pE STEM
Maasstad heeft een nieuw winkelhart op én onder het oude Beursplein
Si 35
111
ilïl
E1
ra
ra
ra
'niek
Verloedering
Duur
Veiligheid
Ruim helft
software nog
altijd illegaal
De trieste
balans van
een militaire
miskoop
Per auto
dwars door
de USA
De grauwe
ellende van
Dutroux'
Charleroi y
fPTEMBER 1996 Dj
Week nd
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1996
De 'koopgoot' van Rotterdam
1 4- -C
5 Q-.ü
-Q O v-
t C ra
g'SïJ
o. ra
flJ a,Q 0)
3 "O U C
oi +-■ <u <p
- -O -M
- O u
o C <u
"3 «Tl
5 n i a> tr, =5 ra -0
m ti ?i "5j n c <u
- c
O) a;
C "O
'P O»
rara»-:
"O ra H
c c ra
u O I
ra
ai-a ra
c ra or
o o
"O
o <u -
Isfi
c i=
ra tv a>
N Q. c
s^iS
C iL O QJ
4) (O u H
-C O) c
i Sc 5
Q. O
+j jj O N j)
ui TJ
-J* un 12 "3 O
C O) C U
tl (U ra CU d,
ai cn-O
c <U 12
o ra ai
ra -'-O ra
ra 03 n
ra w m c
ra -v
'N g •- 12 1
+-' C Ol r'
ra co ra o .E,
ij -c 5 'N
S .S 2 I
O CL O 3, S
C ra H~ -r; c C .t
cl-t-, tt ra ra (u
o. aj ra a».£
s o x ra '+3 "a
ra q.^ ai
o o.-,
+j- rat:
qj "o '»7r u
'n ra 'ra
-o -g
-2 ra c g
-Q jd ra E
i ra o.
ra o.
c ra c
~o ra
C7> kT _£2
ra 2
ra 3 -C-
ra s
c c S
SScÊ
«3 ra o N
2 c o 3
ra
ra en i-
c ra l.
ra 2 01 2
g.s: ra1^
O a
<0 -0
lïSS
s Hi Q.-0
S>C «S
ra a) ra 4-»
-Q ra ra
«ra O) T3
£j ra aj 2
cq cc c
c .ra ra
-C _v-
<1) ij -*
3 2^1
■o OtN S
c
fiS
"S
<u
Q- O
ra -o c <u
2 >s 2
QJ JD o
W 3 Si, O
m g1 S>
■ïcl®»
t'ï 5-A
g,tt-e|s
i_ ra ra 15 o
ra +3 ra c
c> P 3 c
•iti ai +i
c c "a 5
l°gss
■- v 2 s.
10 o oi
NlS'ÖlO
5 o"2
4- (U
3Jfi C
CiB c
ra <u
ra ra
c e c
.2 3
3
C -D
2 c '5
C 8l|
ja i; ®.a
c"S S S
«5ïi
{a£>
I
N C 3
■s'x.2
•gag
"2-8
3 3
CD LU O
N
f
ra -
P
3 ra
o Oio,
_bcT C
ra O 5=;
c O 3
-sz c -2
C r- q
s S S s
^■2=5 5
O'S u.
c o o
ro ra
S o.
"o "9 oj
(O C C
+j q ra c
tó Z.-C ra
■ëff 8.
■s--ë|
.E ra ■*->
=o
I-Sf-S
L- (U «J w
5 S-oi
H-
sj-sij
■o -g ra S5 o3
ra T: -o u-o
"O :<D 3i C
CT— O "00
"5 2 E
>5S°i
ra 3 '»-3
£<8 5.1
3 C T- O
J>ëll
ra -o ra
5 ra oi c c
WO oi Jg 2
£s g-S g
0ja2 5 s:
72 ;=r— J
•5
4«t*!
1 rS-f-S*
o c ra o n
Q--5 ra rara
2 U S
LO „-ofte
ra m ra ra o o,
C
c
3'5
■f 3
ra 3
-S
g ra
E jz
- 5 P
ra Di ra "c
"O c "b
r- (O ra
c
ra -5 ra
s! s"
c ra
c"S s
E!»
