6 Student op universiteit selecteren' België misbri kindei Clinton s] naar de Tweedef Windstille grachten ^Rechter moet sluiten fractiekamer CP'86 Rotterdam bevestigen' Conflict dreigt tussen bonden en NS File-bestrijding gaat even langzaam als de file zelf Televisie-tientje DE STEM BINNENLAND Ritzen over lotingssysteem Onenigheid over uitvoering arbeidsduurverkorting houdt aan Afschaffen dienstplicht stelt Turkse jongens niet vrij DE STEM COMMENTAAR DE STEM Vanaf 2 september ziet u het met eigen ogen! 11111 ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1996 Den Haag (anp) - De selectie van studenten voor opleidingen met een beperkte toelating, zoals geneeskunde, moet in de toekomst wellicht niet centraal, maar op de universiteiten en hogescholen plaatsvinden. Als blijkt dat er voor het huidige lotingssysteem geen goed alternatief is zou relevante werker varing de kansen van studenten bij de selectie moeten vergro ten. Dat zei minister Ritzen (Onder wijs) gisteren bij de installatie van de commissie die naar alter natieven voor het huidige lo tingssysteem moet kijken. „Ik verwacht van u geen steen der wijzen", aldus de minister. „Er is geen enkel systeem dat niet leidt tot teleurgestelde perso nen." Hij wees erop dat voor de studie geneeskunde slechts een op de vier mensen wordt ingeloot. „Bij welk systeem ook, je houdt altijd drie teleurgestelde personen." Wel hoopt Ritzen dat de com missie erin slaagt een evenwich tige, rechtvaardige procedure te vinden, waarbij mensen meer het gevoel krijgen dat ze het lot in eigen hand kunnen nemen. Verslag Een hieuw systeem kan op zijn vroegst worden ingevoerd voor studenten die in het studiejaar 1998-1999 gaan studeren. De commissie, die onder leiding staat van prof.dr. P. Drenth, moet voor 1 maart volgend jaar verslag uitbrengen. Het huidige lotingssysteem, dat sinds 1975 van kracht is, is al lange tijd onderhevig aan kri tiek. De discussie laaide van de zomer op, toen de briljante scho liere Meike Vernooy ondanks een gemiddeld eindexamencijfer van 9,6 buiten de boot viel voor een studie geneeskunde. Wijzigingen Ritzen had overigens voor die tijd al aangekondigd te willen zien of er wijzigingen mogelijk zijn. Uit een Nipo-enquête bleek vorige maand dat de helft van de Nederlanders vindt dat intelli gente studenten zonder loting een plaats moeten krijgen. De stichting Lotgenoten zet zich de laatste maanden in voor een rechtvaardiger selectiesysteem. De initiatiefnemers willen een selectie waarbij motivatie en kwaliteiten meer meetellen. Rotterdam (anp) - De gemeente Rotterdam is een zogeheten bo demprocedure gestart over de sluiting van de fractiekamer van CP'86 in het stadhuis. Volgens gemeentesecretaris N. van Eek wil de gemeente van de rechtbank een bevestiging dat het besluit om de extreem-rechtse partij uit het stadhuis te zetten juist was. Donderdag treffen de gemeente en de CP'86-raadsleden J. Teijn en M. Freling elkaar voor de rechtbank. Een dag eerder dient het kort ge ding dat CP'86 bij de afdeling ci viel recht van de rechtbank heeft aangespannen. De raadsleden willen met het kort geding berei ken dat ze weer de beschikking over een kamer in het stadhuis krijgen totdat de commissie be zwaarschriften van de gemeente raad een uitspraak heeft gedaan over het collegebesluit. Dinsdag komt de commissie bijeen om zich over de kwestie te buigen. Eerder vingen Freling en Teijn bot bij de rechtbank. Ze hadden een kort geding aangespannen bij de afdeling bestuursrecht van de rechtbank. Rechtbankpresident mr. J. Mendlik stelde echter dat de raadsleden bij hem aan het verkeerde adres waren. Het colle ge heeft gehandeld