De definitieve waarheid over Lijkwade van Turijn Italiaanse politici overwegen overheidsbordelen te heropenen Zestig miljoen voo strafvermindering pg QTE Italiaans toerisme beleeft een topjaarl DE STEM BUITENLAND WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1996 Van de paus mogen gelovigen de Lijkwade van Turijn best vereren, als ze zich maar realiseren dat het om een kopie van Afdruk van de linnen doek waarin Jezus zou zijn gewikkeld voordat hij begraven werd. De doek wordt Lijkwade van Turijn genoemd, de ware lijkwade gaat. foto ani foto archief de stem Door Aart Heering Rome - „De echtheid van de Lijkwade is aangetoond!", juichte de Turijnse krant La Stampa kort geleden. De krant maakte melding van de 'opzienbarende resultaten' van een recent onderzoek naar de ruim vier bij één me ter metende lap waarop de geheimzinnige, gelige figuur van een langharige man staat afgebeeld. Via het actualiteitenprogramma Mixer liet ook de staatstelevisie een breder publiek kennis ma ken met de 'nieuwe en definitie ve waarheid', namelijk dat de Lijkwade van Turijn inderdaad, zoals de overlevering wil, het lichaam van de gekruisigde Christus heeft bevat. De C14- methode, die in eerdere onder zoeken werd gebruikt, zou hele maal niet deugen! Een geheel ander oordeel werd echter in 1988 geveld door labo ratoria in Zürich, Oxford en Ari zona, waar op verzoek van de Curie kleine stukjes weefsel van de Lijkwade werden geanaly seerd juist met de C14-methode. (Daarbij wordt de ouderdom ge schat door de aanwezigheid te meten van de in organische stof fen voorkomende koolstof iso toop C14, die geleidelijk aan wordt afgebroken.) Op basis daarvan maakte de toenmalige aartsbisschop van Turijn, kardinaal Ballestrero, bekend dat het doek een tussen 1260 en 1390 vervaardigde ver valsing is. Talrijke sindonologen (naar Sindone, het Italianase woord voor de Lijkwade) legden zich daar echter niet bij neer, ze ker niet nadat ook de paus zich in 1989 overtuigd verklaarde van de authenticiteit. Sedertdien zijn allerlei tegenar gumenten dan ook de revue ge passeerd. Op het doek werden achtereenvolgens sporen aange troffen van bloed (met zowel mannelijke als vrouwelijke chromosomen), mirre, stuifmeel van Oosterse planten en afdruk ken van geselingswonden. Als historisch argument werden By zantijnse munten en vroeg-Middeleeuwse ikonen geciteerd, waarvan de Christus- kop naar de afbeelding op de Lijkwade zou zijn gemodelleerd. (Of andersom, maar die moge lijkheid werd niet in overweging genomen.) Woestijnvernis In 1993 kregen de echtheidspro feten de onverwachte steun van de Russische natuurkundige Dmitri Kouznetsov, die betoog de dat de C14-datering onjuist was omdat zij geen rekening hield met een brand die de Lijk wade in 1532 had geschroeid. Hij toonde dit ook aan door een cir ca 2000 jaar oud stukje linnen op dezelfde wijze te behandelen, waarna het volgens de C14 - me thode dertien eeuwen later zou worden gedateerd. Na zijn opzienbarende experi ment is echter weinig meer van Kouznetsov vernomen. Een jaar later betoogden de Italiaanse bioloog Giovanni Riggi en zijn Amerikaanse collega Leoncino Valdes dat de datering in het honderd zou zijn gegooid door een schimmel, de als 'woestijn- vernis' bekend staande Lyche- nothelia, die zich onlosmakelijk met het linnen zou hebben verst rengeld. Daarmee zou niet het C14-ge halte van de stof alleen zijn ge meten, maar dat van een meng sel van dode en levende stof, waardoor de ouderdom veel te laag zou zijn geschat. Daarop lanceerden de Duitse journalisten Holger Kersten en Elmar Gruber in hun boek Das Jesus Komplott een geheel nieu we stelling: de Lijkwade is wel