IN
bal
de stem
1.98
0 gulden
BUURT
Monument voor Barbra
Groen-gekte brengt jaarlijks 2,4 miljard gulden in het laatje
R JAN'
ir keuze
RJAN
Speelfilmdebuut 'De
nieuwe Moeder' opent
Film Festival Utrecht
Spriet
Jjnf,eti dan 80
tbalschoenen
~>merken.
|£NEN
SPORT
ENSDAG BIJ
D1
BETSY EN GIJS IN
Het Parradijs
L_J
'Hello Gorgeous', Streisand-museum in San Francisco
Kaartje
jSDAG 31 JULI 1996
MI
Zomer-Gids
De tuin is big business
nenade Terneuzen.
115-619817
Partytenten en fakkels,
teakhouten bankjes en
tafellantaarns, natuur
stenen paden en romanti
sche vijverpartijen. Dure
planten, bladblazers en
smeedijzeren hekken.
Nederland heeft de tuin
ontdekt als troetelplek.
Massaal stromen we naar
tuinshows en garden-
fairs. Tuinbladen en boe
ken vliegen de schappen
uit, groene tv-program-
ma's trekken drommen
kijkers. De tuin is big bu
siness geworden.
Door Chris van Alem
zijn ze, de grindtegels, de
rechthoekige grasperkjes om
zoomd door Afrikaantjes, viool
tjes en goudsbloemen. De bur
gersmans-tuin van de jaren ze
ventig, met zijn coniferen-op-de-
scheiding, drooglijnen-voor-de-
was, klapstoeltjes-met-bloempa-
tronen is ondergespit.
Ingeruild voor natuurstenen
paadjes, buxushaagjes, luxe tuin
steden die schuil gaan onder par
tytenten of parasols met de span
wijdte van een parachute. Het
vermolmde klaphekje is verdron
gen door een handgesmede toe
gangspoort; het kale peertje in de
glazen bol door halogeen laag-
spanningslampen die subtiel tus
sen de hortensia's zijn gepos
teerd.
Nederland maakt een geweldige
tuinrevival door. Massaal wordt
er geharkt en geverticuteerd. Er
wordt machinaal gemaaid, blad
geblazen en gehakseld. Hele
volksstammen bivakkeren elk
weekeinde gehurkt in de perkjes.
Spiedend, wiedend en koeste
rend. Tuincentra zijn overbevolkt
zodra de zon het wolkendek
doorboort; 'garden-fairs' en tuin
shows zijn massa-meetinqs ge
worden.
Fleurig '96, dat van 8 tot en met
22 augustus op landgoed Kern-
hem in Ede wordt gehouden,
claimt de grootste te zijn. Hon-
Vijvers zijn een absolute hype. Voorgevormde bakken, folies, pompen en toebehoren wisselen jaarlijks voor 91 miljoen van eigenaar.
derdvijftigduizend bezoekers
verwacht Kees Heerschap, ex-in
fanterist van de Koninklijk
Landmacht die samen met Bob
den Boer, ooit beheerder van een
Protestants Militair Tehuis, te
kent voor de organisatie van het
evenement. Vier jaar geleden wa
ren het er nog 'slechts' 57.000.
Onderschat
De tuinshows schieten als padde
stoelen uit de grond. Tuin Idee in
Den Bosch (90.000 bezoekers),
Garden Fair in Velsen (70.000 be
zoekers), Bloem Tuin in Liem-
pde (70.000 bezoekers). Heer
schap: „Elk dorp heeft tegen
woordig zijn eigen tuinmarkt."
De miljoenen guldens die achter
gelaten worden bij de kassa's van
tuinshows en kasteeltuinen, val
len in het niet bij de 2,4 miljard
die Nederland jaarlijks spendeert
aan tuin- en aanverwante artike
len.
Eenderde daarvan gaat via de
kassa's van de 500 tuincentra.
„Een omvang die gedurende lan
gere tijd is onderschat," schreven
de makers van het rapport 'De
Groene Miljarden' dat vorig jaar
zomer in opdracht van de Vereni
ging Belangenbehartiging Tuin-
hranche (VBTB) werd opgesteld.