als 'huisbaas' en dus is er sprake van een civiel rechtelijke relatie, aldus Mendlik. CP'86 moest in juni de fractieka mer in het stadhuis ontruimen nadat wethouder Simons (PvdA) vanuit de ruimte was gebeld door de Belgische extreem-rechtse ac tiviste Machteld de Bruin, de vriendin van het Utrechtse ex- CD-raadslid M. de Regt. Ze meld de Simons dat een van zijn fami lieleden in België betrokken was bij een ernstig ongeval. De Bruin verklaarde dat ze had gebeld om te controleren of het privénummer dat ze even te voren bij de Tweede Kamerfractie van de PvdA met dezelfde smoes had ontfutseld juist was. Tegenover de politie verklaarde ze aanvan kelijk dat ze uit eigen beweging had gehandeld. In een brief aan burgemeester Peper stelt ze ech ter dat ze in opdracht van Freling belde. »Acht grote ventilatoren moesten gisteren wind opwekken voor zeilers die aan de Battle of Amsterdam meededen. In de Keizers gracht werden kwalificatiewedstrijden gezeild. foto anp Utrecht (anp) - De vakbonden en de Nederlandse Spoorwe gen blijven het oneens over de manier waarop het bedrijf een 36-urige werkweek moet invoeren. Dat bleek gisteren tijdens het hervatte overleg met NS Reizi gers, de grootste poot van het spoorbedrijf. De bonden houden vast aan een herkenbare invulling van de vo rig jaar in de CAO overeengeko men arbeidsduurverkorting. Zij eisen extra ATV-dagen, bij voor beeld in de vorm van tweeweke lijkse roosters van negen werkda gen van acht uur. Dit levert de meeste werkgelegenheid op. Voor de bonden een hard punt, omdat de komende jaren duizenden ar beidsplaatsen komen te verval len. De NS houden vast aan een ar beidsduurverkorting in tijd per dag, uitgaande van een vijfdaag se werkweek. „Daar kan een ze kere flexibiliteit inzitten, maar voor ons zijn de kosten een be langrijk aspect", aldus een woordvoerder van NS-Reizigers na afloop van het overleg. De vakbonden vrezen dat de NS met de halsstarrige opstelling aankoersen op een keihard con flict. De arbeidsduurverkorting werd vorig jaar na grote arbeids onrust over dreigend banenver lies in het zogeheten 'Heide-ak- koord' overeengekomen. De kor tere werkweek, die op 1 oktober moet ingaan, moet het verlies aan arbeidsplaatsen opvangen. Begin juni gingen bonden en NS uiteen omdat de laatste nog een onderzoek wilden naar de invoe ring van de kortere werkweek bij het niet-rijdend personeel. Over de uitkomsten van dit onderzoek, dat naar verluidt zeventien va rianten heeft opgeleverd, zijn de bonden gisteren ingelicht. G. Hardeveld van de spoorweg vakbond FSV heeft een hard hoofd in het verdere verloop van de onderhandelingen. De onder handelingen bij NS-Reizigers worden 10 september voortgezet. Door Hans van den Broek Den Haag - Hoe meer auto's op de overvolle wegen, des te meer goede 'Haagse' ideeën, wilde plannen en losse flodders om het onbezonnen au togebruik tegen te gaan. Van reke ning rijden tot spitsvignetten, van tolpleinen tot snelheidsbegrenzers en carpoolen. Maar veel anti-autoplan nen sneuvelen voortijdig onder druk van de machtige 'autolobby', worden afgeschoten in de Tweede Kamer of komen zelfs niet verder dan de teken tafel. Nederland is distributieland. Vervoer is een belangrijke inkomstenbron. En met 'autootje pesten' maak je je als politicus niet populair. Maar de files rijzen de pan uit: het verkeer eist nodeloos veel slacht offers, de economie dreigt te ontwrichten en de eens zo schone lucht wordt vuiler en vuiler. Vandaar dat de roep om draco nische maatregelen sterker wordt. Want zelfs de meest fervente autorijder beseft dat de grenzen van de groei in zicht ko men. Op Nederland Betonland zit nie