degelijk echt, maar de Kerk heeft haar met opzet voor vals laten verklaren. De afdrukken van Jezus' lichaam zouden im mers bewijzen dat hij bij de kruisafneming nog bloedde en dus slechts schijndood was, waardoor het wonder van de we deropstanding een banale ver klaring zou krijgen. Da Vinei Niet minder origineel is de ver klaring van de Amerikanen Lynn Picket en Clive Price. Vol gens hen zou de Lijkwade een vervalsing zijn van niemand minder dan Leonardo da Vinei, die daarmee de paus in het ootje wilde nemen. Via een chemisch proces dat 350 jaar later door Daguerre zou worden uitge werkt tot de fotografie, zou de kunstenaar zijn eigen gelaat hebben afgebeeld, alsook het lichaam van een door hemzelf gekruisigde man! Het beste be wijs tegen hun theorie is wel het simpele feit dat de eerste mel ding van het doek stamt uit 1354, een eeuw voor de geboorte van Leonardo. Niet lang daarna, in 1389, defi nieerde de bisschop van Troyes, Pierre d'Acis, in een - door sin donologen zelden aangehaalde - brief aan paus Clemens VII het uit de boedel van de Franse ridder Geoffroi de Charnay af komstige doek al als een 'vals re likwie, gemaakt om een gelovige geld uit de zak te kloppen'. Niettemin stond de paus de gelo vigen daarop toe het doek te ver eren, echter op voorwaarde dat het zou worden beschouwd als een kopie van de ware Lijkwade. Pas in de periode van de Contra reformatie, toen elke versterking van het katholieke geloof wel kom was, werd de Lijkwade als echt aanvaard, zij het niet door alle katholieken. Zo heeft de Franse dominicaner theoloog Jean-Michel Maldamé maar liefst veertig,, in de Middeleeu wen ten behoeve van" pelgrims vervaardigde 'Lijkwaden van Christus' gevonden. Die van Tu rijn vormt geen uitzondering en daarom-is de C14-datering be trouwbaar, verklaarde hij vorige week tegenover Le Monde. Bewijs De Franse kwaliteitskrant had echter geen rekening gehouden met het superieure Italiaanse onderzoek, meldde Mixer-pre sentator Gianni Minoli trots. In zijn programma leverden de pat holoog-anatoom Pier Luigi Baima Bollone, directeur van het Internationaal Centrum voor Sindonologie, en de informati cus Nello Balossino het 'ultieme bewijs' van de echtheid van de Lijkwade. Al in 1990 hadden zij, gebruik makend van driedimensionale computerprojecties van het - in 1931 op glasplaten gefotogra feerde - gelaat op de Lijkwade, op het rechteroog een ronde vorm aangetroffen. Na de nodige manipulaties meenden zij daarin een muntje te zien, dat het ooglid gesloten hield, zoals aan het be gin van de jaartelling gebruike lijk was in Palestina. Op die hypothetische munt, een lepton, was met enige goede wil het opschrift 'YK' te zien, waar door zij volgens een numismaat in het jaar 29 moet worden geda teerd. En dan nu de 'revolutio naire ontdekking' van dit jaar: Na lang speuren blijkt op de driedimensionaal gemaakte af beelding ook boven de linker wenkbrauw een vage ronde vorm te zien, waarop precies een munt uit het jaar 29 blijkt te passen! Daarmee is dus 'onom stotelijk aangetoond' dat de C14-methode niet deugt en de ware gelovingen toch gelijk heb ben. Het linnen kan daarom alleen maar op 3 april van het jaar 30 worden gedateerd, aldus pathol oog-anatoom Baima Bollone. In Turijn zal hij niet gauw worden tegengesproken. De heilige doek wordt in 1998 en in 2000 ten toongesteld, in de hoop drom men pelgrims naar de stad te trekken. V Door Aart Heering Rome - Veel middelbare Italiaanse mannen denken met nostalgisch wel behagen terug aan de zogeheten case chiuse, de 'gesloten huizen'. Maar de ze door de staat gedreven bordelen, waar onder meer Fellini zijn hart (nou ja, hartaan ophaalde, zijn al