Dit weekeinde opnieuw noodweer in Pyreneeën
aBe
ich k<
het
in
'TFe komen hier nooit meer terug
Israël 18 augustus
weg uit Hebron
Tsjetsjeense rebellen
blijven Jeltsin tarten
De zaak Robin
Nederland 1
gebruik 'pb
DE STEM
BUITENLAND
rëSTEM
I Hoosbuien in Spanje waren voorspeld I 'Autoriteiten hebben niet gewaarschuwd'
PTp yf y
-
DE STEM
COMMENTAAR
edrijf was bot
BUITENLAND KORT
Protest EU tegen anti-terreurwet VS
Toename mensensmokkel naar Duitsland
Spanning rond 'leerjongensmars' Derry
Meer steun voor Venetiaan
Gesprek ontbinding Herceg-Bosna mislukt
ZiZol'nCor»
Pakket voor f 49,9
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1996
Van onze verslaggeefster
Den Bosch - Het noodweer
dat de ramp in de Spaanse Py
reneeën heeft veroorzaakt is
door het KNMI al vanaf dins
dag voorspeld. Het komend
weekeinde verwacht het me-
tereologisch instituut in De
Bilt opnieuwe dergelijke
hoosbuien in deze regio. Vol
gens het weerinstituut is nooit
te voorspellen waar dergelijke
buien precies vallen.
De Spaanse krant El Pais meldde
gisteren dat de autoriteiten geen
enkele waarschuwing hadden
doen uitgaan in dit deel van de
provincie Huesca omdat de de
hoosbui 'totaal onvoorspelbaar'
was. De meterologische diensten
hadden wel gewaarschuwd voor
zware buien, maar dan zuidelij
ker.
„In de Spaanse Pyreneeën is zeer
warme vochtige lucht uit het zui
den in botsing gekomen met min
der warme lucht uit Frankrijk.
Die warme lucht wordt tegen de
berghellingen omhooggestuwd.
Daar ontstaan geweldige buien
wolken uit.
Het rampgebied is uren achter el
kaar door een hele serie buien ge
troffen," aldus H. Geurts, woord
voerder van het KNMI in de Bilt.
De stortbuien begonnen tegen
19.00 uur en gingen een groot
deel van de nacht door.
Als in een bergebied de grond
verzadigd is, gaat de bovenste
laag schuiven, waardoor een
mengsel van stenen, water, grond
door het dal in een aanzwellende
stroom naar beneden glijdt. Dat
is met de rivier de Aras, waar de
camping Virgen de las Nieves
aanligt, gebeurd. Tot voor giste
ren stond deze rivier nagenoeg
droog.
Volgens Geurts is het voor het
eerst dit jaar dat de Spaanse Py
reneeën door dergelijk noodweer
worden getroffen. Hoeveel milli
meter er in het rampgebied viel,
is volgens Geurts pas over enkele
weken bekend omdat er weinig
weerstations in die regio staan.
„Maar het moeten honderden
millimeters geweest zijn."
In hoeverre houtkap de ramp
heeft verergerd, waardoor de
grond minder vastgehouden
wordt, kan Geurts niet zeggen.
„Klimatologisch gezien kunnen
dit soort buien in deze regio
plaatsvinden. Bijna ieder jaar
valt wel ergens in de Pyreneeën
of Alpen iri Frafikrfjk, Spanje en
Italië meer dan 200 millimeter,"
zegt de woordvoerder van de KN
MI.
De catastrofe in Biescas is de ern
stigste overstromingsramp die de
laatste jaren op een camping in
Europa heeft plaatsgevonden.
Het lijkt een verhevigde herha
ling van de ramp in Le Grand
Bornand in de Franse Alpen, 40
kilometer ten oosten van Annecy.
Daar kwamen in 1987 in soortge
lijke omstandigheden 23 mensen
om.
Onweer en stortregens leidden er
op 14 juli 1987 toe dat de rivier de
Borne uit zijn oevers trad. Hier
door ontstond een modderlawine
die de camping Le Grand Bor-
nard, gelegen aan een zijbeekje
van de Borne, wegspoelde.