3 5
Ol;^,
2 S ië 5
W 3
Si -a C
•Süsf
ra S o o
,-S S c i
3 era
q ra "O cv
s1»
-J 4J -O
zr u O
O ra
O tn
CT»-° c
c Tf ra ra
o 2 ra t:
'ra J5 ai
5 SP ra ra
.5 ra
'fit! Sf*
S <8 E 5 o
e 5 o a.S>
;.e»5
y c a« ft
_ra (o,?oj
M- C (13 ij
Si -s 5
Ï.35
n 5
o ra 2
Z ra
;et die typische Rotterdamse
lUnor is de fonkelnieuwe
leurs-traverse in het centrum al
ingedoopt tot de koopgoot.
;otterdams voor de verdiepte
inkelstraat die vorig weekend
[oor een legertje hoogwaardig-
idsbekleders officeel geopend
jerd. Een nieuw hart op het
iude Beursplein. Vrolijke kleu
ren, gewaagde vormgeving,
lortora een tikkeltje on-Rotter-
ams. Maar wel leuk in een stad
raar de na-oorlogse nuchter
heid zich jarenlang vertaalde in
xakke lijnen.
Door Romain van Damme
nde stem van Amsterdammer R. Das-
bach klinkt oprechte bewondering:
„Dat van geen woorden maar daden,
ja, dat is echt waar!"
rijf jaarlang was Dasbach als marketing-ma-
lager van project-ontwikkelaar Multi Vast-
;oed druk, druk, druk met het Beursplein.
iu zegt hij: „Dit is een winkelcentrum om
rots op te zijn. Absoluut. Het heeft stijl, allu-
Niet voor niets is er veel belangstelling
anuit het buitenland. Ze komen allemaal kij-
p,"
len paar dagen na de opening van het winkel-
ïEtrum en een dag voor het grote feest rond
van nog een Rotterdams huzaren-
tukje, de wonderschone Erasmusbrug, is het
tóngen geblazen op het Beursplein. Tot onder
Ie grond afgebroken en weer opgebouwd en
met het design van de jaren ne-
)p zomaar een doordeweekse middag verga
ten tienduizenden zich aan het nieuwe cen
tum dat door talloze winkelketens wordt ge-
Kikt om de laatste trendy stap naar de vol
lende eeuw te zetten.
let Zweedse concern Hennes Mauritz, goed
wr 450 vestigingen, opende er zijn op één na
footste zaak van Europa. Virgin pronkt er
Kt de grootste supermarkt voor muziek, vi-
eo, computerspelletjes en multi-mediapro-
lukten in Nederland en in de passage tussen
Itejmborg en C A showt 'Björn Borg' in
p leuk aangekleed optrekje onder andere
lerenondergoed.
let is slechts een kleine greep uit het aanbod
ongeveer honderd winkels. In de traverse
zijn er zestig ondergebracht, de andere
Mtels vinden onderdak bijV&Ddatde ver
ruwing heeft aangegrepen om een totaal
ruwe formule te introduceren.
"e hebben gestreefd naar zoveel mogelijk
fcuwe winkels," zegt Dasbach. „En dat is
stekend gelukt. Zestig procent van het aan-
winkels is voor de Rotterdamse binnenstad
Ww-Dat is uniek."
jaar geleden gaf C A de aanzet tot de
«meuwing door aan te kloppen bij Multi
stgoed in Gouda. De kledingwinkel wilde
een nieuw jasje aanmeten. „Maar al snel
•'amen we tot de conclusie dat alleen C A
nueuwenniet de oplossing was," zegt direc-
»G- Hendriks van Multi Vastgoed. „Als de
u u' ^auw uitzou blijven zien, zou je er
li lüf we'n'ë mee opschieten."
h s Pte de project-ontwikkelaar uit Gou-
i» m n aan 'j'i gemeente Rotter-
«et het verhaal dat de aangrenzende
aan op zijn iaatste winkelbenen liep.
rü!.ij 6 ^jnbaan opgezet als meest toon-
w'inkelcentrum in de wereld, maar
al die
tffltrum
jaren regeerde in het Rotterdams
Er a"661" en meer m'stroostigbeid.
iw Pu §ePraat over aanpassingen,"
illpm i c'r^s' »^at web maar dat leverde
weinig tot niets op. Toen C A
Glas, staal en spiegelend marmer geven de Beurs-traverse een futuristisch aanzien.
kwam, was dat een prima handvat om er weer
eens uitgebreid in te duiken. Nou, de gemeen
te was uitermate enthousiast en met ING
Vastgoed kwam er een sterke financiële part
ner bij."