mand te wachten. De strijd tegen de files is er een van lange adem. Geen enkele politicus zal het in z'n hoofd halen om serieus het autobezit aan te pakken. Hier en daar wordt wel eens een proefballonnetje opgelaten - denk aan het pleidooi voor een vergunningen stelsel - maar geen weldenkend mens acht zo'n systeem in de nabije toekomst haalbaar. Wie zou naleving daarvan hoe dan ook moeten controleren? Het is al moeilijk genoeg om de maximumsnelheid te handhaven. Notoire hardrijders gaan er soms zelfs publiekelijk prat op dat zij hooguit eens per jaar tegen een bekeuring aanlopen. Het 'paarse' kabinet doet nu een man moedige poging om uit de file-impasse te komen. Met een breed pakket aan maat- foto dijkstra Minister Jorritsma autogebruik indammen en bij tunnels. Van het plan is nooit meer regelen - dat zelfs kan rekenen op de steun van de ANWB - wil WD-minister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat) probe ren de ongebreidelde groei van het auto gebruik in te dammen. Bij het bedenken van plannetjes heeft zij uit een rijk arse naal aan oude ideeën kunnen putten. Met name haar voorgangster Hanja Maij- Weggen (CDA) legde samen met voorma lig milieuminister Hans Alders (PvdA) veel creativiteit aan de dag om de auto mobilist uit de auto, in de trein en op de fiets te krijgen. Maij kwam begin jaren negentig met het 'lumineuze' idee om een spitsheffing in de Randstad te introduceren. Automobilis ten zouden vanaf 1996 tussen zes en tien uur 's ochtends zo'n vijf gulden moeten gaan betalen op zeer drukke snelwegen iets vernomen. Zij toonde zich een fer vent voorstander van carpoolen, maar ook dat werd geen doorslaand succes. Nog steeds telt slechts een op de vijf au to's een medepassagier. Haar voorstel voor tolpleinen? Verdwenen in de prul lenbak. Maij blies ook een oud plan voor rekening rijden - een elektronisch tolsysteem - nieuw leven in. Dat idee is nog steeds niet van tafel, maar zal op z'n vroegst in 2001 ingevoerd worden. En dan nog alleen met een maximale inspanning in Nederland én de rest van Europa, temperde haar op volgster Jorritsma op voorhand al te hoge verwachtingen. Saillant detail: Jorritsma was in die jaren de meest fanatieke te genstander van de file-aanpak van Maij. Jorritsma zette na haar aantreden als mi nister hoe dan ook niet al te veel vaart achter file-bestrijding. Dat heeft al di verse malen geleid tot felle aanvaringen met de PvdA en D66, die haar van laks heid en desinteresse beschuldigden. En nu heeft de minister dan toch nog haar ei gen Mobiliteitsplan het licht doen zien, met als meest in het oog springend voor stel een verhoging van de benzine-accijns met 11 cent, exclusief btw. Elf cent? Wat een toeval. In het in 1993 verschenen Tweede Nationaal Milieube leidsplan (NMP2) wordt gepleit voor een accijnsverhoging van elf cent. In 1994 wel te verstaan. Dat wordt nu dus 1 juli 1997. Zoals ook twee jaar geleden al de bedoe ling was, wordt de totale opbrengst via een verlaging van de motorrijtuigenbe lasting teruggesluisd naar de automobi list. Dat is vooral gunstig voor schone rij ders, en voor zondagsrijders. Wie veel en vuil rijdt, moet er geld op toeleggen. Mocht minister Jorritsma stiekem de voorstellen van dat oude NMP2 willen volgen, dan kunnen automobilisten reke nen op een verdere verhoging tot 20 cent in 2000. De tien daaropvolgende jaren zou de accijns op benzine nog eens met 40 cent tot twee kwartjes verhoogd moeten worden. Volgens een aantal verkeersdes- kundigen, en in hun kielzog de milieube weging, zetten zulke beperkte verhogin gen geen zoden aan de dijk. Pas bij een accijnsverhoging van, pakweg, een gul