Bomen, auto's, caravans en me-
tersgrote rotsblokken werden
meegesleept.
Sommige lijken van de 23 doden
werden in het meer van Genève
teruggevonden, waar de Borne in
uitstroomt.
Drie Nederlandse gezinnen ver
loren al hun hebben en houden
bij de ramp.
Hulpverleners waren gisteren op de volledig verwoeste camping Las Nieves de hele dag bezig met het zoeken naar slachtoffers en het bergen van lijken.
FOTO EPA
VERVOLG VAN VOORPAGINA
De in terrasvorm opgebouwde
camping werd meegesleurd,
evenals enkele bruggen en een
deel van de weg.
De zon schijnt donderdagmid
dag. De Pyreneeëntoppen liggen
er blakend bij. Het is nauwelijks
voor te stellen dat een halve dag
eerder zich hier een apocalyp
tisch schouwspel heeft voorge
daan. Die fraaie camping werd in
een half uur herschapen tot een
ware ravage.
„Het was hier als de helHzegt
een vrouw met tranen in haar
ogen. Ze draagt twee pjgstie tas
sen. Ze heeft het racketspelletje
van haar twee kinderen bijeenge
gaard en een paar t-shirts opge
raapt. Ik heb ze niet mee durven
nemen. Ze waren vandaag aardig
rustig. Dus wilde ik ze dit bespa
ren.
Haar echtgenoot, Felix, valt haar
bij. De man uit Barcelona was net
drie dagen geleden aangekomen
om een prettige vakantie te te
vieren. Het had veel en hard gere
gend, dat wel, maar om nu te zeg
gen dat hij bezorgd was, nee.
„Het regent in de bergen wel va
ker hard. Geen reden om je zor
gen te maken."
Totdat hij ineens zijn familie
door een meter hoog water in vei
ligheid moest brengen. Die
boom," wijst hij. Die boom ben ik
voor eeuwig dank verschuldigd."
Het had hard geregend, al twee
dagen lang. En plotseling, om
streeks half 7, begon het te stort
regenen.
Zo hard, dat Wim en Mardien
Hartkamp uit Veenendaal de
vaat maar even in de voortent lie-
Een overlevende van de ramp staat met een bundeltje bezittingen voor zijn verwoeste tent.
FOTO REUTER
ten staan. Ze hadden net het
avondeten op. De vijf kinderen
speelden in de caravan. Ze ston
den op het achtste terras, aan het
water.
„Ik was in de voortent. Ik zag in
eens water de tent binnenkomen.
We hoorden plotsklaps een
enorm gerommel, ene soort conti
nue donder. Ik keek buiten en zag
het beekje buiten zijn oevers tre
den. Toen riep ik naar de kinde
ren dat we weg moesten. Snel
ging iedereen in de auto, We re
den als eerste van de camping af.
Op dat moment stond het water
al centimeters hoog op het as
falt."
Wim en Mardien Hartkamp zijn
naar de camping teruggekomen.
Ze zoeken hun caravan. Op het
moment dat koning Juan Carlos
over de plaats van de ramp wordt
rondgeleid, zegt Hartkamp plot
seling: „Daar ligt ie." De caravan
is vijf terrassen naar beneden ge
gleden. De waanzinnige glijpartij
kwam teneinde tegen een boom.
Het verwrongen wrak lig tussen
drie andere caravans: een uit
Gran Canaria, een uit Zaragoza.
Het kenteken van de laatste is
weggescheurd. De paspoorten en
andere papieren - 'we hebben
niets meer' - zijn door de Guardia
Civil weggehaald. Ze liggen bij
de andere kostbaarheden op het
lokale politiebureau.
„We nemen maar wat speelgoed
mee voor de kinderen. Die zijn
;zich Wezenloos geschrokken.
Vooral de jongste. Die begrijpt
niet wat er is gebeurd." Volgens
de ANWB waren op de camping
maar vier Nederlandse families
aanwezig en volgens een woord
voerder gaat het met allen goed.