Dat de gemeente Rotterdam zo enthousiast
reageerde, was begrijpelijk. Onderzoek had al
eerder uitgewezen dat de bestedingen van het
winkelend publiek in het centrum met maar
liefst twaalf procent was teruggelopen. Veel
meer dan in andere grote steden.
Bovendien vocht Rotterdam tegen de verloe
dering die in elke grote stacl zowat op iedere
hoek zijn kans afwacht. Dat, verloedering en
verpaupering, moest kost wat kost voorkomen
worden. Al pratend, rekenend en tekenend
kwam uiteindelijk de verdiepte winkelstraat
naar boven.
Daarmee slaat Rotterdam twee vliegen in een
klap. Want door het winkelpubliek onder de
drukke Coolsingel te loodsen, kan diezelfde
Coolsingel prima gebruikt worden als verbin
dingsweg naar de nieuwe Erasmusweg.
Hendriks: „Vervolgens moet je de consument
dan verleiden om naar beneden te gaan door
er een aantrekkelijk gebied van te maken.
Door dat te doen, schiepen we ruimte voor
nieuwe winkels die anders moeilijk in het Rot
terdams centrum konden doordringen. Boven
dien is er meer kwaliteit voor de consument."
Het moet gezegd, het Beursplein is omgeto
verd tot een winkelcentrum dat ondanks de
verdiepte ligging Rotterdam er in één klap bo
venop brengt. „Dit is vooruitgang," zegt G.
Hendriks. „Hier is een winkelaanbod dat je
nergens anders vindt. Dit is de nieuwe formu
le voon-de toekomst. Op een stuk van 500 bij
100 meter heb je alles bij de hand. Een con-
centrentatiepunt voor de metro, parkeergele
genheid en veel winkels met een goede uitstra
ling."
Het is volgens Hendriks genoeg om ook straks
het winkelend publiek vast te houden. „En
dan praten we wel over miljoenen mensen. We
wilden daarom een plek maken die de mensen
zo enthousiast maakt dat ze blijven komen.
Dat is volgens ons gelukt, het is onze stellige
overtuiging dat ze inderdaad naar hier blijven
komen."
Nu nog is het vooral nieuwsgierigheid dat de
mensen naar het vernieuwde Beursplein
brengt. Ze kijken er naar fonteintjes die vol
natte verrassingen zitten en naar lichtjes in de
vloer waar de Coolsingel de winkelstraat
overkapt. Ze verdrinken zowat in het bont ge
kleurde aanbod en zien zichzelf al slenterend
terug in de spiegelende travertinwanden.
Leuk ideetje van het te hulp geroepen Ameri
kaans architectenbureau The Jerde Company.
Het ontwerp voor het Beursplein zelf is van de
hand van prof. P. J. de Bruijn van de Architec-
tencie en het architectenbureau T T van
Multi Vastgoed. Aan de voet van de glimmen
de toren van het World Trade Center en de
Bijenkorf ontwierpen ze een vrolijk ogende
traverse die zich bij de Lijnbaan al roltrap-
pend in beweging zet.
De straat slingert zich langs al die uitbundig
heid naar het ook al totaal vernieuwde V D-
pand. „Een nieuw pand, een nieuwe formule,"
zegt G. Hendriks. „Vroeger trokken waren
huizen zich niets aan van de buitenkant. De
mensen moesten naar binnen, daar was alles
op gefocust. Nu is de buitenkant ook belang-
rijk, noem het een belangrijke verpakking.
Een trekker."
Het ontwerp van architect Rob Ligtvoet sluit
naadloos aan op de winkelstraat. De grote
glazen gevel lijkt al het winkelend publiek op
te slokken. Niets liever dan dat, denkt men
ongeteijfeld bij V D dat niet langer alleen
heerser is in het grote warenhuis. Een deel van
de bij de verbouwing gewonnen ruimte, wordt
binnenkort verhuurd aan andere grote onder
nemingen zoals Habitat.
Volgens bedrijfsleider A. Gorter staat het
mooiste warenhuis van Nederland nu in Rot
terdam, op het Beursplein. „Samen met dit
centrum misschien wel het mooiste van Euro
pa," verbetert hij zichzelf. „We hebben een to
taal nieuwe formule. Van alle afdelingen heb
ben we zogenaamde 'belevingswerelden' ge
maakt. Ruim van opzet."