sinds 1958 gesloten nadat de socialis tische senatrice Merlin met steun van de christendemocratie een succesvol gevecht tegen de zonde had gevoerd. Sindsdien is prostitutie in Italië officeel tegen de wet en wordt het oudste beroep uitgeoefend langs de uitvalswegen bui ten de grote steden, in semi-clandestiene clubs op het platteland en in particuliere woningen, die via advertenties in de re gionale pers worden aangeprezen. Maar ook hier loert de censuur. Zo is onlangs de hoofdredacteur van het conservatieve Romeinse dagblad II Tempo voor het plaatsen van dergelijke contactadver tenties aangeklaagd met de beschuldi ging van 'aanzetten tot prostitutie', een vergrijp waarop drie jaar cel staat. De zaak heeft uiteraard de nodige com mentaren losgemaakt over het hypocrie te karakter van de anti-prostitutiewet- gevmg en wordt bovendien met argus ogen gevolgd door de directies van ande re kranten en particuliere tv-stations die al jaren lang kolommen vullen met pre cies hetzelfde soort mededelingen. Door het ontbreken van raamprostitutie wordt in een stad als Rome de betaalde liefde vooral op parkeerplaatsen, in par ken en tussen bosschages bedreven. Rondborstige Nigeriaansen, piepjonge Albanesen, triest ogende Poolsen, Brazi liaanse transsexuelen en overrijpe Itali- aansen, alle hebben ze hun vaste stand plaatsen waar de kenner ze feilloos weet te spotten. En wie geen auto ter beschikking heeft, kan altijd nog zijn gerief zoeken bij de luxe lichtekooien aan de toeristische Via Veneto of de stoephoeren die de ongure straten rond het Centraal Station bevol ken. Een en ander brengt echter wel aan- Prostitutie speelt zich in Italië vooral afin semi-clandestiene clubs, particuliere woningen en langs de kant van de weg. fol o archief oe stem zienlijke risico's van hygiënische aard met zich mede, terwijl daarnaast de kans ook nog eens groot is dat de zo fraai ogende nachtvlinder op het kritieke mo ment een enge travestiet blijkt te zijn. Hitsig Bovendien veroorzaakt de oogluikend toegestane bedrijvigheid heel wat onge mak voor de omwonenden. Hitsig rond toerende files houden 's nachts hele wij ken uit hun slaap, terwijl volwassenen en kinderen ongewild geconfronteerd worden met scènes die door geen enkele filmkeuring zouden komen. Vandaar dat bewonerscomités, locale politici en buurtpreventiewerkers regel matig proberen om de straten 'schoon te vegen', door met de postende dames in debat te gaan of door de autonummers van hun klanten te noteren en die vervol gens in de plaatselijke krant te publice ren. Het enige resultaat van dergelijke acties is meestal dat het lustige circus zich naar enkele straten verderop ver plaatst waar dan het hele gedoe van vo ren af aan begint. Om in één klap een einde te maken aan overlast en Aids-risico's, heeft het ge westelijk bestuur van Lombardije on langs een revolutionair voorstel gelan ceerd. Volgens Viviana Beccalossi, de jeugdige stroblonde fractieleidster van het 'postfascistische' Nationaal Ver bond, waren de oude overheidsbordelen met hun discretie en periodieke medi- Van onze correspondent Rome - Zestig miljoen gulden, handje contantje in ruil voor», fikse strafvermindering. Zo luidt het voorstel dat de advocaJ van aannemer Domenico Bonifacio hebben gedaan aanl rechtbank van Milaan, die daarmee waarschijnlijk zal insteiï men. Bonifacio is betrokken bij een van Italië's grootste naoorlogse smeergeldaffaires, de verkoop van een aandelenpakket ter waarde van twee miljard gulden van het chemiebedrijf Monte dison aan de Italiaanse overheid. Als dank voor een aanzienlijke opwaardering van die aandelen betaalde Montedison-directeur Raul Gardini (die zelfmoord