Ook de familie Ward uit Yorkshi
re raapt wat spulletjes bij elkaar.
Zij zaten in hun caravan op het
moment dat ze weggleden. „Nie
mand heeft ons gewaarschuwd.
Maar misschien wist ook nie
mand dat dit mogelijk was." Ze
waren pas drie dagen in Biescas.
„Ik sta nog te trillen op mijn be
nen," zegt Ward, terwijl hij wat
kinderboeken uit het wrak van de
auto haalt. We hebben ons in red
ding gebracht in een boom. Vijf
minuten, misschien een halfuur
hebben we zo gehangen. We ko
men hier nooit meer terug."
Onderweg naar het vlakbij lig
gende stadje Jaca blijkt hoe klein
het rampgebied was. Twee kilo
meter van de camping wroet een
vrouw in alle rust in haar groen-
tentuintje. Alsof er nooit een
overstroming was geweest.
Van onze redactie buitenland
Jeruzalem - Een speciale commissie van de Israëlische regering
heeft besloten Israëlische troepen uit Hebron op de westelijke
Jordaanoever terug te trekken.
(ADVERTENTIE)
Stop nu voor eersteklas
De beslissing moet nog ter goed
keuring worden voorgelegd aan
de parlementaire commissies van
Buitenlandse Zaken en Defensie.
Na een ontmoeting tussen de Is
raëlische minister van Defensie
Yitzhak Mordechaï en de Pales
tijnse president Yasser Arafat,
zullen de Israëlische soldaten op
18 augustus het grootste deel van
Hebron verlaten, aldus de Israëli
sche televisie.
Israëlische gevechtsvliegtuigen
hebben gisterochtend doelen van
de pro-Iraanse Hezbollah (partij
van God) in de Bekaa-vallei in
het oosten van Libanon met ra
ketten bestookt. Er raakten zeker
twee mensen gewond, onder wie
een Syriër. Syrië beheerst de val
lei sinds 1976.
Het Israëlische leger houdt de
controle over het centrum van
Hebron waar 400 joodse kolonis
ten wonen, temidden van 120.000
Palestijnen.
Volgens de Israëlische radio blijft
Jeruzalem een vijfde deel van het
grondgebied van Hebron contro
leren, inclusief het graf van de
patriarchen en de weg die de ne
derzetting Kiryat Arba met het
noordoosten van Hebron ver
bindt.
Hebron is de laatste grote stad op
de westelijke Jordaanoever die
Israël volgens de autonomie-ak-
koorden aan het Palestijns be
stuur overdraagt.
De Israëlische minister van Justi
tie, Yaacov Neeman, heeft zijn
intussen ontslag ingediend. Zijn
terugtreden komt op het moment
dat de Israëlische justitie een on
derzoek instelt naar de mogelijk
heid dat Neeman in het verleden
een getuige heeft beïnvloed om
strafvervolging te voorkomen.
Neeman was destijds advocaat
van de voorzitter van de ultra-or
thodoxe partij Shas, Arie Deri,
tegen wie een zaak loopt in ver
band met beschuldigingen van
fraude.
In zijn ontslagbrief aan premier
Netanyahu ontkent Neeman de
beschuldigingen aan zijn adres.
Netanyahu's woordvoerder sprak
de hoop uit dat de kwestie snel is
opgehelderd en dat Neeman
spoedig zijn werk als minister
van Justitie kan hervatten. De
premier zal in de tussentijd een
vervanger aanstellen.
Deze week extra: Dé succesvolle
Auto\Neek occasionspecial
occasionmeu
Als wij onze lezers méér te vertellen hebben, doen wij niet moeilijk. Dan
maken we AutoWeek gewoon extra dik. Daarom telt AutoWeek deze week
maar liefst 72 pagina's. Met allereerst de meer dan 20 pagina's dikke
AufoWeek occasionspecial. Die zit
barstensvol eersteklas nieuws over
tweedehands auto's. Uiteraard compleet met prijzen, verkooptips en
aanschaftips. Natuurlijk hebben we nog meer autonieuws. Zoals de test
tussen de de gloednieuwe Peugeot 106 GTI en de Peugeot 205 GTI (1991).