Hun rekensommen kwamen uit
op 4,25 miljoen tuinen, gemid
deld 159 vierkante meter groot,
1,8 miljoen balkons waar tussen
bierkrat en droogrek plaats is
voor een planten-ètagere. Per
tuinbezitter ging in 1994 voor
580 over de toonbank.
Met 23 procent vormen groenpro-
ducten daarvan de hoofdmoot.
De kleurenkermis van het obliga
te perkgoed legt het steeds meer
af tegen duurdere vaste planten
met 'cachet' als hosta, lavendel
en campanula.
Winterharde Japanse bomen in
zorgvuldig geknipte vormen gaan
voor bedragen van 900 tot
20.000 per stuk moeiteloos van
importeur Edo de Groot in Bos
koop naar particulier. „Mensen
die wat geld hebben en vooral
rust zoeken in hun eigen tuin.
Nee, geen patjepeeërs", om
schrijft De Groot zijn clientèle.
Vijvers zijn een absolute hype.
Voorgevormde bakken, folies,
pompen en toebehoren wisselen
jaarlijks voor 91 miljoen van ei
genaar.
Wie trendy is wisselt de 'ordi'
goudvissen in voor een handtam
me koi (Japanse karper) van en
kele honderden guldens. Bij deze
tuinaanbidders is de kabouter
aan de waterrand (nu ook als
'potloodventer' te koop!!) al lang
vervangen door een heus kunst
werk.
Rode breuk
Natuurlijke materialen verove
ren de tuin stormenderhand.
Teak en rotan verdringen de UV-
bestendige volkunststof meubels.
Met een omzet van 525 miljoen is
de tuinmeubelsector nummer
twee achter de plantjes. Zinken
gieters, geglazuurde potten, hou
ten vlonders onderstrepen de
hang naar natuurlijke materiaal.
Zoals morene-grind, rode en grij
ze breuk, flagstones de grijze be-
tontegel doen vergeten. „Dan
praat je toch over honderd gul
den per vierkante meter, terwijl
je voor beton drie tot vier tientjes
kwijt bent," zegt bedrijfsleider R.
Quadvlieg van Van Ommeren
Natuursteen in het Brabantse
Katwijk, dat hoveniers en tuin
centra belevert.
Veel tuincentra danken hun om
zet grotendeels aan de groene te
levisieprogramma's en tuinbla
den. „Onderschat dat niet, wat
daarin staat wordt gekocht", zegt
Richard van Valkengoed van de
Vereniging van Hoveniers en
Groenvoorzieners (VHG) in Zeist.
De bladen zelf floreren. Mijn
Tuin, dat vorig jaar voor het eerst
verscheen, is met een oplage van
160.700, een topper in tijdschrif-
tenland.
Het driemaandelijkse Tuin
Vrije Tijd is goed voor 90.000
exemplaren en good old 'Groei
Bloei' van de Koninklijke Maat
schappij voor Tuinbouw Plant
kunde wordt onder 60.000 leden
verspreid.
„De mensen hebben binnen alles
op orde, nu is het buitengebeuren
aan de beurt", taxeert hovenier
H. Hendriks uit Duiven de groen-
golf. „We hebben het héél druk,
zelfs in deze tijd van het jaar".
Hendriks ontwerpt en legt tuinen
aan voor bedragen tussen de
tweeduizend en veertigduizend
gulden. De tuin, constateert hij
met vele groenwatchers, is het
verlengstuk van de huiskamer
geworden. Wie binnen marmer
heeft liggen, wil buiten geen ge
wassen grindtegels meer.
Rooskleurig
Gevolg van de tuintrend is het
sterk uitdijende leger hoveniers.
FOTO FRANK TROMMELEN
De huidige 2700 zagen hun aan
tal in de afgelopen jaren al ge
staag groeien. Het schrappen van
verplichte diploma's per 1 janua
ri betekent dat er dit jaar tenmin
ste honderd bij zullen komen.
Van Valkengoed, van de branche
vereniging die louter plaats biedt
aan 'erkende hoveniers,: „Ik denk
dat de omzet niet voldoende toe
neemt om al die hoveniers aan
het werk te houden." Gevolg:
sommigen hanteren een uurtarief
dat bijna de helft bedraagt van de
65 die de branchevereniging
hanteert.
Nochtans is de erkende hovenier
niet pessimistisch. „Uit een en-
quete onder onze leden blijkt dat
de meerderheid de rentabiliteit
van hun bedrijf rooskleurig tege
moet ziet," zegt Van Valkengoed.