den, zouden mensen bereid zijn de auto te laten staan. Dat mag waar zijn. Maar als het kabinet erin slaagt om alle maatregelen - van ac cijnsverhoging tot aparte rijstroken voor doelgroepen en van intensievere ver keerscontroles tot een strenger parkeer beleid - ongeschonden door de Kamer te loodsen, gebeurt er tenminste eindelijk eens iets substantieels. En file-rijders weten als geen ander dat kleine stapjes vooruit altijd beter zijn dan stilstand. Den Haag (anp) - Jongens die zowel de Turkse als de Neder landse nationaliteit bezitten, lopen door de opschorting van de opkomstplicht in Neder land het risico dat zij alsnog in Turkije hun dienstplicht moeten vervullen. Dat antwoordt staatssecretrais Meijling van Defensie op vragen van het GPV-Tweede-Kamerlid Van Middelkoop. Toen de dienstplicht nog van kracht was, hoefden jongens die in Nederland voor hun nummer opkwamen niet meer in Turkije onder de wapenen. Nederland schafte de opkomstplicht begin dit jaar af. Voor jongens die vrijwillig in Nederland het leger ingaan, geldt niet dat zij dan ook auto matisch vrijgesteld zijn van de Turkse dienst. Turkije heeft niet ondertekend het verdrag over het voldoen van de dienstplicht door jongens met een meervou dige nationaliteit. Daarin is be paald dat jongens die vrijwillig het leger ingaan, niet meer op hoeven te komen in hun andere vaderland. Nederland heeft Turkije wel ge vraagd om jongens die in actieve dienst gaan ontheffing te verle nen. Ankara heeft dat verzoek op 10 mei afgewezen met het ar gument dat de Turkse wet hier voor geen mogelijkheid biedt, schrijft de staatssecretaris. HET ZAL NOG een hele tijd duren voor het tv-landschap ordend. Het aantal stations groeit maar door en de disc__„, over wie voor wat moet betalen, woedt hevig. De modaleft ker ziet intussen van alles op zich afkomen en wordt nergens over geraadpleegd. Een ding wordt langzamerhand wel duide lijk. De mogelijkheid om de blik op de wereld en de eigen regie te vergroten gaat ten koste van de portemonnee van de consu ment. Als het aan staatssecretaris Nuis van Cultuur ligt, wordt de toe komstige kostenpost van de tv-kijker nog hoger. Vanaf vol gend jaar mogen provincies maximaal tien gulden per huis houden op het huidige kijk- en luistergeld heffen. Nuiszi er een tientje uit de landelijke omroepbegroting bij. In de provincies is niet meteen juichend gereageerd op plannen van Nuis die via deze achterdeur de regionale omrol pen alsnog de gelegenheid wil bieden een eigen tv-kanaal te beginnen. Zuid-Holland heeft het voornemen van Nuis wezen en ook een meerderderheid van de Provinciale in Noord-Brabant zegt niet veel voor de plannen van Nuislt voelen. De gereserveerde houding van de provinciale politici is te recht. In het hele land worden initiatieven ontplooid om te ko men tot regionale tv. De meeste gaan ervan uit dat ze opeigen benen moeten staan. Ze moeten hun budget afstemmen op de reclame-opbrengsten of uit bijdragen van kijkers. Dat is dan echter wel een kwestie van vrije keuze. Voor de regionale omroepen geldt dat marktmechanisme blijkbaar niet. Wanneer zij hun financiële zaken niet voor elkaar krijgen, worden ze geholpen door Nuis, die vervolgens een heffing van tien gulden op de omroepbijdragen legt. Terwijl niet eens is onderzocht of de kijker wel zit te wachten op weer een regionaal tv-kanaal. Staatssecretaris Nuis loopt met zijn ideeën achter de ontwikke lingen aan. De markt in medialand verandert bijna met de dag, Aan aanbod geen gebrek. De overheid moet zich daarbij terug houdend opstellen en zeker geen extra omroepbijdragen opleggen. BINNENLAND KORT Parool eenmalig op 'tabloid'-formaat