Neem de geluids- en elektronica-afdeling
Op zomaar een doordeweekse middag vergapen tienduizenden zich aan het nieuwe cen
trum.
waar het publiek op een vidiwall doorlopend
kan kijken naar clips en films. Op verzoek zijn
videofilms drie minuten lang te bekijken en
kunnen kinderen zich uitleven op allerlei
computerspelletjes, daarmee hun ouders de
kans gevend eens rustig te winkelen.
In totaal heeft Rotterdam er in het centrum
18.000 vierkante meter winkeloppervlak bij
gekregen. Twee nieuwe parkeergarages die
boven de ook al vernieuwde Hema en naast V
D zijn gesitueerd, bieden plaats aan 800 au
to's. Het verbouwde Metro-station is om de
hoek en dus vlakbij.
Het heeft een lieve cent gekost. Ruim 600 mil
joen gulden. Als de investeringen van de win
kels erbij worden opgeteld, is er voor zo een
slordige 1 miljard gulden verspijkerd aan het
eens zo saaie Beursplein. De huren mogen er
dan ook zijn.
Per vierkante meter moet er op jaarbasis tus
sen de 1700 en 2100 gulden neergeteld wor
den. Sommige plekken, de beste uiteraard, le
veren per vierkante meter 2400 gulden op. Die
huren kunnen zo hoog zijn omdat werkelijk
alle grote winkels zoals de Bijenkorg, C A, V
D Hennes Mauritz, Virgin en Kreymborg
bij elkaar zitten.
Het zijn de publiekstrekkers. De andere win
kels pikken dan vanzelf een graantje mee.
Voorzichtige berekeningen gaan ervan uit dat
de winkelomzet stijgt tot zeker 500 miljoen
gulden. Optimisten gaan zelfs uit van 750 mil
joen gulden.
„Met dit winkelcentrum kan Rotterdam jaren
vooruit," verzekert G. Hendriks van Multi
Vastgoed. „Want dit winkelcentrum zuigt ook
FOTO'S DE STEM DICK DE BOER
de omgeving mee. Ik ben er echt van overtuigd
dat al die funshoppers, zo noemen we de men
sen die eens een middagje gaan winkelen, blij
ven komen. Want dit centrum biedt werkelijk
alles."
Ook veiligheid. Altijd een heet hangijzer in en
rond winkelcentra die geliefd zijn bij dealen
de drugsgebruikers, graffiti-kunstenaars en
baldadige jeugd die hoeken en trappen als een
ideale ontmoetingsplaats zien.
Om het Beursplein van al dat 'gespuis' te vrij-
- waren, lopen er permanent dertig veiligheids
surveillanten rond. Zij komen vooral in actie
als bijvoorbeeld jongeren wat al te uitbundig
aanwezig zijn en het winkelpersoneel zich
daaraan stoort. Een druk op een knop is dan
voldoende om een van de surveillanten tot ac
tie te manen.
Het is slechts een klein onderdeeltje van een
veiligheidsplan dat in totaal zeven ton heeft
gekost. Om het complex zo optimaal mogelijk
te beveiligen heeft de beheerder van het win
kelcentrum, Projectmanagement Advies
groep BV, buurman World Trade Center in de
arm genomen.
Dat is gedaan omdat WTC op het gebied van
bewaking en beveiliging over de modernste
voorzieningen beschikt en veel ervaring heeft.
Vandaar dat de WTC-toren 24 uur en zeven
dagen als een allesziend oog waakt over het
nog naar nieuw ruikend winkelcentrum.
Wie wilde, kon zijn winkel laten uitrusten met
een speciale alarminstallatie. Na sluitingstijd
en in de weekends moeten hekken het Beurs
plein vrijwaren van verloedering en verpau
pering.
Het moet de 300.000 bezoekers die er naar
schatting iedere week te vinden zijn, een goed
gevoel geven. Niet alleen nu, maar ook over
een aantal jaren als Rotterdam gewend is aan
zijn nieuwe hart.
„Want dat is het toch," meent G. Hendriks.
„Dat hart moet lang blijven kloppen en stimu
lerend werken voor de directe omgeving. Dit
is een proces dat zich als een olievlek over
Rotterdam verspreidt."
INTERNET
PAGINA
VAKANTIE REIZEN
PAGINA
PAGINA
PAGINA
l