En één tussen de Mercedes E230 combi en de Volvo 960 2.5 Estate. Verder
ook sportnieuws, technisch nieuws, een poster van de Ford
Mustang Cobra. Voor zo'n eersteklas autoblad stop je toch
meteen bij de eerste winkel die je ziet! Of beter nog:
stop met lezen en bel voor een jaarabonnement. Dan
heb je voortaan elke week het laatste autonieuws als eerste in de
bus. En ontvang je als welkomstgeschenk ook nog eens een
schaalmodel van de Ferrari F355!
plusi
IN HET BELANG van het onderzoek is het Openbaar Minister!
niet bereid nadere informatie te verstrekken. Het is een zin die]
door de vertegenwoordigers van het OM bijna standaard i
richting van de media wordt gebruikt.
Niet geheel en al onbegrijpelijk. Onderzoekers van misdrijven
hebben er soms baat bij dat ze in alle rust aan een zaak kunned
werken, dat ze niet voor de voeten worden gelopen door pro.
fessionele of andere nieuwsgierigen. Redenerend dat vroegtii,
dige publicaties de onderzoeksresultaten negatief kunnen
beïnvloeden, kiezen Openbaar Ministerie en politie liever zelf
het moment uit om in de openbaarheid te treden.
Het begrip voor de belangen die het Openbaar Ministerie has
teert, kent echter grenzen. Soms wordt door het OM zo verbe
ten vastgehouden aan een eenmaal ingenomen standpuntdatl
de vraag gerechtvaardigd is wie of wat ermee gediend is.
De zaak Robin Bogers is hiervan een voorbeeld. Er hangt nog
steeds een grote mist van geheimzinnigheid rond de begin
april verdwenen Bredase kleuter. Er zijn verdachten, maar jus
titie lijkt tot nu toe over niet meer te beschikken dan een aantal
moeizaam vergaarde verklaringen. Een geloofwaardige
kentenis is nog niet aan de orde, ondanks drie maanden z
intensief verhoor.
Vanaf het moment van de arrestatie hebben justitie en polM
absolute radiostilte betracht. Verder dan nietszeggende pers
verklaringen zijn ze niet gekomen. De berichtgeving in de me-1
dia is te danken aan de eigen speurzin van de journalisten.
Als klap op de vuurpijl komt het verzoek van het Openbaar Mi-|
nisterie om de rechtszaak tegen de verdachten achter gesloten
deuren te behandelen.
Diverse juristen van naam hebben in deze krant hun verbazing!
uitgesproken over de handelwijze van het OM. Zij huldigente-j
recht het standpunt dat uiterst terughoudend met een derge
lijk verzoek moet worden omgegaan. Rechtszittingen zijn m
Nederland in principe openbaar. Slechts wanneer er zwaarwe
gende belangen aan ten grondslag liggen, kan van dit beginsel
worden afgeweken.
De mogelijkheid dat het OM in Breda tijdens de behandeling
van het verzoek door de Bredase rechtbank een konijn uit de
hoge hoed tovert blijft mogelijk, maar de onderzoeksresulta
ten die tot nu toe bekend zijn geworden, geven geen aanlei
ding voor die veronderstelling. Voor zover nu valt te overzien
dient de wettelijke openbaarheid te prevaleren.
onze verslaggever
liainsdonksveer - De Flip
's hebben opvolgers gekre-
bij de chips van Smith
r volwassenen zitten nu
lorkaartjes', bij de Sulta-
s van Verkade komen 'be-
gende popclips'. Dat alles I
ie strijd om de gunst van de
tonsument.