Amsterdam - Het dagblad Het Parool heeft gisteren een bijzon der vormgegeven editie laten verschijnen. Een 'dwarse krant': de kolommen van de voor- en achterpagina over de breedte ge drukt, zodat de krant oogt als een 'tabloid' (halfformaat). De bijzondere editie is een afscheidssaluut aan hoofdredacteur Syt- ze van der Zee, die donderdag bekendmaakte dat hij opstapt. Van der Zee (55) acht zich niet in staat en beschouwt het als on verstandig om als eindverantwoordelijk hoofdredacteur leiding te geven aan het veranderingsproces dat het verliesgevende Pa rool moet doormaken. Van der Zee, hoofdredacteur sinds 1988, ontwikkelde een plan om de krant landelijk te laten voortbestaan, op een handzaam half-formaat. Sepot tweede ontuchtzaak Guido de Bres Amersfoort - Justitie stelt geen vervolging in tegen een van on tucht verdachte gymleraar van de Amersfoortse scholengemeen schap Guido de Brés. Een oud-leerlinge had de man beticht van seksueel misbruik. Het Openbaar Ministerie heeft voor die aan tijging echter geen bewijs gevonden en de zaak daarom gesepo neerd, zo heeft de advocaat van de docent gisteren bekendge maakt. De beschuldigingen tegen de sportleraar kwamen in maart, vlak nadat op dezelfde scholengemeenschap de geruchtmakende on tuchtzaak rond een 45-jarige aardrijkskundedocent aan het licht-was gekomen. Tegenover de Amersfoortse Courant vertelde de inmiddels 25- jarige aangeefster dat de leraar lichamelijke opvoeding zich ja ren terug aan haar had vergrepen nadat zij een avondje op zijn kinderen had gepast. Volgens de oud-leerlinge zouden ook nog andere meisjes zijn lastiggevallen. Verdachte moord op CD'er aangehouden Sittard - De politie heeft gisteren een 29-jarige vrouw en een 34- jarige man uit Munstergeleen (gemeente Sittard) aangehouden. Justitie verdenkt beiden van betrokkenheid bij de gewelddadige dood van de 44-jarige S. van de Boel uit Urmond, afgelopen zon dagnacht. De man, lijsttrekker van de Centrumdemocraten bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen in 1994 in Stein, werd zondagnacht door de politie in Sittard dood in zijn auto gevonden. De auto stond onbeheerd en met brandende lichten op een kruising. Mijnenruimers blijven zes maanden Den Haag - De uitzendtermijn van Nederlandse militairen die in Bosnië mijnen ruimen, blijft zes maanden. De Explosieven Op- ruimings Dienst (EOD) drong er in mei op aan deze militairen gezien de hoge werkdruk in Bosnië al na vier maanden af te los sen, maar minister Voorhoeve (Defensie) wees dat in antwoord op Kamervragen gisteren van de hand. De uitzendtermijn van zes maanden is in het algemeen niet te lang, aldus de bewindsman. „Gebleken is dat de inzet in Bosnië wordt ervaren als een zware maar aanvaardbare fysieke en psy chische belasting." De psychische druk kan in incidentele gevallen hoog oplopen, 'bij voorbeeld als men wordt geconfronteerd met explosieven op lijken'. In dat geval kan de commandant ter plaatse de militai ren extra rusttijd gunnen als de omstandigheden dat toelaten, verklaart de minister. Er worden momenteel nieuwe instruc teurs opgeleid. Werving beroepsmilitairen gaat goed Den Haag - De werving van beroepsmilitairen verloopt bijzon der voorspoedig. Dit schreef staatssecretaris Meijling (Defensie) gisteren in een brief aan de Tweede Kamer. In totaal zijn in 1995 ruim 8200 banen op de arbeidsmarkt aan geboden. Ruim 7500 personen kregen een baan bij Defensie. Uit de resultaten van de afgelopen tien jaar blijkt dat Defensie jaarlijks gemiddeld 90 procent van de aangeboden banen kan invullen. Voor 1996, het overgangsjaar naar een vrijwilligers' krijgsmacht, verwacht