Ofschoon elke trend eindig is,
lijkt de groengolf voorlopig on
stuitbaar. Marja van Rooij van
'Groei Bloei'; „Sommige trend
voorspellers zeggen nog wel tien
jaar."
Hovenier Hendriks blijft zich
verbazen. „Ik had het idee dat we
een paar jaar geleden op het
hoogtepunt zaten en dat het min
der zou worden. Maar het wordt
elk jaar alleen maar drukker."
WOENSDAG 31 JULI 1996
Heb ik je al verteld over het drama met dat tv-toestel van ons? Het
was vorige week en ik kan me nu nog steeds voor m'n kop slaan.
Wij hadden een oud toestel in de caravan met vier zenders erop,
Nederland 1 en 2, RTL4 en BRT 1, maar die laatste ging soms over
in een Frans net, waar ze altijd staan te koken.
De antenne bleef een probleem. We plantten dat ding in verschil
lende posities en deden alles om het te behagen. Het kwam er op
neer dat eentje van ons die spriet de hele avond moest vasthouden
voor een redelijk goed beeld. Billy zei dat hij een idee had. „Ik zet
wel even een schotel op dak," zei hij. Betsy en Violina verheugden
zich al op een perfecte kijkavond. Even later kwam Billy terug
met een grijns op z'n smoel. Had-ie een schoteltje van ons kam-
peerservies boven op de caravan gezet.
De volgende dag wenste ik eindelijk wel weer eens dat ouwe ver
trouwde Journaal te zien. Dus begonnen we al om kwart voor acht
te knutselen, te trekken en te draaien. Het toestel bleef niks an
ders produceren dan sporters, met ballen, met speren, met kogels
en met medailles, het hield niet op. Harmen ging met de spriet uit
het raampje hangen. Betsy stuurde iedereen weg en sprak een to
verformule uit. Violina deed een gebedje. Maar nog steeds geen
Journaal.
Ik begon op het toestel te kloppen en te slaan. En verrek, tegen ne
gen uur kwam er een bekend gezicht. Joop van Zijl. „Dat kan he
lemaal niet," riep ik. „Het Journaal is ondertussen voorbij en
Joop is al maanden met pensioen." Ik was het zat. Ik heb het toe
stel opgepakt en naar buiten geknikkerd. Het gorgelde en siste
nog wat na en toen ging het licht uit.
Ongelooflijk stom natuurlijk. Ik hoorde later dat het Journaal
was verschoven en dat dat ook in de kranten en de gids stond. En
die Van Zijl bleek tijdelijk terug te zijn als presentator.
Volgens Billy kon het toestel nog best gemaakt worden, maar ik
heb toch maar een toestel gehuurd bij de rijwielzaak in het dorp.
Wordt vervolgd
Utrecht (anp) - 'De nieuwe moe
der', de eerste lange speelfilm van
Paula van der Oest, vormt in sep
tember de opening van het Ne
derlands Film Festival in
Utrecht. Geert de Jong, actrice
bij het RO Theater in Rotterdam,
speelt de hoofdrol. Uit Letland
doen Janis Reinis en de tienjarige
Arys Adamsons mee.
Tijdens de filmdagen gaat ook de
tv-dramaproductie Altijd
yours/voor never van Van der
Oest in première. De film is een
productie van de Nederlandse
Programma Stichting en
Bos/Bros. De nieuwe moeder is
een dag na de première in
Utrecht ook te zien tijdens de
opening van het 8e Filmfestival
Zeeland in Middelburg.
Het Nederlands Film Festival
speelt zich van 25 september tot
en met 4 oktober voor de 16e keer
in de Domstad af. Studio Nieuwe
Gronden, het productiebedrijf
van De nieuwe moeder, zal tij
dens de filmdagen in de schijn
werpers staan. Het relatief kleine
Amsterdamse bureau is produ
cent voor veel startende filmers.
Het bestaat ruim 15 jaar. Het fes
tival besteedt ook aandacht aan
Jan de Hartog, schrijver van de
roman Hollands Glorie, waarop
de gelijknamige televisieserie is
gebaseerd. De Hartog speelde
voor de Tweede Wereldoorlog
ook in films.