de flipPorage het hoogtepunt
joJbij? Chipsfabrikant Smiths
ft er eind juli nog een nieuwe
jerie tegenaan gegooid, de Spiek-
o's met allerlei wetenswaar-
„i die kinderen op school
uen gebruiken. Van de grote
van de wereld tot en met de
jeede wet van Newton. Maar of
jaarna weer een reeks komt, is
afwachten,
niddels heeft de chipsbakker|
Brussel - Diplomatieke vertegenwoordigers van de Europese
Unie zullen hebben gisteren formeel protest aangetekend bij de
Amerikaanse regering tegen de D'Amato-wet. De wet biedt de VS
de mogelijkheid sancties te nemen tegen bedrijven die meer dan
40 miljoen dollar investeren in Libië en Iran. De Unie is sterk ge
kant tegen de Amerikaanse maatregel, omdat ook Europese be
drijven de dupe kunnen worden van sancties. Geen enkel land
heeft het recht de buitenlandse politiek van andere landen te be
palen, stelt Brussel.
Bonn - Het aantal illegalen dat Duitsland wordt binnengesmok
keld stijgt dramatisch. De afgelopen zes maanden werden 914 ge
vallen van mensensmokkel geregistreerd. Dat is ruim 19 procent
méér dan het eerste half jaar van 1995. Aan de Duitse grenzen,
maar ook midden in de Bondsrepubliek - langs Autobahnen en op
de parkeerplaatsen van wegrestaurants - werden het afgelopen
half jaar ruim 3500 illegaal ingereisde personen opgepakt; 13 pro
cent meer dan in de eerste zes maanden van het vorige jaar.
Londen - Inwoners'van de Ndörd-Ierse stad'Lon'döndefry berei
den zich voor op een weekeinde van ongeregeldheden en een mo
gelijke herhaling van de gewelddadige confrontatie bij Porta-
down, vorige maand. Een voor zaterdag door de protestantse Ap
prentice Boys Order georganiseerde mars is uiteindelijk gedeelte
lijk verboden door de Noord-Ierse politie. Maar duizenden sym
pathisanten van de Orde worden nu in de overwegend katholieke
stad verwacht om 'historische' rechten te claimen.
Paramaribo - Voor president Ronald Venetiaan ziet de toekomst
er na gisteren weer iets florissanter uit. De huidige president van
Suriname behaalde in de tweede ronde van de presidentsverkie
zingen in het parlement meer stemmen dan zijn concurrent Jules
Wijdenbosch. Bij de eerste ronde, woensdag, waren de rollen nog
omgedraaid. Bovendien lijkt het erop dat de Javaanse coalitiege
noot KTPI deel blijft uitmaken van de combinatie Nieuw Front.
Sarajevo - De besprekingen over de ontbinding van de eenzijdig
door Bosnische Kroaten uitgeroepen republiek Herceg-Bosna zijn
mislukt. De Amerikaanse diplomaat Kornblum toonde zich na af
loop teleurgesteld. Hij was speciaal naar Sarajevo gekomen om
het beraad bij te wonen. Herceg-Bosna moet volgens het Dayton-
akkoord opgaan in de moslim-Kroatische federatie, die in maart
1994 werd opgericht. De federatie werd gevormd om een eind te
maken aan de strijd tussen moslims en Kroaten in Bosnië en te
genwicht te bieden aan de Bosnische Serviërs. De Bosnische
Kroaten weigeren echter onder de federatie te vallen, omdat die
volgens hen wordt overheerst door de moslims.
jrJoke Knoop
jiburg - Het is eigenlijk een
[enfabriek AaBe haar bestaai
Tilburgs laatste textielf
Haard, werkte zich al jarenla
werkte tegen elke prijs
lesnoods tegen de kostprijs
jinder om klanten aan zich
(linden. De machines en het per-
el moesten koste wat kos
lan de gang blijven. Een nobe|
treven dat ook door allerlei an|
lere oorzaken tot een funeste af!
oop leidde.
,De meerwaarde van ons produc
niet vertaald in de prijs," zeg
gen enkele leden van de onderne
aad (OR). Ze noemen al
(oorbeeld de prijs van de stc
voor vliegtuigstoelen. Die is ma
rhine-wasbaar, iets wat de vie
concurrenten in de wereld nie
(oor elkaar konden krijgen. D
diegmaatschappijen bespaarde
handenvol geld omdat chemiscl
reinigen niet meer nodig was. D
stof had voor een betere prijs ge
leverd kunnen worden. Een ge
miste kans.