Defensie hetzelfde positieve resultaat. De totale behoefte aan militair personeel bedraagt in 1996 onge veer 9000 personen. (ADVERTENTIE) Van onze redactie buitenland Brussel - De Belgische regeri die vast zitten voor kindermis tieminister De Clerck gisterm rechters moet voortaan bij u vervroegde vrijlating van verc Daarnaast blijven rechters ver antwoordelijk voor de behande ling die volgt op de vervroegde invrijheidstelling. Bij risicoge vallen wil de regering die vrijla ting terugdraaien. Een speciale commissie moet daarover oorde len. De regering wil zo in de toekomst drama's als de zaak-Dutroux voorkomen. Mare Dutroux blijkt verantwoordelijk te zijn voor ontvoering, seksueel misbruik en mogelijk ook de dood van zekei zes Belgische meisjes. Verder valt zijn naam bij vele andere ver dwijningen van kinderen binnen en buiten België. Dutroux kwam in '92 vervroegd vrij, na zes jaar te hebben uitge zeten van een straf van 13,5 jaar voor de verkrachting van vijf meisjes. Een commissie was - overigens niet unaniem - van me ning dat hij niet in zijn oude fout kon vervallen. Naast een strengere beoordeling van gedetineerden zegt De Clerck dat er ook meer aandacht komt voor de behandeling van slacht offers van seksueel misbruik. Misbruikers krijgen behandeling in speciale centra. Na hun vrijla ting gaan reclassering en hulp verleners hun gedrag beter vol gen. De Belgische politie heeft in Ju- met, in het houten huis van Mare Dutroux, twee verdachte plaat sen ontdekt met behulp van de sonarapparatuur. Volgens de po litie zal zij de verdachte plaatsen pas maandag nader onderzoeken. Ook in een ander huis van Du troux in Marcinelle is een ver dachte plek ontdekt. De afgelopen dagen spitste de Chicago (anp) - De Amerikaan: mocratische conventie afgeslot de brug die hij zal slaan naar c toespraak prees Clinton de vo jaar is gemaakt op het gebied v daadbestrijding en het milieu. „Amerika is op het rechte pad, maar dat is niet genoeg," aldus Clinton. Daarom wil hij de ko mende vier jaar op de ingeslagen weg voortgaan. Dat was het cen trale thema, de brug naar de 21e eeuw, niet terug naar het verle den met Dole, maar op naar de toekomst met Clinton. Op de hem eigen wijze illustreerde Clinton problemen en oplossingen in een stortvloed van woorden en cijfers en voorbeelden die voor de gewo ne man begrijpelijk zijn, met het accent op kinderen. Kansen voor ieder en een eigen verantwoorde lijkheid is het motto. Iedere Amerikaan moet twee jaar universitair onderwijs kunnen genieten na de middelbare school. Om dat mogelijk te ma ken moet universitair onderwijs bijgesteld worden van belasting. Om de kansen voor allen te ver groten moeten er verder subsidies en training komen voor het om scholen van werknemers. „Als we dat soort dingen doen zal een kind van acht kunnen lezen, iedere twaalfjarige zal op het In ternet kunnen komen en iedere achttienjarige zal naar een uni versiteit kunnen," aldus Clinton. „Het gaat economisch goed in Amerika. Moeten we dan volgens het recept van Dole dezelfde fout Maken van de jaren tachtig die de staatsschuld opdrijft, economi sche groei afremt, recessie ver oorzaakt? Natuurlijk niet," riep CUnton samen met de zaal. De president ging in op de om streden bijstandswet. Die wet Moet bijstandstrekkers aanspo- Een uitnodiging faxen uitwisselen met je moeder, En Primafoon heeft nu Koop je een fax vanaf f795 de Hudson 80, voor maar Kom dus snel naar Prima Koop een fax voor jezelf aan een ander. M ee 'j-J f 9f f en Primafoons Breda, Ginnekem Roosendaal, Dr. Braberstra 'J gelijktijdige aankoop van een fax va

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 4