pleegde toen de affaire drie jaar geleden aan het licht kwam) daarvoor circa tweehonderd mil joen gulden aan politici en top ambtenaren. Een aanzienlijk deel van die - uiteraard zwarte - som werd geleverd door Bonifacio, die onderhands voor zeventig mil joen aan onroerend goed kocht van Montedison. Een deel daar van werd betaald in genummerde obligaties, waarmee de recht bank later de weg die de steek penningen waren gegaan, uitste kend kon reconstrueren. Arinaiii De Italiaanse wet biedt fraudeurs die spijt betuigen en daarnaast het achterovergedrukte bedrag terugstorten de mogelijkheid tot een dusdanige strafverminde ring, dat het vonnis automatisch wordt omgezet in een voorwaar delijke straf. Bonifacio betaalt daarvoor tot nu toe de hoogste prijs, maar een dozijn bekende persoonlijkheden maakte voor hem al van die gelegenheid ge bruik. De financier Sergio Cusani, een andere verdachte in het Monte- dison-proces, betaalde zo 40 mil joen gulden, de ex-directeur van het staatsbureau voor toerisme, Giancarlo Parrella, 33 miljoen en Duilio Poggiolini, voormalig di recteur van het ministerie van Volksgezondheid, 17 miljoen. Hekkesluiter is voorlopig mode ontwerper Giorgio Armani die de ruim 100.000 gulden terugstortte waarmee hij de belastinginspec tie had gecorumpeerd. Armani kwam er daardoor met 9 maan den (voorwaardelijk) vanaf. Ondertussen gaan de corruptie onderzoeken onversaagd voort. Oud-premiers Silvio Berlusconi en Bettino Craxi werden voor de rechter gedaagd. De eerste blijkt in 1991 via een reeks van brie venbusmaatschappijen meer dan tien miljoen gulden illegaal te hebben overgemaakt aan de par tij van de ander. De grootste regeringspartij, de linkse democratische PDS, evenmin buiten schot. Op last van de rechtbank van tj netië zijn huiszoekingen gej den in circa honderd door de PM gecontroleerde onroerend g0J bedrijven. Daarmee onderzij»] zij de illegale financiering vajf PDS en haar communisM voorgangster PCI door 'rode'cm peratieve bedrijven, die op y beurt weer opdrachten kreil van linkse stadsbesturen. In i>1 lië is dat verhaal algemeen J kend, maar nooit afdoende b«T zen. Dienstplichtigen Op een ander niveau speelt zijl de zaak af van twee gearresteerd] hoge militairen, die tenminjl 120 dienstplichtigen vrijstelde] tegen betaling van 13.000 elk. En de Italiaanse tv-wereld] geschokt door een geheel nieutl schandaal dat door de rechtbarl als 'sexfraude' wordt omsehiJ ven. Drie vermaarde presentator] blijken op grote schaal jong» vaak minderjarige meisjes 1, hebben geronseld via een ficljl 'modellenbureau', waar zij roll] tjes bij de tv kregen voorgespi'J geld in ruil voor sexuele dienstel te leveren aan de drie verdachts! zelf en andere 'invloedrijke' pj.| sonen. De affaire is aan het licht g men, doordat de chauffeur vel een van de drie, de komiek Gijl Sabani, naar de politie stapte ml dat zijn baas slechts de helftvt| de afgesproken 170.000 zwijggeld had betaald. Minister van Openbare Werk| Antonio Di Pietro, de v openbare aanklager in het Schol ne Handen-onderzoek, heeft erB voorstel gepresenteerd om i corruptie in het openbaar hl stuur aan banden te leggen. Ee| nieuwe 'Authority' moet i hem brede bevoegdheden krijge| om onderzoek uit te voeren n het bezit en de bestedingen til ambtenaren, die daarvan op hl beurt exacte inzage moeten g] ven. In veel andere landen bestaatal iets al, maar in Italië wordt hl voorstel meteen als 'militaiifl tisch en autoritair' in koor a wezen door regeringspartij»! oppositie en vakbonden. Krntl lijk beschouwen zij corruptie hl als een probleem dat krachtig! maatregelen rechtvaardigt. sche controles zo gek nog niet. Daarom heeft zij