AaBe kon door de kleine of ont
brekende winstmarge onvoldoer
verdienen om de financiël
Jast en de rente daarop af te los
len. Daarvoor was weer nieu'
kapitaal nodig. Met als gevoj
flat schuld op schuld stapelde. I]
was niet tegenop te werken. Vo
gens een lid van de ondernfl
mingsraad staat AaBe voor
miljoen gulden in het krijt.
In maart kreeg de OR te hor^
flat het bergafwaarts ging en d;
Grozny (dpa/afp/rtr) - Het nieuwste offensief van de rebelleni»
Tsjetsjenië dreigt de inauguratie van Boris Jeltsin als
van Rusland vandaag volledig te overschaduwen.
De Russische troepen zijn er gis
teren nog steeds niet in geslaagd
de opstandelingen uit de Tsjetsj
eense hoofdstad Grozny te ver
drijven.
Twee dagen na het begin van het
offensief bevinden zich nog onge
veer 3500 opstandelingen in Gro
zny. Zij kregen gisteren verster
king van tweehonderd medestrij
ders. Russische pantserwagens
boekten weliswaar terreinwinst,
maar slaagden er niet in het om
singelde regeringsgebouw in het
centrum van Grozny te ontzetten.
De rebellen namen een vleugel
van het gebouw in. Russische ge
vechtshelikopters probeerden
hen er met raketaanvallen uit te
drijven. Oök in de steden Argoen
en Goedermes gingen de gevech
ten donderdag in alle hevigheid
door.
De rebellen hebben tientallen
Russische pansterwagens en heli
kopters uitgeschakeld. In de ge
vechten zijn de afgelopen drie
dagen minstens 70 Russische sol
daten en 200 Tsjetsjeense rebel
len omgekomen. Honderden mili
tairen en burgers zijn gewond ge
raakt. Het Internationale Rode
Kruis riep op tot een staakt-het-
vuren.
De pro-Russische regering, fl>'
gevlucht is naar een Russische
basis buiten Grozny, noemde de
situatie 'ernstig'. De Russische
premier Tsjernomyrdin sprak
zich uit voor 'de hardste maatre
gelen tegen terroristen en misda
digers'. Hij wees echter een
grootscheepse hervatting van de
oorlog in Tsjetsjenië af. De pre
mier wil een tweede 'Afghanis
tan' voorkomen. Tussen 1979
1989 probeerde de Sovjetunie te
vergeefs Afghanistan onder con
trole te krijgen.
Tsjernomyrdin zei ook dat df
Russische troepenversterkinge»
36 uur te laat in Grozny warec
aangekomen. Hij gelastte een on
derzoek naar het slechte functio
neren van het Russische leger uj
de Kaukasus, terwijl toch beken"
was dat de rebellen een gr°te
operatie wilden starten.
Jeltsin hield zich gisteren nog
steeds op de vlakte over de opge
laaide strijd in Tsjetsjenië. W
inauguratie als nieuwe presiden
dreigt volledig overschaduwd
worden door het falen van hf
Russische leger. Jeltsin beloot
in zijn verkiezingscampagne
snel einde aan de al meer dan a
derhalf jaar durende oorlog-
Amsterdam (anp) - Van de Eur
pese landen maken consument)
in Nederland verreweg het mee
te gebruik van de nieuwe mog
lijkheden om betalingen te vc
doen met betaalpassen en cred:
cards.
bit een onderzoek van Visa blij
flat 91 procent van de Nederla
te een plastic betaalmidc
keft.
Na ons land volgen Duitsland L
Oostenrijk, waar 57 procent va
de inwoners de beschikking heq
(ADa
Wat zit er allemaal in
'aal GSM-toestel: Philips FL
grat,s bellen per maand «H.
8 bruikersgids. Bel voor mei
verkoopadressen 06 05 60 (gr
■«dereen bereikba
