nen onze marktgroei alleen reali seren als het hart van de consu ment harder gaat kloppen voor een Toyota. En dat gebeurt nog niet genoeg." Iemand moet er aan het eind van de jaren zeventig voor hebben gezorgd, dat een paar miljoen Nederlandse werknemers op slag een jaar of vijf ouder zijn gemaakt. Niet de 65e verjaardag was voor taan de eindstreep, maar 62,61 of ook vaak 60. De leeftijd die de gelegenheid opende om 'vervroegd uit te treden'. Anders dan aan die andere eindstreep, de aow, is aan de vut geen naam verbonden. Het ouderdomspensioen heette 'trekken van Drees', hoewel de wet van Suurhof kwam. De vut is in de jaren zeventig op geborreld uit de overlegecono mie, zonder dat iemand het co pyright heeft geclaimd. Nie mand kan dus een krans leg gen bij het standbeeld van de uitvinder of er een pot verf over uitgieten. Draaide vóór die vut een mid denvijftiger nog volop mee, met het invoeren van deze ver- trekregeling stond hij of zij al met de deurkruk in de hand: een beetje meer gebogen, leek het wel, niet meer zo inzet baar, geen kandidaat meer voor een andere baan. En waarom zou je aan zo iemand nog een bedrijfscursus beste den? Natuurlijk is het eenzijdig om de vut enkel te zien als een 'vergrijzer'. Het was - zeker indertijd - een manier om ouderen te 'verlossen' van hun gesioof en tegelijk plaats te maken voor jongeren die niet aan de bak konden komen, een mes dat aan twee kanten sneed. Later is de ene kant van dat mes (de werkgelegen- heidskant) behoorlijk bot ge worden en is de vut vooral een instrument geworden om oudere werknemers met zach te hand aan de zijlijn te parke ren. Vervanging door jongeren was er niet meer bij. De vut was dus een saneringsmaatre gel geworden, mede op hun ei gen kosten en die van hun col lega's. In de pakweg vijftien jaar dat de vut nu bestaat, is er niet al leen een financieel probleem tevoorschijn gekomen (zo veel mensen drie, vier of vijf jaarsa larissen cadeau doen, dat is niet meer op te brengen), maar is er ook een omslag ge komen in het denken over de betekenis van werk. Tot in de jaren zestig en zeven tig was het nog zö dat de werk nemers tegen allerlei nare ef fecten van werk in bescher ming moesten worden geno men. In het post-industriële tijdperk is werk veelal ook een kans op ontplooiing, hoewel er ook nog soorten werk zijn, waarin mensen hard slijten en op hun zestigste echt aan rust toe zijn. Wat eerst bescherming heette, zo zei de Utrechtse hoogleraar Adriaansens onlangs op een conferentie van het Convent van Christelijke Sociale Orga nisaties, wordt nu begrepen als discriminatie, van vrouwen die thuis hun dagen 'moeten' slij ten of van ouderen die buiten gesloten worden. In die denk trant is een uitkering een af koopsom geworden, waarmee de samenleving mensen aan de kant zet, voegde Rabo-topman Wijffels daaraan toe. Meedé- len is niet genoeg, meedoen is voorwaarde voor een volwaar dige plaats in de samenleving. Zo heeft de bezuinigende overheid er ook een respecta bel argument bij om (alweer) het mes te zetten in de sociale zekerheid. Zestiger is weer de moeite waard In veel organisaties en bedrij ven gonst inmiddels de term 'ouderenbeleid'. Dat is een eti ketje voor een bonte verzame ling maatregelen. Zo zijn er bedrijven, die het euvel van de vergrijzing denken te moeten bestrijden door bij de instroom vooral jongeren binnen te la ten. De leeftijdspyramide moet immers evenwichtig zijn. In een vergrijzende samenle ving kan dat per definitie al leen door ouderen te discrimi neren. Echt ouderenbeleid pakt élke werknemer aan, want ook een dertiger is een aanstaande oudere. Machines worden on derhouden en gerenoveerd. De productiefactor arbeid vergt net zo goed investerin gen. In de werknemers zelf en in de omstandigheden waarin zij tot hun recht komen. Zeker in een verkrappende en verg rijzende arbeidsmarkt is dat ook bedrijfseconomisch gezien verstandig. Ervaring en be trokkenheid zullen het per sal do winnen van de flexibiliteits- mode. Voor mensen die niet al te ver van de vut-grens zijn, is het in tussen pijnlijk om te zien hoe die eindstreep wijkt. Je stelt je er tenslotte op in, financieel en mentaal. Maar als werk inder daad vooral ook 'meedoen' is, kunnen we het ook zo zien: ie mand van zestig is weer de moeite waard geworden. Ede/Arnhem (anp) - De kans op stakingen tegen het plan van Akzo Nobel om de vezelproductie van Ede te verplaatsen naar Polen, neemt toe. De bonden zijn gisteren gestart met de voorbeiding voor acties. Een staking sluiten zij daarbij niet uit. Het doel van de acties is nog steeds het verplaatsen van de productie te voorkomen en zo de 600 be dreigde banen te behouden. Akzo Nobel reageerde gisteren door de bonden uit te nodigen om op korte termijn over de problemen rond viscoseproductie in Ede te ko men praten. Het concern wil nader overleg over de voorgenomen ver plaatsing van de textiele nabewerking vanuit Ede naar Gorzów (Po len), luidt de tekst van de uitnodigingsbrief. De afgelopen weken heeft een meerderheid van de leden van de indus triebonden ingestemd met acties. Alleen leden van De Unie stemden niet in. (ADVERTENTIE) In een Zonneranda duurt de zomer tot ver in de herfst V alle dagen open van 7 O tot 16 u. Bezoek onze modelzonneranda's projecten voor meer informotie en deolerliist bel: horeca particulier zwembad overkappingen ZONNERANDA* PI VBUNDA MIT BfKTWSCH SCHUtFOAK Zonneranda - Pannenweg 106 - 6031 RK Nederweert

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 9