Van der Oests speelfilmdebuut
speelt in 1992, twee jaar nadat
Letland onafhankelijk werd. Het
verhaal gaat over een vader uit
Letland, die in Nederland op
zoek gaat naar een nieuwe moe
der voor zijn zoontje. De jongen
hult zich na een traumatische ge
beurtenis in hardnekkig stilzwij
gen. Zijn vader hoopt dat hij in
het welvarende Nederland weer
zal gaan spreken.
Paula van der Oest (1965) stu
deerde in 1988 af aan de Neder
landse Film- en Televisieacade
mie in Amsterdam. Ze was onder
meer regieassistente voor Ben
Verbong en Ben Sombogaart. Met
cameravrouw Brigit Hillenius
maakte ze in 1992 de documen
taire Platonov, waarin De Trust
het gelijknamige toneelstuk van
Tsjechov opvoert. Het stuk speelt
in Letland en Estland.
Twee jaar geleden ging Van der
Oests korte film Het verlorene zal
ik zoeken in première. Voor
Vpro's Lolamoviola maakte ze
Coma (1994) en Achilles en het
zebrapad (1995). Coma leverde
haar twee jaar geleden tijdens het
filmfestival in Utrecht een Gou
den Kalf voor het beste tv-drama
op.
Vorig jaar kreeg ze tijdens het
festival De Belofte, een prijs van
25.000 gulden van de AVRO voor
jonge, veelbelovende kunste
naars.
lekker eten en genieten in een rustige ambiance
prima keuken en bediening met een glimlach
vriendelijk geprilsd
diverse bier- en wijnspecialiteiten
afwisselende menu's en la carte
'Hello Gorgeous'(Hallo,
I Schoonheid), de lijf-
spreuk van zangeres/ac-
I Wee Barbra Streisand, is
sinds kort ook de naam
van het eerste, enige en
echte Barbra Streisand
Museum ter wereld. Ge-
vestigd in San Francisco,
en 'goedgekeurd' door La
Streisand zelf.
Door Niels Swinkels
hello Gorgeous'. De eerste woor
den die Fanny Brice, de hoofd
persoon uit de film/musical Fun-
"P Girl, zegt als ze zichzelf in de
spiegel ziet. Fanny Brice wordt,
ondanks haar joodse afkomst en
lelijke uiterlijk, een grote Broad-
way-ster, omdat ze in zichzelf
geloven. Het was Barbra
Streisand die Fanny Brice speel
de, een rol die iets weergeeft van
de moeilijkheden en tegenwer-
die ze zelf in haar leven
neeft gehad. Streisand kreeg een
Cscar voor haar rol in Funny
wl, vestigde in één klap haar
nam als actrice en sindsdien is
hello Gorgeous' min of meer
™ar lijfspreuk.
'nds kort zijn de beroemde
oorden ook verbonden aan het
erste, enige en echte Barbra St-
orsand museum ter wereld. Dat
"mseum, annex galerie en win-
staat aan Castro Street in
San Francisco, midden in de ho-
mo-wijk van die stad. Naar ver
luidt is Barbra Streisand mate-
loos populair onder met name ho
moseksuele mannen.
Eigenaar/oprichter/geesteiijke
vader van 'Hello Gorgeous', Ken
Joachim (39), denkt dat het nogal
Ken Joachim: „Barbra ver
dient het". FOTO'S RICK GERHARTER
meevalt met die speciale band
tussen de homo-gemeenschap en
Bai'bra Streisand. „Dat maken de
media ervan, want het past pre
cies in het plaatje," zegt hij. „Een
homosekuele eigenaar, in een ho
mo-buurt en dan ook nog een
Ster die vooral homo's zou aan
spreken. Volgens mij spreekt
Barbra een heel breed publiek
aan. Iemand die onderdrukking
heeft gevoeld, zoals met veel ho
moseksuelen het geval is, zal zich
misschien eerder met haar identi
ficeren. Het was voor Barbra als
joods meisje niet gemakkelijk op
te groeien in Amerika. Ze verloor
al vroeg haar vader, en haar moe
der zei dat ze maar moest leren
typen, omdat ze veel te lelijk was
voor de showbusiness. Uit pure
nijd liet ze haar nagels lang
groeien."