een officieel voorstel ingediend om de case chiuse te herope nen, met de steun van dat de rechtse fracties, die in Lombardije de meerder heid hebben. Het was het begin van een discussie die nog lang niet is verstomd en waarin inmiddels heel Italië (buiten Lombardije) zijn 'afschuw heeft uitge sproken over het idee van de staat als pooier. De progresieven vinden het voor stel achterlijk en vrouwonvriendelijk, het Vaticaan schandalig en amoreel en de prostituées zelf vrezen het verlies van de status van vrije ondernemer en de daarmee samenhangende belastingvrij dom. Overheidsbordelen Het meest praktische bezwaar is echter, dat de meeste hoeren illegaal in Italië verblijven (vaak met de betaalde mede plichtigheid van Italiaans ambassade personeel in de landen van herkomst) en daarom ook nooit een werkvergunning in een staats-eroscentrum zouden kun nen krijgen. De tweede, onuitgesproken doelstelling van Beccalossi c.s. is dan ook om de Italiaanse prostitutie te reini gen van volksvreemde smetten. Maar als de bordelen geen aanvaardbaar voorstel zijn, wat dan wel? Don Oreste Benzi, een populaire tv-gees- telijke, wil dat de overheid geld vrij maakt om de prostituées 'te verlossen uit de slavernij van de sex'. Maar hij zegt er niet bij hoe dan probleem moet worden opgelost van de vraag die, zeker in deze branche, het aanbod creëert. De groene senator Luigi Manconi pleit daarentegen voor de instelling van coö peratief opgezette eros-ondernemingen, om de prostitutie uit de greep van pooi ers en maffia te houden, en van rosse wijken naar het voorbeeld van Amster dam. Hij krijgt daarbij de steun van de filosoof Luigi Vattimo, die met grote rea liteitszin opmerkt: 'Niet iedere man is Richard Gere en daarom kun je de hoe ren ook niet afschaffen per decreet. Het enig alternatief zou massale castratie zijn en ook dat lijkt mij niet wenselijk.' Door Aart Heering Rome - 1996 Wordt een nieuw topjaar voor het toerisme in Italië, maar tegelijk dienen zich de voortekenen aan van een teruggang die het gevolg is van de revaluatie van de lire. De Italiaanse munt heeft na een periode van steeds dalende wis selkoersen het afgelopen jaar cir ca twintig procent teruggewon nen op de sterke Europese mun ten. Hoewel het land daarmee voor buitenlandse bezoekers be duidend minder goedkoop is ge worden, is deze zomer de weer slag daarvan nog niet te merken. Uit gegevens van de Italiaanse branche-organisaties blijkt, dat in het eerste half jaar van 1996 de inkomsten uit het toerisme met 3,8 procent gestegen zijn ten op zichte van vorig jaar. Het leeu wendeel daarvan komt voor reke ning van buitenlanders, die in de hotels 7,3 procent meer uitgaven, tegen een toename van slechts 0,9 procent van de Italianen zelf. De totale omzet van het Italiaan se toerisme bedraagt dit jaar cir ca 130 miljard gulden ofwel zes procent van het Bruto Nationaal Product. Binnen de sector wordt een recordoverschot op de beta lingsbalans verwacht van 32 mil jard gulden, ruim drie miljard meer dan vorig jaar. In juli en au- Pompeji is deze zomer maar beperkt open. foto archief dest®| er In 1998 zal het Anne Frank Huis, door Anne dagboek Het Achterhui een van de beroemdste huizen ter wereld, in zi„ geheel zijn teruggebrac fn de staat van de onde^ duikperiode. Door de ri tauratie wordt de route door het Anne Frank Huis flink uitgebreid krijgt de bezoeker een betere indruk van de c standigheden waarin ne Frank haar dagboek schreef. Door Petra Quaedvlieg Op 4 augustus 1944, een zomerdag, stopt 's ochtends half elf een auto voor het Prinsengracht 263. Een meerde SS'er stapt uit. Na drie Nederlandse helpers Grüne Polizei, in burger. Ze den het kantoor binnen en lo linea recta naar de draaib boekenkast: het Achterhuis verraden. De afloop is bekend. Van de onderduikers keert na de oo alleen Otto Frank uit de con tratiekampen terug. Anne Margot sterven in Bergen-Bel: de anderen in Auschwitz, Me hausen, Neuengamme. Het bekende feiten die, ondanks overstelpende hoeveelheid b den en getuigenissen over de denvervolging in de afgeloper ren, het voorstellingsvermoge boven blijven gaan. Straks is er een generatie joi ren die geen familie, grootva grootmoeder of oud-tante r heeft die de oorlog nog heeft i gemaakt. Voor persoonlijke tuigenissen, die meer dan hist sche overzichten en feiten staat zijn de gruwel van de oo over te brengen, is die gener dan volledig aangewezen op 1 ken, documentaires en overg verde (familie)verhalen. Stuwkracht Voor Nederlandse jongerer met name één document dan elementair belang: het boek Achterhuis van Anne Fr Geen ander egodocument uil tijd is in staat zo'n breed pul als het ware de oorlogstijd slepen. Het boek bezit een in lijke stuwkracht die de voortdrijft, alsof het niet gaa de schijnbaar onbelangrijke dachten van een 'bakvis' Anne zichzelf herhaald noemt - maar om een roman een spannende intrige. Dat had Anne trouwens graai wild: op 29 maart 1944 sci ze: „Stel je eens voor hoe inte sant het zou zijn als ik een ro van Het Achterhuis uit zou ven. Bij de titel alleen al zoi de mensen denken dat het eer tective-roman was". De kracht van het boek heeft all maken met het schrijft, waarmee Anne Frank haar kentenissen op papier heeft gustus wordt ten opzichte #1 1995 een verdere toename van2-| procent verwacht, maar daarin neemt volgens de voorspelling^ de groei onherroepelijk af. hl voorzitter van de vereniging"1! Italiaanse hoteliers, AmatoM mondetti, riep daarom in hete»! nomisch dagblad Sole 24 Ore w| Italiaanse regering op om een *1 tieplan te ontwikkelen om devei-| wachte teruggang tegen te ga®! door een verhoogde kwaliteit het toeristische aanbod. Het w] liaanse toerisme heeft volg®! hem behoefte aan projecten t] verbetering van het v"°" schaarse vakmanschap en nisatie. Een triest voorbeeld van da' la> ;L ste levert een van Italië's populaire attracties, P0®1^] Onlangs werd bekendgemaa dat de afgravingen van de de Vesuvius bedolven stad zomer op zon- e.» r,,. niet toegankelijk zullen zijn.I arbeidscontract van de supPLj ten schrijft namelijk voor, i buiten doordeweekse slechts beperkt inzetbaar zijn^ er is geen geld voor het aan ken van extra personeel, duizenden toeristen zullen J doende onwetend en tevergf voor de hekken komen te s'a terwijl de Italiaanse overt10" .1 venante bedragen aan entreeg den zal mislopen. Door Marcel Linssen Midden in de expositieruimt fraai biljart, rond 1900 gen door het Bossche bedrijf T bos. Echt degelijk vakwerk gen een van de muren van de enkele posters. Daaronder een aankondiging een Groot Personeel Biljart cours te 's-Bosch in 1928, en in café De Roode Leeuw aa Oude Dieze. Een andere p gaat over een concours in Dungen in 1936, in café Ant Braak. 'Bij de brug' staat e nadere aanduiding bij. Alleen al de vele grappige df op de posters lijken een uits naar het rustieke Gek plaatsje Buren te rechtvaard Daar is in het Marechaussef seum een expositie te zien ov geschiedenis van het biljart, van de posters af te leiden d< lefoonnummers in Den Du tn 1936 nog ééncijferig ware: Den Bosch had in 1928 driei pge telefoonnummers. Leverancier' van de sp waarmee de expositie is op is Henny de Heus, eigenaai de plaatselijke biljartfabrie Graafschap en verwoed verz laar van alles wat ook maa link heeft met biljarten. De r 8

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 16