Goedkeuring
'Hello Gorgeous' heeft sinds de
opening op 10 mei veel aandacht
getrokken van media in binnen-
en buitenland. Ook La Streisand
zelf is op de hoogte en heeft via
haar manager laten weten dat ze
haar goedkeuring hecht aan wat
Ken Joachim doet.
De toegang tot het museum is een
lange gang die is omgetoverd in
een miniatuur Hollywood Walk
of Fame, compleet met gouden
sterren op de vloer en een rode lo
per. Overal hangen affiches van
films waarin Barbra Streisand
speelde, zowel van de bekende
films (Yentl uit 1983 en Prince of
Tides uit 1991), als van de minder
bekende, zoals Up the Sandbox
(1972) en All Night Long (1981).
Op strategische plaatsen in mu
seum en winkel (die min of meer
in elkaar overlopen) staan etala
gepoppen met kostuums uit aller
lei verschillende films en shows.
Gezicht en haardracht van de
poppen vertonen een sterke gelij
kenis met de ster. Elke twee
maanden zal in het museum een
andere film centraal staan.
Het karakteristieke profiel van
Barbra Streisand komt de bezoe
ker in de meest uiteenlopende en
onverwachte vormen tegen. Ui
teraard op boeken, cd's, posters,
cartoons en foto's. Maar ook op
bekers en andere prullaria, oude
internationale tijdschriften. Ver
der is ook de complete merchan-
dise-lijn van de concerttour van
Barbra Streisand uit 1994 in
huis, een grote hoeveelheid oude
langspeelplaten, ingelijste pla
tenhoezen en zelfs pruiken, ma-
ke-up en sieraden. Edelkitsch en
collector's item staan vlak naast
elkaar.
Fenomeen
„Waarom?," is de voor de hand
liggende vraag aan Ken Joachim.
„Barbra is een fenomeen, een on
gelofelijk talent, die precies doet
wat ze wil en haar eigen gang
gaat. En het publiek accepteert
dat. Ik vind gewoon dat Barbra
Streisand dit verdient. Ze heeft
haar publiek zoveel gegeven, en
doet dat nog steeds. Meestal wor
den iemand pas na zijn dood
geëerd met een museum."
Ken Joachim praat met liefde en
respect over zijn idool. Toch is hij
geen fanatieke bewonderaar. „Je
zult mij niet in een Barbra Strei
sand T-shirt zien lopen. Tot voor
een paar jaar had ik niet meer
dan een paar cd's en een stuk of
wat van televisie opgenomen
films. Pas toen ik het plan had
deze zaak te beginnen, ben ik
gaan verzamelen."
De bovenverdieping van 'Hello
Gorgeous' is ingericht als galerie
met allerlei schilderijen van Bar
bra Streisand op verschillende
momenten uit haar inmiddels 35-
jarige carrière. De originele
schilderijen zijn niet te koop, al
leen reproducties.
Veel artikelen in de winkel zijn
voor de verkoop ter beschikking
gesteld door verzamelaars en
fans, maar Ken Joachim heeft
Talloze foto's van Barbra Streisand in verschillende rollen en situaties.
ook zijn eigen collectie in de ver
koop. Onder de duurste artikelen
in de winkel vallen fraaie, inge
lijste Italiaanse filmposters. Wel
licht komt er in de toekomst een
echte filmjurk uit Funny Girl bij
en een hoed uit Hello Dolly. Maar
de vraag naar Ken Joachims dier
baarste artikel wordt tijdens het
interview door de postbode be
antwoord. De eigenaar krijgt van
La Streisand zelf een klein kaart
je opgestuurd, dat hij met trillen
de handen open maakt.
'Voor Ken. Een Joodse tempel??
Bedankt en het allerbeste, Barbra
Streisand', staat er op. Met een
persoonlijk bezoek van de ster
zou Ken's allergrootste wens in
vervulling gaan, al heeft hij daar
gemengde gevoelens bij. „Ik krijg
het al benauwd bij de gedachte
dat ze op een dag zomaar voor
mijn neus staat."
'Hello Gorgeous', 549-A Castro
Street, San Francisco, CA 94114,
United States; tel: (1)415-864-
2628 of (1)415-864-2678. Ope
ningstijden: di t/m do 11-19 uur;
vrij/za 11-21 uur; zo van 11-18 uur.
Maandag gesloten.
